PLEIADE VAN HOOGSTAANDE
MANIFESTATIES
SCHOLA CANTORUM
CANTATE DOMINO
UIT AALST
MIJN LEVEN
UNDER DE DELGEN
In het kader van het Festival van Vlaanderen
Dirk Martensjaar
Tentoonstellingen
16 - 28.9.1973
Aalst bezit in het koor «Schola Canto
rum Cantate Domino» een muzikale
rijkdom waarop het terecht fier mag
zijn. In het kader van het Festival van
Vlaanderen is het daaróm wel gepast
dit uniek bezit te bespreken.
Uit ons archief hebben wij daarom
zowat een overzicht gehaald en uitge
kozen zonder eigenlijk de bedoeling te
willen hebben nu alle facetten van dit
unieke koor te belichten. Eerder is het
de bedoeling een overzicht te geven
in grote trekken van wat zich in de
voorbije jaren zoal heeft afgespeeld.
Gezien het belangwekkende medium
van de Voorpost willen wij derhalve
een overzicht maken van hun bestaan.
Dat een en ander er niet bij kon, ligt bij
steller van dit artikel die ingevolge het
Festival van Vlaanderen overbelast is
en dit niet heeft kunnen afwerken,
gezien het gebrek aan tijd.
De dynamische dirigent van het koor
van het St.-Marteninstituut is Michaèl
Ghijs die uitgebreid studeerde aan het
Lemmensinstituut en zich vervolmaak
te door jarenlange paedagogische stu
dies te volgen en koorweekends bij te
wonen als daar zijn de «Halewijnstich-
ting», «Musicerende Jeugd», «A.N.Z.»
en de «Vlaamse Federatie voor Jonge
Koren».
Zijn dynamische inzet heeft voor het
huidig niveau gezorgd en wij mogen
onderstrepen dat in het Vlaamse lands
gedeelte weinig dirigenten zo sterk nog
met hun koor begaan zijn als de diri
gent van de Schola Cantorum Cantate
Domino.
Keren wij echter terug naar de geschie
denis van dit populaire knapen- en
mannenkoor.
In 1960 werd het door de huidige diri
gent gesticht en in enkele jaren wist
het een internationale reputatie op te
bouwen.
Zo maakte het in 1961 zijn eerste
concertreis. Met bijzondere bijval zong
het in Tilburg, Düsseldorf, Köln,
Maria-Laach, Echternach en ook voor
de Eurovisie via de Luxemburgse Tele
visie.
In 1963 werd «Cantate Domino» voor de
eerste maal door de Koning en de Ko
ningin op het Koninklijk Paleis ontvan
gen.
Na een eerste plaats op het Pueri
Cantores Congres te Loreto in Italië en
een privéaudientie bij Paus Paulus VI
kreeg het belangrijke engagementen.
Zo werden in die jaren de Kerstcantate
van Arthur Honegger, het War Requiem
van Benjamin Britten, het Stabat Mater
van Giovanni Baptista Pergolesi en de
Rubens-Cantate van Peter Benoit voor
de Belgische Radio en Televisie gezon
gen.
Succesrijke reizen naar Wenen en Salz
burg bekroonden het harde werken van
zangers en dirigent.
Ondertussen waren zij herhaaldelijk
laureaat Radioschoolkoor en rang
schikten zij zich bij de beste Belgische
koren op het Internationaal Muziekfes
tival voor de Jeugd te Neerpelt. Daar
werden ook kontakten gelegd met het
Tsjechische jeugdkoor «Severacek» uit
Liberek. Naast een eerste optreden in
de Londense Queen Elisabeth Hall met
onder meer de bekende Ceremony of
Carols van Benjamin Britten togen ze
ook naar Tsjechoslowak'ije. Daar traden
zij op in de belangrijkste muziekcentra
o.a. te Praag en te Karlo Vivari.
In eigen land zongen zij belangrijke
concerten. In november 1968 brachten
zij tijdens een galaconcert voor ontwik
kelingssamenwerking de eerste uitvoe
ring in België van Haendels' orgel con
certo opus IV nr 4 in G met alleluia.
