fieziop voor den Werirechtersraafl buitenland™ politiek T EENE en 'TANDEHë Ds Kruis in Heilig - Sacramentsprocessie 1928. Jaar Nr 23 Weekblad. 20 centiemen het Nummer Juni ABONNEMENT Een jaarfr. 10,00 AANKONDIGINGEN Zes maanden fr. 5.00 VOLGENS O VEREENK OMS'I lea Kbrijrt la la alle postalen ?aa 't laad Pruhkera-Mtgevers R. »\l>i:i:ii «V C'% Rtfsnelstraat, Koi ti-ijk POSTCHECKREKENINü Ö3V11 KAMER VOOR BEDIENDEN Gewoas leilen naaimrr. Gefal kiezers 1597 1597 Getal stemmen 1539 1539 Witte en niettige brieven 170 278 Lijst 1. Christen Werkersverbond 500 486 Lijst 2. Socialisten 117 108 Lijst 3. Liberalen 281 250 Lijst 4. Vereeoigde Katholieken 471 417 Zijn gekozen Lijst 1 (Christen Werkers- verbond), de heeren Dcmey en Leenaert. Lijst 4 (Vereeoigde Katholieken), de heeren Demeulenaere en Provost. KAMER DER WERKLIEDEN Lijst 1. Bewoieitdei Plutiwrr Liberalen 2430 1557 Lijst 2, Nationalisten 1829 1276 Lijst 3. Christen Werkersverb. 11659 9555 Lijst 4. Socialisten 7827 6352 Zijn gekozen 1) als gewone leden de heeren Debackere en Vanbaverbeke (Christ. Werkersverbond) de heeren Lemaitre en Weydts (socialisten.) 2) als plaatsvervangers de heeren Cassaert Bruggeman en Dcsplenter (Chr. Werkersvb.) de heer Deconiock (socialist.) DE li IEZI \GEi\ voor den Werkrechtersraad Ze zijn Zondag'heel kalm afgeloopen. Weinig of geen belangstelling. Wanneer wij echter de uitslagen- overschouwen voor ge heel het land, wij kunnen vaststellen dat zij voor de katholieke kandidaten zeer verheu gend zijn. Er Is een strooming naar rechts; op sommige plaatsen, zooals hier in 't Kort- rijksche en zelfs in gewesten waar het socia- I lisme tot nu toe oppermachtig was, is die strooming door de cijfers scherp afgeteekend. Dat belooft voor de algemeene kiezingen van 1929. Een andere bestatiginghet is niet genoeg van uitstekende kandidaten te hebben, wan neer zij. niet gesteund zijn door een sterke organisatie. Het gaat ook niet met in 't har nas te springen ae laatste dagen een aan houdende propaganda, een onverpoosde en stelselmatige werking van iederen dag is noodig, wil men goede uitslagen bereiken. Dat is geen nieuwsmaar onze vrienden verliezen dat te gemakkelijk uit het oog. De feiten zijn daar om het te bewijzen, en we moeten niet verre gaan... Het kiesstelsel voor de werkrechters- raden verschilt eenigszins bij het stelsel dat bij de kamerkiezingen wordt toegepast, en het kiezerskorps schijnt riet op voldoende wijze ingelicht geweest te zijn. Van daar een tamelijk groot getal ongeldige briefkes. Er zijn ook hier en daar misslagen ge beurd bij de optelling; de voorzitters der bureelen waren op de hoo te niet van hunne taak. 't Was het geval te Charleroi. Ook te Couillet, waar de burgemeester, en soc. volksvertegenwoordiger Van Walleghem, dié voorzitter was van een stemopnemingsbu reel, een gebrekkig proces-verbaal oprmek. 't Moest wel passen; 't was M. Van Walle ghem die vóór de kiezing den minister inter pelleerde over de onregelmatigheden die ge- beurren bij de kiesverrichtingen Als onze wetgevers er zelf niet meer klaar in zien Eortrijksche Handelsfooor Nooit had het inrichtend comiteit zooveel belangstelling, zooveel geestdrift durven ver hopen. Uit alle hoeken van het land komen de aanvragen toe. Wie de vragenlijst nog niet geteekend toe gezonden heeft, stelle het niet langer uit. Voor de bezoekers zal de Handelsfoor al even belangwekkend zijn. De meeste ver scheidenheid van producten worden reeds aangekondigd, o. m.: Hangars. Allerhande machienen voor 't vlasbewerken. Landbouw- machlen-Veevoeder enz. Huisgerief, alaam, stoven. Meubelen, naai-, brodeer- en fes toneer machienen. Marmer en