P
ïjAtt HET ARR0ND-f55EMENT AALST
BE RA AL, DEmOwRATISCH WEEKBLAD
Prijs 3 centiemen het nummer
Vijlde Jaargang Nummer 29
Zondag 17 Juli 1910
Pensioenbond van Aalst.
VELDFEEST
Weigering lot aanneming
Een vraagsken.
De Doode Hand.
BLUFFERS
Flieramuizen-Politiek.
M. P. Daens en 't Onderwijs
Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voorde stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
Prijs der Annoncen: nlklameH 75 centiemen drukregel
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst.
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank
AALST, 16 JULI IOIO.
De storting voor de maand Juli
zal plaats hebben in Graaf Egmont
Groote Markt, ZONDAG 17 JULI,
van 3 1/2 tot 5 uren namiddag.
Willemsfonds. - Aftleeling Aalst
Ter Herinnering
aan den Slag der Gulden Sporen
Concert, Liedcravond,
Verlichting en Dansparty,
Zondag, 17 Juli, te 6 1/2 u. 's avonds,
in den Hof van Concordia
met de welwillende medewerking van
de Oude Garde en den Symfoniekring,
onder de leiding van M. F. Coessens.
PROGRAMMA
I
Fanfaren
1. Openings tuk Egmont Beethoven.
2. Feest aan boord, Fantasie Ileymans.
3. Indische Marsch Van Gael.
Liedcravond
(70 juffrouwen)
1 Welkomffroet woorden van Raf- Verhulst.
1. weiKomgroet muziek van E yan 0ost
2. Klokke Roeland
3. 't Liedeken van de Min
4. Vlaanderen onze Bruid
5. Bellotteken
6. Groeninge
Th. Coopman.
Edw. Blaes.
Th. Coopman.
Edw. Blaes.
Em. Iliel.
Jan V. d. Eede.
L. De Schutter.
Ern. Van Nieuwenhove,
Guido Gezelle.
Jos. Van Hoof.
II
Symfonie.
1Marsch uit de fantasie Schubert.
A la Hongroise
2. Frau Luna Openingstuk P. Lincke.
3. Liefdedroom Wals J. Bonvoisin.
Liederavond.
1. Mijn Moedertaal
2. 8choentjelap
3. Wat ik bemin
C. De Cock,
O. Van Durme.
Ern. De Weert.
MvMathyssens
Th. Sevens.
Leo Van Hoof.
4. Mijn hart is vol verlangen fXrBenoit.
5. Daar kwam MtadS
6. Vlaanderen, dierbaar land
Na hetConcert,FAKKEL
OPTOCHT in den Hof en DANS
PARTIJ.
Het buffet zal voorzien zijn met
lekkere Wafels.
De kostelooze boekerij van het Wil
lemsfonds, afdeeling Aalst, gevestigd
Graaf Egmont Groote Markt, is
alle zondagen open van 10 1/2 tot
111/2 ure voormiddag.
De hulpboekerij te Nieuwerkerken,
bij Madame We Van Sande, is open
alle Zondagen van 7 tot 8 ure 's mor
gens.
der Normaalscholen
van Henegouwen.
De roemruchtige minister van Kuns
ten en Wetenschappen, M. Descamps-
David, weigert dus de erkenning of
aanneming der Normaarscholen ge
sticht door de provincie Henegouwen,
aanneming welke luidens artikel 1 van
het koninklijk besluit van 4 September
1896 noodzakelijk is, opdat de Nor
maalscholen geldige diplomas van la
gere onderwijzers kunnen afleveren.
En thans gelijk bij elke gelegenheid
geeft de klerikale regeering, welke ons
overheerscht, de bewijzen van hare
onverdraagzaamheid en haar grenze
loos fanatism allesvoor de vrije scho
len, 't is te zeggen voor de klerikale,
professioneele partijscholen, niets voor
de openbare nationale scholen. Inder
daad nooit werd de aanneming gewei
gerd aan eene enkele klerikale nor
maalschool er dient aangemerkt te
worden dat er meer dan veertig zijn
in het land.
Laat ons evenwel zien, welke de
reden zijn door den minister der open
bare onwetendheid opgegeven, om zij
ne weigering te wettigen en onderzoe
ken we de waarde ervan.