Een nokvolle Gentse Opera bracht toen
hulde aan Cantate Domino, Jo van Eet-
velde en de solisten van het Belgisch
Kamerorkest onder leiding van Geor
ges Maes.
Datzelfde jaar bezochten zij ook San
Sebastian, Lourdes, Lisieux, Saumur
en Saint-Laurent-sur-Sèvre.
Kerstmis 1968 werd bijzonder luister
rijk. Zij kregen in Brussel «de gouden
Ster» en te Londen creëerden ze Jos
Wuytacks' kerstcantate «De Geboorte
van de Heer Jezus» samen met het
Orffensemble van het Lemmensinsti
tuut. Dit werk werd «live» geregistreerd
en op plaat vastgelegd. De internatio
nale pers schreef hierover vol lof.
In de volgende jaren werd nogmaals
Tsjechoslowakije bezocht.
Alles verzinkt echter in het niet met de
in 1970 gemaakte concertreis doorheen
de Verenigde Staten. Washington,
New-York en Dallas waren enkele va^
de merkwaardigste optredens.
In 1971 was het onvergetelijke Huide
concert In Memoriam Dom Renaat van
Hecke beslist het hoogtepunt. Minu
tenlange staande ovaties en verschil
lende integrale uitzendingen van dit
concert over de beide nationale
zenders ingevolge de honderden aan
vragen getuigen voor de bijzondere
waarde van dit concert.
Het voorbije concertseizoen bracht de
koren in Frankrijk en Spanje. Naast de
optredens voor het Festival du Hainaut
te Charleroi, Mons en Brussel en een
uitvoering van Bach's «Johannis Pas
sion» in authentieke versie te Nukerke
is ook een reis naar Israël met
grootmis gerealiseerd. Daar heeft
Cantate Domino te Bethlehem gezon
gen op uitnodiging van Mgr. Raya,
aartsbisschop van Galilea.
De concertreis doorheen Frankrijk en
Spanje begon met een optreden in Pa
rijs. Niet minder dan driemaal zongen
zij in een stampvolle Notre Dame. In de
Saint Eustache, het muzikale hart van
Parijs, luisterden zij de artiestenmis op
en gedurende 8 dagen verleenden zij
hun medewerking aan de Lourdesbede-
vaarten. De Lourdesbasiliek en de
immense Pius X kerk liepen stampvol.
Aangrijpend was hun aandeel in de
plechtigheden voor de zieken.
Bijzonder ontroerend klonk in de tradi
tierijke Montserrat-basiliek de stralen
de serenade van Cantate Domino na de
unieke koorklank van de wereldbe
roemde Escolania. Ook de kathedraal
van Barcelona en de Romaanse kathe
draal van Jaka vormden luisterrijke
ruimten voor dit verfijnde koor.
Dit jaar togen zij naar Polen. Via
Wolfsburg, waar zij het publiek bijzon
der geestdriftig maakten, arriveerden
zij in de DDR en daarna naar Polen.
In de kustbadstad Miedzyzdroje gaven
zij opnieuw een koncert, daarna ook te
Stettin, hier in aanwezigheid van
hoofdzakelijk eregasten.
Natuurlijk vormde Warchau een onbe
schrijfelijk hoogtepunt.
Overal werd in de muziekrecensies met
de hoogste lof over het Aalsterse koor
gesproken. In Duitsland waagde men
zich zelfs aan vergelijkingen met pro
fessionele koorgroepen als het Tho-
manerchor uit Leipzig en zelfs met de
Regensburger Domspatzen.
Terug uit Polen zijn er natuurlijk nog
plannen. Zo worden zij gevraagd in
Brussel voor de opera Wir bauen eine
Stadt van Hindemith. En opnieuw
willen zij iets uitzonderlijk bieden: de
integrale uitgave van de Psalmen
Davids van Bach's voorloper Heinrich
Schütz voorwaar geen slechte pro
grammakeuze.
