P
HET arrondissementAALS
3 E RA A tDEMCgRATBSCH WEEKBL A D.
centiemen hel nummer
Vijfde Jaargang Nummer 26
Zondaa 26 Jnni 1616
WILLEMSFONDS.
Erembodegem-Kermis.
Aalst-Kermis.
Gewezen Weesjongens
De Belgische Rente en
de Klerikale Financen.
De Doode Hand.
Over Onderwijs
P. Daens en P. Derderman.
AALST
Sladsbouvvgronden.
Aan wie de Meerderheid.
Abonnementsprijs 3 tr. voor de stad cd den buiten voorop betaalh; ar
Men aborneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, i, Aalst
Prijs der Annoncen: J ^Zcn ^ntiemen j Per drukr,;,et
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank
AALST, 35 JI M 19iO.
De kostelooze boekerij van het Wil
lemsfonds, afdeeling Aalst, gevestigd
Graaf Egmont Groote Markt, is
alle zondagen open van 10 1/2 tot
111/2 ure voormiddag.
De hulpboekerij te Nieuwerkerken,
bij Madame We Van Sande, is open
alle Zondagen van 7 tot 8 ure 's mor
gens.
Muziekfeest op den Steenweg, Heden
ZONDAG 26 JUNI. Indien het weder goed is
zal er geen volk ontbreken.
De Oude Garde neemt deel aan het
Muziekfeest.
Liberale Werkmanskring.
MAANDAG 4 JULI.
Uitstap naar Brussel-Ten toon stelling
Vergadering op de Groote Markt ten 7 1/2 u.
's morgens. Optocht naar de statie met
muziek. Vertrek ten 9 uren stipt.
Vertrek uit Brussel-Noordstatie ten 9,47
ure 's avonds.
DIJNSDAG 5 JULI, (Derden Kermisdag)
Groot BAL en Veldfeest,
ïu de ruime zaal CONCORDIA, Schoolstraat,
ten 9 ure 's avonds.
Ingang vry voor iedereen mits 20 cen
tiemen Inkomgeld.
De Hof zal schitterend verlicht zijn.
Oude Garde en Symfonie.
DONDERDAG 7 JULI. Concert in den Hof
van Concordiagevolgd van een Dans
partijtje. Voorde Leden der Maatschappijen
en hunne Damen.
MAANDAG 11 JULI. Groot Concert
en Wafelslag ten 6 ure namiddag in
Concordia.
Ten 9 urén 's avonds Groot BAL,
De Concerten onder de leiding van M.
F. Coesens.
De deelnemers aan de Feesten in Concordia
die daar wenschen te avondmalen, worden
vriendelijk verzocht daarvan in tijds bericht
te zenden ten lokale.
WILLEMSFONDS.
ZONDAG 17 JULI, Veldfeest in den Hof
van Concordia voor de Leden van het Fonds.
Muziek, Zang en Wafelslag.
De eerste zondag van September te Moor
se! en Erembodegem Opening der Boeke
rijen, opgeluisterd door Muziek en Zang
en Voordracht.
Erk. Ond. Bijst. Maatschappij
AALST.
Met bijzondere toelating van het
bestuur der Burgerlijke Godshuizen
onzer stad, zal de Tentoonstelling van
de prijzen der Tombola plaats hebben,
in 't Jongens Weeshuis, Leopoldstraat.
Zichtbaar voor het publiek van 9
tot 12 1/2 uren voormiddag en van
3 tot 6 uren namiddag.
Op Zon- en Feestdagen.
Wij noodigen onze Medeburgers uit
een kijkje te komen doen al dus een
blijk van genegenheid betoonende aan
het maatschappelijk werk der
Geweien Weesjotigetis.
Van daags na de verkiezingen van
22 mei is de Belgische rente van 3
gaan dalen, dalen en nog altijd dalen
en dit wel in zooverre dat zij in min
dan eene maand meer dan 2 eenheden
heeft verloren, zij is van 94,75 fr. ge
zakt op 92,50 fr.
Die onrustwekkende daling hebben
wij als onvermijdelijk aangekondigd
op onze propagandameetingen van
1908.
