•1
[CHTPAAR WAUTERS,
[LAMINGEN IN DE STATES
VLAAMS LEVEN IN AMERIKA
MILAC-STAD ZORGT VOOR EEN
BLIJVENDE BINDING TUSSEN SOLDAAT EN
ZIJN THUIS
AALST GEZIEN
VANUIT AMERIKA
THIERRY
kJitL m
De Voorpost - 31-3-1978 - 7
■li deze regels onder ogen krijgt zitten Mr. en Mevr. Louis
■iters, oom en tante van Frans Wauters, de dynamische voorzit-
lvan het Feestkomitee, reeds in het vliegtuig dat hen naar de
es, meer bepaald naar Warren, Michigan, terugbrengt na een
intie in hun geboorteland.
r mevrouw was dit reeds de achtste, voor mijnheer de vijfde
|l (wegens drukke bezigheden) dat naar de Oude Wereld werd
(gekeerd voor een tijdspanne van enkele weken. Ze komen er
5 graag terug. «Uw geboorteland vergeet ge immers nooit-,
ons mevrouw, afkomstig uit Nieuwerkerken, -maar hier voor
d blijven gaat niet meer. Daarvoor zijn er te veel banden met de
les en vooral met de dochter en de kleinkinderen die men zo maar
Ikan, noch wil achterlaten.-
ijn jeugd leersnijder van be-
lokten hem, via een oom van
rouw. de USA wegens de ho-
levensstandaard (alle Belgen
misschien niet rijk maar dan
hwelstellend). Eendozisavon-
:rsbloed deed dan de rest en op
30 jaar vertrok Louis met zijn
ie. Werk vindt een Belg er da-
ijk want hij staat er gekend als
erwoed «werker- en Louis
ion dan maar als timmerman,
dat hij reeds tijdens wereld-
rlog II in Frankrijk had beoe-
ki. Dal hij het ondertussen heeft
wacht tot een zeer gcappre-
:rd specialist in ondergrondse
uwwerken als rioleringen, tun-
n metrobanen waarbij hij
jds twee decenna als supervisor
9n treedt zegt Louis ons zelf niet.
kt i arvoor is hij zelfs als een man
dc American Way of Life heeft
igcnomen té bescheiden. Zijn
enticvolle gastheer Bogaerts
nitiatiefnemcr van de Aals-
sc Kulturcle Raad. vult dan ook
ime de leemten die Louis opzet-
ijk laat. aan.
n woning vond hij zo zonder
«eite. De huizen zijn er uit hout
n naakt met errond dan een steen
metscld wat voor een adekwate
atie zorgt.
Die
Detroit, de stad waar ons echtpaar
terechtkwam, telt, de agglomera
tie inkluis, 4,5 miljoen inwoners.
De stad zelf is echter voor 75
80% bewoond door zwarten wat
vele blanken doet besluiten zich in
de sub-groups, de buitenwijken, te
vestigen. Het echtpaar Wauters
woont dan ook in Detroit-Warren.
De meeste mensen werken er in de
bouw maar ook de autofabrieken.
zowel die van Ford, General Mo
tors als Chrysler stellen er ettelijke
tienduizenden aan het werk. Ford
liep uil tot 90.000 werknemers in
Detroit maar daar werd dan ook
het hele proces, komende van erts
en uitmondende in een auto, een
realiteit.
In Detroit leven voor het ogenblik
een 40.000 Vlamingen, •Belgen-
zegt men ginder want «Vlamin
gen- kennen de meesten er niet.
Toch zijn het er allemaal want Wa
len treft men er zeer weinig. Met
hun 40.000 vormen ze echter de
kleinste buitenlandse groep waar
bij Polen en Italianen het meest in
aantal zijn. Wel zijn ze er volledig
in het leven geïntegreerd en is het
er een werkelijk pluralistisch voe
lende gemeenschap. Zijn de Vla
mingen er minst in aantal, in kwa
liteit worden ze er zeker geappre-
In de «Gazette van Détroit» verscheen een artikel «Aalst op
een Kruispunt». We vatten het hier dan voor U bondig
samen.