De eerst aangehaalde reden bestaat,
in te beweren dat in de Normaalscho
len van Henegouwen hoofdelijke pun
ten der verordeningen overtreden
werden en nog steeds overtreden wor
den, zooals de studieprogramma's en
de voorschriften daaraan verbonden.
Dit is een armzalig voorwendsel
eene reden welke van allen ernstigen
grond is ontblootHet is inderdaad
voldoende, dat de minister de bijzon
dere punten aangeve waarop de Nor
maalscholen in gebreke blijven en er
hunne aandacht op vestige, opdat on-
middelijk de noodige maatregelen wor
den genomen om alles in orde te bren
gen, en alle schikkingen te nemen
door den minister aanbevolen.
En dat is zoo waar, dat sedert de
stichting der Normaalscholen, de Be
stendige Deputatie van Henegouwen
zich ieder jaar bereid heeft verklaard
aan de inrichting ervan al de wijzi
gingen te brengen welke de minister
gepast oordeelenzou eraan te brengen.
Dus geen twijfel mogelijk, de eerste
reden door den minister aangehaald
om zijne weigering te verrechtvaardi
gen is een ellendig voorwendsel van
allen grond ontbloot.
De tweede reden door den minister
der openbare onwetendheid ingeroe
pen is, dat het doel der scholen
waarvan kwestie niet strookt met
den geest en de rechtzinnige prak-
tijk van het stelsel door de wet in
voege gebracht
Wat mag dat toch beteekenen Zie
daar een argument, dat dient opgehel
derd te worden. Inderdaad zooals het
is uitgedrukt beteekent het volkstrekt
niets, ofwel het beteekent eene menig
te dingen, welke de minister voorwaar
niet zou durven ontwikkelen.
Naar mijn bescheiden meening wil
dit argument niets zeggen, immers
het doel der Normaalscholen van He
negouwen is wel onderwijzers te vor
men en aangezien deze scholen het
geheele programma aanvaarden vast
gesteld door de regeering en al de
voorschriften, zoowel deze opgelegd
door de wet als dezen welke de minis
ter zou willen ingevoerd zien, is het
onmogelijk te begrijpen hoe het doel
dier scholen niet stroken zou met de
rechtzinnige praktijk van het stelsel
door de wet in voege gebracht.
Het staat dus vast, dat de tweede
reden door den roemruchtigen minis
ter opgegeven, wil ze iets beduiden,
vele dingen beteekent welke M. Des-
camps-David niet openlijk durft be
kennen.
En dat zullen wij in een volgend
artikel onderzoeken.
12 Juli 1910.
Jules RENS,
Volksvertegen woordiger
M. P. Daens, in 't nauw gebracht door
onze artikels over het onderwijs en door het
artikel van zyn medewerker P. Denderman
heeft in eene vlaag van wreveligheid ver
klaard dat men nu schrijve wat men wil,
ik antwoord niet meer.
Zoo 'n antwoord is de bekentenis eener
volledige nederlaag, bezonderlyk van wege
iemana, die gel ilk M. P. Daens het meeste
praat over de aingen welke hy 't minste
kent. Maar we vragen hem, naaraanleiding
van het hierbovenstaande artikel van onzen
liberalen volksvertegenwoordiger M. Rens,
zijn wrevel terzijde te stellen en ons recht
uit te zeggen, wat hij denkt over de weige
ring van aanvaarding der Normaalscholen
van Henegouwen door minister Descamps.
Hp zou tevens zijn medewerker P. Den
derman, kunnen verzoeken, ook zijn oor
deel over deze schandelyke klerikale rechts-
miskenningte vellen, hij die schreef Wy
(de Kristen Democraten) eischen niet dat
het vrye onderwys in zijne ontwikkeling
gedwarsboomd worde hetzij nu dat dit
vrije onderwys betreft de christelyke
scholen of de scholen der niet-katholie-
ken vryzinnigen, socialisten, protestan-
c< ten.
Beider meening nu het scholen geldt in
gericht door wettelyke Machten, ware zeer
belangrijk voor velen.
J. Denderzoon.
We hebben in onze voorgaande arti
kels klaar bewezen dat de kloosterorden
den Staat bedriegen, terwijl alle andere
Belgen aan geen centiem successie- of
mutatierechten kunnen ontsnappen.
