TELEFOnEREH IS DE DORmnniSTE ZDDK
m pip tTirüiiwriWf^pfi
10 - 26.3.1976 - De Voorpost
HOED AF VOOR DE RTT MENSEN
Hoofdingang RTT gebouw in de Ridderstraat (EL).
Lief en leed, keiharde zakengesprekken, goede en kwade bedoelingen, mensen in nood, het loopt allemaal
over een telefoonlijn. Met de telefoon bereik je de ganse wereld. Vierentwintigduizend zeshonderd
negenenzestig abonnees in 1975, die over een telefoonlijn beschikken om hun verzuchtingen van ver of
nabij bekend te maken. Ze deden het tien miljoen een en vijftigduizend maal zonaal en internationaal 15
miljoen vierhondernegenentachtigduizend eenheden.
EERST DE MENS S iWÊk
De RTT in 't algemeen kwam
meermaals in het nieuws. Jam
mer genoeg werd hierdoor elke -
RTT bediende min of meer het
slachtoffer der spot, en of
opmerkingen. Een reden temeer
om dingen van nabij te bekijken.
De heer Van De Vijver, hoofd
Kommerciële dienst, public re
lations en kommerciële agent
schappen, de heer Pannekoek, Vf
afdelingschef administratieve w i T 1 V.
diensten en personeel RTT Aalst yvm
en de heer De Moor, hoofd
technische afdeling RTT Aalst,
waren onze welwillende gidsen
in het grote telfoonkompleks in -
allesomvattend rondleiding bij
en tussen de mensen die het met
hun hoofd en handen moeten
waarmaken om datgene te Hl
realiseren, wat van hen door g
iedereen verwacht wordt: een
goede telefoonverbinding.
Sommige van hen zien we
dagelijks rondrijden met hun
materiaalwagen of hun fiets,
beladen met draden en toestel
len. Weer anderen zijn druk
bezig onder een van ver herken
bare RTT tent of druk bezig in
een van de vele geheimzinnige
kastjes langs de weg. - De
deapnnagediensten die bij ons
aan huis komen zijn misschien
de meest graaggeziene gasten
omdat ze ons rechtsreeks uit de
telefoonmoeilijkheden komen
helpen. De telegraafbesteldienst
wordt anderzijds met gemengde
gevoelens ontvangen, naarge
lang de aard van de berichtge
ving. Tenslotte zijn er de mensen
achter de balie, die u behulp-
7.aam zijn om in de centrale zelf
een gesprek tot stand te brengen
in een van de drie kabines of om
uw telegram op te nemen. En
bent u niet wegwijs, dan kan U
steeds terecht bij de man van de
inlichtingen, die in z'n lange
loopbaan alle RTT watertjes
doorzwom en met kennis van
zaken uw probleem kan oplos
sen of doorspelen naar de
gepaste dienst. Hij kent elke
hoek en kant. wie weet wie is en
waar en deed in een groot
aantal dienstjaren een reeks
ervaringen op aan de hand van
de harde werkelijkheid. Daar
naast zijn er echter een heleboel
andere personen, die zich in ht
immense RTT gebouw bevinden
om orde op zaken te stellen en te
houden. Het zijn mensen die U
nooit ziet. hooguit misschien van
«stem» kent. Of zelfs dat nog
niet. maar die door hun
jarenlange ervaring een steeds
intensiever bijscholing in de
evolutieve wereld der elektro-
nika. U op hun onzichtbare
maar reële aanwezigheid, grote
diensten bewijzen. Verschillen
de van deze mensen hebben we
in hun gewone doen gezien. Op
een gewone werkdag. Het liet
ons toe deze RTT mensen met
andere ogen te bekijken en
vooral waarderen en het lokte
me spontaan de uitlating tegen
over een toevallige RTT kennis,
die ik enkele dagen later
ontmoet heb: «Wel man, hoed f
voor het werk dat de RTT
mensen doen».
