De Moord van RIJSEL.
ONZE JONGENS VAN 1798
Smeerhebbe- Vloerseghem.-
NAflftrnrfl.KfiL kwestie van den tram.
11 UUUI fJL IbiYUI» De plaQs zijQ gereed) er is
UIT NEDERBRAKEL.
Aieuwerkerken.
Aieuws uit het Vaderland.
STADSNIEUWS
tig ziju voor zulke malheuren, 'k lees er alle dagen
voor
Vien. Ai, ai, ai, kozijn, van ons kindsbeenen
af, zelle, mee moeder en mee vader, wij en zoun
geen eenen avond gemankeerd hebben
Stien. En toch nog een christelijk gedacht
gehad, uiene president, algauw om ne priester ge
zonden als hij gevoelde dat 't gemeend was.
Vien. 't ls te hopen dat Ons Heer hem zal
hermherfcig zijn, kozijn, want als ge jaren languit
de kerk blijft...
Stien. 't Is waar, kozijn, 't is risko de kans,
dangereus en gevaarlijk daarbij
Vien. Jojommer, kozijn, ge zijt beter mee
goed gezegeld papier als ge daar toekomt.
Stien. En da malheur daar tegen Brussel op
de convooi.
Vien. Christene zielen ne mensch zijn vel
krempt als ge daarop peist24 dooden zeggen ze,
en 80 gekwetsten
Stien. Da was daar tegen Halie, zeggen ze,
waar dammen daar alle jaren naar ons Lieve
Vrouw gaan beêwegen.
Vien. Paster Donch schrijft, zeggen ze, dat
het minister Vitn de Peereboom zijn fout is dat den
trein op nen anderen geloopen is, omdat die mi
nister te veel naar de kerk gaat.
Stien. Laat hem maar zeeveren, Vien. Moest
hij minister zijn 't zou er anders naartoe gaan
Vien. Azoo is 't, kozijn roepen en schreeu
wen en niets doen.
Stien. En zeggen, kozijn, dat alle landen
minister Van den Peereboom achterna doen. Azoo
ne vent! Daar staat nen bol op! De gazetten schrij
ven dat er op zes jaar onder 't liberaal ministerie
nog zooveel maleuren gebeurden als op de 15 ja
ren dat Peereboom met de kerre rijdt.
Vien. Kozijn, dat ze zeggen dat ze willen,
daar en is geenen minister gelijk Peereboom. Kom
aan, wij gaan eenen pakken op zijn gezondheid bij
Jean de Gendarm.
op een buitenkant van de gemeente en schiet zich
van den heirweg naar Paricke.
Veel beter ware 't, kwame de tram van den heir
weg langs de mark en brusselpoort om langs St-
Martens-Lierde Geerardsbergen te bereiken
Ziehier een vluchtig overzicht der voordeelen
1° In plaats van ééne statie hadden wij er drij
heirweg, markt en brusselpoort ofwel aan de door
snee van den ijzerenweg. Dus zouden onze inwo
ners op drij plaatsen bevoordeeligd zijn.
2° Men zou zooveel land niet moeten schenden
en geene onteigeningen moeten doen daar men den
steenweg zou volgen.
3° 't Gemak voor heel BrakelDe tram aan de
deur en bij de werke voor elkeen
Men zal zeggen, 't is te laat! Wie weet dat? Men
riskeert niet met te zien of er geen middel is.
Ook nog de gemeente zal moeten tusschenko-
men in de kosten Dat ze't ls een werk van open
baar nut en die kosten bedragen haast niets.
Men denke er op, want 't is eene zeer belangrij
ke zaak. Een lezer van De Volksstem.
Al de getuigen, tot heden onderhoord, de
leerlingen der klas van broeder Flamidien of de
kinderen der zondagschool, zijn gunstig voor den
betichte; allen herkennen de onberispelijke hou
ding en zelfs de strengheid van den broeder.
De zoon van M. Delalé, onderzoeksrechter,
woonde zaterdag in de Lakenhalle te Doornijk eene
vergadering bijTijdens een gesprek verklaarde bij
het volgende Ik bevestige dat zoo er geen be
wijs van plichtigheid ondekt wordt, Broeder
Flnmidieii binnen de acht dagen terug in
vrijheid zal gesteld worden tot hiertoe we
gen er slechts vermoedens op hem en daar er twij
fel bestaat kan hij niet vervolgd worden.
