Daensisme in het Marktlied
De Werkman
êi Q
f'Y'
Pietsr Daens
Amylum opende fabriek
in voormalige DDR
Daensistische Sprokkels (4)
\\A .lor CH. u. volkspartij
(F
-
v
STEM DAENSIST
De Voorpost - 25.12.1992 - 3
let kiessysteem in 1894 alleszins
iet zo eenvoudig in zijn «meervou-
igheid». Zo mochten de kiezers
ie geen dertig jaar waren op 1 sept.
Heen voor de Kamers stemmen,
'och kon men nog altijd meerdere
:emmen uitbrengen en dit moest
len volgens Het Fondsenblad doen
voor de Katholieken met het wit
jndeke in het zwart vierkantje
wart te maken boven de namen der
atholieken», en duidelijkheidshal-
voegde men er aan toe: «Zij staan
p de eerste kolom links, onder
ummer één». Waaruit men kan
jggereren dat alle rijken niet even
itellectueel waren.
',ci )eze wijze van stemmen was nog
Itijd te wijten aan Ch. Woeste die
e Aalst een enorme politieke rol
espeeld heeft, vooral dan ten tijde
an het Daensisme. Juist daarom
ras deze persoon zo vaak het voor-
rerp van politieke scheldpartijen in
Ie liederen waarin men hem te
Valst als politieke figuur wilde doen
'erdwijnen.
Aalst. De Almanak van de Christene Volkspartij uit 1898
De Stad Ninove
De Stad Ninove werd tijdens deze
verkiezingen als het officieel orgaan
van Ch. Woeste beschouwd en zelfs
«Het Laatste Nieuws» sympathi
seerde met de partijgangers Van
Daens toen men een lied in dit blad
gepuliceerd had over adv. De Bac
ker wat zij schandalig en eerrovend
vonden. Daarentegen beschouw
den ze priester Daens toen als een
onberispelijk priester die er aan de
«lichtgeloovige, snulachtige boeren
voorgesteld wordt als een droeven
schavuit».
Ter verdediging en om aan te tonen
wat christelijke mensen durven
schrijven - het paste in de kiestak-
tiek, drukten zij het liedje over De
Backer af:
Beziet zijn rossen knevel,
'k Zeg dat men op geen gevel
Zoo'n schoonen schild'ren kan.
Die snelle vent,
Zoo pront, zoo d
Is knst 'lijk zonder end;
Hoofoman der Chrijterje Vot is .ertijVolktVorlc^ei ^i-o om
Raadsketv. Eerevoorzitt^r van lie verenigde Ziekenfondsen,
stichter var| het Weeklbad DE AfEBKMAfJ in |V1c
Ktf' VQtt!
Aalst. Het weekblad 'De Werkmanmeldt het overlijden van Pieter Daens
Gij wierpt de leeraars op de straat, En Daens op de eereplaats.
En wordt nu zelf op straat gesmeten. (2
Het spreekwoord zegt;Wie putten maakt Geen paap gelijk Deridder,
Voor andren, stort er zelf in neder».
De Woeste kreet door u geslaakt
Van. «Qu 'ils s 'en aillent» schalt nu weder.
Maar 't is thans op een beetren toon:
Een priester van den echten stempel
Treedt op, als wreker van dien koor
en drijft de woestaards uit 's lands tempel.
Moed, pastoor Daens! De zegepraal
Bekrone en loone uw eerlijk pogen
Heil, voksman, vlaming! weg den waal
Die tien jaar lang ons heeft bedrogen!
Die Woeste redden kan;
De gele lijken bidder
Is een verloren man.
Geen Ponnet is te vreezen.
Al braakt zijn mond venijn,
Slechts Daens, die moet er wezen.
En Daens, die zal er zijn
(3)
Weg met de Meetings&ten
Van 't stelsel Coremans
Wij haten de Woestisten.
De Vlaming wil geen Fransch.
Wij blijven Aalstenaren
Dat, is: steeds Vlaamsch en vrij,
-En Woeste, met zijn scharen.
(1)
'aarwei aan Woeste
Rolt uw matten,
Woeste ratten
Die het land van Aalst afloopt;
Niet te kniezen
Pakt uw biezen;
Lang genoeg hebt ge ons gestroopt!
Al te lange,
Woeste slange
Speelt gij hier den hijpokriet!
