Priester Daens te itoasselaere.
üit de gazet van Judas.
l/ïlt gij de ia
BureelKapellestraat, 13, Aalst.
Besluit.
Abonnementsprijs voor gansch België, franco te huis. 2.50. Voor de vreemde landen, J
5,00. 5 centiemen het nummer. Pakken en brieven noeven vrachtvrij toegezonden
te worden. Alle briefwisselingen moeten den dijnsdag avond op onze bureelen toege- j
komen zijn, het blad den woensdag avond ter pers gaande. Ongeteekende brieven wor-
den in de scheurmand geworpen. Alle postbureelen ontvangen inschrijvingen, op alle
tijdstippen van het jaar. De onkosten der kwijtingbriefjes zijn ten laste van den be
stemmeling. Men gelieve, bij verandering van woonst, het juist terechtwijs te zenden, j
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN ZATERDAG.
5' JAARGANG. NUMMER 243.
Aalst, den 2 September van het jaar 0. H. 1899.
Vonnissen 1 frank den kleinen regel. Aankondigingen tusschen de nieuwstij
dingen 20 centiemen per rogel. Aankondigingen op de 3e bladz. 10 centiemen den
regel. Annoncen op de 4« bladzijde worden berekend volgens plaatsruimte. Voor
de advertentiën buiten de provincie Oost-Vlaanderen, zich uitsluitend to wenden tot
het Office de Publicité, Rue de la Madeleine, Brussel. De geabonneerden hebben het
recht een maal per jaar eene annonce van 5 regels te plaatsen, die viermaal achtereen
volgens zal verschijnen. Ruchtbaarmakingen in te zenden vóór 's Maandaags.
Men herhaalt tot vervelens toe dat heel het Ka
tholiek land de E. V. wil.
Wij nemen de vrijheid er aan te twijfelen.
Inderdaad, wij gelooven niet dat de Katholieken
allen zoo goedig de gemengde deelen aan de E.
V. verleent, dan men het wel meent het wezen
om de zelfmoord te willen.
De E. V. zou de zelfmoord zijn der Katholieke
Partij.
Wij zullen het toonen in weinige woorden.
I.
De E. V. Het is een liberaal ministerie in snelle
verwisseling.
Alle berekeningen stellen vast dat de E. V. niet
meer dan 76 afgevaardigden in de Kamer brengen
zal.
76 Katholieke afgevaardigden Het is een libe
raal, of ten miuste een gemengd Ministerie. Het is
de verwezenlijking van den droom desheeren Braun
de liberale burgemeester van Gent
Een liberaal ministerie, in afwachting van een
radikaal-socialistisch ministerie
Bericht aan de liefhebbers
II.
De E. V. is het Algemeen Stemrecht, zuiver en
onvervalscht.
40 radikaal-socialisten zijn, door hun getier en
geweld, in de Kamer, gelukt het Ministerie Van
den Peereboom te doen vallen.
Dat is een feit.
De E. V. zal hnn getal tot 60 brengen, behalve
een 15tal meer gematigde liberalen.
Deze 60 radikaal-socialisten zullen allen partij
gangers zijn van 't algemeen stemrecht, tot alles
besloten om het te verkrijgen.
Zij zullen in dien strijd den steun hebben van
christone demokraten, daensisten en onafhankelij-
ken, allen partijgangers van 't A. S.
Door dezen onderstand zijn zij vefzekerd dank
aan de E. V. in de Kamer eene meerderheid te
vinden voor 't A. S. en de vernietiging der meer
voudige stemming.
Het is de opening van een nieuwen herzienings-
strijd.
Nog eens, bericht aan de liefhebbers der E. V.
III.
De E. V. zal een nieuwe, machtige stoot zijn voor
de socialistische prapaganda.
In verscheidene kleine arrondissementen, in het
grootste deel der Vlaamsche gemeenten, wordt de
socialistische propagande min op touw gezet, bij
gebrek aan kiesintrest. j
Onder de E. V. zal de socialistische propagande
zich overal uitstrekken in het kleinste dorp, ne
vens de preekstoel van den pastoor zal het gestoelte
van 't Anarchismus worden opgetimmerd.
IV.
De E. V. en de Gemeenten.
De uitbreiding der E. V. tot de gemeenten is
onvermijdelijk.
