grooMede
Gevangeniswezen in belgie»
ASSALE OPKOMST VOOR DEBAT
:s
DE ERFENIS VAN FAUCONNIER
en
OP KOMST IN LEDE
3oys
a op
fiets
lie;
igavond 24 april ging in «De Volkskring» in seerde inrichting wou
een debat door over «Het Gevangeniswezen in hem opnemen. Het
dat werd georganiseerd door de studen- mocht echter niet baten,
ub «Ochsenia». De opkomst was massaal. Dat Wie zijn ouders ver-
uiteraard een gevolg van de grote reklamekam- moordt, is een beest en
ie die werd georganiseerd rond de organisatie moet dus opgesloten
et interessante panel dat op de affiche stond worden, een eis van het
n c leid speelde voor lokvogel.
el d
is dzou echter allemaal en de gevangenen zelf
loi geweest zijn: een i.v.m. de wet-Lejeune, de
a publiek én een de- onbestaande positieve
iet een uniek panel, reklassering, het leed
begon al toen Jan voor het achtergebleven
tompaey die op de gezin, en vaak de leegte
moderator waarin de ontslagen ge-
ekondigd stond, liet vangenen komt te staan
dat hij verstek nadat de familie met hem
i aa r» 11 lucoi iiicii lucucvcii uai
IS' !aten 0.aan' f' heeft gebroken, enz. Leed Vermassen en zijn mede-
jUCI mot r* n rot O inr.rrft hnntrnM m nf nor)
gingstehuisü!
Achiel Nijs
Aalmoezenier Nijs bracht
een eerder droog over-
n met zon grote wordt bestraft met leed standers gelijk hadden en
- Pf waller daar Johan en dat is volgens meester werd Dirk dan toch opge-
ierens onmiddellijk Vermassen een verkeerd nomen in een ver20rgin.
gevonden werd uitgangspunt. Het gevan-
ran Rompaey te ver- geniswezen is noodzake-
Ongelukkiger lijk, maar het moet posi-
het wegvallen van tief vermenselijkt wor-
J| gerechtspsychiater den. B.V. door de demo-
F ns die via telegram kratie binnen de gevan- zicht met getallenmate-
neten dat «er iets in genisssen in te voeren en riaal van het gevangenis-
i/eg gekomen was», een organisme voor kon- wezen in het algemeen
v-gauw werd in zijn trole op de direktie in het en van Leuven-Centraal
s beroep gedaan op leven te roepen. Bij ge- in het bijzonder. Hij toon-
lan de Coninck, joer- brek aan een dergelijk or- de zich een nuchtere
bij «Humo» die in ganisme heerst nogal
laterie nogal thuis is wat willekeur bij direktie
iet in «Humo» een en bewakend personeel,
pastoor die met beide
voeten op de binnenkoer
van de gevangenis staat
piil had gewijd aan willekeur die zelfs leid tot erh zonder wijwaterkwast
en P»
woi I
ït oc
nkt!
dief
Kind
ling
P(
aarv
en T n.
;nkt
s curt.