De Schola Cantorum Cantate
Domino verzorgt de gregoriaanse
zang tijdens de TV.-mis van
zondag a.s. om 10.30 u. in de
St.-Martinuskerk.
Tijdens het slotkoncert van het
Dirk Martensjaar, onder algemene
leiding van E.H. M. Ghys, zingt
Cantate Domino samen met het
St.-Martinuskerkkoor. Dinsdag
30 oktober om 20 u. in de St.-Mar
tinuskerk.
Dat Aalst .een kultureel hoogseizoen kent hoeft geen betoog. De
reeks manifestaties met een uitzonderlijk niveau volgen elkaar
week na week op. Sommige aktiviteiten kunnen zich werkelijk
over een ruime belangstelling verheugen, doch anderzijds speelt
het ontbreken van een refleks of is het drempelvrees bij de
Aalstenaars, de Dirk Martensviering wel eens parten. Pessimis
tisch mogen wij ons zeker niet uitlaten want herhaaldelijk
drukten de koorleiders of zoals na de orgelrecitals, de organisten
hun verbazing uit over de - spijts het ontbreken van een
traditie - goedeopkomst. Voorzitter en bezieler van het Festival
van Vlaanderen de h. Jan Briers sprak zich in dezelfde zin uit, na
het concert van de Capella Antiqua München, begin dezer
maand, optreden dat doorging in het kader van het lopende
Festival van Vlaanderen. Dit alles moet een hart onder de riem
zijn van de organisatoren en het stadsbestuur doch tevens een
aansporing betekenen om niet op de lauweren te gaan rusten,
want Aalst hoopt dat het o.m. niet bij het ene Festivalconcert
blijft. Bij het ingaan van de tweede maand van de Dirk
Martensviering kondigt zich een pleiade van manifestaties van
hoog gehalte aan.
KUNSTBOEK
Vorige vrijdagavond opende
de h. burgemeester P. De Bis
schop, in aanwezigheid van de
h. Van Goidsenhoven, direk-
teur van de uitleendienst van
het Ministerie van Nederland
se Kuituur en van de schepe
nen de heren E. Bogaert en
J. De Neve, in de feestzaal
van het Stadhuis de tentoon
stelling "Van pocket tot
kunstboek". De h.burgemees-
ter verontschuldigde minister
J. Chabert en dankte de Mi
nister en de diensten van het
Ministerie omdat zij Aalst de
eer gunden, als eersten en ten
uitzonderlijken titel, de uit
zonderlijke kollektie kunst
boeken, waarvan we bijna
durven schrijven kunstschat
ten van moderne boekdruk
kunst, toe te vertrouwen.
Deze tentoonstelling die nog
tot zondag 30 september
loopt, is een lust voor iedere
boekenminnaar.
In het kader van een vierdaag
se internationale konferentie
van de direkteurs van Hogere
Grafische Scholen, waarvan
het Gentse Higro de gastheer
was, ging zaterdag jl. de ont
vangst door van de kongressis-
ten door het Aalsters stadsbe
stuur, waarna de tentoonstel
lingen in het Oud Hospitaal
en in de Belfortzalen bezocht
werden. Het Higro werkte aan
de tot standkoming van de
boektechnische tentoonstel
ling in het Belfort trouwens
intens mee. Het Dirk Martens-
komitee bood de bezoekers
naderhand een avondmaal in
de Borse van Amsterdam aan.
VOLKSE VIERING
Vele Aalstenaars keken zater
dagavond wel even verbaasd
op, toen ze uit de herbergen
van het stadscentrum gehaald
werden door de krachtige
tonen van een honderdtwintig
man sterke harmonie. Inder
daad, alle Aalsterse muziek
maatschappijen hadden eraan
gehouden mee op te stappen
voor de rondgang door de
voornaamste straten en het
taptoe op de Grote Markt.