Geen E. V. in geval van ballotteering, gelijk
thans geschiedt, maar de verplichtende en algemeene
E. V.
Dat wil zeggen onder het liberaal ministerie
van morgen, de verzekering hebben van een libe
ralen burgemeester ten geschenke te krijgen.
Vaarwel, schoone dorpen van vroeger
Gij zult de gezegende dagen van 1879 terugzien.
Wij zouden tot het oneindige die opsomming van
rampen kunnen rekken, die deE. V. zal na zich
slepen.
Wij doen het niet.
Onderzoeken wij de argumenten die men ten
voordeele der E. V. in het midden brengt.
1° De E. V. is de rechtveerdigheid zegt men.
Wij antwoorden Neen, de E. V. is de recht
veerdigheid nietzij is de onrechtveerdigheid.
Bewijzen
In eene kiesomschrijving kiezende 2 senateurs,
de lijst A bekomt 20,000 stemmen de lijst B be
komt 10,001 stemmen. Zijn gekozen een kandidaat
van de lijst A en een kandidaat van de lijst B.
9,999 kiezers van de lijst A zijn niet vertegen
woordigd 1
In eene kiesomschrijving kiezende 4 volksverte
genwoordigers. De lijst A. bekomt 60,000 stem
men de lijst B bekomt er 40,001. Zijn gekozen
twee kandidaten der lijst A en twee kandidaten
van de lijst B.
1 kiezer van de lijst B heeft meer te zeggen
dan 19,999 van de lijst A
2° De E. V. is de Rede.
Wij antwoorden de E. V. is onzin.
Inderdaad, volgens het huidig ontwerp, wanneer
gij voor eenen kandidaat stemt, zal uwe stem meer
maals voor eenen anderen tellen.
Zeker. Indien gij maar stemt voor eenen naam
eener lijst en indien die naam het quotient niet be-
reikt (wat 99 keer op 100 het geval zijn zal) uwe
stem zal tellen voor de kandidaten waarvan gij niet
en wilt 1
Alzoo zal eene antimilitaristische stem herscha
pen worden in eene militaristische stem Eene de
mocratische stem is eene anti-democratische stem!
Ziedaar de schoonheden der volmaakte E. V.
die men het land wil opdringen
Moet het ons verwonderen dat men noch in
Duitschland, noch in Frankrijk, noch in Italië,
noch in Holland van de E. V. durft spreken Dat,
in Engeland, dit land van openbare vrijheden, de
partijen zich 't akkoord stellen, om deze chineezerij
uit het kieswetboek te schrabben
3° De E. V. is opgedrongen door de meening.
Wij besluiten dat de meening inzonderlijk de
katholieke opinie de E. V. verlangt.
Veronderstellen wij het tegenovergestelde.
Sedert wanneer ontheft het wanneer zal men
zeggen de rede en het belang
Ten andere, veronderstellen wij dat 100.000
burgers de E. V. eischen. Er zijn er ruim een
1.000.000 die het A. S. vragen. Waarom voldoen
aan de meening van 100.000 die de E. V. willen
en deze verstooten van een millioen die om 't A. S.
schreeuwen
4° De E' V. is nuttig voor de vertegenwoordiging
der belangen van de katholieke werklieden.
Deerlijke missing
Zooals de E. V. het 2/5 der katholieke vertegen
woordiging der Kamer zal verminderen, zoo ook zal
zij in dezelfde evenredigheid het getal werklieden
afgevaardigden verminderen.
Voorbeeld Gent telt heden 2 afgevaardigden
door 't werkvolk aangeduid er zal hun nog 1 blij
ven. Brussel telt er 4 er zal nog 1 of 2 blijven,
enz.
i De E. V. is noodlottig,
j Men moet ze bestrijden.
Maar, men staat tegen den muur gedrongen.
Welk kiesstelsel in de plaats der E. V. stellen
Zoo redeneeren zekere zwakke lieden, het hoofd op
hol gebracht door 't geschreeuw van zekere pers.
Wij antwoorden
Men heeft verscheidene oplossingen voor
gesteld.
Er blijft de statu quo met of zonder de versnippe
ring van het monsterarrondissement Brussel.
In deze eene of andere oplossing heeft de katho
lieke partij alle kans in 1900 en 1902 aan het be
wind te blijven.
Met dc E. V. verliest zij het bewind.
Aan de katholieken van te kiezen 1
Wilt gij de E. V.
