m$öop
m
m.
Mm
4' JAAR N° 162.
IWEIN VAN AALST.
ZATERDAG 12 FEBRUARI 1898
DE LOTING.
9 8
Waar naartoe
Bureel: Kapellestraat, 15, Aalst,
*8
GalmaardenJ?e
IVederbrakeL- 1)6 61"0®-
Jan Is cr uit
■Meter is er In
Vooruitzichten
over het weder.
as
w
het i
Een abonnement voor gansch België, franco te huiskost 2,50 per
jaar. Voor Europa en de andere werelddeelen 4,50. Alle brief
wisselingen moeten ons voor woensdag middag besteld zijn
Pakken en brieven moeten vrachtvrij toegezonden worden. Ongetee-
kende brieven worden geweigerd. Aankondigingen 15 centiemen den
regel dikwijls te herhalen 10 centm Verzekerde ruchtbaarheid.
Ten Bureele der Volksstem gelast men zich met alle slach van druk
werken, zooals doodbeeldekens, rouwbrieven, facturen, kerkwerk, enz.,
aan zeer lage prijzen. Schoone keus van schoc.gerief voor scholen,
kloosters en pensionnaten. Op aanvraag onmiddelijk te verkrijgen alle
soorten van leesboeken, enz. Voor prijsboeken vrage men den cataloog
Al onze trouwe Lezers zullen ons Bureel indachtig zijn.
Moesten do socialisten ooit in België
meester worden wij zouden 't schrikbewind
zien herleven van over honderd jaren die
tijden van kerkvervolging, waar ons groot
vader en onze grootmoeder zooveel wisten
van te vertellen Als de kloosters geplun
derd werden, de kerken gesloten, de pries
ters verjaagd, als zij moesten mis lezen op
11 de zolders en in de schuren, als zij rond
dwaalden, verkleed in pachters, of koopmans, om de kinderen
te gaan doopeu, om de zieken en stervenden bij te staan.
Ja, die droeve tijden, en droevere nog, zouden wij zien weer-
keeren, indien de socialisten aan 't bewind kwamen. Als wij
zullen meester zijn, zegt Bebel, dan zullen wij al de kerken
in danszalen veranderen. En te Gent op een congres werd met
algemeene stommen besloten dat 't eerste werk in de socialis
tische wereld moest zijn van al de priesters te verwurgen.
Vooruit, de goddelooze Vooruit, schrijft het alle weken wij
willen van geenen God weten, van geene religie, vau geeno
priesters, schrijft hij, er is geen God, (en drukt God altijd met
eene kleine letter, god, uit verachting), er is geen hemel, er
is geen hel. Vooruit spot met 't crucifiks en met O. L. Vrouw
en met de biecht.
Indien de socialisten konden, van morgen af was 't gedaan
met de religie. Dood aan 't katholiek geloof, dat is het eerste
artikel van hun programma. Van als er iemand socialist
wordt, mag hij niet meer naar de kerk gaan, niet meer biech
ten, zijnen Paschen niet meer houden, geenen priester niet
meer saluweeren, hij moet vloeken, vuilen praat vertellen,
met de geestelijkheid en de religie spotten.
't Is niet zonder reden dat de Paus van Romé ons toeroept
't socialismus is de ergste vijand van onzen heiligen gods
dienst.
Al wat ons heilig en duurbaar is vertrappen zij mot de voe
ten. Van de begrafenissen maken zij hondenindelvingen
geen kruis op de koets of op den lichter, geen priester om u
een woord van troost en hoop te spreken, geen gebed, geene
kerk, geene mis, niets, niets; van 't sterfhuis recht naar 't ijs
koud kerkhof, en daar wordt gij ingedolven juist gelijk eene
beest, zonder dat er iemand u zegtrust in vrede, tot weder
ziens. O, hoe wreed zou het zijn voor 't hert van den mensch,
als gij vader of moeder of een kind verliest, van die iu den
grond te zien steken, zonder zelf een kruisken op 't graf. En
GESCHIEDKUNDIG VERHAAL
Dr Is. Bauwens.
K Het zijn enkel misleiden, Mher Iwein. Walter en
Disdeer zijn de belhamels. Bij den dood dezer opstokers
herworden die soldaten wellicht trouwe krijgslieden. Maar
hoe de aartsdeugnieten getroffen?...
