VOLKSWEEKBLAD
BEIDE VLAAND
BURGEE DORUS
i
AAN DEN LEZER.
LANDBOUW
ARBEID
Eerste Jaar. Nummer 1.
2,50 per jaar
13 Januari '1895,
PETRUS VAN NUFFEL, AALLT
f
AVic gaat er mcó op reis?
UITGBVBR-DRUKIKER
Een spijtig* geval doet zich voorOnze
prachtige titel geteekeid doorM. K. Miry,
kon niet op tijds gegraveerd zijn wij zullen
hem slechts de naaste week ontvangen. Ons
huidig hoofd is dus slechts voor dez:i week.
De titelplaat bij den graveerder besteld,
mag een waar meesterstuk genoemd worden;
geen enkel blad van ons land zal zich op ejn
schoonere mogen roemen.
Aan al.myne geachte Lezers en. Lezeressen den
vriendelijEen goeueü dag en één gelukkig en'zalig
Nieuwjaar. Voor de eerste maal dat verschijn
en by. u binnenkom, is het noodig dat wij kennis
makey, <Jat ik n zegge wie ik ben en wat ikVil.
Welnu, beste Lezers en Lezeressen," ik kom op
als bijzondere vriend van Landbouwer en Werk
manden wil hunne belangen verdedigen.
La nd bouwe i*s,
Ik weet wat gij sincU vele jaren lijdt: hoe dat
alles wat de 'Landbouw voortbrengt, onder den
voet is. De grond welke gij mét uw zweet bevoch
tigt, geeft u de middelen niet meer om treffelijk te
leven en aan al uwe verbintenissen te voldoen. i
Uw hop moet groote rechten betalen om in d^
Vreemde landen binnen te dringen de vreemde
hop" konrt hler zonder rechtou binnen.
liét vlas, de tabak, de ajuin gelden niets meer.
Nu doet nieh den oorlog aan uwe boter door het
bedróg met margarine of kunstboter van alle slach
van slecht vet gemaakt.
Het is dan niet te verwonderen dat gij moeielijk
uwe pachten kunt betalen die helaas niet altijd in
evenredigheid staan met de voortbrengselen der
aarde. Het is dus niet te verwonderen dat gij uwe
hoeveh den vereischten onderhoud niet meer kunt
künt geven dat gij uwe werktuigen op tijd niet
kunt vernieuwen of door betere vervangen
dat men met droefheid moet bestatigen dat gij dien
welstand niet meer geniet welke men- eertijds bij
den landbouwer outraoette. Als de Landbouw
kwijnt, alles nioeti noodzakelijk kwijnen; alp de
Landbouw bloeiend is dan bloeit heel de Samen
leving.
Het is dan hoogst noodig dat men naar krachti
ge middelen zoeke om den ongelukkigen toestand
van den Landbouw te verbeteren. Daarom is het,
beste Landbouwers, dat ik mij kom voegen bij veel
anderen die het ook met u wel meenen en gedurig
naar de middelen zoeken om uwe kwaal te genezen,
(M ik mijne stem kom voegen bij deze die voor, u
ten béste spréken, en weest zeker het zal eene
kloeke'stern zijn Ik zal luid spreken 1
Men is reeds den goeden weg ingeslagen, maar
er blijft nog veel te doen Vele zaken zijn ter stn
0ciscijieï»cnt5 utt Ifetzrr Uitrei'* ttjb
Doon
M
PETRUS VAN NTJFFET
41
Dé jongeling za daar nu op dien flinkschen dra
ver verheven D( hofnar stond te lachen dat hij
schokte heel bedaard, den altijd schelmscken
grimlach op de lópen, gat hij den viervoeter met
zijn zWeeproedjie eenige duchtige slagen op de
huid, ZOodat den iraver het: op een loopen zette
en Weidra in woeste vaart rond het wapenplein
stormde. Coucke had alle moeite der wereld om
zich refcht te h(uden en dreigde zich alle oogen-
'blikken het hooft in te stuiken, hij uitte allerhan
de angstkreten, riep op zijn vriend, maar 't was al
te vergeefsPolpken Vinck trok het onhooZelste
gezicht dat.raenopit te zien kreeg en Breugelmans
met de aanwezige*vopd. de grap goed uitgevonden.
