Bericht.
VRIJDAG 15 MAART 1895.
'T SOCIALISM®
EN DE GODSDIENST.
LIT HET K ANTON SOTTEGEM.
-o
v
Het woord van eenen Priester
in 't Senaat.
LEO XIII EN HET SOCIALISMUS,
jPrukker-lilitgmr
jjletruö iDoit Huffcl, Cecipolöstrrtut, 19, U 2lnlat.
Een abonnement voor gansch Belgiëfranco te huis, host 2,50 pet
jaar voor gansch het jaar. Voor Europa en de andere wereld dee-
len 4,50. De Uiteer hoopers moeten voor woensdag het ver eisch
ic getal bladen doen hennen. Pakken en brieven moeten vrachtvrij
toegezonden worden. Ongeteekende brieven worden geweigerd.
Aankondigingen volgens accoord.
Ten Bureele der Volksstem gelast men zich met alle slach van druk
werken, zooals dood beeldekens, rouwbrieven, facturen, kerkwerk, enz.,
aan zeer lage prijzen. Schoone) keus van schoolgerief voor scholen,
kloosters en pensionnaten. Op aanvraag onmiddelijk te verkrijgen allo
soorten van leesboeken, enz. Voor prijsboeken vrage men den cataloog.
Al onze trouwe Lezers moeten ons Bureel indachtig zijn.
Brave werklieden,
Gij herinnert u nog opperbest om welke reden,
volgens wij u is ons vorig nummer zegden, de Socia
listen van geene familie willen hooren.
Ten zal u dan niet verwonderen, indien wij er
thans bijvoegen, dat die kerels even min willen
van don Godsdienst.
Immers indien zij de lasten van het huwelijk niet
en willen dragen, indien zij in alles hunne driften
willen voldoen, 't is wel omdat zij aan geen
ander geluk buiten deze wereld gelooven, omdat
zij geenen God erkennen.
Liebknecht
een hunner kopstukken drukte zich reeds van 1873
iu den volksraad uit als volgtDe toekomst is aan
de Goddeloosheid, aan de verloochening van God.
Bebel
waarvan wij u reeds gesproken hebban, verklaarde
in de Duitsche KamersDe Socialistische samen
leving is in den grond Godsloochenend.
Anseele
de hoofdman van Vooruit die naar het belgisch
parlement komt gezonden te worden, heelt er van
in zijne eerste redevoeringen te kennen gegeven dat
de Godheid vcor hen niet en bestond.
Socialist of Godverloochenaar is dan een en
't zelfde.
Het Socialismus wil de ondeugden van 't mensch-
dom uitroeien, met het verschil der standen te doen
verdwijnen, met eenieder rijk te maken.
Maar
is de nijd of afgunst dan wel de eenigste drilt die
de mensch te bevechten heeft
Onkuischheid, dronkensciiap, wraak enz. Zijn
dit dan ook geenc driften meer
Neemt de Godsdienst weg en ge zult zien wat er
van den mcnsch zal geworden.
Hij zal veel leeger dalen dan het redeloos dier.
Doch
denkt niet, beste vrienden, dat de Socialisten zich
altijd overal ongodsdienstig tooneu zoo als ze zijn.
In 't grootste getal hunner gazetten, durven zij,
wel is waar hunne gedachten opentlijk uitdrukken.
Maar als wanneer zij onder eene Katholieke be
volking, in eene Katholieke stad of dorp propaganda
willen maken, dan trachten zij in hunne strooibrief-
kens, in hunne bijzondere gazetten de Godsdiensti
ge gevoelens te eerbiedigen.
Ja
Zij begu.nen met verdoken te werk te gaan Zij
bieden zich aan alsof zij met.het tijdelijk welzijn
alleen van 't volk bekommerd waren.
En eens dat zij u door hunne schijnheilige han
delwijze in hunne netten hebben gevangen, ja dan
zullen zij langzamerhand beginnen met u van den
priester afkeerig te maken, en u uwe godsdienstige
gevoelens, die vader en moeder met zooveel zorg
u hebben ingeplant trachten te doen verliezen.
Zoodanig
dat de werkman, die naar hen luistert, weldra alle
vertrouwen zal verloren hebben in degenen van
wie hij afhangt zijn werk dat hem tot dan toe ge
zondheid en genoegen zal verschaft hebben, zal
hem alsdan zwaarder op de schoudors drukken,
zijn boterham zal hem hard en de koffij bitter
schijnen.
