Alleen Aalst heeft echte Gilles in Vlaanderen
Keizer Kamiel, Loeken Tatjen, Popoll en andere
karnavalisten luchten hun karnavalhart
Aalsterse Gilles te Aalst
maar ook naar Dusseldorf
De Voorpost - 22.1.1988 - 3
GiUes met echte struisveren hoeden en volledig uitgedost in een Gilleskostuum vindt
men in Vlaanderen alleen in Aalst. In Wallonië hebben ze wel hun weerga in Binche,
de Waalse Gillesstad. Beide grijpen terug naar de historie. De ontdekking van de
Nieuwe Wereld en het bezoek van Keizer Karei aan Aalst in 1550. (Keizerlijke Plaats,
destijds «Place Impériale» stemt echter uit een veel latere periode, uit de tijd van
Keizer Napoleon). In Binche staan de Gilles centraal in het gebeuren. In Aalst, waar
karnaval een mengsel is van Romeins lentefeest en Germaans offerfeest en waar vele
groepen hun kreativiteit botvieren hebben de Gilles het moeilijker. Door hun inzet,
hun kontinuïteit en hun quasi permanente vernieuwing blyven ze toch een blikvanger'
een juweeltje, een niet weg te denken element van Aalst-Karnaval. Wanneer de Gilles
aantreden op klepperende klompen begeleid door obsederende muziek en rinkelende
gordelbellen volgt spontaan applaus.
Ajuingilles
De eerste Gillesuitbeel
ding grijpt terug naar 1924
toen «e Slecht geklede»
hun intrede in het karna-
valgebeuren maakten.
Leon Franck en Prosper
De Gendt waren er mede
stichters van. In 1926 tel
den ze reeds 26 leden
waaronder Stuyverken,
Frans Stuyver uit de Die-
pestraat die samen met
zijn halve trouwboek en
halve eeuw karnaval mee
vierde. Na te zijn opgetre
den als «Clowns» in 1925,
als «Lustige Schareslij-
pers» in 1926 en 1927 met
«Het Firmament»
manifesteerden ze zich
voor het eerst als Ajuingil
les in 1928 wat ze bleven
doen tot 1933.
Ze droegen een kostuum
uit lijnwaad bekleed met
sterren, leeuwen en het
wapenschild van Aalst en
ze wierpen gewoon ajui
nen uit. Van waar de be
naming «Ajuingilles». De
rode en witte stadskleuren
waren verwerkt aan kraag,
mouwen en broekspijpen
doch in tegenstelling met
de huidige Gilles droegen
de vrouwen een lange rok.
Wel kreeg de vereniging in
1930 de naam «Vermaak
na Arbeid», doch in feite
bleven het Ajuingilles. Ze
trokken zelfs doorheen
Vlaanderen en Wallonië
met hun typisch Aalsterse
uitbeelding.
De Ware Gilles
Gust De Man stichtte in
1923 met Maurits en Jozef
Goossens «Door een
dracht veel vermaak». De
mensen uit het «Houten
Dorp» - barakken rond het
Volksplein - vormde een
plezante groep die, bege
leid door akkordeonmu-
ziek, tot in de Franse Rou-
baix bijval oogstten. Toen
ze op één van hun tochten
de Gilles van Binche zagen
raakten Gust De Man er
door gefascineerd. Onder
impuls van o.m. Fred Kel
ders werd van volkskledij
overgeschakeld naar Gil
leskostumering. Nadat ze
eerst de Gilles van Binche
hadden uitgebeeld scha
kelden ze over naar de
eigen «Ware Gilles». Een
tiental struisveren hoeden
konden worden aange
kocht doch de andere wer
den door Maurits Meers
man uit het Peperstraatje
gemaakt uit papier. En
muzikant Frans De Bruyn
zorgde voor en kern van
instrumentale begeleiding.
Tot 1953 waren de «Ware
Gilles» een van de weinig
echt Aalsterse groepen in
de kavalkade en op hun
hoogtepunt hadden zc 16
struisveren hoeden en 60
leden waarvan 16 muzi
kanten.
De Aalsterse Gilles
Na 45 jaar aktiviteit - er is
een tijd van komen en een
van gaan - werden de
«Ware Gilles» ontbonden
en op initiatief van Bert
Van Hoorick zorgden de
«Aalsterse Gilles» voor de
kontinuïteit. Mensen van
de eerste lichting waren
naast Staf Stobbeleir en
Bert Van Hoorick ook Jo
zef De Man, Silveer Aers-
sens, Omer Suenart, Elza
Ponnet, Eric Roelandt en
Rosa Van Gijseghem.
In 1972 kon voor de eerste
maal worden opgestapt in
de karnavalstoet dank zij
goede verstandhouding
met Binche en na heel wat
akties die zaad in het bak
je moesten brengen. Ge
start werd met 19
uitgedoste Gilles en 13
muzikanten.