Een telefoon is nu eenmaal een
dood ding, dat slechts tot leven
komt wanneer men de hoorn van
de haak neemt, die kiestoon
afwacht en£en nummer begint
te vormen om met de korres-
pondent in verbinding te treden.
De tussenschakels, zowel tech
nisch en vooral menselijk as-
pekt, ziet men bij deze hande
ling niet. Van de bestendige zorg
en grote technische vaardigheid
van mensen ergens in een groot
gebouw, is men zich niet bewust.
Telefoneren is de normaalste
zaak van de wereld. Het hoort zo
te zijn. Dat het allemaal «als
vanzelf» in orde is, is een utopie.
De techniek staat voor niets stil,
zegt men. Het kan waar zijn.
Maar samen met deze techniek
leven mensen, die het tema
moeten beheersen. Techniek
kan wel eens kuren hebben. Ook
mensen. Maar de RTT mensen
mogen het niet wanneer ze in het
heilige der heiligen instaan voor
meer dan 24.000 aangeslotenen,
die elk voor zich. op het meest
onverwachte ogenblik en soms
op het meest dramatische tijd
stip, beroep doen op hun toestel.
Dan en altijd bevinden er zich
mensen van diens, met hun
kennis, hun specialiteit en hun
steeds doorgevoerde vakbe
kwaamheid. Deze mensen en
hun werk met andere ogen leren
zien, is een van de bedoelingen
in deze reportage. Het was het
vooropgesteld tema. in een
wereld van de moderne tech
niek. die voor ons leken zo
simpel lijkt wanneer we er het te
verwachten gebruik van maken:
«snel een telefoontje naar een
vriend, kennis of zakenrelatie».
Anderzijds mag men er niet uit
atleiden. dat deze reportage een
«propagandastuk» voorde RTT
zelf is en dat wij geen kritiek
zouden mogen durven of kun
nen uiten.
Bij het afsluiten van ons bezoek
waren we in de gelegenheid om
een en ander ter tafel te leggen,
waarbij we een welwillend ge
hoor vonden bij een aantal
verzuchtingen. We zijn evenmin
van de «technische» kant der
zaak vertrokken, waar alleen
specialisten in elektronika mee
gebaat zijn. En we zijn geen
specialisten in elektronika. Bij
gevolg benaderen we het onder-
wer als gewone bezoeker in een
buitengewone dienst, waarbij
onze deskundige gidsen als
aanbrengers in de materie
optreden en de personeelsleden
ons het levend beeld geven van
hun dagelijkse aktiviteiten.
Kortom, achter de schermen van
een RTT draadje kijken en de
gegevens ontvangen en medede
len. zoals dit voor de gewone
lezer als belangrijk of wetens
waardig kan overkomen, omdat
het een onmogelijke zaak is,
duizenden mensen tot de RTT
lokalen toe te laten.
DIENSTVERLENING
Er bestaat een grapje, om
iemand die met z'n tijd geen
raad weet. het telefoonboek ter
lezing aan te bieden. Men zou er
echter goed aan doen, om dit
lijvig werk inderdaad eens van
naderbij te bekijken en er de
nodige lessen uit te trekken. Er
is niet alleen de abonneelijst en
beroepengids, maar bovendien
in de roze bladzijden een reeks
informatie om vast te stellen, dat
de telefoon heel wat meer biedt
dan een «namenlijst». Een
waaier van diensten, die ten
dienste staan van de bevolking.
Bij de telefoon is niets te gek. of
het kan. wanneer men er een
oordeelkundig gebruik wenst
van te maken. De zonale,
interzonale of internationale
gesprekken. Automatisch en
handbediende dienst. De meer
voudige of konferentiegesprek-
ken. Gesprekken met schepen of
voertuigen. De semafoondienst.
Het juiste uur, het weerbericht,
de wekdienst en dienst afwezige
abonnees. Opgave van tele
grammen. Diensten om een
telefoonnummer te kennen. De
telexdienst, die in 1%5 slechts
18 abonnees te Aalst telde en
nu. tien jaar later. 151 aangeslo
tenen heeft.
