OP HET SPOOR
DER RECHTVAARDIGE RECHTERS (SLOT)
DENDERMONDSE KARMELIETESSEN
BEHOUDEN NAAR SINT-NIKLAAS
BRAND
TUF-TUF
Een sterke bekoring ten spijt...
6 - 1/2/74 - De Voorpost
In aanwezigheid van burgemeester Cool, secretaris Beckers en andere prominenten, namen de
"Treziaantjes" afscheid van Dendermonde.
Men weet dat de «Treziaantjes»
van Dendermonde hun klooster
voor 15 miljoen aan de stad
verkochten. Aanvankelijk dach
ten de zusters van de Carmel
een nieuw klooster te bouwen in
Buggenhout. maar toen zij van
de bisschop vernamen dat
priester Edward Poppe zaliger
destijds de wens had uitgedrukt
Karmelietessen in zijn gebied te
zien. besloten zij hun intrek te
nemen in een nieuw gebouw in
de tuin van het retraitehuis te
Moerzeke.
VAARWEL
Ontroerd hebben de zusters
verleden week afscheid geno
men-van hun oude klooster en
van Dendermonde. Het heen
gaan ging gepaard met een
plechtige heilige Mis bijge
woond door de notabelen van de
stad. Na de dienst bezochten de
genodigden het klooster en het
was met fierheid dat de Priorin
de belangstellenden tonen kon
hoe degelijk het sober gebouw-
al die jaren was onderhouden.
Er was zelfs een koel vijvertje
dat rechtstreeks in verbinding
staat met de Schelde, en dat.
vrij van alle bezoedeling, een
bestendig diskreet geluid van de
buitenwereld brengt.
De zusters waren blij en
optimist zoals het dames van
hun orde in alle omstandighe
den past maar het was toch
met een beetje emotie en
ontroering dat zij vaarwel
zegden.
Het was stil en innig op het
ogenblik van afscheid. Er was
bij de leken veel verdriet. De
mensen van Dendermonde zijn
geen kwezels en ze zullen niet
gauw de deuren van de kerken
plat lopen, maar allen houden
ze echt veef van thun»
nonnekens. Het Huis van de
«Treziaantjes» heeft jarenlang,
alhoewel meestal diskreet, zeer
intens het wél en het wee
meegemaakt van de stad;
ontelbaren hebben er troost
gezocht in moeilijke omstandig
heden. Het huis van de
«Treziaantjes» was een beetje
een bescheiden stukje van de
hemel in de drukte van de stad.
Eer ze weggingen hebben de
zusters dan ook aan de
notabelen gezegd dat zij Den
dermonde niet zullen vergeten
en dat zij oprecht hoopten dat
Dendermonde hen niet zou
vergeten. Als dank voor de
sympathie en de genegenheid
omhelsde de priorin mevrouw
De Vos, Meteen gaf zij gans
Dendermonde een afscheids
kus.
Elf zusters hebben de stad
verlaten aan boord van drie
auto's, bestuurd door een
familielid van één der zusters,
door E.H. Roggeman, direkteur
van het Hoger Handelsinstituut
en door de alombefaamde
Reinaert, André De Vos. die
zijn schoenen vergat om met
gevleugelde voet de nonnekens
te helpen. In Sint-Niklaas
werden de karmelietessen van
Dendermonde gul ontvangen
door hun kollega's en nadien
werden zij ondergebracht in
hun voorlopige residentie, een
vrijgekomen vleugel in een
tehuis voor geesteszieken. In de
moderne wereld heerst alleen in
die oorden nog de stilte en de
wijding om écht. oprecht en
innig tot God te bidden.
