a
ét
v/A^
i BE RAAL. DEMOCRATISCH
5 centiemen hel nummer
Vierde Jaargang Nummer *25
Zondag 50 Juni I94K*
Liberale Werkmanskring
Pensioenkas.
RUBENS-CANTATE
Het
Weisontwerp
Wijziging der Poslwet.
Och Arme 1
Prins Albrecht
en onze
Taal.
Onder den ransel.
Abonnementsprijs: 3 fr. voor de stad en den nuiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst
Prijs der Annoncen:
per drukregel
Gewone 15 centiemen
Reklamen 75 centiemen
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank
AALST 1» JUNI 1909.
Vooruitgang door 't Werk.
Lokaal CONCORDIA, Schoolstraat.
Zondag ÜO Juni 1999*
ten 4 ure STIPT, namiddag,
ALGEM. VERPLICHTE VERGADERING
op boete van 25 centiemen.
Orde van den dag
1. Verslag der laatste Vergadering
2. Mededeelingen
3. Bespreking der Reis naar La Louvièro.
4. Nationale Betooging tegen het Wetsvoor
stel Woeste, te Brussel.
De Voorzitter,
Gustaaf LEV EAU.
De Maandelyksche storting van de ma and
Juni zal plaats hebben, heden Zondag
20 Juni, van 10 1/2 uren tot 12 uren
voormiddag in de c< Graaf van Egmont
Groote Markt.
Wy verwachten, dat het Middenbestuur
der Pensioenen te Brussel, de inschrijving
der rente in 't kort zal geëindigd hebben.
Dan zal voor het nazien der rentebpekjes en
voor de trekking der premien eene bezon-
dere vergadering gehouden worden.
De Voorzitter,
J. DE BRUECKER.
voor twee maanden van 15 Mei tot
15 Juli of van 1 Oogst tot 1 October
naar hunnen keus het derde jaar voor
eene maand op het tijdstip der groote
maneuvers en der schietoefeningen.
Gedurende dit tijdperk zullen zij
gevoegd worden bij hunne wederzijd-
sche regimenten.
Art. 5. De jongelingen welke
zich bereiden voor het geestelijk leven,
iet onderwijs, de geneeskunde, zullen
gestemd worden tot de bijkomende
diensten en in onbepaald verlof wor
den gezonden van als ze bewijs van
bekwaamheid zullen gegeven hebben.
Art. 6. Bij 't eindigen van
hunnen diensttijd zullen kunnen ge
noemd worden tot officieren en onder
officieren der reserve, de jongelingen,
die na een bekwaamheidexamen te
hebben ondergaan, er zullen in toe
stemmen ter beschikking te blijven van
den minister van oorlog, voor korte
tijdperken, gedurende tien jaren.
STAD AELST.
o
Kermisfeesten van 1909.
Ter gelegenheid van de 50e Verjaring der
stichting van de Stedelijke Muziekschool.
UITVOERING DER
of Vlaanderen 's Grootheid
voor Orkest en gemengd Koor,
Muziek van Peter Benoit. Gedicht van
K. De Geyter, onder de leiding van
M. Gustaaf PAPE, Bestuurder der Muziek
school.
DUIZEND UITVOERDERS
op Zondag 4 Juli en Zondag 11 Juli,
ter Groote Markt, om 6 ure 's avonds.
o
De inrichtende Commissie is samengesteld uit
MM. De Gheest Victor, Voorzitter, Scheer
linckx Edmond, Secretaris
De Leden MM. De Hert Pélix, Van de
Maele Edmond, Van der Haegen Odilon,
Vernimmen Emiel, Van Causbroeck Oscar
Dr Bauwens Isidoor, Callebaut Felix, De Neve
Jan, De Meeter Leo, Goethals Julius, Kelders
Alfred, Ladeuze Ernest, Lefevre Jaak, Nijs
Pamphiel, van Branteghem Cornelius, Van
der Meirsch Karei, Van den Steene Camiel en
Van den Steene Edward.
ook en dan mag men zonder 't minste
gevaar den soldatendienst tot op vijf
maanden verkorten, tot ieders genoe
gen. Er zijn niet meer imbeciles of
stommerikken in de volksklasse, dan
onder de lieden bij welke de senator de
Merode te huis behoort.
