PRIESTER DAENS
BRUGGE.
E. H. Daens' redevoering.
Eene bemerking van gewicht.
BUUGGiS, 2ATERDAG Si JANUARI 1899.
86® JAAR Nr 9
GODSDIEN ST EN VA.DEFtDA.ND.
VRIJHEID, OUDE.
DE STANBAABD verschijnt *a dinsdag, donderdaR en zaterdag, naprijs tier inschrijving v<+ driemaanden, voorop betaalhaar, is 2 fr. voor een Jaar 8fr-Mcnsrhri.fr
AANKONDIGINGËN PER RiEGELAnnonce.., 25 c. Reklaam 75 c. Reklaiun ondlir Rnipscffi1 l-50ti.-Rcklaam eerste bladzijde, 2 fr - Segrave.ds bericlVfólS'
AANKONDIGINGEN voor Frankrijk en Beljj.e (uitgenomen de p.vrr laandcrein zich uitsluitcjd te wenden aan de Agencie Earns Lafnte en S, Brussel 89 .t/oiiné
Bourse.
voor niet niinder
postkantoren van het Riikl
II t n fpnnl'
aua; Herbes, Place fit
Zoodus, Mijnheer den abbé Daens
heeft te Brugge geweest Lijk dat het
Ie voorzien was, heeft zulks veel
nieuwsgierigheid verwekt en de tongen
'ferm doen gaan.
Laat ons een keer te gare t een en
- 't andere beklappen en aanteekenen van
lietgene er dien dag zooal te zien en te
hooren was.
Maar eerst een woordeke van
't affiche
waarui dat de democraten aankondig
den dat Mijnheer den abbe Daens
Brugge met een bezoek ging yereeren.
Veel gazelten van 't land hebben van
dien plakbriet gesproken, 't Is, zeiden
zij. een meesterstuk van geweld en
ophitsing. Gij en moet niet peizen dat
alleen katholieke bladen van dit ge:
dacht waren, neen. Gij hebt daar, bij
--' beeld drt Chroniq-ue, dat. voorzeker
een van dè hevigste geuzenbladen is die
men kan vinden. De C/ironique, het
eltiche der groene democraten over
drukkende. vond dat de socialisten geen
meerdere revolutionnaire tale zpuden
kunnen gebruiken. En zoo is t inder-
lMaar, als men.met gezeten zinnen, al
die groote woorden ingaat, men vindt
dat zij in den grond, al niet vele mhou-
1 Tiet plakkaat spreekt van - geklwol-
ven van den ijzeren hiel der dwin
glanden. - Wie, hier tc Brugge zijn
die geldwolven», die dwingelandenrf
Ondat dien rimram entwat zou belee-
kenen de plakkatemannen zouden die
- wolven en dwingelanden moe
ten noemen.
Het plakkaat der groenen gewaag
nog van mannen - die geen ander God
kennen dan hun cotter-fort Er zijn
er zulke, 't is waar. Maar t zijn juiste
de vrienden en geldschieters dei- demo
craten de liberaler., mei wie Priester
llaens sluks en geheel is, waar hij gaat
dineerenen van wie hij ge hl krijgt om
zijnen strijd tegen de katholieken te
kiinnen volhouden,
l)e conservateurs leest men nog
on het bietebauws-plakkaat, hchhen
Priester Daens - voor den reoiithunK
télurdr Bah! bfihl Als Mijnheer .Is.,
ybhé iemand in volle strute aangaat en
hem uitmaakt voor... canaille
risehiert liü,lijk iedereen, van voor den
tribunaal te moeten komen. Dat is hein
nu den anderen zaterdag gebeurd. Door
dén rechtbank van „eoderinonde wieul
Mijnheer den abbe Daens tot geldboete
veroordeeld omdat hij eenen der sche
llenen der stad Aalst voor - canaille
uitgemaakt had, in de statie.
Fn 't is daarvoor dat de democraten,
0n hun affiche, E. H. Daens durven
vergelükeri aan Christus 1 k 1mi weet
nieflioc dat zij niet beschaamd en zijn
"an zulke onbetamelijke vergelijk, np
te maken, t Moet zijn dat hunne c/msle-
lijkheid waarlijk nog diepergezonken is
dan wij meenden.
Zulke mannen spreken van Joden en
Pharizeers. Jongens.en geeft alzoo uwe
name niet weg. Gij gaat, zegt gij.
Tonzc Goddelijke. Leer zuiveren in
andere, woorden, gij vindt dat gij maai
lcene goede christenen z.jt, - en gij
doet te gare met liberalen en socialisten
die den ondergang gezworen hebben
van de religie
TE FACE'S
Zondag nuchtend is Mijnheer den
abbé Daens te Brugge toegekomen met
den trein van 9 ure 8 minuten. Hijwas
in priesterskleeren.
Weet gij waar E. H. Daens naartoe
getrokken is Naar hot herbergsje
nevens deSm^e^'or.opdj Statieplaalse.
