AU LILAS
Goedkoope Woningen
S I MO N E
ialma
Vklor KELLER
KORTRIJK
Cinema Ons Huis
Week van 31 Mei tot 6 Juni
Semaine du 31 mai au 6 juin
Lucienne Legrand, Claude France, Jean
Dehelly, Donatien, Desjardins
de dubbelzinnige
la double
Lucien Daisace
Georges Tourreil
Chakatouny
Melles Grozawesca
Huguette Hefti.
OUDHEIDKUNDIGE KRING
In de jongste vergadering werd de heer
Geo d'Aconit, letterkundige en gewaardeer
de archeoloog, als een nieuwe verdienstelij
ke werkkracht, door den h. P. Debbaudt, in
vleiende bewoordingen voorgesteld,.
De h. d'Aconit dankte bewogen cu be
loofde- het zijne bij te brengen tot steeds
meerderen bloei der verceniging.
Daarop volgde lezing der verslagen uit
voorgaande vergaderingen en voordrachten,
door h. Jacques de la Valleye, indertijd ten
stadhuize gegeven.
Ten slotte las de li. P. Debbaudt zijn
Necrologie de Monsieur Julien Claerhout,
président du Cerclc Deze roerende uahuklc
werd met ingetogen belangstelling aan
hoord
De Kring besloot het gebruikelijk zomcr-
-uitstapje te laten plaats vinden einde Juli,
met de stad Bergeu als leerzaam reisdoel.
Vermeulen, fabriekte., te Harelbeke, niet
Rachel Ilatners, naaister, Houtmarkt Leo
Casaert, verwer, te Oyghem, met Ivouna
Vaijdckerkhovc, naaister, Marckesteeuweg.
Karei Debrabaudcre, werktuigmaker, te
W'aereghem, met Luciana Castelain', z. b-,
zelfde gemeente, voorheen te Kortrijk)
Libucel Monserez, bediende te Kortrijk, met
Leontina Winne, stopster, te Meenerr. Lo-
dewijk Vanwalleghem, goudsmidc te Kort
rijk, met Martha Vandeubroucke,. z. b., te
Heester t.
Huwelijken. Juliaan Egels, werktuig
maker, Doomijkwijkstr., met Maria Orgacr,
naaister, Voorzienigheidstr. Maurits Lom
mens, vlasbewerker tc Gullcghem, met Go-
delieve Vanneste, dienstmeid, Begijnliofstr.
Alfons Vandenheede, z.b Audcnaerdc-
st., met Elisa Deckmyn, naaister, 12 Apos-
telsstr. Engel Libbrecht, landbouwer te
Sweveghem, met Zulma Vandeputte, z. b.,
Haz'elaai'straat. Pauwel Gottenier, been
houwer te Sweveghem, met Ivonna Decock,
meesteres-kleermaakster, St-Denijsstr.
Gerald de la Kethulle de Ryliove, Jonkheer,
advokaat', te St-Michiels, bij Brugge, met
Sirnonna Góetlials, z. b.Doomijkwijkstr.
Overlijdens. Jan Terryn, 62 j., scheer
der, wed. van Sidonia Deknudt, Pape'gaaistr.
Ivrnest D'halluin, 26 j., betonbew., Wa-
termólenstr. 1 Thcofiel Yscnbaert, 84 j-, z.
b., wed. van Mathildis Vanhouttcghem,
Moorinnestr. Geeraard Verougstraete, 27
wijnaftrekker, eclitg. van Rachel Cousse-
I inent, Stageghemstr, Louisa Duquesne,
O j., wed van Celestyn Halsberghe, Klei
ne Leïestr. Erederik Chauvin, 73 j., z.
wed, van Rosalia Dtibus, Voorstraat.
Maria Lambrecht, 32 j., z.b,, Gulden Spo
ren laau. Hendrik Moerman, 75 j., z. b.,
eclitg. van Maria Vcrbckc, Staceghenistr.
Filomena Coopman, 89 j z. b., Doornijk-
steenweg. Adolf Lefevere, 7S j., z. h.,
wed. van Maria Rogier, Voorstr, Gcrmn-
11a Bostoc-n, 30 j., z. b.. eclitgvan Juliaan
Florin, Kapiu-ienenbeluik.
week 1
1-75 f
APOTHEKERSDIENST
Morgen Zondag', 2 Juni, zal de dienst
den ganschen dag waargenomen worden door
M, MATON, Kijsselstraat, «Apotheek De
Bie».
Steenpoort, 18, KORTRIJK
GérantJos. Cnockaert-Delombaerde
Rouwartikelen
Altijd
Rouwhocden.
1 Magazijn
Laatste Modellen.
Bijzonderheid
VOILEN CRÊPE cu
ROUWJUWEELEN
BURGERLIJKE 'STAND
van 23 tot 29 Mei 1929.
