«MIME» TEATER LARIO
'ROL EN TORFBAL SPORT VOOR VISUEEL GEHANDIKAPTEN
De Voorpost - 13-8-76 - 11
d «WIJ HOREN NIET GRAAG HET WOORD
ichfe
i he
ëM
(MIME».
«Dat werkt voor ons publicitair zeer slecht. Als de mensen
«mime» horen, dan denken ze meteen aan het klowneske
figuurtje dat gekke bewegingen gaat maken. Wij zouden,
voor hetgeen wij naar voor brengen, eerder spreken van
visueel kabaret. Wij gaan veel verder dan mime. We gebrui
ken het wel als basis.»
Teater Lario begint aan zijn 5e
taar9an9'
Na vroeger bekendheid ver-
da? worven te hebben als het «Ge-
ntse Mimeteater» met hoofdak-
sa' teur Frederik Van Melle, zagen
va'^ enkele jonge mensen het niet
meer zo zitten. Eksperimenten
1g met klassieke mime druiste re-
gelrecht in tegen hun oriëntatie
naar kabaret en humor.
1 eef Daarom begonnen zij dat volop
ime| in die richting te zoeken en ga
ven resoluut de brui aan de
irso: Gentse Mimegroep o.l.v. Fre-
ocm; derik Van Melle. Zij vormden
veJ eeneigen gezelschap dat ge-
naa| doopt werd tot «Lario», de
cerf naam van een vorige produk-
tie. Van 1072 tot 1974 brachten
atre| zij 'n show tot stand, waar-
:htir mee zij Vlaanderen rondtrok-
onj ken en hun naam van kabaret-
°9Jj teater alle eer aandeden. Niet
iuiaj alleen België maar ook het bui-
ve,j tenland interesseerde zich aan
laatj hen. Getuigen daarvan hun op-
'P^tredens in Nederland (o.a.
Iaa* Shaffy-teater in Amsterdam,
Nijmegen en Den Haag) en
a m Engeland (Harlows Pleyhou-
se). Zij kregen lovende kritie
ken in talrijke dagbladen. «De
Gentenaar» zegt: «Wanneer
Jgcï hun bedoeling is, en dat veron-
b3 derstellen we, enkele uren een
bijna volmaakt amusant
spektakel te brengen, dan zijn
ze zeker in hun opzet volledig
geslaagd.»
lo In de «Nijmeegse Courant» le-
aicü zen we: «Na de pauze brak de
po^ storm los. Het Gents Mimetea-
vej|ter Lario uit België nam stor-
'menderhand het podium in;
adembenemende opeenvol
ging van spontane frisse en
gezonde humor waarop de
zaal brullend reageerde».
En «The Times» vermeld: «A
young group bursting with en
thusiasm: elements such as
sound, light, mime, voices and
dancing combine to produce
an astonishing achievement, of
a really high level.»
Tijdens 1975 stak Lario een
volkomen nieuwe produktie in
elkaar. Een cocktail van teate-
raspekten, genaamd «Play-
Palace». En deze vertoning
ging «De Voorpost», voor U.
lezer, onlangs bekijken in Ant
werpen. Het was een be
vreemdend crazy spektakel
waar wij een enorme lol aan
beleefden.
Teater Lario brengt geen ver
haaltjes, maar een opeenvol
ging van vreemde en alle
daagse situaties, waar de
mens in het algemeen er als
centraal element «zomaar»
werd ingeplaatst. Wat ze naar
voor brengen is werkelijk totaal
teater. Een onbegonnen zaak
voor een joernalist om in en
kele zinnen tekst te uiten wat
deze teatergroep vertoonde.
Waar wij ons dan ook niet aan
wagen. Enkel kunnen wij zeg
gen, wij citeerden het al, wat
een prachtige pret wij beleef
den aan het gebeuren. Stom
me, absurde dingen met zulk
een finesse naar voor ge
bracht, werkelijk om te gillen.
Uniek in het genre.
De technishe regie (o.a. belich
ting) is in handen van Erik
Heyndrickx. Een man die van
wanten weet, omwille van zijn
fotografische achtergrond. Te
vens heeft hij de direktie in
handen; waardoor hij, gezien
achter de schermen, één der
steunpilaren is van het gezel
schap.