«Aan een kruispunt kan men de verkeerde weg inslaan. Dat
deed Aalst, zoals vele andere steden, op het domein van
stedebouw en toerisme. Uit de informatie verstrekt door de
toeristische dienst in het Belfort bleek een ruime belangstel
ling voor Aalst op gebied van ééndagstoerisme. Buiten de
karnavalperiode komen de toeristen uitsluitend naar Aalst
om de historische gebouwen te bekijken. Deze dienen dan
ook in een historisch kader te worden behouden. Het is
nutteloos zorg te dragen voor enkele gebouwen als men de
rest laat verknoeien. Het bouwen van een flatgebouw aan
de Hopmarkt was voor het toerisme te Aalst geen pluspunt.
Aalst heeft hiervan echter niet het monopolie: denk maar
aan het flatgebouw aan de historische Kouter te Gent, of
aan de Grote Markt te Eeklo.
De restauratie van de gevel van het Jezuïtenkollege is
hierbij dan wel zeer positief. De omgeving van de St-
Martinuskerk werd echter voor een deel verknoeid. De mas
todont uit de Molenstraat wordt grotesk en breekt totaal elke
proportie van straat en omgeving. Ook de H. Geestkapel
dient te worden bewaard en de hoek van de Lange Zout-
straat en het Sluierstraatje.
Natuurlijk heeft Aalst een schat aan historisch belangrijke
gebouwen als het Belfort dat het oudst bewaard schepen
huis van het land zou zijn, de «Grauwe Steen», het «Land
huis», het «Oud-Hospitaal», het «Keizerlijk plein» met de
indrukwekkende herenhuizen.
De St-Jozefkerk schijnt te verdwijnen achter de flatge
bouwen en aan de Denderboorden ziet men dat de industrie
en estetica moeilijk te verzoenen zijn».
Tot daar de mening van «De Gazet van Détroit».
LH
cicerd en geen enkele Vlaming
hoeft er werkloos rond te zwerven.
Voor een werkloze is het er ten
andere niet als hier bij ons. Maxi
maal kan men er 26 weken stempe
len. en bij uitzondering, in moei
lijke periodes nog 13 weken meer
maar dan is de kous ook af en komt
men terecht bij de Openbare On
derstand (de Welfare) doch eerst
dient men dan wel het bewijs te
leveren dat men niets meer bezit.
Ook voor wat betreft de gezond
heidszorg is men best verzekerd,
zoniet kan men in enkele maanden
op de bodem van zijn spaarcenten
geraken. In de bouwsektor bvb.
betaalt men voor deze verzekering
18.000 fr. 's jaars wat dan reeds
een vermindering van 50% bete
kent. Daar legt de werkgever dan
nog bij zodat de regeling wel fel op
de onze lijkt. Zonder staatstussen-
komst dan maar korporatistisch
9
id o
,0) de «Gazette van Détroit», een weekblad gesticht in 1914,
,rn>s door Louis Wauters bezorgd verscheen een artikel «Aalst
*ar> een Kruispunt». De inhoud van dit artikel willen we U
hoérder in dit blad even resumeren. De «Gazette» zelf is «the
=>eJtly Belgian Newspaper in America» en «Belgian» duidt hier
an wel op «Vlaams» want een Franse zin konden we er niet in
nden. Wel Engelse artikels (Amerikaanse dan) want na de 2e
r e 3e generatie kennen deze «Vlamingen» hun moedertaal
as1et meer en ervaren ze enkel als een folkloristische feno
meen. Er zijn inderdaad geen Vlaamse scholen (een «Even-
gschool» die Vlaams wilde aanleren leed na een jaar bijna
;hipbreuk) en sommige ouders houden hun moedertaal bij
un kinderen weinig in ere.
geregeld.
Pensioen krijgt men na 65 jaar ar
beid. Bazispensioen is dan 410
dollar of een 12.000 fr. per
maand. Daarbij kunnen dan sup
plementaire sommen komen. Zo
krijgt men in de autobranche na 30
jaar werk zijn bijkomend pensioen
van 18.000 fr.
Een begrafenisplechtigheid kost er
ook wel geld. Dat kan schomme
len van 25.000 tot een 400.000 fr.
Normaal hierbij is een 3.000 dol
lar of 90.000 fr. Daarin is dan wel
absoluut alles begrepen, wordt al
les door de .begrafenisondernemer
geregeld en komt men terecht in
een uitermate prachtvol mortua
rium voor zover dat dan nog een
troost kan zijn. Lijkbidders of we
nende vrouwen komen er, in
tegenstelling met wat wel eens
wordt verteld, althans in de streek
van Détroit niet bij te pas.