In 1973 werd de groep uit
gebreid, kregen de muzi
kanten een hoedje en
kwam er de vlag met de
stadskleuren. In 1973 bij
de 500e verjaardag van
Dirk Mariens stond deze
man centraal in de stoet en
het jaar daarop kregen de
Gilles reeds een uitgaans-
kledij en kon worden op
gestapt met 35 Gilles en 18
muzikanten. En nadat
noodkreten waren ge
slaakt kregen de Gilles in
1978 de o zo broodnodige
subsidiëring.
En sinds 1980 pronken de
Aalsterse Gilles niet meer
met geleende doch met
«eigen veren».
De Aalsterse Gilles nu
Aalsterse Gilles, schim
men en simbolen van oer
oude tijden, parels van
volkskunst stappen op in
schitterende stoeten.
Uiteraard te Aalst maar
ook vaak in ons omringen
de landen, zelfs achter het
IJzeren Gordijn.
Landsmachttrommelaars
en grote trom en kopers,
gehuld in gestreepte wan-
buizen en bestikte broe
ken, versierde stelen en
kanten kragen zijn ze een
lust voor het oog en oor.
Dansend op obsederende
ritmes gooien ze duizen
den oranjeappelen in het
publiek. Soms ook is de
Gilles gemaskerd en han
teert dan de heksenbezem.
U kan ze in elk geval mee
maken op de 60e kavalka
de waarna ze, dadelijk
aansluitend op de stoet, op
zondagavond op de Grote
Markt zorgen voor een
hallucinerende apotheose.
(bijna schreven we «Maurice by Night»).
Nadat Kris De Smet nog even publiciteit voor het De nieuwe prins ver- kreee peliik Dit twam - j
karnavalbal maakte, werd de nieuwe prins 1988 van klaarde voor de mikrofoon omdat hij er zeker van was Jiin I t°"
Aalst, Maurice De Smedt, uitgebreid voorgesteld in het dat hij een heel jaar door een groot aantal suppor- LaroX lif?zongPHn is
programma van een Aalsterse vrye radio. Van die heeft gewerkt aan dit suk- ters en svmmtkantpn arh Ji
gelegenheid ntaak.e Keizer Kantie, nok gebruik om se, Zegen Keizer Kamiel ISSStaZEffl"
gauw-gauw nog te vertellen dat het bal opgeluisterd zou hij achter de schermen voer hem zouden stem- dat!
wordt door de FS Band onder leiding van Mark De Cock zelfverzekerd gezegd heb- men Keizer Kamiel on hil! \f n,,v.eau
en helemaal in het teken staat van «Paris by Nigh.» ben: «Ik win li hL van- Streepte! deToopZ SSrSï
daag op één been». En hij het gesprek dat Maurice niem positief over het life-
heel wat voor had op zijn optreden van de
konkurrenten die pas op karnavalisten. Maar het
het laatste nippertje met niveau bleef uit. Popoll
hun inschrijvingsformulier kan en wil maar één keer
kwamen opdagen. Met prins van Aalst zijn en
Maurice hebben de echte worden. Aan de Aalsterse
karnavalisten voor een karnavalprins worden im-
waardige prins gezorgd, zo mers hoge eisen gesteld en
luidde' zijn deskundig hij is ervan overtuigd dat
oordeel men die niet blijvend,
Keizer Kamiel zou zichzelf meer dan een jaar dus,
niet zijn mocht hij geen kan opbrengen. Zaterdag
oproep doen tot de Aal- kan Aalst laten zien hoe
sterse bevolking om deel sympathiek men Prins Po-
te nemen aan het grote poll I heeft gevonden. Dan
kamaMlfeest op zondag heeft in de zaal Sint-Anna,
14 februari en daaropvol- Roklijf te Aalst, zijn af-
gende dagen. Aalst is een scheidsbal plaats, een
unieke karnavalstad. Men uniek gebeuren dat in elk
telt 52 komische groepen geval. Een ideale voorbe
en wat meer is, dit jaar reiding op het grote feest
viert het karnaval in Aalst dat dan in de loop van de
zijn diamanten jubileum, maand februari zal volgen
jawel de 60' uitgave trekt
dit jaar door de stad. «In Waardering voor iedereen
feite viert Aalst voor de die karnaval maakt
500* en misschien wel voor Ondertussen is de twintig-
de 600' maal karnaval», ste karnavalplaat van Kei-
aldus keizer Kamiel, die zer Kamiel op de markt
aan de nieuwe prins ook verschenen. Kamiel weet
vroeg om de Aalsterse elk jaar opnieuw eer. nieu-
karnavalspirit uit te dra- we melodie te brengen,
gen. Prins Maurice liet Volgens hem kan karnaval
zich in het gesprek niet maar een sukses worden
onbetuigd. Hij bracht zijn wanneer er sfeer is en die
suksesnummer «Alles mag sfeer wordt verkregen on
na», een schlager die echt der meer door het draaien
uniek is in zijn genre, met van de enig echte Aalster
een nieuw arrangement, se karnavalplaten.