En laat de tegenspoed, laat de ziekte of dood
zich aan zijnen huiselijken heerd komen neerzet
ten, wie zal er hem alsdan moed in'therte spreken?
wie zal hem beletten soms ook al te wanhopen
Want
al deongemakken en ellenden van dit leTen moeten
onderstaan, zonder het oog gericht te hebben op
den hemel, waar ons aller vader dag voor dag onze
verdiensten aanteekent, en onze belooning voor
't eeuwige leven voorbereidt, is volstrekt onmoge
lijk.
Zoeken wij dan niet verre de reden van al die
menigvuldige misdaden die wij dagelijks in de
gazetten aantreffen.
Hoe meer 't geloof verslapt, hoe menigvuldiger
de misdaden moeteu worden.
De mensch
moet al zijne krachten inspannen, om zelfs met de
hulp van den Godsdienst zijne driften te bevechten.
Neemt de gratie weg die de Godsdienst hem
verschaft, en zegt mij, wie zal er hem nog inhou
den Jefken.
aangewend om het lot der werklieden en der land
bouwers te verbeteren, maar, dat hij integendeel
verplicht zou wezen eene partij te reroordceleu,die
voornamelijk voor doel hebben zou den klassen
haat aan te vuren en te verscherpen.
Z. II. heeft besloten binnen kort een dokument
uit te geven waarin hij aan de katholieken de gren
zen aanduidt der maatschappelijke werking ten
voordeele der werklieden.
Al onze goede Lezers, die ons het plezier
willen doen van eenig nieuws of verdere in
lichtingen te geven, over plaatselijke gebeur
tenissen, bedanken wij op voorhand, en ver
zoeken hen ons de correspondentie te doen
geworden ten laatste den Woensdag morgend.
DE VOLKSSTEM.
De aanhoudende strengheid van den winter heeft
het nog al lastig gemaakt aan sommige onzer werk-
menschengeene bezigheid op het veld en koste
lijk leven voor vuurraaking, kleeding es deksel.
Maar God-dankop den buiten heerscht er nog
broederlijkheid en kristenc liefde; d® menschen
die kunnen, steken geheel gewillig een handje toe
waar het nood doet,
Thans nemen de zaken eene betere wending.
Weder valt open en het veldwerk kan hernomen
worden.
De groote broodwinning voor deze streken, de
Weverij heeft nu een tijd lang tamelijk wel ge
trokken.
Het kantwerk, debleemekens, begint nu ook te
herleven. God gaTC dat het nog iets mocht bete
ren ?t ware zoo'n schoon dingen voor de werkende
vrouwlieden.
Onze reeds zoo diep beproefde landbouwers, zien
met min vertrouwen de toekomst in.
Alles in de boerderij kwijnt en gaat ten onderen.
Geen veldvoortbrengscls meer waar er nog een be
hoorlijken stuiver kon van gemaakt worden.
Het vlas cn de suikerbeet, die tot hiertoe de
steun en redding waren gebleven van velen zijn ge
zakt tot een spotprijs. De tabakteelt waarmee me
nige kleine landbouwer zich ophielp is deerlijk on
der de voeten.
In angstig wachten houden dc buitenlieden oo-
gen in aandacht gevestigd op de werkingen der wet
gevende kamers.
Zal er nu verzachting gestemd wordeD op de ta
bakswet?
Mogen wij rekenen op beschermende maatre
gels ten voordeele van den landbouwiukomrech-
ten op zekere vreemde voortbrengselswet op de
margariene, enz?
Zullen de grendbelastingen verminderd wor
den?
Ziedaar eenige van de zoo rechtmatige verlan
gens waarvan de boeren dagelijks de verwezenlij
king vragen.
Moge er eindelijk toch eens aan die zoo grondige
klachten gehoor gegeven worden
Met groote voldoening bestatigen wij iutusschen.
dat de Vertegenwoordigers van ons Arrondissc
ment, de hoeren Woeste en De Sad®leer vooral, zoo
moedig ten kampe trekken voor 't voordeel en de
opbeuring van den Landbouw. Mochten hunne
edclo pogingen met goeden uitslag bekroond wor
den
(vervolg)
Men vraagt ons Mijnheer en,wat wij zullen doen om
de daghuren te vermeerderen. Maar. hier nog, is het
beste middel ons aangeduid door het Iloofd der H.