Dat is mijn werk, Albrecht.
Ook Wilfried, Godevaard en Rijkaard zijn heet
hoofden, verraders... n
Straks varen zij ter hel
Dat de gemoederen voor opstand vatbaar zijn, kan
ook niet verwonderen, Mher Iwein. De levensmiddelen
minderen sedert dagen staat de bezetting op een derde
van het rantsoen... De honger is een scherp zwaard....
Hoe lang kunnen wij het nog uithouden
Eer twee dagen verloopen, zijn de mondbehoeften
op... Op
Hoe harder beproeving, hoe grooter moed
Ik zie geen muiters meer, Mher Iwein de
laatste stapt den toren binnen. Naderen wij op onze
teenen.
Graaf en wapenknecht stapten tot bij den toren, gin
gen steelsgewijs de trap op, bleven vóór de deur der
wapenkamer staan.
Heviger doorgloeide de toorn Iweins borst. Albrecht
rildehoe was het toch mogelijk, dat Iwein, die immer
zijne dapperheid door beleid onderschraagde, zulke onbe
zonnenheid beging...
Helderder schenen de lichtende kleinooden aan het
uitspansel des hemels te glimmen. Pronkerig spiegelde
zie i de maan in het Denderwater. Haar glansrijk licht
om u de den toren, drong door de kijkgaten in de tuig-
zaa en verlichtte er het volgend tooneel.
daar willen de socialisten ons brengen.
De Eerste Communie, de schoonste dag van ons
leven, zoo vol troost voor ouders als voor kinde
ren, de eerste communie schaffen ze af en daar la
chen ze mee. Alle jaren is er te Gent in Vooruit
eene wereldlijke l" communie, waar er gespot
wordt met het H. Sakrament, waar zij aau de jonge
onschuldige kinders de goddeloosheid inplanten,
en op dien dag in plaats van de kinderen naar de
kerk te leiden, leiden zij hen naar theaters, naar
lichte en slechte vertoouingen.
't Socialismus wil eene wereld maken zonder God
en zonder geloof. Doet de religie weg, wat wordt
de wereld Een beerenhol waar de eeneden andere
zal doodvechten.
Lezers, lieve lezers, bestrijdt 't socialismus,
overal waar gij kuntvlecht het gelijk de pest,
als er een van hunne gazetteu iu uwe hauden valt,
verbrandt ze, opdat zij u en uwe kinderken,s, en
gansch uw huisgezin niet in 't ongeluk dompelen.
die dit jaar aan
de loting deelgenomen hebben, te Her
rie, op 3 Februari jongstleden, zijn ten
getalle van 26. Menigeen onzer kloeke
Galmaardenaren zal eenige zijner
schoonste jaren in de kazerne moeten
slijten. Door ouders en vrienden dergenen die
een goed nummer trokken, is er weerom duch
tig maar ook deftig gefeest. Onder anderen, op
het gehucht Genietingen moesten niet min dan
zeven jongens, op kleinen afstand van elkander
wonende, de kansen der loting wagen en allen
werden door het geluk begunstigd. Men stelle
zich de blijdschap voor dier brave landbouwers,
bij het vernemen van de goede tijding. Aans
tonds vereenigden zich dan ook geburen en
vrienden, twee kloeke mannen werden uitgezon
den om bij den brouwer Octave Olemans een
heelen ketel (85 liters I) goeden Faro te gaan ha
len, en een kolossalen, maar bijzonder lekkeren
bigaro werd bereid. Bravo, zulke feesten mogen
er zijn I
ne soci
alisten zullen, volgens hun schrij
ven, de arrondissementen van
Aalst, Gent, Dendermonde en
Audeuaarde in vier en vlam zet
ten. Zwetsen is gemakkelijk, maar
■of de vlam wel zóo hoog zal slaan
als zij het uitkraaien, dat zal nog te zien zijn.
Wat onze streek aangaat, hier is men overtuigd
dat de politiek der Daensisten slechts eene poli
tiek is van dweersdrijverij, die haren oorsprong
vindt, in de misnoegdheid en den hoogmoed van
eenige niets beduidende roerviuken, die uit zelf
zucht den val van eene partij trachten te bewer
ken.