Een Katholiek.
afgestraften priester misschien in die reine sfeer
als hij verleden jaar, mee vastenavond te Brussel
buiten aan eene herberg zat met eene pint bier
en eene cigaar, en zich door de vastenavondzot
ten, mannevolk en vrouwvolk ondereen, zich vol
confettis liet werpen Of was hij in die reine
sfeer van godsdienstige zaken als hij op heilig
Sacramentsdag te Oudenaarde van op de kamer
van een Café chantant meeting gaf, en als hij ge
daan had met spreken, als de jufvrouw op de pi
ano sprong en geheel het huis rond hem danstte
onder 't zingen van fie van paster Donch
was hij daar ook in de reine sfeer der godsdiens
tige zaken
Twee voorbeelden zijn al genoeg, maar om te
eindigen
Op dit oogenblik worden er te Gent in het
groot seminarie twee retraiten gepredikt van vijf
dagen voor de priesters van het bisdom. Uit al
de steden en dorpen ziet men onze priesters naar
die retraiten optrekken om er te bidden, en op
hunne ziel te denken sedert jaren en jaren is
priester Daens daar niet meer naartoe gegaan, al
hoewel die retraiten voor alle priesters verplich
tend zijn.
Of deugen die retraiten misschien ook al niet
meer voor die twee helden van Aalst die de hei
lige Kerk meenen te besturen
O die reine sfeer van godsdienstige zaken!
Pie Donsj schrijft in zijne gazet die twee kee-
ren gedoemd is door den bisschop van Gent en
van Brugge, dat de priester moet leven in de rei
ne sfeer van godsdienstige zaken.
Hij heeft eenen broeder die om de zwaarste re
den geen mis of hoegenaamd geenen kerkelijken
dienst mag doen, zou hij aan zijnen broeder eens
willen vragen waarom hij uit die reine sfeer van
godsdienstige zaken uitgeloopen is Of was den
Wij lezen in De Gazette van Rousselaere
j Na zijn buikske te Iseghem rond geëten te
i hebben, is priester Daens zondag namiddag rond
3 1/2 ure in onze statie toegekomen.
Van twee drij uren in 't omliggende waren er
1 nieuwsgierigen opgekomen om dien zonderlingen
priester eens te zien, en rondom de statie stond
j 't volk dicht opeen gepakt.
I Bij zijne aankomst werd hij vereerd met de ge
radbraakte uitvoering der brabanponne, door
eenige bijeengeraapte muziekanten van hier en
1 elders, aan 2 frs. den man.
De ontvangst van dien raren vogel werd ge
daan door Fernand en menheere... Sarei Poot
Fernand hield den rechterkant en Sarei hield den
linkerkant. Voor wie menheere Sarei Poot
niet kent, zullen wij zeggen dat Sarei barbiert en
vesten maakt voor de kleêrwinkels. In den tijd
zong hij in al de zangprijskampen, welke er in de
kleine herbergskes gegeven werden voor een
koekenwijf, of voor eene vogelmuit, of voor iets
dergelijks, 't Was diezelfde Sarei, die, op 't aan
dringen van eenige gekken, over tijd als kandi
daat optrad voor de... Kamer! Ge ziet dat
priester Daens zich in een gezelschap bevond al
les behalve vereerend, en dat men niets beter
had kunnen uitkiezen om met den man den aap
te houden.
Bij het afstappen van jen trein, sprong Poot
naar priester Daens toe, pakte zijne hand en
kuste ze{Tableau.)
Wij hebben vernomen dat nog een treffend ge
val tijdens den stoet plaats had. Gekomen voor
het huis van een demokratisch kopstuk, dat ge
weigerd had zich belachelijk te maken met in
dien kluchtigen stoet te figureeren, stond de man
in zijn deurgat en salueerde tot op den grond
voor paster Daens. Paster Daens, die teveel
moest rondzien en zijnen besten vriend niet be
merkte, was te wege voorbij zonder dien diepen
groet te beantwoorden, toen Fernand zulks in
het oog kreeg, den hoed van paster Daens afnam
en aan pasier Daens zegde kijk eens al hier en
salueer toch 'nen keer, en paster Daens nam zij
nen hoed terug en salueerde 'nen keer
Een ander geweldige demokraat, met een her-
zenloos hoofd zoo groot als eene dubbele kaas
bolle, was de biê gesteken naar Meenen, om niet
te moeten met beschaamde kaken, in dien stoet,
door de straten drendelen.
