IWEIN VAN AALST.
I JAAR N° 61.
0
ZATERDAG 7 MAART 1896.
KAMERKIEZINGEN.
BRIEF AAN DE FRANSMANS.
2
öruhher-lUtgeucr
JJetrus Dan ttuffri, Ccouolkstraat, 19, te Platst.
Een abonnement voor gansch België, franco te huis, kost 2,50 per
jaar. Voor Europa en de andere werelddeelen 4,50. Alle brief
wisselingen moeten ons voor woensdag middag besteld zijn
Pakken en brieven moeten vrachtvrij toegezonden worden. Ongetee-
kende brieven worden geweigerd. Aankondigingen 15 centiemen den
regeldikwijls te herhalen 10 centa Verzekerde ruchtbaarheid.
Ten Bureele der Volksstem gelast men zich met alle slach van druk
werken, zooals doodbeeldekens, rouwbrieven, facturen, kerkwerk, enz.,
aan zeer lage prijzen. Schoone keus van schoolgerief voor scholen,
kloosters en pensionnaten. Op aanvraag onmiddelijk te verkrijgen alle
soorten van leesboeken, enz. Voor prijsboeken vrage men den cataloog.
Al onze trouwe Lezers zullen ons Bureel indachtig zyn.
Velen onzer Lezers hebben
ons reeds geschreven om een
woordje te zeggen in ons Stem-
meken o^er de aanstaande kie
zingen voorde volkskamer!
Ewel, wij willen aan hunnen
wensch voldoen.
De kiezingen voor de volkska
mer, beste Vrienden, zullen
plaats hebben den tweeden Zondag van Juli, zijnde den 12 dier
maand; doch haasten wij ons u te toen opmerken, dat het
slechts de helft is onzer volksvertegenwoordigers die aan eene
herkiezing onderworpen zijn.
'tZijn deze uit de provinciën: Antwerpen, Brabant, West-
Vlaanderen, Namen, en Luxemburg. Zoo dat de katholieke
partij in ons arrondissement het geübegen niet en zal hebben
den twistzoeker aan de deur te zetten, die alles hier, sedert
een drietal jaren, in vlam en vuur heeft gezet.
Maar,
hoe staan dan eigentlijk de zaken voor onze partij in 't alge
meen, in andere woorden, loopt ons katholiek ministerie ge
vaar omvergeworpen te worden
Volstrekt niet
En zie, opdat gij met kennis van zaken over de aan
staande kiezingen zoudt kunnen oordeelen, gaan wij u eenige
inlichtingen geven over de voorwaarden waarin deze zich zul
len voordoen.
De Volkskamer bestaat heden uit 152 leden, 105 katholie
ken en 47 liberalen of socialisten, en daarvan zijn er 66 katho
lieken en slechts 11 liberalen aan eene herkiezing onderworpen.
Op 't eerste zicht zoudt ge natuurlijk zeggen Zoo, zoo,
dan loopen wij waarachtig veel gevaar onze meerderheid, hoe
groot zij ook is, ons te zien ontstolen worden want verliezen
en kunnen onze tegenstrevers niet en van onze 66 mannen die
zij voorzeker allen zullen bestrijden gaan er toch al eenige op
't slagveld blijven.
Doch
zien wij de zaken eens van dichter bij en ge zult weldra over
tuigd zijn dat niettegenstaande de triomfkreten die reeds uit
het kamp onzer vijanden opgaan, wij voor niets te vreezen
hebben.
Antwerpen vooreerst zal katholiek blijven Sedert 30 jaren
GESCHIEDKUNDIG VERHAAL
DOOR
Dr Is. Bauwens.
Wel achtte hij het oogenblik gunstig om aan een
wakker doorzetten zijner plannen te beginnen, doch
meende de minste bijzonderheid er van eerst met den
vorst te moeten wikken en wegen. Des te meer hield
de Heer van Aalst er aan het voor en tegen van den
opstand der Vlamingen breedvoerig met hem te bespre
ken, daar het afscheidsuur haast zou slaan. De door
luchtige Elzasser kon ten hoogste nog eenige dagen te
Aalst verblijven.