De vier arrondissementen die wij daareven noem
den, mogen zeker gerekend worden onder de beste
van het land, voor hunne getrouwigheid aan de
katholieke partij. Daar gaan de scheurmakers
strijd voeren I
Is zulke handelwijze niet vol beteekenis
Waarom vallen die zeer christene valschaards
de katholieken aan en anders niemand Waarom
bevechten zij de liberalen of socialisten niet
Omdat zij geene katholieken meer zijn I
Omdat de wolven elkander niet verslinden 1
Terwijl roode en groene socialisten het volk op
hitsen en met donkere kleuren zijnen toestand af
schilderen, om zoo de wanhoop in de herten van
onze brave boeren en werkersbevolking te doen
nederdalen, werken de katholieken om den toe
stand van het volk te verbeteren.
Aan de boeren zeggen zij Vereenigt u in boe
renbonden, sticht veeverzekering, veeverbeterin
gen, melkerijen, enz.
Aan de werklieden toonen zij het nut van den
onderlingen bijstand, de aansluiting aan de pensi
oenkas van den staat, do werkmanswoningen en
andere schoone instellingen.
Dat zijn geene ijdele woorden, dat zijn werken,
schoone en nuttige werken.
Te Nederbrakel, die prachtige en volkrijke ge
meente (spreekt er den feilen Trompettersclub van
Aalst eens van), daar heeft men voor goed do han
den aan die edele volkswerken geslagen. Nauwe
lijks heeft men hier eenen boerenbond gesticht, of
eene andere nuttige inrichting is reeda tot stand
gekomen De pensioenkas voor de werklieden.
In twee meetingen, die zeer wel gelukt mogen
heeten, is al het nut, ja, de noodzakelijkheid der
pensioenkas uiteengedaan aan de werklieden van
M. Iloebeke, den vermaarden stekjesfabrikant,
voorzitter van onze katholieke vereenigiug.
Maar dit was slechts een begin, Zondag aan
staande, waarschijnlijk zal eeue derde groote pu
blieke meeting plaats hebben, waarin breedvoerig
over dat belangrijk punt, zal gesprokeu worden, ten
einde do gelegenheid te geven aan al onze mede
burgers om hunnen ouden dag tegen het gebrek en
de armoede te verzekeren.
Reeds hebben een groot getal werklieden zich
als lid van de nieuwe maatschappij laten opschrij
ven, want wy hebben hier verstandig volk, dat zij
ne ware belangen begrijpt. Wij twijfelen niet, of
Zondag, na de meeting, zal de schoone inrichting
tot eene machtige maatschappij zijn opgegroeid.
a t—t Jan is er uif 1 En
/v) kleine broer komt
buiten adem en bleek
van loopen, als eene
bom in huis gevallen
en zegt, of liever
roept, zoo goed hij
kan Moeder... 1
Jan... Jan is er... uit 1
En moeder weet
niet wat haar over
komt zij lacht en
weent, zij gaat zitten,
maar staat even spoe
dig op, zij loopt rond
de kamer zij wil spreken, doch brabbelt iets dat
Vlaamsch moet zijn, doch erg op Chineesch
trekt.
En vader pinkt ook eenen vreugdetraan weg
en trekt of meent te trekken aan zijn baard-
branderke, maar blaast met zulk geweld, dat de
tabak uit de pijp vliegt.
En kleine broer huppelt als eene hinde en
Spits, de hond, springt meê en bast zoo vroolijk
en Mieken, de poes, krijgt van moeder eenen kus
en Pietje, de kanarievogel, zal met een klontje
suiker vergast worden.
Eindelijk
Jan is daar 1
Moeder en Jan liggen weldra in elkanders ar
men en 't is een kussen en omhelzen, waartus-
schen het gedurig klinktMoeder 1 o, Jan I
Moeder zoet 1 Jan lief I
En vader weet niet wat zeggen, en de geburen
komen Jan geluk wenschen. Na eens lustig ge
dronken te hebben, danst al wat beenen heeft
eenen rondedans, dat de grond er van davert
En moeder danst meê de goede sukkel kan
maar niet begrijpen hoe het rhumatism, dat be
reids drie volle weken in haren rug zat, zoo in
eens is verdwenen doch nu, dat er Jan uit
is, ziet ge, is er geen droefheid, pijn noch wee
alles ademt vroolijkheid, leven en opgeruimd
heid 1
Pieter is er in 1
En met den krop in de keel gaat hij waggel-
beenende naar huis. De geburen schouwen hem
weemarig na en lezen op zijn droef gelaat, wat
er is voorgevallen...
