1
Ib
JAREL VAN DAELE:
PORTRET VAN MAN
TUSSEN GEZIN EN KOOR
LAUREATEN VIOLISTEN
<PRIJS WILLY VAN DER MEIRSCH»
fill
IF
IR
s er een Aalstenaar in de zaal?
1 SOCIAAL AJUINTJE
Momentopname: op een plek die ooit idyllisch rustig zijn om alles af te meten wezigheid van de diri-
noet zijn geweest, waar ooit nog ongestoord een met de koele rede en wat gent nam ik een paar
/ogel moet hebben kunnen zingen en waar nu daar niet in past af te keer de leiding over Ik
ononderbroken tientallen auto s voorbijrazen tracht schilderen als aftands en had wat theoretische ba-
Karei Van Daele, koorleider van «Laat blijde weer- achterhaald. gage meegekregen op de
galmen» via de stilte van zijn partituur en de Karei Van Daele blijkt muziekacademie en eer-
intimiteit van zijn klavier het eiland van de koorzang niet alleen een degelijk lijk gezegd, dirigeren
te bereiken. koorleider maar ook een was iets dat me intri
Ie stelt een aantal vrrr 9eb°ren verteller. En ont- geerde. We traden mei
je sieii een aantal vra- bouwd in een romanti- rrrrrr* j*T_i_ Qp jn fjjjv<xreri
geboren verteller. En ont- geerde. We traden met
gen op, je werk. een ST--— de,aU, dan .Nele,
schema uit, maar je grote wu UÜI
spreekt het woordje'koor' een stukje geschiedenis gensteun.
uit en je krijgt spontaan geschreven op een mo- v w_
een stukje Vlaamse kul* ment dat we afgeschre- j- l»
tuurgeschiedenis, van de ven waren, een stukje
w grond af bijna gestart in geschiedenis waar we f n'^DL
de droeve naoorlogse ja- nu vaak achteloos of {f t Z1°"
ren, beladen met de pijn sceptisch aan voorbij- vft V<m i
van de repressie, opge- gaan, geneigd ais Vader zong graag, sowel
Werk* "S Sfegr' endme,' SeT(op°PdênK^ïche
dosis idealisme, echtgenote, tot geheu- kultuurdagen), in Hilver-
sum, op het Zangfeest en
men - zoals de de Ijzerbedevaart,
als koorleider Snuffelend in Karei
Van Daeles rijke docu-
de voor het zin- mentatie vind ik in het
programma van het Gul-
densporenzangfeest van
1948 de namen van Jan.
Van der Hulst als feestre
denaar en van Octaaf
Boone als bewerker van
Oudvlaamse volksliede
ren als «Min soetlief was
in het gezin als in het
kerkkoor van Sint-Jozef.
Later werden we lid van
het knapenkoor op de H.
Hartparochie. Marcel
Coppens nam er de lei
ding waar. Hij was toen een weverkin». Verder is
immers onderwijzer aan e£ ©en kranteknipsel uit
de Sint-Lievensschool in
de Driesleutelstraat. In
die sfeer groeiden we op.
We zongen vierstemmig.
V. En wat na «Nele» en
«Uilenspiegel»?
A. «In 1954 we^d het
«Aalsters gemengd
Koor» opgericht. Het was
- onder stimulans van L.
Calloens - gegroeid van
uit het Davidsfonds. Het
luisterde allerlei plech
tigheden zoals Roden-
bachherdenkingen en
Guldensporenvieringen
op. Maar door gebrek
leiding van het koor van aan interesse bloedde
de volkskunstgroep «Ui- het dood. Ik had nu mijn
lenspiegel» te Brussel, handen vrij en trok naar
Vaak traden beide groe- de muziekacademie
pen samen op o.m. tij- waar ik gedurende vijf
dens Zuidafrikaanse jaar zang en lyrische
avonden. Vaak ook was kunst studeerde bij Ed-
er samenwerking met mond Borgers, net tot op
«De Minnestrelen», een het ogenblik dat hij met
instrumentaal en vocaal pensioen ging. Borgers
kwartet waar ook Louis was een merkwaardig
Devos deel van uitmaak- man: idealist, flamin-
te (n.v.d.r. dit is dezelfde gant, principevast. Hij
Louis Devos die voor het werkte vaak samen met
platenmerk «Erato» een Jef Van Hoof, ook al een
opname maakte van niet-alledaagse en kleur-
«Messes des Morts» van rijke figuur. Tot beter be-
Marc-Antoine Charpen- grip liet hij de opera-
tier en die daarvoor in aria's in de moedertaal
platenkntieken in tijd- zingen (dit is trouwens in
schriften en op de radio de KVO nog altijd het
grote waardering kreeg), geval). Zo komt het dat
Na vijf jaar kwam er bin- ook mijn vader op dat
nen de groep «Nele» een gebied heel wat vertaai-
splintergroep «Iwein». Ik werk deed, niet zo een-
wou geen partij kiezen, voudig als men weet dat
Daarom verliet ik beide, woord en klank harmo-
Ook kwam er een einde nisch moeten samenval-
aan mijn beroepsactivi- len en dat geen accent-
teiten te Brussel. Meteen verschuiving mogelijk is.