Hof dat ruggesteun kreeg
van een bepaalde katolie-
ke pers. Dat ondanks ver
slagen van psychiaters
die erop wezen dat Dirk
naar een verzorgende in
stelling moest. Tever
geefs. De jongen werd
veroordeeld en moest de
gevangenis in. Later
moest men toegeven dat
wiens zaak dus gebruik van geweld en
luuw moet voorko- folteren. Foltering is in
Het werd echter al onze gevangenissen nog
rtig toen de heer De schering en inslag. Al-
er ter plaatse kwam leen, durven de slachtof-
Jelen dat hij niet ak- fers het niet te rapporte-
kon gaan met de ren uit angst voor repre-
lisatoren, dat enkele sailles en negatieve in-
aken niet werden vloed op de eventuele
he< komen, en hij dus de toepassing van de wet-
poetste. De heer De Lejeune. Volgens spreker
is Direkteur van mag onze nationale afde-
iostzBelgische Gevange- ling van Amnesty Inter-
n kepen. In allerijl werd national best eens voor
Paul Van Der Hey- eigen deur vegen. Zo is
eks-praeses erbij ge- het verboden om men-
om advokaat Jef sen langer dan 9 dagen in
lassen, gevangenis- een isolatiecel op te ber-
oezenier Achiel Nijs gen. Hier in België wordt
TA(oernalisten Herman die wet lustig met de voe-
Dninck en Johan An- ten getreden en schrikt
ens voor te stellen men er niet voor terug
te leiden en het om gestraften zelfs tot 38
uren in goede banen dagen in dergelijke cellen
>uden. Van het ver- op te sluiten! Bekend is
te «hete» debat het streven van meester
dus niets in Vermassen om de misda-
daar alle leden van digers meer proberen te
i, is ipanel zowat op de- genezen via terapie, zoals
golflengte zaten, in Nederland en andere
"werd een gesprek landen al vaak gebeurt,
'bij de deelnemers ledereen weet van het
un visie op één of gevecht dat meester Ver
facet van het ge- massen uitvocht met de
5^eniswezen in België Rechtbank van Gent en
voren brachten. Al- met bepaalde katolieke
:ht vjrel het geen tegen- joernalisten die luidkeels
;elijk debat werd, eisten «Barbertje moet
U bf en toch belangrijke hangen» bij het proces
teressante zaken ge- over Dirk De W., de jon-
De sprekers kregen gen die zijn ouders en
owat een kwartier zusje neerschoot in een
ïun visie uiteen te vlaag van zinsverbijster
ing. Hij toonde aan dat de
jongen ziek was en moest
ermassen worden verzorgd. Hij was
Vermassen is geen te genezen via terapie.
kende meer in Lede Een Hollands gespeciali-
ngeving. Hij kreeg al
enkele keren de
om zijn visie op het
:htelijk bestel en het
sche penitentiaire
te propageren,
nieuws kon hij in
korte monoloog niet
.lieren. Zijn uit-
erT/spunten zijn: de
schappij moet zich
ligen tegen de mis-
Dt kan o.a. door
adigers uit de maat-
)pij weg te nemen
in een gevangenis
ijk op te bergen, tot
leer zij voldoende
>ostxiet hebben voor hun
en zij terug in de
schappij terug mo-
og d< teren. Binnen de tijd
tgegéij in de gevangenis
ijven zouden zij op-
«normaal» moe-
worden. Zij zouden
verbeterd de ge-
enis moeten veria-
Dat is een mooie
iè die in de realiteit
iggens nooit lukt. In-
ideel. Het huidige
ngenisbestel heeft
sr een negatief effekt
Ie gevangenen. Er
Ie kontakten met de
re gevangenen, die
niet stichtend zijn,
scli liet gemotiveerd
dwijnjim het anders aan te
het schijnheilige
dat wordt gespeeld
gerechtelijke instan-
gevangenisdirektie
peilt in het hart van de
gevangenen en voor hen
de funktie van ouders,
tussenpersoon, voor
spreker, infürmant, en
nog talloze andere funk-
ties speelt, met achter
aan, die van pastoor. Net
als meester Vermassen
had hij geen goed woord
over voor het gevange-
nissisteem zoals het
werkt in België. Vooral
het gebrek aan goed en
gemotiveerd verplegend
personeel kloeg hij aan.
De verhouding personeel
bewaking/personeel ver
pleging spreekt voor zich.
Die is zowat 20/1Als
staaltje van de ernst
waarmee aan verzorging
wordt gedaan gaf hij het
volgende voorbeeld: Aan
Leuven-Centraal zijn
twee dokters verbonden
die zowat 17 minuten per
dag aan de patiënten be
steden! Hoeveel uren
zouden zij doorverreke-
nen aan de staat? Als
priester was het hem ook
opgevallen dat geen en
kele partij, ook niet de
zogenaamde «kristelijke»
partij enige interesse
toont voor wat gebeurt in
het Belgische Gevange
niswezen, duidelijk om
dat gevangenen een poli
tiek oninteressante groep
vormen. Ten slotte zei hij
erg pessimistisch te zijn
voor de toekomst. Vol
gens aalmoezenier Nijs
was er 10 jaar geleden
meer tolerantie dan nu.