Van uw grillen
Wij niet willen
Uwen haring brand hier niet.
Groene pauzen,
Roomsche smauzen
Hebben wij niet meer van doen.
Al uw praten
Kan niet baten.
Want de druiven zijn te groen.
Schoolverwoester,
Niemand koester
Nog voor u de minste hoop.
Van uw zetel
In den ketel
En de lach toe op den hoop.
Woeste pater.
Rose water
Kan u troosten in uw leed;
Knoop een koord u
Om het lijf nu.
Draag een haren boetekleed.
Elkeen kiest er.
Voor den priester,
Daens, de man van eer en recht.
Zoo komt boontjen
Om zijn loontjen,
Lijk het vlaamsche spreekwoord zegt.
Uit dit lied blijkt duidelijk dat de
aanhangers van «Het Laatste
Nieuws» koal it ie vormden met de
Dacnsisteiv omdat het op dit ogen-
Mik in hun kraam paste. Op die
manier bestreden ze samen, zonder
afspraken op dat vlak, de koserva-
tievc katholieken. Het was natuur
lijk niet zonder bijbedoelingen dat
Aa liberalen een andere partij
Zij tracht ons te bedotten
Die slimme rat, De Woeste - kuiperij;
Zoo fijn, zoo plat, Zij lachen en zij spotten
Krijgt hen stamp van achter in zijn gat! Met Daens en zijn partij
Maareens Ie meer werd Ch. Woeste van Geen oorlog meer met rapen
antwoordgediendwaarbiimenhemziin !e ^°nnegem,
daden van jaren geleden nog eens aan- f." ons wapen.
smeert.
Woestiana
Gij wordt gemeten met de maai
Waarmeê gij andren hebt gemeten;
Voor Daens is onze stem.
Refrein:
Het zegelied moet schallen
Voor Daens en zijne maats,
steunden. Later zouden er zelfs in
1 sommige dorpen koalites gevormd
worden in de verkiezingsstrijd om
met vereende krachten de strijd aan
'e gaan en zo ook eens aan de macht
'e komen.
- :É2,:
j -r
i
i'MêsTFH hacks
Chiïstenfi Vc.'kpartij
k-
Aalst. Kiespamfletten van de Daensisten
De liberalen maakten gretig ge
bruik van de scheuring bij de Katho
lieken en de opkomst van de Daen-
sisten tijdens de verkiezingejA-is" Preekt in de Woestenij.
voor hen een goede/zaak-orn het /q\
vroeger ovenvicht hun tegen- Ters,embuS: goede burgers
standers op d,e manier te verklei- Van h fc, Hoppefand,
nen. Daarom bezigen zn tamelijk de Beloj vrijheidswurgers
ruzies tussen de aanhangers van Ventienen smaad en schand!
Woeste en Daens als onderwerp 0nz' ondergangbemmers
van hun kiespropaganda. Zo onder- Door kiesb6edrZg en
ÏÏSf/f,T ST g'n fCfDie droomden zich ter Kamers.
1894 dat de «Pekens van Aalst (zo Maar hebben doelgemist./
noemden zij onderandere de Aal-
sterse Katholieken) priester Daens i~' A
verweten meetingen te geven in Ter stembus, vrije mannen
danskoten. Maar zijzelf verweten Win Aalst en daar omfrent,
Van Wambeke dat ook hij toch bij Woestekhek gebannen,
een «orgelbaas» om zijn stem ging ®}e 11 l,esPol> miskend.
bedelen voor de ballotering. Ceenoor/og meer met... rapen
Een laatste maal richtten zij zich tot Zowi^gem;
de kiezers van Aalst want op 9 dec. ^.w kiesbrtef/ij uw wapen,
moest het gebeuren. Daarom wor- Daens zij uwe stem.
den nog eens alle argumenten aan- Het was ook vaak een strijd tussen
gehaald om de inwoners trachten te bvee Aalsterse streekbladen De
overtuigen van alles wat er op het Denderbode en De Werkman. Tel-
spel staat en ook hier werd niemand kens een of andere gebeurtenis
gespaard: plaats greep werd deze opgeblazen,
Kiezerslied voor het Land van Aalst
(Stemme: De Vlaamsche Leeuw belang van de partij.
of: De Geuzen) Zo werden op een nacht in het
klooster te Mere talrijke ruiten ver
brijzeld door dronken jongelingen.