Dat herbergsje heet eigentlijk A la
sorhe de la slation maar in de wande-
Jinge heet men het nog altijd «te Fack's
Al die Brugge kenL zal weten te
zeggen als liet daar de plaatse was van
een geestelijk man Al de mensohen
die liet zagen stonden stom. Setlens
was er voor de deure eenen grooten
toeloop van volk, om dien paster
daar aan den disch te zien in zulk her
bergsje.
Mijnheer den abbé Daens is daar
blijven wachten tot dat zijne vrienden
hein zijn komen afhalen om hem triom
fantelijk naar de Brugsehe Renbaan la
brengen, waar hij moest preken.
Op weg naar den Cirk.
't Was een aardig maar triestig ver
toog dien Paster daar te zien op
trekken naar de Renbaan, waar op
dien oogenblik een Cirk veitoohingeu
gaf. Priester Daens was omringd van
een troep dobbele .jongens. Er en was
daar nu een keer niemand bij van ecnig
bedied. Eene overgroote menigte
nieuwsgierigen omringde dit troepje.
Langs de strate stonden cr ook veel
kurieuze menschen. Al wat gij hoorde,
't was - wij zouden ook wel een keer
dien aardigen paster willen zien
Ja, - aardigen paster dat is Mijn
heer den abbe die alzoo al dit vertoon
maakt binst dat de hoogmisse aan is,
en binst nog alom, in al de kerken,
plechtig herinnerd wordt dat de wer
king van Al. Daens en zijne volgelingen
door Paus en Bisschoppen veroordeeld
is. Ja, aardig is zulk schouwspel
God zij gedankt, het is eene zoo
groote uitzondering van zul/ieii priester
legen te komen, dat iedereen hem eens
wilde zien. Priesters die hunnen plicht
doen, ziet men gedurig bij dage en bij
uactite zijn ze gereed om overal,bij arm
en rijk, hun heilig ambt uil te oefenen.
Maai' priesters lijk K. 11. Daens, die in
opstand zijn met liet geestelijk gezag,
die misbruik maken van hunne pries
terlijke weerdigheid om bet volk op te
maliën tegen de katholieken, dat
komt men gelukkig maar tegen in
troebele tijden, als hooveordiglieid en
heerschzucht bij eenen priester de
stemme van het geweten versmachten.
Dat er veel volk, meest nieuws
gierigen opgekomen was om de pre
dikatie van Mijnheer den abbé Daens in
den Cirk te hooren, en zal zeker nie
mand verwonderen. De nieuwsgierig
heid toch is dikwijls moeilijk om be
dwingen. Daarbij. de liberalen en socia
listen waren daar in groot getal om
hunnen vriend toe te juichen. Zij heb
ben het hen niet beklaagd. Immers,
E. II. Daens en heelt geen woord kon-
Irarie voor hen gezeid'l is tegen de
katholieken die hij bewaarders
heet dat hij en zijnen compagnon
uitgeschept hebben. Die aardige pas
ter - is dat gewend.
In geheel de stad was er een vlug-
bladje uitgedeeld dal vuui u*?» i>ad
B'jdrage tot den DaenspennuigDaarin
'stond er, klaar en duidelijk, wie en
wat E. H. Daens is, en hoe dat hij maar
'eenen volksvriend en is niet zijnen
mond. E. II. Daens had het gelezen
liin hij heelt er niets, volstrekt niets op
.veten te zeggen. Geen één van de feiten
fJie. er in vermeld stonden, heett hij
Linnen loochenen. Hij en heett hetzelve
niet geprobeerd.
Dat is weerd van onthouden te wor-
len.
De Encyclieke van den Paus.
't Is daarmee dat E. H. Daens zijne
redevoering begonnen heett. Wij en
verslaan niet hoe dat Priester Daens
tien name van den Paus Leo XIII durft
iiilsprcken en nog min hoe dat hij het
wagen durft zijne werking te plaatsen
onderdo bescherming van den Heiiigen
Vader.
Ziine Heiligheid bemint de werk
lieden ja, hij wil dat alle ware katho
lieken werken tot verbetering van
's werkmanslot. Maar juiste omdat hij
het werkvolk zoo genegen is, keurt de
Paus van Rome de werking af van
Priester Daens.
Mijnheer den abbé Daens weet, dit
zoowel en beter nog dan wij. Immers,
hij heeft naar Rome geroepen geweest,
waar men liet hein klaar en streng
gezeid heeft. En omdat iedereen het zou
gekend hebben en het niet zou kunnen
geloochend worden. Zijne Heiligheid
heeft geweigerd Priester Daens te out
Siingen, eene gunste die nogtansaan de
rainste werklieden toegestaan wordt.
Neen, Leo XIII, de Paus der werklie
den, en lieeit E. H. Daens onder zijne
oogen niet willen zien.
in april van verleden jaar hebben
verschilI'gé honderden werklieden van
Belgie door den Heiligen Vader ont
vangen geweest. De Paus heeft dan
eene redevoering uitgesproken waarin
l ij de Daens-parlij afkeurde, omdat zij
lét katholiek gouvernement wil 0111-
verre werpen dat werkt om in ons
vaderland de Encyclieke te verwezent-
1 ij ken.