En het zal er nier op ver
beteren. Voortekenenen
zijn o.a. de plannen om
het bewakingspersoneel
nog op te drijven, dit ten
nadele van het verzor
gend personeel!
Herman De Coninck
Herman De Coninck zette
zich af tegen de wet Le
jeune die hij een hiepok-
riete wet noemde die
meer kwaad dan goed
sticht. Daarenboven
wordt zij op laffe wijze
uitgespeeld tegen de be
klaagden al tijdens het
proces zelf, door de jury
te beïnvloeden.
Die wet is op zichzelf niet
slecht, maar zij wordt
misbruikt en zij wordt
voor de veroordeelden
een bijkomende straf. Zij
scherpt onzekerheid. De
veroordeelden leven kon-
stant onder druk. Zij
moeten binnen de streef
lopen, zoniet zou hun ge
drag eens negatief kun
nen werken bij de behan
deling van hun dossier
m.b.t. de toepassing van
de wet-Lejeune. Dat dos
sier is ook al een bijko
mende straf omdat de
veroordeelden zelf niet
weten wat het inhoudt en
of de verslagen die over
hen gemaakt worden po
sitief of negatief zijn. Dat
betekent dat de wet-Le
jeune eigenlijk een zoet
houdertje is, een stok
achter de deur. Wie zich
als een mak lammetje ge
draagt en kruiperig on
derdanig is, maakt kans
op een goed verslag, ter
wijl veroordeelden met
een sterk karakter gemak
kelijker botsen met me
degevangenen, met ver
plegend personeel, met
de bewakers en met de
direktie. Zij moeten niet
te sterk hopen op een
gunstige toepassing van
die wet. Zo kan het be
staan dat een persoon
die voor een misdaad tot
25 j. werd veroordeeld na
10 jaar al vrijkomt, terwijl
een andere voor hetzelf
de misdrijf pas na 24,5
jaar vrijkomt. De wet-Le
jeune die eigenlijk een
recht is, wordt nog te
vaak als een gunst be
schouwd. En het crite
rium dat hierbij gehan
teerd wordt, namelijk het
gedrag buiten de gevan
genis. Spreker viel die
wet ook aan op basis van
de procedure: er is de
personeelskonferentie
die het geval bespreekt,
dan is er het bescher-
mingskomitee, een alle
gaartje van buiten de ge
vangenis, die van het ge
vangenisleven en van
misdadigers niets weten,
veelal oude gepensio
neerde vrijwilligers die
nog wat voor handen wil
len hebben en in dat ko-
mitee verzeild raken. Bij
de behandeling van het
dossier komt eveneens
het parket aan de beurt.
Een totaal ontoelaatbare
situatie. Hier speelt het
feit dat een verslag dat
opgemaakt werd door
het parket niet licht terzij
de wordt gelegd en als
bijkomend element
speelt het gevaar dat een
prokureur die toevallig
een «slecht seizoen» ge
had heeft, hier enige res
titutie zoekt en zware ei
sen stelt .v.t. de behande
ling van de dossiers. Ten
slotte moet ook nog het
Johan Anthierens, Herman de Coninck, Achilles Neys, Jef Vermassen en Paul Van Der Hey den.
(KDC)
ministerie zijn zegen ge
ven. Een ingewikkelde
procedure dus, erg on
persoonlijk. Hierbij komt
dan nog dat de betrokke
nen van dat hele gebeu
ren niets afweten en
steeds in het ongewisse
gelaten worden. Dat be
tekent ook dat de familie
geen voorbereidingen
kan treffen voor de op
vang dat de betrokken in
stellingen die zich bezig
houden met reklassering
van veroordeelden niet
aan de slag kunnen. Vol
gens Herman De Coninck
is de wet-Lejeune vaak
voor de gedetineerden
een zwaarwegende straf
en wordt zij door de di
rektie en het personeel
vaak uitgespeeld als
gunst of dreigende straf.