Qua levensduurte is er de laatste
tien jaar veel veranderd. Wat
vroeger abnormaal duur was
schijnt nu voor de Europeaan zeer
bereikbaar. Mevrouw zegt dat het
leven er, voor wat de dagelijkse
•verzorging betreft, beterkoop is
dan hier. Buiten de States heeft de
dollar inderdaad veel aan waarde
ingeboet doch in het land zelf bleef
zijn koopkracht nagenoeg de
zelfde. In een luxe-hotel als
«Holiday-Inn» kost een kam.er met
dubbel bed, radio en TV een 30
dollar maar er is natuurlijk veel
goedkoper in meer demokratische
gelegenheden. Een gewoon mid
dagmaal met soep. een 12 oncc-
steak (bijna halve kg) een nage
recht vindt U aan tien dollar (300
fr.) en een lunch aan 150 fr
Breakfest met oranjesap. twee eie
ren met drie srieetjes hesp of bacon
of drie worst jes, begoten met kof
fie. vindt U aan 60 fr.
Dat het echtpaar Wauters met de
40.000 andere Vlamingen er niet
tegenstaande ze in de maatschap
pij volledig geïntegreerd zijn er
toch nog een «Vlaams leven, op
nahouden leest U elders in dit
blad.
LH
:ht
.oir
oofdredakteur en ziel van het
Wl aams Verenigingsleven in en
n Détroit is Leon Buyse, de
'ader van de Vlamingen».
Ijn medewerkers in de krant
n onbezoldigde vrijwilligers
e er hun beste zorgen aan
ssteden.
'der heeft de krant korres-
Dndenten in Canada (Détroit
gt aan de rivier die het St-Clair
n het Eriemeer verbindt, aan
e Canadese grens). Moline, II-
tois, Ontario, Wisconsin en
iteraard in heel Michigan,
son Buyse is een ook in ons
nd zeer gekend man die
eds twee maal door onze ko-
ng werd vereremerkt.
en vindt er nieuws van de
irschillende Verenigingen
tn Vlamingen. In Détroit al
en zijn er reeds zeven die
>ch volgens de politieke ge-
ndheid. noch geografisch
>ch volgens het beroep maar
illedig pluralistisch zijn inge-
8ld. Louis Wauters persoon
lis er lid van vijf verschillende
s bvb de «Belgian-American
isiness Men's Association»,
American Century
lub», de «St-Charles Society»
meer andere, allen onder
et overkoepelend orgaan
Jnited Society» waarvan het
bestuur is samengesteld uit
vertegenwoordigers van de
verschillende verenigingen.
Deze vereniging zorgt dan voor
allerlei rekreatie op grote
schaal als boottochten, «Belgi
sche Kermissen» e.d.m.
In het nummer van de «Gazette
van Détroit» dat hier voor ons
ligt vinden we. om U een idee te
geven van de inhoud, o.a. bui
ten het artikel over Aalst vele
foto's 4 van Aalst, berichten
van de verschillende vereni
gingen, vermelding van ge
boorten, huwelijken en overlij-
dens van Vlamingen met een
korte levensschets waarbij op
valt dat West-Vlaanderen hier
sterk vertegenwoordigd is,
nieuws uit Détroit en omliggen
de, advertenties in het Vlaams
en in het Engels, nieuws uit de
andere staten waar veel Vla
mingen verblijven, nieuws uit
België met de bisschopswijding
van Godfried Danneels, een
opgegeten hond. ongevallen,
benoemingen te Staden, veel
sportnieuws waarbij vooral de
voetbal primeert, groeten uit
België, een vervolgverhaal van
Warden Oom («De Bliec-
kaerts») en verhalen «uit de
oude doos» ook in het West
vlaams.
95 van de in Détroit wo
nende Vlamingen zijn katoliek
en beter pratikerend dan velen
in het geboorteland. Ze moeten
via wekelijkse giften, ieder vol
gens zijn vermogen, instaan
voor het onderhoud van kerk
en parochiegeestelijkheid want
de staat komt daarbij niet tus
sen. Wekelijks wordt een om
slag (met naam) afgegeven en
daarin dient dan de som ge
stopt; een vijf dollar per
week (150 fr) wordt doorgaans
gerekend maar het is geen ver
plichting. Wil men zijn kinderen
naar de katolieke school stu
ren, dan moet wel van de paro
chiegeestelijkheid een attest
worden afgeleverd dat men tot
de parochiegemeenschap be
hoort en hiertoe is een regelma
tige bijdrage dan wél vereist.
