m
y°otf
m.
JAAR N 189.
SPANJE EN AMERIKA.
ZATERDAG 20 AUGUST! 1808
CHRISTENE VOLKSPARTIJ.
Onze Processie.
>>n <>H' '>i<'
Bureel Kapellestraat13, Aalst.
Abonnementsprijs per Jaar 2, SO, franco
tlinis. - 5 Centiemen liet mnnnicr. Be
Volkstem heen overal verkoopers en
wordt ganseli Vlaanderen door gelezen.
- ltrieFwl§§elaar§ in alle gemeenten. -
■■eld gij linizen te verhuren Vraagt gij
meiden of knechten zoekt gij eenc be-
trekking? wilt gij uwen handel aanhc-
I velen? Plaats dan uwe aankondigingen
i in dit hlad het wordt alom verkocht
Altijd
even deftig
Pater Stojalowski.
BRUGGE.
Opvoeding der kinders.
Spanje is overwonnen, Amerika zegepraalt.
Juist op den stond dat Bismarck sterft, ziet hij
zijne geliefkoosde leus nogmaals verwezentlijkt
Het recht bukt voor de macht
Want het recht was langs den kant van Span
je. Er bestond voor de Vereenigde-Staten niet
de minste reden om in de cubaansche zaken tus-
schen te komen. Sedert onheuglijke jaren hoor
de Cuba den Spanjaard toe. Maar, werd door
sommigen, toen de oorlog uitbrak, in 't midden
gebracht: Amerika treedt slechts op om de ver
drukte Cubanen tegen de spaansche wreedheden
te beschermen en hun de onafhankelijkheid te
geven.
Leugenachtige uitvluchtDe feiten spreken
nu luide Amerika eischt Cuba op, om er eene
eigen bezitting van te maken.
Maar de Yankees wisten dat zij de macht had
den en dat zij stonden tegenover eene natie, die
de middelen niet bezat om eenen langen oorlog
te voeren, en de zwakheid van Spanje hebben zij
misbruikt om een schreeuwend onrecht, ecnen
wraakroependen diefstal te plegen.
Spanje had enkel zijnen moed, eenige duizen
den soldaten en slechte oorlogschepen. Het heeft
gedaan wat het kon, en de lange kamp, dien het
tegen de overmachtige Amerikanen heeft volge
houden, zal een voortdurend voorwerp van be
wondering voor het nageslacht blijven.
Hier nogmaals dient gewezen op de lamlendig
heid, op de werkeloosheid der Europeesche mo
gendheden, welke niet op tijd eu stond paal en
perk aan de eischen en aan de inzichten der Ver
eenigde-Staten hebben weten te stellen.
De mogendheden Hoe afzichtelijk is de rol
welke zij in al de laatste gebeurtenissen hebben
gespeeld.
Zie wat er gebeurde toen de moorderijen tegen
de Armenianen werden gepleegd. Heeft er wel
ééne mogendheid durven optreden tegen den ma-
homedaanschen bloedhond
Wat later brak de oorlog tusschen Grieken
land en Turkye uit. Griekenland, nog eene klei
ne fiere natie, was niet opgewassen tegen den
vijand, en het moest het onderspit delven. Ook
hier bleven de mogendheden werkeloos.
Een soortgelijk schouwspel kregen wij thans
weer te aanschouwen. Het ridderlijk Spanje,
dat om zoo te spreken, nochtans eenigszins als
kampioen der oude wereld optrad, vond nergens
hulp, nergens steun. Aan zijne eigen krachten
overgelaten, moest het bezwijken...
Het is niet genoeg met eer uit den slag te ko
men Men moet kunnen opstaan en de gebeurde
rampen doen vergeten.
Met vreugde zou alle rechtgeaard man zien,
dat Spanje weldra opstond van de puinen, die
een ongelijke, een onmenschelijke en noodlottige
oorlog heeft opgehoopt.
