HEEFT AALST
DE ORIGINEELSTE EN
...DE BESTE VERWARMING
7
Een indrukwekkende fabriek produceert de stoom voor de Aalsterse stedelijke verwarming.(lb)
i De stoomverwarming is in ons land nog altijd een grote onbekende.
:1 Zelfs nu iedereen zich drukker en bezorgder maakt over de
J energieproblemen en alles wat die met zich slepen. Er zou nochtans
1 in de «intervapeur» wel toekomstmuziek kunnen zitten. Los van alle
J aktuele toestanden zit er stoom in deze methode. Tegenover het
j buitenland staan wij op dat gebied nergens. Denemarken bijvoor-
beeld en sommige landen achter het ijzeren gordijn zitten bijna
I volledig onder stoom. Wij zijn een paar kleine broertjes en twee
grote centrales rijk. De centrales van Charleroi en Zwevegem (en nog
j een paar andere) staan in voor één of meer bedrijven. De grote
nemen ook een deel van de stadsverwarming voor hun rekening en
zijn gevestigd te Verviers en te Aalst. Onze aandacht gaat uiteraard
naar de Aalsterse centrale.
Een binnenzicht in de fabriek, waar de stoom wordt geproduceerd.(Ib)
worden bediend is hier wachten
op nieuwe inplantingen gebla
zen. Meer vertakkingen naar
partikulieren betekent en
daar zijn de verantwoordelijken
van de centrale kategoriek
kompetitiever maken van de
stoom. Volgens die mensen is en
was zelfs voor er van
oliemoeilijkheden sprake was
stoomverwarming het goed
koopste middel. Voor de
onmiddellijke toekomst voorziet
men in de centrale het bouwen
van een nieuwe hoogspannings-
post en een nieuwe stoomketel.
Voor latere datum, en daar
zullen de verbruiksnoodwendig-
heden in meespelen, wordt het
optrekken van een moderne
kabine gepland.
PUBLIEK
Zonder enige pretentie van
volledigheid of representativi
teit willen we onze lezers de
resultaten van twee enquêtes die
we uitvoerden niet onthouden.
De eerste gebeurde bij (een
beperkt aantal) mensen die met
stoom verwarmen. Men is het
erover eens dat slechts zelden
herstellingen dienen te gebeu
ren en wanneer dat toch nodig
blijkt kan men op een snelle en
efficiënte service rekenen. Of
deze verwarmingsmethode al
dan niet duurder uitvalt dan
andere mogelijkheden komt uit
deze gesprekken niet duidelijk
naar voren. Evenmin als waar
om men de stoomkeuze maakte.
Een enkeling ziet er wel wat in
zitten voor de toekomst. Verras
send is dat deze mensen, die de
stoom van dichtbij kennen, over
het algemeen menen dat de
maatschappij geen nieuwe aan
sluitingen aanneemt. In de wat
uitgebreider ondervraging van
mensen die geen stoomverwar
ming onder hua dak hebben
kan moeilijk een algemene lijn
worden getrokken. Hun ant-
wooiden houden het midden
tussen monsterachtige ontplof-
fingsrisiko's. door toedoen van
stoom sneeuwvrij gemaakte
voetpaden, enorme onder- en
bovenwaardering van aanleg-
kosten en verbruik en Arabie
ren die straks hun olie zullen
drinken.