We zijn dus zeker, dat senator de
Merode en al de klerikalen die er voor
ijveren, hun zeer onvolledig wetsont
werp zullen moeten volledigen om tot
de algemeene bepaling te komen van
den diensttijd van vijf maanden voor
al de manschappen.
Er is wat dat punt betreft uit het
voorstel de Merode geen ander besluit
te trekken.
Jules RENS,
Volksvertegenioooi diger.
de Merode.
De klerikalen tegenstrevers van de
afschaffing der plaatsvervanging, ho
pen hunne redding te vinden in de aan
neming door het Parlement van het
wetsontwerp de Merode.
Waarin bestaat het ontwerp de
Merode
Ziehier de officieele tekst ervan
Art. 1Elk dienstplichtige, die
vraagt in vredestijd vervangen te wor
den en met dat doel eene borgsom zal
gestort hebben aan 't ministerie van
oorlog, is gehouden dienst te nemen in
tijd van oorlog.
Art. 2. Degenen die door het
lot aangewezen worden betalen een
plaatsvervanger.
Degenen die door het lot ontslagen
u orden betalen geen plaatsvervanger.
Art. 3. Deze jongelingen (der
twee kategorben) worden ingelijfd te
gelijker tijd met de manschappen hun
ner klasse ze zullen het onderricht
ontvangen op hunne kosten, in het
kamp van Beverloo, op zulke wijze,
dat geene enkele karwei hun onder
iicht kome vertragen.
Art. Ze zullen opgeroepen wor
den twee achtereenvolgende jaren,
Dit ontwerp doet in den geest an
ieder verstandig mensch van liever
lede eene reeks overwegingen oprijzen
als deze
Ten eerste, het ontwerp de Merode
brengt in werkelijkheid twee legers
tot stand het leger der rijken en het
leger der armen. De rijken zullen ont
slagen zijn van al de karweien van ten
dienst in vredetijd de armen alleen
zullen naar de kazerne moeten en zul
len aan hunne familiën en aan hun
werk ontrukt worden voor twee jaren
of zelfs meer 't Zal er lief uit zien.
Ten tweede, en dit zal in 't oog val
lend zijn voor al wie belang hecht aan
de herinrichting van het leger en het
voorstel met aandacht leest, het ont
werp de Merode verkondigt de nutte
loosheid van den tweejarigen soldaten
dienst en bevestigt de mogelijkheid der
verkorting van den diensttijd tot vijf
maanden.
Immers om een goed soldaat te vor
men zijn volgens het wetsontwerp de
Merode vijf maanden voldoende name
lijk twee maanden gedurende het
eerste jaar, twee maanden gedurende
het tweede jaar en eene maand gedu
rende het derde jaar.
Ten ware die zonderlinge wetgevers
beweerden dat een persoon meer
geschiktheid, meer begrip en be^
kwaamheid bezit dan een andere, om
dat hij eenige vijffrankstukken meer op
zak heeftten ware zij beweerden, dat
er onder de rijke jongelingen slechts
begaafde en verstandige jongelingen
worden aangetroffen, bezonderlijk ge
schikt uit hoofde van hunne fortuin tot
het spoedig aanleeren van den solda
tendienst ten ware zij beweerden dat
onze volksjongens, zonen van werklie
den, boeren en geringe burgers, juist
daarom minder geschiktheid, minder
bekwaamheid, minder verstand zou
den bezitten omdat ze volksjongens
zijn
Maar dat zullen ze niet durven, al
ontbreekt aan vélen van die klerikalen
den lust niet, de maatschappelijke
standen weer in te richten als in de
middeleeuwen en de aristocratie met
hare voorrechten, titels en ondeugden
weer over het volk te stellen. Neen
ze zullen niet durven, omdat ze weten,
dat onze volksjongens over 't algemeen
zoo vatbaar en verstandig zijn, als
aristocratische telgen, die wars zijn van
alle tucht, die schrik hebben van
nevens arme medeburgers hun vader
land te dienen en die het langste
strooiken uit het klerikale dak trekken
om aan 't volbreng' n hunner plichten
te kunnen ontsnappen,
De klerikalen, aanhangers van het
stelsel de Merode verklaren, dat de
zonen der rijken hunnen dienst kun
nen leeren in vijf maanden, wij zeg
gen;dan kunnen onze volksjongens dat
Het Staatsblad heeft aangaande de
post-tarieven het volgende afgekon
digd. (Volgens de verklaring door den
minister, laatst in de Kamers gedaan,
zullen deze nieuwe schikkingen toe
passelijk zijn te beginnen van 1 Juli
eerstkomende).
