L
BOEIEND TEATER
OP HOOG NIVEAU
BI
J ONS
PIETER DE BRUYNE EN DE
HEDENDAAGSE MEUBELKUNST
CATHARINISTEN MET «HEKSENJACHT»
DE 2 WUZEN OP EEN
—ZOALS TE
VERWACHTEN
KILLE AVOND
OP KERSTDAG
WERKTEN MEE AAN
DEZE PRODUKTIE
28 - 24-12-76 - De Voorpost
Vorig week-end vergastten de Catharinisten het steeds talrijker opkomend toneelpubliek op een
hoogvlieger. Deze overdadige opkomst (de stadsschouwburg zat eivol) bewijst dat toneelminnend Aalst
wel degelijk belangstelling opbrengt voor stukken van het ernstige genre. Met de produktie van
«Heksenjacht» van Arthur Miller bewandelen de Catharinisten beroepspaden. De talrijke toeschouwers
v oclden bijna ademloos de spannende sfeer die van de scène uitging aan. Een brok levensecht teater!
De Amerikaanse auteur Arthur
Miller is een sterk maatschap
pelijk bewogen schrijver. Zijn
«Crucible», vertaald als «De
heksen van Salem» of «Heksen
jacht». schreef hij in 1952. In dit
.stuk reageert hij fel tegen de in
Amerika door Mac Carthy
ontketende jacht op kommu-
nisten. hij grijpt hiervoor naar
reëeie feiten uit de geschiedenis;
in 1692 werden te Salem in
••Massachussets. tientallen men
sen op beschuldiging van hek
serij veroordeeld en gehangen.
In dit stuk liggen haatgevoelens
van mensen aan de basis van
vervolging, marteling en ter
dood veroordeling.
Het dochtertje van dominee
Parris. Betty, is na een danspar
tijtje met andere jongeren in het
bos. opeens ziek geworden, ligt
onbeweeglijk te bed en blijkt op
momenten visioenen te hebben
die haar met een onwerkelijke
kracht bewegen. Al vlug doen
in het dorp de geruchten de
ronde dat hier hekserij bij
betrokken is. Deze stelling
wordt nog meer geloofwaardig
als blijkt dat ook het dochtertje
van landeigenaar Putnam de
zelfde ziekteverschijnselen ver
toont. Dominee Hale, bekend
als duivelbezweerder komt erbij
en onder zijn invloed bekent
Tituba. zwarte slavin bij Parris.
één en ander, dat kan doen
geloven dat zij inderdaad met de
duivel in verbinding stond. Is het
onder haar invloed dat verschil
lende jongeren, met als aan
voerster Abigail, nicht van
Parris. de ene vrouw na de
andere van hekserij gaan be
schuldigen? Feit is dat aan
houding op aanhouding volgt en
dat onder de dekmantel van het
algemeen welzijn vice-
gouverneur Damforth gesteund
door rechter Hathorne de in
woners van Salem die weigeren
te bekennen dat zij met de duivel
samenzweren terecht stellen.
•Dit groots opgezet spektakel
Ik kruimelde de wind lussen mijn vingers en de koude die ik kauwde, had
de smaak van gebraden kalkoen 25 december? Mmmm. ik keek in m'n
agenda. Inderdaad, het moet Kerstmis zijn vandaag en ik was tevreden
over mezelf dat ik kon doen alsof het me helemaal niet kon verdommen en
ik makkelijk afstand nemen kon van elke verkristelijkte ensènering van
wat ik nu wel. en morgen weer niet. in termen van vrede zou kunnen
betuigenMijn handen zakten nog wat dieper in de lege zakken en ik
stapte op een glad trottoir de zesentwintigste tegemoet, als langs een
ontweg naar het niets. Bing Crosby's witte kerstdromen tolden als
agressieve parasietjes middenin m'n werkelijke bekommernissen, zeg
maar eenzaamheid. Hoe kon ik in godsnaam blij zijn met de onvervalste
werkelijkheid die ik opzettelijk en ten titel van persoonlijk eksperiment
voor ogen wou blijven houden? Ik tastte naar een ponskaart om in m'n
geprogrammeerd hersenpannetje te schuiven. Slijmballen Denver en
Mouskouri vochten om de opdracht. De kerstbollen hingen als stunt
mannetjes in de glitter-etalazjes en ik zocht vruchteloos naar een frituur
met kolabus en lookworst.
