a centiemen lie) nummer
MAANDBLAD VAN PRIESTER FONTEYNE
ïtatt). üetoaaröerspartii
iV 17 A. D.V.N.
Aiei Ï006
DE NIEUWE TIJD
SOL Vn:j NSSTRAAT, 57, ANTWERPEN.
Abonnement ten voordeele van den Strijdpenning
Eén frank 's jaars.
iooo nummers, 8 fr. ioo nummers,
en de verzendingskosten.
fr. o,go
DE WAARHEJD IS ONS WAPEN
DE RECHT VEERDIGHEID ONS DOEL
WAT HEEFT DE
gedaan om den stoffelijken
toestand van ons Volk te verbeteren.
Paus Leo XIII schreef in zijnen wereldbrief
Rerum Novarum in 1892
Er moet aanstonds en krachtdadig ter hulp
gekomen worden aan 't kleine Volk, aangezien
het grootste deel ervan in eenen toestand ver
keert van armoe en onverdiende ellende.
De Katholieke Bewaarderspartij, rijk en mach
tig, is 22 jaar meester in 't Land.
Waar zijn de verbeteringen, de hervormingen,
die den VolkswelSUnd moeten verzekeren
Geene oppervlakkige beschouwingen, maar in
den grond gegaan van het ware leven van ons
arbeidende en lijdende Volk
Naamlooze maatschappijen hebben de spaar
penningen van onze Burgers, zoo zuur gewon
nen, zoo kommervol gespaard, bij honderden
millioenen weggeschuimd. De vermaarde onder
nemingen van Rusland lieten een verlies van
780,000,000, waarvan de 3/4 voor België. De
Congoweerden. een verlies van 314,000,000, om
trent de tortuin die Koning Leopold II in den
Congo gewonnen heeft. De zaken var. de
Bourse de Bruxelles een verlies van 224,000,000!
En er zijn er nog veel andere
Onze rijke Bewaarders hebben geene wet wil
len maken om die baanstroopingen te beteugelen;
zij hebben ze dus op hun geweten
Wij zouden er moeten bijvoegen, dat hunne
best- vrienden er gewoonlijk aan 't hoofd van
stonden.
Wat doet de Katholieke Regeering met de
Koolmijnen der Kempen Die oneindige schat
ten, tweemaal zoo groot als geheel den rijkdom
van Belgenland, die de Voorzienigheid ons Volk
had voorbeschikt om tot eenen algeineenen wel
stand te brengen, dien heiligen Volkseigendom,
zij schenkt hem weg, voor eenen niet, aan gra
ven en barons en groote rijkaards, nog eens
meest aan goede vrienden.
De oude edeldom heeft met het zweerd de lan
derijen, den bovengrond veroverd, geroofd; en
nu stelen de blazoen- en geldrtdders, met de wet,
den ondergrond, de Koolmijnen; alles moet hun
toebehooren, en 't Volk mag verhongeren
Ondertusschen wegen de Lasten zwaarder en
zwaarder, onverdragehjk, op de schouders van
ons kleine Volk.
De Belastingen zijn gestegen van 28 fr. per
inwoner in 1880, toi 34 fr. in 1902. En het is
meest het arbeidende Volk dat die dwaze geld-
verkwistingen heeft mogen uitzweeten, want de
belastingen op de levensmiddelen bedroegen in
188Ö 14,48 p'r inwoner, en 20,19 in 1903. Dat
100,95 s jaars voor het armste werkmansgezin,
van enkel 3 kinderkes 't is 50 dagen arbeid
Het Leger, de Bloedwet ook, 't zijn de Volks
jongens alleen die er slachtoffer van zijn, en dat
altijd meer en meer. In 1880 hadden wij 111,967
kazetnslaven; en in 1903 172,768. Eene ver
meerdering van 60,649 manschappen En met
de nieuwe Forten, zal het jaarlijks nog 5000 man
meer zijn
Onze Boerenstand, eens vrij en weeldig, roept
nood, groote nood. De Vlasfeelt, eens de rijkdom
van Vlaanderen, is verdienen; de Hopteelt, eens
de welstand van Brabant, sterft uit; en zoo gaat
'te: altijd voort mêt'orir.' 'A'Stc landtLuv-nijver
heden.
In 1880 hadden wij nog 32 op 100 Bóeren-
Eigenaars; in 1895 maar 28 meer; dus reeds 72
op 100 waren tot Pachters yervallen.