Wijziging der Postwet.
Art. 1. De wet van 30 Mei 1879 is gewij
zigd als volgt
Het port voor gewone gefrankeerde
brieven komende van en bestemd voor bin
nen het Rijk, is bepaald op 10 centiemen
per 20 gram of gedeelte van 20 gram
Het frankeerport voor boeken en andere
gedrukte uitgaven, met inbegrip van de
tijdschriften die niet ten minste eenmaal per
kwartaal verschijnen, ingenaaid, gekarton
neerd, gebonden of in bladen, voor omzend-
destijds tot M. Woeste gij zijt van
onzen tijd niet meer trek er maar uit
Heden jammert het Nieuws van den
dag, het klerikaal papierken van Brus
sel De toestand is bedroevend, feer
bedroevend voor de katolieke partij.
En op het feestmaal te Brugge ge
houden (zoo vertelt ons Denderbode,
't orgaan van Woeste) op dat feest
maal waaraan de kopstukken der kle
rikale partij deel namen, zegde de
heer Stock van de klerikale Gazette
van Brugge het volgende
Wat beteekent de provincie meestal,
vergeleken bij de hoofdstad Veel te dik-
wijls is het de hoofdstad die het land ver
ft vult met het gerucht van hare oneenighe-
den van de pers en van elders.
De provincie en haar weergalm, de pers,
hebben schoon éénsgezind te zijn men
houdt er weinig of geene rekening van
men heeft maar oogen en ooren voor de
hoofdstad.
En nochtans, de provincie is de sterkte
van de katholieke partij.
Heeren ministers, gij ziet ze vereenigd,
sterk vereenigd vereenigd met hare
pers, en deze pers zelve vereenigd gelijk
de party die ze dient.
Hebben wy ongelijk? Of zijn er ver
ft keerdheden in de hoofdstad.
De klerikale gazetten zijn verdeeld,
de klerikale kringen zijn verdeeld, de
klerikale ministers zelve zijn verdeeld,
omdat na 25 jaren het land bestuurd te
hebben als meesters en tirannen, ten
bate hunner partij, de ministers niet
meer in staat zijn de slokzucht, de
eenige drijfveer der klerikalen, te be
vredigen.
De klerikale partij moet vallen onder
't gewicht harer boosheden, dat is on
vermijdelijk, en ze voelen het zeer
brieven, aankondigingen, prospectussen. I 7*
kennisgevingen en over het algemeen, voor wel. Daarom klampen ze zich vast aan
alle andere drukwerken dan die opgegeven 't minste redplankje, dat onder hun he
in artikel 13, komende van en" bestemd
voor binnen het Rijk, is, 0111 het even hoe
veel stukken tot eene zelfde zending behoo-
ren en onder dezelfde strook steken, be
paald als volgttot 25 gram, ruw gewicht,
1 centiem boven 25 gram tot 50 gram, ruw
gewicht, 2 centiemen boven 50 gram
2 centiemen meer per 50 gram of gedeelte
van 50 gram.
Op gedrukte adres- of visietkaarten, met
5 centiemen gefrankeerd, onder open omslag
of onder strook, mag allerlei geschrift staan,
op voorwaarde dat daarbij geen enkel ander
drukwerk of eenig ander voorwerp gevoegd
zij, en de zending niet meer dan 10 gram
wege.
Zy bepaalt de regelen in acht te nemen
voor te stellen van het adres van den be
stemmeling op postzendingen van allen
aard.
Poskaarten, nieuwsbladen en andere
drukwerken,stalen van koopwaren en zaak
papieren, komende van en bestemd voor het
binnenland, worden bezwaard met een taks
gelyk aan het dubbel frannenport, indien zy
niet gefrankeerd zijn.