BEKORING
Twee van de dertien zusters
waren in Dendermonde achter
gebleven om het verlaten
klooster een laatste maal
duchtig schoon te maken. Na
het werk werden zij afgehaald
door dezelfde André De Vos
die, niet langer meer onder de
bescherming van zijn waardige
echtgenote, de duivel in zich
voelde varen en de zusterkens
aan een zware bekoring zou
onderwerpen. Met de edele
zielen, die jarenlang vrijwillig in
afzondering hadden geleefd, die
in bestendig kontakt met de
hemel nog maar weinig meer
kennen van de wereldse dingen,
reed hij door de mooie dorpen
en landschappen van het
Dendermondse. Daarna waag
de hij zich met hen op de
autosnelweg E3. Voor de
zusters was het of alle duivels
plots waren losgelaten. Nog
nooit hadden zij zoveel auto's,
zoveel drukte, zoveel geweld
gezien. Ze keken hun lieve ogen
uit op al die stalen monsters, ze
hadden zich nooit kunnen
indenken dat. ondanks de
.energiemoeilijkheden, het mo
dern verkeer zo intens was
geworden.
En langzaam spreidde André
De Vos het net van zijn
bekoringswerk uit. vooral toen
hij ontdekt had dat één der
zusters afkomstig was van
St.-Niklaas.
Met allerlei listen kwam hij te
weten dat het ouderlijk huis van
een der zusters in de Roden-
bachstraat te Sint-Niklaas lag.
Alhoewel de zusters een andere
richting uitmoesten, reed De
Vos naar de Rodenbachstraat.
Mijnheer De Vos. zei de
zuster ietwat blozend, ik vrees
dat u. de verkeerde richting
uitrijdt.
Ik rijd naar de Rodenbach
straat. zuster, zei de snoodaard.
Dat mag niet. mijnheer De
Vos. zei het zusterke. zeer
ontsteld. U weet zeer goed dat
de heilige regel ons niet toelaat
in de wereld op bezoek te gaan.
Wij hebben niet het recht onze
ouders te bezoeken of hun huis
te betreden, ik heb geen enkele
reden om in de Rodenbach
straat te konien.
U bent er geboren, u bent er
opgegroeid, u hebt er geleefd,
zei André De Vos.
De heilige regel wil dat ik dit
alles vergeet. Ik moet naar de
Carmel. niet naar de Roden
bachstraat.
Ik weet dat u een hele boel
dingen niet mag doen. zuster.
zuster wonen. In geen jaren
hadden zij hun dochter nog
gezien.
Moedig vocht de zuster tegen de
bekoring
Ik heb het recht niet, hier uit
de auto te stappen, zei ze. Ik
blijf in de auto zitten.
Inderdaad, zei De Vos. U
moet zitten blijven, maar ik heb
nog het recht uit mijn auto te
stappen waar ik het wil en
wanneer ik het wil.
Hij belde aan. De moeder van
de zuster kwam opendoen.
Mevrouw, zei hij. ik ben
André De Vos.
Ik ken u niet. mijnheer, zei de
eerbiedwaardige dame.
Een poosje moest André De Vos
naar adem snakken het was
blijkbaar de eerste keer dat hij
iemand ontmoette die hem niet
scheen te kennen. Toen zei hij
Het is mogelijk dat U mij niet
kent. maar kom even buiten en
kijk wie in mijn auto zit...
Op dat moment kwam de zuster
uit de auto... en viel zij in de
armen van haar moeder.
VERTROUWEN
Ondertussen had kidnapper
André De Vos de hele buurt uit
huis gehaald, zodat de twee
zusters van Dendermonde een
spontaan onthaal te beurt viel.
w aarvan geen enkel Treziaantje
had durven dromen.
Het mag niet. zei het zusterke
nog steeds toen ook haar
vader bij haar kwam het mag
niet. Mijnheer De Vos, moeder
priorin zal ten zeerste ongerust
zijn. Wij zijn laat. we zijn te
laat...
Troost u zuster, zei de
bekoorder. hoe langer we
wegblijven, hoe beter. Als ik er
eens op uittrek en laat
thuiskom, dan is mijn vrouw-
zeer vriendelijk. Hoe langer ik
wegblijf, hoe meer ze ongerust
wordt en hoe ongeruste ze
geweest is hoe meer ze tevreden
is mij terug te zien. Als we laat
thuis komen zal moeder priorin
zo blij zijn u eindelijk toch terug
te zien dat ze de Heer zal loven
en danken.