Eindelijk, na :euige malen te hebben rondgere
den, deed men let paard stilstaan de zot nam er
den onkundigejgiuiter heel komiek af, zeggende
die, maarzij mogen op die studie niet blijven, zij
pioetciTuitgevoerd worden. Ik beloof u dan dat ik
mij gedurig met het overwegen uwer belangen "zal
bezighouden, dat ik naar schikkingen zal zoeken
welke wettelijk kunnen ingevoerd worden en dat
ik zal blijven roepen tot dat men mijne stem aan-
lioore en u voldoening geve.
Daaibij nogth'hns zal mijn werk zich niet bepa
len. Op eene andere wijze, beste Landbouwers,
kan ik u zeer nuttig zijn. Gij kent zekerlijk zeer
Wel ai wen stiel en :ijt op de hoogte van al wat den
Landbouw betreftnogtbans met twee heeft men
meer vorktand als alleen en daarom zult gij liet
niet kwalijk nemen als ik het somtijds zal wagen
u oenen1 góeden-rdad te geven. Ik zal u trach
ten ïmtiig1 te zijn door allerhande inlichtingen no
pens dp natuurlijke krachten van den grond, over
zijne bewerking, over do zaden en hunnen voor-
deelig^u aankoop, over de nieuwe en verbeterde,
werktuigen, over uwe stallen, over het vee, over
de midüelen om ziekten te vermijden of te gene
zen, ovtër de boter, enz., enz. Verders zal ik u op
de hoogtp houden van de marktprijzen, de wetten
en schikkingen waaruit gij kunt profyt trekken,
yan de bijzonderste gebeurtenissen die den Mud-
bouw betreffen.
Gij ziet het, beste Landbouwers, er is veel werk
op den winkel, maar niets zal mij te lastigvallen
als het uw welzijn geldt Ik ben aan u met hert
On ziel en uit al inijne krachten.
Werklieden,
Dat ik voor u mijne stem zal verheffen, dat zegt
u genoeg mijn opschrift. Ik meeu het wel met
iedereen, en desnoods zal ik de rechten van ieder
een verdedigen. Maar ik meen net bijzonderlijk
*wel met u, christenë en vlijtige werklieden,
Iedereen erkent, zegt de groote Paus
ILeo XIII, dat er aan de lagere standen spoedige
en gepaste hulp moet verleend worden, omdat
het meeste deel in penen ellendigen en ortgc-
lukkigen toestand verkeert die niet verdiend
:is. Ziedaar de woorden welke mij altijd zullen
aanmoedigen om voor u te strijden, brave en def
tige werklieden, om zooveel het in mijn vermogen
is fjwen staat te verbeteren.
Hoe gaarne zou ik zien dat ieder neerstige en
spajarzame werkman een gezond huis bewone ruim
genoeg om al de leden der familie behoorlijk te
herbergen.
Mócht iedet* werkman in zijn werk de, middelen
vinden otn zichzelven en zijne kinderen warm en
treffelijk te kleedén, mochte hij het noodige voed
sel bekomen om zijne krachten te herstellen en te
bewaren mochten zijne oude dagen vrij zijn van
armoede en ellende, omriugd van zorg en teeder-
heid.
Tot de verwezenlijking van dit pr >gran)||i;;j7^1 ijk
al mijne krachten - inspannen. En daarom,, w#[k-
lieden, als gij liet slachtoffer zult zijn van mis
bruiken als volgens tijd en omstandigheid eene
schikking kan genomen worden ton uweb vuordce.le
of eene wót. getnaakt. dan zal ik mijne, stem vei-
heffen opdbt u recht zoude geschieden.-
Zekerlijk, eenieder moet zijn vorstand., en zijj c
krachten ten pande stellen om ziek oenen weg dyff
het leven te banen, en het.is op zijn.eigen werk dut
hij meest moet steunen om zich tót een treffelijken
staat te verheffen. Nogthans mijn. gedacht is,dat
•de Staat.niet alleenlijk voor plicht iwaelt wegende
trekken, bruggen te loggen, en vaarten te grg^ei).
maar oök' de voorzienigheid te zijn der niindoryui pp
zich bezig te "houden met hunnen zedelij ken en
stoffelijken tóestand en zelfs nmldelêu te zoeken
om het lot van den werkman te verbeteren-
Werklieden, ik ben Christen, ware Christen,
dat ziet, gij aan het kruis dat ik opmijn voorhoofd
draag (1) en daarom zal het op ccw? Chris^ne
wijze zijn dat ik uwe Vechten zal verdedigen.
Achteruit do socialisten die den Godsdienst willpu
verbannen onze Godsdienst verbiedt ons niet,
naar de verbetering van ons stoffelijk welzijn te.
zoeken en hij is ons zuiverste troost hier op aarde.