Geboorten. Jakoba Deleersnijder, Kli-
sabethlaan. Norbrecht Hoste, 1-Ierderstr.
I-Iilda Spriet' Budastr. Pauletta,
D'Houdt, Doornijksteeuweg. Kristiana
Vandenberghe lscghcmstr. Marcel Lefe
vere, Budastraat Michiel Vanhoutteghcm,
geh. Waile. Rogier Pattyn, Stacegliem-
steenweg. - Jaak Laporte, Laan der Wegge
voerden. - Demsa Gallc-ns, Gentstr. - Daniel
De Laere, Reepkaai, geh. te Gulleghcm
Lauretta Dorpels, Fil. van Elzasl - Rogier
Vlieghe, Proostdijstr. -- Jozef Dcpraetere,
Klakkaersrcke. Agues Turpyii, Meenen-
steenweg. Andreas Prevost Jul. Liebaert-
laan. Jakoba Vandoórne, Moorseelestraat
Omeer Mattelacrc, St-Denijsstr. Lydin
Van Der Hoeven, Schinckelcstraat.
Huwelijksaankondigingen. R'aoul Hos
te, bediende, Edm. Depraeterstr., met Ali
cia Staelcns, z.b., H Nolfstr. Polydoor
Boonè, handelaar te- Lccrs-Noörd, met An
gelina Nacrt, z'.b.Xoordstr. Jan L0011-
tjens, wijnhandelaar le Gent, met Maria De
Glerck, z.b.. Wapenplaats. Serge Skat'ch-,
koff, ingenieur, St-Jorisstr., met Louisa Be-
kc, z.b., geh. Beverlaai.-Theofiel Bolsius,
handelsreiziger, Graanmarkt, met Maria Du-
mortier, bediende, Beheerstr. Albrcehl
Malfaison, fabriekwerker, met Lcona er-
borg, zelfde bedrijf, beiden Doornijksteeu
weg. Leo Coudenys, m/beenhouwer, te
Mccnen, met Margarctha Rondc-laere, z. b.,
Bruggcstecuweg. Geeraard Vandendries-
sche. groenselier, Doomijkwijkstr., met A11-
tonia Callewacrt, z.b., Vooruitgangstr.
Denys De Vuyst, schrijnwerker, Vooruit-
gangstraal', met Alma Santens, dienstmeid,
Doomijkwijkstr, Gustaaf Noppe, niecs-
ter-voerman, te Harelbeke, met Marietta
Hofman, z.b., Hugo Verriestlaan Michiel
STOOMVP.RWERIJ
NIEUWWASSCHER1.1
Steenpoort, 18, KORTRIJK
Gérant: Jo\ Cnockaert-Delombaerde.
Verwen ill alle kleuren. (Bijzonder
heid van Modekleuren')Zwart voor
rouw. In 't nieuw wasschen van
gemaakte kleedereri. Droogwas-
sclien van pracht-kleedi.vgstukken.
V'rzorgd Werk. Spoedige Bediening
MATIGE PRIJZEN
Ou nous prie d aniioncer le décès de
Monsieur Casimir-Htibert GEUTEN
chevalier de l'ordrc de la c
né a Ghcel, le 28 Février
liarlebeke, le 29 mai 1929.
l,e:
fuuérailles
léimioii a la Mortuaire, 65, ruc du Mar-
a 2 h. 30 h,
uraiont pas rcfu de -lettrc de faire-part,
1 priés de considércr le présent avis com-
ST-DENIJS
RECHTERLIJK EERHERSTEL.
In zake van, M.'Dubucq René, gemeente
onderwijzer te St-Denijs, vertegenwoordigd
door meester Albert Desmet, advokaat te
Moéskroeii, die voor hem verschijnt,
eischer,
tegen
De Samenwerkende Maatschappij ((Voor
uitgang a, maatschappelijke zetel te Kort
rijk, St-Janslaan, voor dewelke verschijnt
Meester Louis Desmet, advokaat, te Kort-
Tlij dag vaardiging...
I-Icl geding werd opgeroepen ter openbare
zitting van 12 Maart 1929 en de beide par
tijen^ gehoord, niet hunne bewijsmiddelen en
besluitselen, Verschoven tot zitting van he
den, waarop iiet volgende vonnis uitgespro
ken werd.