Na de show konden wij een
praatje slaan met het vierman
strio, dat voor het teater Lario in
de spots gaat staan. Drie man
nen en één vrouw. Een team
dat zodanig bij en in elkaar
past, omdat zij alle richtingen
uit kunnen. Ook al lijken zij nog
zo verschillend.
Voor Dirk Pauwels ligt zijn tea-
terspecialiteit eerder in de rich
ting van het klownfiguur. Het is
heel sterk in improvisatie en is
tevens als ideeënaanbreng
een funktionele waarde in de
groep.
Frank Derie was aanvankelijk
gestart als muzikale begelei
der. Als vokalist kan hij alle
richtingen uit en geeft aldus
knappe staaltjes weer van zijn
vakmanschap. Hij is werkelijk
een niet meer weg te denken
figuur geworden.
De derde akteur in het homo
geen gezelschap is Luk Bau-
ters. Hij kan met zijn heel speci
fieke en typische humor en een
sterke korporele ekspressie
alle ideeën in kleur zetten. Te
vens een boeiend imitator en
improvisator. Hij is de jongste
akteur van de groep.
En, last but not least, de dame
van het gezelschap Cecilia De
Mulder.
Een pluimpje voor haar omdat
zij zich met fierheid handhaaft
als vrouw in een mannentea-
ter. Zij heeft een degelijke li-
chaamsbeheersing en sterke
teater- technische bekwaam
heid.
Wat is mime?
Mime is eigenlijk de taal van
het lichaam, dus bepaalde ge
wone dingen overbrengen
naar het publiek zonder een
taal te gebruiken. Zijn ontstaan
ligt reeds ergens in de Griekse
Oudheid.»
Welk publiek hebben jullie
doorgaans?
«Een doorsnee jong publiek»
Kregen jullie reeds vaak ne
gatieve kritiek?
«Ja, negatieve kritiek krijgt U
toch. Het is nu wel zo dat er in
de pers een beetje een pro en
kontra groep is. Zodanig dat er
soms eens persoonlijke vetes
in de tekst naar voor komen.
Alhoewel wij daar nu ook niet
van wakker liggen, hoof!»
Is de Vlaamse markt groot
genoeg voor het teater La
rio?
«Wel, men beweerd van wel.
Er wordt genoeg georgani
seerd. Vooral als men in een
bepaalde prijsklasse blijft. Af
en toe steken we ook wel eens
de grens over, zoals Neder
land, Duitsland en Engeland.»
Hoe was de sfeer in Enge
land?
«Niet te vergelijken met hier.
Ongelooflijk. Het is ginds een
teater-minded publiek. De
mensen gaan daar gans an
ders naar teater kijken dan hier
Men ervaart niet hetzelfdé pu
bliek als bij ons».
Vroeg het voor jullie een
aanpassing?
«In het begin was het wel effe
wennen. Vooral dan omdat we
Engelse teksten nodig hadden.
Maar dat viel enorm mee.»
Kunnen jullie ons een anek
dote vertellen over het op
treden in het Kingdom?
«Wel, tijdens een nummer dat
V.l.n.r. Cecilia Demulder, Frank Derie, Luk Bauters, Dirk Pauwels.
«de marbol» noemt, hebben wij
toch een Engelsman van zijn
stoel zien vallen van het la
chen. En als U de Engelse hu
mor kent, zo heel droog, en U
ziet daar een vent naast zijn
stoel liggen, dat is dat wel ple
zant om zien».
Jullie zegden daareven dat
het publiek gans anders is
dan in Vlaanderen?
«Ja, ze zijn daar veel vatbaar
der voor details dan bij ons.
Wat bij ons verloren gaat, lokt
bij het Engelse publiek een
spontaan applaus. Wij hebben
daar ook voor uitverkochte za
len gespeeld.
Zelfs een namiddagvertoning
«moeten» inlassen, omwille
van de enorme belanstelling.
En het is ook een plezier in hun
zalen op te treden. Piekfijn ver
zorgd, met een akkomodatie
om van te snoepen. Bijna ie
dere stad heeft zijn Play-
House».