Hier volgen twee feiten, droevig om aan te
stippen, zekerlijk,maar die ons meteen een staal
tje geven tot hoe laag sommige christene demo-
kraten gevallen zijn door de schuld der ophitsin
gen en lasteringen der groene gazetten, van de
Bisschoppen en Z. H. den Paus veroordeeld.
x* Een kopstuk der Daenspartij, vroeger Con-
greganist en lid van den kath. Werkmanskring,
zag men Zondag morgen, bij den omgang der
Processie, zich overleveren aan de walgelijkste
eerloosheid. Langs alle straten volgde hij den
godsdienstigen stoet, nu eens om, luidop, met
den eenen of den anderen groep den spot te drij
ven, dan weer om de Processie, als hij de kans
schoon had, dwars te doorkruisen, vermetel de
woorden uitende 'k Wil eens zien, wie mij
dat kan of zal beletten Op enkele plaatsen
bleef hij, kaarsrecht, het H. Sacrament uitda
gend bezien.... Die gemeene schoft, die manke
straatlooperop logist in een pumujaq pooS huis,
ontvangt in het kort een plaatsje in 't pensionaat
van Hoogstraeten hij kan er op tellen.
2° De bestuurder eener daensistenmaatschap-
pij, eertijds lid van den Werkmanskring, Congre-
ganist, Xaveriaan, enz., stond aan 't Kapelleken
van de Werf,eene stinkende cigaar in zijn afschu
welijk, uitgemergeld bakhuis, een groenen strik
aan den col, stokstijf voor het Allerheiligste en
weigerde, zelfs onder de Zegening, te knielen,
terwijl nochtans gekende liberalen en socialis
ten, ten minste uit eerlijk opzicht, deden zooals
alle geloovigen. Als het schandaal lang genoeg
geduurd had, zegde hem M. L. De Wilde, kapo
raal bij de Vrije Brandweer dat, gevoelde hij
geen eerbied voor God meer, hij zich zou ver
wijderen om geen verergernis te geven. Dan ging
de ruige lafaard, scheel grijnslachende, weg en
trok een groen kaveetje binnen.
Wij, ooggetuigen dezer schandige feiten, sid
derden van verontweerdiging, in die lage schep
sels dezelfde personen herkennende, die in alle
daensistenstoeten aan de spits staan en voor hun
nen iever tot de winstgevende postjes worden
uitverkoren
Vroeger werden dergelijke wandaden te recht
geschandvlekt en de plegers ervan met den vin
ger aangewezen 't viel immers zóo zelden voor;
Thans gaan ze bijna onbesproken voorbij met
de opkomst der christene Volkspartij dreigen zij
algemeen te worden.
Wij beklagen de verdwaalden, die bij God de
verantwoordelijkheid zullen dragen van al het
kwaad, gedurende vier jaren in ons Katholiek
Vlaanderen gesticht 1 Piete;r.
Wij lezen in De Meenenaar
Zoodus de leeuw van Somerghem is komen brul
len zondag laatst in de... christe woestijne
Dweerschdoor liberaal Herberge, voor meêting-
zaal een vijftigtal liberale en socialiste toebehoor-
ders, 24 1/2 christene demokraten of Stevenisten
gelijk ze de Meenenaar over acht dagen noem
de, en 'nen halven zotDat is geheel den tableau
Over de blauwe en roode gastjes en valt er niet
veel te bemerken Die mannen zij u daar op hun
ne plaats om eenen kerel toe te juichen die sedert
jaren zoekt scheuring te maken onder de katholie
ke Volkspartij 1 Dat is troef in hun kaarte
Maar die daar de onnoozele en daarbij slechte
rollen spelen dat zijn die enkele of dobbele werk
lieden, die ten strijde gaan tegen de richting van
hunno priesters en hunne bisschoppen en die toch
nog beweren christenen, ja zelfs goede en beste
christenen te zijn
Immers, zij meenen, dat het genoeg is van groo-
te gebeden te lezen en dat zij dan op hun eigen
verstand den weg mogen wijzen aan de Kerk eu
niet meer luisteren als de Kerk hun tegenspreekt
en zegt dat zij missen.