Aangezien de eisch strekt lot het betalen
cencr som van twee duizend frank ten titel
van schadevergoeding, tot het hooien ver
oordeelen van verweerster 0111 - liet vonnis
in het eerstvolgend nummer van haar blad
bekend te maken, en bij gebreke hiervan
de eischer gemachtigd wordt de 'bekendma
king te doen geschieden door ec-n blad naar
eigen keus;
Aangezien de eischer inroept dat in het
nummer van 2 Maart 1929 van «De Volks
macht )i in een urtikel met hoofding«Een
Vraagskc aan één die 't al weet», de
weerstcr jegens den eischer beleedigingei
eerroovingeu uitgebracht heeft:
Aangezien, niet betwist wordt dat i.i
zegd artikel wel de eischer bedoeld Were
Aangezien gezégd artikel nopens
eischer aanhaalt dat hij «zijn vuile z\
der uitkraamtdat hij 's avonds aan dei
en vensters gaat luisterendat hij de cc
deugd onder de voeten trapt: het erker
der wettelijke overheiddat hij
woordelijk is dat hij een pasport voor Ghcel
verdient, waar hij nog voorzitter, opvoeder
en geleider zou kunnen geraken der o:ige-
lukkigen die aldaar verblijven en die, ins
gelijks er geen vijf hebben»
Aangezien deze bclccdigende bewoordin
gen van aard zijn den eischer in zijn aan
zien te krenken
Aangezien, zoo het nuttig werk leveren is
vanwege een dagblad de gedachten te ver
dedigen van een partij wier kampioen lmt is,
het evenwel een lakenswaardige doenwijze
is zijn kolommen open te stellen voor een
opsteller die dé haamloosheid te baat n.cmt
0111 onder de lezers beleedigingcn te versprei
den, dié een persoon moeten in minachting
brengen
Aangezien de verweerster aanbiedt t_ be
wijzen dat de eischer tuchtstraffen ondergaan
heeft, dat hij lasteringen schrijft en doet
schrijven onder andermans naam
Aangezien bij veronderstelling der echt
heid van het eerste feit, de verweerster geen
geiioegen mag nemen in hetzelve met boos
opzet bekend te maken
Aangezien het tweede feit, vaag c-11 on
bepaald zijnde, niet 111 aanmerking kui ge
nomen, dat liet aan de zaak vreemd is;
E11 aangezien het nadeel door den eischer
ondergaan vaststaande is, het behoor, daal
de hc-rstelling van te bevelen.
Uit deze redenen, Wij, Vrederechte-., ver-
oordeelen' de verweerster aan den eischer de
som van 100 fr. ten titel van schadevergoe
ding te betalen, veroordeelen haar Jivt hui
dig vonnis kenbaar te maken in liet eerste
nummer van haar blad volgend op de bc-
teekeiüng, en bij haren' gebreke hieraan te
volkomen, machtigen den eischer hel von
nis te publiceeren in een ander blad, naar
zijn keus, de inlasscliingskosteii ten laste der
verweerster niet liooger mogende loopen dan
tot 300 fr.veroordeelen haar daarenboven
tot de kosten van den aanleg vastgesteld tot
heden op de som van 57,85 fr.
Verklaren liet vonnis uitvoerbaar als bij
rechte.
Aldus uitgesproken door 011s, Arthur Des-
iiiarez, vrederechter van het tweede Kanton
Kortrijk, bijgestaan door Quintens Edgard,
greltier bij dezelfde rechtbank, ter openbare
zitting op Dinsdag 21 Mei 1929.
V01
1 de t
dient enkel gezegd dat de tucht
straf door M. Dubucq ondergaan de. 8 da
gen schorsing zijn, met beroovïng van 500
Ir wedde, die toegepast werd van 21 tot 28
Januari 1928, .en waarover zooveel schande
gesproken werd, jegens liet gemeentebestuur
die ze uitgesproken had.
Weet wel, dat gebeurde op c-en aanklacht
van Remi Vaiidenbosschc, door toedoen van
de propere kliek, en van een zekere iemand,
onder het wraakroepende stelsel van aan M.
Dubucq het recht te ontzeggen zich op be
hoorlijke wijze te verdedigen- bij het bevoegd
organism door de wet ingesteld De St-De-
nijssche burgers kennen verders allen het
sluwe naamloozc schrijven dat zich achter
De Volksmacht 11 verschuilt. Zij kennen
hem als zijnde de onophoudelijke profit.ee-
rende schuimer van de herhaalde politieke
oneerlijkheden door de propere hutscpotbcn-
de van den Slimmen Opperbaas bedreven en
waaronder de bevolking zoo geweldig ter
neergedréukt gaat, en haar geweten gedurig
aan meer vcrvalscht ziet worden.
Zondag laatst echter, hebt gij, St-Denijs-
schc 'kiezers bewezen, hoeveel weerde gij
nog echt aan alle gerammel, woordetigeraaS
en valseli geschrijf van de schaamtelooze be
driegers en verwaande gewctensverkrachtcrs
"die al te lang te St-Denijs den scepter dei-
dwingelandij zwaaien. Zeer, zeer prachtig
'hebt gij voor de liberale kandidaten ge
stemd als voor de verdedigers van vrijheid c-11
politieke eerlijkheid.