Zo wordt Maurice ook de Aalstenaars zijn wat hun
prins van de vernieuwing, spot en ironie betreft Bra-
POPOÜ, dc per, en piay-
waardering voor alle Aal-
Het rijk van prins Popoll is stenaars die zich voor kar-
dus uit. Vorig jaar rond naval inzetten. Hij is kei
deze tijd was er heel wat te zer voor het leven. Vraag
doen rond zijn play-back is, wie hem dat ooit zal
optreden. In werke- nadoen en of men hem
ooit zal kunnen vervangen
in zijn grote rol. Kamiel
blijft een legende voor de
Aalsterse Vasteloaved.
Hij is het sumum van de
Aalsterse ironie. Hij kan
en mag iedereen in zijn
hemd zetten, van hem kan
men dat verdragen. Hij
kan plezier maken zonder
te kwetsen, iedereen zijn
waarheid zeggen op een
Aalst. De overwinning is binnen, prins Maurice bedankt zijn trouwe supporters met
een stevige handdruk (a)
Zijn de Aalsterse Gilles vaak op tocht in onze buurlanden en verder, zelfs achter
het IJzeren Gordijn en dromen ze wellicht van andere verre tochten in het
verschiet, dat ze met de karnavaldagen niet permanent te Aalst zijn is wel de
eerste keer.
Op karnavalzondag na de apoteose op de Grote Markt die met Bengaals vuur en
een optreden van de Gilles plaatsheeft, staan de vele kisten, koffers en valiezen
klaar om de kledij en de vele attributen van een zowat 120-koppig gezelschap via
een zware transporter naar Dusseldorf, het Duitse Parijs, over te brengen.
En op maandag in de vroege morgen wordt dan met twee autocars naar het
Rhetnland getrokken voor een optreden in de Rosenmontag-karnavalzug ter
gelegenheid van de 700e verjaardag van de stad Dusseldorf waar ze wellicht ook
op de KO (de Königsallee) zullen defileren.
Dat ze op maandag voor een keer bezemdans en bezemworp overslaan gebeurt
met goedkeuring van feestkomitee en stadsbestuur. In het Rheinland zullen ze
inderdaad het imago van de karnavalstad Aalst nog meer luister bijzetten en dat
brengt met de tijd wel zijn vruchten af.
Hoeden
Struisveren hoeden zijn de trots van de Aalsterse Gilles. Momenteel hebben ze
naast ceremoniemeesters, muzikanten en appelsiendragers 48 echte Gilles. Het
hele korps echte struisverenhoeden in eigendom bezorgen is de droom van Rony
De Bruyn en zijn stad. 28 hebben ze er reeds zodat er nog een 20-tal te
vervaardigen zijn. Samen goed voor een invesering van... anderhalf miljoen.
Struisveren uit Zuid-Afrika zijn duur en vragen heel wat bewerkingen. Onze
Gilles kopen de pluimen als ze reeds gebleekt zijn. Dan moeten ze nog worden
gekleurd, genaaid, gezorgd dat er weer dons verschijnt en op de hoeden
gemonteerd.
£omt daarbij nog de noodzaak de meer dan 100 kostuums te vernieuwen wat
hoogstwaarschijnlijk is wil men het imago van de groep op peil houden. Dat gaat
dan nog een bom duiten en heel wat inspanningen vergen.
Aatst. Kranten, telefoonboekenbrochures e
voorwerpen eeworden ia)
de lijmpot, het zijn dagelijkse gebruiks-
Aalst. De Kamillekens in aktie bij de prinsenverkiezing (a)
Aalst. Prins Maurits omringd door zijn supporters (a)
d°emamheie' Hifmo^ee" zatüiu^nM we"'e "mar n°°" hoefmdresultaat er
politieke figuren uit de
geen Sk doen.°Karna° ®st en Van Caencghem. de Kamillekens. Zij "ver- worden gebracht», zo zegt
val en politiek zijn volgens °PPerden 1,1 lo»P telde dal er elke dinsdag de verantwoordelijke van
hem ook geen svnonie- f mMnd sfPtemb« de van 19 tot 21 u wordt ge-
men. Met ziin «Met ien- n,m ce" karnavalplaat danst samen met de 17
te 'naken in de trend van meisjes. Na de karnaval-
een Aalsterse disco. On- periode is dat een uurtje
der de titel «Veirkemert per week.
rep» zal «Wa vindjer van» J t h ?C' Verder
proberen de Aalsterse kar- da' 'r ook hed wat JonSc
navalist te bewerken. ds'cs aaI™ez,g zijn.
«We proberen dat die op
dracht verroit» en «karna-
valpotpourri» is Kamiel
opnieuw up to date voor
karnaval '88.
Nog een karnavalplaat
de Kamillekens. Met Kei
zer Kamiel op kop zijn de
Kamillekens in goede han
den. Ieder jaar maken de
Kamillekens samen met de
keizer een nieuwe karna-
valhit.
Twee vrienden. Van der En dan is er nog Linda van een fatsoenlijk uur thuis
JM Herman
