Memo Waas '84 Een verjaardagskalender
1984 wordt jubeljaar voor Sint-Pauwels,
d'hei in Waasmunster, de kerncentrale Doel
en de voetbalklubs SK Beveren en Sporting Lokeren
wess&'&sss "f—hiet .O,
jhtswetli
se busverkeer wordt her- 1969, 15 jaar geleden. De Ken-
vormd, in sommige wijken en nedytunnel voor voertuigen
dorpen die minder goed be- wordt op 31 mei ingewijd. In
deeld zijn ontstaat protest. In Sint-Niklaas is de Baensland-
Verrebroek komen bij graaf- wijk voltooid. Bij KB van 1
werken op Aven Ackers de april wordt Dolso, de Dienst
eerste sporen van een neoliti- Ontwikkeling Linker Schel-
sche vindplaats aan het licht, deoever. opgericht. En in
Staking bij Hart Cooley in Temse wordt, op 22 mei, het
Lokeren. premier Martens en zwembad ingehuldigd.
zelfs de koning op bezoek bij
n j" Ven u 1964, 20 jaar geleden. Publika-
de Boelwerf die 150 jaar be-
„„„r milinenp.nhranh in tie. op 9 maart. v,n de plannen
staat, miljoenenbrand in
bij Domo in Sint-Niklaas. Slui
ting van de breigoedfirma Tri-
d in Sint-Niklaas en van de
van de Bank van Antwerpen
i-.v.m. Linkeroever. Men wil
10.000 ha polders (Kallo, Ver-
covu m ouu-mKiuas en van ae r\i n i„.
r-, rebroek, Doel, enz.) laten tn-
Eksaardse Textielondernemin-
oen Rek-enrl raakt Hat het Palmen door de industrie, een
gen. Bekend raakt dat het vo,ume dat ,ater tQt g 6Q0 ha
Koopcentrum m Sint-Niklaas ldEtd 2al wordEn Be.
aan het Sint-Niklase Stations
plein wordt opengesteld. Pro
test tegen de aanleg van pot-
stand. Eén rijbaan van de ex-
pressweg Antwerpen-zeekust
klaar tot in Melsele.
worden een aantal industrie
parken gepland. Het Econo
misch Comité Waasland.
Wase vooruitblik op 't jaar dat dra begint. 1984. Wat valt ESjEL*™ M5». 25 jaar geleden. De «gol-
er te vieren in het Waasland, dan? Wat gebeurde er ruim vijftienduizend mensen den sixties'> kond'Êen zich
precies tien, vijftig, tweehonderd of zevenhonderd vijftig tegen kernenergie in Doel (2 woSen^eèn^amaMn^sSriê0
jaar geleden? Ik ging naar jaarlijkse traditie overigens juni). worden
grasduinen in de Wase archieven. Dat leverde veel 1974, 10 jaar geleden. Het laat-
n .,,1.1 j uuaeu v^uiimc naasiauu, ici
historisch merkwaardige gegevens op. En plots worden ste Wase stuk van de express- ontsluiting van het gewest,
die feiten van toen nu nieuws. Clapdorp ofte Sint-Pauwels ™eg Antwerpen-kust. van wordt opgericht. Op 20 sep-
bestaat 750 jaar, daar wordt geféést dus. Vijftig jaar tdt Moerbeke, wordt tember zijn de trams op de üjn
geleden ontstond Sportkring Beveren en begon in Waas- otTteK^de mogelijke inplan- AntwerPen"Harnme door au"
munster een Antwerpenaar met de exploitatie van de tine van een luchthaven in Ba- tob"ss^ vervangen voor-
heide. Tien jaar geleden promoveerde Sporting Lokeren zej. Voor het eerst wordt een g0? °P_10 Ju|> wordt in Le-
naar eerste voetbalafdeling en werd in Doel de eerste maandmarkt georganizeerd
deberg Amand Notenbaert,
5 voormalig deken van Sint-Ni-
eenheid van de kerncentrale opgeladen. In hoeverre men Kieldrecht. De eerste eenheid k(aas ve°moord
aan die jubilea her en der, bij de betrokkenen zélf dus, van de kerncentrale in Doel ^4;aar geieden. De Ron-
aandacht zal besteden valt af te wachten. In De Voorpost wordt opgeladen. De fusies de van Frankrijk doet op 9 juli
ik me tot het signaleren van die memorabele feiten, ^an gemeeiJten (op asts van eeveren aan Qp 12 september
i de voorstellen van minister c-
n taak. w l i\ u zijn er 1 meifeesten jn iinaai.