Jammer dat de h. Gillon, een der uitste-
kendsle kandidaten van geheel België, Jnetl
j zijn 6,304 stemmen, 1,234 "'éér dan in 1925.
toch niet gekozen werd. Dit door de grillen
der lijstcnkoppeling, die al deze stemmen
naar Oostende getrokken hebben, om al
daar een tweeden zetel tc bemachtigen.
Wat echter dient onthouden te worden is
dat met hetzelfde stemmenaantal in dc pro-
vintiale kiezing op 9 Juni aanstaande,- er voor
Kortrijk ten minste een zetel meer aan dc
liberalen toekomt. Dit is van ontzaglijk be
lang tot het omverwerpen der katholieke
meerderheid in den Provincieraad. Zoo kan
een Bestendige Afveerdiging verkregen wor
den, waar de katholieken niet meer alleen
zullen meester spelen,
EEN NIEUW STAALTJE
van de hatelijke en listige kuiperijen der
België is het misschien maar in ééne loka
liteit dat de voorzitters van 9 Juni niet de
zelfde zijn als deze van 26 Mei. En dat is
te St DenijsM. Dubucq wordt als voorzit
ter. vervangen door deii fameuzen h. Tittel-
Uon, ge weet wel, deze die niet g-eern meer
de m.in vau 't peerd is als 't begint te nij
pen. Dit zegt genoeg.
Twee vraagskens desaangaande
ij Wat is nijdigheid, eene hoofdzonde of
cent doodzonde 'J
Altwoord. De twee!
Wat is onderkruipërij
Antwoord. Zijn evennaaste beminnen
als zich zeiven... Ha, ha, ha!
OPGEPAST OP 9 JUNI 1929,
Zou het volgende aan het voorgaande soms
met vast te knopen zijn?
In het 36'' stemburccl, werd het pak stem
brieven door M. Dubucq 111 ontvangst ge
nomen, Zaterdag, tv 4 u. namiddag, alswan-
neer het hem' moest besteld geweest zijn des
-morgens tv 7 30. Dc omslag van het
pak roode stembrieven, voor het Senaat, was
gan-eh opengescheurd en wel op zulke wij
ze, lal het héél,goed mogelijk was er één
of meer stembrieven uit tc nemen.
IX scheuren in den omslag weiden dooi
de postineestcrcs en door den briefdrager
schriftelijk op den omslag vastgesteld t-11
dooi heniiiet eene verzegelde koord verbe
terd 's Anderendaags, bij de optelling, vóór
de sre'mniing, werd in het pak, het getal op
den. omslag door den verzender, M. Lagran
ge, vérmeldc stembrieven, zij 466, juist te
ruggevonden. Doch, in het 6' opnemingsbu
reel, was:ér voor het Senaat een stembrief
te veel, die voorzeker in het pak van St-De
nijs' moet gezeten hebben, want het pak van
bureel 6 tc Kortrijk en Jiet klein pakje van
'tred 25 te- Gysclbreehtegheni zullen wel
et geschonden geweest zijn.
Heeft die overtollige stembrief nu dienst
gedaan als wisselbrief, het oude-, welbeken
de, gemakkelijkste en zekerste middel om ge
dwongen stemmen te maken en gekochte te
ilikelen W
Ei
bcloei
voor wie dit kan achterhalen. I11 elk geval,
de getuigen zijn van nu af verwittigd, dat
'43"P.'-T Juni dubbel waakzaam zullen die
nen te zijn om alle bedrog en zetirderij te
bek-lten en alle opzettelijke onregelmatigheid
strengèlijk tegen te gaan.
Vanwege M. Dubucq en zijn bureel weet'
iedeieen dat er geen zeurderij noclr mede
plichtigheid daartoe te vreczeu is.
Zon het misschien daarvoor zijn dat hij als
vooVzitter - op 0 Juni moest vervangen wor
den: Een getuige.
Hie:
het 1
hadden wij eert' betereu uitslag" ver
hoopt wij zijn slechts, sedert de laatste kic-
zing, een zestigtal stemmen vooruitgegaan,
en dit is tc weinig".
Maar, als wij bedenken, dat er in de vijf
andere gemeenten, die van ons kanton decl-
maken, hooit iets anders dan dc stem onzer
tegenstrevers, en nooit een liberaal woord
gehoord wordt; dat cr daar, uitgenomen in
Deerlijk, niet eens eene meeting plaats had,
dat er in die gemeenten niet de minste libe
rale inrichting bestaat, die daar de kern en
de ontwikkeling onzer partij zou moeten
zijn, dan is het. geen wonder dat die ge-
onzy gedachten niet vatbaar
weinig aanhangers vinden,
ens ernstig op gedacht wor-
STEUNEONDS
der Vrije Syndikaten.
Totaal der v
KOliSELAKE
ALGEMEENE OPROEP
Iiene partij kan slechts op vasten en zeke
ren vooruitgang rekenen alswanncer zij ha
re werking 11a de verkiezingen voor de vol
gende raadpleging inzet.