Al waren de daders onbekend, toch
werd de schuld op aanhangers van
het Daensisme geschoven en de bal
dadigheden werden prompt be
schouwd als «eerste vruchten der
mcetingskens van de christene
volksfopperij», citeerde de Dender
bode in 1894.
In 1894 werd een hevige strijd ge
voerd te Aalst tussen de konserva-
tieve partij van Woeste en Van
Wambeke enerzijds en deze van het
Daensisme anderzijds. Deze laat-
sten werdén als «scheurmakers» be
stempeld en niet daarom alleen wa
ren zij de grote vijanden van de
bewarende katholieken maar ook
van de liberalen welke deze onder
linge tweestrijd op hun manier uit
buitten. De vorming van een kartel
te Aalst tussen Daensisten liberalen
bevorderde geenszins de koude
oorlog en na de verkiezingen van 9
december 1894 schreef het partij
blad: «Nu heden dat de mannen van
Chepka openbaarlijk samenspan
nen «met de liberalen, in een
woord, met gansch den geuzenboel,
zal het, denken wij, ook niet onge
past zijn te herinneren hoe die zelf
de mannen hun bondgenooten van
heden, in vroegere tijden afschil
derden.
Wij willen dus een liedje laten vol
gen ter gelegenheid onzer laatste
gemeenteverkiezingen door Chipka
uitgegeven», meldde De Denderbo
de.
Met «Chipka» wordt hier bedoeld
de leiding van de Daensisten en hun
blad uitgegeven door Pieter Daens.
Chipka daarenboven is trouwens
nog altijd de volksnaam voor het
gehucht gelegen aan de werf en de
oude Dender.
Het bedoelde lied waarover het
ging en waarin de Daensisten een
aanval plaatsten tegen de liberalen,
de zgn. geuzen:
Kiezingslied
(1)
Wij kennen de knepen der Geuzen wel,
In 't liegen alleen zijn zij meesteren fel,
Wij weten het zeker: hun Geuzenbedrijf,
Zocht ons te verderven naar ziel en naar lijf.
Neen, neen, o mijn menden, 't en kan toch niet
zijn (2x)
Wij kiezen geen Geuzen, dat is te gemein. (2x)
(2)
Zij geven zich uil, voormannen van 't licht,
Rechtvaardig bestieren, dat noemen zij plicht
Maarkomenz'op 'tstadhuis, de lichten zijn uit,
Zij maken hun foeffen en deelen den buit.
Neen, o neen,
(3)
Zij spreken van voorspoed en afslag van last,
Maar komen zij boven, dan is hel gepast.
Beloften verdwijnen, een grijpvogelskliek,
Zit aan uwe zakken en gij in den strik,
Neen, o neen
(4)
Wij kennen geen scheuring of geen kandidaat
Die onder het vaandel der Eendracht niet gaat
Het Steneken, vrienden, in 't vierkantig zwert,
Het öken daar daaden, dat is naar ons hert.
Neen, o neen....
(5)
Voor 't sluiten, o Geuzen, wij zeggen beleefd:
Een Burger van trefs u zijn stemme niet geeft,
Beloften en dreigden, 't is al voor den Pruis,
En zondag aanstaande, ge krijgt uwe buis.
De liberale pers had echter beter
woorden over voor hun kartelgeno
ten uit het arrondissement Aalst.
Natuurlijk verkneukelden ze zich
over de scheuring en hoopten sa
men met de Daensisten de over
macht van de konservatieve katho
lieken te breken. Of zij in andere
streken waar geen kartel bestond -
ook zo blij waren met een lijst van
de Christene Volkspartij is een an
dere kwestie. Hun vreugde werd te
Aalst niettemin uitgegalmd in een
lied dat speciaal gericht was tot het
kiezerskorps van de Aalsterse ag
glomeratie.
Lied voor de kiezers van 't Land van Aalst
(Wijze: Ne parte pas Rose)
O groene paus! ge zijl van het ras der joden.
Dal zijn profeet aan i kruis genag'ld heeft'!
Gij wilt doorJap en frut u doen vergoden.
Gij die voorhaal, voor twist en tweedracht leeft.
Doch pastoor Daens zal het u anders leeren.
Hel lied is uit, dat uwe kliek eens zong,
Al mocht gij u naar alle winden keeren.