Johan Anthierens
Het was een moeilijke op
gave voor Johan Anthie
rens om in deze monolo
gen over het gevangenis
wezen nog een gat te vin
den dat nog gevuld
moest worden. Het hele
probleem was al groten
deels door de verschil
lende sprekers elk vanuit
z'n eigen interessesfeer
besproken. En zwaar pro
bleem was dat echter niet
voor Jahan Anthierens
die uit eigen ervaringen
rijkelijk kon putten en al
les op zijn gekende vlotte
wijze aan elkaar praatte
en het daar waar het kon
met humor voor de luis
teraars gooide. Net zoals
de andere sprekers vond
hij het spijtig dat de twee
personen die het sper
vuur van hem, van Ver
massen van Nijs en van
het publiek zou moeten
hebben doorstaan en
waardoor het een inte
ressant debat zou zijn ge
worden, het lieten afwe
ten. Hij had het o.a. over
de stereotiepe kommen-
taar die die als een dood
doener in de pers terug
wordt gevonden en door
de man in de straat gretig
wordt overgenomen, na
melijk dat het allemaal
mooi is om te pleiten
voor een menselijke be
handeling van de gevan
genen en om hen met
alle mogelijke terapieên
te proberen te genezen
maar wat gebeurt er met
de slachtoffers met de fa
milie, met de benadeel
den? Hij kloeg het on
rechtvaardige sisteem
aan van de voorhechte
nis, waarbij hij een in
stemmende reaktie van
de andere panelleden
kreeg. Hij noemde het
een schande dat zowat
de helft van de gevange
nen in de Belgische ge
vangenissen in voorar
rest zitten! Hij betwijfelde
ook de «genezende» uit
werking van opsluiting
zoals die in onze gevan
genissen van toepassing
is. Hij maakte de vergelij
king dat rotte appels
meer en meer verdorven
raken bij kontakt met an
dere rotte appels en zeker
in een muffe omgeving.
Als oorzaak van veel ge-
welduitbarstingen en
frustaties noemde hij de
sociale onrecht en de
maatschappelijke privile
gies van sommige stan
den en mensen. Wat de
ene mag, mag de andere
niet en wat de ene mag,
mag de andere veel
meer! Ook haalde hij
even de «witte boorden-
misdadigers» aan en be
sloot met de opmerking
dat bij de beschuldiging,
bij de beoordeling, bij de
jveroordeling en bij de be
straffing de machts
posities nog steeds een
grote rol spelen. De
Maatschappelijke ver
schillen zijn zelfs doorge
drongen tot in de gevan
genissen, zodanig dat het
loonverschil bij het werk
van de gevangenen ligt
in een verhouding'van 1/
9! Een broifcvan frustra
ties en ergernis onder de
gevangenen zelf. En ook
al een zoethoudertje: hou
je gedeisd, dan krijg je
misschien een betere
job...
Na Johan Anthierens
werd een korte pauze ge
houden, tijdens dewelke
het publiek op daartoe
bestemde briefjes vragen
konden noteren. De tallo
ze vragen werden dan na
de pauze door de betrok
ken sprekers netjes op
een rijtje afgehandeld. Er
waren interessante vra
gen en er waren interes
sante antwoorden, waar
bij de sprekers de gele
genheid kregen om hun
teorieën wat te verduide
lijken of hun betoog aan
te vullen. Maar van een
tegensprekeliuk debat,
waarop wij allen hadden
gehoopt, kwam niets in
huis. Hieraan hadden de
sprekers zeker geen
schuld.