Hunne priesters zeggen, dat zij dolen deze die
mannen willen volgen welke, gelijk Planckaert en
konsoorten, de katholieke partij te keere gaan on
gegronde voorwendsels
Maar onze christene demokraten weten het be
ter dan hunne priesters, zij luisteren er niet naar...
en toch willen zij goede christenen zijn
Hunne bisschoppen bestrijden opentlijk de rich
ting van mannen gelijk Planckaert en konsoorten
en Monseigneur Waffel iert, onzen bisschop deed
van den predikstoel eenen brief aflezen waarin hij
de handelingen van Planckaert alkeurde en de ge
loovigen verzocht de stemme hunner priesters te
aanhooren
Dat zouden al redens genoeg zijn om onze chris
tene demokraten bij de Stevenisten te zetten die
bijna meer bidden dan andere menschen, maar die
weigeren priesters en bisschoppen te erkennen
't En is nog niet al
Toen over eenige weken onze werklieden in Be
devaart naar Hoornen gingen, De groote Werklie
den-Paus Leo XIII zei hun dat zij eerst eu vooral
de leiding moesten volgen van hunne bisschoppen
en priesters, bijzonderlijk in deze moeilijke tijds
omstandigheden waarin zoovele katholieken drei
gen verdeeld te geraken
Dat zei Leo XIII, maar de christene demokraten
weten het beter en zij luisteren niet en zij kennen
hier geenen anderen Paus, geenen anderen bis
schop, geenen anderen priester, dan pastoor Daens
en Planckaert, zijnen kerkbaljuw, en toch zij be
weren daarbij goede christenen te zijn
Ja, Planckaert die volgens het schijnt van tijd
tot tijd de religie verdedigt tegen de socialisten,
gelijk hier tegen Debunne en die ze intusschentijd
zou helpen verworgen, ware het mogelijk
Zekerlijk, een werkman kan eenigzins verleid
zijn door bedrogredens maar als hij een weinig
nadenkt hetgeen hier geschreven staat. Kan hij wel
in zulke partij meedoen en beweren christen te
zijn?... Onmogelijk
Die fiere christene demokraten zullen misschien
opwerpen hetgeen ik over eenige dagen ook hoorde
uiteen doen, 't is dat er in de katholieke partij niet
alleen werklieden zijn, maar ook burgers die wei
geren de richting der priesters te aanhooren en die
beweren dat de priesters in de politieke katholieke
partij niets te zien hebben of ten minsten
niets te leiden hebben.
Maar indien er burgers dolen, de Kerk keurt
hun gedrag niet meer goed dan dat der christene
demokraten en zij hebben gelijk, deze hoogst on
gelijk en zij zullen voor God nog meer rekening ge
ven
Doch, intusschen, omdat deze dolen, is er geen
reden voor anderen van nog luider tegen te spre
ken en verkeerd te loopen
Ook, alle welmeenende werklieden zullen hun
ne doling erkennen en voor goed aan die drogmee-
tingen en verleiders vaarwel zeggen.
Ik weet op aarde
Een Kruis te staan,
Daar bloeien Rozen
Voor eeuwig aan
Daar hangt in smarten
De Menschenzoon
Om 't bleeke Voorhoofd
Een doornenkroon.
En aan die doornen
In overvloed,
Ontspruiten Rozen
Uit Godlijk Bloed
Die bloeien eouwig
In Hemelgloor,
En geuren Godlij k
Heel 't leven door
Wie 't Kruis wil dragen,
Volg' Jesus na,
En plukke Rozen
Op Golgotha.
Die Oostenrijksche priester heeft reeds veel
van zich doen spreken. Onder voorwendsel van
democratie, verstiet hij alle gezag het burger
lijk zoowel als dit zijner geestelijke overheid
O, dan was hij een held en een martelaar een
slachtoffer der geldmacht, zei Pie en werd hij
door daensisten, liberalen en socialisten tot in
den derden hemel verheven.
Edoch, Stojalowski zag in, dat hij een ver
keerden weg bewandelde. Hij verzoende zich
met de Kerk en deed boet.