Het mag niet. het mag niet,
zei de zuster, terwijl haar
moeder wenend van geluk haar
in de armen hield.
Ten lange laatste heeft André
De Vos de twee zusters dan toch
uit de wereld van de mensen
gered om ze naar de veilige
haven van de Carmel te loodsen.
Dinsdagavond brak brand uit
in één der appartementsge
bouwen op de Oude Vest te
Dendermonde. Het bleek ech
ter loos alarm te zijn. De
Dendermondse brandweer
rukte voorzichtigheidshalve
uit met groot materiaal. Na
een kwartiertje konden zij
echter terug huiswaarts keren.
Tufklub is een "sportklub".
Dat wordt wel bewezen
door de vele sporthobby's
die er bedreven worden.
De woensdag vanaf
19.30 uur nog steeds basket
training (met verlichting)
voor alle gei'ntereseerden
Donderdagavond kan je ge
rust komen ping pongen (2
tafels staan ter uwer be
schikking)
De vrijdag (voor meisjes en D<
jongens) volleyballtraining gr
vanaf 19.30 uur. Den Tuf |j(
doet ook mee aan een aantaP
vriend enkom petitiewed
strijden". Wat gebeurt
tijdens het weekeinde
Zondagvoormiddag ping
pongtornooi tegen Satelietje
(vanaf 10 uur)
Zondagvoormiddag is er ook
een vriendenwedstrijd voor ge
zien (basket) tegen Two D(
Dollars. Aanvang 10.15 uuira
(terrein Tuf Tuf)
Zaterdagnamiddag voetba
tegen Studentico. Aanvang
14.30 uur.
Er is ook een ping pongtor
nooi aan de gang. ALLE
geintereseerden kunnen ziel
laten inschrijven.. Het is eer
doorlopend tornooi
Voelt u iets voor ons klub
tornooi Kom eens lang!
en laat u inschrijven
Bent u tenandere gei'nteresjbr
seerd voor gelijk welke be
oefende sport, kom gerus
eens naar onze "trainingen"
Verder is onze instuif oper
elke zaterdag- en zondag
avond vanaf 19 uur.
Je bent STEEDS wel
kom
d€
tje
Onze reeks over de opzoe
kingen naar de Rechtvaardige
Rechters, paneel van de
polyptiek Het Lam Gods, dat
gestolen werd uit de Sint-
Baafskerk in 1934, loopt
stilaan op haar laatste benen.
Wij hebben de laatste tijd een
opflakkering gekend van de
belangstelling voor het ver
dwenen paneel, die zich geuit
heeft zowel in de dag- als
weekbladpers, als op radio en
TV. Vorige zaterdag nog
verscheen in de weekend
editie van een belangrijke
Vlaamse krant een hele
bladzijde over dit onderwerp.
In het begin van het artikel
werd een allusie gemaakt op
een artikel dat wij ooit
schreven enkele jaren geleden
en waarin stond dat de
Rechtvaardige Rechters zich
te Parijs in een bankkluis
zouden bevinden. Nu weet
iedereen, die een beetje op de
hoogte is van de zaak dat die
stelling niet van voor enkele
jaren is, maar een van de
mogelijkheden was die vroeger
ernstig in overweging werd
genomen. Bij de figuren die
een rol spelen in de diefstal,
hadden er sommigen relaties
met mensen die in Parijs
woonden. De theorie van de
kluis komt voor in verscheide
ne werken in verband met de
diefstal. Wij wilden toen
helemaal geen kwakkel lance
ren, maar wel testen in
hoeverre de bevolking zich
nog interesseerde voor de
diefstal, daar het toen een
tijdje stil was geweest rond de
Rechters. Wij verschenen toen
nog op zaterdagmorgen en
reeds op zondagmorgen ver
scheen op de frontpagina van
de Brusselse krant «Dimanche
Presse» hetzelfde bericht, dat
de dag nadien door vrijwel alle
Vlaamse dagbladen werd
overgenomen. Toen waren wij
ervan overtuigd dat het
onderwerp nog brandend ak-
tueel was. In zoverre zelfs dat
de gerechtelijke politie onze
medewerker in verband met
dat artikel kwam op de rooster
leggen, net alsof hij iets
nieuws had verkondigd. Die
tussenkomst wijst er echter
wel op dat men ook in politie
kringen nog steeds aandachtig
elk nieuwsje volgt dat in dat
verband verschijnt.