Het zijn een paar grepen uit de
talrijke mogelijkheden, die met
een eenvoudig nummer, tot
stand worden gebracht.
TOETSENBORD OF
KIESSCHUF
Abonnees die een toestel met
kiesschijf beschikbaar hebben.
kijken wel eens argwanend om
naar de hiper moderne
telefoons met het handige toet
senbord en de mooie moderne
vorm. Wellicht hebben sommige
tevergeefs navraag gedaan om
een dergelijk apparaat in het
bezit te krijgen omdat ze het
handiger of mooier vonden.
Het is geen kwestie van estetika
alleen. De zaken liggen niet zo
eenvoudig en het is een tech
nische kwestie, die de vraag en
het aanbod in de weg staat. Een
zaak die niet in een handom
draai op te lossen is. In 1954
schakelde onze RTT Aalst van
handbediende over naar de
automatische dienst. Het was
meteen een ommekeer en ook
toen troffen we twee soorten te
lefoonapparaten aan, met en
zonder kiesschijf. Zij het dan,
dat van handbediende naar
automatische dienst inderdaad
revolutionairder was. Opnieuw
beschikt de RTT Aalst over het
allernieuwste snufje op tele-
foongebied: van de automa
tische naar de elektronische
centrale. Dit elektronisch ge
deelte betreft enkel de totaal
nieuwe telefoonnummers, sa
men met hun totaal nieuwe
telefoontoestellen. Een beetje
vereenvoudigd, maar toch vol
gens de werkelijkheid"; de bezit
ters van een telefoontoestel met
toetsenbord, zijn alleen die
abonnees, die pas aangesloten
zijn en een volkomen nieuw
nummer kregen. Zij zijn aange
sloten, weliswaar in hetzelfde
gebouw, maar op een andere
centrale. Een elektronische cen
trale. die hun telefoonverwer
king op een andere manier ter
harte neemt.
De bezitters van een telefoon
toestel met een kiesschijf lopen
nog altijd, zoals de meesten, ook
via hetzelfde gebouw, maar
langs de apparatuur van de
automatische dient.
De elektronische centrale die wij
bezochten is ondergebracht in
daarvoor aangepaste ruimten en
werkt volledig elektronisch.
Meer nog. het is mogelijk en het
is zo, dat storingen of fouten
volledig zelfstandig worden op
gezocht door de komputer. Een
elektronische schrijfmachine
treedt automatisch in werking
om de elektro-specialist voor te
typen wat en waar er iets scheef
loopt in die elektronische cen
trale! het elektronische gedeelte
is nog in volle uitbreiding en hoe
goed en kompakt ook, in de
lange hete zomer die we kenden,
speelde de warme zon lelijke
parten en bezorgde een over
dreven warmte aan de overge
voelige toestellen via de begla
zing van het gebouw. De
gevolgen waren minder prettig.
Een ervaring waar de elektro
ingenieurs ook rekening moeten
mee houd.en.
HART EN HERSENEN
Het mag nog een wonder
genoemd worden, dat de even
tuele fouten en gebreken in het
telefoonverkeer, zo miniem zijn.
Wij staan stomverbaasd te
kijken in de automatische cen
trale naar de aansluitingen en
mass's draden en bedradingen.
Wij staan midden in het
verkeersknooppunt, vanwaar de
kabels zich vertakken naar de
abonnees. Dit is het hart van de
instelling, met een grote slag
ader, aders en dan nog eens
duizenden en duizenden ader
tjes. Een ongelooflijke situatie.
Wie hier wijs uit wordt is een
fenomeen. En toch is het zo. In
deze zaal is elke abonnee aan
elkaar geknoopt met een fijn
laspuntje. Een ontzagelijke hoe
veelheid draadjes en pinnetjes.
Zoop het zicht een ongeordende
boel. Maar in werkelijkheid een
keurigheid, die zijn gelijke niet
kent. Zonder de minste moeite
kan men gelijk welke abonnee er
zo uit pikken en kontroleren.