Het teater Lario is voor jullie
een hobby?
«Ja, op dit moment toch nog.
Moesten we wel een aanbie
ding krijgen, bvb. van het bui
tenland, dan zouden we er wel
sterk aan denken professio
neel te gaan werken».Zou een
televisie voorstelling de
sfeer van jullie kunnen over
brengen in de huiskamer?
«Kijk, we hebben pas een aan
bieding gekregen. Maar we
kunnen daar momenteel
weinig over zeggen. Het zal
wel een degelijke voorberei
ding vergen. We willen niet de
fout maken, dat het televisie
medium onz zou kapot maken.
Ik bedoel, wij willen met het
zelfde vuur als bij een life op
treden, ook de kijkers vergas
ten. Hoeveel popgroepen gaan
er niet de mist in, omwille van
de sfeer niet overkomt als in
een zaal. Vaak wil men er te
weinig geld tegenaan smijten,
om de sound, of wat dan ook, te
doen overkomen.»
Krijgen jullie genoeg promo
tie?
«God nee. Veel te weinig.
Daardoor komt het hier in Be
lgië ook niet van de grond. In
Nederland krijgen kabaret-
groepen subsidie van de Staat
en een enorme reklame.
Hier moet U alles zelf gaan
doen. Wij moeten wel toege
ven dat de zaak stilaan naar
omhoog gaat. Maar het is niet
zoals we het zouden wensen.
Aan de grondbasis daarvan ligt
ook dat wij geen plaat kunnen
uitbrengen zoals zangers. Zij
hebben op muzikaal gebied
een enorme promotie. Wij
niet.»
Toekomstplannen?
«In dezelfde geest blijven
doorwerken, maar professio
neler».
HUGO HEYNDRICKX
iaajln de nette woning van Renneboog Lucien, spreken we over
erseen minder gekende sport. Rol en Torfbal. Lucien is een
Rechte sportman, die aan allerlei kompetities deelneemt en
vaa;ook op oefening gaat in het Denderleeuws zwembad. Hij
inneemt deel aan de kompetities in de zaal Okapi en schrikt er
niet voor terug om ook nog op skiën te lopen. Van 21 februari
tot 29 februari gaat hij naar Zweden. Lucien Renneboog is
ifioeen visueel gehandikapte, net als mv. Van Isterdael Gaby,
zijnmedestichtster en voorzitster van Denderclub Vi Ge 7. De
r^sekretaresse - penningmeester is een ziende, Betty Rogge-
"j^man. De sportploeg zelf ging van start in 1970 en is aange-
lc sloten bij de nationale federatie van visueel gehandikapten,
stejwaarbij negen klubs zijn aangesloten. Steun voor hun wer-
ijre^ing moeten zij vinden bij het Bloso en de grote bonden voor
i-iblindenwerken en toelage van het gemeentebestuur. Het van
inhet om de kas te spijzen komt van het jaarlijks bal. De onkos
ten gaan niet alleen naar het dure materiaal, maar ook de
1 "verschillende reizen met tram, bus of trein.
dfWekelijks zijn er de oefeningen, alle dinsdagen is er sport,
®een uur zwemmen en een uur turnen om fit te blijven.
Hun programma is erg druk. In de winter zijn er de Belgische
^kampioenschappen. De zomer brengt atletiek kampioen-
aschappen en einde juni het nationaal kampioenschap
rla)zwemmen.
noejTijdens al deze bijeenkomsten hebben deze gehandikapten
nochtans heel wat plezier, ai vraagt het van hen een ekstra
va[lnspanning en buitengewone wilskracht. Maar zij varen er
konuel bi' en 9enieten van inspannende ontspanning.
kunDenderclub hoopt, naar aanleiding van een voorstel door de
()Stad Aalst, te kunnen spelen in de zaal van het gebouw in de
Binnenstraat. Een en ander moet nochtans nader besproken
feiworden, vooral omdat de sportbeoefenaars uit het omlig-
éé*gende dienen bijeengebracht en er moet rekening gehouden
di,worden met de transportmogelijkheden van de deelnemers
1 en hun begeleiders.