Liberale bladen, onder andere Le Réveil, zijn
verplicht te zeggen dat de maatregeleu tegen de
Broeders van de school der Muntstraat genomen
niet wettig zijn. Inderdaad het is bepaald onwettig
een huis te sluiten en de inwoners opgesloten te
houden, die het recht hebben te gaan en te komen
zooveel zij willen. Dat weet iedereen en de Broeders
ook. Wanneer zij dezen onregelmatigen toestand
dulden, dan is het omdat zij in nietF de grillen van
de magistraten, met het onderzoek gelast, willen
dwarsboomen. Zij verdragen alles omdat er niets
ten hunnen laste bestaat noch kan bestaan.
PiRTI^l In den Vlaamsche kring te
par;jSi ja I... Zondag avond,
ne schrikkelijken Solo Slim gespeeld door M. Vic
tor Strackx, die hier al in de dertig jaar deel
maakt van de SociëteitEn 't was ne Solo Slim
op tafel, dus, in den vloer niet Gelooft gij mij
niet, vraag het liever aan de Madammen, die naar
't graf van M. Felix Faure waren gaan zien, en die
niet mogen kijken hebben.
Het flerecijn, anders gezeid de beesijens, loopen
weerom gelijk alle jaren langs de kanten van
Smeerhebbe-Vloerseghem. Zij hebben er eenen
der braafste menschen van de streek zoo on-
bermhertig in de teenen gebeten, dat hij zich se
dert eenige dagen op weg niet meer kan begeven.
Ir I I li Een Voorstel rakende de
geschreven en gewreven, geloopen en gemeten en
een dingen is zeker het tramtje komt er.
Zeggen dat 't volk er tegen is omdat in den tijd
eenige protestatiën gedaan zijn dat ware nogal ge
waagd Zeker is het dat de gedachten hier fel ge
keerd zijn en dat vele die vroeger tegen het tramt
je waren er thans geerne zouden gebruik van ma
ken.
Elk zijn gedachtmaar de tram komt er, daar is
niets aan te doen.
Volgens het tegenwoordig plan blijtt hij echter
LUIBRECHTS.
Luibrechts kwam in de statie
eene depêche doen.
Spiegels, die telegrafist was,
deed hem opmerken, dat het te
slecht geschreven was.
Verzend ze maar, ze zullen
er ginder wel uitkunnen, zei
Luibrechts ze kennen mijn ge
schrift.
J Verleden Zondag werd hier de eerste
JjSQS, algemeene vergadering beleid van de
maatschappij van Onderlingen Bijstand
Troost in Nood.
Dank aan het onvermoeid werken van den heer
Schepene, Jozef Moens, stichter en voorzitter der
maatschappij, telt deze reeds 124 leden.
Na de korte aanspraak en de voorlezing der vast
gestelde standregelen door den heer voorzitter,
gaf de heer Fr. Van Ghyseghem (de Schatbewaar
der belet zijnde) verslag over den toestand der kas.
Zonder dat er door de werkende leden eenen cen
tiem gestort werd, is er reeds een rond sommeken
in kas, dank aan de milde gift van eenen onbe
kende en de omhaling gedaan met den vastena
vond. Nochtans, opdat die zoo schoone en nuttige
inrichtiug op vasten voet gerake, opdat zij moge
groeien en bloeien tot welzijn van den nederigen
stand, is er geld, ja veel geld noodig. Op dan, wel
hebbende burgers vau Lede, met raad en daad uwe
min begoede medeburgers ter hulp, de beurzen ge
opend voor de noodlijdende, zieke werklieden
schenkt hun hoop, en troost in nood
Geweest.
DOOK
PATTYN, priester.
8
Vader neeg zich naar het oor van den brouwer over.
'Zoudt ge wel willen gelooven, Van Haelst, hoorde ik
hem fluisteren, dat die kerels van alles zijn ingelicht
De brouwer knikte verbouwereerd dat zulks ook zijn ge
dacht was.