Zonder showvertoon en voor
al zonder onderscheid stapten
de muziekanten in burgerpak
op. Pluralisme bleek voor een
maal geen ijdel woord te zijn,
want liberale en socialistische
muzieknoten droegen de
goedkeuring weg van de talrij
ke toeschouwers. De altijd
even prachtig uitgedoste
Aalsterse Gilles waren even
eens van de partij om hun
grote stadsgenoot Dirk Mar
tens hulde te brengen. Ge
spaard van regenbuien voer
den zij hun bellenrinkelende
rondedans uit omheen het
kleurrijk verlichte standbeeld
van de "zwarte man", terwijl
er heus niet op een appelsien
tje meer of minder gekeken
werd.
In de cinema Palace waren
alle, ook de bijkomende,
voorstellingen uitverkocht.
De film 'A man for all sea
sons' over het leven van
Th. More, bracht de vooral
jongere toeschouwers midden
de tijdssfeer van Mores'vriend
Dirk Martens.
T.V.-MIS
Wanneer zondag a.s. 30 sep
tember om 10.30 uur de mis
uitgezonden wordt door de
B.R.T. en dit pas voor de
derde maal in kleur, gebeurt
dit vanuit de Sint-Martinus-
kerk.
Het gemengd Antwerps koor
Audite Nova, dat onder lei
ding staat van Kamiel Coore-
mans, brengt voor deze
BRT-uitzending de "Missa Da
Pacem" van Josquin Des Prez.
Het is zeer waarschijnlijk dat
J. Des Prei een leerling is
De ereplaats die de jubileum
show van Wolfsangel in het
kader van het Dirk Martens
jaar toegewezen kreeg is zeker
ruim verdiend. De intense
samenwerking en de volledige
inzet van uitvoerders, artistie
ke leiding, Jtoreografen, tech-
niekers, public relations en
regisseur staan borg voor een
nieuwe hoogstaande aktivi-
teit. Op woensdag 3, donder
dag 4, vrijdag 5 en zaterdag 6
oktober danst, beweegt en
zwaait Wolfsangel rond twee
tema's. 'Koktail' wordt
mixing van de beste nummers
uit de 15-jarige karriere:
'Aalst en Europa' een situe
ring van de Keizerlijke stede
in het verenigd Europa,
(j.v./a.h.)
geweest van onze streekge
noot Johannes Ockegem.
Zeker is hij een hoofdfiguur
geweest uit de derde generatie
van de periode van de Neder
landen rond 1500 tot 1520.
Hij mag beschouwd worden
als een pijler in de overgang
van de gotiek naar de renais
sance. Uit de brochure van de
Dirk Martensviering, mede
samengesteld door stadssekre-
taris Chris Willems liefheb
ber en kenner van de polyfo-
nische muziek leren we dat
de "Missa Da Pacem" van de
meester Josquin Des Prez be
hoort tot zijn laatste en rijp
ste werken. De mis is ge
bouwd op de gelijknamige
gregoriaanse hymne. Bij de
aanvang van elk misdeel
wordt in elke stem de eerste
zin van de hymne geparafra
seerd, ongevarieerd en in lan
ge notenwaarden.
Wanneer in 1960 de ieiding
van het koor Audite Nova
toevertrouwd werd aan Ka
miel Cooremans, bouwde hij
het uit tot een volwaardig
koor, zich vooral toeleggend
op de uitvoering van oude en
nieuwe a-capella-muziek. Met
zijn beide koren Audite Nova
uit Antwerpen en Cantate uit
Gent, geniet Kamiel Coore
mans een internationale benij
denswaardige faam. Sprekend
voor zichzelf is de prestatie
die hij leverde tijdens het
festival te Autun dit jaar,
waar hij de leiding had van
het atelier dat een schitteren
de de uitvoering bracht van
een veertigstemmig motet van
Thomas Tallis.
JUBILEUM WOLFSANGEL
Van woensdag 3 tot zaterdag
6 oktober treedt de kunst
groep Wolfsangel iedere dag
op in de keizershallen. Deze
groep die geïnspireerd door
het idee dat "door de eeuwen
heen de dans steeds de meest
ekspressieve vorm is geweest
van de diepste innnerlijke ge
voelens van godsdienst en lief
de, vreugde en leed, leven en
dood" viert zijn vijftienjarig
bestaan.
