S HET ARRONDtSSEMENT/tfltsjT 3ERAAL, DEMOCRATISCH WEEKBLAD. Zondag 6 November 1910 Prijs 3 centiemen het nummer Vijfde Jaargang Nummer iïf Kostelooze Volksbibliotheek Voor Taal en Vrijheid. Delaalste klerikale takliek. Handen uit de Mouwen Bedenkingen. 3200 Soldalen le veel. Om den Broode. Abonnmentsprijs 3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten voorde stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst. Prijs der Annoncen 5 centiemen 75 centiemen per drukre I Gewone l Reklamen tJ Dikwijls te herhelan annoncen, prijs volgens overeenkomst Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank. AALST, 5 NOVEMBER 194Ö. Erkende O. B. Liberale Vrouwen- Voorzienigheid. Op Zondag 6 November 1910, te 3 1/2 uur stipt namiddag in het lokaal Concordia «Schoolstraat. Algemee- ne Verplichte Vergadering, op boete van 10 centiemen. Zondag O November, te 5 uur stipt namiddag, ter herberg De Jager Vergadering voorde leden van denWijkclub van den Dendermondschensteenweg. Dagorde Aanvaarding van nieuwe leden. Reglement en Verkiezing voor het defini tief Bestuur. Liberale Werkiiianskrlng. Op Zondag 27 November 1910, te 6 uur 'savonds, Tooneelvertooning met Voordracht. Bezondere programma's voor dit feest zullen aan deleden bezorgd worden Willems-Fonds Afdeeling Aalst STICHTING EENER te EREHlBODEGEM, onder de Bescherming der Heeren Leo Janssens, .4. DierickxR. De Geyter, Fr. Govaerts, Th. De TT 'inter, Fl. Hcrzele. o— Concert en Voordracht op ZONDAG 6 NOVEMBER te 4 1/2 ure stipt 's namiddags, in de Zaal der Fanfaren bij d'heer Theophiel Ruyssinck, Steenweg. o— I. Marsch Fanfaren Allier. II. Fantasie-Ballet Montagne. III. Liederen te zingen door de Juffrouwen van de Liederavonden van Aalst 1 Welkomgroet2 Schoentje Lap 3 Het Lied dpr Vlamingen 4 Bellotteken 5 In Transvaal. VOORDRACHT Het Vlaamsche Volk en onze Bibliotheken door den Heer Achille Brys. —o 1. Fantasie Dragons de Villars Fanfaren Maillard. II. Liederen 1 Marschlied 2 Mijn Vryer is een Kerel ken 3 Mijn Moedertaal 4 Als 't Zondag is 5 Vlaanderen, dierbaar Land. 151e Vertooning op Stadsschouwburg, Zondag 13 November 1910, om 5 ure, met de medewerking van Mevrouw Paulina Beersmans, Mejuffer E. Pol- vliet en de Symphoniekring Door Eendracht Groot. Men zal opvoeren EE.vLOOS, drama in drie bedrijven door W. G Van Nouhuys. HET WACHTWOORD, blijspel in een bedrijf door Hendrik Steyger. De Evenredige Vertegenwoordi- ging, zoo zeiden de klerikalen, de E. V. voor de gemeente en pro- vincie is rechtvaardig en gewettigd, wij erkennen het, maar we willen er niet van. De eenmaking der kieswetten, de afschaffing der vierde stem, de schrabbing der onteerende bepaling der drie jaren woon, zijn noodzake- lijke hervormingen, welke het zond verstand, de eenvoudige rede moeten goedkeuren, maar voor welke wij in geener mate de toestem- ming konden verleenen. Zoo luidde de alarmkreet der kleri kale partij, eenige dagen geleden. Heden is alles veranderd. Den grond onder hunne voeten voelende wegzin ken, eindelijk begrijpende dat het dwaas zoude wezen zich langer tegen den vooruitgang te verzetten en het onmogelijk wordt langer de verwezen lijking eener rechtvaardige oplossing te verhinderen, beginnen de klerikalen j toegevingen te doen en in schijn het j initiatief te nemen der onvermijdelijke hervormingen. Van alle kanten verneemt men dat de behoudsgezinde vereenigingen het princiep der algemeene E. V. bijtreden, zoowel dus voor de gemeente en pro vincie als voor de KamersWat de eenmaking der kieswetten betreft, daarvan willen de klerikalen volstrekt niet weten. Op het eerste zicht zal elke Belg, be kommerd met de toekomst van zijn vaderland en alleenlijk in 't oog heb bend de aanneming van eiken billijken en rechtvaardigen maatregel, welke deze ook weze, als hij slechts van aard den vrede en de gelijkheid te bevor deren, zeggen we mogen er ons in erheugen de partij der reactie gedwon gen te hebben zich aan te sluiten bij eene eerlijke hervorming de Evenre dige Vertegenwoordiging, 't is eene overwinning, 't is een zegepraal, we moeten dus met onze bekeerde tegen strevers naar de verwezenlijking gaan an een princiep dat ze tot nu toe heb ben bestreden en dat ze thans bereid zijn met ons te stemmen. Welnu, neen, we kunnen de