Wij hebben alsdan de aandacht der
kiezers gevestigd op de onbezonnen
heid van het klerikaal goevernement,
leenende en altijd leenende, en alzoo
de openbare staatsschuld brengende
van 1 milliard 800,000 franken in 1884
op meer dan 3 milliard en half en er
niet eens aan denkende zich op den
weg der leeningen eindelijk toch in te
houden.
De verblindheid, de gewilde of ge
veinsde verdwaaldheid der klerikale
Kamerleden was zoo groot, dat zij niet
aarzelden te beweren, dat de belangrijk
heid der staatsschuld een teeken en te
vens een bewijs daarstclde van den
openbaren welstand en rijkdom van
het land men leent slechts aan de
rijken, zegden zij, dus hoe meer wij
het land in schulden steken hoe rijker
we zullen zijn.
Wij hebben in 1908 de brave lieden
verwittigd boeren en burgersmen-
schen, die hunne penningen aan den
staat toevertrouwen, die zoodra ze
door arbeiden, zorgen en sparen een
ponkje van een 2000 tal franken heb
ben vergaard schuldeischers worden
van den staat, 't is te zeggen dragers
van Belgische rentetitels aan 3 of
wel deelnemers aan de Spaar-en
Lijfrentkas wij hebben hen van dan
af gewaarschuwd, dat zij die alsdan
meer dan 2000 fr. hadden, sedert
verscheidene jaren, toen reeds 40
franken per 1000 franken verloren ver
mits de rente alsdan reeds gezakt was
van 99,75 fr. op 95,75 fr. per rente
titel van 100 franken naamwaarde.
En waarlijk wat we voorzien hadden
gebeurde, de Belgische rente, welke 75
jaren lang als eene rotsvaste waarde,
altijd boven de nominale waarde had
gestaan, had tengevolge van het slecht
financieel bestuur der klerikalen alle
vastheid verloren, ze ging aan 't wan
kelen en viel, viel zoodat ze op heden
nog slechts 92,50 fr. gekwoteerd staat.
Hoe is de klerikale regeering er toe
geraakt de koers der Belgische rente
op te houden, hoe is net haar mogelijk
geweest de Belgische rente te beletten
reeds vóór de kiezing van 22 Mei 1910
beneden 94,75 fr. te dalen P
De truk is heel eenvoudig alhoewel
het klerikaal goevernement ieder jaar
de Belgische Staatsschuld met 80 a 100
millioen vermeerdert, voorziet de fi-
nancieele wet niettemin eene jaardoo-
ding of amortissement. Ieder jaar
wordt een gedeelte der gemaakte schuld
terug betaald, maar van den anderen
kant wordt de vermeerdering ïoè 20
maal grooter dan de vermindering
Men betaalt 10 millioen oude schuld
en men maakt 100 millioen nieuwe
schulden bij.
De schuldvermindering of jaardoo-
ding gebeurt door het opkoopen ter
beurs van titels der Belgische rent 3
aldus koopt de Staat zijn eigen schuld
in en bepaalt de klerikale regeering
den koers der rente naar willekeur,
wanneer hare kiesbelangen op het spel
staan.
De beheerders eener Naamlooze
Maatschappij, die aldus de actiën der
maatschappij zouden inkoopen om op
die wijze den koers der waarde op te
jagen, zouden gestraft worden met
eene boet van 50 tot 10,000 franken en
kunnen daarenboven nog eene gevan
genisstraf oploopen van 1 maand tot
1 jaar, (art. 134 der wet op de handels
vennootschappen) de klerikale mi
nistersdie in werkelijkheid een niet min
laakbare en oneerlijke daad plegen,
dan bovengenoemde beheerders, door
het inkoopen ter beurs van de titels der
Belgische rent, alzoo de koers der
rente opjagende tot eene hoogte welk
nietovereenkomt met de wezenlijkheid,
die ministers worden door de wet niet
gestraft
En ziedaar waarom de koers der
Belgische rente, tamelijk vast was
voor de kiezing, en waarom de j
tuimeling tot 92,50 fr. onmiddelijk na i
de kiezing is begonnen, 't Gevaar voor j
de klerikale regeering was voorbij, de
kunstmatigdoor het inkoopen verwekte
koers, mocht nu weer zijn gang gaan.
Zou de eerlijkheid niet eischen, dat
de terugbetaling der titels geschiede
aan de dragers der rentetitels en dit
aan pari P
Jules RENS,
Volksvertegenwoordiger.