We hebben met cijfers doen zien dat
voor eenen eigendom van 200,000 fr.
waarde, de kloosters, met zeiven eigen
dom op eenen strooman te zetten, zich
aan de betaling onttrekken en dies vol
gens onrechtstreeks de staatskas be
driegen tot beloop eener som van
24,800 fr.
We hebben uitgelegd dat met het
koopen van 't klooster of andere eigen
dommen op naam van verschillige
paters die onder elkander eene tontine
hebben gevormd, de Staat bij 't over
lijden van een dier paters maar een
mutatierecht mag eischen op zijn aan
deel van óyjy fr. per centwanneer er
in alle gerechtigheid 13,8o fr. per cent
zou moeten betaald worden. Hier ook
weeral bedrog tot beloop van vele dui
dende franken.
We hebben gehandeld over de
tontine die 5 of 6 paters onder elkan
der aangaan en die eene soort van
maatschappij is, zooals we uitgelegd
hebben, waarbij de langstlevende eige
naar is van alles. Wanneer er nu maar
een lid dier maatschappij meer bestaat,
zult ge u afvragen, wat dan gedaan P
't Middel ligt gemakkelijk aan de hand
en ziehier hoe er gehandeld wordt
De langstlevende pater-eigenaar ver
koopt den eigendom aan 5 of 6 andere
paters die zich weeral eens in eene
tontine vergaderd hebben en den toer
is gespeeld zoo zal deze nieuwe
tontine haar uitwerksel hebben gelijk
de vorige en 't klooster met zijne koste
lijke gebouwen en de uitgestrekte ho
vingen, hofsteden en landerijen die er
rond liggen en jaarlijks in oppervlakte
aanwinnen zullen in der eeuwigheid
den eigendom blijven van de paters die
belofte van armoede hebben gedaan.
Ziedaar wel eene meesterlijke inrich
ting der Doode Hand en eene mees
terlijke manier om al de eigendom
men dier Doode Hand aan de betaling
te onttrekken van de rechten waaraan
alle andere Belgen onderworpen zijn.
De Staat bedriegen is een der mid
delen waarmêe de kloosters fortuinen
opeenstapelen waarvan noch burger,
noch landbouwer, noch neringdoener,
noch werkman ooit een centiem profijt
genieten.
En 't is voor die Staatskas-bedrie-
gers, 't is in 't voordeel dier Doode
Hand met hare kolossale eigendom
men dat ons klerikaal ministerie, ge
volgd door den demokraat M. Daens,
1,200,000 fr. stemde
Onze lezers zullen oordeelen.
De klerikale politiek is en blijft altyd de
zelfde hier en overalAl wat ae natie ten
goede komt, heeft zy aan de klerikalente
danken, al wat de natie tegenslaat is de
schuld van het noodlot, de schuld van we
reldomstandigheden.
Alles is de klerikale partij welkom als het
maar iets bybrengt om de zuil op te bouwen
waarop ze het beeld harer eigen vergoding
plaatsen wil, alles, zelfs datgene wat vroe
ger door haar miskend en verafschuwd
werd.
Toen de Liberale Regeering de Spaar- en
Lyfrentkas inrichtte, nu meer dan oO jaren
geleden en aan de deelgenooten der Lijfrent-
of Pensioenkas meer voordeelen schonk, dan
nu de klerikale regeering met al hare subsi
dien, werd die inrichting hevig bekampt
door de klerikalen, door ae gezaghebbenste
kopstukken der klerikale party.
De Liberale regeering gebruikte alle mid
delen om de denkbeelden van spaarzaamheid
en zorg voor den ouden dag te vulgarisee-
ren In alle officieele scholen werd er pro
paganda voor gemaakt, in alle openbare ge
bouwen, in al de rijtuigen van den yzeren
weg werden berichten en oproepen aange
plakt, om werklieden en kleine burgers tot
deelneming aan te sporen.
Van klerikale zyde werd de meeste on
verschilligheid aan den dag gelegd en niet
zelden stelselmatig tegengewerkt.
Maar alle dingen hebben een keer en zoo
ook de houding der klerikalen tegenover de
instellingen door de liberalen in het leven
geroepen. De tarieven werden herzien en
merkelijk verminderd en voor deze vermin
dering trad het stelsel der subsidien in de
plaats, dat de klerikalen nu als eene wel
daad van de katkolieke regeering ophemelen.