De liberalen heetten hem dan een flauwe tru-
ter het en was geen held, geen martelaar, zelfs
geen hansworst meer, maar wel een gemeene
kerel, een opruier, een schoft.
Wat denken de triestige helden van Chipka nu
van hunnen vroegeren beschermheilige? Wel,
eenvoudig, zij doen net als de liberale pers uit
schreeuwen dat het een flauwe truter is
Zoolang Stojalowski de katholieken aanrand
de en de bevelen zijner geestelijke Overheid in
den wind sloeg, was hij voor de scheurmakers
bladen het ware evenbeeld van onzen vierden, de
eenige goede, een martelaar, een held.
Plotseling keert de kaart.
Stojalowski onderwierp zich en deugt thans
zoo min als al de andere priesters, die gehoorza
men aan hunnen Bisschop, die tevreden zijn met
hunne plaats en niet, zooals sommigen, opvol-
genlijk professor, tweemaal jesuït en tweemaal
onderpastoor werden, om ten slotte te azen op
eene der hoogste Kerkelijke Ambten
Hetgene pater Stojalowski ervaart, moge de
heethoofden van Aalst en elders tot les strekken!
P.
Te Edingen heeft het oudheidskundig kongres
plaats gehad minister Schollaert woonde het
bij, of zat het voor, dat is ons ontsnapt.
Toen hij 's avonds vertrok, zijn eenige liberale
schoelies hem aan de statie gaan uitfluiten.
Meer nog, er werden steenen geworpen en ver
scheidene leden van het congres, die den Minis
ter naar de statie vergezelden, bekwamen erns
tige wonden.
Eindelijk wordt nog gemeld dat talrijke con
gresleden onmiddellijk de stad hebben verlaten.
Vindt ge niet, dat de geuzen een zonderling
gedacht van de belgische gastvrijheid aan die
vreemdelingen hebben gegeven
Maar vindt ge ook niet, dat ze overal even ge
meen, even schandalig te werk gaan
't Krapuul, dat den nacht vóór kiezing, de Ka
pellestraat belegerde, heeft het woord 1
Het congres, zondag door de christene demokra
ten te Brugge gehouden, heeft niet veel belang op
geleverd, alhoewel de voornaamste hoofdmannen
der partij er aanwezig waren. M. Pie sprak over de
kwellingen, die, naar hij beweert, zijn broeder te
lijden heeft van den bisschop van Genthij voeg
de erbij dat deze laatste opgestookt is door do
aristokratie 't Is te dom om er op te antwoor
den.
De andere redenaars spraken over Congo en
de werkmanspensioenen, doch er werd geene be
slissing genomen dat zal voor een later congres
zijn.
Om de menschen te bedriegen, begonnen do
christene demokraten bun cougres met het toeken
des kruizes, en zij zouden eene depeche van hulde
aan den Paus. Zij vergeten echter dat de schoonste
huldeblijk, die zij aan den Paus kuuneu geven, de
gehoorzaamheid is aan do bisschoppen, die hij met
de zorg voor de zielen belast heeft.
1Prijst uw kind niet in tegenwoordigheid van
anderen prijst het ook in geen geval te veel en
zeker niet wegens zijne lichamelijke hoedanighe
den.
2. Wanneer gij het bemerkingen moet maken,
laat dan blijken, dat gij het doet omdat gij het lief
hebt.
3. Spreekt in zijne tegenwoordigheid niet van
zijne goede eigenschappen.
4. Wanneer gij bezoekers ontvangt, maakt dan
uw kind niet het voornaam punt van het gesprek.
5. Scheldt of straft het niet in tegenwoordigheid
van vreemden.
6. Leert uw kind terughoudend te zijnen zich
niet in het gesprek te mengen, wanneer volwasse
nen zich onderhouden.
7. Spreekt geen kwaad van anderen en vooral
niet in tegenwoordigheid van uw kind.
8. Hoedt u, om door eenige onvoorzichtige ui
ting de eeuvoudigheid eu onschuld van het kind te
storen.
m
m