In ons vorig artikel schreven we dat de
kloosters de doode hand onrecht
streeks hebben ingericht en dat ze tr ukken
gebruiken om aan de betaling te ontsnappen
van mutatie- en erfenisrechten die ze in
volle gerechtigheid aan 't land verschuldigd
zyn en waaraan burgers en landbouwers
onderworpen zijn en zich niet'kunnen van
ontmaken.
Een eerste truk is de volgende Daar de
kloosters of de gemeenschap der paters zelf
niet kan bezitten, worden de goederen ge
kocht op naam van eenen tussehenpersoon
deze laaiste leek ent dan een teyenbewijs
in 't voordeel der gemeenschap, 't is te zeg
gen van 't klooster dit heeft voor eerste
gevolg dat wanneer een der leden van de
gemeenschap sterft, er geen successierech-1
ten moeten betaald worden al de paters
van 't klooster welke laatste nochtans eige
naar is, en waarvan de paters de leden zijn,
mogen komen te sterven nooit betalen ze
een centiem successierechten er worden
maar eens successierechten betaald namelijk
als de persoon sterft op wiens naam de eigen
dommen ingeschreven zyn.
In rechte lijn, dit wil zeggen van vader
tot kind beloopen de erfenisrechten maar op
1,40 fr. per cent der cadastrale waardeen
daarom wenden de kloosters zich soms voor
't aanschaffen hunner goederen tot een hun
ner klerikale vrienden getrouwd en kinde
ren hebbende en in wien ze volle vertrou
wen mogen hebben ziehier wat ze hem
zeggen Beste vriend wij zouden ons
gaarne dien eigendom aanschaffen, doch
daar ons klooster op zich zelf niet wette-
lyk bestaat kan het niet koopen op naam
van een der kloosterlingen koopen dat
zoeken we ook niet omdat het zekere ge-
varen oplevert en we hebben dus op u ge-
dacht.
De goede katholieke vriend koopt het goed
op zynen naam, het klooster betaalt en hy
teekent meteen een tegenbewys in voordeel
van 't klooster.
Wanneer dus dien kooper zal overlyden,
zal dien eigendom, die byvoorbeeld eene
waarde heelt van 200,000 fr. aan zijne kin
deren overgaan en de verschuldigde erfenis
rechten aan 1,40 fr. per cent zullen beloo
pen op 2800 fr. 't klooster met zijn tegen
bewijs door den overledenen geteekend
blijft eigenaar, het betaalt de 2800 fr.
rechten aan den ontvanger en den toer is
gespeeld.
Had integendeel 't goed gekocht geweest
op naam van een pater, den oversten bij
voorbeeld, en by testament zou hy 't ver
maakt hebben aan eenen anderen pater, dan
zouden de successierechten beloopen op
13,30 fr. per cent, 't geen op 200,000 ir. eene
totale som van 27600 fr. rechten zou uit
maken.
Men ziet de gevolgen van dien eersten
truk de kloosters betalen byna niets voor
erfenisrechten en ze blyven Dochtans eige
naars hunner goederen.
Ze bedriegen dus den Staat, wanneer wy
belastingschuldigen aan geenen cent kun
nen ontsnappen.
We zullen nog andere trukken bespreken.
In het Land van Aelst van zondag
laatst komt een artikel voor onder
hoofding Over Onderwijs, dat zoowel
in vorm als in opvatting geheel af
wijkt van den gewonen inhoud dier
gazet van M. Daens. Het artikel is
geteekend Denderman een deknaam
natuurlijk van iemand, die het inco
gnito wil bewaren en die, we twijfelen
er geenszins aan het goed meent met
het volksonderwijs.
We nemen hier het grootste en voor
naamste gedeelte van het artikel over
Over Onderwas.
De Kristen Demokraten zijn geen vyan-
den van't officieel onderwijs dat mogen,
dat kunnen zij, naar 't grond begin der
rechtvraadigheid en der eerlijkheid, die een
voorname,een reine zyde is van hun ideaal,
niet zijn.
Eerbied voor ieders overtuiging hebben
zyen willen zij ook bij anderen.
Wij eisschen dus niet dat het vrye onder
wys in zijne ontwikkeling gedwarsboomd
worde hetzij nu dat dit vrye onderwys
betreft de christelyke scholen of de scholen
der niet-katholieken vryzinnigen, socialis
ten, protestanten.