eternitwerk. Muziekinstrumenten. Geweefsels, garens, pelsen, hoeden, klakken. Allerhande voe dingstoffen (kaas. wijnen, conserven, enz.) Zeepen, enz. De Handelsfoor te Kortrijk was door iedereen gewenscht. Handelaars en Nijver- .aars haasten zich van deze eerste gelegen heid gebruik te maken. Zij zullen het zich niet beklagen. Stel niet uit. Wees indachtig: Niet adverteeren is niet verkoopen. YO EG O- SLA VIE, In de laatste tijden is er tusschen dit land en Italië weeral eene erge spaoniog ontstaan. De oppervlakkige oorzaak dier spanning ligt io aoli-\oegoslaviscbe betoogingen en onge regeldheden in de Italiaaosche stad Zara, welke anti-Italiaansche betoogingen en onge regeldheden uitlokten in verscheidene Yoego- slaviscbe plaatsen, welke weer anti Yoegosla vische betoogiogen en ongeregeldheden in Italië teweegbrachten, enz. zonder dat er aan die keten een einde kunne gevonden worden. De diepere oorzaak echter ligt in den naijver die sedert 1918 bestaat tusschen de beheerschers van beide oevers der Adriatische Zee en in den haat welken zich de twee vol keren toedragen. Hoe fel die haat is. hoe diep hij zit. hoe hij zich heeft vastgebeten, in 't bij zonder, bij de Yoegoslaviërs, blijkt uit de wijze waarop de plannen der regeering zijn ontvangen welke ertoe strekken om de ver dragen van Nettuno eindelijk door bet parle ment te laten bekrachtigen. Die verdragen kunnen eenigszins vergeleken worden bij die van Locarno. Zij werden gesloten met het doel vriendschappelijke betrekkingen tusschen de deelnemers tot staod te brengen en te voorzien in de tallooze moeilijkbeden welke uit de afscheiding der Italiaaosche steden Fiume en Zara van buone Yoegoslavisch ge bleven omgeving moeten geboren worden. Die verdragen werden reeds over enkele jaren j onderteekend, doch tot nu toe was men erin I Yoego-Slavië nooit zeer gesteld op ze ten uitvoer te brengen, terwijl men er in Italië wel op gesteld was. Thans echter zag de regeering j Voekitcbevitch zich er toe genoopt de be- krachtiging toch voor te stellen, omdat haar van bevriende zijde te kennen werd gegeven j dat dit toch wel wenschelijk was en dat de I buiteolandsche bankiers, bij wie bet verkrijgen i eener leening tot stabilisatie van den dinar 1 gezocht wordt, aangedrongen hebben opdat i bovengemelde zaak eerst zou geregeld zijn. j De bevolking ziet niet in door welke be- weegredenen de regeering zich heeft laten I leiden, zoodat baar besluit groote verontwaar- I diging verwekt heeft, vooral bij de Kroaten j en de Slovenen. Het gaf ook aanleiding tot erge onlusten te Belgrade, waar de hooge- scbool tijdelijk ir moeten gesloten worden om j de oproerige studenten tijd te geven tot bedaren. De opgewondenheid wordt in de band gewerktdoor den leider der boerenpartij, Raditcb, die, na een tijdje verzoend te zijn geweest met het unitaire regeeriogsstelsel en na zelfs deel uitgemaakt te hebben van het kabinet, weer een verwoede tegenstander geworden is van de bestaande instellingen. In het parlement heeft een zijner volgelin gen een zekere Pribilchewitcb, den strijd inge zet. Hii kwam ertegen op dat Yoego-Slavië onder buitenlaodschen druk zou gedwongen worden hatelijke verdragen goed te keuren. Verder richtte hij heftige aanvallen op de politie die, volgens hem, op misdadige wijze was opgetreden tegen de vaderlandslievende studenten. Dit is nog maar het begin der be handeling van dit vraagstuk en het vervolg kan goed worden al zullen de verdragen ten slotte toch wel bekrachtigd worden. Onder- j wijl zijn de regeeringen te Rome en Belgrade aan 't noten wisselen wegens de betoogingen en relletjes die langs beide kanten plaats gehad hebben. AFGHANISTAN. Toen onze gewezen gast, kooiog