De restauratiewerken aan de Fauconniersmoien te
Oordegem hebben nu eindelijk alle twijfels wegge
nomen die gerezen waren in verband met de toe
komst van de molen. Meer dan twintig jaar heeft het
dossier over de Fauconniersmoien alle administra
tieve kanalen doorzwommen, vooraleer kon overge
gaan worden tot de restauratie van dit geklasseerde
monument. Op het nippertje ontsnapt aan de slo
pershamer, uitgebrand in mei 76 en onderwerp van
een knap staaltje van administratieve oorlogsvoe
ring, kan deze pittoreske molen bogen op een
welgevuld en avontuurlijk bestaan.
met een (on)deugdzaam
bezoek vereerden, noch
het toenmalige Minis
terie van Onderwijs en de
gemeente Oordegem lie
ten zich door dergelijke
praatjes om de tuin
leiden.
Nadat de Minister van
Openbaar Onderwijs er
bij de eigenaar nogmaals
had op aangedrongen
dag
jlauv
jw Is.
we d
zag
VRIJDAG 8 MEI
Postzegelkring Leda: Klubveiling - ruilaktivi-
teiten
ZATERDAG 9 MEI
Biljarten: Kampioenschap van Groot-Lede in
de kantine van VC Jong Lede, Openveldstraat
(17.00 u).
Jeugdhuis «Leeuwerik»: Toneelvoorstelling
door de Toneelwerkgroep van het jeugdhuis
(20.00 u).
Karnavalvereniging «De Sleuren»: Voetbal-
tornooi tussen karnavalverenigingen op het
voetbalveld van Otorongo, Boskant, Wetteren,
14.30 u.: Majoberkes-Keelblussers; 16 u.: Sleu-
ren-Leedse Kalveren.
SCJV: Vrij Podium in zaal St. Martinus,
Oordegem.
B.O.F. «De Glansmerel» A.O.B.: bestuursver
gadering (20.00 u).
ZONDAG 10 MEI
Wielerwedstrijd: Nieuwelingen, Impe
Jeugdhuis «Leeuwerik» Hondenkoers (15.00
u).
SW Groot-Lede: Moederkensdag in «Volks
huis (15.00 u.).
Karnavalvereniging «De Sleuren»: voetbaltor-
nooi op terrein Otorongo, Boskant, Wetteren:
15.00: voor 3e en 4e plaats, 16.30 u: voor 1e en
2e plaats. Trofee-overhandiging: Prins Vik I.
1e Week van de Hond: (10 mei 17 mei). Met o.a.:
10 mei: Wandelzoektocht; donderdag 14 mei:
diavoorstelling in «Den Bonten Os» envoor-
dracht door Mevr. Van Damme; zaterdag 16
mei: Doggie-Dansant in «De Klub» (20 u.).
DINSDAG 12 MEI
Tornooi van SK Aalst voor 16-jarigen en
seniors. M.m.v. VC Jong Lede. 19 u. FC Dender-
leeuw-SK Aalst, 20.30 u. Verbroedering Dender-
houtem-KSC Eendracht Aalst.
De Fauconniersmoien te Oordegem. (K.D.C.)
De Fauconniersmoien is
gebouwd tussen 1830 en
1840 door de Oordegem-
menaar P. Fauconnier,
herbergier van beroep.
Achtereenvolgens kwam
hij in het bezit van de
families De Waepenaert,
Van Lierde en De Buyst,
tot hij tenslotte eigen
dom werd van L. Lale-
mant. De molen bleef in
werking tot ongeveer
1935. Daarna werd hij
overgelaten aan de gril
len van de natuur.
In het begin van de vijfti
ger jaren werd hij aange
kocht door ene Baron De
Schaetzen de Schaetzen-
hoff, voorzitter van de
v.z.w. «Les amis de la
Commission Royale des
Monuments et des Si
tes», gevestigd te Brus
sel. Daarvoor was echter
reeds heel wat geruzied
over de definitieve be
stemming van de wind
molen. Toen de molen in
1948 bij besluit van de
Regent tot geklasseerd
monument werd ver
klaard, was hij nog
steeds in het bezit van
Leo-Julius Lalemant uit
jGent. Na door het Comis-
sariaat Generaal voor
Toerisme, de arrondisse
mentscommissaris en
het College van Burge
meester en Schepenen
van Oordegem op zijn
plichten als eigenaar van
een geklasseerd monu
ment te zijn gewezen, liet
L Lalemant zonder veel
omhaal aan bovenge
noemde instanties we
ten, dat hij niet zinnens
was ook maar iets te
doen om de molen voor
verder verval te vrij
waren.