Men was alree den 20 Februari en den zou
de vergadering plaats hebben. Daarenboven, Lauretta
had voor een paar dagen Aalst verlaten, om bij de ab
dis van Vorst het verlangde bezoek af te leggen, en
zou enkel 's anderendaags terugkomen. Het was dus,
aangezien deze omstandigheden, de behoorlijke stond
om zich heel met staatkunde onledig te houden. Ook
ging Iwein, desbewust, naar de ridderzaal, waar de
wettige erfgenaam der Vlaamsche kroon zich ophield.
Dirk, zoon van Diederik landgraaf van den
Elzas en van Geertruide dochter van Robrecht
den Fries en moei van Boudewijn Hapkin was nog
m de kracht zijns levens. Eene zekere uitdrukking van
waardigheid en majesteit lag over zijne kloeke gestalte
en zijn ernstig gelaat verspreid. Kalm en fier was de
houding vlug en vast de gang. De wezenstrekken wa
ren regelmatig en edel. Het breed voorhoofd, door
donkerbruine haarlokken bezoomd, verried wijsheid
en verheven verstand. Zware knevels bedekten de bo
venlip. Zijne bruine oogen blonken doorgaans een ie
der zacht, vriendelijk, hoogstinnemend tegen. Als aan
drift des gemoeds ze evenwel plotseling? deed ontvlam-
reeds zenden de Antwerpenaren katholieke atge-
veerdigden naar de Kamer, en zónder den minsten
twijfel zullen zij hunne volksvertegenwoordigers
een nieuw mandaat toevertrouwen, want spreekt
maar aan de Antwerpsche Signoren over hunne
representanten en zij zullen u terstond voor ant
woord geven Dat die mannen maar alle vier jaren
herkozen worden voor de formaliteit en dat ze voor
hun leven lang het volle vertrouwen van 't kiezers-
koi ps bezitten.
Voor wat Brabant betreft, daar zullen wij voor
zeker de afgeveerdigden behouden van Leuven,
hebben wij veel kans 3 liberalen van kant te zetten
tot Nijvel en voor wat Brussel aangaat, waar al de
anti-katholieken zifch op eenen gezamentlijken lijst
zullen voorstellen, daar ook zullen de mannen van
de orde zegepralen, niettegenstaande de hevigheid
van den strijd die hier zal geleverd worden.
En
in West-Vlaanderen zouden de liberalen er kans
hebben te gelukken
God Dank neen want 't is zelfs heel waarschijn
lijk dat in 't meeste deel der arrondissementen dier
provincie er geen strijd zijn zal.
Maar heel anders is het gelegen met de provincie
Namen daar zal er voorzeker gestreden worden
dat de haren stuiven, en ingezien op de 8 volks
vertegenwoordigers wij er slechts 2 tellen van onze
vrienden, te weten deze van Dinant, mogen wij de
hoop koesteren ten minste eenige plaatsen in
te winnen des te meer, de liberalen er in de
laatste kiezingen er slechts met eene geringe meer
derheid hebben gezegepraald,
In de provincie Luxemburg zijn er vijf arrondis-
snmenten die elk maar eenen afgevaardigden kie
zen Aarlen en Virton zijn liberaal, Marche, Bas-
togne en Neufchateau zijn katholiek.
En hoe staan de zaken daar
Ge zult het gaan hooren
In de laatste wetgevende kieziDgen bekwamen
de liberalen tot Aarlen en Virton slechts eene
kleine meerderheid terwijl de katholieken er in
hun arrondissement nagelvast staandus kunnen
wij niets dan winnen.
En ziedaar,
beste Lezers van 't Stemmeken, de ware toestand I
Hoe klein dan ook het getal onzer tegenstrevers
is die aan de herkiezing onderworpen zijn, kan ons
katholiek ministerie heel gemakkelijk nog ver
sterkt uit den strijd komen. Maar daartoe moeten
alle katholieke machten samenspannen
Dat deze die eene pen hebben, ze zonder uitstel
scherpen tot den strijd! Dat deze die het woord
machtig zijn, het doen weerklinken in de meeting
zalen terwijl het gebed van anderen smeekend ten
hemel stijgen zal voor 't welgelukken der kiezin
gen, tot geluk en welvaart van kerk en staat I
Jepken.