Wij zijn ook benieuwd of
Pater De Brabander, die vóór
veertien dagen beloofde de
bezitter van het paneel te
noemen, indien die het
ondertussen niet had terugge
geven, zijn belofte zal gestand
doen. Of het paneel terug is
gekomen weten wij niet, maar
laat ons toe daaraan te
twijfelen. Wij wachten nu op
wat de pater gaat zeggen.
Van Pater De Brabander heeft ondertussen niemand iets
vernomen. Volgens' zijn belofte had hij reeds vorige week
zaterdag moeten zeggen wie er nu het vermiste paneel in zijn
bezit heeft. Wij vragen ons af of Marnix Gijsen ook nu in zijn
pen zal klimmen, zoals hij het deed bij een gelijkaardige belofte
van Jos Cels in het weekblad Knack, een belofte die ook nooit
volledig werd volbracht. Wel vernoemde Jos Cels terloops de
Antwerpse architekt Max Winders die onmiddellijk de meeste
van de in zijn mond gelegde verklaringen ontkende. Marnix
Gijsen vroeg zich toen af of sommige hooggeplaatsten Cels'
mond hadden gesnoerd, daarmee verwijzend naar de steeds
terugkerende veronderstelling dat de kwestie van de Rechtvaar
dige Rechters reeds lang van de baan zou geweest zijn als er geen
machtige en belangrijke personen bij betrokken waren. Deze
veronderstelling vloeit voort uit de talrijke eigenaardigheden die
in de hele story voorkomen.
Tot slot van deze reeks willen wij een overzicht geven van de
geheimzinnigheden in het verhaal, de tekortkomingen in het
onderzoek en de rol die de streek van Dendermonde in de meest
duistere kunstroof van de eeuw vervulde.
Reeds tijdens de onderhande
lingen met de dief zijn er
onverklaarbare punten. Op
een bepaald moment, na 27
juni 1934, trachtte de bis
schop in persoonlijk kontakt
te komen met de dief. Er
wordt een brief geschreven
aan D.U.A. (die zelf ondertus
sen reeds tekende onder de
letters A.N.S.) waarin de
bisschop meedeelt dat hy
slechts kan beschikken over
225.000 F. HOE DEZE
BRIEF IN HET BEZIT VAN
D.U.A. KWAM IS NIET BE
KEND Hier is maar_ één
uitleg mogelijk. Ofwel wist de
bisschop wie de dader was,
ofwel waren er mensen in zijn
omgeving die het wisten.
Zelfs als de brief per post
werd verstuurd, moet men
toch het adres kennen
Deze brief werd teruggevon
den met de andere dokumen-
ten. Als er dergelijke dingen
konden gebeuren dan kan
men zich best inbeelden hoe
goed de verstandhouding
moet geweest zijn tussen
bisdom en politie. Indien de
verstandhouding wel goed
was, dan kan het niet anders
of ze hebben beiden samenge
werkt om de zaak zo stil
mogelijk te houden.
Een ander cruciaal punt is de
dood van Arseen Goedertier.