ANDRE HEYVAERT
druk van vijftien kilogram per
cm2 niet direkt iets is om naar
huis over te schrijven, oefent hij
toch bepaalde krachten uit die
enkel door stevige en dus
dure buizen kunnen onder
vangen worden. Om de tempe
ratuurdaling-begintemperatuur
is 245 graden zoveel mogelijk
te beperken moeten de buizen
over heel het net flink geïsoleerd
worden. Dit brengt alweer een
stijging van de onkosten met
zich mee. Verder dient men er
rekening mee te houden dat de
hitte van de stoom voor een
uitzetting van drie MM. per
strekkende meter zorgt. Het
laatste punt in deze prijsbe
rekening is niet het minst
belangrijk de drassige bodem
van Aalst maakte het nodig dat
op sommige plaatsen het
grondwatervlak werd neerge
slagen. Al die voorzorgsmaat
regelen kunnen echter het
permanent warmteverlies aan
de omgeving niet volledig
uitschakelen. Wel poogt men
met alle mogelijke technische
middelen dat warmteverlies tot
een minimum te herleiden. Die
hoge aanlegkosten worden ech
ter op een andere wijze
gekompenseerd. Wie een aan
sluiting op het stoomnet wl
betaalt de vertakking naar zijn
woning maar latere herstellngen
en onderhoudswerken vallen
ten laste van de centrale die
hiervoor eigen mensen heeft
opgeleid. Er bestaat ook geen
enkele verplichting voor war de
afname betreft wat wordt
verbruikt wordt betaald. Wie op
het net is aangesloten maar
liever in de kou blijft, kan dat.
Er bestaat geen enkele abon
nementsverplichting.
PLANNEN
Doordat de aanleg vrij duur
uitvalt mag men in de centrale
niet aan ongebreidelde expansie
denken. Men wil er op
aansturen meer aansluitingen
van partikulieren te bekomen.
Daardoor zouden de bestaande
leidingen ekonomisch meer
verantwoord worden. Dat bete
kent niet dat men geen nieuwe
bedrijven zou aansluiten. Ver
mits de meeste bestaande
bedrijven door de centrale
afstand kan bediend worden
vinden we op de Tragel terug
hebben samen een produktie-
vermogen van 180 ton per uur.
In deze ketels wordt verzadigde
of oververhitte stoom gebruikt.
Van de centrale gaat de stoom
via buizen met een diameter
tussen 300 en 100 mm. naar de
vijfhonderd aangesloten ge
bouwen. Er zijn ongeveer vijftig
industriële aansluitingen terwijl
bij de overige zowel openbare
instellingen, scholen, flatge-
gebouwen als privé-woningen
terug te vinden zijn. Voor de
dertig kilometer primaire lei
ding die er op dit ogenblik tc
Aalst is. zorgde de centrale. De
aftakkingen worden door on
deraannemers verzorgd. Ver
melden we nog dat voor deze
methode een ruime keuze van
verwarmingstoestellen in aan
merking komt.
VOORDELEN
Heeft Aalst de beste verwar
ming van België Wij willen
daar niet dadelijk bevestigend
op antwoorden maar er zijn aan
verwarming met stoom zeker
een aantal voordelen verbon
den. Vooraleer we een woordje
uitleg verschaffen over het
rendement van dit systeem
dienen we te weten dat op dit
ogenblik in de centrale 80%
aardgas en 20% zware stookolie
als grondstoffen worden ge
bruikt. Daav waar in kleine
daar in een centrale stookplaats
die er speciaal voor gebouwd is
en over een aantal kontrolemo-
gelijkheden beschikt die in een
groot aantal kleine, gelokali
seerde stookplaatsen niet voor
handen zijn mogen we besluiten
dat stoomverwarming via deze
centrale minder luchtvervuiling
veroorzaakt. Bovendien heeft de
Aalsterse centrale een zeer hoge
schoorsteen zodat de ontsnapte
schadelijke bestanddelen sterk
verdund worden. Als voordeel,
ook al kan dat op lange termijn
beschouwd worden, dienen we
dit aan te stippen Stoom zal er
altijd zijn Hoe de huidige
en toekomstige energiemoei
lijkheden ook mogen evolueren,
de elektriciteitscentrales zullen
steeds bepaalde prioriteiten
genieten. De partikulieren zul
len daar dan ook de gunstige
gevolgen mogen van dragen
Daar komt nog bij dat bij
eender welke energierevolutiè
wij denken aan kernenergie
de distributie gewaarborgd
blijft. Als we dit voordeel
lijstje herlezen, benijden we de
bezitters van stoomverwarming
en we zijn nog niet aan het
einde van onze opsomming
gekomen. We schreven hoger
reeds dat bij technische storin
gen aan de hoofdtoren de
verdeling eveneens beveiligd
bleef. Dat is ze ook bij
onderhouds- of herstellingswer
ken met een eenvoudige
De kontrolekamer van de fabriek. Eén man kan dit allemaal bedienen.(lb)
radiatoren, en eventuele knal
gevolgen. heeft het verkeerd
voor. Het gaat immers om
warmte die wel door stoom
wordt opgewekt maar op water
overgedragen. Milieubewuste
Aalstenaars die deze metode
naar de centrale aan het park
wensen, zullen hun mening
moeten herstomen de
ontboming van het Keizerlijk
Plein mag niet op rekening van
en,1 de verwarmingsleiding geschre-
ge- ven worden. De wortels van de
'A( ex-bomen zaten zeker dieper
dan de stevig geïsoleerde
las leiding.
