Scriptomanen vzw: Een nieuw Aalsters schrijverskollektief
Voorstellingen uit 8 landen in
2de Europees Teaterfestival tijdens
de maand mei
Luchthartige én boeiende
«Dag dooie Pa
Sportieve aktiviteiten bij KWB
Erpe
14-1.5.1992 - De Voorpost
Meestal worden schrijvers gezien als mensen die hun kunstzinnige penge- digen in een struktuur. Samenwer-
wrochten tot stand zien komen in volle afzondering van hun bureau en de king is er reeds duidelijk aanwezig:
literaire-muze als een individuele inspiratiebron beschouwen. Blijkbaar Paul Coppens, toneelauteur en ak-
kan het echter ook anders. Vorige week schoven vijf Aalsterse en één teur, Luc Schoonjans, schrijver van
Antwerpse schrijver papier en pennen bij elkaar in de vzw De Scriptoma- luisterspelen en Guy Didelez schre-
nen. Samen hebben zij al heel wat projekten op het getouw staan die de ven elk hun part van de afleveringen
komende maanden de openbaarheid zullen krygen op BRTN-radio en TV van het bekende radio-programma
samen met teaterprodukties. Het Koekoeksnest' Didelez
schreef er zo'n zestigtal. Anton
Anton Cogen, Patrick Bemauw, dat de leden van de vzw Scriptoma- Cogen is naast toneelschrijver ook
Gunnar Callebaut, Paul Coppens nen de vroegere lat-relatie die bij de een bekende stem op radio en een
en Luc Schoonjans uit Aalst vormen leden reeds bestond willen besten- gezicht op TV-BRTN als akteur in
samen met Guy Didelez uit Antwer
pen het kersverse schrijverkollek-
tief: vzw De Scriptomanen. Onbe
kenden waren zelfs vreoger al niet
voor mekaar. Heel wat kontakten
zijn er vroeger tussen het zestal ge
weest waaruit banden uit interesse
en losse samenwerking zijn ont
staan.
Als woordvoerder van het nieuwe
schrijverskollektief verklaart Anton
Cogen dat het beeld van de schrijver
die eenzaam op zijn zolderkamertje
werkt, achterhaald is. Hij stelt vast
dat de huidige snelle evolutie in de
maatschappij, radio, tv en film die
schrijvers noopt, sneller nog te kun
nen uitpakken met teksten,
scenario's, kursiefjes... waardoor bij
het literaire volkje de nood is ont
staan om samen rond de tafel te
gaan zitten om kollektief sneller te
kunnen inspelen op vraag en aan
bod.
Van zijn kant stelt Patrick Bernauw,
Aalst. Anton Cogen trad op als woordvoerder bij de voorstelling van de vzw
Scriptomanen (a)
Teater Ivonne Lex inviteert
Tijdens de maand april 1991 ging in
teater Het Klokhuis aan de Paro
chiaanstraat te Antwerpen (thuis
haven -samen met Het Appeltje
aan de Lange Nieuwstraat - van het
Teater Ivonne Lex) het eerste Eu
ropees Teaterfestival van start. Er
waren acht voorstellingen te zien uit
zeven verschillende landen. De pro
grammatic was heel afwisselend:
muziekteater, maskerteater,
woordteater... Dit alles omkaderd
door lezingen, colloquia en films.
Het Klokhuis stond telkens hele
maal in het teken van het land dat te
gast was: toeristische informatie,
boekenstand, proeverijen van typi
sche dranken en gerechten.
Een bruisende atmosfeer en dit een
hele maand lang! Na afloop van dit
eerste festival waren alle mede
werkers doodop, maar tevreden
zoals dit dan heet. De poging om te
laten zien wat in Europa op teater-
gebied allemaal gebeurt, was een
verdiend sukses geworden.
De vraag naar een tweede teaterfes
tival liet dan ook niet lang op zich
wachten.
Deze tweede editie wordt door Tea
ter Ivonne Lex georganiseerd tij
dens de maand mei (van 4 t.e.m.
29 mei).
Ten opzichte van de eerste uitgave
werd gekozen voor enkele aksent-
vcrschuivingen. De geselekteerde
produkties sluiten allemaal nauw
aan bij het kulturele patrimonium
van het betrokken land. Of het nu
een klassiek of een avant-garde au
teur is, traditioneel of modern tea
ter, elke voorstelling is eigen aan
het land. Iedere produktie komt
eksklusief voor het festival naar
Antwerpen en was nog niet eerder
te bekijken in Antwerpen.