Mijn goei vrienden, Ik hoore dat er daar nog al
van Franschmans gesproken, en vooral geschreven
wordt Ik hoore dat er daar congressen en bijeen
komsten zijn voor de belangen van de Fransch
mans. Ik verneem dat er u toch zulke schoone
beloften gedaan worden, bij zooverre dat de vlaam
sche boeren ook al klappen van naar 't Fransch te
gaan als ge nu toch zoo wel gaat zij nHewel
zie, ik heb altijd de Franschmans geerne gezien,
en ik en kan 't niet kroppen als ze u alzoo klodden
opvijzen, als ze u komen spreken in den schijn over
uwe belangen terwijl het inderdaad hun eigen belang,
hun eigen intrest en politiek inzicht is die hen aanzet
om achter u te loopen, om zich met uwe zaken te
bemoeien en dan komen zij, en ze noemen u
ONZE franschmans net alsof het zonder die
mannen niet gaan en kost.
Neen, dat kan ik niet kroppen en daarom wil ik
u ook eens spreken over uwe belangen, niet opdat
ge voor mij zoudt kiezen, oei, Heere maar opdat
gej zoudt de waarheid weten, opdat ge u niet en
zoudt laten verblinden door menschen die over
Frankrijk willen spreken en die zoün beter doen
van eerst eens te gaan zien waar Frankrijk ligt
Iemand die naar Roomen geweest heeft kan over
Roomen schrijven (als 't mag geweten zijn) en
iemand die over de Fransche Boeren wil schrijven
moet er eerst eens bijgaau en dan zal er gesproken
worden met kennis van zaken.
Maar... Vrienden, eerst akkoord maken. Gij hebt
geerne dat ik u de waarheid zeg, niet waar? hewel,
als ik eens den nagel op den kop sla, dan moogt
ge u toch niet kwaad maken, zulle 1 want even
gelijk 't vliem van den Heelmeester kwetst, alzoo
kwetst de waarheid ook, wel eens maar moet ik
u hier en daar eene harde waarheid zeggen, ge
looft mij, het zal n meer deugd doen, dan u met
leugens en beloften te paaien.
Ik hoor die slimme politieke mannen roepen, en
alarm kleppen over 't lot van die ongelukkige
Franschmans Oei, ze hebben toch zulke compas
sie met u maar 't en is de compassie niet die
hen tot u doet spreken, 't zijn hun politieke
streken
Nu luistert, Vrienden. Er zijn er twee soorten
onder u Goede Franschmans en slechte. Goede
franschmans noem ik deze die oppassend zijn, en
neerstig, die hunne godsdienstige plichten kwijten
die met een sommeken geld kunnen naar huis trek
ken voor hunne ouders, voor hunne vrouw en kin
deren. Die 20, 30 jaar op één hof kunnen werken
en er van langs om liever gezien worden qui
gagnent a être connus zegt de Franschman.
(Zie vervolg, bladzijde 2).
Beste Vrienden van 't
Stemmeken, Kibeladoeken
wenscht u al wat uw herte
ken lust, de vrede mot God
en de vrede met de men
schen Onze M' de Bur-
let, die zijn demissie komt
te geven van al die hooge
posities die hij bekleede,
die vaarwel komt te zeggen
aan 't politiek, om zoo eerst
en vooral voor zijn gezond
heid te kunnen zorgen, komt afgezant genoemd te
worden te Lissabon enden 5 Maart zijn de bisschop
pen van België weerom al bijeen geweest tot Me-
chelenz'hebbeu daar met de wereldlijke afgeveer
digden van al de bisschoppen de sociale kwestie fel
besproken. Maar zou 't waar zijn, dat er nu nen
hulpbisschop gevraagd is voor 't bisdom van Luik?
d'Een zeggen van neen, d'andervanja, en bijge
volg en kunnen wij daar niet op antwoorden maar
wat zeker en vast is, 't is dat geheel den Belgique
uitnemend kontent is over de benoeming van M'
deFavereau als minister; sommig alweters vanga-
zettiers hebben geschreven dat die brave heer den
titel van baron draagt, ewel, daar en is niets van.
Bravo, Burgemeester Gheeraeedts, g'hebt met
de karnavaldagen deftig uwen plicht gekweten
De katholieke bevolking van Aalst weet er u dank
voormaar wat moesten ze toch vies opzien die
snotneuzen van liberalen die met den avond meen
den ruzie te stokenwat moesten ze verbabbereerd
staan als gij ze in volle straat hieldt staan en hun
dwongthunne mombakkes of hunnen klippel van ne
stok af te leggen. 'tis M'' de Smet-de Nayer,
minister van Financiën, volksvertegenwoordiger
van Gent, die Kabinetsoverste wordt't is een van
de felste bollen van ons land en ne werker zonder
weerga. Hij werkt nog al dikwijls een gat in den
nacht.