De slechte staat van de
molen had dhr. Lalemant
reeds genoopt borden te
plaatsen: «Verboden te
betreden - doodsge
vaar».
Dergelijke verwittiging
was misschien voldoen
de voor de toevallige
voorbijganger, maar
noch de talrijke vrijende
paartjes, die de molen
om bij een bevoegd mo
lenaar een ontwerp van
herstel te laten maken,
bleek duidelijk dat deze
onder geen enkele voor
waarde bereid was om
enig initiatief in die rich
ting te nemen. Dit tot
groot ongenoegen van
de gemeente Oordegem,
die, bezorgd over deze
evolutie, de nodige stap
pen deed om de eigenaar
onder druk te zetten.
Alle problemen schenen
dan ook van de baan te
zijn toen in 1953 de v.z.w.
«Les amis de la commis
sion royale des monu
ments et des sites» eige
naar werd van de molen.
Op de zitting van 10.6.56
weigert de gemeente
Oordegem echter tussen
beide te komen in de kos
ten voor herstelling van
de Fauconniersmoien, en
dit omwille van de slech
te financiële toestand van
de gemeente.
Het Ministerie van Open
baar Onderwijs wees in
dat verband de gemeente
terecht, verwijzend naar
de wet op het behoud
van monumenten en
landschappen, die de ge
meente verplicht bij te
dragen in de kosten van
de herstellings- of restau
ratiewerken aan de Fau
conniersmoien. De ge
meenteraad van 30.6.55
bevestigt echter zijn
vroeger ingenomen
standpunt, en laat de mi
nister van Openbaar On
derwijs weten dat andere
dringende uitgaven,
zoals wegenwerken en
de bouw van een nieuw
gemeentehuis voorrang
hebben. Na veel gepala-
ber stemt de gemeente
eindelijk toe in een bij
drage van 10% van de
aanbesteding. De Staat
kwam voor 50%, de pro
vincie voor 20%, de eige
naar voor 15% tussenbei
de. Dit alles werd gere
geld door het Koninklijk
Besluit van 10.2.56.
Architekt Henri Van Hall
uit Brussel en aanne
mersbedrijf Gebr. Ram-
pelberg uit Groot-Bij
gaarden voltooiden hun
herstellingswerken in
1956, en dit voor een be
drag van ongeveer
600.000 fr.
Na het overlijden van Ba
ron de Schaetzen de
Schaetzenhoff, weigerde
diens zoon de molen als
erfenis, en kwam de mo
len na een gerechtelijke -j
procedure en wat geruzie
tussen de gemeente Oor
degem en de provincie,
dan toch in het bezit van
de provincie Oost-VJaan-
deren.
In samenwerking met de
Federatie voor Toerisme
van Oost-Vlaancferen,
werd een ontwerp voor
restauratie opgemaakt.
Door de brand in 1976
kwam het vooropgestel
de tijdschema echter in
het gedrang. Uiteindelijk
is men er dan toch in
geslaagd de werkzaam
heden voor de definitieve
restauratie aan te vatten.
Architekt is F. Weyers uit
Sint-Niklaas, aan.-emer
P.V.B.A. Cottenier uit
Kortrijk. De restauratie
gebeurt i.s.m. de Rijks
dienst voor Monum mten
en Landschappen.
■KDC)
P'ovir-cif oast - vtoooderen
ujeyers f ✓int-niklooy
Kortrijk - oolbeke
Eindelijk is het zover... (K.D.C.)