was ook de periode «Ui- Borgers organiseerde
lenspiegel» afgesloten.» met «KOLMA» (Kring
Oud-leerlingen Muzieka-
V. Uw vader moet wel cademie Aalst) concerten
«De Standaard» van 20
januari 1949 waaruit dit
citaat: «Het bekende koor
«Nele», een der eerst
Dat kon omdat we met z'n aangesloten zanggroe-
tienen waren. Ouder ge- pen van het Algemeen
worden trokken sommi- Nederlands Zangver-
gen naar de muziekaca- bond, nam voor enkele een bijzonder iemand ge- van de zangklas en de
demie (vanop de Oude dagen deel aan een koor- weest zijn. Kunt U zijn lyrische klas met frag-
Vismarkt keken we op de wedstrijd in Hilversum, figuur wat scherper be- menten uit opera's en
Oude Dender) en leerden De flinke zanggroep naderen? operetten van Vlamin-
er een instrument bespe- kaapte in de 4e categorie A. Er was een speciale gen. Na zijn vertrek werd
len. Later kwamen er de de eerste prijs weg met relatie tussen mijn vader het initietief genomen
verloofden bij. Zo groei- bet opgelegde stuk «De en Gaston Feremans, in om verder te zingen als
fiere Pinksterblom», be- die tijd directeur van de groep. Zo kwam «Pro
werkt door Felix De No- stedelijke muziekacade- Canto» tot stand. En Ed-
en "det Vendel» van mie. Vader was de eerste mond Borgers bleef mee-
Arthur Meulemans. Te leerling van de door Fe- werken. Men zong als
vermelden hierbij is dat remans ingericht zang- groep en individueel, zo
de beroemde componist klas die werd geleid door wel volks als belcanto.
Henk Badings en de in Edmond Borgers. Tussen Een Hullebroeckviering
Gent bekende dirigent haakjes, ik was zijn laat- uit 1963 en een belcanto-
tdward Flipse - hij leid- ste leerling. Vader en Fe- avond in Sint-Jozefskring
de voor de Gentse Orato- remans werden echte en bewijzen dit. Maar de le-
numvereniging verschil- hechte vrienden. De com- venswegen van jonge
lende keren Bachs «Mat- ponist droeg vader een mensen lopen uiteen,
theuspassie» - deel uit- vierstemmige bewerking Men fladderde het nest
maakten van de jury. - van «Gebed voor het Va- uit en gedaan was «Pro
«Parallel met de leiding derland» op en schreef Canto»
van de koorgroep «Nele» op een tekst van hem v Van nu af aan laan»
in Aalst liepen mijn be- «Schoon land, - -- -
nr. Karei Van Daele. (KDC)
den we uit tot een fami
liekoor dat vooral op
feestdagen musiceerde.
Er is dus niets nieuws
onder de zon. We speel
den huismuziek, aange
stoken door vaders voor
beeld.
In 1947 werd, onder lei
ding van Gilbert Claus,
de volkskunstgroep «Ne
le» opgericht. Er waren
zang, volksdans, vendel-
zwaaien en een blokfluit
ensemble. Ik stond in
voor de koorzang. Aan
vankelijk was ik gewoon
zingend lid. Maar bij af-
roepsactiviteiten en de land».
weg van Karei Van Daele
als koorleider parallel
met die van «Laat blijde
weergalmen». Vertel
eens iets over de start
we ook concerten met ge
wijde en profane muziek.
Ons eerste kerkconcert
viel op 7 maart 1967 en
Gaston De Cock, huidige
dirigent van het «Halle
lujakoor», was in een re
censie in de «Gazet van
Aalst» een en al lof over
dit eerste optreden.»