nRolbal
loop in eigen werpzone gedaan
worden. De worp gebeurt on
der heuphoogte en zodanig dat
de bal eerst huppelt, dan rolt,
maar niet springt. De worp is
ongeldig en wordt bestraft met
een strafworp wanneer: de
gooier de middellijn over
schrijdt voor, gedurende of
onmiddellijk na de worp; de
gooier aanloopt van buiten zijn
eigen werpruimte; de bal niet in
de werpruimte van de tegen
strever terechtkomt; de gooier
meer dan driemaal na elkaar
werpt. Het is de tweede gooier
niet toegelaten door meelopen
de tegenspelers te misleiden
Achterhoede
Zij bestaat uit de doelwachter
en twee verdedigers. De worp
moet in standhouding afge
wacht worden. De bal mag in
elke willekeurige houding en
betreffende ploeg een elfme
terworp gedaan worden. Het
aantal hoekballen vervalt niet
na de eerste helft.
Elfmeterworp
Elke speler kan deze worp
doen. Gedurende deze worp
mag slechts een blinde verde
diger der tegenpartij het doel
bewaken. Deze dient plaats te
nemen op de keepermat. De
worp moet vanuit het aange
duide punt in de elfmeterzone
gedaan worden. Hij is zonder
herhaling ongeldig wanneer de
bal eerst voorbij de werpruimte
de bodem raakt. Dit heeft ech
ter geen strafworp als gevolg.
Strafworp
De strafworp kan door elke
speler genomen worden, zon
der aanloop en na het signaal
genspelers, en mag, na signaal
van de scheidsrechter onmid
dellijk teruggegooid worden.
Bij het begin of onderbreking
van het spel vertrekt de bal uit
de verdediging na signaal van
de scheidsrechter.
Scheidsrechter
Elke wedstrijd wordt door een
neutrale scheidsrechter geleid,
bijgestaan door twee lijnrech
ters.
Bij elk signaal van de scheids
rechter volgt duidelijke uitleg.
Spelonderbreking
Wanneer storend lawaai van
gelijk welke oorsprong het spel
hindert, is de scheidsrechter
verplicht het spel te onderbre
ken.
Oriëntering
Slechts in volgende gevallen is
lifla
eiejOm rolbal te beoefenen voor
e inVisueel gehandikapten moet
teniet terrein 26 meter lang zijn en
13 meter breed De omtrek van
tier iet terrein wordt aangeduid
ngemet goed z'cbtbare koorden,
vijj evenals de middellijn. De hoe-
n eken worden aangeduid met
oka loekvlaggen
vooiOp de middellijn dienen drie
ie voelbare tekens aangebracht;
sa deze zijn aangebracht rechto-
?est ver padden van ^et doel en
de doelpalen
kon De werpzone is vier meter lang
,ers(en bevindt zich aan weerszij-
boden van de middellijrk De
eci werpzone is aangeduid met
ebo een kleefband en moet zeer
5 eijgoed zichtbaar zijn. De doelen,
be voorzien van netten, zijn 5 me-
bie ter lang en 1,3 meter hoo9 en
pan >evinden zich in "het midden
van de doellijn. Op 11 m. voor
u ii het midden van elk doel is een
oka teken «elfmeterpunt» aange-
cen bracht. Voor elk doel zijn drie
>tad verdedigingspunten aange-
bracht. Ze worden aangeduid
da met matten en worden als volgt
.13 geplaatst: afstand doellijn ach-
per torste rand van de keepermat:
,.on< 0,20 m; afstand doellijn - ach-
n ol torste rand van de backmatten:
TAK 0,20 meter. Er wordt gespeeld
ve? met een rinkelbal van 2 kg.
hof:
Ploegindeling
,oe" Elke ploeg is samengesteld uit
V|'f spelers Twee reservespe-
Vatv'ers z'in toegelaten De doel-
wachter en verdedigers moe-
opo-ton volledig blind of geblind
doekt zijn. De gooiërs moeten'
gezichtszwakken of blind zijn.
Het dragen van een medikale
bril, voor de gooiers, heeft
geen bezwaar. De spelers mo
gen van funktie verwisselen na
ruggespraak met de scheids
rechter. De voorgeschreven
samenstelling van de ploeg
moet nochtans onveranderd
blijven.