Men is het nog steeds niet
volledig eens of Goedertier nu
wel in Dendermonde dan te
Wetteren is gestorven. De
dokter die zijn over
lijdensakte ondertekende was
immers van Wetteren. De
gewezen dienstmeid van Goe
dertier getuigde zelfs dat zij
hem 's middags nog eten
heeft voorgezet te Wetteren,
terwijl hij officieel rond de
middag te Dendermonde
overleed. Een betrouwbare
persoon uit Wetteren ver
klaarde dat Goedertier 's
avonds naar Wetteren werd
overgebracht en eerst daar is
overleden. Bij de eigenaardige
gebeurtenissen rond de dood
van Goedertier kunnen we
zeker nog vermelden dat het
zeer onwaarschijnlijk is dat
hij niet wou biechten. Hij
stond bekend als een diepge
lovig mens en gezien zijn
verleden kunnen wij dat wel
als een feit aanvaarden. Waar
om zou hij een inderhaast
geroepen monnik uit de abdij
terug wegsturen met de woor
den "Met hierboven is alles
in orde". Dat strook absoluut
niet met zijn gehele levens
opvatting. Als overtuigd
christen besefte hij goed
welke waarde de laatste sakra-
menten bezitten, zelfs als hij
niets in de biecht aan de pater
heeft te vertellen. Hij vertelde
zogezegd wel aan advokaat
Joris De Vos dat hy wist waar
het paneel zich bevond.
WAAROM ZOU HIJ DAT
VERTELLEN AAN EEN
ONBEKENDE, TERWIJL
ZIJN EIGEN SCHOON
BROER IN HUIS WAS?
Inderdaad, De Vos was wel
een vriend van dhr. Van
Durpel, maar niet van Goe
dertier. Hij was toevallig aan
wezig toen Goedertier werd
binnengebracht. Nadien stelt
diezelfde advokaat samen met
dhr. Van Ginderachter, voor
zitter van de Dendermondse
rechtbank een privé-onder-
zoek in dat gedurende vier
maanden wordt geheim ge
houden en het officiële on
derzoek veel schade berok
kent, door het achterhouden
van inlichtingen die op het
moment dat die nog heet
waren dienstig konden zijn
aan de gerechtelijke diensten.
Is dat de gewone houding
voor een advokaat Voor
een voorzitter van de recht
bank
Bij de dokumenten die men
in Goedertiers bureau vond
zat een ticket van de Goede
renbewaarplaats te Gent.
Daarmee bekwam men een
schrijfmachine. Toen men
nadien aan mevrouw Goeder
tier vroeg of zij die machine
herkende, beweerde zij dat zij
die machine nog nooit had
gezien.
Ia<
né
Op het bureau van Goedertic f<
stond inderdaad een ander ze
machine. Het was niet me^c
Goedertiers machine dat d
brieven werden geschreven
wel met diegene die weri
weergevonden in het station^__
Een en ander geeft de indrui
dat men Goedertier veel mee
in de schoenen heeft willei
schuiven dan hij heeft bijge I
dragen tot de diefstal. Indiei
dat zo is dan kan dat alleeiL
maar zyn om andere personei
te dekken op een geraffineer
de en gewetenloze manier. In
W
Men heeft steeds gemeend daj
alles in het werk werd gesteld
om de naam van Arseei"1
Goedertier buiten het onder.86
zoek te houden. Was het dal Hi
niet veel gemakkelijker ge gr
weest om na de vier maandel
van vruchteloos zoeken ck
dokumenten die men gevon|tr
den had te vernietigen en d» m
zaak in de doofpot te stopsc
pen. Maar men doet het niet ja
se
Het gerecht krijgt plots eet.
hele hoop ongehoord belang]
rijke gegevens, vier maand ni
de dood van de persoon ron
wie dit alles draait. Misschie
bezondigen wij ons nu aan
te grote voortvarendhek
Maar is het niet mogelijk da
een hele tijd nodig
geweest om zoveel mogelij
aanduidingen te verzamel®
die in de richting van Goeder
tier moesten wijzen om di
dan daarna globaal over
dragen. Het is immers zo da
de vervolging ophoudt val
zodra de misdadiger ova
leden is, dat zelfs de naar
van een betrokkene niet mee
mag genoemd worden. He
wordt meer en meer duidelij
dat de oud-kosler en make
uit Wetteren de dade
MOEST zijn van de diefstal
zodat het onderzoek
worden stopgezet.