Dadelijk waren nu al de klerikale voorloo-
pers en priesters agenten van aanwerving
voor de pensioenkas, dadelyk werd en wordt
deze nog als het hoogedel werk van het kle
rikaal goevernement aangeprezen; de oor
sprong wordt natuurlyk verzwegen.
In zijne verslagen over de uitbreiding der
instellingen van onderlingen bystand en
voorzorg, maakte M. Rom. Moyersoen,
voorzitter van het Beschermkomiteit der
Onderlinge Bystanden en Werkmanswonin
gen van het arrondissement Aalst, niet de
minste melding van de niet-klerikale maat
schappijen, zelfs niet van de erkende maat
schappijen wel een bewys dat die mannen
alleen het klerikaal belang in 't oog hebben.
Maar de klerikale regeering vraagt dat
men alle inlichtingen verzamele om ae uit
breiding der mutualiteit en der Lyfrent-
inrichtingen treffend voor te stellen in de
Wereldtentoonstelling te Brussel om er te
pry ken als een lauwerblad aan den glorie
krans der klerikale partij en dadelijk, kent
M. Moyersoen al de maatschappijen van het
arrondissement, zelfs de niet erkende, zelfs
die van Socialisten en Daensisten en levert
in zyn yver om de klerikale zaak te dienen
het bewys, dat ook buiten de klerikale
party, zonder haar en ondanks haar de mu
tualiteit en de instellingen van voorzorg
zich hebben ontwikkeld.
De klerikale partij moet hier alweer pry-
ken met andermans veeren.
Maar als men spreekt van de schroome-
lyke daling der Belgische rente, waarby
duizenden geringe menschen, betrekkelijk
aanzienlijke sommen verliezen, als men
spreekt van de millioenen welke het land
verliest ten gevolge van de vermindering der
waarde van het zilver en de talrijke mil
lioenen stukken van 5 fr. onder de klerikale
regeeringen geslagen, als men gewaagt van
de verbazende vermeerdering der Staats
schuld, dan zwygen de klerikalen, dat ze
zweeten dat alles is hunne schuld niet.
De klerikale regeering moeten zy loven,
die nog leven en gezond zyn, 't is haar
werk.
De dooden gingen by toeval.... en de zie
ken, gebrekkelyken en ellendigen moeten
maar een kaars voor den duivel aansteken.
De groote fabeldichter Lafontaine zei van
de vledermuis (te Aalst noemt men dat
flieramuis)
Je suis oiseau, voyez mes ailes,
Je suis souris, vivent les rats f
Wat in het Ylaamsch wil zeggen
'k Ben vogel, ik, dat kunt ge natten,
Maar 'k ben ook muisLeve de ratten
De vledermuis die het nu eens met de vo
gels houdt en dan met het rattengeslacht is
het zinnebeeld der Daensistery, die hoog wil
zweven, verre wil vliegen maar van nature
toch nog immer behoort en zal bly ven be-
hooren tot de klerikale rattery.
Ziedaar, wat onze vrienden in de stad en
op den buiten wel moeten begrypen.
Want bezonderlyk op den buiten is het tot
de antiklerikalen, dat de Daensisten zich
wenden, tot de onverzoenlijke vyanden van
het klerikalism, tot degenen, die de onaf
hankelijkheid der burgerlijke machtde
pastoor in zyn kerk, ae burgemeester in
h gemeentehuis, de onderwijzer in zyn
school, als eerste princiep huldigen.
En dan stellen zy zich aan als antiklerika
len ze zyn de vijanden van 't kleiikalism,
ze verklaren, dat er van een klerikaal goe
vernement niets te bekomen is dat deugt
dat het klerikaal goevernement het slechtste
is wat men voor het volk kan bedenken
Je suis oiseau voyez mes ailes, ik ben een
vogel ziet myn vleugels.
Velen hebben zich aan dien uiterlyken
schyn laten beet nemen, velen hebben ge
zegd inderdaad de Daensisten zyn ook an
tiklerikalen en M. Daens is zóó vervolgd,
zoo gebroodroofd, zoo verdrukt dat wy hem
dat niet kunnen weigeren, het stemmeken
dat hy ons afsmeekt.