Amanoel- lab, zich opmaakte om een rondreis door Europa te ondernemen, hebben velen in Europa zich nogal wat voorgesteld over de politieke of ekonomische voordeelen welke uit het aanknoopen van vriendschappelijke betrekkingen met Afghanistan zouden kunnen getrokken worden. Met de grootste praal en gastvrijheid werd de Aziatische vorst overal ontvangen en rondgeleid. Men liet hem onze beschaving bewonderen van a lot z, maar het schijnt alle maal niet geholpen te hebben. De koning trok Europa uit zooals hij er ingekomen was, zonder zich aan iets of iemand verbonden te hebben. Ook te Moskow werd hij door de roode diktators met de grootste eerbewijzen ont haald. Hier schijnt het hem beter bevallen te zijn, tenmioste bij verliet Rusland met, naar indertijd werd gemeld, een handels- en vriend schapsverdrag in den zak, echter niet met een militair verdrag, zoóals men in Moskou vurig had gewenscht. Toen trok bij op de thuisreis van Rusland naar Turkije, en daar blijkt men zijn hart gestolen te hebben. Hij heeft ten minste in Angora een soort verdedigend ver bond met den Ghazi gesloten, en buitendien Turkije allerlei voorrechten in zijn land ver leend, zoodat verwacht mag worden dat de meeste Europeanen die zich tegenwoordig in Afghanistan bevinden als raadgevers of amb tenaren der regeering geleidelijk vervangen zullen worden door Turken. Nu nog naar Perzië, dat in zeer goede vriendschap met Turkije leeft en zich van Europa door opzeg ging der capitulaties volkomen onafhankelijk beeft gemaakt, en dan buistoe. Een tegenval ler voor Europa, deze reis, vooral voor Enge land, dat niets kreeg. En ook voor Rusland, dat lang niet alles kreeg wat het wenschtte. Op reis!- Dinsdag voormiddag zijn de Koning en de Koniogia te Antwerpen op den Thysville ingescheept voor Kongo. De af- scbeidsplechtigheid, bijgewoond door de Ko ninklijke familie, den Kardinaal, de mioisters en een aantal voornam? personen, was in drukwekkend. Een groo'menigte verdrong zich aan de haven om coze Vorsten goede reis toe te roepeo. Door burgemeester Van Cauwelaert werd hun een voorspoedige over vaart gewenscht. Onze Vliegers. De militaire vliegers Croy en Groenen hebbec een wereldrekord behaald. Zaterdag, om 6,40 u. op het plein van Gossoncourt opgest'geo, zijn zij gedaald Maandag avond, ca 60 uren, 7 min., 32 sec. aan een stuk in de lucht i zweefd te hebben. Zij werden door een an Ier vliegtuig binst hunne vlucht bevoorraad. In de vliegwereld wordt de vlucht onzer moedige luchtver- overaars als een prachtige prestatie aanzien. Goed nieuws. 't Is voor de onderge schikte Slaatsageoten. M. Iloutart, minister vae fioantiëo, heeft beloofd de afhouding van 3 t. h. op de wedden vanaf 1 Januari 1929 af te schaffen. Mogelijks v.-ordt deze maatre gel reeds toegepast met 1 October aanstaan de het zal afhangen van de mogeli khedeo, in 't bijzonder van de opbrengst der belastin gen voor het derde kwartaal. De afhouding van 7 t, h. op de boogere wedden wordt in elk geval behouden. Voor de kleine burgerij. In hun ver gadering van Maandag hebben de Ministers een wetsontwerp goedgekeurd betreffende de inrichting van een centrale kas voor het be roepskrediet aan kleinhandelaars en am bachtslieden. Die kas zal over een fonds van 60 miilioen beschikken de uitbetaling der kredieten zal geschieden door tusscheokomst der kassen die bij decentrale aangesloten zijn. HANDEL EN NIJVERHEID In een onzer vroegere nummers hebben wij den ongunstigen toestand der stekjes nijverheid overschouwd, de oorzaken ervan aangeduid, alsook de heelmiddelen die men voorlegde. Wij hebben het monopool, dat de belgl- sche firmas ten hunnen voordeele eischten, bekampt, aantoonende dat