Ik keek in de richting van 't portaal. Door de gapende
lichtspleet kon men de straat vol soldaten zien staan. Voor
aan, tusschen eene rij republiekeinen, elk met den blooten
sabel, trad een Fransche majoor vooruit. Wij hebben later
geweten dat het een zekere Courtois was, een uitzendeling
der Republiek, die te Gent eene zoo droevige rol heeft ge
speeld. Niettegenstaande de heiligheid van Gods huis hield
hij den steek op het hoofd de eene hand omklampte het
gevest van den (legen, de andere droeg eene rol papier.
Intusschen had de oude pastoor, gansch onthutst en ver
slagen, kelk en gewijde doeken bijeengeschraffeld en wou
de sacristij intrekken de bajonetten echter duwden hem
weer in den koor. Willems de pijkenheer, een man lijk een
reus schoot toe met den zilveren hellebaard. Hij had nau
welijks een woord gesproken of een der soldaten bracht
hem met den kolf van het geweer eenen stoot toe, dat de
man bleek als een doode met den buik in zijne twee handen
teo-en de zitsels leunen moest, wou hij niet vallen.
Toen heb ik iets bijgewoond waar jaren en jaren later on
ze ouwkes met eene stem die rilde van aandoening nog van
gewaagden als van den gruwel der gruwelen. Majoor Cour
tois was in den predikstoel geklommen. Dsfur waar de eeu
wige God van waarheid ;j voord lu n zijner
't pijltje vloog, 't pijltje was raak en 't masker viel
af.
Al wat die betaalde lieterkuudige karamellen-
dichter weet te antwoorden, is Kijk naar u zelve
Leg de hand op uw hoofd
Alhoewel wij nooit de broeken van den vergulden
ezel (nog niet eens van de familie) versleten heb
ben in d'universiteit van de kakschool, op de kos-
teu van den arme of liever van de vrijdenkersin-
stelling, de Margunvins toch weten wij, dat
zulke redeneering enkel eene bekentenis is.
Voor de reste 1° Iedereen weet zeer wel, wie en
wat wij willen beduiden met den laffen aanval aan
't hospitaal, dat is dus voldoende.
Worden schurken somwijlen door de wet be
schermd, de publieke opinie blijft rechtveerdig
2° Bazoef, als ge zooveel honderd franken te
veel hebt, wij herhalen'tu, en al uw geschreeuw
en gebalk en doet niets ter zaak draag ze waar
de plicht u roept
3° Elkeen loopt met zijn vel van buiten
Gij weet voor wien men u te Brakel altijd aan
zien heeft en nog aanziet, daarmee alleen zijt gij
geprezen.
't Geen wij zegden over straatjesvolk en cra
puul houden wij staande, zonder te moeten vree
zen door een treffelijk man tegengesproken te wor
den.
Schaamtevrijdat zijn meestal zulke die nooit
eer of reputatie genoten.
Al wat wij, de redactieraad van oog om ooge
't volk en zelfs veel verstandige liberalen, gij be
kent het zelf, voor u gevoelen, is enkel een spot
tend misprijzen en eene diepe verachting.
Oog- om ooge.
Een gebuisde representant
die zich zelf uitlacht
Bazoef meende weeral eens 'nen hoogvogel afge
schoten te hebben. (Waren 't nog zijvogels
Wat domkop Wij hebben slechts eens gemikt
GROOT FESTIVAL 'voor Har-
monie- en Fanfarenmaatschap-
pijen, op Zondag 28 Mei 1899,
ingericht door de Katholieke Fanfaren God en
Vaderland, met goedkeuring van het Gemeente
bestuur. Schoone geldpremiën worden uitge
loofd.De Maatschappijen zijn vriendelijk ver
zocht hunne bijtreding te sturend aan M. Ch.L.
Callebaut, vóór den 15 April.
Dat alle Katholieken het ruchtbaar maken
ongelukkige de eerste zorgeu toe de gekwetste
werd iu wanhopigen toestand naar het gasthuis
overgebracht. De Ruyck is 40 jaar oud, gehuwd en
vader vau verscheideue kinderen.
GeeraardsbergenEene bejaarde vrouw
welke eeue kamer huurt op den Bouw, in de Groo-
te straat, zekere Marie C.is met eene braudende
petrollamp in de hand van de trappen gevallen
zij kwam beneden de trappen terecht in eenen
grooten plas petrol, welke uit de gebroken lamp
was ontsnapt en in laaie vlam stond.