De zondagmorgen lijkt
intussen al een heel stuk
opgeschoven en voor de
verdere geschiedenis
van het koor raadpleeg
ik hun 'chronijke' en vis
er het essentiële uit. Alex
Van Lil is een uitstekend
leidsman. Vanaf 1968
neemt «Laat blijde weer
galmen» deel aan de pro
vinciale koorzangtor-
nooien, een weg die cres
cendo gaat en uitloopt op
de klassering in ere-divi-
sie in 1975 en de bevesti
ging daarvan in 1977. De
kringloop van activitei
ten houdt niet stil: het
opluisteren van de feest
dagen op de jxtrochie, de
jaarlijkse concerten, hu
welijksmissen, verbroe
dering met Krefeld, me
dewerking aan de Mat-
theuspassie en aan Fere
mans' oratorium «Het
bronzen Hart», meisere
nades en deelname aan
koortreffens van het ANZ
vormen de hoofdbrok.
Hoogtepunt is het optre
den binnen een zomer-
traditie in de Sint-Mi-
chielskathedraal te Brus
sel met Fux' «Klostemeu-
burger Messe».
Maar ook de sfeer van
vriendschap wordt gesti
muleerd door de kooruit-
stappen en de Cecilia-
feesten en niet het minst
door een geest van ver
standhouding, gekruid
met humor. Momenteel
telt het koor een vijftigtal
leden, vrij gelijkmatig
verdeeld over de ver
schillende stemmen, en
er wordt druk gewerkt
aan de voorbereiding
van het concert voor het
orgelfonds op dinsdag 5
mei.»
V. Hoe kiest een koorlei
der zijn repertorium? Met
welke factoren moet hij
rekening houden? De
partituren komen hem
toch niet toegewaaid?
Daar zit toch heel wat
werk achter?
petitie en uitvoeri
pen me helemat
Toch kan ik het
evenwicht tussen
en koor vinden 1
werk valt licht d(
sfeer die binnen hi
heerst.»
V. Het koorleve
Vlaanderen bereil J
menteel een degel
veau. Ik hoorde i
laatste provinciaal
tornooi o.m. twee
chiekoren, nl. uit I 61
sem en uit Nederix
Jaren geleden zou<
rigent en koor te
geweest zijn de pnisc
toon te treffen, nu !ge oj
daar interpretati sens
nuancering bij. a op
A. «Dit heeft heel I ove
maken met de op] ion 1
en de vervolmakin de
de koorleiders. D< t in
servatoria, het
mensinstituut, het
en het organisere B'bjk
cycli zorgen voo I^®
theoretische ruggf
die in mijn tijd oi Brmi
baar was. Bove 00
kanwie zich wil b
len, een beroep do
Vlaamse en Nederl
tijdschriften. Doorc
vorming van de
ders grondig is,
hun aanpak gron<
stellen hoge eisen
resultaat is in
ding.»
V. Als ik in
Vlaamse steden
ren hoor zingen v<
me op dat ze mekt
dicht benaderei
klankidioom, dat
sterke binding is
traditie, dat je ovei
bijna vast patroon
een brok Bach of
del, een stukje M<
sohn, een volkslii
Brahms, iets van
bodem. Schütz, Bi
de, Telemann en dt
sen van de twirfj®den
eeuw lijken margE1'^!"
Ik overdrijf, maar -
doel: werken we n unje|
veel met geijkte vofeiie tal
Ook het festival Te 11
Vlaanderen is hie^t spoi
altijd vrij te pleite:
A. «Je kan niet nat
traditie kijken,
mensen van wie heL getrj
door de tijd is geld Met
I er bc
tenop:
A. «Wat de religieuze
muziek betreft primeert
het functionele. Maar
daarbinnen blijft ruimte
rtuurlijk was er een Aalstenaar in de zaal. Zelfs laureaat gedrukt te zien,
eer dan een, maar die zaten dan wel aan de meer betekent dan een
rkeerde kant. Ze waren namelijk te zien, bij het berg concertjes in de pa
tbliek, en we hadden er minstens eentje op het rochiezaal of op het kof
epodium verwacht. Daar was maar één autochto- fiekransje met knikkende
j inwoner te zien. De burgemeester leidde de familieleden en glunde-
rona in, gaf de cheque en de plaketten en wees op rende sympathisanten,
ït belang van de wedstrijd. Aan de wedstrijd had Omdat de deelnemers
jzelf geen deelgenomen. De burgemeester heeft al zeer jong zijn, en jonge
ren geen diploma's en juryleden meer nodig om mensen voor hun inzet
3rfekt de eerste viool te hanteren. meer dan aanmoediging