mede werking der klerikale partij niet aan nemen voor de invoering der Evenre dige Vertegeowoordiging, ten minste niet in de voorwaarden in welke ze thans wordt toegepast. Indien vele klerikalen zich thans aansluiten bij de E. V. is het voor waar niet uit liefde voor het princiep zelve der rechtvaardigheid, maar enkel en alleen uit kiesberekening, uit tak- tiek. De klerikalen weten dat wij een ge ducht wapen in handen hebben om hen te verplichten voor de gemeentekiezin- gen de eerlijke oplossing te aanvaarden welke geschreven staat in het liberaal programma ze weten dat het kartel, 11 alle groote steden des lands gesloten tusschen de anti-klerikale partijen voor gevolg zou hebben den laatsten kleri kaal uit de stadhuizen dier groote ste den te verjagen en zij aldus een aan zienlijken politieken invloed zouden verliezen En 't is met het eenig doel het kartel te vermijden, en derwijze hunnen in vloed te behouden in den schoot der besturen onzer groote steden, dat zij de E. V. aannemen voor de gemeente en de Provincie, terwijl ze meer dan ooit het grondbeginsel verwerpen der eenmaking van de kieswetten. Indien wij ons laten vangen in dien klerikalen strik zullen wij de E. V. hebben, maar we zullen de eenmaking der kieswetten niet bekomen Want juist daar moeten wij de slim me trekken onzer klerikale plantrek kers in bemerken, door ons de E. V. toe te staan in 't belang hunner partij genooten der groote steden, ontnemen zij ons het beste wapen waarover wij beschikken om hen de eenmaking der kieswetten af te dwingen, 't is te zeg gen het kartel voor de gemeentekiezin- gen in de groote steden. Eens de E. V. gestemd, zou het kar tel de klerikalen niet meer uit de stad huizen onzer volkrijke hoofdplaatsen kunnen houden, ze zouden in alle geval hunnen invloed bewaren en niets zou er hen nog kunnen toe brengen de ver eenvoudiging der kieswetten hoe bil lijk en rechtvaardig ook te verwezen lijken. Ik besluit dus uit dit alles, dat de Liberale partij zich door die klerikalen niet moet in slaap laten wiegen we moeten eischen de E. V. en tevens de eenmaking der kieswetten, we mogen de eene hervorming niet scheiden van de andere, we mogen ons ditmaal niet laten foppen en we mogen het des te min daar we reeds eene groote toege ving doen door voorloopig ons te vre- den te stellen met de eenmaking der kieswetten, vermits het Liberaal pro gramma bevat Zuiver Algemeen Stemrecht. 3 November 1910. Jules RENS, Volksvertegen ivoordiger Weerom zal het leven zijnen gewonen gang hernemen en de politiek zal binnen enkele dagen ook hare rechten terugnemen. Verleden week reeds ontvingen de Kamerleden de eerste parlementaire stuk ken voorden toekomenden zittijd. Vooral de bespreking der Congozaken, belooft dees jaar uiterst bewogen te zijn en alles laat veronderstellen dat het wel de laatste maal is dat M. Renkin, als minister van Koloniën, bovengemelde stukken heeft onderteeken d De andere leden van het ministerie zullen het niet min bitter te verduren bebben. De Regeering steunt zich immers op de onbeduidende meerderheid van zes stem men. deze medebegrepen van den heer Theodor, den zoogezegden onafhankelyken representant van Brussel. En wij weten alreeds door de eigen mondige verklaring in den Gemeenteraad van Brussel, waar van hij deel maakt, dat dezelfde M, Theo dor de Regeering zal bestrijden in de kwes tie van de weigering der erkenning van de provinciale Normaalscholen van Hene gouwen. Dat is eene eerste moeilijke kwes tie, aan dewelke M. Descamps-David reeds de slippen van zijnen ministerskazak heeft laten hangen. De weigering der aanneming der provin ciale scholen van Henegouwen mag terecht aanzien worden als eene oorlogsverklaring aan de antiklerikale bevolking, die zich bereid verklaart den stryd te aanvaarden. Het is ook geweten dat vele klerikalen, onder opzicht van taktiek, de brutale han delwijze van het Goevernement ten zeerste betreuren en zij vreezen, met reden, dat deze nieuwe ongepaste schooloorlog aan het wankelende ministerie duur zoo kun nen te koop staan. De uitleggingen welke M. Schollaert over dit alles zal te geven hebben, zullen in de Kamer een vreeselyk orkaan doen uitbarsten. Mocht de Regeering er nochtans in geluk ken zich nogmaals met eenige bokkenspron gen