imbere perspektieven voor ieldrecht [scheid met de glimlach bij Utermohlen ggenhout w ekomstvisie van de nieuwe direkteur: rkgelegenheid primordiaal Duizend jaar bouwkunst in 't Land van Waas, een monumentaal overzicht folking daalt, rkloosheid stijgt Anthony Demey De Voorpost - 16.12.1983 - 7 jaar lang leidde de uit Nederland afkomstige Theo ten Velde het Buggenhoutse Kjf Utermohlen. Buggenhouts schrijven, we, omdat het daar een vertrouwde naam r in feit maakt het deel uit van een Nederlandse concern. Utermohlen heeft zich 1 gemaakt in het produceren voor allerlei hygiënische verzorging. Vier jaar geleden het er minder goed en de Nederlandse direktie besloot toen Theo ten Velde naar Venhout te sturen om het bedrijf er weer bovenop te helpen. Hij slaagde daar lerwel in. Binnen de kortste keren kende hij er de 135 werknemers, wist hij alles I hun doen en laten, leefde hij met hun grote en kleine problemen. Kortom, hij wist {harten te veroveren. lerinneren ons nog goed land november van 1979. ten Velde vertelde ons dat hij er naar streefde 100 mensen te werk te stellen. Het werd geen ollek im, want vier jaar later zijn de fabriek 235 mensen de slag. Meer dan ten zelf ooit had durven op te stellen. Na vier jaar f en hard werken, gaat hij croweg. «Met de glimlach. ben gekomen», zo komi gen Kom zei hij op de afscheidsreceptie en hij voegde er nog aan toe: «Eigenlijk moet je mij niet vieren, want ik ga weg. Je moet de man vieren die mij opvolgt». En die opvolger is de heer Noël De Man, jong en dynamisch, geschoeid op een andere leest dan de heer ten Velde. Maar een ding hebben beide gemeen: ze willen de werkgelegenheid in Buggen- hout en in hun bedrijf verzeke ren en zelfs uitbreiden. Woorden van lof In een korte toespraak op de afscheidsreceptie zei de nieu we direkteur de heer De Man trouwens dat Theo ten Velde Utermohlen een nieuwe toe komst had gegeven en dat het nu het moment was om die verder en zeker uit te bouwen. Hij zei ook dat hij maar al te goed besefte dat de taak die hem wachtte moeilijk zou zijn, maar «met de inzet, het begrip en vooral de medewerking die hét bedrijf steeds heeft geken merkt, moet ook de toekomst verzekerd zijn». Na hem zou vanuit Nederland en het moe derbedrijf zeer in het kort de loopbaan van Theo ten Velde worden geschetst: 36 jaar ak- tief in de sektor, waarvan liefst meer dan 20 jaar bij een en hetzelfde bedrijf. Hij begon er met de uitbouw van een oerde gelijk transportsysteem dat ei genlijk aan de basis lag van het sukses. Later werd hij inge schakeld in de verkoopsdienst en ook daar bewees ten Velde dat hij van aanpakken wist. Hij werd vestigingsleider en zou later in de produktie lijn weten te brengen, tot hij in 1979 naar België werd overge heveld om het Belgische be drijf nieuwe impulsen te ge ven. Het zou blijken dat deze overplaatsing een sukses zou aan het bestaande personeel een vorming geven om het be- leid en de marktontwikkeling is nu: wat gaat de toe- «De toekomst is een uitdaging buitenland en vooral dan in de te kunnen volgen Dat komt brengen. Direkteur en met de inzet van goede Verenigde Staten seminaries „eer op investeren in perso- daarover: mensen moeten we die uitda- dienaangaande bij. Begin 1982 neel». De heer De Man streeft senh L leur'8" zeker en vast °P &ing bcst aankunnen' Ik geloof besloot hij naar Utermohlen te naar een Belgisch beleid dat termijn. Weliswaar in een nieuw management en komen en in oktober van dat- volgens hem een kombinatie is voor enkele zware in mensen. Ik wil investeren in zelfde jaar nam hij er zijn