Neyens dit vrije onderwys zal de Staat
zijn scholen hebben die op breeden, deftigen
voet zijn ingericht, met onderwijzers die
staatsambtenaars zijn, die uit de staatsnor
maalscholen komen en er een modeloplei
ding bekwamen en die een goed familie-
loon verdienen.
Maar in geen enkele school willen we dat
de kinderen van onze arbeiders, van ons
volk, van kleine burgers toevertrouwd
worden aan onbekwame, aan zedelijk on-
waardigen. Dat gedogen we niet als vrienden
van ons arm volk,als verdedigers van zyn
kinderen.
Waar men de kleinen, vooral de kleinsten
toevertrouwt aan niet-gediplomeerde onder
wijzers en onderwijzeressen daar protestee
ren wij krachtdadig
Ik zou niet willen dat mijn stoof, myn kas,
myn uurwerk hersteld werd by een onhan-
digen ambachtsman. Ik zou myn zieke koe
niet aan de zorgen laten van een onkekwa-
me meid of boerenknechtmaar ik zou een
gekende veearts doen roepen. Hoe kan men
dan vragen dat ik myn kind, het kostbaarste
dat God me schonk, zou toevertrouwen aan
ongeoefende nietkapabele onderwijzers
aan opvoeders die niet een ideaal hebben
dat 't mijne is of het ten minste nabij komt.
Om een goed Onderwijzer te zyn moet
men in speciale Scholen een speciale oplei
ding hebben ontvangen.
't Is waar, niet allen die in de Normaal
scholen werden afgericht tot die gewichtige
bediening zullen model-onderwijzers zijn
maar er is tocli altijd min of meer zekerheid
dat ze, eens in de rangen, zich met inspan
ning eenigszins op de hoogte hunner laak
houd.n.
Wij hebben geen vertrouwen iu de cen
trale jury's zooals die nu fonctionneeren te
Gent en te Nijvel, ieder jaar, en waai- men
diplomala's geeft aan een aantal kandidaten
die n et of niet voldoende tot het ambt van
Ondi rwyzer werden afgericht.
Men ziet dat P. Denderman het in
't ge'eel niet eens is met M. Daens
wat Je onderwijskwestie betreft.
M. P. Daens stemt het millioen
voor de kloosters op grond hiervan
dat zulks slechts de toepassing is van
het programma der Christen demokra
ten in zake Onderwijs gelijkheid der
subsidien van den staat. Welnu het
stelsel van M. Daens, zou de heruit
barsting van den schooloorlog ten ge
volge hebben en dus ook wel met de
zes wenschen voor de toekomst, de
vernieling der officieele scholen en de
vervanging van de officieele onderwij
zers, zoo spoedig mogelijk door vrije
onderwijzers, staande onder de recht-
streeksche overheid der priesters,
onder den slavenstaf waaronder nu
reeds de vrije onderwijzers deemoe
dig gebukt gaan.
Het stelsel van M. Daens, volksver
tegenwoordiger, moet leiden naar
schooloorlog cn naar het klerikale
ideaal de staat buiten de school.
We zouden gaarne weten, welk
stelsel P. Denderman ingevoerd zou
willen hebben, hij die schrijft
De christen Demokraten zijn geen
vijanden van 't officieel onderwijs
Het zou belangrijk zijn zulkste weten,
bezonderlijk voor al de officieeleonder-
wijzers, die gezien de houding van
M. Daens, de overtuiging moeten
hebben dat de Daensisten wel de vij
anden zijn van het officieel onderwijs.
We vermoeden dat P. Denderman
geen Daensist is, al heeft M. Daens
hem in deze kwestie terhulp geroepen.