uit den slag te trekken, dan staat haar eenen anderen geduchten aanval te wachten in de Congokwestie. Tydensde overname van Congo verklaar de M. Renkin op plechtige wyze, dat de handelsmaatschappijen die in de Kolonie hunnen zetel hadden, op geenede minste vergoeding van wege den Belgischen Staat mochten aanspraak maken. En wat zien wy nu gebeuren De Maatschappy der Kassaï spant tegen 't Staatsbestuur een proces in, vragende de bagatelle van 40 millioen frank, onder voor wendsel dat zij zich het monopolium van den handel, in hare vergunning, heeft zien ontzeggen. Moest de Maatschappij yan Kassai haar proces winnen, dan zouden al de Congo- leesche maatschappijen haar voorbeeld vol gen, het zou processen regenen en honder den millioenen zouden door de schamele lasten betalers nogmaals moeten worden uit gezweet, om den gelddorst van de klerikale financiemannen te verzadigen. Wij hebben dus twee debatten in 't ver schiet, gedurende dewelke de linkerzijden aan de Regeering eenen duchtigen storm loop zullen leveren. Hetgeen voor ons uiterst aangenaam is óm bestatigen, is de nauwe eendracht die thans heerscht in de rangen van gansch de oppositie, welke haren onwrikbaren wil van te zegepralen te kennen geeft. o Plus de politique de courtoise heeft onze leider M. Paul Hymans, in het ban kot van Brugge gezegd, Geene toegevingen meer Wel hoe 1 wij zouden ons maar ge durig door een schyn van hoffelijkheid moeten laten bedriegen en by den neus leiden Dank aan de onrechtvaardigste aller kies wetten, zyn onze tegenstrevers in de ge meenteraden der groote cemtrums gedron gen terwijl zij ons, in de kleinere steden en gemeenten, zorgvuldig uit de stadhuizen verwyderd houden. Dat moet eindigen 1 De liberalen uit het Vlaamsche land heb ben door dien toestand reeds genoeg gele den en het is hoog tyd dat de leiders, zoowel te Brussel, te Luik, te Gent als te Antwer pen er een einde aan stellen, door een Als onze tegenstrevers van samenstryd hooren spreken, dan zouden zij in den grond zinken. Wordt de samenstrijd gesloten te Brussel, te Gent en te Luik, dan vliegen de klerikalen er buiten, gelijk over drie jaar te Antwerpen. 't Is het eenige middel om hun reden te doen verstaan vlie- samentrekken van al de antiklerikale krach- menschdom, in een beter maatschappe- ten- lijk leven waarvan de luchtvlieger een der hoofdzakelijke factoren zal zijn. Niettegenstaande al deze pogingen blijft onze inbeelding ontoereikend om de gevolgen te ontleden van wat aan de wetenschap in de toekomst is weg gelegd. Dit is gemakkelijk om begrij; pen want de wezenlijkheid heeft ver ons scheppingsvermogen overtroffen. En zeggen dat aan dien omdraai der wetenschappelijke beschaving de ver beelding van eenigen zich nog moeite doet allerhande domme en dwaze be grippen uit te denken, de zedelijke band die alle mei schen verbinden moet-willig doorha kken en zich schuil houden, angstig en vernepen, en mor ren over den hedendaagschen vooruit gang. Een kreet van vereeniging zou de kreet van allen moeten wezen, het or dewoord van 't algeheele menschdom, de aankondiger van een nieuw leven Zou dit alle harten niet moeten doen opspringen, alle geesten doen naden ken en de lamheid vernielen der be- voordeeligden van 't lot met hun de leegheid te doen uitschijnen van hun onnietig genotsleven. Wat kunnen ons de valsche vertel sels geven Wat zingt ons de afschu welijke politiek Weg met uwe sot- ternijen en grijzende theorien, weg met uwe nietigheden die ons verstand belemmerden en den vooruitgang be nevelden. Onze mannen van wetenschap en van heldenmoed hebben de ketting der zwaartekracht gebroken welke ons aan den grond gekluisterd hield. Geest en hart gaan open, we voelen iets in ons dat zich verheffen wil. Oh hemel- schoon ideaal, oh 1 wonderbaar genie van 't menschel ijk wezen Dirk Martens. t Is dan waar dat de mensch gen kan De utopie van gisteren, is weeral he den wezenlijkheid geworden De verblindende snelheid waarmede deze laatste verovering van het men- schelijk brein de Verovering der ruimten zich heeft veropenbaard beroert en keert 't onderste boven het verstand van den denker. En als ge, voor d'eerste maal, uw evenmensch gezeten op een tenger houten werktuig in d'oneindige eenzaamheid van den luchtkring ziet