In huis wacht moeder met kloppend hart ha
ren zoon, en haar kind ziende, moet zij niets
verders vragen zij barst in tranen los en zijgt
op eenen stoel neêr, bedekt heur aangezicht met
beide handen het moederhart lijdt
onuitsprekelijke zielesmart 1
En vader, die sinds weken, geen
werk had en thans zijn oudsten zoon
gaat verliezen, weent als een kind,
plengt tranen van spijt en smart, en
uit zijne beklemde borst welt er eene
vermaledijding op tegen de bloedwet,
die hem zijn kind gaat ontrooven.
Niemand die spreekt...
De hond, die kwispelstaartend rond
sprong en van niemand taal noch tee-
ken ontving, is ontmoedigd onder de
kachel gaan liggen de kat is verwon
derd dat niemand heur streelt, alhoe
wel zij ronkent tegen de beenen komt
strijken tot het levensdranken vink
je, in de groengeverfde muit, is stil,
als deelde het in 't verdriet zijner
meesters.
Alleen die domme hangklok doet
haar werk voort en mengt haar ver
velend tikken met de zuchten van va
der en het stenen van moeder, zus
ters en broeders.
En wat ook de brave zoon doe om
iedereen moed in te spreken, hij lukt
er niet in ook zijn hart bloedt van
wee en zijne verbeelding schildert
hem reeds zijne toekomstige slavernij
en het lijden van allen, die hem zóo
lief zijn I
's Avonds gaat elkeen vroeg naar
bed. Edoch, hoe lang duurt het eer de
zoete engel des slaaps er in gelukt die
moegekreten en roodgeweende oogen
te sluiten I en God weet hoevele
bloedige tranen er nog vloeien zullen,
nu Pieter er in gelot is en de rampza
lige bloedwet haar offer eischt I... P.
Wanneer wij de geschiedenis raad
plegen, zouden wij eenen schoonen,
vruchtbaren zomer te wachten zijn.
Immers, de jaren 1607, 1609, 1613
en 1019 waren merkwaardig door hun
ne zachte winters, en evenwel had men
overvloedige oogsten.
In 1159 had men noch vorst, noch
sneeuw, en in 1692 werd nergens èeu
kachel gestooktdo kachels waren hier
te lande echter toen ook zooveel niet
in gebruik als sedert het laatste der 18"
eeuw.
In den winter 1796-97 zag men in
Februari een paradijs-appelboom iu
bloei en den 20 Mei begon men reeds
te maaien.
Dc zachte winter vau 1781 werd me
dedoor eeu vruchtbaren zomer gevolgd.
Op den zachteu winter van 1807 volgdo
een jaar, mede ongunstig voor den oogst
van verschillende veldvruchten.
In 1822 had men geene winter de
luchtgesteldheid bleef voortdurend zacht
en toch weet men dat dit jaar merkweer-
dig was wegens den ruimen graanoogst,
en de voortreffelijkheid van den wijn
die in de maand Augustus werd gewon
nen.
De winter van 1845-46 was onge
meen zacht en bijna zonder vorst en
sneeuw.
De maand Februari kenmerkte zich
als zeer zacht en groeizaam boomen
botten uit eu de MadeliefjesZondag
16 Januari zagen wij de eerste prijk
ten in de weiden. Iu de maand Maart
was het regenachtig, alsook iu de eers
te dagen van April, waardoor de anders
groen gebleven wintergarsl de kleur
verloor en geel werd, ook bracht dit een
nadeeligen stilstand in den groei van
het koolzaad te weeg, dat echter reeds
voor half April bloeide toen men ook
hier en daar het rundvee in de weide
zag.
Het wiuterkoolzaad stond in de
maand October na dezen vruchtbaren
zomer, op al de daarmede bezaaide lan
den prachtig mooi, zoodat over het ge
heel genomen de zomer gevolgd op den
zachten winter van 1845-46 ongemeen
vruchtbaar was.
De winter van 1896-97 kon ook geen
aanspraak maken op streng, en het ligt
m
O
M
DOOR