verdienen geven we in
kat te zien. deze bespreking geen in-
Of je nu laaiend enthou- dividuele punten, maar
siast bent over het ver- een algemene indruk
schijnsel «wedstrijd» (al over het programma, de
of niet met groeneta- keuze en de verwerking,
felkleedjuryleden en de Omdat de jury zich bij
daarbij behorende ca- het behalen van de prijs
priolen), feit is dat jonge vooral liet inspireren
mensen er pas geraken, door de voorstelling van
langs een défilé van offi- het opgelegde stuk, dat
de muzikanten was, is ciële examens, dat ein- speciaal voor deze gele-
wel bi .zonder merkwaar- deloos toonladders en genheid door Willy Van
dig al., je weet dat er bij solopartijtjes inoefenen der Meirsch, gecompo-
de 9 d'elnemers geen en- in een chique living of neerd werd, en door de
kele alstenaar te be- een donkere zolderkamer kandidaten op 6 weken
speurfn was. We zouden zonder naar buiten te tre- tijds diende ingestu-
zo voor de vuist 3 jonge den ook maar een droeve deerd, geeft het pro
violist' m kunnen opnoe- bedoening is, dat talent gramma waarbij de leer-
men, lie aan de voor- zonder papieren erken- lingen uit eigen keuze
.vaar n voldeden en ning in dit gezegend mogen spelen voor nuan-
oijna iker een ereprijs, land tien keer niets is, en cebespreking. Zo zie je
elfs c 3 hoofdprijs waard dat je naam als onder- bijvoorbeeld dat violis-
varen. en toch... geen scheiden kandidaat of ten die opteren voor"bra-
i de inleidende woor-
en belichtte de stadsva-
er langs anekdotische
en persoonlijke weg de
figuur en het werk van
Willy Van den Meirsch.
Dat het uitgerekend uit
zijn mond ook te horen
was br.e belangrijk deze
wedstrijd voor beginnen-
A. «Onze parochie, Sint-
Anna, bestaat 25 jaar. voor polyfonie, roman-
Pastoor Biesemans zali- tiek of hedendaagse mu-
ger heeft hier alles uit de ziek. Avant-garde druf ik
grond gestampt. Jules niet aan. Het klank-
Ghyselen en Jef Limpens idioom ligt te ver buiten
achteraf hebben samen het gewone. Het ligt voor
met hem verder gebouwd de hand dat ik rekening
aan een reeks kern- en houd met de kwaliteiten
werkgroepen die nog al- van mijn koor. Voor pro-
hjd de basis en de gist fane muziek is de basis
zijn van de parochiewer- minder smal enzoek ik
king.
Marleen Ediers, laureate van de Prijs Willy Van der Meirsch 1981
(KDC)
In 1965 kwam er een op
roep gericht tot mensen
die belangstelling had
den voor het zingen. Ik
daarheen. Ik stond
tegenover Jules Ghyse-
len onder vier ogen. «Als
Mozes niet naar de berg
gaat, komt de berg naar
Mozes» zei hij. Karei, ik
reken op jou voor de lei
ding van het koor. Ik
stond perplex maar kon
noch wilde weigeren. We
vormden een paro
chiekoor maar stonden
alleen in voor het opluis
teren van feestdagen en
traden ook wel eens op
voor een speciale aange
legenheid. Om interesse
te wekken organiseerden
naar een zo groot moge
lijke variatie. Paul Val-
gaeren koorconsulent bij
het ANZ, en koorweek
ends waarin mensen als
Cooremans, Nees, Schol-
laert en Van Nevel be
trokken zijn, vormen voor
de keuze van de materie
een uiterst geschikte lei
draad. Uit een overvloed
ig aanbod wordt via het
zingen, de piano en het
kritisch oor van mijn ee
ga gewikt en gewogen.
Voor de uitvoering pro
beer ik zo dicht en zo
nauwkeurig mogelijk
persoonlijkheid en doel
stellingen van de compo
nist te benaderen.»
V. Is het koor dan uw
eigen hobby?
A. «Ja. Voorbereiding, re
en de kritiek heeftjei
staan. Toch zoek
elke religieuze pl<
heid, voor elk conc<
naar iets origineel
niet-alledaags. Ik
aan Paul Hindemi
Willem Vogel en dj
Vlamingen die we
wat hun toekomt.»
V. We stappen nu
het beeld van Kan
Daele als dirigei
richten ons tot de
loze burger. Waar
persoonlijke
voorkeur, ook in
xnein buiten de k<
ziek?
