Binnenhuisarchitekt:
adviseur, technikus,
verkoper of psycholoog?
Poolse, precolumbiaanse en Wase kunst
22 - 2.4.1982 - De Voorpost
Stipt om twee uur hangen we aan de bel van een uitgezet
herenhuis in de Stationstraat te Aalst. Even later houdt
de sekretaresse de deur open en begeleidt ons naar de
eerste verdieping waar we letterlijk een blauwe kamer
binnenkomen. Dat blauw, van een heel diep Middellandse
^eesoort wordt even doorbroken door een witlederen
eenzit en dient als rustplaats als de denk taak het laat
afweten. Aan het andere gedeelte, in helwitte formicaoin
geving, is een gesofistikeerde tekenplank neergeplant
omgeven met talloze kunst-tekenboeken netjes opgebor
gen achter een laagje beschermend glas. Pieter de Bruyne
lijkt me een integere man, in halfweg leeftijd. Een
gesprek.
krijgt een meubel een gro
tere innerlijke waarde en
kan inderdaad doorgaan
als kunstwerk, maar een
kunstwerk met minitieus
uitgezette gebruiksmoge
lijkheden. In een heden
daagse ruimte kan een
meubel ook een individuele
plaats innemen zodat het
een element op zichzelf
wordt, dat leven uitstraalt
en dat dan ook een meer
teerd worden maar wat, als
er geen vernieuwende ele
menten worden bedacht. In
Antwerpen staan heel wat
meubelen vertrekkensklaar
voor de export.Italiaanse.
De meubelfabrikanten zijn
oude vormen gaan fabrice
ren vooral in zogezegde
Vlaamse stijl of één of ande
re franse importstijl die
aanslaat. Het mooie is dan
nog dat die aangebouwde
stijl zelfs nog geen kopijen
zijn van de originele. Vele
fabrikanten staan nu aan
de klaagmuur of zijn aan
failliet toe. Ik ben geen
waarzegger maar die evolu
tie heb ik twintig jaar gele
den voorspeld. Zij die niet
vernieuwend willen denken
gaan onvermijdelijk de boot
in.
Wat met het kunstam
bacht? Hoe betaal je zoiets
tegenwoordig nog?
Het is uiteraard goed dat er
massaproduktie is geko
men, maar anderzijds is het
een gegeven dat de indus
triële produktie is omge-
timmerd tot onpersoonlijk
fabriceren van produkten
tot zolang de konsument
gebrand is om die dingen te
kopen. De ambachtsman
was in staat wat hij maakte
een persoonlijke touch mee
te geven. Om een antieke
kast te maken ben ik moe
ten gaan zoeken naar een
bronsgieter, een ciseleur,
een doreur, een polisseur.
Je vader?
Mijn vader is altijd en in
vele opzichten een bijzon
der knap man geweest.
Vrijwel alle meubelen die in
prototype uitgevoerd zijn
zijn van zijn hand. Ik heb
het bijzonder kunnen ap
preciëren dat ik 25 jaar met
mijn vader heb kunnen sa
menwerken op het ogenblik
dat hij al oud ging worden.
Op het ogenblik waar ande
ren stoppen, is hij eigenlijk
maar pas beginnen werken
naar nieuwe vormen toe.
Hij volgt en stimuleert die
evolutie van nabijEen paar
jaar terug maakte ik een
meubel, opgedragen aan
mijn leermeester Carlo Pon-
ti. Hij vond dat niet slecht,
maar vond wel dat ik toch
nog meer zou moeten dur
ven. Mijn vader is 70 jaar
vergeet dat vooral niet.
U is onlangs in het nieuws
geweest met een projekt
voor de herinrichting van
de schepenzaal in het opge
knapte belfort. Uw mening
graag.