Michel) zijn haast in kannen
Kronologisch, maar dan omgekeerd (ik begin bij de jaren en kruiken c*akinsen bii de Voetbalklub Excelsior Sint-
die net achter de rug liggen) wordt hier een er. ander firma Lee"m"Smt-Niklaas en S^l^ÏTomo",^^
opgesomd en toegelicht. Een retrospektieve in de toekomst bij het caravanbedrijf De Jerde afdeling
als het ware, een dokument om bij te houden. Roeck in Sint-Gillis. Lokeren: J949 35 jaaf geiecien Volks-
g§Sklub Sf"in8 P""».0- kunstgroep Boerke Naas
1979, 5 jaar geleden. Belang- Deurne (de optie gaat echter veert naar eerste *^as®e en d.e wordt opgericht in Sint-Ni-
rijk jaar voor Kallo. men her- met door). Paniek in Waas- nreuwe brug over de Durme ,s
- -■ munster ais het gerucht de ron- gereed Overstroming inTem-
denkt achthonderd jaar paro- luumiu nvt tuuvutuutuu- - - intniiiin.i sunijn
chiegemeenschap en er is spra- de doet dat op de Baverick <5 °P :4 decemhe,t usse' sen achter de dijk..
ke van dat hier een vlieghaven Navoraketten zouden geinstal- Antwerpen en ne 1944, 40 jaar geleden. Einde
zou worden ingeplant als alter- leerd worden (ook die optie xol?t üdt ove/" op gan.g l^a" van de tweede wereldoorlog. 4
natief voor de luchthaven van wordt niet bevestigd). Het Wa- ke net navenoeneer op ae wa- september: «eerste» bevrijding
mm se OCVer van |re van Lokeren, twee mensen uit
mmi de Durmestad vinden de dood;
mwÊ. de Duitsers verwoesten de
JbËIr voertuigentunnel in Antwer-
pen' 3 september: bij gevech-
ten met de bezetter sneuvelen
WÊÈ&A 7 mensen in Belsele; 6 septem-
'yJJÊÊÊMStr;. jg ber: Sint-Gillis-Waas wordt
él •••- door de Polen bevrijd; 8 sep-
A tember: «tweede» bevrijding
van Lokeren, door Poolse
-i troepen; 9 september: bevrij-
JKPBÈk AÊÊÊÊÈ Tföl^^^BÊËÈ!iÊSSSÊÊÊÊÊÉk ding van Sint-Niklaas; 16 scp-
tember: Moerbeke wordt door
de Polen bevrijd. Op 7 oktober
wordt de Scheldebrug in Tem-
Jmqtë.hBjTse door de genie opgeblazen.
BPfr Nog in oktober teisteren «vlie-
f ^-A gende bommen» Melsele, Kal
lo cn Doel. In Sint-Niklaas
q 1 wordt het postorderbedrijf
'.L. J Wm m Unigro opgericht en gaat het
j§ KWB-verbond Waasland van
Start Medianieuws: de
herfst wordt gestart met het
H verschijnen van bladen als De
I Wase Koerier, Het Vrije
JSMHtWm-M W p^MjH Waasland en Vrij Durmeland.