Zij werd geheel verbrand aan het hoofd, de han
den en armen, en wanneer zij door de tegenwoor
digheid van geest eener jonge dochter, de genaam
de Elisa Meyskens, van eene gewisse dood gered
werd, was reeds al haar hoofdhaar verbrand en
had zij verscheidene wonden iu het aangezicht en
aan de armen bekomen.
Niuove. Vrijdag ging zekere Engelbert De
Coq, knecht bij M. De Met, met een peerd en kar,
een rijtoertje op den buiten doen. De man stuikte
opeens van de kar en werd de beenen onder de
wielen verpletterd. Het slachtoffer werd inbeden-
kelijken toestand naar het gasthuis overgebracht.
Vorst. Het schijnt dat den dag der ramp van
Vorst, de trein van Chimay die te Bergen moest
aankomen kort na dezen van Quévy, in vertraging
was. De trein van Quévy, die op zijn uur kwam,
nam de plaats in van den trein van Chimay. Zater
dag is het parket naar Lembecq vertrokken om in
lichtingen te nemen over de wijze waarop de twee
de trein den eersten vervangen heeft, op de uren
door den reisgids aangeduid.
Het onderzoek wordt ieverig voortgezet, doch
zal lang duren; niet minder dan 500 getuigen moe
ten door den onderzoeksrechter, M. Benoidt, on
derhoord worden. Tot hiertoe zijn 115 gekwetsten
gekend. De toestand van mejDegreef, van Hal, is
beter, doch deze van mej. Julia Vercaiugne, die in
't St-Pietersgasthuis verzorgd wordt, is verergerd.
dienaars stond de afgezant der Hel nu, geleersd en ge
spoord, onder de bescherming der republikeinsche trawan
ten. En hij zag er volstrekt niet verlegen uitde blik wel
ken hij over de met vrees geslagene menigte varen liet, ter
wijl hij herhaalde malen de lange haren naar achteren op de
schouderen wierp, was even kalm als altijd.
De rol papier werd opengeplooid en Courtois las met don
derende stem en groote gebaarden
Het uur der slavernij en regeeringloosheid is ten einde
geloopen dit der vrijheid begint... Nog een oogenblik en
gij zult zelve uw staatkundig bestaan hebben vastgesteld
van kruipende slaven wordt ge vrije mannen... Weg met
uwe fanatieke priesters-, omgekochte magistraten en trou-
welooze volks uitbuiters van het voorgaande regiem, nu
vervangen door het rijk der broederlijkheid en vrede
Nogtansge moet niet denken dat Frankrijk eene inlijving
afbedelt, neen, de Republiek opent haren moederlijken
schoot om u allen gelukkig te maken... Kiest zelve in het
volle bezit uwer vrijheid.
Hij zweeg eene wijle, zeker om beter den indruk zijner
woorden af te meten Sarton, de Luis, Nante, Tiere en
consoorten verloren den spreker geenen second uit het oog,
alsof wachtten zij op een teeken van hem.
Welnu, hernam de Fransche afgezant, hebt ge nage
dacht is uwe keuze in uw hart reeds vastgesteld Dat al
len deze die de slavernij afzweren en de vrijheid aankleven
de hand omhoog steken Wilt gij Franschen zijn
Jan bulderden een dertigtal stemmen. En als hingen
zij aan hetzelfde touwke, meteen gingen een gelijk getal
handen in de hoogte. Sarton schreeuwde het luidstGoe-
thals had de handen aan den mond gezet in den vorm van
eenen trachter, om zijne stem meer klank bij te zetten.
Twintig schurken samen zullen altijd talrijker schijnen dan
honderd brave lieden, omdat elk hunner voor tien lawaait.
Courtois herhaalde den kreetGoddank, wij zijn Fran
schen
IVIccheleu. Een 19jarig meisje, Adolphine
De Smet, wonende op den Heembeemd-Halfgang,
beging de onvoorzichtigheid petrol op het vuur te
gieten. De petrolkruik ontplofte, de kleeren van
het meisje schoten in brand en in een oogwenk
werd zij door de vlammen omringd. De geburen, op
hare noodkreten toegesneld, konden haar niet meer
helpen de ongelukkige werd levend verbrand.