Morgen, Maandag dus, worden de rotterin-
gen en mestpleinen in de Bergemeerschen
verkocht die door de dompers van 't stadhuis
met den naam van Bouwgronden worden
betiteld. We zyn benieuwd to weten hoe
veel liefhebbers er zullen opkomen, 't zal
zeker ne slag geven j
Ge zoudtoverigens uw geld moeten beu
zijn om aldaar eigenaar te willen worden
of te bouwen. In geen enkele der nieuwe
straten die op 't plan aangeduid zijn kunt
ge een huis oprichten zonder vooreerst een
gansch gebouw in den grond te steken of
te verbouwen om ten hoogste van de straat
te komen en indien ge bouwt zyt ge dan
nog zeker dat de ondergrond van die met
straatvuil aangevulde natte meerschen en
rotteringen niet te wak is om uw gebouw
te dragen zullen de muren na een of twee
jaren niet bersten en scheuren
En de kelderingen, zal men er 't water
kunnen uithouden waarlijk neen bezette
murenzelfs do muur met een dubbel couche
ciment, nog zal er van alle kanten de voch
tigheid en 't nat inkomen en doorzijpelen.
Zal men op die eigendommen ooit goed
en drinkbaar water hebben Er is veelaan
te twyfelen, want de zure waters en vochten
derBergemeerschen moeten zeer waarschijn
lijk den ondergrond aangetast hebben ter
wijl langs een anderen kant men ons nooit
zal kunnen wijsmaken dat men een pomp
put in de vereischte voorwaarden zal kun
nen maken en diensvolgens men zich goed
en drinkbaar water zal kunnen aanschaffen
in de gronden waar sedert jaren alle straat-
mest wordt gelost en opgehoopt.
En de taksen voor straat, rioolen en by-
gangen Hoeveel zullen die per meter
fagade beloopen voor de bouwgronden die
men te koop biedt zoowel in de Bergemeer
schen, Bolleweg of andere plaatsen Het
nieuw stadsreglement dat nopens die taksen
is gestemd is van aard 0111 vele menschen
later te doen verschieten indien ze bytyds
hun oogen niet opentrekken of indien ze
niet voorzichtig zyn.
Iedereen weet dat er in onze stadskas
niet anders dan duiten mankeeren en of
die nu van slechte bouwgronden of van
taksen van kasseien, goten of bijgangen
komen dat is voor de dompers 't zelfde.
Daarom menschen, gij die wilt grond
koopenen bouwen, maar die toch uw centjes
nog niet moede zijt, weest voorzichtig.
Verzint eer gy begint, dat is de wijze
raad die de Volksgazet u allen geeft.
De dompers kloppen al genoeg op onzen
zak I
De klerikalen beweren bij houg en by
laag dat zijde meerderheid uitmaken in het
land. Met het meervoudig stemrecht is het
onmogelyk om zulks met cyfers vast te
stellen maar wat wy met zekerheid mogen
zeggen is dat het meervoudig stemrecht
aanleiding geeft tot geknoei en dat dit ge
knoei geschiedt ten voordeele der klerikale
party. Indien men zich in iedere klerikale
gemeente van het land slechts tien stemmen
vergist ten voordeele der kliek dan maakt
zulks reeds een mooi getal klerikale stem
men uit, voldoende om aan te toonen dat de
meerderheid der stemmen langs haren kant
niet is.
Daarbij, de toepassing der E. V. in de
kleine arrondissementen valt meestendeels
ten voordeele uit der klerikale partij.
Zoo geven de wetgevende kiezingen van
22 Mei laatst aan de klerikalen 785119 stem
men (hierin zyn begrepen ie stemmen der
afgescheide katholieken, der christene demo
craten, de helft der handelaars en walen) en
aan de oppositie 567750 stemmen. Welnu de
katholieken behalen 49 zetels en de oppositie
slechts 36 zetels, waaruit wij afleiden dat de
katholieken eenen zetel behalen met 14390
stemmen en de oppositie eenen zetel met
15770 stemmen of een verschil van 1380
stemmen per zetel.
Om eene juiste verhouding te hebben
tusschen het getal zetels en het getal stem
men voor elke party zouden de katholieken
slechts 47 en de oppositie 37 zetels moeten
bekomen. (Volgens het grootste overschot
zou de 85* zetel aan de oppositie behooren).
Het is evenwel goed geweten dat al de
stemmen door de christene democraten
behaald geenszins komen van katholieke
kiezers. Wy blyven nog beneden de waar
heid i'.idien wy de helft dier stemmen
voegen bij die des oppositie en zoo zouden
wij tot volgenden uitslag komen katholie
ken 698199 stemmen en de oppositie 574730
stemmen. Volgens deze cyfers bekomende
katholieken 46 en de oppositie 38 zetels
(De 85* zetel zou volgens do groolsten rest
aan de katholieken toekomen).