Vele scholen zijn bestuurd door
Belgische kloosterorden zoals
bvb de Jezuïten, maar er zijn
ook Lutheraanse scholen. De
Universiteit van Détroit (Colle
ge) is katoliek. Een High-
School is bij ons een hoger
middelbare schoolafdeling.
De Belgische kerk van Détroit
brandde volledig uit maar werd
door de zorgen van de Belgi
sche kolonie weder opge
bouwd. Pastoor ervan is vaak
een Scheutist die, na 'n verblijf
in de Philippijnen, tot aan zijn
pensionering parochiedienst
doet in Détroit en met de paro
chianen leeft zonder veel on
derscheid. Men is er nog fel
traditionalistisch en absoluut
tegen het huwelijk van priesters
gekant.
Ook aan sport zijn de Vlamin
gen er geïnteresseerd en een
wielerbaan, een piste, is er ook
of wat dacht U! Vlaanderen is
toch een land van koereurs. Op
de piste in openlucht zijn 's zo
mers regelmatig meetings en in
het park worden jaarlijks twee
grote wielerwedstrijden geor
ganiseerd waaraan dan soms
een paar Belgen meedoen. Er
zijn nieuwelingen, juniors en
seniors.
In de Universiteiten is er steeds
een grote «band», 'n fanfare die
tot tweehonderd gpelende le
den kan tellen. Ook in Détroit
zelf is dergelijke fanfare die alle
mogelijke manifestaties opluis
tert en op de kiosk fel genoten
konserten geeft.
Duizenden mijlen van hier be
staat er dus nog een Vlaamsle-
vende en Vlaamsvoelende
gemeenschap die, na de nor
male dagtaak en zonder de
minste bijbedoeling, er aan
houdt aan eigen Vlaamse aard
en eigen Vlaams volksleven
getrouw te blijven. De toestand
schijnt echter voor de toekomst
minder rooskleurig.
Hoelang leven er nog échte
Vlamingen in Détroit?
LH
Dc vereniging Milac-stad, die zich aanbiedt als kontaktman tussen
het thuisfront en de miliciens in Duitsland, is samengesteld uit
bereidwillige mensen uit zeven parochies van de oude stad Aalst. Ze
proberen nu de randparochies bij hun werking te betrekken,
voorlopig echter zonder resultaat.
Kunstgalerij PALET
Fr. Courtensstr. 33
9330 DENDERM
Tel. 052/21.46.10
UITNODIGING
KUNSTSCHILDER
stelt zijn schilderwerken tentoon
van 31-3 tot 13-4-1978
De tentoonstelling is open alle
werkdagen van 9 u. tot 19 u
Zondagen van 10 tot 13
14 u. tot 20 u. TOEGANG VRIJ.
Om de in Duitsland gelegerde
vrienden het nieuws uit hun
streek te laten weten, wordt hen
iedere week een gratis eksem-
plaar van dc Voorpost en een
parochieblaadje gestuurd.
Maandelijks krijgen ze een
nummer van Ekstra-Rantsoen,
op nationaal vlak uitgegeven.
Volgens de heer onderpastoor
Michel Beeckaert, verantwoor
delijke voor Milac-stad, gaan
deze nieuwsberichten van hand
tot hand in de kazernes,
ledereen wacht er op en het
nieuws wordt verslonden. Tij
dens de week van de soldaat, de
eerste week van februari, wor
den de dienstplichtigen speciaal
verwend. Eerst en vooral wordt
hen een speciale editie van
Extra-Rantsoen toegestuurd.
Velen ontvangen tevens een
meestal lieve brief van meerdere
leerlingen van het zesde leerjaar
van de basisschool. Zij hebben er
echt plezier in, want de meeste
kinderen krijgen een leuke
antwoordbrief terug. De solda
ten vertellen wat ze doen in het
leger, welke opdrachten ze te
vervullen hebben of geven een
boeiende beschrijving van tank
en raket. Voor een inspanning
hoort wat! Daarom wordt er een
prijskamp georganiseerd voor
de leerlingen van de lagere
school. De kwis gaat steeds over
«de soldaat». Door een aantal
rebussen op te lossen, kunnen ze
een puntenoverwinning halen.