De Liberale heeren zyn immers geene
slechte menschen, zitten de demokraten niet
in hunne salons,drinken ze niet hunnen wyn,
slurpen ze niet hun champagne, na uit nood
zakelijkheid tusschen 't werkvolk te hebben
gezeten en met walg toch een sjik te hebben
aanvaard en geknauwd of een partij jas te
hebben gespeeld. Geven ze in die salons dan
ook geen blyken van verdraagzaamheid en
van breeden geest, genoegom er een vrijden
ker jaloersch van te maken, blyken van
hoogere vlucht, opdat ook de gegoede Libe
ralen zouden zeggen tl est oiseau voyez
ses ailes, hij is een vogel, ziet zyn vleugels.
Maar nauwelyks zyn ze uit dat midden
van antiklerikale volksjongens, uit dat mid
den van vrijzinnige burgers of de vleugels
worden toegeplooid en de wezenlyke natuur
komt weer boven en het klinktje suis
souris, vivent les rats, ik ben een knaag
dier, leve de ratten.
Zoodra de gelegenheid zich aanbiedt, valt
M. Daens de liberalen aan en toont zich de
klerikaal, welke hy nooit ophield te zyn
De liberalen zyn goddeloozen, schreef hy,
eenige weken geleden, ze zyn goddeloozer
dan 20 jaren geleden die voor de libera-
len stemt zal geen kruisken meer kunnen
geven op het rein, onschuldig voorhoofd
zijner kinderen
Zoolang hem hunne lekkernij smaakt, zyn
de liberalen goed, braaf en dies meer zoo
dra hy den rug heeft gekeerd zijn ze de
slechtsten der wereld
Je suis oiseau, voyez mes ailes.
Je suis souris, vivent les rats
De breede gedachten worden ineens zoo
bekrompen, zoo klerikaal, zoo ratachtig
dat men zich afvraagthoe hebben ooit
Liberale werklieden of Liberale burgers
voor zoo'n flieramuis-politieker kunnen
stemmen.
Zullen zy thans begrypen, na de beruchte
stemming van het millioen voor de loonbe-
dervende kloosters, dat M. Daens in den
grond een klerikaal is, die al de klerikale
wetten van het klerikaalst goevernement
f;oedkeurt en die slechts in de maatschappe-
yke vraagstukken wat demokratischen
vernis over zijn klerikalism wryft.
Al wie den val wil van het
klerikaal ministerie zal voor
geen Daensisten stemmen.
De Daensisten wenschen den val niet van
het klerikaal ministerie, en dat is het eerste
doel van al wie recht en welstand wil voor
het volk, omdat er niets ^oeds kan verricht
worden zoolang het klerikaal goeverne-
medt aan 't roer blyft.
Weg met de flieramuizen-politiekers,
met de half-en-half-mannen. Men is kleri
kaal of antiklerikaal, men is voor of tegen
het officieel onderwys, men is voor of tegen
de verderfelyke werkiDg en inpalming der
"kloosters.
M. Daens, volksvertegenwoordiger, uit
gever van twee merkwaardige bladen, en
die verklaarde op onze artikels niet meer te
zullen antwoorden, maakt nu van onze ko
lommen gebruik om er zyne hooge opvat
ting der Onderwyskwestie in te verdedigen.
Het stuk is weeral eens buiten den ge
wonen trant van M. Daens, onze lezers, aie
zyne manier kennen zullen er over oor
deelen.
Ziehier het artikel
Een klein antwoord.
Er wordt zoo licht gezeid Gy hebt geen
verstand van die zaken
Jan zegt dat ook tegen Alleman die zyn
gevoelen niet deelt en het met hem niet
eene wordt
Dat bewyst enkel een verschil van ziens
wijze. J. Denderzoon schryft dat ik over
de Onderwyszaken praat zonder er iets van
te kennen 't geen overigens het geval is
met vele dingen waarover ik raaskal,
Op dien toon voeren wij geen polemiek. (1)
i Ik beken rechtuit dat ik in Onderwysza-
I ken niet te huis ben als een ouwe School»
I man. Dat moet niemand verwonderen.
Maar ik tracht,.zooveel het in myne machi