Dat is ook het besluit genomen door de
Liberale Kringen van stad. Zij beleggen
eene algemeene vergadering voor Donder,
dag 13 Juni.. Maatregelen van belang die
nen geuoincn te worden.
Veel liberalen zijn, ongelukkiglijk ge
noeg, wat onverschillig gebleven. Er moet
verandering komen, wij moeten den libe
ralen vooruitgang in liet land zien tc vol
gen.
'T GELUK VAN CLOWN TE ZIJN.
De lijstekoppeling, ofte apparautcméiil,
spoelt zonderlinge grappen
I11 .Roeselare-Thic-lt verliezen de katholie
ken stemmen, bij 1925 vergeleken; de socia
listen, idem; eene enkele lijst is in aanwinst
de frontistcn spijtig genoeg
En v
wij
ÜARELI5EKE
't Is de Liberale Partij, die Zondag laatst
zegevierend uit dcu kiesstrijd gekomen is:
in ganscli het land wint zij inderdaad 5 ze
tels, terwijl dé socialisten er S verliezen, de
katholieken .2 en de communisten een, hun
ner twee armzalige babbelaars naar de maan
zien vliegen.
De liberale partij alléén komt versterkt uit
den strijd en zal nu in plaats van 23 Ka
merleden er 2S tellen. Zij zal dus een tal
rijke groep uitmaken, zonder dewelke de
Regiering van 011s land onmogelijk is, want
de katholieken zullen zich wel wachten nog
met de socialisten eene Regeering tc vor
men sedert liun laatste samengaan in 1926,
dat het land dicht bij den afgrond bracht,
hebben .zij er hunnen buik van vol.
Dj dag van Zondag mag dus voor de libe
rale partij als èen' zegedag aanzien worden
liel kiezerskorps heeft haar zijn vertrouwen
hernieuwd, en dit oj> eene schitterende wij
ze. Dit is te danken aan den grooteu zede
lijken invloed, dien zij 111 '1 Parlement uit
oefenen, aan hunne grootc bekwaamheid en
onbaatzuchtige verkleefdheid aan 's lands
welvaart, die sedert 1926, zoo heilzaam heeft
Het lijdt geen twijfel of dc liberale partij
zal vastberaden denzelfden weg voortgaan,
tot zedelijke en stoffelijke welvaart van het
land, hare blikken gekeerd vooral naar de
zen, die het meest zcdelijken en stoffelijkcn
steun noodig hebben. Die weg van vrijheid,
gelijkheid, broederlijkheid en volksverlich
ting zal onze partij meer en meer kracht
bijzetten, en haar tot de hoogste eereplaats
111 's lands bestuur leiden.
Wat nu den uitslag 111 ons arrondissement
betreft, deze. zou ons volledige voldoening
gegeven hebben, indien de heer Gillon ge
kozen ware geweest; doch, wij mogen ons
verheugen in eene bijwinst sedert 1925, van
1237 .stemmen; de katholieken bekomen er
1880 min, de socialisten f>49 meer, de kris
tenen 4108 meer.
Iu ons arrondissement is het dus de katho
lieke partij, die het meest geslagen uit den
strijd komt, zoodanig dat hare eerste kan
didaat eenige stemmen te kort heeft om
behulp van andere stemmen geko
te zijn. Die -partij is gansch verbrok-
en die verbrokkeling, niettegenstaande
de tiisschenkönist der geestelijkheid, is niet
tegen tc houden, vermits het dc gees
telijkheid zelve is, die vooral op den huiten,
kanker heeft doen ontstaan.
socialisten hebben ook geen reden van
hier viktorie te kraaienzij bekomen wel is
- drie zetels voor de Kamer maar vei;-
11 er een voor den Senaat. In ons kanton
hébben zij 46 stemmen min dan over 4 jaar.
irizit ook reeds de kanker 111, en hun vcr-
_i^ onvermijdelijk.
Dc Frontisteh verliezen lmn eenige zetel
en dc katholieken rapen hem op
De gelukkigste iu dat spel is onze clown.
Men zegt dat hij, van 'aandoening, ze ere
zeere, met den auto van dc vakschool is moe-
Uit later bericht .vernemen wij, dat de
clown voornoemd, volstrekt niet rusten wil.
I11 't vooruitzicht van den nieuwen en
grootereh cirk dat hij nu zal betrekken,
studeert hij een sensatievolle intrede in het
Roeselare en zijn Middenstaanders zullei:
er machtig veel plezier aan beleven en onze
maar eene stedelijke
befaamdheid verworven
Wij Weiischeii hem
zijne nieuwe baan
wereldberoemd I
EEN KLOEKE DOODE
I Vóór de verkiezingen lazen wij in een ka-
tholiek kiesblad«Wij zeggen niet veel te-
gen de liberalen. Tegen dooden strijdt men
j Lezers, kent gij de historie van den kwa-
jongen die, iu ruzie met zijn grooteren mak
ker, deze toesnauwt: «Met u veclit ik niet!»
en het op een loopen zet?