Van de Japanse motivatie en de mensen, zowel dan in machi nes», zo zegt hij. van de ene dag op de Onder meer zal wor- ;einvesteerd om het ver- ,n van de te koop aange- artikelen van het ge- Toekomstig beleid Maar dat is een nood- Direkteur Noël De Man is ie- andere werd gekonfronteerd Zijn eerste bedoeling is mand uit de streek. Hij werd met het wel en wee van het (halleen het marktaandeel veertig jaar geleden geboren in bedrijf. Met de heer De Man Tien heeft te behouden, Dendermonde, groeide op in zijn er in de Buggenhoutse het ook uit te breiden. Grembergen en woont mo- vestiging ook nieuwe tijden etekent dat er op langere menteel in Gijzegem. Hij volg- aangebroken: er werd een |n ook nieuwe mensen de humaniora aan het Heilig driejarenplan uitgewerkt, moeten bijkomen. An- Maagdcollege en trok later waarbij niet alleen wordt geke- ls is er het feit dat bin- naar Gent waar hij de graad ken naar de gaten die er in de et bedrijf drastische ver- van scheikundig ingenieur bc- markt zijn, maar waarin ook ingen zullen moeten ko- haalde. Hij vond een baan bij de eigen situatie op een bie- «Ecn noodzaak, want een Amerikaanse multinatio- zonder kritische wijze wordt misch gezien zijn we ver- nal in Erembodegem en legde doorgelicht. Uit dat plan ont- de kostprijs zo laag mo- daar de basis van zijn loop- stond dan een jaarprogramma, te houden. Dat betekent baan. Eerst in de sektor re- Ook al zeer kritisch opgesteld, verken aan de produktie search en' produktie, later als De heer De Man is formeel: oet worden opgedreven, verantwoordelijke voor Euro- «We beschikken over een bie- :rknemers wijzen op de pa voor alle bedrijfsaktivitei- zonder jong team aan mede verantwoordelijkheid die ten kreeg de heer De Man een werkers (de gemiddelde leef- ïn schouders rust. Ook sterk doorgevoerde en naar tijd ligt ergens vooraan in de vervangen, starten Amerikaans model geschoeide dertig jaar), maar het zijn stuk ïwe produkticme- management-training. Gere- voor stuk hoog gekwalificeer- geld woonde hij in binnen- en de mensen. Daarnaast wil ik funktie op. Op dat moment Amerikaanse beleidstechniek. was de heer ten Velde ziek. Maar bovenal staan er de vier zodat de heer De Man als het vragen die zowat het geweten Rotariër zijn de heer De Man is lid van de Rotary Aalst Noord: «Wat je doet is dat in de eerste plaats waar, is dat billijk voor alle betrokkenen, bevordert dat het vertrouwen en de vriend schap en komt dat alle betrok kenen ten goede». Het antwoord op deze vragen is niet zo eenvoudig en ernaar handelen is een uitermate moeilijke opdracht. Maar dat schrikt Noël De Man niet af. Integendeel, hij is ervan over tuigd dat de nieuwe weg die uitgetekend ligt best aan die doelstellingen beantwoordt en dus ook de moeite loont om te worden bewandeld. Hij gaat vertrouwvol de toekomst tege moet en met hem de 235 perso neelsleden die Utermohlen telt. irpsraad van dc grensgemeente Kieldrecht is aan ïuwing toe. Het zyn al jarenlang dezelfde mensen die rking verzekeren en er wordt nu uitgekeken naar krachten om de stuurgroep aan te vullen. Tydens ilangs gehouden vergadering van de dorpsraad, ip sekretarissen en voorzitters van plaatselijke vere- n waren uitgenodigd, hebben nieuwe medewerkers •g niet aangediend. De dorpsraad zou in elk geval n kunnen blijven bestaan. Voor Kieldrecht tekenen nderdaad minder gunstige perspektieven af en om eerwerk te kunnen bieden blijft er voor zo'n raad langrijke taak weggelegd. aad werd kort na de zijn funktie als centrumge- pgericht. In die bcginja- meente in dc polder verloren, as