JÊJÊ^i Jp"~ 1 uwMMm^^ Sportkring Sint-Niklaas pro-
moveert naar's lands hoogste
In Sint-Pauwels viert men in '84 zevenhonderdvijftig jaar parochiegemeenschap. Spil van voetbalafdeling.
het hele gebeuren wordt de toneelvereniging Clapdorpgenoemd naar het gehucht Deze I939' 45 'aar &eleden- Einde
archieffoto toont de kerk van Sint-Pauwels. van hpt imrwm,m van de Vl"
klaas. Auteur Filip De Pillecyn
(Hamme) schrijft zijn «Men-
van het imperium van de Vi-
lains als burgemeesters van
Bazel.
1934, 50 jaar geleden. Uit de
fusie Standaard-Amical ont
staat de voetbalklub SK Beve
ren, ze gaat van start in het
Bisschoppelijk Verbond en
speelt meteen kampioen (de
échte stichting, aansluiting bij
de KB VB, gebeurt in 1935).
Op de Wase Scheldeoever in
Antwerpen wordt het Sint-An-
nastrand opengesteld. In Kallo
ontstaat de zuivelindustrie
middels de in gebruikname van
het bedrijf Sint-Jacobus. De
eerste polykliniek van hei land
wordt in Sint-Niklaas geves
tigd In Temsc (Visserstraatje)
wordt een gedenkteken opge
richt ter ere van pnester Pop-
pc. geboren Temsenaar De
Maria Middelares-kliniek in
Sint-Niklaas is officieel er
kend. De Antwerpenaar Louis
De Maere komt naar Waas
munster om de heide kommer-
cieel-toeristisch te exploiteren.
1929, 55 jaar geleden. Op 8 mei
Word, SK Beveren kampioen? He, is allerminst ui, Ie sim,en. In 84 is he, vijftig jaar
ver) gesticht. Koning Albert geleden dat de fusieklub officieus van start ging, tn het Bisschoppelijk Verbond (arch)
en (minister) Hendrik Heyman
bezoeken de ambachtsschool brand gestoken en de Duitsers taan een stoomtram. Een ont- zijn broer Jan, Leo Van Puy-
(VTS) in Sint-Niklaas op 26 vallen Sint-Niklaas binnen. In ploffing aan fort Sinte-Marie velde en Willem Melis) bij de
februari. Oprichting van de Temse wordt de Scheldebrug (Kallo-Melsele) kost het leven gilde.
eerste (katholieke) scouts- opgeblazen, Temse wordt op aan elf mensen. 1859, 125 jaar geleden. Steen-
groep in Sint-Niklaas, de Kris- 18 november door Duitse troe- 7#99, §5 jaar geleden. Stich- dorp wordt door de cholera
tus Koninggroep. Een steen- pen bezet. ting, in Sint-Niklaas, van kun- geteisterd,
bakkerij uit Terhagen in de stenaarsgroep De Lukasgezel- 1834, 150 jaar geleden. Koning
RupelStreSiC koopt de drie nog 1909, 75 jaar geleden. In Sint- len en van de Bond Moyson. Leopold I bezoekt de forten in
resterende steenbakkerijen in Niklaas wordt het instituut Het Belseelse gemeentehuis Kallo.
Steendorp op. voor verpleegkunde Maria wordt gebouwd. 1784, 200 jaar geleden. Op 15
1924, 60 jaar geleden. Het Sint- Middelares gesticht (de Kon- 1894, 90 jaar geleden. In Waas- april stijgt vanop de «varkens-
Niklasestation wordt door een gregatie van de Liefdezusters munster richt Paul Clement markt» (de Houtbriel, het K.