zweven, dan voelt ge uwe ziel tot in 't diepste bewogen een gevoel van bevangen geestdrift grijpt u aan, en eindelijk kan niets meer u nog weêrhouden te roepen Eere,... Eere aan den Vlieger De toekomende geslachten, waaraan de vliegsport voorzeker als een onbe duidende kleinigheid zal verschijnen, zullen zich moeilijk een gedacht kunnen geven van onze tegenwoordige ontroe ring. De geweldige gevoelschokken en de rillingen van bewondering door millioenen van onze tijdgenooten on dergaan bij 't aanschouwen van het eerste luchtschip, en bijzonderlijk van den eersten eéndekker, zullen met ons geslacht uitsterven, en nooit zal nog de massa hetzelfde genot deelen, dezelfde geestdrift en dezelfde vervoering bele ven bij 't zicht van eene wandeling in t blauwe ruim. 't Is dat de gebeurtenissen ook hunne maagdelijkheid bezitten, en ter zaak wat eens geweest is kan zich nooit met de juiste meesterschap, met de fijnste volmaaktheid herhalen. Wij zullen aan onze kinderen, en wie weet ook aan onze kleinkinderen, vertellen wat we gezien en gevoeld hebben meer niet De onveranderlijkenatuurwetten der zwaartekracht en van de aantrekking der lichamen bemeesteren, niet door het gebruik van gassen lichter dan de lucht, maar door de opstijgingskracht, door den opduw in de ruimte waarvan de vogel zich alleen natuurlijk bedient, en door de ernstige studie der wetten van weerstand, dit verschijnsel is zóo buitengewoon nieuw dat onze geest in bewondering blijft. Hoe komt het dat een lichaam zwaar van honderden kilogrammen ïn de lucht kan zweven, en volgens den wil van den vlieger stijgt en daalt zonder merkbare moeite Ons verstand worstelt en weigert te gelooven, tot op het oögenblik dat het toestel, op zijne drie wielen loopende, zich van het grasperk verheft en met het gemak en de lieflijkheid van een overgroote vlinder de lucht doorboort. Den aanblik van een vlieger omkranst door het vurigrood van een zonsonder gang, en zwenkend in de hoogten heeft iets bewonderenswaardig in zich, iets mirakelachtig dat u jubelen doet. De pols klopt geweldiger, het hart wordt warmer, ge zijt fier en terzelvertijd beverig. Maar dra is bij u alle vrees verdwenen. De kalmte, de mannelijke moed van den vlieger stellen u gerust, en alle gevoel van een gebeurlijke val wordt gesmoord. Ge vergeet dat de lucht nog een grooter element van ge vaar is dan de schrilfkelijkste orcanen der wereld. Eindelijk murmelt ge een akte van I vurig geloof in de toekomst van het J De eerste toepassing van de nieuwe leger- wet heeft ons, volgens inlichtingen uit een Brusselseh blad, 40,000 soldaten gegeven in plaats van 42,800. In de kazerne der Karabiniers telt men heden 1600 man. Om de overtollige rekruten te kleeden, heeft men hun kleederen van de soldaten der 14* en 15* lichting moeten, geven. Men zal genoodzaakt worden aanstaande jaar over een deel van de nieuwe veldunifo.r- men te beschikken 0111 de klas van 1911 gansch te kunnen kleeden. Generaal Hellebaut heeft de burgersjon gens, die verlangen hunne studiën voort te zetten, de toelating gegéven, in de univer- siteitskompagnieën te treden. Niet minder dan 500 man zyn er toegela ten geweest, zoodat de kazernen in zekere universiteitsteden te klein zijn en de PLAN- TREKKERS, zooals de andere soldalen de studenten noemen, te huis kunnen eten. Men denkt dit te doen ophouden. Dit is ook de meening van alle officieren, die wij over die zaak gesproken hebben. Vroegere jaren telde men ten hoogste 125 studenten, en nu zijn er 600. Te Leuven alleen zyn er 150. En dat is genoeg gezegd. De werklieden van het Fransche Noorder-spoorwegbeheer vroegen dus een loon van vijf Irank een paar denoogdaags. Niemand zal durven beweren dat dit voor Frankrijk, waar het leven zoo duur is, overdreven zij. Niemand zal evenmin durven staande houden dat dit te veel is voor den aard van werk, op hetwelk dit loon betrek heelt. Dat men slechts bedenke welke schrikkelijke verantwoordelijk er dage.-* lijks rust op de schouders van die nede rige arbeiders van het spoor Duizen den menschenlevens berusten in hunne, handen en houden zij met ;en draadje vast. - Alleen de machtige Spoorwegbehee-: ren schijnen onbewust tc zijn van dier^.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksgazet | 1910 | | pagina 1