de Staat het recht niet had zulk een monopool toe te staan, dat bovendien de belangen van den verbruiker alsook de wet der vrije concurrentie mis kende. Wij waren de meeniog toegedaan van degene die een akkoord voorstelden met de vreemde machtige Swedish Match C". om een bevredigend per cent in de voortbiengst te bekomen.'t Is dat akkoord, welk onlangs verwezentlijkt werd, dat wij onze lezers vandaag wlllèn kenbaar maken. Ziehier waarin het bestaat. Voorafgaande^ lijke overeenkomst der belgische firmas en dan akkoord tusschen hen en de Swedish Match C". De belgische firmas behouden hunne volledige onafhankelijkheid ia het technisch en financieel bestuur hunner maat schappijen. De verkoop geschiedt door een nieuwe centrale maatschappij daartoe ge sticht. De belgische firmas krijgen door dit akkoord, sedert den In Juni 1928 in voege, eene deelneming in de voortbrengst, die hen toelaat 5 dagen per week te werken. De voorwaarde der Swedish Match C" is, dat er geene nieuwe belgische stekjes- iabrieken mogen opgericht worden 't is nog al verstaanbaar Ziedaar in 't korte de oplossing der krisis oplossing nogal bevredigend voor onze nij verheid I OVER GROOTE METAALFABRIEKEN Cc John Cockerill Maatschappij De John Cockerill ma: .'schappij is als het symbool onzer metaalnijverheid. Beslaande sedert meer dan honderd jaar, is zij de oudste instelling van dien aard maar tevens de jongste door hare huidige moderne inrich ting zij heeft zich altijd weten aan te passen aan de vorderingen en uitvindingen der we tenschap zij heeft haar machienen altijd vernieuwd en verbeterd meer nog, zij heeft haar bedrijvigheidscenter voortdurend uitge breid, zoodat zij nu de volledigste inrichting is van dien aard, in dezen zin dat zij het ijzer gebruikt en verwerkt in al zijn stadiums, van ai het smelten in de vuurovens tot het voortbrengen der meest vervolmaakte produkten. Zij staat op den eersten rang der metaalbewerksters en der opbouwsters. Wie kent hare scheepvaartstellingen niet te Ant werpen Wie heeft niet hooren spreken van hare kanonnen die te Seraing vervaardigd worden Moest men de geschiedenis hooren ver tellen van haar bestaan, dagteekenend van vóór onze onafhankelijkheid, dan zou men zich verbaasd afvragen hoe zij, menigmaal tot den ondergang gedoemd, telkenmale zoo rap en sterker dan voorheen uit hare pui- nen is verrezen. De groote oorlog had ze weggevaagd en nu, nu werken op haar her overd gebied meer dan 10,000 werklieden. Ja, zij speelt een gewichtige rol in onze metaalnijverheid en in hel ekonomisch leven van ons land. Hare bedrijvigheid is veelvuldig. Met hare zeven smeltovens, hare 150 coke-ovens, hare overgroote pletmolens, heeft zij waarlijk het uitzicht van eene reusachtige metaal- fabriek; nochtans, hare scheepvaartstellingen en hare mekanieke constructies van allen aard zijn ten minste van zoo groot belang als hare eerste afdeeling. Wij spraken hooger van hare trouwe aan passing aan de nieuwe ujtvindingen. Is zij het niet die de eerste locomotieven van het vasteland alsook de eerste riggels waarop zij liepen, vervaardigde? Zijn het hare scheepvaartstellmgen niet, die het eerste schip voor Congo's stroomen bestemd, te water stuurden Zij miek de eerste schepen bestemd voor een regelmatigen dienst tus schen Antwerpen en de kolonie. Op wetenschappelijk gebied is het stichter John Cockerill, die in 1824 de eerste coke vuuroven vervaardigde en in 1863, paste de Cockerill maatschappij het eerst op het vaste land de Bessemermethode toe tot het ver vaardigen van het staal. In 1899 dacht zij er het eerst aan, de gassen der vuurovens te gebruiken als stuwkracht en vervaardigde den eersten gasmotor van 8 