Een paar jaar terug heeft de
stedelijke overheid mij de
opdracht gegeven het sche
pencollege met een meubel
werk te verfraaien. Naar
het schijnt door geldgebrek
is dat ontwerp van mij door
een atelier uitgevoerd om
de prijzen te kunnen druk
ken. Meer waarschijnlijk is
Van beroep is U binnen-
h uisarchi tekt, maar met
huisdekoratie hebt U zich
in het verleden weinig inge
laten.
Dat is zo tot op zekere hoog
te, omdat ik reeds sinds
mijn studententijd uitkeek
naar andere mogelijkhe
den. Wat ik wel vrij veel heb
gedaan was het inrichten
van winkelruimtenAlleen
al in het Aalsterse heb ik
zo'n 30 klanten kunnen
verder helpen met inbreng
van mijn advies, sommigen
zelfs met schitterende re
sultaten. Eén van mijn
klanten presteerde het om
in een minimum van tijd
85% van zijn omzet te ver
hogen, door de verbeterde
aantrekkingskracht naar
het potentiele kooppubliek
toe. Als een klant me vraagt
toch een vrije ruimte om te
werken doe ik dat liefst in
samenwerking met een
architekt. Op die manier
kan er een overdracht vloei
en van binnen naar buiten
toe en uiteraard ook omge
keerd. Een groot deel van
mijn beschikbare tijd gaat
echter naar mijn professo
raten in Brussel en Antwer
pen. De tijd die dan nog
overblijft, is bestemd voor
het ontwerpen van nieuwe
meubelvormen waarin de
funktie en de vorm een gro
te rol spelen
Hoe ontstaat een meubel?
Denkt U zakelijk of emotio
neel bij een opkomende
studie?
Ik ga steeds op zoek naar
konstanten in de kunst,
zelfs in de oudste vormen.
Als men zich instelt op ana-
lystisch denken, ontdekt
men die konstanten. Zo
worden er uit iedere voor
bije kuituurperiode grote
vondsten gehaald Die op
gedane impressies worden
dan ingewerkt in mijn
meubelen, samen met de
vroeger opgedane ervarin
gen van verschillende aard
zoals techniek en duur
zaamheid van de vormen.
Toen ik uw retrospektieve
tentoonstelling ging bezoe
ken in Gent had ik een be
langrijke bedenking. Uw
meubelen kwamen bij mij
Pieter De Bruyne: «Er zijn krachten aan het werk»
over, bijna als een kunst
werk dat je minzaam koes
tert en met tets dat zijn
plaats heeft als gebruiks
voorwerp.
In het begin van mijn car
rière ben ik beginnen wer
ken voor de industrie. Ik
ben toen op zoek gegaan
naar de meest efficiënte
meubelen die konden aan
gemaakt worden tegen een
lage prijs en die in ieder
geval een hedendaagse
vorm zouden meekrijgen.
Ik heb naderhand de psyc
hologische waarde leren
onderschrijven van een
voorwerp. In die kontext
persoonlijke noot brengt in
de woning.
Als esteet moet U zich elke
dag ergeren aan de smake
loosheid van de meer dan
doorsnee Belg. Scandina-
vièrs en Italianen zijn veel
alerter voor tendenzen. Hoe
verklaar je dat?
Pieter de Bruyne laat voor
de eerste keer sinds ons ge
sprek begon een duidelijke
ontgoocheling blijken. We
hebben net een periode van
grote welvaart achter de
rug met veel geld in om
loop. De overheid jammert
dat er meer moet geëxpor-
enz allemaal vakken die op
sterven na dood zijn. Zij die
ik na lang zoeken toch ge
vonden heb waren boven de
60 en sommigen ouder dan
70. De man die de guirlan
de gesneden heeft was er
ruim 80. Zover is de oude
ambachtelijke stielkennis
afgetakeld. Een jongere
met talent gaat zijn heil
zoeken in de industrie,
waarom hebben ze dan zo
lang op de vakschool geze
ten om werkjes te doen die
een leek evengoed aankan?