Gansche stukken vleesch vielen van haar lijk,
waarvan het hoof dbijna gansch verkoold was.Mocht
dit verschrikkelijk ongeluk de menschen toch aan
zetten om voorzichtig te zijn met de petrol
Aiieuwcrkerkcn. Zaterdag namiddag was
het zoontje van de echtgenootenVan ImpeCoppens,
1 1/2 jaar oud, op de straat aan 't spelen, toen het
door eene brouwerskar overreden werd. Het kind
werd zoo erg gekwetst dat het twee uren later
overleden is.
St-niaria-Auclciiliovc. Maandag nacht is
hier eene moordpoging gepleegd op zekeren Ri
chard Declercqde twee vermoedelijke daders
zijn aangehouden.
Deiidcruioudc. Zekere De Ruyck Hippo-
lyte, kuiper, wonende in de Nieuwstraat, had den
nacht in de herberg doorgebracht. Zondag morgend
rorid 4 ure, kwam zekere Goeman Frans, bood
schapper, in de herberg. De twee mannen, die
dronken waren, begonnen te twisten. De herber
gier zette de ruziemakers aan de deurvan
woorden kwamen zij spoedig tot daden. Goeman,
die eene lamme hand heeft, vreesde het onderspit
te delven hij trok zijn mes en bracht De Ruyck
een schrikkelijken steek in den buik toe.
De dader nam de vlucht doch werd spoedig aan
gehouden. Het slachtoffer had den lever doorboord
en verloor veel bloed. D1' De Zomer diende den
Vervolgens stuurde hij Frankrijk zij nen groet toe inna
me van 't souvereine volk van Boschloo
In eene dergelijke vergadering te Gent gehouden was er
besloten geweest, zoo vertelde hij, dat Oost-Vlaanderen
voortaan een Fransch departement zou uitmaken onder den
naam van Pleinen van het Noorden. Verders stelde hij Sar
ton aan als afgezant van 't souvereine volk van Bosch
loo n die onze wenschen aan de Nationale Conventie te Pa
rijs zou ter kennis brengen. En was het zake dat iemand
iets op dit alles te vitten had of te bedillen, er werd vandaag
een register in de sacristij neergelegd waar hij zijn protest
met naam en toenaam kon in aan teekenen. Wat er echter
met het register nadien moest gedaan worden zei hij niet.
Niemand onder de geloovigen dorst een woord reppen.
De menigte was als van 't hand Gods geslagen. Eenigen
nogtans, min bang van aard en meer doorziende, moesten
inwendig lachen om de gemeenheid van de klucht.
Toen vader te huis kwam, vroeg moeder die reeds iets
van het spel in de kerk vernomen had wat nieuws
Jan-klaassensspel, vrouwliefniets dat deugt voor de
toekomstketellappers, rondleurders en gauwdieven die
het souvereine volk verbeelden, door de gratie van een
Franschen majoor.
Wij werden nu alle dagen op iets nieuws onthaald die
duivelsche republikeinen bezaten een talent a paart om den
boel in rep en roep te zetten. Geene week ging er voorbij
of 't waren plagerijen, brandschattingen, bezoeken van
burger commissaris die en burger administrateur die, elk
met een wagenvoer nieuwe wetten waarvan de eene soms
de andere tegensprak.
Peinst eens tot welke kleinigheden de groote Fransche
natie afdaalde. Alle décadis of tienden dag van de maand
moest ieder huis een drij kleurig vaantj en uitsteken, op straf
van boete. De burgers droegen eene kocarde van 't zelfde
kleur op hunne muts, zooniet den bak in. Men verbood aan
de brouwers voorts maarttbier te verkoopen, om reden
Zondagrnst. Zondag aanstaande blijft de
Apotheek open van M. Callebaut, Botermarkt.
t Verleden dijnsdag ontsliep alhier godvruch
tig in den Heer Jufvrouw Ludovica-Antoiiia
Vlicbcrgli, dochter van wijlen den heer Jo
zef en van dame Barbara Virginia Spanoghe, gebo
ren te Aalst den 2 Maart 1851. Wy bevelen hare
ziel in de gebeden onzer Lezers. De plechtige
Lijkdiehst zal geschieden Vrijdag 3 Maart, om 9
uren, in de kerk van den H. Martinus.
t Maandag morgen is in onze stad overleden
M. Domiuicas Van deu Bcrghc, zoon van
Victor en van Delphina Van Biesbroeck. De
voorbeeldige en beminde jongeling was pas 32 ja
ren oud. R. I. P. De lijkdienst heeft woensdag, om
9 uren plaats gehad.