Draadjes van de vloer tot de
zolder, tientallen meters en nog
een tientallen meter lopen
voorbij en al die eeuwige
meters draad zijn keurig verpakt
in dikke overzichtelijke bundels
De Heer De Moor legt het
ons. als hoofd van de technische
afdeling, haarfijn uit. Zo fijn als
die duizenden draadjes. Maar
het is ons te dol. (Kabels van
2000 paar die steeds gesplitst
worden op 1 jaar). Men zou ons
net zo goed kunnen vragen om
elk haar op ons hoofd te tellen en
ordenen volgens funktie. Daar
bovenop dan nog een keurige
laspunt te verzorgen en er over te
waken, dat het niet in de war
loop. want elke korrespondent
mag redelijkerwijze verwachten,
dat de juiste verbinding tot
stand komt.
Dank zij de heer De Moor
begrijpen we wel zeer duidelijk
de bedoeling van de werkzaam
heden. die het personeel in deze
zaal verricht. Het zijn allen
gespecialiseerde vakmensen, die
nog bestendig bijgeschoold wor
den. om de modernste technie
ken in hun vak toe te passen.
Deze wonderen in slagaders,
aders en haarvaten - chirurgie
lopen er doodgewoontjes bij,
pikken er de «slechten» uit.
«wriemelen» tussen de goede en
minder goede en zien klaar in
een abakadabra, waar een
zinnig mens niets van snapt en
enkel de bedenking kan ontlok
ken «dit moet mislopen». Na
tuurlijk is het andersom en het
loopt niet mis. Maar dit is dan
enkel te danken aan de vakbe
kwaamheid en de zorg van de
mensen, die er bestendig achter
staan.
DE PROEFTAFEL
Het mag een wonder genoemd
worden... Met deze leiding van
hart en hersenen willen we
verder gaan. omdat ook de
mensen van de «proeftafel»
zorgen voor een keurige op
sporing. Aan deze fameuze tafel,
voorzien van de nodige meters
en knopjes, kunnen tot op een
meter na in gans het grondge
bied na een fout opsporen. De
proeftafel is een ingewikkeld
werk-instrument en laat toe om
in verbinding te treden met de
personen die ter plaatse hersel-
lingswerken uitvoeren. Vanuit
dit hart volgt men de wirwar van
draden en punten. Kilometers
ver. Test en meet men uit en stelt
men vast. Het bedieningspaneel
is niet alleen ingewikkeld, de
mensen die er voor en achter
staan moeten wegwijs geraken in
een kompleks spinneweb. Elke
vertraging in de opsporing en
herstelling kan de meest dra
matische gevolgen hebben. Men
staat welshalve bloot aan de
eksternedruk. maar ook aan de
interne moeilijkheidsgraad. Het
wordt een peilen naar oorzaak
en gevolg. Minuut na minuut.
Tussen een muur van draden
kableringen en om erger te
voorkomen.
Ook via de verschillende knoop
punten is er een mogelijkheid tot
proefnemingen en de «mannen
van de dienst» snorren tussen
het gestoorde en de storingen het
gewraakte nummer op tussen de
oneindigheid van draden en
kontakten en vinden de abonnee
terug, zonder telefoongids in een
minimum van tijd. Een duwtje
hier en een duwtje daar. in het
gepaste rek en het gepaste
telefoonnummer komt «bloot».
DE HERSENEN VAN HET
BEDRUF
In de hersenen van het bedrijf,
daar waar het kiezen van een
telefoonnummer verwerkt wordt
langs automatische weg, is het
een geratel van jewelste. Een
ruime zaal vol abnormale gelui
den. Voor ons althans. In die
chaos van geluiden hebben we
het meest paradoksale instru
ment gezien, dat men zich in een
telefooncentrale kan indenken:
een doodgewone ordinaire huis
en tuin stofzuiger op een ladder.
Nochtans een zeer belangrijk
instrument.
