Pulheimer gasten veroverden
Dendermonde met Prinsen, Boeren
en Jonkvrouwen
pul m
(S)lberische belangstelling
voor Dendermondse karnavalstoet
DKV De Schensjmoelen verdiende winnaars
Gouden Ros Beiaard voor De Roover
20 - 21.2.1986 - De Voorpost
Dat de zoveelste karnavalstoet van Dendermonde op de voet gevolgd werd door een 250-tal
karnavalisten uit Duitsland, dat was al een tydje bekend. Meer nog, de vier groepen uit
het Duitse Pulheim stapten mee op in de stoet en gaven die dan ook een heel apart tintje.
Siberisch koud was het en de belangstelling waarover wy het in het bestek van dit artikel
willen hebben, kwam van het Iberische schiereiland. Zeg maar Spanje en Portugal.
Vier prinsen, evenveel boeren en nog eens vier jonkvrouwen die in feite flink uit de
kluiten gewassen mannen zijn, hebben zondag Dendermonde in een mum van tyd weten
te veroveren. Samen met Stadtdirektor dr. K.A. Morisse voerden zy een 250-koppige
delegatie »an van karnavalisten uit Pulheim en zyn deelgemeenten. Een bonte troep van
jonge en minder oude karnavalisten, gestoken in een schitterende kledy en voorzien van
de nodige geestingesteldheid om er een echt karnavalfeest van te maken. Reken daarby
nog de versterking gebracht door de «Blaue Funken Artiklerie» die sedert 1953 zowat alle
plechtigheden letterlyk en figuurlijk leven inblaast, dan kan men zich best voorstellen hoe
Dendermonde er afgelopen zondag een hele tijd lang heeft uitgezien.
De bont uitgedoste massa
kwam met liefst vier goed ge
vulde autocars uit Pulheim zelf,
maar ook de deelgemeenten
Brauweiler, Stommeln en Si-
them was er een flinke afvaar
diging meegekomen. Dat alle
maal karnaval ter ere. Het
«driemaal Alaaf» was dus niet
uit de lucht al houdt men het in
Pulheim liever op «Muhl auf»
en wordtdaarbij dan een flinke
slok bier door het keelgat
gegoten.
Ontvangst
De bonte stoet werd klokslag
elf uur - het uur van de karna
valisten - op het stadhuis ont
vangen. In de aula op dat mo
ment een zee van fazanten- en
pauwenveren, eigendom van
prinsen en boeren uit Pulheim,
maar ook vande Dender
mondse prinselijke heren die
overtalrijk aanwezig waren om
oude bekenden te kunnen be
groeten. Want de Dender
mondse karnavalisten hebben
nu eenmaal broederbanden ge
smeed met die van Pulheim.
Snap je? Pulheim karnaval is
evenwel lang niet wat het kar
naval in onze kontreien is. Het
is er totaal anders, zo verna
men we uit de mond van enke
le dappere Dendermondena-
ren die er op een kamavaldins-
dag getuige waren van het laai-
een sterke man, die zich voor
de gelegenheid laat «uitrusten»
als een flinke jonge dame en
naast een kroontje een lang
gewaad in brokaat, ook een
pruik met lange vlechten krijgt
toegewezen. Samen vormen zij
de draaischijf van het karnava-
lesk gebeuren. Vanuit Pulheim
zelf arriveerde zo Prins Peter
IV, boer Franz en jonkvrouw
Dendermonde. De karnavaleske hoogwaardigheidsbekleders van Pulheim in een gelegen
heidswagen (c)
end entoesiasme waarmee in steek met de schiterende fazan- Ottilie wat een transformatie is
Duitsland het feest der gekken tenveren. Daarnaast is er de van Otto. Uit Brauweiler bie-
wordt gevierd. Men kiest er boer die als teken van zijn voorbeeld maakten we kennis
eerst en vooral niet alleen een waardigheid een hoed met met Prins Helmut I, met boer
prins. Maar een «Dreigestirn», pauwveren (bij ons nog in ge- Karl-Heinz en jonkvrouw To
eensoort driekoningen dus die bruik in Galmaarden waar de ni. Daarnaast waren er ook
evenwaardig zijn. Daarvan Pauwelprocessie plaats heeft) nog de echte «madels». Meestal
maakt natuurlijk een prins deel en een dorsvlegel. Blijft dan van het slanke en langbenige
uit en hij krijgt ook de mooie nog de jonkvrouwe, in feite model en zich bewust van hun
WFt §||||jjjP nugen onder hen bezweken
evenwel onder de kommervol-
le bezorgdheid van enkele
Dendermondse prinsen en
J|H i hadden om elk dreigend ge-
■K -vaar af te weren moederlief
4'4'wr J meegebracht.
