Triomf der Vrijzinnige Volksmacht van aaisi I
Heden Zondag, Uitstap met Muziek naar den Qsbroek, Zoutstraatpoort en Gentschensteenv/eg. I
Vergadering, Groote 3Karl?i, om 4 uren namiddag. - (Jllen op post.
Zondag 5 N,a>i} ruber 1 ijl I
Prijs 5 centiemen hel nummer
Zesde Jaargang Nummer 46
Aalst aan de Volksmacht.
Eenige Beschouwingen
De Volksstem.
DE VOLKSSTEM.
Een brief.
VOLKSGAZET
LIBERAAL DEMOCRATISCH WEEKBLAD
Abonnementsprijs 3 fr. voor de stad en den buiten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantooren voor den buiten
voor de stad, ten kantore van het blad, Groote Markt, 1, Aalst.
n
VAN HET ARRONDISSEMENT AALST.
Prijs der Annoncen
Gewone 15 centiemen
Reklamen 75 centiemen j per 1. ru rege
Dikwijls te herhalen annoncen, prijs volgens overeenkomst
Vonnissen op de derde bladzijde, 2 frank de regel.
Aal«t, 4 IVoveiubei* 4öli.
De razernij der kierikalen kent geen
palen, 't schuim loopt hun van de lip
pen ze zijn van alle duivels gestampt
en men zou waarlijk niet kunnen ge-
looven, indien men die fanatieke muil
trekkers niet van dichtbij had leeren
kennen, dat zij, die zich uitgeven als de
eenige goei en echte christelijken ert
als de beste verdedigers van den Gods
dienst, degene zijn die thans hunne
tegenstrevers en bijzonderlijk de demo-
kraten op eene zoo onkristelijke wijze
aanvallen, verwijten, lasteren en uit
schelden. De dompers van Aalst heb
ben als kristelijk ook niets anders dan
het woord de daad hebben ze niet
want in heel de wereld treft men geen
boozer, geen valscher en geen haat
dragender personagiën aan, dan in de
rangen van de kierikalen bende, die
hier sedert lange jaren het goed en het
slecht weer heeft gemaakt. Doch den
goeien tijd van die christelijke haat-
dragers is uit, lang genoeg hebben ze
onder den dekmantel der religie, on
der den naam van verdedigers van den
godsdienst, de Aalstenaars bedrogen
en bijzonderlijk den minderen man
ec de werklieden aan hunne voeten
doen kruipen en ze door dwang, brood
roof en onderdrukking als slaven be
handeld.
Zondag* laatst is boontje om zijn
loontje gekomen en hetvolk van Aalst,
het echte, hetvrijë, het werkende volk,
het volk dat redeneert, het volk dat
gevoelt en dat lijdt, het volk dat naar
meer zedelijke en stoffelijke lotsverbe
tering vraagt zoo voor hem dan voor
zijn kroost, dat volk heeft het kleri
kaal wangedrocht onder zijnen hiel
•verpletterd. De kiezing van onzen
volksman Edw.VAN DEN BERGHE
ihier in het 40 jarig katholieke Aalst,
in de citadel van Woeste is de over
winning van het volksrecht, de kleri
kale verdrukkers zijn hier in Aalst de
minderheid, hunne wil is de wil der
groote massa niet meer.
Binnen eenige maanden, dat lijdt
geen twijfel meer, zal 7 Algemeen
Stemrechtingevoerd worden, dan zal
de herkiezing voor heel den gemeente
raad plaats hebben de katholieke
christelijke stemmendieven zullen dan
de lijsten naar hun voordeel niet meer
kunnen opmaken, op dat gebied zal de
.strijd dan eerlijk zijn en uit dien strijd
2al er een gemeentebestuur ontstaan
dat de getrouwe uitdrukking der open
bare denkwijze zal zijn. Doch de kleri
kale verdrukkers, dat bewijst de kie
zing van Zondag, zullen gehavend uit
den slag komen, ze zullen van hun
pluimen laten en meer dan eenen der
knikkers die daar nu enkel zitten om
hun presentiepenningen te verdienen
zullen in 't zand bijten. Het volk van
Aalst heeft zijn buikske vol van die
goei bestuurders en het zal naar 't stad
huis mannen zenden die vrij en onaf
hankelijk, zonder persoonlijken intrest
of eigen baat, er de belangen van 't al
gemeen zullen verdedigen.