In een poging om ons wegwijs te
maken tussen al die verschillen
de dingen, de duizenden en
duizenden ratelende instrumen
ten, legt mr. De Moor ons
andermaal de betekenis uit. Het
hoe en waarom een gevormd
nummer tot stand komt. et
waarom leek ons belangrijker en
nuttiger dan het hoe. De
bedoeling is. dat alle nummers
welke in verbinding treden met
een andere abonnee, hier in dit
knooppunt omgevormd worden
om langs het gepaste draadje
door te sturen. Het is een kwestie
van kiezen en verdelen. Verde
len naar het gepaste en gekozen
nummer daar zorgen de auto
maten voor. Onder andere.
Want die automaten zijn ook
maar gevoelloze dingen, die erg
gevoelig zijn voor stof en andere
invloeden. In elk geval ziet men
in deze grote zaal onophoudend
de gevormde nummers draaiën
en wentelen of ze van de duivel
bezeten zijn, tot ze in een
gepaste stand tot stilstand
komen. Dat het mechanisme wel
eens kan haperen hoeft geen
betoog. Wanneer er wat mis
loopt. dan zijn er de permanente
toezichters om op te treden.
Een van die toezichters is mr.
Opsomer. die vergroeid is met
die immense geluidenmassa en
ze ook niet meer hoort. Behalve
wanneer een van de duizenden
toestellen een abnormaal geluid
heeft of wanneer een een tussen
de honderden en de honderden
rotaties er de brui aan geeft.
Meneer Opsomer weet precies
het waar en hoe vast te stellen en
kan blindelings de vreemde eend
in de bijt vinden. Het is een
geheimzinnig wereldje van elek
tronika en mekanika. Van
geluiden en bijgeluiden en al
kan men aan de hand van een
groen of geel signaallampje een
storend element vaststellen, me
neer Opsomer is er sneller dan
het knipperlichtje. Kwestie van
jarenlang op het gehoor en niet
op het oog te betrouwen. Van
onze kant dachten we, dat gans
de RTT één storing was. Want er
bestaat geen vast ritme van een,
twee drie. Het is komen en gaan
van klikken en klakken, naarge
lang het tempo waar men
nummertjes gaat draaiën. Mr.
Opsomer is in staat (en hij niet
alleen), om op het gehoor alleen,
een haperende automaat uit de
duizenden er uit te pikken en
onmiddellijk te grijpen en te
herstellen. Bijgevolg is uw ha
perende telefoon gemaakt zon
derdat U het ook maar wist.
Dat is een van de grote geheimen
van alle RTT jongens, zij zijn er
bij. zij volgen het op en vele
pannes worden vooraf gemaakt,
zonder dat de abonnee er ook
maar een vermoeden van heeft.
Het is overigens niet de eerste
maal, dat een abonnent een
telefoontje thuis krijgt, met de
melding: «uw telefoonlijn is weer
in orde!» Stomverbaasd, dat er
een storing was... onnadenkend
over het feit, dat er een paar
pientere mensen dag en nacht
begaan zijn met de funktie van
een ingewikkelde apparatuur.
En. oh ja, die stofzuiger, 's
Nacht zijn er mensen paraat, die
voor het onderhoud en nazicht
instaan bij minder druk tele
foonverkeer. Stof tussen de
radertjes is taboe. Bovendien
wordt er 's nachts een systema
tische routine kontrole uitge
voerd en worden op deze wijze zo
weinig mogelijk mensen gehin
derd. Het is een kwestie om te
voorkomen, dat er tijdens de dag
gewekt worden om het met eni
onmogelijke uur, hier zit e
mens die voor u waakt en u
het onmogelijke uur ook uit
bed belt. Hebt U moeilijkhedi^A
met de verbinding? Wilt U etEei
konferentiegesprek? Het ki rar
allemaal. Je komt terecht aj iar
één grote tafel waar de zoem ijd
niet stilstaat. En dit moet o er-
eerst van het hart, want v Jij
dachten het ook. Wanneer u bt sn
naar een «kort» nummer. Etscf
negenhonderd en zoveel en ml lel'
neemt de telefoon niet op: «net tfat
ze slapen er niet, ze kaarten ;cf
niet, ze praten er niet, ze drinkt die
er niet en ze roken er niet». Nee
Wanneer u belt en krijgt binnt
de minuut geen gehoor, dan zi
deze mensen druk bezig. Ovt
druk. Wij hebben het
gezien. Dan zoemt het naast htl*
zoals in uw telefoon. Alleen, m f
twee mensen tegelijk bezig zi j-
gaat niet. Het wil alleen zegg f
dat ze «bezig» zijn en dat
beslist aan de beurt komt, ma
dat ze geen koffie drinken, ni1
kaarten, niet zeveren en niet af -
nog zoveel meer zouden doe i.