Mijn vader, dat is nog ie
mand die uit het goede hout
is gesneden.
dat er krachten aan het
werk zijn geweest die mijn
geavanceerd werk niet op
prijs konden stellen. De
stad heeft onlangs het bu
reau van de schilder Pieter
Coecke laten hermaken,
over 400 jaar zal men mij
dan misschien in ere her
stellen. De stad heeft zelfs
de moeite niet genomen om
me van haar intentie op de
hoogte te brengen. Voorlo
pig heb ik die trieste gang
van zaken in handen gege
ven van mijn juridisch
raadgever die verantwoor
ding zal vragen aan de be
treffende overheid.
De beruchte Bauhausschool
in de Weimarrepubhek na
de eerste wereldoorlog
heeft die invloed op uw
werk gehad?
In het begin van mijn loop
baan heeft die inderdaad tot
op zekere hoogte zijn in
vloeden laten gelden, maar
ik ben vrij snel van die hele
mentaliteit van denken af
gestapt. De Nieuwe Zake
lijkheid heeft inderdaad
zijn tijd voorbereid maar
heeft bepaalde waarden uit
geschakeld. Alles wat nu
bestaat is het resultaat er
van en de mensen hebben
het zich niet kunnen laten
om massaal huizen te bou
wen in fermettestijl overda
dig volgestouwd met klas
sieke nepmeubelen die hun
relatieve welvaart moeten
onderschrijven. De mensen
zitten nog veel te vast in een
verouderde opvatting van
de architektuur en het in
vullen van die architek
tuur. Ik vraag me werkelijk
af wat er binnen afzienbare
tijd nog gaat overblijven
aan eigenheid van die mate
rieel zeer rijke periode.
En de Italianen...
De Italianen zijn steeds een
kreatief land geweest, het
is trouwens de bakermat
van het kulturele Europa
gebleven. Ik sta niet achter
de politieke evolutie van dat
land, maar het is een expo
nent dat het land in bewe
ging is, op zoek gaat naar
vernieuwende elementen.
In Italië kan je experimen
teren met je ideeën, zodat je
gevolgd wordt door de lan
delijke meubelindustrie.
Omzeggens alles wat bij
ons aan modem meubel
wordt aangeboden is geëx
porteerd uit het schierei
land.
Hoe reageren de Italianen
tegenover uw werk?
Ik heb in Italië mijn eerste
ontwerpen kunnen laten
uitvoeren. In 1961 won ik
een internationale wed
strijd met een eetkamer die
nog steeds wordt aange
maakt, een ontwerp van
een serielamp heeft het heel
goed gedaan
U steekt een verwijzende
vinger op naar onze meu
belindustrie?
Ter illustratie van uw
vraag: In 1979 hebben een
aantal erkende ontwerpers
hun krachten gebundeld op
vraag van het ministerie
van ekonomi8che zaken.
Uit die koncentratie van 60
ontwerpen heeft er niet één
bijklank gevonden in de in
dustrie. Niets leek hen vala
bel genoeg, de helft van de
De Nieuwe Tijd, Prins Albertstraat 60, Sint-
Niklaas, stelt werk voor van Janusz Ciwicki uit
Polen. Deze graficus werd in 1949 in Przemysl
geboren. Hij volgde lessen bij bekende kunstenaars,
en behaalde zijn diploma in 1976. Samen met twee
andere Poolse kunstenaars organiseerde hij tussen
'73 en '76 tentoonstellingen, gekombineerd met
manifestaties.
De meeste van de tentoongestelde werken werden
vlak vóór de staatsgreep naar België verstuurd. De
gemoedstoestand van de kunstenaar tijdens het
vervaardigen van deze werken komt duidelijk naar
voren.