Ze zijn onderworpen aan het tarief der
brieven, indien zy niet voldoen aan de voor
waarden vereischt voor de portverlaging. o
c< Hetzelfde geldt ten opzichte van de taks
geheven uit hoofde van de mandaten, wel
ke het Beheer van Posterijen uitgeeft voor
het verzenden van de sommen die gestort
moeten worden op loopende rekeningen by
de Nationale Bank van België of voor het
betalen by overdracht van sommen op loo
pende rekening by voormelde Bank belegd.»
De regeering is gemachtigd tot het bepalen
van een hoogste gewicht voor behoorlyk
gefrankeerde brieven en tot het wijzigen
van het hoogste gewicht bij artikel 4 van
voormelde wet opgegeven voor onvoldoend
gefrankeerde brieven.
De klerikalen vieren de 25* verjaring
hunner regeering op schamele wijze
ze weten dat de groote meerderheid
van het land hunne heerschappij en
dwingenlandij beu is. Ze voelen dat
hun jubelzang hun doodzang is en
ze zingen hem daarom in 't geniep.
Maar nu en dan komt een galm van
dien doodzang, tot ons over, de schorre
galm van een dies illoe dies iroe, dat
gezongen wordt bij de plechtigheid
eener uitkaart.
De Gazette van Antwerpen zegde
reik komt, ten einde zich zoo lang
mogelijk boven water te houden.
De hartelijke genegenheid, die onze toe
komstige koning bij het Vlaamsch volk ver
worven heeft, dankt hij ongetwyfeld groo-
tendeels aan zijne houding tegenover onze
taalde achting, die hij haar toedraagt
heeft hij meer dan eens openbaar getoond
Reeds in 1896 te Gent, sprak hij in de
K. Vlaamsche Academie een Nederlandsche
redevoering uit. In 1897 deed hij hetzelfde
te Eecloo, aan den voet van 't- pas onthulde
standbeeld van Ledeganck, en in 1905 te
Berchem bij Antwerpen, bij de onthulling
van het gedenkteeken Felix de Mérode. In
alle Vlaamsche steden waar hij in het Ne-
derlandsch verwelkomd werd, zooals te Ant
werpen door burgemeester Jan Van Rys-
wycK en te Gent door burgemeester Braun,
antwoorde hy in dezelfde taal.
In de laatste weken hebben al onze
Fransch-Belgische bladen verteld hoe Prins
Albrecht in Zuid-Afrika ontvangen werd, en
welken uitstekenden indruk hy daar ge
maakt heeft. Meestal hebben die bladen
daarby een byzonderheid verzwegen of nau-
welyks aangeraakt, die nochtans van belang
was
Te Kaapstad werd namely k Prins Albrecht
officieel verwelkomd door Minister Malan,
niet in het Engelsch, maar in het Neder-
landsch. Zij, die ten onzent gedurig smalen
op wat nochtans de taal is van de groote
meerderheid der Belgen, zullen met ver
wondering vernomen hebben, dat die niet
alleen in België officieel is krachtens de wet
De Vriendt, maar ook in de Kaap-kolonie,
in Transvaal en in Oranje, dat wil zeggen
in een streek die zoo groot is als half-
Europa.
Op de Nederlandsche rede van den minis
ter antwoordde de prins in dezelfde taal en
verklaarde te dier gelegenheid dat het
hem gepoegendeed meteen Zuid Afrikaner
in het Nederlandsch te kunnen spreken.
Het adres, dat hem, nadien, te Pretoria,
door de aldaar vertoevende Vlamingen werd
aangeboden, was eveneens in het Neder
landsch opgesteld, en aan die taal gaf ook
de prins de voorkeur, zooals blykt uit het
geen een Engelsch blad van de streek zelf
daarover zegt
Ofschoon de prins zich heel gemakkelijk
in verscheidene talen uitdrukt werd het zeer
opgemerkt dat hij met het grootste genoe
fen aan de Nederlandsche taal telkens de voor-
eur gaf, als hij het woord tot zijn landgenoo
ten richtte. Zijn vriendelijkheid heeft hier den
besten indruk gelaten bij al wie met hem in be
trekking kwam, en hij zal st'dlig één der meest
geliefde vorsten worden van Europa.
Alle Vlamingen zullen dit laatste beamen.