het verenigingsleven Het is nu een randgemeente goed vertegenwoor- geworden en door die terugval inds een tweetal jaren is tekenen zich.cen aantal minder langstelling afgenomen, gunstige perspektieven af. de laatste vergadering Voor een aantal aspektcn is er amper een tiental een negatieve trend ook al jingen van de partij vóór de fusie vast te stellen, s meerdere aanwezigen Volgens Peter Deckers, die et aangewezen na te een sociologisch onderzoek toe het komt dat die toelichtte, moet elke deelge- ie afneemt. Werkt dc meente ook binnen de fusie tad nog rond dc juiste een eigen identiteit kunnen bc- Doet men teveel aan houden. «De belcidsverant- vwerk? Aan welke woordelijken moeten oog heb- te punten moet dan wel ben voor die eigen identiteit. worden? Door de ma- Bovendien wordt het tijd dat ppkomst zullen ant- men dat onderzoek in beleid- :n nog wel een tijdje staal gaat omzetten», en. Wel werden er vra- en verspreid en aan dc Bevolking laarvan zou een moge- Een eerste duidelijke vaststcl- tuw te voeren beleid ling is dat de Kieldrccht.se bc- i worden uitgestippeld, volking steeds maar afneemt, lamste vragen: heeft de Tussen 1963 en 1978 was er lad nog zin, hoe eva- telkens een overschot, sinds- nen de werking uit het dien een terugval. Voornaam- n. hoe moet de dorps- ste oorzaken: de uitwijking ten aimcngcstcld zijn, wat gevolge van dc Linkeroevcr- rindt van het huidige ontwikkeling, een dalend ge- :chtVooraleer Peter boortccijfcr, een tekort ook i, jarenlang voorzitter aan woningen in de dorpskern, ns zetelend in de stuur- De bevolking veroudert bo- een eerder somber toe- vendicn. In 1970 bedroeg de leeld ophing over Kiel- ouderdomsindex 47, in 1978 is werd over één kon- dat al 70, drie jaar later komen punt alvast van gcdach- we tot 75. «De situatie is niet 2143 wisscld. De opvang van rampzalig», vertelde Peter 2648 gd zou volgens school- Deckers, «maar kan wel gcvol- Deckers zorgen baren, gen hebben op langere tcr- 1225 80CI'C leiding die zich mijn». Prognoses voorzien dat 2290 oor de jongeren wil in- de grensgemeente in 1996 nog 2109 is moeilijk te vinden.» zo'n 3.840 inwoners zou tellen. 0177 uc h. Deckers. Een an- Dat is dus fors onder de kaap 027f ïrstcl luidde dat dc raad van 4.000, die men jarenlang 22K est zou mogen buigen heeft kunnen optekenen. slechte huisvesting van «Wanneer jongeren uit Kicl- ugdverenigingen. Véél drecht blijven wegtrekken, zal oor de boeg. dat zeker, die daling zich dus doorzetten, in htrc!ke Pun,cn prioriteit Het komt erop aan. die trend. krijgen blijft nog een af te remmen,» aldus nog Peter IBEKI pa8- Deckers. Woonuitbreiding moet gekreëerd worden, maar 482B Kieldrecht is op het gewest- —H Ie fusie heeft Kieldrecht plan nogal karig bedeeld wat Kieldrecht. Peter Deckers: sombere vooruitzichten voor de Wase grensgemeente (Ivb) woonuitbi*eidingszones treft. Huisvesting tekenen dat de bouwnijverheid zou heropleven. Voor Kiel drecht, waar dc bouw de be langrijkste tewerkstelling uit- Sinds de industrialisatie van dc maakt, kan dat alleen maar Wase Schcldeoever werden in hoopgevend zijn. De grootse Kieldrecht 130 woningen ont- ontwikkeling van de Linkcroc- eigend en ontruimd. Door ver- ver kan op termijn kansen bie- kavelingen zijn er 340 percelen den. Volgens Peter Deckers ontstaan, waarvan er 302 wer- lijkt het aangewezen dat de den bebouwd. Momenteel is cr beroepsbevolking zich nu al in dus nog een reserve van 38 die richting zou oriënteren, percelen Volgens Luc Anné van de dienst stedebouw is er Onderwijs een theoretische grondreserve Het onderwijsniveau staat vol- voor de bouw van zo'n 140 gens cijfers uit 1970 op een woningen. Die gronden situe- eerder laag niveau. Ruim 85% ren zich in de Fort Verboom- zou slechts lager onderwijs straat, de Sportpleinstraat en hebben genoten. Mensen die de uitbreiding centrum-noord universitair en hoger nict-uni- versitair onderwijs volgden. Tewerkstelling maken nog geen twee procent Ook dc tewerkstelling biedt Ui?