De deelnemende landen zijn dit
jaar uitgebreid met Luxemburg en
Portugal (dit laatste met een voor
stelling die niet te zien was tijdens
Europalia!). Deze uitbreiding geeft
een nog ruimer beeld van het Euro
pese teaterlandschap. Er werd be
wust gekozen voor een afwisseling
tussen grootschalige en kleinschali
ge produkties. Zo zijn bv. 18 akteurs
op de scène geen uitzondering. Niet
iedereen houdt immers van kamer-
teaters en door deze afwisseling
krijgt ieder wat wils.
Wanneer de taal een probleem zou
kunnen stellen, werd er gekozen
voor een visuele voorstelling die
prima te volgen en te genieten is
zonder de taal te begrijpen. Bij elke
voorstelling is er trouwens een kor
te inhoud ter beschikking van het
fiubiiek.
n een notedop geven we u een kort
overzicht wat u aan toneelvoorstel
lingen kan bekijken tijdens deze
tweede editie van het Europees
Teaterfestival.
Uit Duitsland komt Theater 89 dat
in een regie van Hans-Joachim
Frank twee voorstellingen speelt
van Georg Büchners"Woyzecfc" (4
en 5.05 om 20.30 uur).
Het Engelse gezelschap Strines
Theatre vertolkt"Routes to Free
dom" naar Edith Bone in een regie
van Susan Sutton Mayo met o.m.
June en Tony Broughton (6 en 7 mei
om 20.30 uur).
Spanje is vertegenwoordigd door
het Teatro Estable de Granada met
"Cristobal Colon" van Fernando
Cobos, die de regie verzorgt én de
hoofdrol voor zijn rekening neemt
- natuurlijk weet u dat de wereld en
Spanje in het bijzonder de"grote
ontdekking" van Amerika 500 jaar
geleden herdenkt.
Het enige professionele teaterge-
zelschap in Luxemburg is het Théa-
tre des Capucins, in 1985 opgericht,
dat speelt in het Luxemburgs, het
Frans en het Duits. Te Antwerpen
zijn ze te gast met"Catastrophe"
door de auteur Samuel Beckett ge
schreven als een eerbetoon aan pre
sident Vaclav Havel van Tsjecho-
slovakije en dat werd gekreëerd op
het Theaterfestival van Avignon.
De regie berust bij Philippe Noe-
sen, die ook als akteur aktief is in
deze produktie. Eveneens op het
programma van deze twee theater
avonden (12 en 13 mei om 20.30
uur) staat"Audience" van Havel
zelf in regie van Claudine Pelletier.
Uit Italië komt het Teatro a
1'Avogaria uit Venetië, de bakermat
van de commedia dell'arte, dat in
1969 gesticht werd door Giovanni
Poli. Het programma belooft met
"II Ventaglio" van Carlo Goldoni in
een regie van Andrea Dosio een
avond Italiaanse passie, humor en
levendigheid gebracht door mees
ters in het genre (14 en 15 mei om
20.30 uur).
"Jouvet, Diderot - Le Paradoxe"
van Bernard Djaoui wordt vertolkt
door de Franse vertegenwoordiger
op het festival, Le 18 Théatre. Op
een avond ontmoet teatermaker
Louis Jouvet in een verlaten teater
de auteur-filosoof Denis Diderot:
een dialoog als een duel met als
inzet het teater (17 en 18 mei om
20.30 uur).
Een tweede Engels gezelschap in
deze editie is het Mime Theatre
Project, in 1984 gesticht om de gren
zen tussen mime en dans enerzijds
en teater anderzijds te verleggen.
Zij vertolken'The Three Muske
teers" in een regie van Toby Sedg
wick op 22 en 23 mei om 20.30 uur.
Het Portugese Atelier de Teatro
maakte van het gedicht"Ode Mari-
tima" ofte "Ode van de zee" van
Fernando Pessoa een zeer visuele
voorstelling waarin ook licht, klank
en beelden een zeer grote rol spe
len. De regisseur is Maria Germana
Tanger en de akteur Joao Grosso
wordt tot de topakteurs van Portu
gal gerekend (25 en 26 mei om 20.30
uur).