BPr |T wka». JHF i jjjgB Tegenover dat druk taterend
v VOIC i dSk M gezelschap en voor een bomvol
'5;KTT* A" 'ji A stadhuis, beet kamavalkomitee
svPl|'.tfcf'f voorzitter Willy Ophalvens de
V SP',S af- Hij verwelkomde zijn
WsWDuitse vrienden en wenste hen
Vj* -y-lï v m~y 1» een mooie dag toe in Dender-
l |ml monde, waarna hij de komst
]H|^^|s L van burgemeester
H Helmut - Cool aankondigde.
IK Werken aan de vrede
Hij begroette zijn collega
Ult Pulheim nota-
beien om vervolgens zeer
blij vereerd te noemen met
het bezoek. Het deed hem ple-
me JHHR^SIHIIiH z'er cie afvaardiging zo tal-
rijk was «om samen met ons
Dendermonde. De prinsen van Pulheim, goed in de veren, werden op het stadhuis ^„„val te vieren en de karna-
ontvangen (foto Piet Hermans) vaistoet te aanschouwen». Bur
gemeester Cool hoopte dat het
hele karnavalgedoe prettig, jo
lig en intens zou verlopen. «Als
blijk van waardering hebben
wij er dan ook aan gehouden
om U vandaag in ons historisch
stadhuis te ontvangen en U hier
te danken voor uw komst».
Vervolgens schetste de burge
meester Cool zeer in het kort
de geschiedenis van het karna
val in Dendermonde. «De kar-
navalviering in onze stad is ont
staan in 1927 en geleidelijk na
hoogte- en laagtepunten, na
zoeken en tasten en naargelang
de financiële mogeüjkheden
groot geworden. Dat dank zij
de medewerking van de hele
bevolking, want Dendermonde
is kamavalminded en in het
biezonder dankzij de aktieve
werking van de achtereenvol
gende kamavalkomitees. De
karnavalstoet lokt talrijke kijk-
lustigen uit het land van Den
dermonde om te genieten van
de Dendermondse spirituali
teit, zijn eeuwig «peird», zijn
kopvlees, zijn spot, zijn stijl
volle groepen met bonte kos
tuums en vooral zijn entoe
siasme».
Dat de plaatselijke politici het
tijdens de stoet te verduren krij
gen, dat zullen de gasten uit
Pulheim wel begrijpen, aldus
de burgemeester die zei dat
«ons doen en laten met een
tikje humor op de korrel wordt
genomen en dit tot groot jolijt
van de toeschouwers».
Verder zei hij nog dat karnaval
niet meer valt weg te denken uit
het stadsbeeld «want de men
sen hebben nood aan ontspan
ning en feest, al was het maar
om eens de beslommeringen
van het dagelijks leven naast
zich te laten. De kamavalbele-
venis leent zich daartoe uitste
kend».
Maar het bezoek van Pulheim
heeft voor burgemeester Cool
nog een andere betekenis. In
deze tijd waarin men steeds
meer en meer Europees moet
Het gebeurt immers niet zo
-vaak dat er vanuit die hoek
voor onze kontreien belangstel
ling bestaat. Toch is het zo.
Misschien wel omdat sedert vo
rige zaterdag dank zij Boeketje
Vlaanderen tv-kijkend België
heeft kunnen zien wat Dender
monde zoal te bieden heeft:
een internationaal zeer hoog
aangeschreven jazzfestival, een
jaarlijkse reuzenommegang,
een begijnhof en een prachtige
hoofdkerk, een Ros Beiaard-
ommegang die alleen met bie-
zondere gelegenheden uitgaat,
een schitterend stadhuis en vele
ongerepte hoekjes natuur
schoon waarvan Vlassenbroek
en omgeving er slechts één is.