Het eerlijke volk van Aalst heeft aan
ons fanatiek kliekbestuur zijnen opzeg
beteekend het is in zijn veertien da
gen. De toekomst van Aalst behoort
aan de demokratie en niemand, noch
den Koning, noch den Paus is be
kwaam om dien stroom tegen te hou
den. Laat dus de dompers maar huilen
en tieren, laat ze maar vloeken en las
teren, laat ze maar bedreigen met
broodroof en vervolg, ze zijn daar vol
komen in hunnen rol, maar zooals
hunne kristelijkheid zal dat alles zich
alleen bepalen bij woorden hunne
macht ligt omver, ze zijn doodelijk ge
wond en zooals de duivel zich in den
wijwaterbak rond krinkelt, zoo ook zul
len de dompers in hunne nuttelooze en
machtelooze razernij spartelen cn
knarsetanden tot de volksmacht hen
voor eeuwig den dieperik zal ingeslin-
gerd hebben.
Het rattenschip ligt op zijn zij en bij
't eerste omstuimig weèr is het voor
goed verdronken. Die omstuimige ba
ren zullen zich niet lang laten trachten
en dan vooruit allen eensgezind ge
werkt voor een schooner, een vrijer,
een eerlijker en beter Aalst.
Leve de Volksmacht Achteruit de
klerikale broodroovers en dwinge
landen
over
VERLEDEN ZONDAG.
—0
KRISTEN DEMOKRATEN
Stemt in volle vrijheid volgens
uw Kristen Geweten.
Dit opschrift gedrukt door de katholie
ken prykte in groote zwarte letters op
groen papier op alle openbare en niet
openbare gebouwen, evenals groote num
mers 1, aangeplakt, in den nacht tusschen
Zaterdag en Zondag, door politieagenten,
vergezeld door een burger, met opgezetten
kraag, hetgeen door verschillende personen
vastgesteld werd.
Immers, het bestuur van de Kristen Volks
party had met algemeene stemmen beslist
de demokraten in volle vryheid te laten
oordeelen op de ballotage van verleden Zon
dag, tusschen den heer Louis Meert, zoon
van den katholieken oud-schepen, en den
heer Edward Van den Berghe, rustend
onderwijzer, liberaal, volgens een katholiek
vlugschrift van verleden Zaterdag een on
bekende en volgens de katholieke Volks
stem van verleden Dinsdag een gekenden
fanatieken antiklerikaal. De Aalstersche
katholieken hebben die volle vryheid der
Demokraten te hunnen profijte willen ge
bruiken en hebben daartoe allerlei lage,
gemeene middeltjes gebruikt, onwaardig
van een zeer, zeerrr, grrroote, machtige
party, en ze hebben de Demokraten geflik
flooid en kristelyker gemaakt dan de paus
zelf.
Maar zie, de kristelijke menschen oordee
len in volle vryheid, en evenals de liberalen
en de socialisten, oordeelen ze dat de ver
grijsde officieele schoolmeester de waardig
ste man is om in den gemeenteraad te zete
len, en geven een daverende klopping aan
de katholieken, die voor eeuwig aan hun
ribben zal hangen, hetgeen voor gevolg
heeft dat de konservateurs al hunvenyn,
hun gal, hun edik uitspuwen op die brave
kristen Demokraten, omdat deze in volle
vryheid geoordeeld hebben. En nu zeggen
de kierikalen Onze houding zal beslist
zyn en krachtdadig Recht door Zee
Dat is onze leus. Ten aanval zonder genade
tegen al onze vyanden.