™?"® "fKteringvan ongunstige perspektieven. Pr dorpsnuid pikte school- agrirlschc sektor heelt forse fl L",clcn D«ke's hl««P klappen gekregen. Het aanlnl ln hoge percentage van werklozen neemt toe: in dc d'= CTkcl 'a6er onder- grensgemeente zitten nu bijna TT gcdceltc- 190 mensen zonder werk In ''Jk omdat h.cr een zogenaam- 1970 bedroeg dal cijfer nog «orde graad bestaat Voor maar 90. De tewerkstelling in de meeste een bewuste keuze de sekundairc sektor is zwaar weln'8 'olmollopen en dan la- getroffen. Voor Kieldrecht 1er 8aafl ™crkon bf) een bag- heeft dat zware gevolgen Van §ermautsc"aPPlJ- Dc cijfers de acht Beverse dcelgemcen- moe.,en dus T dlc, kontekst ten telt de grensgemeente im- 8e,ntcrPrctee,cl worden», mers het grootste aantal van de L.V.B. beroepsbevolking die in die sektor werkzaam zijn. Vooral dc bouwnijverheid is zwaar ge troffen. Kieldrecht telt thans 120 mannen zonder werk. De meeste daarvan zijn tussen de 26 en 50 jaar. Bij dc vrouwen zitten cr bijna 70 zonder werk. 38 daarvan zijn tussen dc 14 en 25 jaar. Mogelijkheden Volgens Peter Deckers zijn er worden: Utermohlen ging een nieuwe groeiperiode tege moet. Meer nog, Theo ten Velde werd met de dag meer en meer Belg, sprak zelfs met Belgische aksenten en huwde voor enkele tijd ook nog een jonge Belgische vrouw. Nu hij 65 wordt neemt hij afscheid van een bedrijf waar hij vele vrienden heeft gemaakt. Maar hij gaat ook met de glimlach omdat hij weet dat zijn opvol ging is verzekerd. Ook vanwege het organize- rend komitee dat zich weken lang had ingezet om 'de af scheidsreceptie te doen lukken waren er toespraken. «Snap oe» Hier werd Theo ten Velde voorgesteld als de «nestor» van het bedrijf. Als de man die 36 jaar in de textiel heeft gezeten en liefst sedert 1966 bij de groep aktief was. Hij werd ge roemd om zijn uiterst prettige samenwerking en in vele brie ven met gelukwensen werden ook zijn talenten onderstreept. Een van zijn gevleugelde uit drukkingen was «snap oe» en dan kon men ervan op aan dat het gesprek was afgelopen, al dus een van de redenaars. An derzijds werd zijn geheel van technisch vernuft, van warmte en oprechtheid, zijn eenvoud en zijn verbondenheid met zijn mensen en de hem omringende' gemeenschap geroemd. Maar burgemeester De Landtsheer ging nog verder toen hij stelde dat Utermohlen, gelegen in de schaduw van het Buggenhout se bos, niet eens storend werk te binnen dit stukje ongerepte natuur. «Nooit zijn er proble men geweest», aldus de burge meester die zijn uitermate goe de verstandhouding met de heer ten Velde niet onder stoe len of banken stak. Hij herin nerde aan de geweldige perso neelsuitbreiding op een perio- Buggenhout. Burgemeester De Landtsheer bracht hulde aan direkteur ten Velde (foto Piet Hermans) Buggenhout. Officieel afscheid van direkteur Theo ten Velde, hier samen met zijn jonge echtgenote. Rechts staat zijn opvolger de heer De Man, vergezeld van zijn echtgenote (foto Piet Hermans de van vier jaar en stelde het bedrijf als voorbeeld voor vele andere firma's, waar eerder wordt gedacht aan afbouwen. «U was een man on the field», aldus burgemeester De Landtsheer die aan Theo ten