Spiegelt u daaraan, zie, gij die de slaaf zijt van
't menschelijk opzicht... Over eenige dagen, de
Koningin van Spanje ze komt in gezelschap van
haren broeder aartshertog Eugeen ne priester
tegen, die twee uren verre moest eene berechting
doen ze doet haar voiture stil staan, doet de
priester en lichtdragers er in stappen en volgt zelf
de berechting te voet tot aan 't huis van den ster
vende. Vrienden, ge moet da lezen, dienen
wonderen schoonen brief van onzen
vriend E. H. VanEssche, die wij van
daag meedeeleu 't is een parabel stuk
van wel ge-
zeidtezijn
valsche
vrienden
fransch
mans wor
geschoren
zonder zeep
Onze on
waardeer
bare Woeste gaat oen vlugschrift uit
geven dat voor titel zal dragen Eene
proefneming niet dc evenredige vertegen
woordiging. Hadden de dieven da
geweten Verleden vrijdag wa^ er
een sommeken van 20 millioon, in
goudstukken, uit Frankrijk tot Antwer
pen toegekomen dat op drie groote wa
gens naar de bank vervoerd werden....
Hadden ze da geweten, ze zonden er ook
al van verre oen oogsken opgetrokken
hebben. Nemna te Brussel is er nen
boek uitgekomen met 't portret: in en
de levensbeschrijving van al de repre
sentanten.... Maar hij kost te veel....
3,50 fr. wa blieft er u meneer 't Gul
den wierookvat van Deken De Bo zali
ger, de schoonste gebedenboek die or
bestaat en verkrijgbaar is op ons bureel,
en kost maar 1.50.
Een braaf boerken van Ponvillers,
uit d'Ardeenen, vertelde hier zaterdag
't Aalst dat ginder vrijdag de sneeuw
nen voet dik gevallen was. Laat ons
toch hopen dat hot met den winter nu
zal gedaan
zijn, want
winter en ar
moede dat is
een en 't zelf
de voor onze
arme men
schen.
't Schijnt nu
toch zeker en
vast te zijn
dat de libera
le Jan Van
Ryswyck zal
burgemeester genoemd worden van
Antwerpen... 't Is spijtig. Ai, ai, ai
Zoude gij niet zéggen hè?... De socia
list Bertrant gaat nu in de Kamers een
wetsontwerp neerleggen tot afschaffing
van de notarissen... Zou da ventje mis
schien een oud kandidaat-notaris zijn
die geene plaats gekregen heeft? Tot
Ath, iu de Walen, ne glazenmaker gaat
verledene week ruiten inzetten bij nen
veekoopman, hij doet de deur open en
ziet daar voor hem, op ne stoel, 'tlijk
van de vrouw des huizesze was behal
ve de voeten en 't hoofd, heel en gansch
verbrand. De permanente deputatie
zal slechts vrijdag toekomende uit
spraak doen over de kiezing van Me-
chelen. Maar alia, iedereen is van nu af
overtuigd dat ze toch zal verbrokeh
worden en dat de katholieken met de
aanstaande kiezingen er nen schitteren
den zegepraal zullen behalen. En zeg
gen dat de liberalen van Gheel nu de
verbreking vragen van de kiezing van
over drij weken, waarin dat 't katholiek
zooverre boven lag.'t Is wei dat die
mannekes te Gheel al woonen, anders
moesten zij er toch naar toe, zclle.
Maandag verleden, 2 Meert is zijne
Heiligheid Leo XIII zes en tachtig jaar
gewordenGod gave dat hij er honderd
mocht worden. Hoe wreed toch! Tot
Oostende, vrijdag verleden, twee jonge
meisjes daar op den steenweg van Nieu-
Soort komen afgereden, 't poerd sclrikt
oor den tram die voorbijsnelt, 't voi-
tuurken wordt omgeslagen en de twee
kinders daaronder: als 't rijtuig recht
gezet was had 't jongste van de twee
reeds opgehouden te leven.... derug-
irokea. d'Eerste Communie-!