Zondagvoormiddag, net
toen de plechtige ontvangst van
de Duitse karnavalisten in het
stadhuis was begonnen, zwaai
de de stadhuisdeur open en
verscheen er een geheimzinni
ge figuur op de trappen naar de
majestatische aula toe. Ge
kleed in een donkerblauwe re
genmantel, over de schouder
de draagriem van een stevige
tas, een man met een toch wat
vreemd uiterlijk die een Ne
derlands scheen te spreken dat
een vreemde herkomst ver
raadde. Dacht iedereen dat het
een Pulheimer was die even de
bus had gemist, bleek het uit
eindelijk te gaan om een Portu
gese journalist die de verkie
zingskoorts van zijn vaderland
had geruild voor de kamaval-
drukte van de Denderstede.
Hij stelde zich voor als de kor-
respondent voor een aantal
kranten uit Lissabon en was
naar België gekomen met de
opdracht een lijvige bijdrage te
maken over de folklore in ons
land. Hij sprak Nederlands,
naast nog een paar andere talen
zoals hij het bescheiden noem
de (Portugees natuurlijk, maar
ook Spaans, Frans, Engels,
Duits en Italiaans). Behoorlijk
Nederlands, al vormden de
vervoegingen soms wel eens
struikelblokken van formaat.
Maar een Waal zou hem in
geen geval verbeteren. In
tegendeel.
De man, wiens naam we
ergens hadden genoteerd maar
het briefje is met het afschud
den van een karrevracht kon-
fetti blijkbaar verdwenen, wil
de kost wat kost het kamavalge-
beuren in Dendermonde mee
maken. Daarvoor was hij ge
komen. Maar hij wilde ook de
stad Dendermonde en zijn
prachtige gebouwen zien.
Prompt haalde hij een "guide
bleu" boven en toonde ons on
der het hoofdstuk "Gand et
Malines" een korte beschrij
ving van Dendermonde. Enke
le Ujnen maar, niet biezonder
veel voor een nieuwsgierige
toerist en zeker veel te weinig
voor een journalist die een rijk
gedokumenteerde bijdrage
moet afleveren. De dekanale
kerk, het stadhuis en het stede
lijk muzeum, daar moet je we
zen, zo stond er in keurig Frans
te lezen. Maar verder niets.
Onze Portugese koilega was
dan ook biezonder blij dat hij
in het stadhuis kon rekenen op
de bereidwillige hulp van een
paar Dendermondse scriben
ten die hem niet alleen wegwijs
maakten in de kamavalplech-
tigheid, maar hem ook dank zij
de altijd even vriendelijke
mensen van het Toeristisch Bu
reau een schat aan dokumenta-
tie over Dendermonde en zijn
rijke folklore konden bezor
gen. Burgemeester Cool, die
net klaar was met het uitdelen
van geschenken aan zijn Duitse
gasten, tastte nog eens extra
diep in zijn geschenkentas en
diepte daar warempel nog een
fraai tegeltje uit op dat hij met
een brede glimlach overhan
digde aan de Portugees. Om
het aandenken echt uniek te
maken schreef de burgemees
ter er achteraan de datum en
zijn naam op, en plaatste onder
dat alles zijn handtekening.
Dan kon het bezoek aan het
stadhuis beginnen. Ook aan de
tentoonstelling over de vond
sten in de Kerkstraat die de
Portugees biezonder merk
waardig noemde en prima op
gesteld. Over het stadhuis raak
te hij niet uitgepraat. Later op
de middag zou hij de stoet
bewonderen en goedkeuren
om dan als de gesmeerde blik
sem af te reizen naar Portugal.
Het wordt nu uitkijken naar
zijn bijdrage over de folklore
in België en over het aandeel
dat Dendermonde daarin zal
worden toegewezen.
Anders verging het de
Spaanse bezoekers die op uit
nodiging van vrienden naar
Dendermonde waren gekomen
om de karnavalstoet te bekij
ken. Zij kwamen uiteindelijk
in het ziekenhuis terecht, omdat
hun kindje nogal vrij onzacht
kennis maakte met de Dender
mondse straatstenen. De kleine
had een "veilig" plaatsje gekre
gen in de nek van vader en kon
dus vanuit de hoogte de hele
stoet in ogenschouw nemen.
Maar om een of andere reden
verloor de kleine het evenwicht
en stortte hij op de grond neer.
Hij bezeerde zich daarbij fel.
Gelukkig werd hij in het Onze
Lieve Vrouw van Troost-zie-
kenhuis in de kinderafdeling
prima opgevangen. De ouders
trouwens ook. Zij kregen de
toestemming om samen met
hun zoontje de nacht door te
brengen in de kliniek. Maan
dagmorgen was al het leed en
de pijn bijna vergeten.