De katholieken zijn ook aan 't loopen...
Wanneer ze uitgeloopen zijn, kunnen zij de
volgende cijfers overwegen
In 1925 behaalden in het gansche land
Dc Katholieken, 751,278 stemmen;
De Liberalen, 304,735 Stemmen.
De liberale artij had dus bijna dc helft
van de stemmen der katholieken. Door dc
werking der kieswet bekwamen wij 23 zetels
en dc katholieken 7S
Maar, de liberalen hebben op het Gou
vernement I ministers op 9.
Zes maanden 11a de wetgevende verkie
zingen van Mei 1925 grepen door ganscli liet
land de provintiale kiezingen plaats.
Dc liberalen deden eene aanwinst van
52,761 stemmen, de katholieken wonnen
Slechts 26,293 stemmen en de socialisten
verloren er 62,465,
Zondag 1.1. wonnen de liberalen vijf -zetels
Wat eene ontgoocheling moet het zijn
voor onze brave katholieken, die reeds zoo
vele doodklokken over ons deden luiden.
BURGGRAAF. GRAAF oï MARKIES.
De eerste kandidaat op de katholieke lijst,
Alois Van de Vyvere, (in drie woorden als
't ti belieft)is tot burggraat geslagen
Hij verdient wel iets beters, schrijft
a La Flandre Libérale», al ware het maar
om nog eens te doen terugdenken aan do
fameuze rekeningen van I,c Havre, of
aan zekere zeer winstgevende bankver-
richtingenof nog en bijzonderlijk aan de'
Itiilekkerlandsehe uitwisseling der zés mil-
Harden marken aan 1.25 fr. 11a den \va-
pcnstilstand.
Zou Van d<- Vyvere niet met veel meer
recht den adellijken titel verdiend hebben
van Graaf van Le Havre, of beter nog
dien van Mark ..ies?
ISEGHEM
WAT EEN GRA1'
Maandagavond was er feest in het
«Vlaninsch Huis». Er wierd gezongen veel
•min nog dan gedronken.
De liedjes waren meestal van den ouden
trant. Ouder meer hoorden wij dikwijls:
«Zonder onze Van Severeu kunnen wij niet
Wat zullen de leeuwtjes nu doeti, aange
zien den Gentleman, ParijSche Katholieke
Vlaamsche Nationalist in de ketel zit?
MEEi\El\
BLAUWE VIKTORIE
De wetgevende verkiezingen van verleden
Zondag hebben het moedig streven onzer
kandidaten, en propagandisten met prach
tig sukscs bekroond. I11 gansch het land
werden duizendé stemmen bijgewonnen.
I11 het arrondissement alleen verhoogde
de liberale Kamerlijst haar aantal stemmen
met 1237. I11 het Kanton Meencu werden
242 stemmen bijgewonnen, (hetzij 40%)
zoodat het aantal liberale stemmen van 02 2
tot S64 klom.
De liberale kandidaten van Meenea dan
ken van harte al dg kiezers die hun liet ver
trouwen schonken, cu aldus aanmoedigden
tot verderen strijd.
Op Zondag 9 Juni trekken wij weer naar
't stemkotje; thans voor dc proviutiekieziii-
Liberale vrienden, dopt weer onder num
mer 3. E11 gij, enistige politieke tegen
strevers, die de openbare belangen bchertïgt,
die vrienden zijt van vrede, in ons één en
onverdeelbaar landcke, tegen nijd en klas
senstrijd gij die verdedigers zijt van vrij
heid en verdraagzaamheid, tegen de dwin
gelandij van roode en gele demagogen, in
het belang van alle burgers der samenleving,
stemt onder nummer 3, voor dc volksgezinde
liberale kandidaten.
WEET GIJ HET?
Weet gij het, dat inct den vooruitgang die
werd verwezenlijkt Zondag laatst, en nog
een duwke Zondag en acht dagen, ons aller
vriend Rodolphe Delen kan gekozen zijn voor
de provincie? Ongetwijfeld dat hij daar goed
werk zou verrichten, met de liberale groep
le versterken en met aan de zijde te sTa'ati
van M. Gillon, woordvoerder der TiÜeraTe lin
kerzijde in den provintieraad
Allé! liberalen, weer gewrocht; nog een
krachtinspanning en Zondag vieren wij nog
een. triomfLeve Delen
Société Anonymc
POUR I.TNDUSTRIE DU FROII)
GEVRAAG»
MEN VRAAGT
schrijnwerkers, houtbewerkers, hulp-beton-
neurs, en hulp-houtbewerkers, alsook goede
metsers en dienders.
Zich wendenEtabl. Augustiu Masque-
lier, fils, Quai dc Cherbourg, Tourcoing.