GaLMAERDENI - ^igdTotn^aVgaaiaa°teï
zijn er hier menige diefpogingen begaan, doch zon
der lukken. De dieven zijn ijzeralam gaan stelen
in de smids en daarmee gaan inbreken in de brou
werij, waar ze verjaagd wierden. Vandaar zijn ze
bij M. den Notaris getrokken. Mogelijks zouden ze
met den coffre-fort weggeweest zijn, ware eene der
stokken, waarmede ze hem verdroegen, niet ge
broken. Door het gekraak van dat breken is men
ontwaakt en de dieven hebben hunnen buit verla
ten, het hazenpad nemende om te ontsnappen,
't Spreekwoord zegt Einde wel, alles welmaar
die pakvogels zijn daarom nog tot hun einde niet.
Heden of.morgen den bak of de doos in, dat is
hun einde hier op aarde.
Nadere berichten. De dieven hebben in de
smids breekijzers gestolen. Daags te voren was
er eene vensterruit iugezet bij M. den notaris dat
moeten de inbrekers geweten hebben, want 't is
die ruit dat zij uitgenomen hebben om binnen te
geraken. Door 't gerucht van het gesprek boven,
zijn ze op de vlucht gegaan. Plichtigen tot hier
toe onbekend.
PARLOIR. Chaleken. 34 jaar... en 2 pa-
tatterschellen... en eene decoratie... Hoe rijmt
men dat te zaam Malbroeck. 't Was te nijg
gepeperd pas op, anders zijt ge uwe epoletten
kwijt. Lucas. Alles ontvangen, veel couragie.
de maand Maart was uit den Republiekeinschen almanak
geschrabt en heette nu Germinal. Dito verbod aan de bak
kers, op wijvekeszaterdag, heetebrood te blazen met den
hoorn zulks was, beweerde de wetgever, het oude domme
bijgeloof onder 't volk in 't leven houden. Men mocht geen
wijkkermissen. gildenbanketten, koningschietingen, prijs-
bollingen, enz. meer vieren wilden de burgers feesten, ze
konden de Rechten van den mensch van buiten leeren of den
Moniteur des Lois doorbladeren.
Aldus ook, eens dat ik op het middaguur van school huis
waarts keerde, heb ik de Fransche uitwijkelingen, de zoo
gezegde émigrés hier weten toekomen. Ze kwamen, de
eenen in goedkoope huurrijtuigen, de anderen in geleende
boerencheesen, andere eenvoudiglijk in wijtewagens. Ik zie
nog die lange reeks van allerhande wagens vóór de toenma
lige posterij stilhouden, en die heden er uit stappen. De
.heeren hielpen de dames een handje. Deze laatste hadden
in't oog springende zijden rokken aan en hooge, tollen
mutsen de mannen droegen bijna altemaal den ouwerwet-
schen Franschen rok, de korte broek met gespen en 't groo
te vest dat tot op de heupen neerhing, gelijk men ze vindt
afgebeeld op de prenten uit de dagen der Republiek.
Wij telden er tameüjk veelwel zestig. Er waren ook ee
nige priesters onder wij herkenden die aan hunne kruin
als zij den steek afnamen om elkaar te groeten. Alle die lie
den waren uit Frankrijk gevlucht, waar het grauw de kas-
teelen plunderde terwijl de Wet hunne hoofden op prijs
zette. Zooals wij later vernamen, gingen de jongste onder
hen het leger van den graaf van Artois op den Rhijn ver
voegen de ouderen en de priesters zouden ergens, in de
verdokentheid onzer kleine Vlaamsche dorpjes, het einde
der vervolging geduldig afwachten.
Wordt voortgezet).