Achteruit de socialisten die den eigendom willen
afschaffen om eene algemeene armoede in te bren-
gerrTwatiwernntirnrlijirer aan den- rrrensclrals te
streven om iets te bezitten, wat is er v.oordeeliger
aan de samenleving
Achteruit de socialisten diefden Staat over alles
willen meester maken en alzoo de meeste dwinge
landij en slavernij invoeren welke ooitllceft bestaan
Achteruit dé socialisten die de zoete familieban
den willen breken welke man en vrouw ouders en
kinderen vereenigen.
De rechten van eenieder zal ik eerbiedigen ik
benijd den welstand on bet geluk van niemand, -ten
eersten omdat ik Christen beu en vrede zoek, ten
tweeden omdat er voor den arbeid kapitalen «ooJig
zijn ten derden omdat men zonder de hulp .der?
welstellende lieden nooit het lot van den werkman
zal verbeteren, ten vierden omxlat in nood en gp-
brek de minderen door de meerderen moeten
geholpen worden.
Aan alles wat het geluk der familiëii kftn Schen
den zal ik den oorlog voeren en zelfs U#e' gebreken
niet sparen. Eene groote kwaal vóór de huisge
zinnen is de drank en dè mittelooze verkwistingen.
Daar waar gedronken wórdt en niét gespaard,
kan nooit welstand gevonden wórden. Er zijn fami-
liën waar vader en Verscheidene groofe'1 kinderen
ijlS lmfcLtaUn ?êt «Tl,;, -Jiijfef, E
z^p ;hui vinafften'pr^T)"; (thlffit
.ft-uit. {li 'dfauK 't*t\ uitgaven.-It
pie kwaal, beste werklieden, :zdl, ik bVifG'.idou
uii mfjuekhióhUMi omdat!-zij u gehfk iRAwcinl:
ep,ufven welstand krenkt. Ik kan-gemiUwLvEjif y- r-
dragen (M hien zi^ro^Vijd efr>a*olkl weoluf-'A. de r
vol kman ook een glas bier drinke <-n /.id' r ne
uilspaVttfiug'Véw&MffiJ», ti^ahr jhdo spijtig Atnc.li lie,
itpiU'l>örfgMd<?tizooveel ellende. op.dy wejydd
Zjiaien
Zie zoo vriendje nu is alle wrok tusschen
ons beiden verbannen. Denk in 't vervolg dat den
hofnar van Keizer Karei zich nooit straffeloos laat
voor den zot houden, dat strijdt tegen mijne eer
eigenwaarde. Zeg het voort
En de kluchtige kwast draaide zich op zijn één
been kunstmatig om.
Jacob althans scheen van zijne vrees reeds beko
men te zijn en verre Van den nar te haten die hem
de onaangename poets -bakte, was hij hem inwen
dig dankbaar voor het lesje in de rijkunst.
Middelerwijl men nog over de grap aan 't rede
kavelde, meldde een lijfknecht de komst aan vau
den lastgever des Keizers. Breugelmans veront
schuldigde zich alsda.1 bij de vrienden met te zeg
gen dat hij zonder uitstel den vertrouweling des
Keizers spreken moest. Hij klom dan met zijnen
vriend Jacob een breedeu marmeren trap op, waar
zij bovengekomen, met hunnen neus voor eene
rijkgebêeldhouwde denr stonden, waarop den
naam des toezichters stond.
De schijdér klopte behoudzaam en een zacht
binnen beantwoordde hem.
De edele heer zat voor eene mahoniehoute schri-
baan, overdekt met papieren en perkamenten, ze-
Men zie Je naaste week. onze titelplaat.
gels en handschriften. Toen de twee vrienden bin
nenkwamen, hief de toezichter even het hoofd op,
maar eensklaps den schilder herkend hebbende,
stond hij recht, trad welgemoed op hem toe en
hem hartelijk de hand drukkende, zei hij
r, Ahj meester schilder, dajr.zijt gij waarschijn
lijk met onzen nieuwen pagie
Edelè heer, aritwobtdde Pietér het hoofd bui
gende, liet i^'2ooals Ued. zegt, ëdödï eene nog ge
wichtiger zaak'dló ik u veropenbaren-knoet, ligt
mij op het hart:
Spreek rechtuit, zondër vaar of vrees..Ge
weet liet, ik ben liefhél/bcr van géwiehtlge zaken,
dat licht.zoo wat in mijnen aard.