Duur van
het spel
De speelzijde en de ploeg die
moet aanvangen, worden door
loting aangeduid.
Na de rust wisselt men van
plaats. De duur van het spel
bedraagt tweemaal zeven mi
nuten effektief spel.
Gooiers
De gooiers proberen de bal
met een zwierige worp over de
doellijn der tegenspelers te rol
len. Gedurende het spel mo
gen de gooiers slechts op ei
gen gehoorruimte staan en
mogen niet bij de verdediging
tussenkomen. Zolang de te
genpartij in het bezit is van de
bal staat zij doelmatig opge
steld aan de zijlijnen zodat zij
door de tegenspelers niet kan
getroffen worden.
Worp
De worp gebeurt vanuit eigen
werpruimte en vanuit een wil
lekeurige plaats der middellijn.
Hij hoeft niet aangekondigd te
worden. Wanneer een gooier
«keeper» roept dient de keeper
onmiddellijk met «ja» te ant
woorden. De worp kan ofwel in
standhouding, ofwel na aan-
met het gehele lichaam afge
weerd worden. Het is echter
niet toegelaten een ketting te
vormen. De drie verdedigers
blijven steeds op hun mat om
de oriëntering op het speelter
rein niet te verliezen. De achter
hoede mag geen worp op het
doel der tegenpartij doen en
evenmin is het die spelers toe
gelaten hun eigen werpruimte
te betreden. Wanneer de bal
de doellijn volledig is overge-
rold, wordt dit als doelpunt er
kend.
Hoekbal
Wanneer de achterhoede de
bal over het doel, of buiten de
doellijn heeft gegooid, wordt dit
voor de werpende ploeg een
hoekbal Hoekbalworpen wor
den niet uitgevoerd, doch na
drie hoekballen mag door de
van de scheidsrechter. Gedu
rende deze worp mogen
slechts twee blinde tegenspe
lers der achterhoede het doel
bewaken. Ze dienen plaats te
nemen op de backmatten en in
standhouding. De worp mag op
elk willekeurig punt van de
middellijn gebeuren. Wanneer
de bal buiten de werpruimte te
rechtkomt mag de worp niet
herhaald worden en krijgt de
tegenpartij een strafworp toe
gewezen.
Binnenspel
Wanneer de doelwachter of
een verdediger in het bezit is
van de bal moeten ze deze hun
gooiers toewerpen. Hier is
akoustische hulp toegelaten.
Wanneer de bai bij het binnen
spel over de middellijn rolt, dan
wordt hij het bezit van de te-
oriëntering toegelaten: wan
neer een speler een aangeduid
standpunt verlaten heeft en
zich in het geheel niet meer kan
oriënteren, wanneer de gooi
ers bij binnenspel hun stand
plaats aangeven, Slechts de
achterspelers mogen onder
ling aanduidingspunten aan el
kaar opgeven wanneer de bal
toegeworpen wordt. Spelrech-
ters en toeschouwers mogen
niet tussenkomen. Wanneer
afweermaatregelen door
vreemde hulp worden ge
steund, is de worp ongeldig en
moét hij herhaald worden.
Personen die een blinddoek
drageq, moet de blinddoek er
kend zijn door de federatie.
TORBAL
Terrein
Dit is 16 meter lang en 7 meter
breed. De omtrek wordt met
koorden aangeduid. Op de
doellijn wordt een doel ge
plaatst van 7 meter op 1,30 me
ter. Het doel moet voorzien zijn
van netten. De werpzone is 6
meter lang, te meten vanaf de
doellijn. Deze zesmeterlijn
wordt aangeduid door elastiek
of lint gespannen over de
breedte van het terrein op 0,50
meter hoogte. Voor ieder doel
bevinden zich drie verdedi
gingspunten. Afstand doellijn -
achterste rand der keepermat:
0,20 m - afstand doellijn - ach
terste rand der backmatten:
1,20 meter.
Er wordt gespeeld met een rin
kelbal (basketrinkelbal).
Ploegindeling
Elke ploeg is samengesteld uit
drie spelers, een reservespeler
is toegelaten.