Ik wil niet onderzoeken wie dat fameus
meesterlykartikel in De Volksstem
geschreven heeft evenmin wieden meester
lijken brief van verleden woensdag opge
steld heeft, waarin gezeid wordt dat de
Daensisten meer gevaar opleveren voor den
godsdienst dan de liberalen en de socialisten,
en wil zelfs niet aannemen wat verschil
lende katholieken me nochtans bevestigd
hebben dat beide uit de pen gevloeid zijn
van den heer Romaan Moyersoen, die ook
het hoofdartikel geschreven had nade verkie
zing van den 15 Oktober. Ik kan niet gelooven
dat onze schepen van finantiën zoo'n uitge
lezen woordenschat van haat en vermaleay-
ding en vervolging zonder genade bezit
ook kan ik niet aannemen dat het van de
vinding is van den heer Eugeen Bosteels,
zooals andere katholieken het vol gramschap
bevestigen om de eer van de advokaten-
orde wil ik het niet gelooven deschryver
ervan moet ergens een melodramatist zyn,
gezien de tragisch-komische woorden waar
mede het schetterend artikel eindigt De
dag van gisteren zal zyn na
klank hebben. Men wete hetx>
Boemlala
Zeker, beste Volksstem, de uitslag van
die ballotage zal zyn naklank hebben, zelfs
het heele land door. Men wete het
Het is nu stellig bewezen dat de hoofd
stad van het land van Woeste antihatho-
liek is, en dal de kierikalen in den gemeen
teraad de meerderheid van de Aalstersche
bevolking niet vertegenwoordigen ze
mogen daar niet meer spreken
uit naam van die meerderheid.
Men wete het
Deze da^ is een dag van hooge beteeke-
nis, riep de heer aavokaat Gywselinekx
verleden Zondag avond uit, in het lokaal der
Kristen Demokraten, waar we aanwezig
waren, omdat die uitslag bewijst dat de
Woestisten hier verpletterd liggen één
partij verliesthet is de katholieke
De heer Karei Baron de Bethune zei
Veertien dagen geleden voorspelde ik dat
het klerikaal schip aan 't zinken was, en dat
diegenen, die zich nog wilden redden op den
oever moesten springen thans is het. kleri
kaal schip totaal ondergegaan
En de heer Pieter Daens in een roerend
oogenblik, naevenals de heer Gvsselinckx
het gedaan had het artikel" van den
Denderbode aangehaald te hebben, waarin
de demokraten als oud-veroordeelden, man
nen van den luien hoek, dus als krapuul
verweten werden, riep uitDe demokra
tie is meester in Aalst Vooruit! We leg
gen de handen in elkander 0111
meer rechtvaardigheid en eer
lijkheid te veroveren!
Een donderend applaus vaD al de toehoor
ders behoorende tot de drie demokratische
partijen beantwoordde deze fiere verkla
ring, die in een anderen vorm ook afgelegd
was door de andere sprekers, die warm toe
gejuicht werden.
Ja, de dag van Zondag zal zijn naklank
hebben. Die overwinning werd behaald én
door de Liberalen én door de Socialisten én
door de Daensisten, die, volgens de Volks
stem zelf,als êenman en tot den laatsten
toe voor Van den Berghe gekozen hebben.
Wij zyn de schuimloopersvolgens de
redaktie van die gazet, die een ryke keus
van termen bezit, maarlièel zeker niet goed
de beteeken is van hoogergenoemd woord
kent, vermits ze door afle mogelyke en on
mogelijke middelen stemmen trachtte af te
bedelen van de .brave Socialisten en de
brave Daensisten.
Al die brave, doodbrave menschen, heb
ben ze al lachende wandelen gezonden
Wie hier overwint is de Volksmacht
En 'k wil nogmaals herinneren aan de
stoute verklaring van den heer Moyersoen
die durfde beweren, zonder te bewyzen ten
andere, dat de verkiezing van 15 Oktober
getoond had dat bizonderlijk de werklieden
getrouw zijn en blyven aan de katholieke
vlag.