Dendermonde. De Pulheimer muzikanten zijn in aantocht (c)
Dendermonde. De Dendermondse prinsen hadden hun handen meer dan vol met het
werpen van karamellen (c)
gaan denken, biedt uitgere
kend een karnavalviering een
ideale gelegenheid om mensen
van een ander land, met ande
re taal en gewoonten samen te
brengen. Het is de kans om
elkaar beter te leren kennen.
Het gebeurt bovendien in een
prettige en ontspannen sfeer.
«Daar hebben wij allen zonder
uitzondering baat bij, want zo
dienen wij de vrede». Terwijl
de burgemeester even diep
adem haalde, begonnen de
Pulheimse genodigden in de
handen te klappen. Hadden zij
deze laatste zinsnede begrepen
of waren ze de mening toege
daan dat de speech was afgelo
pen?
Tot slot wenst de burgemeester
allen een amusante dag toe en
drukte hij de wens uit dat de
Dendermondse bevolking een
goede indruk zou mogen
geven.
Geschenken
Op een dergelijke plechtigheid
mogen geen geschenken ont
breken. Burgemeester Cool
overhandigde aan zijn collega
uit Pulheim Hartmut Menssen
een tinnen schotel met het Ros
Beiaard en voor Stadtdirektor
Morisse had hij ook een spe
ciaal geschenk. De prinsen
werden ook met een aanden
ken bedacht en verder mochten
de aanwezigen per gezin een
fraaie keramieken asbak mee
nemen als blijvende herinne
ring aan het bezoek aan Den
dermonde.
Stadtdirektor Morisse zou daar
op het dankwoord uitspreken.
Hij was zeer kort en bondig.
Hij dankte voor de al ervaren
gastvrijheid en was ervan over
tuigd dat het karnavalfeest in
Dendermonde best zou mee
vallen. Daarop trok het gezel
schap naar de trouwzaal, waar
de oorkdnden werden onderte
kend die de broederband tus
sen de kamavalverenigingen
van Pulheim en Dendermonde
officieel bevestigden. Daarmee
was de officiële plechtigheid
afgelopen en kon een krote
receptie beginnen.
Inderdaad kort, want veel tijd
kregen de Pulheimers niet. Im
mers zij moesten zich klaar
maken voor de kamavalop-
tocht.
Unaniem werden de Schensjmoelen uitgeroepen tot de grote winnaars van het karnaval
1986 in Dendermonde. Een jury-verdikt waarmee vriend en vyand het roerend eens was.
Dat bleek toen burgemeester Cool de uitslag bekend maakte in een meer dan overvolle
trouwzaal van het stadhuis. Omringd door Prins Pierre I, de leden van het kamavalkomi
tee en door heel wat gasten uit het Duitse Pulheim, probeerde de burgervader zijn stem te
verheffen boven het oorverdovend lawaai dat er heerste in de voormalige lakenhalle.
Zoveel lawaai zelfs, dat de burgemeester na afloop hees geschreeuwd was.
Wonnen de Schensjmoelen
verdiend, de tweede prijs ging
al even verdiend naar DKV
Zotterkantnie. Op de derde
plaats eindigden de Comélle-
kens en vierde werden de
Wardjesvrienden. De Chikke-
bollen moesten vrede nemen
met een vijfde plaats. Na hen
kwamen de Welkomvrienden,
Schele Van der Linden, Rij
baan Piet en de Gremby's, in
deze volgorde.
De Stouse Plekkers geraak
ten niet verder dan een tiende
plaats. Op de elfde plaats kwa
men de Polderboeren, twaalf
de rangschikten zich Aef d'Eir
Vast, dertiende werden de
Boemeleirs, veertiende de
Skoezies en de Roeffeleirs slo
ten de rij van de Dendermond
se kamavalgroepen.
De Schensjmoelen konden
dus meteen hun verjaardags
feest verder zetten. Draaischijf
Etienne Laureys werd al on
middellijk na het bekendma
ken van de uitslag met een
ferme zwaai op tafel gezet en
Tienneke glunderde van het
ene oor tot het andere, zwaaide
met zijn armen dat het een lieve
lust was. Ondertussen klapte
iedereen luidruchtig in de han
den en werden de Schensjmoe
len van harte gefeliciteerd door
hun karnavaleske kollega's.
De goeie sfeer dus.