Natuurlijk kon ook Nederland niet
ontbreken. De Gebroeders Flint is
een Amsterdams gezelschap dat ge
specialiseerd is in straattoneel. Dit
gezelschap brengt het programma
"Alleen in mijn gedachten kan ik
wonen", een voorstelling over de
dichter Slauerhoff. Uit diens oeu
vre werden een 20-tal gedichten ge
kozen en op muziek gezet door Paul
Prenen. Deze voorstelling zou een
juweeltje zijn! Te zien op 28 en 29
mei om 20.30 uur. Meteen ook het
slot van dit 2de Europees Theater
festival.
Het aantal randaktivitciten werd
opgedreven omdat dit het hele ge
beuren in een ruimere kontekst
plaatst en de grenzen nog meer
opentrekt. Eerst de lezingen:
"Edith Bone en haar gevangen
schap" met June en Tony Brough
ton (7 mei om 14 uur);"Christoffel
Columbus, held of misdadiger?"
met o.a. auteurs Wim Verreist en
Wim Daems en Catrien Hermans (9
mei om 17 uur); "Vaclav Havel, van
gevangene tot president" (12 mei
om 17 uur);"De commedia
dell'arte" met o.a. Ivonne Lex, Ca
trien Hermans en Frans Maas (15
mei om 14 uur);"De akteur van Di
derot tot Stanislavski" met o.a.
Ivonne Lex en Catrien Hermans 18
mei om 17 uur);"Fernando Pessoa"
(25 mei om 14 uur). Er wordt ook
een colloquium georganiseerd op 5
mei om 14 uur over"De toestand in
Oost-Europa op kultuurgebied";
hieraan werken o.a. mee: Jörg Mi-
han, Hans-Joachim Frank (resp. re
gisseur en dramaturg van Theater
89 dat "Woyzeck" speelt) en Ca
trien Hermans. Op 23 mei wordt om
14 uur de schitterende komische
film"La kermesse heroïque" van
Jacques Feyder vertoond. Tijdens
de poëzienamiddag op donderdag
28 mei om 14 uur laat T.I.L. beken
de en minder bekende dichters aan
het woord om zo zichzelf en hun
werk voor te stellen.
Teater Ivonne Lex zorgt er met zijn
2de Europees Teaterfestival voor
dat Het Klokhuis zal gonzen van de
aktiviteit en dat de teaterliefhebber
er een stukje Europese kuituur kan
maken (en dit zowel letterlijk als
figuurlijk!) zonder uit eigen streek
weg te hoeven.
Nog even wat praktische informa
tie. Alle voorstellingen én randakti-
viteiten vinden plaats in Teater Het
Klokhuis aan de Parochiaanstraat
te Antwerpen. Een toegangskaartje
tot een van de"voorstellingen" kost
600 fr. (studenten, 60+-ers en hou
ders van een CJP betalen 500 fr.);
een ticket voor een van de randakti-
viteiten betaal je 100 fr. en een
abonnement voor de 9 voorstellin
gen én voor alle randaktiviteiten
kost 4.000 fr. Meer gedetailleerde
informatie en reservaties kunnen
verkregen worden op nr. 03/
234.30.50, elke dag van 11 tot 16
uur.
L.
feuilletons en toneelstukken. Sa
men met dramaturg Gunnar Calle
baut schreef hij o.a. toneelstukken
als Daens en Daens, de Familie De
Vis en onlangs nog in première ge
bracht: Kasteel van Verdoemenis.
Luc Schoonjans is ok nog scenarist
en werkte samen met nog anderen
uit het gezelschap voor het Onaf
hankelijk Radiofonisch Gezel
schap.
De Scriptomanen zijn al lang uit de
startblokken geschoten want zij
hebben al konkrete resultaten op
het palmares. Op 4 mei gaat op Ra
dio 2-Oost .Vlaanderen in het och-
tendblok van donderdag een weke
lijkse strip met 40 afleveringen op
antenne onder de veel belovende
titel: 'Soepele Harry en de donkere
bosnimf. Het worden originele
'turnlessen' met cursieve kommen-
taar op het dagelijks leven in en om
het huiskamer gebeuren.