Zij had lang. sluik haar. Niet van de mooiste weliswaar, maar met zo'n
onweerstaanbare charme dat elk mannelijk ego voor haar ging steige
ren. Nou goed. ze had lang haar dat nu en dan naargelang het aantal
beaufort over haar bijna gerimpeld voorhoofd heen. ging spelen op
haar grote ogen. Oh wat mooie ogen. groot en bruin.' Echt. gepofte
kastanjes, maar die at ik liever. Ook zij. zij slenterde rond in de kille stad
omdat., euh omdat.omdat haar vader dronk en haar moeder met een
andere vent de wijde wereld was ingetrokken mooi zo. klinkt waarach
tig Zangeres-zonder-naams: 't heeft gene naam). Wel. ook zij had de
wind niet in de zeilen. Niet alleen omdat ze geen zeilen had maar ook. en
misschien wel vooral, omdat de wereld voor haar met horten en stoten
draaide. Zowaar met een ommetje naar het niets, natuurlijk. Ik kende
haar helemaal niet. maar wist goed dat onze wegen zich in de volgende
bocht gingen kruisen en dat ik. zo ze wegschoof op de aanvriezende mist
en ik hoopte dat ze zou vallen in een gulle bui van barmhartigheid
haar hand zou nemen en met de laatste zat htheid (men zegt dat ik een
beest hen. weet je) die ik uit mijn bezoedelde ziel zou kunnen knijpen, het
meisje zou optrekken naar m'n vege borst zodat ze op de rechte weg zou
geraken. Met mij. natuurlijk...
De dag werd intussen weer verschillende pozen ouder en de sterre van
Bcthchem wou maar niet van achter die donkere hoek te voorschijn
komenAlleen de wijze was er, De herderkes telden reeds hun s< haapjes.
Geen licht meer om de resten van de kalkoen, achter de rolluiken in de
troosteloeze gevels, te verraden. Heren der wel een late voorbijganger
die zich door een attente dame voor de gelegenheid in pel urn mantel
gelooid, oh wat leuk naar huis liet loodsen. En plots, toen ik de
volgende hoi hl naderde, meer nog. instapte zag ik haarVoor het eerst.
Ze liep gebogen onder de mist en haar stappen waren nog stiller dan de
maan ooit in de nacht was voorbijgeschoven. Ze daiht hetzelfde als ik. en
stapte verder...
NIES
draagt de stempel van een team
vaklui.-die achter de schermen
deze produktie stevig opbouw
den. Grote zorg werd besteed
aan het dekor, dat sober maar
funktioneel was.
Regisseur Nolle Versyp heeft
met treffende aksenten dit
tragisch stuk van menselijke
macht en onmacht briljant tot
zijn recht gebracht. Zijn akteurs
en aktrices heeft hij hard laten
werken, met als resultaat een
hechte groep, homogeen, ak-
terend op hoog niveau, met een
sterke karaktertekening van
elk der personages. Het is ons
moeilijk zonder wel achttien
keer in herhaling te vallen elk
der eenentwintig personages
afzonderlijk te beoordelen. Laat
ons de groep in zijn geheel als
.uitstekend betitelen en ergens de
menselijke tekortkomingen,
eigenlijk van ondergeschikt be
lang; even. om de objektiviteit in
ere te houden, vluchtig opsom
men. Enkele versprekingen, zeer
slechte uitspraak bij een jonge
Limburgse debutante, het toch
nog steunen op de tekstopgever
door sommigen.
Storende elementen waren ech-
Bert Eelbode: dominee Parris
Erwin Van Herreweghe: dominee Hale
Luc Van den Broeck: vice-gourverneur Damforth
Marcel Carlier: rechter Hathorne
Dries Bruyninckx: schout Herrick
Jean-Paul Van Steertegem: gerechtsgriffier Cheever
Nelly De Hert: Tituba, meid bij Parris
Katrien Vermeersch: Betty, dochter van Parris
fjib. De Leeuw: Abigail, nicht van Parris
Jos'Van Mol: landeigenaar Putnam
Machteld De Rauw: zijn vrouw
Herman Slagmulder: Boer Proctor
Simone Van Laethem: zijn vrouw
Leo Vertongen: boer Corey
Albert Vandenbosch: boer Nurse
Marie-Jeanne Mylaerts: Sarah Good
Annie Moortgat: Rebecca
Nicole Gits: Marie Warren, meid bij"Proctor
Mia Slagmulder: Suzanna Walcott
Mieke Vanmol: Mercy Lewis, meid bij Putnam
Dries Carlier: Hopkins
Regie: Nolle Versyp
Toneelmeester: William Verbestel
Assistentie: Luc Van Cauter
Dekorontwerp: Nolle Versyp
Dekorbouw: stadspersoneel en leden van de Kamer
Belichting: Hubert Janssens
.Grime: Elsie Coppens
Kostumes: Huis Maes, Tielt
Foto's Hugo Klinck
Produktieleiding: EmielFrancois
ter de stoelen met uitstaande
poten, ongewoon in onze heden
daagse nieubelmode. die nogal
wat te verduren kregen. Schop
pen en stampen van boer
Proctor, vrouw en meid waren
hier niet opzettelijk.