WERKWIJZE
oe Vooraleer de stoom de plaatsen
bereikt waar hij aan zijn
eigenlijke warmteoverdracht
kan beginnen heeft hij al aardig
wat weg afgelegd. In de
Aalsterse centrale waar het
verdelingsnet wordt gevoed,
produceert men twee dingen die
alj niet van elkaar los te koppelen
a zijn stoom en elektriciteit. Dit
iat bedrijf bedient dus enerzijds de
nii stadsverwarming terwijl het ook
I een gedeelte van de lokale
an- behoeften aan elektriciteit dekt.
-el' Daarvoor zijn er in de centrale
23 ketels. De belangrijkste hiervan
is een hogedrukketel. Bij het
inzetten van dit procédé bereikt
men een temperatuur van
525 gr. Celsius terwijl de druk
144 kilo per cm2 bedraagt. Via
een turbine waar de stoom
ïei! VERHAALTJES
Er doen nog steeds een heleboel
Hf uit de lucht gegrepen stoomver-
halen de ronde. Zo zou het
bedrijf dat instaat voor de
distributie alleen «slechte
stoom» of «stoom waar men
anders toch niks kan mee
aanvangen» gebruiken, om in
de verwarming te voorzien. Wat
door de uiteenzetting over de
werkwijze duidelijk wordt weer-
I legd. Wie verlegen zit om het
stoommonster in buizen en
ontspannen wordt, gaat het
tegen een produktievermogen
van 125 ton per uur en bij een
temperatuur van 245 gr. ofwel
naar de stadsverwarming ofwel
naar andere turbines waar de
stoom opnieuw wordt opge
warmd. Men beschikt verder
ook over zes lagedrukketels die
bij een eventueel uitvallen van
de hoofdketel nog steeds de
nodige stoom leveren. Deze
zes-vijf ervan staan bij het
bedrijf, de andere die vanop
ketels slechts een gemiddeld
rendement van 60 a 70% wordt
gehaald, komt men met voor
noemde konibinatie tot een
thermisch rendement van 94%.
Het feit dat men 94% van de
kalorieèn die in de brandstof
zitten nuttig weet te gebruiken,
brengt nog een plusfaktor met
zich mee die in de toekomst wel
eens doorslaggevend kon zijn.
Daar van het aardgas geen en
van de zware stookolie slechts
0.2% onverbranden overblijven;
schakeling kan men de drie
leidingen die kris-kras door
Aalst kronkelen het defekt laten
vergeten of opvangen. Wanneer
men door de omstandigheden
gedwongen wordt volledig op
zware stookolie over te schake
len verzekert de centrale
gedurende minstens een maand
de bevoorrading. Daar staat de
reserve aan dit goedje
tienduizend ton dat gewoon
lijk met aken of vrachtwagens
wordt aangevoerd, borg voor.
Heeft Aalst dan de beste
verwarming van heel België
NADELEN
Ons verslag zou niet volledig
zijn als we aan het lijstje
voordelen niet de gegevens
toevoegden die minder voorde
lig zijn. Het voornaamste nadeel
ligt in de kosten bij het
aanleggen van de primaire
leidingen. Tamelijk hoog. De
redenen hiervan zijn van
technische aard. Hoewel een