A. «Bc ben moment)
zig met werk va:
mann Schein, een
noot van Schütz.
een echte openl
omdat het
kingsvol is. Het liefilizei.
me Beethovens snrlate
niën en Brahms' 1 him
Requiem, geen tiet b<
van droefenis maafet sw
troost en hoop.» loden
idje-i
Slotmoment; het geèing v
van auto's op de Btor de
wijnlaan blijft mon uit M
aanhouden maar di
bloesems zitten we uilen
de bomen en er h<! Jam:
muzieknoten in de
En wat meer is, i
een boeiend
ontmoet.
oots i
voure-stukken in hun jon
ge weemoed en geest
drift over talloze valkui
len springen, maar strui-
tituren schikken. Dat be-
j Je Prijs Willy Van der Meirsch 1981Marleen Ediers, en de onderscheiden geleiders die achter onze
mL.D'Haeseïeer. (KDC) stedelijke sjoelbak
plaats nemen, om daar
uit de subtiele betonnen
geluiden te plukken,
over sterke vingers maar
keiden over molshopen, vooral over een sterk hart
zo vind je bij alle kandi- moeten beschikken kan
daten schoonheidsvlek- er tussendoor toch nog ging naar een haarzuive-
jes, en is de toonzuiver- maar eens in. re en bekoorlijke Hertel
heid niet altijd de hoog- De keuze, dat is ook een met een minimaal vleug-
ste troef, zo zou je bijna mooi hoofdstuk. Daaruit je moderne adem onder
pezeweverig kunnen leer je dat de nieuwe gar-
stellen dat de viooltaai, de andermaal opdaagt
dat subtiele spel van met vioolpedagogen en
klank en licht nog uitge- tophits sinds mensen-
diept moet worden, maar heugnis ons bekend: Vi-
toch getuigt het geheel valdi ligt nog altijd in de
over gans de lijn van een smaak, liefst met een
zeer grote hoogte en een aartsmoeilijk kreng,
bijzondere begaafdheid. Kreutzer kan bij de Verrij-
Treffend is daarbij de zenis des vlees met alle
brede moederlijke vleu- leerboeken onder de arm
gels van de leraars en de dadelijk weer deplcmken
begeleider. Dat gaat van op, hij is nog altijd bij.
- geef hier je viool, ik zal Handel, met de romanti-
wel stemmen - tot lesse- sche must is altijd raak,
naar klaarzetten en par- een goeie brok echter sa-
lonmuziek gegarandeerd
succes, en natuurlijk zijn
er de Italiaanse viool
wonderen waar je zelf de
klank van het ontbre
kend kamerensemble
moet bij bekleuren.
Mijn voorkeur - als keuze
de noten, en dan vooral
naar het opgelegd stuk
dat een vlucht van angs
tige schaduwen en losse
dromen uitstuwt, en dat
vooral bij deze beurt van
de laureaten met een
kordate hardnekkige
wrong in de boog ge
speeld werd.
De «Prijs Willy Van der
Meirsch» vorig jaar voor
pianisten, dit jaar voor
Jonge mensen die, zon
der dat U en ik het alle
dagen merken, uren in
hun instrument stoppen
en ondanks alles, alleen
maar te benijden zijn.
Erelijst, Prijs Willy Van
der Meirsch:
1. Ediers Marleen (lau
reate 1981)
Onderscheiden
daten:
Pensaert Hilde
Pas Anne
Bosschem Ann
Erauw Willem
Breughelfeest
In kasteel Terlinden nodigt de WKS/M «Jing» A
uit op hun Brueghelfeesten met op 9 mei bode
vanaf 19 u. dans en vermaak.
Op 10 mei 's ochtends een openluchtmis en apef®vens
Levensvreugde n'
Op zondag 10 mei heeft er ten voordele v 1
- mentaal gehandicapten op de Osbroek een beiles ei
violisten, wordt volgend wedstrijd plaats tussen Levensvreugde Aalst i 01 hc
jaar uitgeschreven voor mj|es Lede. Aanvang te 15 u. Vi'
Parochiale feesten
Van vrijdag 8 tot zondag 10 mei in St. MartinuL
te Aalst (Zonnestraat) reusachtige parochiale
feesten.
cello.
Als het zover is, vinden
we er hppelijk wat 'in
teelt' bij.
was j
he
V^it zij:
am i«
i iets
op c
publ
iet ter
dzake
enma
ttdiui
ladelc
d in
de dr
en en
ferk.
I
Brk vc
aofoc
Be en
dan
én
in he
van
rilden
hun
It ban
dzake
rej
ït VOOJ
maa