Toen Oscar Van Malder in
1958 een paar studenten van
het V.T.I, samenhaalde met
de bedoeling een frisse ver
nieuwing te brengen in de
traditionele turn- en einde-
jaarsfeestjes, zal hij wel niet
gedacht hebben dat dit de
geboorte van een van de
meest vooraanstaande kunst
groepen van het land beteken
de.
Een semi-professionele groep
die nu 2 uur non-stop-pro
gramma met dans, vlaggespel,
klank en licht op zeer gedis
ciplineerde wijze brengt en er
steeds rekening mee houdt
dat de nummers in het volle
zonlicht moeten kunnen ge
bracht worden. Dia, film en
belichting zijn geen kamoefla-
ge maar afwerking. Naast de
talloze vertoningen te lande
trad Wolfsangel meer dan
400 keer op in het buiten
land, waar dergelijke groepen
niet bestaan. Voor volgend
jaar heeft men kontakten met
Ierland en Spanje. Wolfsangel
is er in geslaagd de eigen
volkse geaardheid te vertol
ken in een eigentijds kleedje,
zonder daarom sensatie te
zoeken of zichzelf te verko
pen. In de nabije toekomst
hoopt men speciaal voor de
groep geschreven volksmuziek
te kunnen inschakelen. De
inspiratie voor vlaggespel, ko-
reografie en dans haalt men in
de Vlaamse kunst, de folklo
re, sprookjes, mystische figu
ren of de aktualiteit. Soms
worden matematische figuren
in elkaar geschoven; een ande
re keer brengt men een tekst
visueel, dan weer wordt op
een idee, via muziek en mon
tage, verder gebrodeerd.
VLAAMSE WANDTAPIJTEN
In Galerij Varlerius De Saedeleer, Keizerlijk Plein, Aalst
"Vlaamse wandtapijten, heden en verleden", in samenwer
king met de Koninklijke Ateliers voor wandtapijten en
Gaspar De Wit. Van 28 sept tot 23 oktober dagelijks van 14
tot 19 uur. 's Zondags van 10 tot 13 uur. Gesloten op
maandag.
VEIL1GHEIDSDR UK
In de Kredietbank, Grote Markt, Aalst alle dagen van 9 tot
12 en van 14 tot 17 uur. Tot eind oktober.
KUNSTSCHATTEN
In de Winterkapel van de St.-Martinuskerk, Aalst, worden
de kunstschatten van de dekenale kerk tentoongesteld tot
eind oktober. Iedere dag van 14 tot 18 uur.
HET BEL GISCHE KUNSTBOEK
De tentoonstelling van Pocket tot Kunstboek, onder de
auspiciën van het Ministerie van Nederlandse Kuituur, loopt SQQ{
tot 30 september in de Feestzaal van het Stadhuis. Open
van 14 tot 18 uur. f®
resp
Daa
aller
deft
volü
bela
tig
kalf
bela
Ook
debt
vroe
maa
pn
Idem
feoaL
Som
DIRK MARTENS
In het Oud Hospitaal, Vismarkt, Aalst tot eind oktober
Dirk Martens en het eerste boek in de Nederlanden. Open aj Q
iedere dag van 10 tot 18 uur, behalve op maandag. met
BELFORT
Tot eind oktober in het Belfort, Grote Markt, boektechni
sche tentoonstelling. Open alle dagen van 10 tot 18 uur, op
maandag gesloten. De Drukpers is in werking om 10.30 uur
en om 15 uur.
MEESTERS HEDENDAAGSE KUNST
In Galerij Pieter Coecke, Molenstraat 44, Aalst, tot 28
oktobervijfentwintig meester van de hedendaagse kunst
o.m. Dubois, Gilbert De Cock, O. Landuyt, Van Lint,
Mortier.
BELFORTKELDER
Tot eind oktober in de kelder van het Belfort, Grote Markt,
Toerisme in Oost-Vlaanderen. Alle dagen van 10 tot 18 uur.