Ik bewees hem het tegendeel door cijfers,
en nu opnieuw, met de uitslagen vóór my
en hjj kan ze nagaan in zyn eigen Volks
stem blijkt het, wat ik ten andere reeds
lang wist, dat uit ieder werkraanshuizeken
een stemmetje komt voor de oppositie.
Welke bureaus geven verpletterende ne
derlagen aan de katholieken Zyn het niet
de vierde, vyfde, zevende en achtste, waar
onder voornamelijk en boven alles de drie
laatst genoemde, opnemende de éénstem
metjes van het volk dat zwoegt, van het
volk dat lydt, zooals onze Schepen zoo
groskesachtig geschreven heeft.
Kreegt ge daar niet een daverende klop
ping van achtereenvolgens 54, 244 (twee
honderd vier en veertig), 153, 147 stemmen
minderheid
Ge zoudt de werkende klasse beschaamd
maken, met te zeggen dat ze katholiek is
immers katholiek is hetzelfde als anti-wer-
kersgezind. Onze arbeiders redeneeren te
gezond dan te stemmen voor mannen, die
niets doen om hun belangen te verdedigen
eu hun het Algemeen Stemrecht weigeren.
Leve onze arbeidersbevolking Ge hebt
een prachtig werk verricht verleden Zondag 1
Vivat onze vrye burgers ook, die getoond
hebben dat ze dedoodendealleenheerschappy
der kierikalen beu zyn
Aan U, vrijzinnige Burgers en Werklie
den aan U, Liberalen, Socialisten, Kristen
Demoht aten, aan U allen, die bijgedragen
hebt tot de heerlijke overwinning van ver
leden Zondag, onzen oprechten dank
Die dag is een overwinning geweest voor
het zuiver algemeen stemrecht, voor den
leerplicht en voor degelyke sociale wetten.
En nu, de handen Ineen j slechts
onze verdeeldheid zou den eeuwigen vyand
van vryheid en vooruitgang laten meester
blyven in onze stad en in ons land.
Vooruit E11 eendrachtig vooruit
Onze eendracht, onze samenwerking ma'
ken onze demokratische macht uit
Achillb BRIJS.
Over 't algemeen is er niets hatelij
ker dan de polemiek der klerikale ga
zetten, maar na eene klopping gelijk
deze welke de dompers van Aalst heb
ben opgeloopen, gaat hunne woede
alle palen te buiten
We laten hier een der artikels vol
gen in gewone en buitengewone uitga
yen der katholieke Volksstem, opdat
iedereen nogmaals zou zien, hoe
wraakgierig de Woestemannen van
Aalst zijn
In de kiezing van 15 October was de uit
slag alsvolgt
Witte en ongeldige stembrieven 191.
Katholiek. L. Meert 4071
Socialist. Bocqué 669
Daensist. De Beul 1501
Liberaal. Van den Berghe 2129
Op 29 October bekomt dus de katholieke
kandidaat enkel 98 stemmen meer, verte
genwoordigende heel waarschynlyk, een
groot deel der witte stembrieven van 15
October, die nu een honderdtal minder in
getal zyn.
De liberaal Van den Berghe is dus in de
balloteering gekozen met 57 stammen meer
derheid.
Die uitslag, dien de liberalen zelf aller
minst verwacht hadden, waar is hy aan toe
te schryven
Wie is het die den liberalen schoolmeester
Van den Berghe naar den gemeenteraad
zendt
zyn het de liberalen Neen.
Want de liberalen hadden voor veertien
dagen enkel 2129 stemmen.
Vry dus aan de liberalen te feesten als het
hun plezier doet. Maar zij feesten op ander
mans kosten, en dat is maar het feest van
schuimloopers.
Diegenen die den liberalen schoolmeester
gesteund hebben en hem als hunnen geko
zene mogen aanzien, het zyn de daensisten.
de zoogezegde christene Volksparty.