Kerk: het zijn de gilden; het zfn de vakvereni
gingen. Wij willen dat de werklieden bonden stich
ten en door de vereeniging zich dc kracht geven
die uit de eendracht voortspruit. Sadert de afschaf
fing van de gilden der ambachten, verbeeldt de
werkman den aarden pot die zich gaat verbrijze
len tegen den ijzeren pot die men kapitaal noemt.
Zoo is het gekomen dat de werkman dc gewoonte
genomen heeft, opdat hem recht geschiede, over te
gaan tol geweldige middelen. Als de werklieden
machtige vereenigingen zullen uitmaken, zullen zij
het noodige gezag hebben om in vrede met den pa
troon hun billijk dagloon vast te stellen.Dat de wet
^Jan de besluiten bekrachtige door de syndicaten
genomen, opdat zij al hunne uitwerksels zoude heb
ben, en opdat de mindere de speelbal niet meer zou
zijn van de meerdere! Sedert verschillige jaren, is
een wetsontwerp op de vakveieenigingen neerge
legd; maar het slaapt in de papieren. Wij hopeu
dat de nieuwe kieswet, door den invloed welke zij
aan den werkman geeft, het welhaast uit zijn lan
gen slaap zal trekken.
Wat is er nog noodig om de daghuren te vermeer
deren.? Die losbandige Concurentie beletten die
men dikwijls op den rug van den werkman doet
men strijdt voor den goedkoopen om in dien
strijd te winnen vermindert men de daghuur vau
den werkmanDc gilden zullen nogmaals een van
de beste remediën zijn om die kwaal te genezen.
Maar, vergeten wij het niet, zoolang de gilden niet
zullen erkend worden als wettelijke personen, zul
len zij krachteloos zijn en van geenen duur.
Wat heejt er nog de daghuren vermindert Het
werk vau vrouwen en kinderen, het nachtwerk, het
zondagwerk, het overdreven werk boven de krach
ten van den mensch. Laat ons dus wetten stemmen
om in dien toestand te voorzien, voor zooveel het
bestaan van de nijverheid het toelaat.
M. Bara heeft ons gezeid dat de sociale kwestie
niets anders is als eene kwestie van dagloon. Dat is
niet juist! Er is een geheelehoop vraagstukken op
te lossen om den staat der werkende klassen te
verbeteren. Hetgeen meest onrust onder het volk ver
wekt, is de onzekerheid voor de toekomst. Dat eene
ziekte of de vroegtijdige ouderdom kome, ®n die
werkman, die zijne krachten uitgeput heeft om de
samenleving te verrijken zal gedwongen zijn of zijn
brood te gaan bedelen, of te sterven van honger!
Dat is een toestand welke eene welingerichte sa
menleving niet langer kan dulden. Waarom dan
ons niet verhaasten om de verzekering te stemmen
tegen de ongelukken, de ziekten en den ouderdom?
Dc werkman vraagt die verzekeringen en zijne
▼raag is billijk. ('t vervolgt.)
Men meldt uit Rome aan de Neue Freie Presse
dat de Paus eenen brief gezonden heeft aan prins
Alexis Lichtensteiu, hoofd der Oostenrijkschc ka
tholieken, waarin de H. Vader verklaart, dat hij
in het algemeen dc pogingen goedkeurt, die worden
PAUS GREGORIUS DE GROOTE.
Van dees week, dljnsdag, feest van den H. Paus Grego-
rius de Groote. Die Heilige man heeft schoonc bladzij
den geschreven over 't priesterleven Van 'nen anderen
kant, kan er geen grooter kwaad bestaan dan 't geon oen
priester veroorzaaktEen priester die aangesteld is om
anderen te vermanen en die zelf slecht voorbeeld geeft
die een ander op de rechte baan moet houden en ielf bui
ten zijn schreve looptdie niet in de weer cn is om zie
len te winnen, maar met zijn eigen zaken bekommerd is
die wereldsclie plaatskens beoogt, en gedurig de men-
sc-helijke glorie achterna zitdie ons Heer op't achter
plan stelt en dé wereld in loopt.