Op maandag gesloten.
JOZEF PERDAENS
Tot 1 oktober in het Gildenhuis, Tervurenlaan, Erembode-
gem, stelt Jozef Perdaens tentoon. Vernissage zaterdag 29
september om 18 uur.
tci
lerd
het i
het
tage
gren
een
Kaai
Item
Rom
iowc
Jein:
per
bant
ttitbl
oesti
tallit
bedu
bes li
Juchi
Vies
Als een boek in ons (Neder
lands) taalgebied in minder
dan drie jaar na de eerste
druk reeds een zesde en een
zevende druk beleeft, dan
kunnen wij spreken over een
"kei".
Zo'n kei is Gaston Durnez'
MIJN LEVEN ONDER DE
BELGEN, ZEDEN EN GE
BRUIKEN IN HET KATHO
LIEKE KONINKRIJK BIJ
DE ZEE.
De titel laat al meteen raden
dat Gaston Durnez ons geen
zogenaamde probleemroman
en ook geen zwaartillend
maatschappij-kritisch docu
ment heeft bezorgd. Het is
eerder een zachtaardig op de
tenen trappen. België en de
Belgen worden eraan herin
nerd dat zij een heel stuk
verder dan aanneembaar is
van de volmaaktheid zijn
verwijderd
In dertien brieven rapporteert
DE HEER D'URNAY )aan
de deken van de poorters van
het land dat hen naar België
stuurde zijn belevenissen. De
heer d'Urnay zelf is inwoner
van FLANDR1A, een rijk dat
"ergens in de wereld" door
sinds de middeleeuwen weg
gebleven kruisvaarders is ge
slicht.
Wij kunnen hier niet uitwei
den over de inhoud van elk
der dertien brieven van de
gezant uit Flandria. Het zou
ons te ver leiden. En boven
dien zou het die onzichtbare
veer, die de humoristische
geschriften van Gaston Dur
nez zo spannend maakt, voor
tijdig losmaken.
Maar anderzijds moet U toch
weten wat U aan het boek
gaat hebben er wordt U een
Bij
iverd
toUe
cdei
Iruli
bet j
ten
ge wo
ïlch
gesle
fterd
op t<
publl
fn g
spiegel voorgehouden waarir® li1
U Uzelf als Belg (hjerkentp®111
middenin de taairuzies, dP1
pommes-frites, de sport, dPbim
plantrekkerij en de "steenseer
ziekte", die van het land ééfa m
bebouwde straat maakt vamerig
Maubeuge tot Oostende. naar
blijkl
Ondanks de er aanwezige
ongerijmdheden, raakt dl
heer d'Urnay tenslotte
België verzoend. Dank zij di
fersh
speciale gastvrijheid. Toch bel
grijpt hy best; dat die gastvrijfP
heid voor een oningewijd^ 1
enige inleiding vergt
Beste Deken, als je ooit naar08'*1
België komt, op staatsieber
zoek, let dan goed op eiflnge
neem alle borrels en "pintenpind
aan die men je aanbiedt. Eew
glas weigeren, is een van dv<
meest doeltreffende manierenok.
om den Belg te beledigen
Niets ligt hem zo lang
zwaar op de maag als ee^rljscl
biertje dat je niet voor henj
gedronken hebt.
En wie Brussel bezoekt, moefome
weten wat hij aanvangt. Wanl
Brussel is niet een van dief"8
hartelijke steden waarin me oen
onderduikt als in een bad val
hartversterkende zorgeloosrerdi
heid. Brussel doet een beetji"
vreemd aan, een beetje on
ker. En alle trams rijden
alle richtingen verloren
bellen om hulp. J°8
üjdsl
Of dit boek grote literatuipnt
is Het is uiteindelijk niete ii
belangrijk. Mijn leven is eejtadh
brok milde humor. Geejrekk
wrokkigheid, geen bitter r<k vr,
laas, maar een zacht verwijtkp|j0
Ach ja, men vangt geejj|e
vliegen met azijn u.
FRANS-JOS VERDOODT
lo