Een gekende fanatieke antiklerikaal is dus
de gekozene der zoogezegde christene de
mocraten, Wat spotterny
De daensisten hebben nis een man
en tot den laatsten toe gekozen voor
Van den Berghe. De 1501 stemmen der
daensisten van 15 October 1911 zyu allen
gegaan, zonder eene enkele uit
zondering:, aan den liberaal.
De daensisten zyn dus verant-
woordeiyk van alles, en die
vernntwoordeiykheld zal hun
zwaarder wegen als *y wel
meenen I
Het staat vast nu voor gansch onze be
volking, ja voor gansch 't arrondissement
en voor gansch hel land, wat de daensisten
zyn, wat zy inhouden, tot wat zy bekwaam
zyn, en wat er van hun mag verwacht wor
den,
Op den vooravond van den gewichtigsten
tg van misschien gansch onze geschiede
nis, dat ons vaderland in twee kampen gaat
verdeeld en verscheurd staan, aan den eenen
kant het kamp van vryheid en godsdienst,
aan den anderen kamp van revolutie,
dwingelandy en ongeloof op den voor
avond van den dag die de stryd gaal ingaan
in al zyn hevigheid en ongenadige razerny
voor de vrijheid onzer katholieke scholen
en voor de christene ziel van 't kind, hebben
de daensisten koelbloedig party gekozen
hier te Aalst, waar hun leiding bestaat,
aan den anderen kant der barrikade waar
het wachtwoord klinkt Liever Turksch
dan Paapsch Liever den duivel dan
God
De toestand is dus klaar ge
trokken.
Zy hebben het gewild in volle vrij
heid.
Zy hebben het gewild en dit Is l»yna
ongeloof iyk zoo, hyzooverre
dat de ltheralen er zelf ver
stomd voor staan, zy hebben het
gewild eensgezind allen, allen, tot
den laatsten man.
Er blyft dus by hen niets meer over van
het oud christen geloof hunner vaderen,
niets meer, niets dan schyn en bedrog.
Het groot voordeel, de groote beteekenis
van de ballofeering van gisteren voor ons
katholieken is, dat wij voortaan zonneklaar
weten wat het Daensismus is, wat het in
houdt hoe schromelyk diep het gevallen is
en welke houding wij moeten aannemen.
Dat Is misschien meer waard
voor ons dan een gcdeelteiyke
overwinning te behalen. En dit
zeggen wy onze houding zal beslist zyn en
krachtdadig
Recht door zeeDat is onze leus.
Ten aanval zonder genade tegen al
onze vyanden
De dag der verantwoordelykheid zal
komen voor het meesterwerk dat de daen
sisten gisteren verricht hebben 1
De dag van gisteren zal zyn
naklank hebben.
Men wete het
De Volksstem.
On\e eenige bemerking. De dom
pers gaan dus de anti-klerikalen vervol
gen, tergen en broodrooven, dat zijn
hunne christelijke gevoelens.
Wij, anti-klerikalen zullen wel het
middel vinden om hun hroodroovers-
werk te verijdelen.
Waarde Vriend en Ambtgenoot,
lk voelde me oprecht gelukkig, toen G(j
op ons aandringen eene kandidatuur aan-
vaarddet voor de kiezing van 15 October.
Ge zjjt rue voorgegaan in den strijd voor
net goede ais onderwijzer, en ik was er
fier op dat ge —eindelyk vrij van het knel-
lend juk, dat in een klerikale stad op eiken
vrijzinnigen onderwijzer drukt u kwaamt
scharen aan mijne Z(jde, aan onze zjjde en
moedig in de bres springt om den kamp
den deftigen en eerlijken kamp mede
te voeren voor volksverheffing en volksop
beuring in het openbaar en politiek leven
gelijk wij en gjj veel langer dan ik
hetdeden in de nederige volksschool,
En nog grooter genoegen doet het mü
waarde Vriend en Ambtgenoot we zjjn
dat laatste ook nu weer U thans geluk
te mogen wensclien met uwe verkiezing.