peerdenkrac t nu vervaardigt zij er van 10,000 Pk. Benevens hare veelvuldige en altijd ver jongde bedrijvigheid, bestatigt men eene voortdurende uitbreiding van haar voort- brengstvermogen. In 1840, na de dood van John Cockerill, werd de fabriek gesloten en het werkvolk weggezonden. Dan werd in 1842 de naamlooze maatschappij Cockerill gesticht, die de fabriek van den ondergang redde. Sedert, dien tot aan den grooten oor log. hielden hare vuurovens niet op het ge smolten ijzer te doen vloeien. Honderd en tien jaar vroeger bedekten de constructie- inrichtingen enkele hektarennu bedekken de iabrieken van Seraing alleen reeds 147 ha. De maatschappij werd gesticht met een kapitaal van 12,500,000 fr,, gebracht op 15 miilioen frank in 1872 en verminderd op 7,500,000 fr. in 1895 door terugbetaling van de helft der nominale weerde der aandeelen. Sedert dien werd het kapitaal gebracht op 10,000,000 in 1897 12,000,000 in 1904 25,000,000 in 1914 50,000,000 in 1920 98,000,000 in 1922. Door een onlangs genomen besluit van den Beheerraad, zal het kapitaal nu 167 miilioen frank bedragen. Het middelmatig zakerctjfer van 1904 tot 1914 was 48,268,734 fr. Het zakencijfer van 1926 27 bedroeg 74,777,755 goudfrank, dus eene vermeerdering van 50 t. h. Het ware te lang en te ingewikkeld de be schrijving te geven van al de Cockerill- afdeelingen. Laat ons zeggen dat zij een der machtigste en modernste inrichtingen is in dien aard. Zij bezit hare eigen koolmijnen, j hare ertsmijnen zij vervaardigt zeil in 150 j Semet-Solvay-ovens, de cokes voor hare I smeltovens. Al de gas der smeltovens wordt gebruikt in explosieve motors tot het voort brengen van elektriciteit. De staalbewerking is een der belangrijkste harer afdeelingen. Voor wat de constructie betreft, vervaardigt zij machienen van alle slach en van alle grootte. De wereld rond heeft zij belangrijke leveringen gedaan. Haar roem is niet meer te maken. Alle soorten van lokomotieven, schepen, bruggen heeft zij vervaardigd. Bij zijn bezoek op In Oktober laatsleden, kon Z. M. de Koning een machtige kraan zien werken van 150 ton kracht. Om zich een gedacht te vormen van het onmetelijke en indrukwekkende geheel der Cockerillfabrieken, zal men niet zonder ver wondering vernemen dat het vervoer binnen de Seraing fabrieken 90 km. spoorweg ver- i eischt, alsook 957 wagens en 51 lokomotieven Die inerkweerdlge opbloei onzer metaal- I nijverheid is niet alleen te danken aan het voordeel dat de mlnderweerde van onze frank heeft bijgebracht voor den uitvoer, maar wel aan de degelijke en moderne inrichting onzer fabrieken, die ais de Cockerill onder de eerste mogen tellen van het vaste land en tot fier heid mogen strekken van ons klein Belgié. Wij mogen hopen in de toekomst 1/ IJ X G E It A V II I Allengerhand begint men bij ons aan de levensvoorwaarden die het gevolg waren van de naoorlogsche krisis en de stabilisatie gewoon te geraken. De zaken gaan beter dan wij verhoopt haddende inkomsten worden stilaan zonder veel schokken of stooten. aan den nieuwen toe stand aangepastwedden, toonen en prijzen geraken in evenwicht. Er is echter een perekwalie die men lot nu toe verwaarloosd heeft, schrijft Prof. Bauahuin dat is het aandeel dat onze medeburgers voor- behielden ten bate van maatschappelijke en godsdienstige werken, van wetenschappelijke instellingen, in een woord, van al wat vroeger breed kon leven van vrijwilli e bijdragen. En de geleerde economist haalt een klein maar typisch geval aan hel stoelgeld in de kerken. Maar wij kennen veel andere gevallen. Onze bijdragen voor de goede werken zijn niet meer in evenredigheid met hetgene zij kosten noch j met de uitgaven die wij aan