Neon, de Heilige Vaderen wil van de
werking niet van M. Daens omdat deze
lót de revolutie moet leiden. Oh wij
Wélen liet E. II. Daens zelve zegt. dat
fuj geene revolutie wil, waarbij het
vólk altijd meer te verliezen dan tc
Winnen heelt. Zondag heeft E. H.Daens
liet herhaald Maar zijne werken en
komer. niet overeen met zijne woorden.
Immers, wat moet er anders voort
spruiten dan haat cn opstand, nit die
gedurige ophitsingen, uit die gestadige
beschuldigingen tegen burgers en
rijken En als het volk, misleid door
valsche beloften, zooals de geestelijke
overheid zoo menie maal herhaalde,
ziende dat er van al die sehoone woor
den, niemendallo en komt. tot geweld
zijnen toevlucht neemt, wie zal er dan
dè schuld van zijn i
Want al die grootsprekers, lijk E. II.
Duens enanderen.en zijn maar atout en
bout in de meetingcn 't is daar dat zij
tegen klippen en bergen beloven. Maar
eens in de Kamers, zij en gebaren van
ile wacht niet meerzij vergeten van
zelfs ecu begin van uitvoering aan
I hunne beloften le geven. E. H. Daens
.is daar het levende bewijs van. Gedu-
I rende de vier jaar dat lii.j in tie Kamer
gezeteld heeft] wat heeft iiij gedaan om
het lot van den werkman te vèrbete-
ren Men heeft het hem reeds zoo dik-
wn s gevraagd - en hij gebaart hem
altijd doof op die oore.
Lijk dat men het voorzien had, E. H.
Daens heeft gesproken, en vele, van de
ellende.
Dat er menschen zijn tlie armoede
hebben, weten wij zoowel en beter dan
E. H. Daens. De priesters, onderdanig
aan hunne overheid, weten het ook. Met
de medehulp der wclmeenende men
schen uit alle klassen der samenleving,
doen zij wat zij kunnen om de armoede
te verzachten. Binst dat Priester Daens
gedurende het badseizoen weken lang
renteniert te Blankenberghe of te
Knocko, in d'eerste en beste hotels van
het zeestrand, staan geestelijken en we
reldlijken door priester Daens bestem
peld met den naam van - bewaarders
ten dienste van het lijdende en wer
kende volk.
't Zijn diezelfde bewaarders» die,
ten allen kante, hospitalen en godshui
zen, weezenhuizen en toevluchtsoorden
voor oude afgesloofde werklieden op
richten en ondersteunen.die maatschap
pijen van alien aard tol stand brengen
waar de volksbelangen verdedigd en
bevorderd worden, waar brave burgers
cn ";oede rijken hunnen tijd en hun
geld besteden ten bate van den minde
ren man.
Ja, er zijn arme menschen.
Als E. II. Daens een middel kent om
de armoede geheel en gansch uit te
roeien, waarom en openbaart hij het
niet Is liet Christus niet die gezegd
heeft Er zullen altijd armen onder u
zijn.
Dat en belet niet dat het den plicht is
van allen oprechten katholiek van de
armoede zooveel mogelijk uit te roeien.
Maar nog eens gevraagd wal heeft
Priester Daens daar ooit voren gedaan
Heeft li ij wel ooit zijnen mond open
gedaan in de Kamer ten voordeele van
net minimumloon in de aanbestedingen
vanden Slaat? Neen hij. Het zijn de
katholieken die deze verbetering inge
voerd hebben.
En in do gemeenteraden l Wie heeft
die verbetering voorgestaan en doen
deuregaan? De katholieken
En in de provinciale raden De ka
tholieken
En liet pensioen voor den ouden
werkman l Binst dc vier jaar dat Pries-
ter Daens in de Kamer gezeten heeft,
zijn er daarover vier voorstellen inge
diend, door socialisten en katholieken
maar van E. II. Daens en was er geen
één bij
't En is inaar in de nieetingen dat hij
«preekt van het pensioen van den ouden
werkman, om hem to doen toejuichen.
De volksgezindheid van Priester
Daens bestaat in meetiiigsklaps en in
meer niet. Dat brengt veel eerde aan
den dijk, met waar
Eens, in de Kamer, tijdens eene
bespreking overden landbouw, Priester
Daens bekende dat dc wetgevers «roen
minimumloon door debijzoiulere nijver
heidkonden bepalen. Had een katholiek
alzoo moeten spreken, de groene gazet
ten hadden hem uitgemaakt vooreenen
vijand van hel volk. Maar omdat het
E. II. Daens was, zij zwegen
Hij strijdt voor de religie!
E. II. Daens heeft gezeid dat hij ook
strijdt voor de rechten en de vrijheid
van de Heilige Kerke, 't Is zeker daaróm