Ook voor een andere aanpak van de
schoolradio heeft het Aalsterse
schrijverskollektief al een aanbod
gekregen. Taboes rond Aids zou
den hierin worden doorbroken,
door de lijn door te trekken in de
geschiedenis andere plagen die in
het verleden de mensheid teister
den. Verder zal ook de aandacht
gaan naar de relaties die kunnen
gelegd worden tussen de verschil
lende geschiedkundige perioden.
Ook muziek komt aan bod.
Er komen ook luisterspelen rond de
Islam terwijl eveneens op Radio 2
wordt gewerkt aan een twee minu
ten durende radiostrip, die drie
maal per week wordt uitgezonden
en gebaseerd is op verhalen van
Jean Ray, met ook afleveringen die
'schokkender' zijn, in de zin van
werken van Ronald Dahl.
Schrijven op bestelling en op maat
De meeste schrijvers van de Scrip-
tomanezen hebben heel wat bin
ding met toneel en zijn vertrouwd
met teaterwerk. Het schrijverskol
lektief wil dan ook de toneelveren
igingen stukken bezorgen die speci
aal voor hun groep 'op het lijf ge
schreven worden.
Zo kregen zij een opdracht om voor
opvoering tijdens de Gentse Fees
ten voor het Willemsfonds een stuk
te schrijven over de figuur van
Jean-Ray-John Flanders. Als dit
lukt dan zal Jan Frans Willems de
volgende figuur zijn waarrond een
scenario zal worden opgebouwd.
Terwijl zijn ook John Flanders-
prijswinaar Patrick Bernauw en Gi-
dilez aan het werk aan een toneel
stuk over de veelbesproken figuur
van Leonie Van Den Dijck uit On-
kerzele (Geraardsbergen), die be
weerde ooit Maria in verschijning te
hebben voorzien en door haar vi
sioenen de 'moord' op Koning Al-
bert I voorspelde, samen met het
ongeval van Koningin Astrid. Beide
schrijvers maken hierbij gebruik
van notities van de Aalstenaar Gu-
staaf Schellinck, die met Leonie sa
menleefde. Men zal tegelijkertijd
Klein Raamteater Antwerpen
Aalst. Patrick Bemauw, Guy Didelez, Anton Cogen, Paul Coppens, Luc
Schoonjans en Gunnar Callebaut vormen samen het nieuwe Aalsterse Schrij
verskollektief de Scriptomanen (a)
het theaterstuk en het boek op de
markt brengen.
Nog ander projekten liggen op de
werkstapei van het Aalsterse schrij
verscollectief. Zq is er een gesprek
geweest over het uitbreiden van de
jeugdreeks 'Historische Verhalen'
van De Sikkel waar Patrick Be
rnauw al geruime tijd aan mee
werkt. Ook denkt men aan een Aal
sterse Revue en een Aalsters-rari-
teitenkabinet in de vorm van een
agenda met dagelijks bizarre anek
dotes. Ook bestaan er al kontakten
met een firma uit Nancy om verha
len te schrijven waarop gezel
schapsspelen worden uitgewerkt.
In de rand van het schrijverskollek
tief kon ook vernomen worden dat
het reeds vroeger aangekondigde
initiatief 'Aalst Publishing', waarin
alle mogelijke schrijvers uit het Aal
sterse aan bod zullen komen, pro-
grammatorisch konkreet werd uit
gewerkt en aan het schepencollege
werd voorgelegd. Of er voldoende
financiële middelen zullen kunnen
worden vrijgemaakt en of er nog
voldoende tijd zal zijn om dit alle
maal nog in 1992 uit te werken, blijft
voorlopig nog een open vraag.
P.H.
Tijdens het eerste weekend van mei
wil de KWB-afdeling van Erpe er
sportief tegenaan gaan. De leden
kunnen kiezen tussen twee aktivi
teiten waarbij men het langs de
sportieve kant bekijkt.
Op zondag 3 mei organiseert men
een Wandel-Dropping met op
drachten en de afstand bedraagt
naar keuze vijf of tien km. Er wordt
gestart aan de zaal Pax om 14 u.,
maar men dient zich een half uur
vooraf in te schrijven. Hetzelfde
geldt voor de fietszoektocht, zelfde
dag en uur. Hier gaat het over een
afstand van veertig km. en tussen
door moet men goed opletten want
ook hier zijn opdrachten te vervul
len.