felle brand geteisterd. Stakin- van de Verrezen Zaligmaker een weverij op, ze wordt later Mercierplein later) de lucht-
gen in de Lokerse fabriek Rub- rjcbt een school voor zieken- (1930) overgenomen door ballon van Sint-Niklazenaar
bens. Op 10 juni sterft in verpleging op). Op de spoor- Manta. Plannen voor de aan- Joannes Van Goethem op in
Moerzeke priester Ward Pop- ]jjn Mechelen-Temeuzen leg van de (Mira)brug in zijn thuisstad,
pe. Eerste Driekoningenstoet wordt bet station-oost (Vijf- Hamme. 1684, 300 jaar geleden. Bij een
in Sint-Niklaas op «onnozele straten) in Sint-Niklaas aange- 1889, 95 jaar geleden. De Wase grote brand in Temse, op 7
kinderdag», 28 december. legd. Studentengilde Zoo knaap, juli, gaat de helft van het
1919, 65 jaar geleden. In mei 1904, 80 jaar geleden. In Sint- zoo man wordt onder impuls dorpscentrum in de vlammen
wordt het (Christelijk) Wer- Niklaas gaat de Sint-Jozefs- van o.m. Reimond Speleers op.
kersverbond (Waasland) ge- bond van start, de virtuele ge- gesticht, ook Amaat Joos en 1584, 400 jaar geleden. De her
sticht. boorte van de Wase Federatie de latere missionaris Adolf tog van Parma vestigt zijn
1914, 70 jaar geleden. 4 augus- van Kristelijke Mutualiteiten. Verstrepen zijn bij de stichters hoofdkwartier in het kasteel
tus, eerste oorlogsdag: het Bel- De Sint-Jobkerk in Belsele- van deze duidelijk flaminganti- van Beveren en laat aan Lief-
gisch leger doet de Durmebrug Puivelde wordt gebouwd. Er sche vereniging (later scharen kenshoek (Kallo) een schip-
(Elversele-Hamme) explode- ^omI een beiaard in het Sint- zich mensen als Felis Vercruys- brug aanleggen. Farnese
ren. Op 10 oktober worden de Niklase stadhuis. Op de lijn sen, Alwien De Maeyer, Zeger neemt in juni het fort in. In
huizen op de Kapeldijk in Kal- Antwerpen-Hamme rijdt voor- Van Hee, August Borms en Sint-Niklaas doet de hertog
lo om strategische redenen in van Parma z'n intrede op 5
Volkskunstgroep Boerke Naas werd 35 jaar geleden opgericht. Nest Van Eynde (rechts de nieawe gemeenschap Sint-
helemaal) wordt 60 jaar op 25 mei. Dubbel jubileum dus in 1984 voor de Sint-Niklase vormen-
volkskunstgroep (arch)
Prominente Wase jarigen in 1984, overzicht van kunste
naars, politici en andere gezaghebbende figuren met
aanduiding van hun verjaardag, 't Gaat natuurlijk wel om
«ronde» jubilea: wie wordt dra 65, 75 of 80 en zo? Welke
vooraanstaande Wazenaren werden precies een eeuw
geleden geboren? Ook diè wetenschap vind je in dit
kalender-overzicht. Van maand tot maand, mét natuurlijk
een woordje uitleg telkens.
Januari
10 Zeventigste verjaardag van de in Waasmunster wonen
de Dendermondse kunstenaar Rcgnier De Herde.
16 Honderdvijftig jaar geleden werd in Sint-Niklaas gebo
ren Pieter Van Havermaet,- broer van de vermaarde
beeldhouwer Jan-Frans. Als portretschilder verwierf
Pictcr veel faam. Hij portretteerde o.m. burgemeester
De Smedt-Van der Meyden en diens vrouw en zou
vanaf 1873 in Londen z'n talenten ontplooien. Werk
van hem bevindt zich o.m. in de musea van Sint-
Niklaas en Antwerpen. Pieter Van Havermaet over
leed in 1897.
Februari
2 Zestig jaar geleden werd in Temse geboren de latere
kincast cn auteur Frans Buyens.
14 Honderd jaar geleden werd in Zwijndrecht Alfred Ost
geboren. Hij ontpopte zich tot een fameus schilder
tekenaar In de Antwerpse dierentuin is een zaal die
«Museum Ost» werd gedoopt. In het gemeentehuis van
Zwijndrecht tref je werk van Ost aan.