Het derde bedrijf deed ietwat
chaotisch aan-, mede door de vele
akteurs op een toch veel te kleine
scène. Even zagen we in dit
iltiereel een visioen: De
Koninklijke Aloude Kamer van
Rhethorycken in het auditorium
van het kultureel centrum.
Molenstraat, «Heksenjacht» van
Arthur. Miller opvoeren. Samen
vattend: de Catharinisten
hebben een geheel van echt mooi
toneel aangeboden. De voorstel
ling die doorging als deelname
aan het Renaat Ravijtstoneel-
tornooi was hoogstaand.
ROEL VAN DE PLAS
Dominee Parris, nicht Abigail en Tituba rond het ziekbed van Betty
(el)
In het gezin van boer Proctor, de boer zijn vrouw Elisabeth en de meid Mary Warren, (el)
OUD HOSPITAAL AALST
Waarachtig een pracht van een kerstprogramma
beste mensen. Ideaal voorde mensen met kinderen,
die je van de ene tekenfilm: naar de andere kan
sturen, en toch een vrolijk brokje amusement voor de
anderen. Waar beginnen we vandaag mee?
20.000 MIJLEN ONDER ZEE
Een Disney-film (wie zou daaraan twijfelen?) naar de
overbekende roman van ons aller Jules Verne, groot
meester van de fantastische verhalen. Het mag ge
zegd worden dat ik geen Disney-fan ben, maar de
kombinatie met Verne is waarlijk goed geslaagd,
(cinema Palace).
KING KONG IS ONTSNAPT!
een film van Ishoro Honda (weet niet of die knaap
iets mettle plaatselijke bromfietsenfabriek te maken
heeft).
Het is ondertussen al wel bekend dat de Amerikanen
een nieuwe superproduktie aan het klaarstomen zijn,
een remake of vervolg (zo goed ben ik niet ingelicht)
van de magnifieke film van Ernest B. Schoedsack. In
afwachting dat die (film uiteraard) uit de machines
komt gerold hebben de Japanners -mits toestem
ming van de Amerikaanse produktiefilm- hun King
Kong gemaakt.
Ishiro Honda's film kan uiteraard langs geen kanten
konkurreren met de charmes van Schoedsacks' King
Kong. Het verhaal is natuurlijk uitermate sensatio
neel King Kong neemt het op tegen de ijzeren robot
en ander ongedierte - doch dat neemt niet weg dat
Honda nog veel te leren heeft.
Voor liefhebbers van fantatische films uiteraard een
aanrander van belang, (cinema Feestpaleis).
LUCKY LUKE
Geestige animatiefilm naar de beroemde verhalen
van ons aller Morris (tekeningen) en Goscinny (tekst).
Ondertussen is er alweer een Lucky Luke in de maak,
doch daar moeten we nog een paar jaartjes op
wachten: tekenfilm is immers monnikenwerk, (cine
ma Alfa).
VF
efu!
i d
He
/en
I B
hi
ove
lisv
/oe
t H
arbi
^>rtli
ige
de
Op initiatief van «De Vrienden van het Museum van het Oud-Hospitaal», een nieuwe v.z.w.