Zij zien ook in Prins Albrecht den eersten
Belgischen koning, die de taal van de meer
derheid zyner onderdanen vlot zal kunnen
spreken, zoowel in afzonderlijke gesprekken
als in het openbaar, den eersten Belgischen
vorst die haar in den vreemde als officieel
doet erkennen, die haar acht en liefheeft zoo
als zij het verdient en ze, zelfs huiten het
land, 'met blijkbaar behagen gebruikt.
Het is dus vast en zeker, dat de maat-
schappy de ranseldragers, alias het leger,
gaat heringericht worden.
Wat de herinrichting wezen zal is moei
lijk te voorspellen, de klerikale regeering
heeft voor gewoonte genomen haar spel te
verbergen, om later des te gemakkelijker
te knoeien volgens cle grilllen der meerder
heid.
Onder de klerikalen heerscht groote
oneenigheid over de legerkwestie en in de
vergadering der rechterzijde heeft Woeste
het daarom betreurt, dat men de zaak niet
in den doofpot heeft gestopt. Het belang der
klerikale partij staat voor den noodlottigen
man verre boven het belang van het vader
land.
Men mag zich dus aan knoeiwerk ver
wachten. De klerikale regeering zal niet
voor den dag komen met een voorstel, dat
beantwoorden zal aan de openhartige en
vaderlandslievende verklaringen van minis
ter Hellebaut, maar met een hutsepot, een
stoverij van allerlei brokken, ten einde alle-
klerikaie-mansgoesting te voldoen. Op die
wijze wordt het leger nog slechter dan het
nu is.
Doch onze vrienden zullen waken de
liberale volksvertegenwoordigers zullen
zich niet laten verschalken en hunne tus-
schenkomst zou in dit geval aan de bespre
king eene wending kunnen geven, welke
tot geheel andere uitslagen leidt, dan de
knoeiers der rechterzijde ervan verwachten.
Wat willen de klerikalen dan
De eenen de afschaffing der loting, de
anderen verlangen de verbetering of de
uitbreiding der plaatsvervanging dezen
zyn voorstaanders eener praktischer toepas
sing van het vrijwilligersschap, genen drin-
ger aan op het verminderen van den dienst
tijd enz. enz. Van de meening der minder
heid of de toekomst van het land is er
daarbij natuurlijk geen spraak voor de
klerikalen is dat eene byzaak.
In de klerikale gazetten is het geharre
war over de legerkwestie niet minder groot.
De eene wil dit, de andere dat, doch bij
geheel die polimiek wordt slechts eene zaak
in 't oog gehouden het belang der kleri
kale partij,
De beste is echter de Courrier de Bruxel-
Zesdie vindt, dat indien het leger godvruch-
tiger ware, het onnoodig zou zijn het
herin te richten.
Men behoeft de godsdienstige gevoelens
van het leger te versterken om zijn moed,
zijn verkleefdheid en zijn dapperheid te
vermeerderen.
Doch als iemand het waagt te vragen dat
ook de seminaristen, pastoors en paters
hunnen dienst in het leger zouden uitdoen,
dan schreeuwen dezelfde gazetten, dat zulks
goddeloos is, dat het eene uitvinding is van
den duivel enz, enz. en dat ware nochtans
een praktisch middel om het godsdienstig
gevoel in het leger te versterken.
Maar van dien kant willen de klerikalen
niet hooren, omdat de pastoors niet willen.
Ze willen wel als aalmoezenier de almacht
uitoefenen, met de ambtsmacht van officier
en er de jaarwedde van opstrijken, maar als
soldaat dienen, foeidat niet
Wy ook vragen het niet, we msenen dat
de aanwezigheid van vele seminaristen en
paters geenzins het gehalte van ons leger
zou verbeteren, integendeel, immers sedert
jaren en jaren is bij hen de overtuiging ont
wikkeld, dat het vervullen der vaderland-
sche plichten in Belgie vernederend is voor
de geestelijkheid en gevaarlijk.
Misschien willen de klerikale bladen al
leen maar zeggen, dat men tot versterking
van het godsdienstig gevoel in 't leger, het
aantal vetbetaaldeaalmoezeniers merkelijk
te vergrooten, zoo kan men weer vele kies-
agenten eene plaats verschaffen ten koste
van het land.
De pastoorstiel is ook al overloopen en
men moet de overtolligen toch iewers bergen.
Waar gaan we naartoe
■«jSEÏS-v ii-'
a