Zij hebben er geen tijd voor.
zijn bezig. Druk bezig,
hanteren pluggen om te schak
len van links naar rechts
rechts naar links. Om naar u
luisteren, te wekken, door
verbinden en al wat u ma
wenst, het is de handbediem
dienst, waar U voor één keer
mensen terecht komt. Maar
bent niet alleen die op de
mensen beroep doet... Twee ui
kan men het er, voor oude rattt
in het vak. volhouden aan d
spreektafel. Dan is men hart
dikke aan rust toe. Welverdie
de rust. Men zou zich kunnt
narigheden zouden optreden.
Per slot van rekening bent u een
van de bijna 25.000 kliënten, die
van hun toestel alles mogen
verwachten, behalve dat het net
bij U in panne valt.
HELS WERK
Een van de eerste zalen die we
betraden, was deze van de
handbediende dienst. Het ver
keer tussen de abonnee en de
centrale. Bewust hebben we deze
dienst tot het laatste gehouden
in deze reportage. Hier zijn
immers een aantal mensen aan
het werk, van wie meer dan
sterke zenuwen gevraagd wordt.
Terecht krijgen zij om de twee
uur tien minuten rust en
veranderen nadien van dienst.
Het zijn de mensen met een
koptelefoon op hun hoofd en
•ditzelfde hoeft niet alleen dienen
bij te houden tussen de ontelba
re pluggen, maar voor het
publiek en met het publiek
instaan voor een reeks handelin
gen. Net vóór de spits waren we
aanwezig. Niemand van de
personeelsleden had ook maar
één sekonde tijd om naar ons op
te zien of ook maar een simpele
vraag te beantwoorden en het
banale «hoe is 't?». kon er niet
bij. 2 ingewikkelde tafels met
ontelbare knopjes, waar U en ik
terechtkomen om een medede
ling of vraag te richten. Wie wil
afvragen hoe het komt dat dez $|i
mensen nog al bij al rustig, kalt
en beleefd kunnen blijven. Wee m
gerust, zij hebben geen tijd voc m
koffie of zelf ook maar ee
sigaret op te steken en met i gj
hun stress, roken is er verboden Z)
te
Al wie in een bedrijfstelelooi p<
centrale zit is er het over een ja
dat het een zenuwslopend vak ii sc
Al wie een massa's telefoontje g(
te verwerken krijgt is het er ove g(
eens, dat het moordend ii Q|
Welnu, de mensen aan d
handbediende tafel, de mensei
die wij allen eens oproepen
staan er permanent in. Iemani
van de bijna 25.000 telefoon
abonnees, doet toch ergen
beroep op deze "mensen, di
iemand is nooit alleen. Da
ondervonden wij tijdens on
bezoek. Van hen wordt dt
grootste zorg en beleefd heit
verwacht. Omgekeerd is ook ooi
waar en elke abonnee
moeten bedenken dat de mensei
die achter het paneel zitten, stul
voorstuk harde werkers zijn, di(
met grote bedrijvigheid, han
digheid en kennis van zaken, d<
schakel tussen het publiek en d<
RTT vormen.
Vervolg volgende week