Aan de reakties van bekende
en lezers hebben wij ond«
vonden dat heel wat mense
zich nog interesseren aan hf
verdwenen paneel van d
Rechtvaardige Rechters. Vlj
willen dan ook vragen di c
diegenen die wensen in dij va
verband iets mee te delen 4 66
te vertellen zich zouden
verbinding stellen met
redaktie per brief of indien
dat wensen per telefoon. Hi
bevindingen en overweging!
zullen wij graag publiceren.
Aan het einde van deze reek, vr
houden wij eraan iedereen di vv
door kritiek en kommental
heeft bijgedragen tot de real n(
satie ervan te bedanken voo
de medewerking. Voon w
willen wij erop wijzen dat d Hi
reportagereeks van onze vroi el
gere medewerker Willial y|
Luck een grote hulp is g< m
d<
gi
hf
dd(
weest en een onschatbar
bron van inlichtingen en b'
schouwingen.
igen.
MARC DÊ BACKS
G
G
Nadat de dertien eerwaarde zusters het gewijde oord in een aureool
van vroom gebed en wierook verlieten, zijn thans de eerste
krachtpatsers, vloeken en godfers hier en ginder zondig en
ontwijdend gevallen in het vroeger klooster van de Karmelietessen
in de Franz Courtensstraat te Dendermonde schepenen,
gemeenteraadsleden en onze verslaggevers zijn immers een kijkje
komen nemen naar de nieuwe aankoop voor het gemenebest. Dat
verklaart de nieuwe stijl in de dialoog met Hierboven. Overigens
werden enkele zusters de dag van hun vertrek, aan zware
bekoringen blootgesteld. De waarheid verplicht ons te zeggen dat zij
gevallen zijn. Niemand zal hen daarvoor de steen werpen, ten eerste
omdat de «zondaressen» moedig zijn opgestaan en ten tweede
omdat de bekoring wél buitengewoon sterk was. Eva had in het
Aards Paradijs slechts af te rekenen met de slang. De zusters
werden bekoord door het zoete zwoele woord van André De Vos,
een rechtstreekse afstammeling van Reinaert, een snoeper, de eerste
die het gedaan kreeg de zusters een stapke in de wereld te laten
zetten...
zei De Vos. maar ik heb het
recht een ommetje te maken. Al
de wetten en de reglementen
van Trezeke kunnen niet
verhinderen dat ik rijd waar k
wil. De reglementen van de
politie houden mij niet tegen,
wat zouden de bevelen van de
hemel het dan kunnen.
André De Vos reed de
Rodenbachstraat in nadat hij
lang te voren van de zuster, toen
ze nog van geen kwaad bewust
was. het huisnummer van de
ouderlijke woning was te weten
gekomen. Hij stopte voor de
woning, waar de ouders van de
Moeder Priorin was zo blij haar
medezusters terug te zien dat ze
inderdaad vergat uit te pakken
met een standje en dat ze,
misschien voor één keertje, de
strengheid van de heilige regel
vergat.
Toen André De Vos weer
huiswaarts reed, knielden de
zusters in hun nieuwe woonst.
Zij dankten de hemel om zoveel
goedheid en bij de vele gebeden
voor bekenden en onbekenden
hadden zij een speciale ge
dachte voor de automobilisten
op de weg zij hadden nu zelf
gezien hoe via de autostrade de
hel zo dicht bij ons is genaderd.
Wat mij van dat alles het
meest is opgevallen, zei me
vrouw De Vos, is het grenzeloos
vertrouwen van de zusters. Het
tfas voor hen een zware
beslissing Dendermonde te
verlaten en elders een onder
komen te zoeken. Ten slotte
hebben zij de beslissende- stap
gezet met een blijheid en een
vertrouwen dat eenieder moet
verbazen. Het moet zijn dat de
hemel zelf die nonnekens ergens
speciaal recht houdt en be
schermt. anders is in deze tijd
zoveel kinderlijk vertrouwen in
de toekomst en in de mensen
onmogelijk.
Het vertrouwen en de caritas
van de zusters gaat zelfs zo ver
dat zij hebben gebeden voor
hun bekoorder, André De Vos.