In 1895 bedroegen de werkloonen op den bui
ten in 't algemeen genomen bij den kost 1,21
voor de mannen, en 0,74 voorde vrouwen. Se
dert dien, bekent de Regeering, zijn ze nog van
eenige centiemen gedaald. In Vlaanderen staan
ze aan 72-centiemen voor de mannen
In de Vlaanderen ook, zijn er jaarlijks 60,000
mannen, uit nood gedwongen naar Frankrijk te
trekken, om 't stukje brood te verdienen dai
't rijke Vaderland hun weigert.
In 1890 hadden wij 2976 Landverhuizers voor
Amerika; in 1902 3464, en in 1903 4117
En de Regeering blijft onverschillig; zij denkt
't zijn maar Boeren, uie toch voor ons zullen
stemmen, en dat is genoeg
De Kleine Burgerij roept moord en brand.
Men houdt eenige congiessen. men eet en ürinkt
op hare gezondheid, en laat ze verkwijnen.
Onze Arbeidersstand, ons hert breekt, als wij
er van spreken moeten.
De Koning zelf heeft het moeten bekennen
België heeft de langste werkdagen en de laagste
leonen van geheel de beschaafde wereld
Men heeft eens 61 der bijz. Nijverheden on
derzocht. en gevonden dat 14,046 werklieden
nog moesten slaven van 12 tot 18 men daags toe.
Men heeft ook de locnen berekend, in 1896
van 617,892 nijverheidswerklieden, en men vondt
er nog 170,785, meer dan 27 op 100, die voor
10, 12 uren arbeid en meer, nog aan hongerioo-
nen staan, van 50 centiemen tot 2 fr. daags. Leeft
daarmee, in steden waar alles zoo duur is
Daarom ook zien wij in de Vlaamsche Nijver
heidssteden het grootste deel der huisvaders ge
dwongen, de hand te reiken naar Disch en Wel
dadigheid.
En eindelijk, onze Ouderlingen van 65 jaar,
vergrijsd in het lijden, gebroken van den arbeid,
worden geschat aan 9 eens tfeags. En dat in een
Land waar de Staat 1,20 betaalt voor de misda
diger in de gevangenissen; 0,80 voor de land
loupers van Hoogstrèten, en alwaar voor de
Rechtbanken, de onderhoud der honden geschat
wordt op 50 c. daags
Christus mocht eens zeggen De vogelen
hebben hunne nesten, de vossen hunne holen,
en de Zoon des menschen heeft geenen steen :>i
er zijn hoofd op te rusten; en nu, zijne arme
Broeders, zooveel, zooveel, te midden de pracht
en de weelde van een rijk land, mogen ook zuch
ten Heere, de koeien eten vette gras, de peer
den graan en haver, de honden vleesch, en ik
uw kind, heb geen brood voor vrouw en kinde
ren Heere wij bidden dagelijks geef ons
.dagelijks brood. waarom is ons gebed ineen
KatholièP' Land geen wz'ar:ieid,'£eworden
Droogen brood en verachting
Duizende en duizende arme zwoegers trekken
naar Brussel, 's morgens voor dag, om lanne
dagen, door koude en hitte, regen en wind, te
sla.'cn voor hun stukje brood, en 's avonds
hui' afgebeulde lijf naar huis te sleuren... e:
martelaren, hun wordt de Noordstatie ontzei -
zii worden verbannen naar de modderpoel
Maritiem; hun besmeurde arbeidspij en hun
zweet zijn zuo onaangenaam voor de i
lijn beschaafde wereld
Er moet verandering komen.
God schonk de wereld aan de kinderen der
menschen, opdat de mensch op de wereld
mensch zou leven, vrij zooals het een redelij.,
schepsel Gods behoort, en in eerlijken welstand
zooals een erfgenaam van God er recht toe heeft.
Dat moet de wil zijn '.-:i de wet van God, en
niet dat de mensch, de Koning van 't Heelal, zijn
!;ind hier zijn leven zou slijten in verachting, en
op de wereld den honger zou hebben voor eenig
erfdeel.
Heeren Bewaarders, en gij zoogezegde Katho
lieke Regeering, gij die beweert de verdedigers
te zijn van den Godsdienst, gij die 2? jaar mees
ter zijt in 't Land. wat hebt gij gedaan om den
wil van God, om de Rechtveerdigheid en de
Broederliefde te doen heerschen in ons Land
Weinig of niets
Gij hebt geschermd met den Godsdienst, om
het eenvoudige geloovige Voik te beter te kunnen
onder den voet houden en uitbuiten; maar het
groote werk van maatschappelijke hervorming
hebt gij niet volbracht.
Gij hebt het niet gedaan en zult het niet doen,
omdat ge Bewaarders zijt, mannen van den geld
zak, ikzuchtig en harteloos, en onbekwaam ooit
eerbied en ware liefde te hebben voor het kleine,
voor 't arbeidende Volk.