Evenals de rest van de Polen, lijdt ook deze mens
onder de voedselschaarste. Onlangs schreef hij nog
om dringend een beetje van het noodzakelijkste op te
sturen. Een kans om zich te verplaatsen in de wereld
waarin deze werken zijn ontstaan, een beetje te
begrijpen van de angst, wordt u door galerij De
Nieuwe Tijd geboden, tot 18 april, alle dagen van 12
tot 19 uur, behalve maanriap en dinsdag.
Galerij 't Poortje in Haasdonk pakt uit met wand
tapijten van Gregorio Sulca Chavez en zijn school.
De titel van deze tentoonstelling: «Draden naar de
preoolumbia&nse traditie».
Vrijdag 2 april, om 20 uur, wordt deze tentoonstel
ling ingeleid met een uiteenzetting van dhr Pollet
Libau, deskundige in de archeologie van het weef
sel, over de techniek van de oude tapijtweefkunst op
basis van natuurlijke, plantaardige kleuren.
De kunstenaar zelf, Gregorio Sulca, stamt uit een
Peruviaans weversgezinZijn vader, een wever met
een passie voor plantaardige kleurstoffen, kon nie
mand van zijn kinderen overtuigen, de traditie voort
te zetten. Gregorio studeerde antropologie en
archeologie. Via zijn studies is hij zich gaan interes
seren voor de precolumbiaanse kuituren, vooral de
miskende Wari beschaving
De Wari's stichtten een rijk, nog voor de Inca's, en
hun kuituurinvloeden zijn tot op vandaag terug te
vinden in het dagelijkse leven van Peru. Bij het
bestuderen van hun tapijten en kleurschakeringen
is Sulca terug bij het tapijtweven terechtgekomen.
Hij bracht reeds tientallen tentoonstellingen in
Amerika en Europa.
Dinsdag, donderdag en vrijdag van 14 tot 19 uur,
zaterdag en zondag van 10 tot 12 en van 14 tot 19
uur. Deze expositie loopt tot 18 april
Galerij '72 in Beveren, stelt grafiek en tekenin
gen van Wim Van Remortel voor. Opening vandaag
vrijdag om 20 uur. Toegankelijk tot en met 25 april
1982, vrijdag van 17 tot 21 uur, zaterdag en zondag
van 10 tot 12 en van 14 tot 19 uur.
wim Van Remortel uitgebreid voorstellen is wellicht
niet nodig. In 1963 werd hij laureaat van het
nationaal hoger instituut voor schone kunsten van
Antwerpen, waar hij les had gekregen van prof. Jos
Hendrickx.
Sinds 1970 geeft hij les in grafische kunsten aan de
tekenakademie Sint-Michiel in Brasschaat, en sinds
'71 in de Beverse afdeling van de Sint-Niklase
akademie. Sinds '75 is hij ook verbonden aan de
akademie te Antwerpen. Hij stelde veel tentoon in
Vlaanderen, en ook in het buitenland. Zijn technie
ken: ets, lithografie, olieverf, en vooral tekenen.
Deze tentoonstelling, met tekeningen en" grafiek,
heeft als onderwerp: het theater Daar kan je alle
richtingen mee uit, maar voor Van Remortel is niet
het onderwerp het belangrijkste maar de kleur en de
vorm.
Hij slaagt er altijd in, zijn werk een eigen schrift-
tuur en een persoonlijke stempel mee te geven.
Vorige week, donderdag 25 maart, hield Harold
Van de Perre de eerste van zijn twee voordrachten in
Sint-Niklaas. Deze prachtig gestoffeerde audiovi
suele gebeurtenis, ging door in de Calfac van het
kollege. Bij de aanvang van «Anders kijken naar
Van Eyck», legde Harold van De Perre er de nadruk
op, dat wat hij verkondigt geen evangelie is. Hij liet
de ruimte om het al of niet eens te zijn met zijn
Een algemene lijn is er niet in te trekken, maar het
Werk van Wim Van Remortel, te zien in Galerij '72
in Beveren.
staat vast dat zowel voor kunstenaars als voor leken,
deze voordracht uiterst boeiend en interessant was.