Gij behaalt eene schitterende zegepraal]
zegepraal voor het goede volksonderwijs,
zegepraal tegen het klerikalism, zegepraal
welke hier in de stad van Woeste, in uwen
persoon, den officieelen onderwijzer de
grootste vernedering is, de ergste klopping
welke Woeste, Schollaert en alle vnanden
van het degelijk volksonderwijs in den lan
de van Belgiedit jaar hebben ondergaan.
Vergruisd, bespot, beschimpt, gelasterd
z«t ge geworden, beste Vriend en Ambtge
noot, dooreen drom jakhalzender drukpers
in dienst der klerikale partij geus god
loochenaar, kruisbreker, zielhond, schuim
bekten ze vol radelooze woede, net zooals
zü het tegen ons deden 32 jaren geleden na
de wet van 1879.
Toen waren wij even slecht, even gemeen
als nu. Als melaatschen, als pestlijders wer-
den we uit de kerk gebannen, werden we
gescholden, gelasterd, vervolgd de fana
tieken zfjn niet veranderd, we zijn no<* even
slecht als toen, de laster is dezelfde geble-
ven, maar het volk, het dankbare volk
heeft u gewroken, al den laster, hoon en
schimp verfoeid en den officieelen onderwij
zer, den geus, den goddelooze verkozen,
boven den vertegenwoordiger van het blinde
fanatism. Het goede dat ge deedt voor 't volk
wordt hooger geschal, dan de hatelijkheden
van het fanatism, zoo algemeen door het
volk van Aalst verfoeid.
Herinnert ge U nog, waarde Vriend en
Ambigeooot, Van den Berghe, dat Ge mij in
1880 te Gent kwaamt bezoeken met uw
broeder te dien tijde student in de genees
kunde en later de gevierde volksdokter van
Herzele.
Ik was destijds leerling-onderwijzer
waarvoor mijne brave Ouders zich groote
opofferingen getroostten en ge kwaamt als
onderwijzer me bezoeken, en ge verschaftet
mij 't genoegen mei u beiden eene wande
ling te doen. als vrije jongen en samen een
glaasje te gaan drinken in de Ploeg op de
Koornmarkt. Gij hebt dat alles wellicht ver
geten, beste Vriend en Ambtgenoot, ik ver
gat het nooit, al is 't een-en-derliu jaren
geleden.
Ik begreep en gevoelde toen dat Gij een
volksman waarten besefte het nog in-er
na jaren langen gezamenljjken arbeid en In
den, na jarenlang streven voor volksonbeu-
ring, volksrecht en volksvrijheid.
Herinnert Ge U nog hoedikwjjls ik naar
't kabinet van den Burgemeester van Aalst
werd geroepen, omdat ik lid bleef van de
Oude Garde na de liberale nederlaag van
1884, hoe zelfs mijn vader in dat kabinet
moest verschijnen om voor injj te verant
woorden hoe we allerlei kwellingen moes
ten onderslaan
HeiinnertGe u hoe al de onderwijzers der
stad Aalst twee aan twee bjj M. Van
Wambeke werden geroepen voor den groo-
ten kiesstrijd waaruit priester Daens zege
pralend kwam, hoe we beiden ook samen in
hetspreekplaatsje stonden waar de oude
man neergezegen op zjjn sofa ons smeek Ie
voor hem te stemmen, en hjj uwe handen
greep u de oudste, terwyl dikke tranen van
zjjne wangen rolden.
Herinnert GjjU hoe Op hem antwoordde!
in beider naam Een volksoederwilzer
kan voor geen Woeste kiezen. Er, hoe w.
aangedaan en met geprangd harte sprake
loos terug keerden naar ónze school om
onze ai te dikwijls ondankbare laak onver
moeid voort te zetten, immer bespot be
schimpt en gelasterd.
In hunne lage schimpschriften, spreken
«e van u we vette jaarwedde toen ik na 18
jaren trouwen en nooit ond- ri.ru' en 'dienst