Gelijk ik van deze week naar Erembodegom
trok, ontmoette ik aan de vaarteen werkman, die,
met het kanueken onder den arm, van zijn werk
scheen te konsen.
Na eerst wat gesproken te hebben van den lan
gen daur en van de ruwheid van de winter, van de
armoede en vijf andere dingen, viel het gesprek op
de nalaatenheid of op het verzuimen hunner plich
ten van sommige ouders.
De brave werkman scheen die zaak wel te ken
nen; hij ook was vader van verscheidene kinderen,
hij ook wist wel wat het kost aan eenen vader of
aan eene moeder om hunne kinderen, op onze da
gen goed en deugdzaam op te brengen.
Ja, zoo sprak de brave man, is de wereld he
den zoo diep in het slecht gezonken, het is grootcn-
deels toe te schrijven aan dte ouders, die hunne
plichten verzuimenaan die ouders die zich niet
bekommeren met het geestelijk welziju hunner kin
deren.
Tegen ons deur, ging hij voort, woont er eene
familie,die bestaat uit vader,moeder eu 5 kinderen,
waarvan de oudste 24 jaar is, en de jongste 10. De
vader verlapt in d'herbergen, van Zondag tot Dijns-
dag, het loon dat hij met werken en zwoegen, in
het zweet zijns aanschijns, gedurende d'overige da
gen van de week heeft verdiend, en laat ondertus-
scheu de zorg van het huisgezin over aau zijne
vrouw, die ook Diet te veel het voorbe®ld is eener
kristene huismoeder.
Nooit, noch 's morgends, noch 's avonds, noch
vóór noch na het eten, wordt er daar een Vaderons
gelezen. De kiuders werken op dc fabriek, zy zien
het voorbeeld van vader, en geven 's zaterdaags aan
moeder hetgeen zij willen. Gaan zij 's Zondaags
naar de mis, 't is welgaan zij niet, er is thuis nie
mand die hau gedrag zal tot schande spreken; alle
kermissen cn feesten loopen zij met slechte gezel
len achternazij komen thuis als het hun belieft,
zoowel 's maandags als Zondagsavonds, vader kan
er niets op zeggenhet is bij hem hetzelfde; het
geld dat zij achtergehouden hebben, wordt in slech
te kroesen on koten verteerd; thuis gekomen,
wordt er maar al te dikwijls gekeven, getwist, ge
vochten, ja dikwijls alles in stukken geslagen.
En moeten sommige ouders zulk gedrag zien van
hunne kinderen, wien is het te wijten? Niemandan-
dersdan de ouders en de ouders alleen, omdat zij
niet gedaan hebben hetgeen zij moesten doen ten
opzichte van hunne kinderen.
Hoeveel huisvaders, hoeveel huismoeders zijn er
niot, die aan hunne plicht te kort blijven, die om
zoo te zeggen niets doen om hunne kindors kriste-
lijk op te voeden? Zij zijn alleenlijk bezorgd met
het lichamelijke en geenszins met het geestelijke.
En zulke huishoudens, ging de man voort, zulke
huishoudens vindt men ten onzen tijde met dozy-
nen. 't Is wel, dat er nog velo brave vaders zijn, 't
is wel dat er nog veel kristene moeders zijn die
hunne plichten boter verstaan, anders zouden de
straffen van Ons Heer, die over ons hoofd hangen,
al lang uitgeborsten zijn.
Ondertusschen moest ik met spijt van dien bra
ven werkman scheiden, en alleen voortgaande,
overwoog ik nog altijd zijne woorden ik had me
delijden met die ongelukkige ouders dio hunne
plichten ten opzichte van hunne kinderen verzui
men, maar ik benijdde het geluk van deze die hun
ne kinders kristelijk opbrengen.
Eerc aan die ouders die hunne kinders in goede
en kristelijke gevoelens opbrengenEere aan die
ouders die geene moeite sparen om ze van het ze
denbederf af te leideneere aan dio ouders die 's
avonds met de familie rond den haard vergaard,
den Rozekrans bidden, en dio 's Zondags hunne
kinderen hen doen vergezellen naar de mis en an
dere goddelijke diensten.
God zal er hun voor beloonen in hunne kinders
eu de zegen des Heeren zal op hun huisgezin ne
derdalen.
Gkbeksib...,