Maart
24 Zestigste verjaardag van Gabriel (Gaby) De Pauw,
Temsenaar, zoon van Jef De Pauw. Met landschappen
cn stillevens, veelal expressionistische werken, schil
derde Gabriel De Pauw zich in de belangstelling. Hij
expozeerdc in Parijs en Rome, in New York en
Montreal, enz. en de Belgische en Franse staat bezitten
werk van hem.
28 Edgar Heirman, klokkenbouwer uit Waasmunster,
wordt vijfenzestig. Enkele jaren geleden werd zijn
klok «verbannen» uit het Sint-Niklase stadspark en
kreeg ze onderdak in de «Heirmantempei» in het
Brugse Boudewijnpark. Heirman schildert ook en
publiceert af en toe.
29 In Lokeren werd precies vijfenzeventig jaar geleden
Yvonne Waegemans geboren. Ze woont thans in
Mortscl, deze schrijfster van toneelstukken voor de
jeugd. Ze kreëerde Patjoepelke. Wel 25 jeugdstukken
heeft ze op haar aktief. Werk van' haar werd in het
Duits vertaald.
April
3 Zestigste verjaardag van de Sint-Niklase politikus Pros
Matthys, senator voor de SP.
4 Tachtig jaar geleden is het dat in Vrasene Amand
Notenbaert geboren werd. De latere deken van Sint-
Niklaas zou in 1959 in Ledeberg vermoord worden,
w 6 Zestigste verjaardag van heemkundige Petrus
Verheyen uit Beveren.
12 Honderd jaar geleden overleed in Sint-Niklaas Louis
Janssens-Smits. Hij stichtte de Sint-Niklase afdeling
van het Davidsfonds, werd gemeenteraadslid en sena
tor. Hij kocht in Temse het «kasteel Janssens» aan in
1872. Hij was een flamingant van het konservatieve
slag.
18 Zeventig jaar geleden is het dat in Eksaarde Fernand
Van Durme, telg uit een vermaard muzikaal geslacht,
het levenslicht zag. «Als eenvoud een ereteken is, dan
loopt hij zwaar gedekoreerd», zei men over deze
komponist van het «Waasland»-lied, BRT-producer en
muziekprogrammator, licentiaat kunstgeschiedenis en
Groot-Vos in de Orde van de Reynaert.
21 In Temse werd 85 jaar geleden Clement D'Hooghe.
komponist-orgelvirtuoos, geboren. Ook al een telg uit
een vermaarde muzikale familie. Hij komponeerde
meer dan tweehonderd werken (ruim de helft daarvan
kinderliederen, ook religieuze muziek). Clement
D'Hooghe overleed in 1951 in Wilrijk.
Mei
7 In Sint-Niklaas werd 75 jaar geleden geboren beeld
houwer Werner Heyndrickx, Zijn beeld «Kontempla-
tie» werd door de stichting Kunst in de Stad verwor
ven. Heyndrickx verblijft thans in het rustoord op
Tcreken in Sint-Niklaas.
25 Zestig jaar geleden is het dat Nest Van Eynde, pionier
van de volkskunst in Sint-Niklaas want eng verbbnden
met de groep Boerke Naas, geboren werd.
Negentig jaar geleden werd in Temse geboren Clemens
De Landtsheer. Hij richtte, in 1922; mee de Vlaamse
Toeristenbond op, werd sekretaris en promotor van de
Ijzerbedevaart, was in 1943 burgemeester van Kaas-
kerke en woont nu in Oostduinkerke.
Juni
10 Zestig jaar geleden overleed in Moerzeke priester
Edward Poppe, de bezieler van de «Eucharistische
Kruistocht».
22 Zestig jaar geleden werd de Mecrdonkse kunstenaar
Roger Van den Branden geboren.