Ik heb er erg veel van geleerd, alhoewel ik vond dat
Van De Perre soms overdreef in zijn ontleden van de
schilderijen. Soms werd de draad zover uitgerafeld,
dat men naderhand met lege handen stond, en men
moest gaan nadenken waarom het eigenlijke begon
nen was.
Het verwarde taalgebruik van de spreker droeg daar
wel toe bij. Hij heeft ongetwijfeld heel veel te vertel
len, maar struikelt dikwijls over zijn eigen woorden,
begint een zin waaraan het einde tenslotte blijkt te
ontbreken. Dat werkt allemaal erg vermoeiend voor
de toehoorders.
Beslist indrukwekkend zijn de rake vergelijkingen
die hij maakt Deze werken uiterst verhelderend.
In het tweede deel van de voordracht werd naast de
beelden een bandmontage afgedraaid, met een inge
sproken tekst. Het tweede deel ging volledig over
het Lam Gods. Wanneer men dat nu zal gaan
bekijken, vindt men zeker veel terug van wat Harold
Van De Perre naar voren bracht.
Vanavond, 2 april, om 20 uur, in de Sint-Niklase
Stadsbibliotheek de tweede voordracht, over
Rubens.
Els DUCHE8NE
Pieter de Bruyne
1931 geboren op 4 juli te Aalst
1953 behaalt diploma van binnenhuisarchitekt
1955 professor aan het Hoger St.-Lukasinstituut te
Brussel
1956 eerste bekroning te Italië
stage bij Carlo Ponti te Milaan
1958 toekenning van het gouden kenteken voor
industriële vormgeving voor het ontwerp van
een metalen kinderbed.
deelname aan de wereldtentoonstelling te
Brussel
1959 vermelding in de internationale meubelwed
strijd te Cantu voor vestibulemeubelen
1960 bekroning voor een zetelontwerp
1961 bekroond in de intemationele wedstrijd te
Cantu met een eetkamer
1971 professor aan het HNIBS te Antwerpen
1972 ontwerp eigen woning
de volgende jaren worden gekenmerkt door
studiereizen naar o.a. USA/ Japan, USSR,
Egypte, Finland, Turkije, Spanje...
1980 retrospektieve tentoonstelling te Gent
1982 juni, tentoonstelling nieuwste kreaties te
Gent
Guy Gysens
1956 geboren op 25 april te Aalst
1979 behaalt diploma van binnenhuisarchitekt met
grote onderscheiding op praktijk werking
1980 werkt als ontwerper in een dekoratie-atelier
1982 tracht zijn weg te zoeken in eigen ontwerpen
Sent
tazii
irief
Cam
ech
riei
iarti
teer
Uil
tem
lat
ioff<
erli
eraj
dekc
)nze
end
trijd
e vt
fabrikanten was al vertrok
ken omdat wij met geen ro
buuste middelen werkten,
de andere helft vond het te
geavanceerd. Ik heb het ge
voel dat vele meubelfabri
kanten marchandeurs zijn
zonder enig perspektief op
de toekomst, ik geloof niet
dat het goed tot hen door
dringt met wat ze bezig zijn
te doen, een groeiproces. De
leermeesters aan de Bau-
haus schakeldenprecies
dat belangrijke element uit
en experimenteerden met
nieuwe dingen. Wil je het
heden kunnen vatten en
mee evolueren in de tijd dan
is het toch wel een absolute
must dat je het verleden te
pakken hebt Hoe kan je
een wiskundig probleem
aanpakken als de basis je
onbekend is? Om die kennis
te vergaren heb ik mijn hele
leven door gereisd en die
invloed is duidelijk te mer
ken in mijn meubelen, waar
zeer moderne elementen
kunnen samengaan met
frakties die verwijzen naar
het verleden toe.
Van reizen gesproken...