Velde als afscheidsgeschenk een schaal van de gemeente Buggenhout overhandigde om te eindigen met een spreuk: «Het einde van een loopbaan is het begin van een nieuw leven; het komt erop aan elke dag de vreugde te plukken». Theo ten Velde zelf bleef er uiterlijk onbewogen bij. Maar hij had het toch wel even moei lijk toen hij zijn dankwoord uitsprak. Hij was opgetogen omdat zovelen eraan gehou den hadden aanwezig te zijn op zijn afscheid. «Een direk teur zonder zijn mensen is niets», zo zei hij en dankte af zijn medewerkers, van groot tot klein. En nog «Goede men sen zullen hun direkteur steu nen en die steun verdient mij»- opvolger ten volle». Daarna werden de genodigden verzocht het gulden boek te ondertekenen dat als geschenk werd aangeboden en een blij vende herinnering zal zijn voor de scheidende direkteur. Stel dat jij, Wazenaar, een ingezetene uit een ander gewest of een ander land op bezoek krijgt en je wil hem eens een indruk geven van hoe er in 't rapenland vroeger en nu gebouwd werd, je wil hem rondleiden langs straten en pleinen, burgershuizen, boerderijen, kastelen, kerken. Hoe pak je dat aan, hoe maak je hem in bijvoorbeeld één dagje wegwijs in de architektonische wirwar, in de stoet van stijlen, in die potpourri van 't patrimonium? Je kan het is maar een suggestie het deze week in het Sint- Niklase museumgebouw geprezenteerde boek «Het Land van Waas:tien eeuwen bouwkunst» onder de arm nemen. Het is één van de vele Waaslandboeken die de jongste tijd verschenen, maar dus wel nadrukkelijk een publikatie die over heel het Wase gewest (op Moerbeke na) handelt. Een op wetenschappelijke basis tot stand gekomen werk met vulgariserende aspiraties, een goeie gids vooral omdat hij zaken in reliëf zet, omdat er inzicht wordt verschaft in een massa stromingen en kunstgolven. Toptien van 't Wase patrimonium Maar zelfs in zo'n boeiend boek kan je nog verdwalen, want 327 foto's, tekeningen en plattegronden is niet niks en er staan nogal wat waardevolle of merkwaardige bouwsels in 't Land van Waas. En toch, na een eerste lektuur van dit ook als naslagwerk bedoelde monumenten- boek wordt je al een en ander duidelijk, zie je uitschieters of buitenbeentjes, typische dingen of rare gewrochten, merk je wat alledaags is, onecht of authentiek. Uit het zo omvangrijke aanbod heb ik, vermetel schrijvc- laar, een soort toptien van 't Wase patrimonium gedistil leerd. Architekturale realisaties die, met meesterschap overigens, door Anthony Demey (de auteur van het boek) extra toegelicht worden, een extra dimensie krijgen. Ik waag het erop: 1. De Prins Albertstraat in Sint-Niklaas, als Art Nouveau-openluchtmuseum - 2. De neogothiek van het kasteel Wissekerke in Bazel - 3. Het rococostadhuis in Lokeren - 4. De kombinatie Cipierage-Prochiehuis aan de Grote Markt in Sint-Niklaas, een gerestaureerde rij barok - 5. Het kasteel Altena in Kruibeke - 6. Het romaanse kerkje van Daknam - 7. Cortcwalle in Beveren - 8. Het barokke Sint-Rochuskerkje in Sombeke - 9. De neogoti sche huizenrij in de Koophandclsfraat in Lokeren - 10. Het Moelandkasteel met neoklassistische gevel en met die memorabele Egyptische zaal. Een heel subjektieve keuze, natuurlijk. Ik héb het immers niet zo voor die geometrische Art Decotoestanden die in Sint-Niklaas welig tieren (apotheek Tuypens, klooster Hieronymoieten, dc Kristus Koningkerk, de huizen aan de Kleine Laan). De pastorie van Melsele of die van Doel zijn keurige, symmetrische bouwwerken, maar ik vind ze niet opvallend. Het voormalige stadhuis van Sint-Niklaas, neoklassicistisch, helemaal