Deze vier spelers kunnen ge
durende een wedstrijd naar wil
lekeur verwisseld worden. Een
speler in een bepaalde ploeg
ingedeeld, mag niet op de
zelfde dag van ploeg wisselen.
Wanneer twee spelers uitval
len, mag naar eigen goeddun
ken verder gespeeld worden.
Wanneer men opgeeft, beko
men de tegenstrevers de pun
ten. De spelers dienen blind of
gezichtszwak te zijn. De ge
zichtszwakken dienen een
blinddoek te dragen, goedge
keurd door de federatie.
Duur van
het spel
De speelzijde en de ploeg die
moet aanvangen worden door
loting aangeduid. Na de rust
wisselt men van plaats of
speelhelft. De duur van het
spel bedraagt tweerrfaal vijf
minuten effektief spel.
Worp
Deze dient zo laag mogelijk te
gebeuren en voor de zesmeter
lijn de grond te raken en dan
verder te rollen. Alle ballen die
de 0,50 m. elastiek of lint over
schrijden of raken, worden
aanzien als springbal. Rolt de
bal na het afweren over de
middellijn, dan komt hij toe aan
de tegenstrevers om een
nieuwe worp te doen. De worp
dient niet aangekondigd te
worden, en gebeurt met min
stens een knie op de mat.
Strafworp
Bij een fout moet 1 speler het
terrein verlaten en moet de
middelmat vrij gemaakt wor
den. Bij de derde foutbal verla
ten twee spelers het terrein en
wordt de middelmat bezet door
een speler die de bal in ge
hurkte houding mag afwach
ten.
Elke wedstrijd wordt door een
neutrale scheidsrechter geleid,
bijgestaan door twee lijnrech
ters. Bij elk signaal volgt duide
lijke uitleg.
Spelonderbreking
Wanneer een storend lawaai
van gelijk welke oorsprong het
spel hindert is de scheidsrech
ter verplicht het spel te onder
breken.
Houding
De verdedigers moeten de bal
afwachten geknield op de mat.
Wanneer de bal de doellijn vol
ledig overschreden heeft is het
doelpunt. Wanneer een speler
bij het werpen de bal in eigen
doel verwerkt wordt dit als een
geldig doelpunt aanzien.
Worden aanzien als fouten:
springballen; worp voorbij de
zesmeterlijn, meer dan drie
maal na elkaar werpen van de
zelfde spelers, niet werpen
vanop de mat.
Reglementen
zijn
reglementen
De inrichters van rol en torbal
zijn gehouden aan een hele
reeks voorwaarden, die er niet
om liegen. Een paar punten uit
deze reglementen: Indien de
scheidsrechter de zaal of het
terrein afkeurt zal de inrich
tende ploeg een boete van
10.000 F. betalen aan de fe
deratie en de federatie zal op
haar beurt de kosten van de
andere benadeelde ploeg ver
effenen. Bij het niet betalen van
deze boete zal de ploeg in
kwestie worden uitgesloten.
Doelstelling
Wat is in wezen de doelstelling
van Vi. Ge 7 Der.derclub? In
drie punten samengevat: Het
verspreiden van de geest van
en het beoefenen van lichame
lijke opvoeding en sport tussen
visueel gehandikapten.
Het bevorderen ervan door al
lerhande initiatieven, kontak
ten, organiseren van kompeti
ties, inrichten van tornooien,
manifestaties op touw zetten
die door visueel gehandikap
ten mogelijk zijn.
Het houden van sportmee-
tings, lessen, voordrachten,
oefeningen, met één woord
alle initiatieven nemen, die het
ontspannings en gemeen
schapsleven van visueel ge
handikapten bevorderen of van
aard zijn haar doelstelling te
bevorderen of ze na te streven.
Denderclub en
de prestaties
Denderclub doet het lang niet
slecht in de tweede nationale
afdeling torfbal. Denderclub 4,
Brussel 2 punten. Het was een
prachtige overwinning van de
ploeg, tegen een rechtstreekse
tegenstrever. In deze te Luik
gehouden wedstrijd ontbrak
nochtans Erik Sterck, die op
prachtige wijze vervangen
werd door Gaby Van Isterdael.