Men spreekt al eens van komedianten en to
tentrekkers maar geheel die stoet en geheel die
meeting zijn eene aaneenschakeling geweest van
komediespel en van totentrekkerij.
Voor en achter Daens en zijne eerewacht lie
pen groote groepen fabriekjongens en meisjes al
dansen en springen 'lijk wilden, en zoo geleidde
men den held van Aalst langs St. Amandsparo-
chie, door de Noordstraat naar de Markt en van
daar al de Ooststraat naar 't lokaal op Spanje,
waar hij in eenen hof en voor 15ootal nieuwsgie
rigen zijne meeting zou geven.
Daar werd hij door Fernand aan de omstaan-
ders voorgesteld en de achtbare, deachtir.gsweer-
dige man, de priester Gods, zegde Ferdinand,
was gekomen om het goede zaad in alle herten
te strooien I In Fernands herte ook?... En in
Poots zeker ook
Fernand ging, zoo sprak hij, den lof van dien
priester Gods niet uitspreken, alleenlijk zou hij
hem vereeren met eenige zijner verzen en hij las
er eenige, waarvan wij, jammer genoeg 1 niets
hebben kunnen verstaan maar die zeer waar
schijnlijk heel schoon waren
Na die intrede van Fernand, nam de beklagens-
weerdige priester, die zich op zulk eene belache
lijke en diep vernederende wijze liet rondleiden,
het woord om, zooals wij over acht dagen zeg
den, niets nieuws te vertellen, veel te beloven,
den werkman te vleien en aan het kapitaal den
oorlog te verklaren. Een socialist kon het niet
verbeteren.
Voor hem was er rijkdom genoeg op de we
reld, opdat er in alle klassen welstand zou zijn,
en dat weten wij ook maar hoe hij dat met
vrucht gebeteren zou, dat zegde hij niet. Hij zou
wetten maken, die den rijke verplichten te ge
ven, zegde hij maar hij verzweeg alweêr dat de
rijken alsdan met hunne rijkdommen naar den
vreemde zouden verhuizen en 'wij ten langen
laatsten met de armoê alleen zouden zitten.
Daens, om het werkvolk te streelen, vertelde
dat er te Aalst werklieden waren, die maar 9 fr.
per week wonnen, en hier, riep er een werkman,
zijn er ook zulke maar wat zou Daens geant
woord hebben zoo een werkman hem gevraagd
had of de daghuren zullen opslaan alswanneer hij
eens in de kamer zetelt, en hoe hij het aan boord
zal leggen om dien toestand te verbeteren.
Daens zou daar gestaan hebben zonder te weten
wat zeggen. De man is een doortrapte volks
vleier, die op zeemzoeten toon weet gebruik te
maken van de zwakke zijde van den werkman,
om dezen tot zich te trekken en bij den neus te
leiden. Ten anderen, men moet maar zijne twee
weekbladen De Werkman en het Land van Aelst,
lezen om daarvan overtuigd te zijn.
De werkman had recht met zijn werk een eer
lijk bestaan te vinden, vertelde hij, en dat heb
ben wij gezegd voor Daens er eens aan dacht en
zelfs voor eene Encycliek zulks bevestigde; maar
wat hij niet zegde, was dat de vrijhandel en de
samenwerkingen, nu zoo algemeen aangeprezen,
alleen de schuld zijn der kleine daghuren.
Hij zou wetten maken ten voordeele van het
volk, doch vergat te zeggen dat nooit zoovele
wetten ten voordeele van het volk gemaakt zijn
geweest als nu onder de huidige katholieke re
geering en door. die door hem zoo gehate conser-
vateurs.
Hij streelde zooveel mogelijk het werkvolk
en zwichtte zich wel iets te zeggen dat onaange
naam kon klinken. Hij zegde wel dat zij moes
ten sparen tegen morgen (de kermis)maar zeg
de niet dat het wat min zou mogen drinken, en
dat het de werkman is die de brouwers en de
herbergiers rijk maakt.
Hij sprak er ook van het werkmanspensioen
en verzweeg dat die leelijke katholieke conser-
vateurs thans bezig zijn met die zaak te bewer
ken en dat, zoo deze kunnen minderheid worden
in de Kamer, de werkman nog vele jaren zoo
kunnen wachten naar een pensioen.
Hij was groote aanhanger van de E. V. voor
de controolmaar nog grooteren voor het alge
meen stemrecht aan 21 jaar. Hij was vijand van
het meervoudig stemrecht en begreep niet hoe die