in de trant van het Gentse gerechtsgebouw gekoncipieerd, düt was een gewrocht; maar 't brandde af. Nu ja, je kan zélf je hitparade samenstellen aan de hand van wat Anthony Demey zo onderlegd weet te vertellen, want ook het Hooghuis in Doel bijvoorbeeld of het Hof ter Saksen in Beveren mogen gezien worden, of Willem Melis Voorhouthoeve langs de baan in Kemzeke. Zwierig Uit een en ander moge wel naar voren komen dat Anthony Demey aanvankelijk op uitnodiging van de uitgeverij Danthe, nu met veel medewerking van de Oudheidkundige Kring van 't Land van Waas ontzet tend interessant materiaal heeft aangedragen. Zonder meer een staalkaart van 't Wase erfgoed is dit. van tot méér dan een hoop stenen samengemetselde kreativiteit. Dat komt natuurlijk omdat Sint-Niklazenaar Demey én een theoretisch fors geschoold (licentiaat oudheidkunde en kunstgeschiedenis) man én een met de praktijk van inventarizeren, naspeuren, toetsen en ter schrift stellen heel vertrouwd patrimoniumkenner is. Hij opereert thans, als sekretaris van de Koninklijke Kommissie voor Monu menten en Landschappen, vanuit een bevoorrechte posi tie, Maar-je moet nog bewijzen dat je wat in je mars hebt ook en de 32-jarige Sint-Niklazenaar (een kerstekind, merk ik nu aan z'n geboortedag) hééft dat ten volle aangetoond. Het werd een oerdegelijke analyse in de breedte fhaast het hele Waasland, zoals al gesteld) én in de diepte (tien eeuwen). Demey kon putten uit een heel arsenaal aan bronnencmateriaaluit dokumenten van de Rijksdienst, uit materiaal in privébezit en uit foto's en zo die door de Wase Oudheidkundige Kring ter beschikking werden gesteld. Hij mocht bovendien snuisteren in kerkarchieven, in een kollektie negentiendeeeuwse houwaanvragen ook. Hij heeft vergeleken en zet ons aan om te vergelijken. Hij heeft verbanden gelegd, er zit een draad, een lijn in al die toelichtingen. Een zwierige, monumentale brok Waasland. Alle gebou wen die besproken worden, worden ook gesitueerd (straat, nummer), er zijn schitterend uitgetekende platte gronden in dit boek, detailstudies, close-ups van wat echt verdiént onder de loep te worden genomen. Voorzitter Trommelmans van de Oudheidkundige Kring heeft het dus bij het rechte eind als hij stelt dat Anthony Demey «door zijn bevoegdheid en inzet deze merkwaar dige studie heeft gerealiseerd die tot ver buiten de grenzen van het Waasland met belangstelling werd tegemoetgc- zien, getuige daarvan de indrukwekkende voorinteken- iijst». Raadplegen Achteraan in het boek behalve een pleidooi voor hel vrijwaren van het stedelijke landschap ook een resem toemaatjes: een register van architekten, een lexikon van "t architektuurjargon (wat betekent transept, wat is sgraffi to?) en een register van de Wase gemeenten.' Ook 255 biobliografische notities werden aan het slot toegevoegd plus een lijst met herkomst van de illustraties. Das natuurlijk de ideale manier om een boek van dit niveau tot een héél nuttig naslagwerk uit te bouwen, een lexikon is gewoon onmisbaar voor zo'n geglobalizeerd werk. Kortom: dit monumentenboek is monumentaal, het heeft het niveau dat de Wase monumenten verdienen, het is stééngoed. De vormgeving is bovendien heel fraai. Het werd (op heel dik papier) bij Scheerders van Kerchove in Sint-Niklaas gedrukt. W.V. Het Land van Wans. tien eeuwen bouwkunstdoor Anthony Demey. 270 bladzijden, formaat 30 x 21 cm. veel illustraties. Het kaftontwerp is van Herman Denkens. Het boek kost 1150 frank.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Voorpost | 1983 | | pagina 7