andere doeleinden, aan kleedij en verzet bij voorbeeld, besteden. j i En het duur leven Ja, dat is de gewone J opwerping, het verweer der ikzucht. Duur leven is voor de algemeenheid een inbeelding. Onze inkomsten zijn niet minder dan vóór den oorlog en we leven even breed, zoo niet breeder dan vroeger. Er wordt meer gereisd, de bad plaatsen krijgen meer en meer bezoek, er wordt meer verteer gemaakt in eten en drinken, in opschik, in theater en cinema. We kunnen cij- fers aanhalen. Weten onze lezers b. v. dat wij j in 1927 zoo wat 410.000 hectoliters wijn inge voerd hebben, tegen 350.000 vóór den oorlog, j dal onze aankoopen van automobielen van het j een jaar tot het andere verdubbeld zijn 7 De toonen zijn verhoogd in dezelfde verhou ding als hel index cijfer, soms nog hooger, en er zijn een aantal werklieden die bijwinsten ver- wezentlijken ten gevolge van het achlurenwerk. i Dal is voor de algemeenheid. Bij zekere cale- goriên is het duur leven evenwel eene werkelijk heid 't is nochtans het klein getal. Samen genomen is er geen vermindering van inkomsten, eerder een verplaatsing. Deze verplaatsing en de beperkte middelen van de familiën die voortijds aan de goede wer ken milden steun verleenden, ziedaar wel eene oorzaak dtr HefPadightidikPWo zoudrn wenschen dat de vrijgevigheid overgezet wordt met de fortuin. Die door de omstandigheden begunstjgd werden, moeten weten dat zij die vroeger de middels hadden, diep in den zak schoten en breed waren, zonder daar veel ge rucht rond te maken. Gedurende de dertig jaren die den oorlog voorafgingen, werden in ons land 2600 vrije lagere scholen opgerichtgevoegd bij de 400 die reeds bestonden, dat was 3000 scholen die de katholieken om zoo te zeggen geheel en al op eigen kosten moesten onderhouden. De Katholieke liefdadigheid heeft wonderen verrichtdie traditie mag niet uitsterven. Thor. Zondag 10 Juni, na de Plechtig Hoogmis gezongen om 9,30 u. in St-Maartenskerk. Zij gaat langs de Kerkstraat, Markt, O. L. Vrouwstraat, Groeninghestraat (Rustal- taar aan 't Fort,) Plein, Voorstraat, Steen poort, Lange Steen- en Doornijkstraat (Rust- altaar), Graanmarkt, Palfyn- Albrecht en Rijsselstraat, Markt, (Elndzegening). Wij vragen eerbiedig, dat men de huizen op den doortocht zou bevlaggen. BEMERKINGEN: 1Iedere groep is verwacht ten laatste om 10 u. op zijn standplaats en vertrekt onmid- delijk in processiemarschdus veel vroeger dan naar gewoonte. Opgelet! 2. Alle katholieke genootschappen van stad worden verwacht met vaandel en een groot getal deelnemers. Deze worden ver zocht het Allerheiligste te vereeren door het dragen van een fakkel 1 Het vaandel blijft in 't middende leden met de fakkels volgen hnn vaandel en houden de twee zijkanten. De fakkels staan ter beschikking in St-Maar tenskerk (in de rechter zijvleugel). 3. De burgerlijke en militaire overheden worden uitgenoodigd en nemen plaats in het koor op de voorbehoudene bidbanken vóór de Hoogmis van 9.30 u. ORDE VAN DEN STOET IEcrsleafdceling van de brandweer met klaroenen. 2 3 4. Kruis en kerkbedienden van St-Jans-, St-E- loy's SI Rochus en O. L. Vrouwkerk. 5. Crocp van 'I Kind Jezus van Praag. 6. Groep der Heilige Familie (mei de Vil Vreugden en VII Oroelheden van den H. Jozef (door 'I Geslicht St loseph). 7. Groep der H. Ursula. 8. Groep der H Godclleve als 1) Maagd, 2) Marte lares, 3) Verheerlijkt. 9. Groep der H. Appolonla. 10. Groep van den H. Joannes van Matha en Felix van Valols. De Trlnltarissen. 11Oroep van den H. Aloyslus 1) in de wereld, 2) Leest en verspreidt DE LEIEWACHT Weekblad voor Kortrijk en 't omliggende

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Leiewacht | 1928 | | pagina 1