(waarover later meer) gaat in het oud-Hospitaal, gelegen Oude Vismarkt te Aalst, een zeer
interessante tentoonstelling door. Tot 15 januari 1977 kan men er kennis maken met een
aantal meubelkreaties van de vermaarde binnenhuisarchitekt Pieter De Bruyne.
kunst». Reeds het daarop
volgend jaar gaf hij te Aalst
zijn eerste individuele ten
toonstelling. Hierbij bleef
het niethij nam verder deel
aan verschillende nationale
Pieter De Bruyne werd ge
boren te Aalst op 4 juli
1931. In 1953 behaalde hij
aan het Hoger Instituut
Sint-Lucas te Brussel het
diploma «Binnenhuis-
Mcubelcxperiment in hel Oud Hospitaal. Een zit voor hem en voor
baar (jm)
en internationale salons,
gaf talrijke individuele ten
toonstelling. Hierbij bleef
het niethij nam verder deel
aan verschillende nationale
en internationale salons,
gaf talrijke individuele
exposities, en sleepte ver
schillende bekroningen en
onderscheidingen in de
wacht. Verder ondernam hij
vele studiereizen in en bui
ten Europa.
Pieter De Bruyne is een van
de weinige disigners uit ons
land die er in slaagden in
ternationale erkenning te
bekomen. VOor wie het
werk van De Bruyne gezien
heeft is dit echter vanzelf
sprekend. Hij is een van de
weinigen die er in geslaagd
is een moderne vormgeving
te koppelen aan de fijnzin
nigheid van het aloude lij
nenspel. Daarin schuilt naar
onze mening een belangrijk
deel van zijn sukses. De
ontwerpen van De Bruyne
zijn nooit gewild extrava
gant. Elke vorm lijkt be
dachtzaam te zijn opge
bouwd. Vandaar dat de
Bruynes ontwerpen in hun
realisatie sterk individueel
zijn; vast op de poten
staan.
Vaak is het ontwerp assy-
metrisch opgevat, maar dan
op een zodanig wijze dat
het geheel toch de indruk
geeft een harmonieus ge
heel te zijn. Verschillende
bezoekers maakten opmer
kingen over het al dan niet
functioneel zijn van De
Bruynes scheppingen. Het
is misschien wel zo dat hier
en daar de bruikbaarheid te
lijden kan hebben van de
vorm, maar dit verwijt kan
men vele stijlvol opgevatte
meubels maken. Denken we
hierbij enkel maar aan b.v.
een Louis XV-stijl.
In zijn inleiding bij de voor
opening van de tentoonstel
ling sprak de heer L. De
Haecht, prof. Filosofie aan
de Leuvense Universiteit
over het artistieke aspekt in
De Bruynes meubelontwer
pen. Hiertoe zette hij de
klok enkele eeuwen terug
en wees op het verwant
schap tussen ambacht en
kunst dat toen bestond. De
ivoren toren-kultus van het
kunstenaarschap werd in de
vorige eeuw tot het uiterste
doorgedreven en zelfs nu,
in onze tijd eigenen velen
zich het kunstenaar zijn toe
zonder voldoende vakken
nis te bezitten. In dergelijke
gevallen berust dit op al dan
niet opgedrongen ideolo
gieën. De realisatie of het
kunstwerk zelve, lijdt dan
onder tal van technische
onvolkomenheden. In onze
overgekom m ercialiseerd
wereld is het echter een
koud kunstje om ook min
derwaardig werk aan de
man te brengen, wat als ge
volg heeft dat velen het
steeds maar moeilijker krij
gen om een onderscheid te
maken tussen het betere en
het minderwaardige. Hoe
wel deze bedenking ons:
meer ingegeven werd dooi
hetgeen we zien gebeureri
in de wereld der plastisch^
kunsten kunnen we toef
zeer gemakkelijk aansluiter
bij de kunst van Pieter D(
Bruyne, die in de kern toef
ook bij de plastische
kunsten behoort. Teven
zijn we het er met Prof. De
Haecht volkomen over eens
dat het kunstzinnige in he
werk van de disigner zekei
niet moet onderdoen vooi
het (vaak zogezegde) artis
tieke in andere kunstrich
tingen. Beheersin van de:
materie, gevoed door een
gezonde kunstzinnige geest
(de «spirit» waar zo graag
over gesproken wordt) blijft
nog steeds een onvoorwaar
delijke eis voor een goede
artistieke realisatie.
Dit laatste vinden we terug
in het werk van Pieter De
Bruyne. Datgene maakt al
les aanvaardbaar en wel in
die mate dat zijn scheppin
gen, die volkomen van onze
tijd zijn, helemaal niet sto
ren in het historische kader
van het Oud-Hospitaal
waarin ze zijn tentoonge
steld. Ga en overtuig uzelf.
A.D.G