Tachtig jaar geleden werd in Buggenhout geboren
Oscar Schelfout, later huisprclaat van dc paus en in
Sint-Niklaas begaan met o.m. missiewerken, akties
ook ten bate van behoeftigen en ouderlingen.
Juli
24 Tachtigste verjaardag van Karei Verschelden, van 1965
tot 1968 senator voor de CVP en van 1965 tot bij de
fusie burgemeester van zijn Sinaai.
Augustus
2 Zeventigste verjaardag van Kieldrechts voormalige
burgemeester Amedé Van Mieghem.
6 Roger De Kerf, kunstenaar, werd zestig jaar geleden
in Temse geboren.
9 Zestigste verjaardag van Beverens burgemeester en
voormalig senator Marcel Van der Aa.
11 Gabriël Verschraegen werd vijfenzestig jaar geleden in
Eksaarde geboren. Hij was o.m. direkteur van het
Gentse muziekkonservatorium en als organist genoot
hij veel aanzien. In 1981 overleed hij.
16 Gerd Mertens werd zestig jaar geleden in Sint-Niklaas
geboren. Televisie-programmator, orgelvirtuoos en za
kenman.
24 Vijfenzestigste verjaardag van de Nieuwkerkse surrea
listische kunstenaar Luc Heirbaut.
28 Karei Aubroeck wordt negentig! Beelden van deze
monumentale kunstenaar vind je aan de Scheldebrug
in zijn geboorteplaats Temse, in Nieuwpoort (monu
ment Koning Albert) enz. Hij kreëerde ook vier
beelden voor de eerste IJzertoren. Deze autodidakt
werd enkele jaren geleden uitgeroepen tot «Wase
figuur van het jaar».
September
3 In Sint-Niklaas werd vijfenzestig jaar geleden geboren
Alfons Ellegiers. Hij zou vermaardheid verwerven als
cellist en als orkestleider (Nederland) en huwjle met de
Duitse violiste Hertha Franze. De muzikale familie
Ellegiers stamt uit Nieuwkerken.
26 Honderd jaar geleden werd in Sint-Niklaas geboren
August Nobels. Als pastoor bracht hij de traditie van
de Driekoningenstoeten tot nieuw leven. Hij maakte
beelden in renaissancestijl, pentekeningen en poëzie,
was dus een veelzijdig kunstenaar. Nobels was pries
ter, leraar cn rechter bij het kerktribunaal van het
bisdom Gent. Hij wordt als een gematigd flamingant
beschouwd. In 1938 overleed hij in Gent.
Oktober
10 Vijfenzeventig jaar geleden werd in Lokeren geboren
Luc Van Brabant/Deze letterkundige, vader van
journalist Piet Van Brabant, overleed in 1977,
14 Vijfenzeventig jaar geleden werd August Maes gebo
ren. Hij was tot voor kort burgemeester van Temse.
31 Vijfenzeventig jaar geleden werd in Sint-Niklaas Louis
Ellegiers geboren. Deze orgelvirtuoos, soloviolist ook
in de Antwerpse opera, orkestleider en direkteur van
de Sint-Niklase muziekschool ove.rleed in 1982 nabij
Keulen (hij was trouwens aan het Keulse omroepor
kest verbonden).
November
28 Zeventigste verjaardag van de Lokerse kunstschilder
Florent Smet. Deze autodidakt zou pas na 196U gaan
expozeren. Hij werd vooral door wilde planten en
bloemen geïnspireerd, maakte ook landschappen en
werd een paar keer onderscheiden met de prijs van de
stad Lokeren.
December
8 In Eksaarde werd tachtig jaar geleden Gerard Van
Durme geboren. Musicus, sekretaris van het bisdom
Gent, etc.
17 Zeventig jaar geleden werd in Sint-Niklaas schilder
Albert Vael g. boren. Fantastisch surrealisme werd bij
hem «Vaelisme». Hij is een verdienstelijk volgeling
van Dali.
W.V.
Karei Aubroeck: negentig eind augustus! (arch)