Aanbesteding
Vast en voorldurend seriewerk, Fr. 100. per duizend enkel metserij
Geen bijkomend werk te verrichten. Schrijven of aanbieden
S.A. COMPTOIR GENERAL DU BATIMENT. --- 172, Tweemondstraat, 172,
lleiiriie, bij Antwerpen.
uil vervlogen Tijden
SCHOOL VAN DEN H. GEEST
(Vervolg)
Men leerde aan de arme kinderen niet al
leenlijk lezen en schrijven, maar gaf hun ook
muzikaal onderwijs, waardoor zij bekwaam
waren de godsdienstige plechtigheden door
zang en muziek te helpen opluisteren.
Dat hunne bekwaamheid onder dit opzicht
ook buiten Kortrijk bekend was ,moge blij
ken uit de omstandigheid, dat de kinderen
der H.. Geestschool in 1610 op 't feest van
St-Michiel naar Roeselare gingen, en aldaar
zongen ter kerk en in den ommegang.^
Een der weesjongens was in de XVII"
eeuw gelast met liet kleppen der missen in
de parochiekerk, uit welken hoofde de school
de som vau 36 pond parisis 's jaars genoot,
boven 3 pond voor het kleppen van het Zon-
dagscli sermoen.
Op de godsdienstige feestdagen droegen,
eenige weesjongens gewijd water bij de bur
gers, waardoor zij vermoedelijk eenige drink
penningen kregen.
Het hoofd der kindereu die koraaldienst
verrichten, werd maandelijks geschoren.
De oude «Roeland», die tot kapel der
school diende, werd, als bouwvallig zijnde
afgebroken in 1720en door een ander ge
bouw vervangen.
Jozef van Dale, dc vader der armen
beurde het kwijnende gesticht in de tweede
helft der XVIIF eeuw'op, en onderwees er
zelf de kinderen, destijds 36 in getal. Geld
gebrek noodzaakte de gemeente iu 1781 be
paaldelijk de school gedurende zes jaren'op
te schorsen. Het voorstel daartoe was ge
daan door dc armmeesters.
De school heeft vërselteidene zeer verdien
stelijke leerlingen opgeleverd. Reeds in de
XVI0 eeuw werd aan uitstekende leerlingen
het middel" verschaft 0111 tc Dowaai en te
Leuven hunne studiën voort te zetten.
VAN DALE-SCHOOL
Priester Jozef van Dale stichtte omtrent
het midden der XVIIP eeuw, tc- Kortrijk,
eene school, waar alle zich aanbiedende be
hoeftige kinderen zouden onderwezen wor
den in de christelijke leer ,cn andere vakken
van lager onderricht. Hij kocht daartoe het
huis de Zevensterre vestigde er zich met
twee vrome jonkmannen, Pieter Kesteloot en
Jacob Dclvocye, en begon met deze op O.-L.
Vrouw-Lichtmisdag, 1761, het onderwijs der
behoeftige jeugd, alsmede de bediening der
arme zieken. De liefdadige priester had in
den beginne nog al tegenkanting, zelfs van
naastbestaanden doch hij wist dat dit onaf
scheidbaar was van alle nieuwe werken, met
welk loffelijk inzicht ook tot stand gebracht,
en hij volhardde.
De opgeworpen moeilijkheden geraakten
van lieverlede uit de baan zelfs zijn eigen
schoonbroeder, dc h. Bcthune, stond hem
weldra edelmoedig ter zijde en mocht als
den tweeden begiftiger der school beschouwd
worden.
Drie jaren later was het getal zijner mede
helpers of geestelijke Broeders merkelijk'
aangegroeid, en Van Dale bekwam, door gift
eu aankoop, verscheidene huizen bij de St-
Maartenskerk, die eenigszins beter, evenwel
nog niet volkomen tot nieuwe instellingen
pasten. De man vond het niet, zooals hij wel
begeerd hadhier werd hem eene streeji
grond geweigerd, die nochtans gemakkelijk
kon gegeven worden en waarvoor hij eene
nrilde voldoening aanbooddaar werd de-
oorlof van 't gemeentelijk magistraat be
moeilijkt elders zwarigheid gemaakt 0111
van de Regeering hel uoodige octrooi te be
komen. Priester Van Dale wist nochtans al
les te ovenvinnen, ook de tegenstand der
Regeering, die den 22 Juli 1766'liet ge
vraagde octrooi vergunde. Nu begon Van
Dale het nieuw gebouw op te richten, dat,
eenvoudig maar duurzaam, de som van
4,000 pond groote kostte, onbegrepen de-
meubelen, de koopsom der huizen, de kos
ten van afbraak, enz.