Hij kleedt u uil en snoert uw lastertong. (Bis)
Hij is, als gij. geen vriend van dwang en logen.
Hij mint hel licht en waarheid spreekt zijn
mond.
Hij heeft naar 't leeraarkorps geen gal gespogen
Omdal het trouw uw zwarte macht doorstond.
Hij eert de taal der strijdende Aalstenaren,
De taal die gij verwijst tot slavernij,
O, Woeste, beef, gij zult de wraak ervaren
Der volkspartij, der kristen volkspartij. (Bis)
Geelzuchtig mensch, azijnjlesch hooggeprezen.
Door allen die voor kap en domper zijn.
En willen dat het volkskind zij verdwezen,
Tol domheid, als de boschmensch der woestijn
Al dat gij wenscht, dal is een leger apen
Dat slaafsch en laf ter stembus wordt geleid.
En heeft hij 't woord van dorpsheer en van
papen,
Aanbidders van de feodaliteit. (Bis)
Elk edel hart dat uwe daden boekte.
Vergat uw haatlijk «qu 'ils s'en aillent» niet,
Gij zijl nog steeds een dweper, een gevloekte.
Waar d'Inquisitie meenig staal van biedt,
O, pastoor Daens, help gij uw broeders wreken,
Red 't land van Aalst van dien bedorven kost.
En 't Vlaamsche volk zal dankbaar van u spre
ken,
Omdat gij 't land van geelzucht hebt verlost,
(bis)
Julien De Vuyst
Onze geestdriftige partijmensen eenvoudige, onafhan
kelijke Vlaamse mensen, zoals gn - willen u doen beseffen
dat er een grote kans bestaat, om uit de geestelijke verstarring
het politiek immobilisme en de slechte oneindigheid der andere
partijen te geraken
Hoofdzaak is dat ook u behoefte voelt aan
ONZE PARTIJ.
die anders is dan de ander
die niet gebonden is aan li
die onafhankelijk staat va
die niet aangevreten is
standen waan;
die niet volgepropt zit met
■olkapili
sindikat'
ONZE PARTIJ
- die
rijdt
hap:
r het welziji
..oi Vlaams
gans de gomeen-
ials het volk dat
die do
ze wil dienen;
die kompromisloos het durft opnemen tegen de
grootmachten;
die breed open staat voor iedereen
ONZE PARTIJ wil niet links c
Aalst. 1964: de Daensistische partij neemt voor de laatste keer deel aan de
verkiezingen
De laatste tijd is Amylum vooral op het internationale vlak bijzonder
aktief. Vooral gebieden uit de vroegere Oostbloklanden dragen hierbij de
interesse mee. In Dallmin (ex-DDR) ging vorige week een nieuwe produk-
tie-eenheid officieel open. Amylum investeerde hierbij 1,5 miljard fr. in
Prignitz-Starke, een aardappelzetmeelproducent die door de Treuhan-
danstalt in 1991 te koop werd aangeboden.
De gebouwen en de produktiefacili-
teiten herbergden weinig technolo
gische hoogstandjes, maar de fa
briek had andere troeven. De eigen
domssituatie, waarop geen claims
rustten en de voorwaarden (over te
nemen schulden) waren gunstiger
dan bij andere bedrijven die Treu-
hand aanbood. Ook de vrij gunstige
ligging tussen Hamburg en Berlijn,
was een bijkomend voordeel.
De fabriek die voor 100 in han
den is van Amylum, was gedeeltelijk
bruikbaar, gedeeltelijk niet. Daar
om besloot Amylum een volledig
nieuwe fabriek op te trekken. Op 10
maanden tijd werd 1,5 miljard BF
geïnvesteerd, waarvan 0,8 miljard in
bouwaktivitcitcn. De nieuwbouw,
die op vrijdag 11 december officieel
door de Brandenburgse minister
van ekonomische zaken, Edwin
Zimmerman, werd ingehuldigd om
vat behalve de aardappelzetmeelfa
briek, opslagplaatsen voor aardap
pelen, transportbanden, verschei
dene silo's, een verpakkingseen
heid, waterwinningsinstallaties en
een laboratorium.
Amylum heeft in het vroegere
Oost-Europa reeds het Tsjechische
Slovamyl en de Hongaarse holding
SzSzV overgenomen. Ook in de
toekomst mogen dergelijke trans-
akties nog worden verwacht.
(p.h.)