Heer toezichter, ik begeerde Zijne Majesteit
den Keizer te spreken
Oh la, la! dat verandert de zaak. Hem spre
ken
Ja, en dat op staanden voet.
-r Haast en spoed, zelden góed, meester mag
ik de reilen uwer gevraagde onderhandeling «iet
kennen
Heer, hernam Pieter, voor dit maal moet gij
mij vergeven u liet antwoord 'op uwe vraag schu 1-
dig te blijven. liet is een geheim die in 't graf zin-
-jioi ,iJ„
üu riston c wor
rkli.
L»)in <k,a
Jen, ny
ïweg "w |V<;,nnil.
uw gejuk l^el^el^l ovcrLens wij zullen heler
Jcénnls, iu;^en}pafnp:itegij,niij zuit lezen:'Gij kult.
•*n anij een warme vfrdedigér'vuiuien v'dn'uw gélülr,
Rei'Zéh is kostelijk, 't in waar, an:uv reizen is
toch ook plezierig en dikwijls zeer leer^unn.
Over eenige weken nu kroeg ik Ook epfis ie 'Jen
boLvan een Tiitstapje te doen.
Op ecfien koelen- nmrgend dan schiet, ik mijnen
besten jas aan met'den voorvaderlijken bkuwen
kjel daa'iboven; eh de«' ettervellt! muts op het
hoofd Ik steek mijrien pumplu'm deö dak, en den
portemonnaie met dóii tftl>akzak onder- ddh arm
en roef ik bert de g^tön iVi^ de sehoonsle bacstou-
kooper die men ooit/ag. L
Na zoo-wat een uur off drij gesjiónl |c hebben
ip'Öfe e>!poSitie-van Anntcrixui, werd cr|ons» voor
gesteld op de Schelde een speelreisje life dofcn-per
stoomboot.1... tjmik t tjpek tjoeli Pdo wielen
èridiëti', het séliip waggdt, Je l.areir rdUoa schui-
rnénd voorts, én öp'Zee'Zijn wij.' j
Na zoé 'ééflö littr óiWt i éBt ^tnpjien wij af op eene
liéfelijfco 'géftlfeerde, »Mo "-ftehoon.'gelogen- langs do
Scheldeboorden.
Hét scliéeff'mij Alsof wij daan rêcfls diep in Hol
land Hibëstë'n^itèei r amlm-ej lniizen, andere liof-
sf('dén'réchte *ttti4en; ^tij) <le lijn-getrokken,
alles föcli' zöb'-fireper ontöclnsoo net.
De nieuwsgierigheid is van 't treuwelij'k, zegt de
Fpanschman, maar Ons Lieve Hoor wil het mij ver- j
geven, ik kon mij nleimeer inliomlen.- ik moest
datir'ëcirt etgéilè' ïrtijncti -nciys •biévrensteken^ en
fefrminste' eens sjoerea..^Wel'-Hvtool, ]„,e- schoon
en hoe zindelijk' wa»'toölrdfit'arm wonkraansbuisjo j
dat nogtang maar twoö kleine-:Jptóajjsèibvbeiqttë; I n
ken moetj'"welke alleen den'K^iier kénnen mag.
1Brciigelmaus, hervatte de andere, "gij weet
dat ik u niets weigoi'na ■han nogmaals dus uwe
vraag zij. utpogest^au echter zult gjj..gonytkkeljjk
hegrij pen dat uw verzoek <jippt gc<)kkA tè- worden i
in de oj>enbare^ei;hooren
Maar, het is eeuo geheime onderhandeliii;
welke ik vraag 1
Ik;zal pogingen.aanweiuley uwe-vraag in te;
willigen. Binnen eene halve uur y.al ik u vcrwili
gen.
Daarmede waren Pieter cn-.l^oh .de^leur uit»
-r Nog eeno.halve uur mogteu w.icljten!,zuchtte j
de eerste -dat shM- ou? tpgeu; komaan, J;/-
cobyJaat ons middelerwijl pep vyeipig. vau (L^langej
reis uitrusten en iets of.wat nutteii... Zoodus, wij
trekken van,bier naar den kelder. Gaat u dat
'k Golooff-het wel J
Men liet .zicb dan do keurige ^ijzan der vorste
lijke keuken, wel amukeia AtLouckc met, goeden
appetijt, Breugelmans th'ónk nog dajjpcj^ei', ^raut,
zegde-hij, het.stcrf-d.er hmfdebuau laid hem dokcel
toegoschroefd -
Daliir ihetj liaJiVe' uur gerankte verstreken.
('t X'eh.Vvilgt).