De leden die aan een van deze akti
viteiten willen deelnemen betalen
vijftig frank waarin een gratis kon-
sumptic begrepen is. Wie later komt
dan 14 u. zal niet meer de gelegen
heid krijgen om te starten, zodat
stiptheid geboden is.>
JV
De Schotse auteur, akteur en kaba-
retier John MacKay (°1964) schreef
«Dead Dad Dog» op 24-jarige leef
tijd. Het stuk werd in mei 1988 ge
kreëerd in The Traverse Theatre in
Edinburgh in een regie van Stephen
Unwin (vroeger ook al als regisseur
aktief in het Raamteater) en be
hoorde tot de opmerkelijkste pro
dukties op het Edinburgh Gringe
Festival 1988. De Scittisch Televi
sion bereidt een comedyserie voor
die gebaseërd is op het stuk en bin
nenkort onder de titel «Dad on Ar
rival» wordt uitgebracht.
Walter Tillcmans en Bert Helle
mans bewerkten de speelse, licht-
satirische tekst. Het is geen gewone
voorstelling want beide akteurs - de
dode vader en zijn zoon - moeten
o.a. door mime plaatsen en pers
onages, die we niet te zien krijgen,
gestalte geven in onze fantasie.
Op de scène zitten vijf muzikanten
(Bazaar; zo heet de groep), staan
een tafeltje en een paar stoelen en
ook een paar kleerknechten. En
verder ook nog Leks (Alexander)
van Bcveren, pas ontwaakt. «Van
daag wordt een uitzonderlijke dag.
Una giornata particulare... Straks
solliciteer ik voor een fatsoenlijke
job. Klokslag elf zal de BRTN, Om
roep Antwerpen, worden gekon-
fronteerd met de onweerstaanbare
charme en de dynamische ideeën
wereld van Boy Wonder Alexander
van Beveren... Tijd zat voor het ont
bijt. Maar geen gewoon ontbijt, op
een ongewone dag...» Het begint
dus van een dag uit het leven van
een ondernemende jongeman. Tot
zich het meest ongelooflijke voor
doet wat Leks zich voor vandaag
had kunnen inbeelden: hij staat
plots oog in oog met zijn pa. Zijn pa,
die echter al twaalf jaar dood is. En
deze dooie pa (een steengoede Wil
ly Vandermeulen) stuurt de plan
nen van zoon Leks (een al even
goed akterende Hans Van Cauwen-
berghe) flink in het honderd.
Erg veel gebeurt er eigenlijk niet:
Leks gaat solliciteren bij Omroep
Antwerpen, gevolgd en «geholpen»
door zijn pa; Leks heeft 's avonds
een afspraak met Roxanne en ook
hier stuurt pa alles in dc war.
Je kunt dit stuk moeilijk een grote
tekst noemen. Waarom Tillemans
het dan toch op het programma
plaatste? «Ik vond het een fantasti
sche vondst van John MacKay, om
een werkloze jongeman, een kind
van zijn tijd, met veel praat en veel
show, te konfronteren met zijn
twaalf jaar geleden overleden va
der. In de konfrontatie tussen de
twee, in de odyssee die ze als het
ware samen ondernemen door de
stad, de zoon op zoek naar werk en
op zoek naar zijn Roxanne, naar de
liefde, leert de vader de zoon ken
nen zoals hij nu is, en leert de zoon
de vader kennen. En al ontstaat er
uiteindelijk toch een vorm van we
derzijdse waardering, van vriend
schap bijna, echt samenleven kun
nen ze niet meer, daarvoor is de
kloof tussen de twee generaties te
groot.
Natuurlijk is dit een schitterend uit
gangspunt voor een mooie brok tea
ter, maar de auteur is er toch niet in
geslaagd er veel body in te steken.
Bij momenten moet je glimlachen,
soms ben je vertederd, af en toe
komterwat milde humor bovendrij
ven. Toch blijft alles een beetje te
veel aan de oppervlakte dobberen,
er wordt zelden echt diep gegraven,
er worden te weinig kansen benut
om er iets écht boeiend van te ma
ken. Gelukkig is er het bewonde
renswaardig aktcrcn van beide ver
tolkers en de soms amusante regie-
vondsten van Tillemans.
Nog t/m 30 mei in het Klein Raam
teater van wo. tot za. om 20 uur.
Reservatie: 03/233.91.48/49 (09.30
tot 16.30 uur en op za. van 11 tot 15
uur).