Ik ben steeds op reis ge
trokken op zoek naar stu-
diemateriaal. Het resultaat
daarvan zijn stapels teken
papier en 10.000 dia's in die
kast daar. Pieter de Bruy
ne wijst naar een kast die
hij speciaal heeft ontwor
pen om zijn diaschat in op
te bergenVooruitgang en
evolutie heb ik te danken
aan reizen. Ik interesseer
me ook sterk aan de mense
lijke gedragingen en de
link tussen de wijze waarop
ze leven en daarin door hun
omgeving geholpen wor
den. Ik ben wel 70 keer in
Italië geweest. Ik moet daar
zowat elk belangrijk mu-
Dc eerste rally tellend voor de
Metro Unipart Challenge is
uitgegroeid tot een waar suk-
ses Niet minder dan vijf iden
tiek witte Metro 1300 S ver
schenen te Dinant aan de start
van de Circuit des Ardennes.
Dne van hen kwamen ook
over de eindmeet.
Townsend Thoresen heeft
voor overtochten over het ka
naal speciaal gereduceerde ta
rieven voor korte verblijven
opgesteld. Die korting kan in
het hoogseizoen zelfs 50% be
dragen. Dat wil zonder meer
zeggen dat twee volwassenen
die met een auto reizen op de
Blauwe Wimpel route van
Townsend Thoresen van Ca
lais naar Dover slechts 2.700
fr. betalen voor een retourtrip
van 60 uur.
8eum omgekeerd hebben c 2je
zoek naar vernieuwen!
elementen. Ik ben twee ka
naar Indië getrokken... ^Z(__
dodenverbranding in BeiF
galen heeft me zeer ster 'H5
aangegrepen, het fatale i
de mens die hen daaroi1,1
niet meer gelukkig of ong jH:
lukkig maakt. De Japani
tradities. Mensen werke
er met genoegen, zij zie
daar geen verplichtenc
elementen in, zij werke
vanuit een andere visit en
Egypte, nog zo'n land m< (C£
een oude kuituur, mijn k<
mende tentoonstellin |°a
trouwens zal ten dele gi ffla|
inspireerd zijn op wat i [a.
daar kunnen ervaren heb.
Er is U ooit een plaats a D
lektor aangeboden in den
USA. md
Inderdaad, maar tot iet ïec
konkreet is het noo
e C
elc
gekomen.
U is achteraf toch verschi ®c
lende keren naar de US.
gegaan, hoe hebt U dat lan
ervaren?
Ik ben bewust lang weggrfj
bleven uit de USA omdat i
vreesde voor het ergst* c
maar het is toch een schil or
terende revelatie gewordei
De Amerikaanse mental
teit ligt me wel, er broeit d
ambitie, er is plaats voc r?"
nieuwe projekten.
Kuituur?
Zeker en vast, ze heeft hel 'cg
voordeel een jonge kuituur les
te zijn, zonder dat zij
hele resem gebeurtenissenèn
hoeft mee te slepen die vast jkl
geankerd zitten aan Euro lesl
pese tradities. New-York ii en
een stad van uitersten orj
maar het is bovenal toch de ijfc
kultuurstad geworden var dvI
de Westerse wereld, dankzj iek
de durf van hun projekten. iek
iro-
Welke zijn uw toekomst e
plannen? elij
Ik heb de laatste maand om ioc
zeggens de buitenlucht nie net
meer gezien, in juni heb il toi
terug een tentoonstelling t ras
Gent en de voorbereidingei ipv
daarvoor slorpen al mijr C.\
beschikbare tijd op.
*k
Pieter de Bruyne geeft onéan
nog een korte rondleidini lar
door zijn huis. Speciaal
het wel, maar alle wateriaftui
die gebruikt werdei |ro
zijn van een duurzame enle
vrij goedkope materie. He lez
speciale Ugt hem in het ont He
werp, waarin de Meesteen
zichzelf is geweest.
'ïy
Ben Baetem
Guy Gyseni