Bij de niet-Dendermondse
groepen ging de eerste prijs
naar de Klaverkes die blijk
baar een klavertje vier hadden
getrokken. Want voor hun eer
ste optreden in Dendermonde
en voor hun tweede verschij
ning in het geheel, kregen zij
van de jury de meeste punten.
Zij versloegen in volgorde de
Pallieters uit Kastel (die een
abonnement hebben op de eer
ste en ere-plaatsen), de Hamse
Sjoesers, de Drie Meren uit
Wichelen, de Kliek, de Dorps
vrienden en de Ritzivrienden.
Muziekkorpsen
Vier Dendermondse mu
ziekkorpsen stapten mee op in
de stoet. Van hen was volgens
de jury het optreden van de
Kinderen van de Schelde een
eerste plaats waard. Sint-Ceci-
lia uit Appels werd tweede ge
rangschikt, Chiro Boemerang
kreeg de derde plaats toegewe
zen en de Harmonie Vande-
meulebroecke sloot hier de rij.
Bij de niet-Dendermondse
muziekkorpsen was er niet veel
strijd. Zij waren immers maar
met twee en de keuze tussen de
Pauwkes uit Wetteren en Bleu
et Blanc uit Schaarbeek viel uit
in het voordeel van de Pauw
kes. Tussendoor hadden de
gasten uit Pulheim onder luid
gejubel het ere-diploma in ont
vangst genomen en kreeg Bur
gemeester Cool (Helmut, zei
den sommige Duitse gasten)
een klapzoen van een Duitse
schone. Hij liet het zich welge
vallen. Op dat moment zagen
wc ook een gemeenteraadslid
zich klaarmaken voor een kon-
frontatie met deze Duitse freu
le, maar hij viste achter het net.
Lorelei zweefde onmiddellijk
in de armen van haar struise
"kerl".
Tsaar Jeanke
Geen bekendmaking van
een karnavaluitslag zonder
Jeanke "tsaar" Steeman. Jean
ke was er ook dit jaar. Samen
met zijn struise broer had hij
zich doorheen de massa weten
te wriemelen tot hij op de eerste
rij stond. Zelfs de brede vang
armen van feestleider Maurits
De Paepe konden hem niet
tegenhouden. Jeanke stevende
regelrecht op de Dendermond
se burgervader af, stak er een
speech af over het "peird" en
stelde zonder meer de vraag
waarom het Ros Beiaard nu
niet mag uitgaan. Vraag die
velen zich al eerder hebben
gesteld. Burgemeester Cool liet
zich evenwel niet van de wijs
brengen, hij maande Jean aan
nog enkele minuten te zwijgen
en toen dat toch niet bleek te
helpen, flapte hij er uit dat het
te koud was voor het "peird"
dat dus nog een tijd op stal zou
moeten blijven. Daarmee was
Jeanke een tijdje gesust in zijn
folkloristische ijver. Maar
naarmate het avondlijk uur
vorderde rakelde hij de Om
megang weer op. Maar toen
was de duisternis al een tijdje
ingetreden en waren velen al
moe van het stappen en dansen
onder de lakens gekropen. Wij
ook trouwens.
Elk jaar met karnaval wordt vanop de pui van het stadhuis de Ros Beiaardworp
georganiseerd. Dit jaar werd geen afbreuk gedaan aan die traditie en net als de
vorige jaren, was ook nu weer een massa volk na de stoet blijven hangen in de
zoete hoop het kleinood in de wacht te kunnen slepen. Dat vaak ten koste van
vertrappel der handen en voeten. Maar dat moet men er inderdaad voor over
hebben, want de Ros Beiaardworp levert een pracht van een Ros Beiaardbeeldje
op.
Toen de burgemeester het net voor de bekendmaking van de uitslag op de tafel
uitstalde, hoorden we menig keer zeggen: "Dat zou ik ook wel willen". Het
beeldje was evenwel weggelegd voor een jongeman die luisterde naar de
familienaam De Roover. Hij nam het mooie beeldje in ontvangst uit de handen
van de burgemeester die hem het allerbeste toewenste.
Een mooie herinnering aan een schitterende stoet en vooral aan het entoesiasme
en de inzet waarmee de knaap de trofee had weten te veroveren.
Dendermonde. Het Dendermondse stadhuis werd ingepalmd door de 250 gasten uit het
Duitse Pülheim die vol bewondering waren voor de oude lakenhalle (foto Piet Hermans)