Het octrooi van Marie-Theresia houdt het
bewijs in, dat de inrichting reeds eene groote
ontwikkeling had genomen. Het maakt al
thans gewag van vijftien jonkmannen, die
er leefden in 't gemeen, als Broeders; doch,
zonder belofte of kloosterband, om de arme
kinderen der stad te onderwijzen en de
kranken bij te staan, onder de leiding van
drie provisors: den burgemeester der stad,
commissaris, den pastoor der parochiekerk
en den algemcenen bestuurder vau den ar-
lueudiseli der gemeente, deze laatste, na het
overlijden van Jozef Van Dale en bij gemis
van eeneii zijner bloedverwanten tot vierden
graad, bij voorkeur een priester.
De weldoener dor armen had een voor
treffelijk middel 0111 den ijver van ouders
en kinderen op te wekkenjaarlijks hield
hij eene openbare, plechtige uitreiking vau
beloqningcii, dié men zeggen mocht waar
lijk belangrijk te zijn, aangezien cr telkens
voor 1,000 gulden werd gegeven 111 kleede
ren van deugdelijke sloffe.
Het inkomen der fondatie mocht niet lioo-
ger beloopcn dan tot 2,200 gulden 's jaars,
van welke som 200 gulden dienen moesten
tot onderhoud van't huis; 1,000 gi. voor
aankoop van prijzen voor de scholieren en
de overige 1,000 gulden tot onderhoud der
Broeders.
Een regel voor 't inwendig bestuur en dc
regeltucht van het gesticht werd ingevoerd
op het einde van 1771hij was opgesteld
door Van Dale en h. van Roo, laastgenocmde
destijds theologaal van leper.
- De school weerstond aan de revolution-
naire stormen en bestaat heden nog. Men
telde er in 1875 "iet min dan 400 leerlingen.
Plaatsgebrek dwingt ons heen te stappen
over de andere belangrijke bijdragen van
Frans De Potter, nopens de gemeentelijk
erkende lagere jongensscholen, vrije lagere
scholen, avond- en Zondagscholen, enz.
Reppen wij. thans een wo.ord over 'het
KUNST- en NIJVERHEIDSONDERWIJS
Academie van Toeken- cn Bouwkunde
Dit gesticht, tegenwoordig niet alleen in
eene kunstlievende, maar ook in eene nij
verige stad onmisbaar, werd opgericht krach
tens vergunning van dc- regeering, gedagtcc-
kend den 28 Februari 1760. De klassen wer
den den 25 Februari des volgenden jaars in
den zuidelijken Broeltoren geopend.
Pieter Nolf, een verdienstelijke graveur
en zilverdrijver, was er de eerste bestuurder
'van, en er waren in 't geheel drie leeraars.
Aanvankelijk stond de school onder toezicht
van twee, door 't magistraat aaiigestelde
commissarissen, en trok de bestuurder eene
jaarwedde van 200 gulden met ontlasting van
stadsrecht op eene halve brouwte bier. De
gemeente voorzag ook in de kosten van licht
Reeds 111 dc eerste jaren vond de akade-
mie veel bijval onder dc Kortrijkzanen, die
't hooge nut der instelling voor dc kunst en
voor ieder vak van nijverheid erkenden, na
melijk wat die van bouwen en versiering
betrof,
Maria-Theresia vergunde de instelling ten
jare 1776 den titel van Koninklijke Acade
mie van Teeken-, Beeldhouw- en Bouwkun
de; zij beschaamde dezen titel niet; want.
11a verloop van weinige jaren, was te Kort
rijk de smaak in de bouwkunst veel verbe
terd, en had de school een aantal verdien
stelijke bouwmeesters eu schilders gevormd,'
die zelfs in 't naburige Frankrijk hoog ge
prezen werden.
Wij vinden de Academie 111 't IIP jaar der
Franschc republiek (1795) gesloten, vermoe
delijk bij gebrek aan een lokaal.
Em. Tassiu, die dat jaar aan 't Kort-
rijksche magistraat vergunning vroeg 0111 de
school te mogen herbeginnen, stelde voor,
25 tot 30 leerlingen, mits een geringe ver
gelding, ten zijnent te onderwijzen. Dit ver
zoek werd toegestaan, c-ii de wethouders ver
leenden den nieuwen bestuurder vrijdom van
licht en vuur.
Keu g'rooter, behoorlijker lokaal, in de H.
Geeststraat, werd aan de Academie gege
ven in T jaar 1831.
Dc- school, naderhand heringericht, ver
schaft onderwijs in de tc-ekening van
het ornament, de figuur en de bouw
kunst de teekening naar het pleister,
de antieke figuur en 't levend modelde
teekening en samenstelling der bouwkundi
ge plannen, eu?.
Het onderwijs dezer verschillende vakken
is verdeeld op drie jarende lessen worden
in de Vlaamsche taal gegeven cn zijn kos
teloos. Eene bibliotheek volledigt liet on
derwijs der school.
(Wordt voortgezet).