Iedere deelnemer wordt beloond
met boekenprijzen. Op de vraag
waar het nodige geld vandaan
komt om al die projekten te
financieren, antwoordde de heer
Beeckaert: We hebben een
T-dansant gehouden in de
jeugdklub Ypselon. Verleden
maand hebben we 1500 eksem-
plaren van onze Milac-uitgave
«De ajuin, Aalst» verkocht aan
de deuren van onze kerken. De
verzendingskosten lopen inder
daad met veel geld weg. Als we
vermelden dat iedere dienst
plichtige met nieuwjaar een
geschenk opgestuurd krijgt (een
boek, een schrijfmap...) bent u
er zeker van overtuigd, dat we
aktiviteiten moeten inrichten.
Een tweede hoogtepunt van onze
werking is de jaarlijkse voorlich
tingsvergadering voor de toe
komstige miliciens uit Aalst. De
laatste vergadering werd gehou
den op 6 december. Iedere
kandidaat dienstplichtige werd
uitgenodigd naar de zaal Ypse
lon. De gastspreker, die er iets
van afweet en het zeer goed kan
zeggen, is steeds almoezenier
Willems. Hij hangt de toekom
stige landsverdediger een reëel
beeld op van «den troep» en het
kazerneleven, zodat ze er niet
onvoorbereid in terecht komen.
Problemen zijn er ook wel. We
krijgen de adressen van de
opgeroepenen doorgespeeld van
de militiedienst. Om de adressen
van de SM's bij te houden: dat is
een andere zaak. Vaak verhui
zen ze na een korte opleiding
naar Duitsland. Dan vragen we
hun nieuwe verblijfplaats aan
hun ouders. Dit vergt veel werk,
maar het heeft ook een voordeel:
we krijgen een persoonlijk
kontakt met die mensen.
Ook gehuwde soldaten vormen
soms een probleem, vooral op
financieel gebied. De grootste
problemen ondervinden we bij
de begeleiding van de jonge
beroepsvrijwilligers (van het
korte type). De meesten gaan bij
het leger omdat ze geen werk
vinden. Na twee maanden is
alles tegen hun zin en hebben ze
spijt dat ze «tekenden». Sommi
ge ontsporen en krijgen zware
straffen, die hen nog opstandi
ger maken. Dat zijn de lastigste
moeilijkheden om op te los
sen.
Toch is het door deze groep
BV-'s, dat het mogelijk was de
dienstplicht in Duitsland in te
korten tol 10 maand (vroeger
12). Ons aantal leden is hierdoor
verminderd, evenals door de
strengere selektie en het groter
aantal vrijstellingen. Maar, be
sloot de heer onderpastoor, we
weten dat we onze soldaten en
hun ouders een dienst bewijzen.
Daarom...zullen wij doorgaan.
Informatie kan steeds bekomen
worden bij de heer onderpastoor
van Sint-Jozef, Michel Bee
ckaert. Dendermondsesteenweg
20.
De leden van de Milac-groep
zijn:
Sint-Martinus: E.H. Keymeulen
(proost), de heren Van Den
Berghe Hugo, Mallego Hugo.
Sint-Jozef: E.H. Beeckaert
(proost), de heren Valère Van
Der Haegen en Patrick Van De
Maele.
Sint-Anna: E.H. Ghyselen
(proost) en de heren Emiel De
Schrijver, Paul De Brouwer en
Hugo Schepens.
Sint-Antonis: de heren Henri De
Pelsmaecker en Gilbert De
Lombaert
Mijlbeek: E.H. Gosseye (proost)
E.H. Michel Beekaerr, de stimula
tor achter de Milac organisatie
JM
en de heer De Wael Guido
Heilig Hart: E.H. Van Poeck
(proost) en de heren Paul
HendrickxenJohanCoen
Immerzeel heeft één verant
woordelijke: de heer Firmin Van
Vaerenbergh
R. Devijver
Tijdens de Paasmigen had op Terlinden e
s plaats. Hier de start van de 25-plussers (EL)
