IETS OVER TRAWAAL.
ONZE JONGENS VAN 1798
Ongelukken en Avonturen.
Oorlog.
Over de E. V.
De kouriers van
Binnen en Buitenland.
standigheden bewezen.
In de vergadering van 14 dezer is Hertog 'd Ursel
als Voorzitter van den Senaat verkozen.
Minister Vanden Peereboom. Men ver
zekert dat de achtbare M. Vanden Peereboom, na
de stemming van het wetsvoorstel, het ambt van
minister van ijzerenwegen opnieuw zal aanveerden.
Zijne terugkomst zal voorzeker door iedereen,
gansch het land door, toegejuicht worden.
De bedienden van den ijzereuweg bijzonderlijk
zullea hoogst tevreden zijn, want zij vooral kennen
de ontelbare diensten door M. Vanden Peereboom,
aan het beheer van spooorwegen bewezen, gedu
rende de 15 jaren dat hij aan het bewind geweest
is, en weten die naar weerde te schatten.
Zoet worden der aardappels. In slechte
kelders gebeurt het dat aardappels zoet worden.
Ofschoon niet bedorven zijn zij toch voor de men-
schen oneetbaar. Een middel om dien onaangena-
men smaak weg te nemen is de volgende Men
brengt zulke aardappels 3 of 4 dagen vóór het
gebruik in eene plaats waar de warmte 15 tot 20 c
bereikt, bijvoorbeeld in de keuken. De aardappels
krijgen dan hunnen gewonen smaak terug, 't Zoet
worden is niet te verwarren met het bevriezen. In
dat geval immers, verrotten de aardappels zeer
spoedig na het dooien.
Oppositie. Eene vrouw die in de gazet gele
zen had hoe de Kamer van Volksvertegenwoordi
gers was samengesteld, vroeg aan haren man
Wat is dat toch de oppositiewaarvan de gazet
gedurig spreekt
De oppositie in de kamer, vrouw, is hetzelfde
wat gij in mijn huis zijt.
VRAAGT OVERAL
HET LEUVENSBIER
der gunstig gekeude
Mifouicefij iMruicé, AAMjSV.
M. Beleyn, officier van policie
te Brussel, had vernomen dat
een aantal verdachte kerels dag en
nacht bijeenkwamen in eenen kel
der der Eetwarenstraat. Woensdag
trok er rond 10 ure eene brigade
policieagenten daar naartoe en
vonden daar eene bende van 14
kerels, echte chanapans, nen hutsepot van belgen,
franschen en duitsmannen zonder papieren of mid
delen van bestaau. Men heeft te Livorno, in Ita
lië, eenige schokken van aardbeving gevoelt.
Schokken, niet goed, 't en ware als ge lacht. In
eene gazet van den Natal, zuid Afrika, zegt nen
ambulancier dat hij de Boers met de meeste goed
heid en menschlievendheid 70 gekwetste engelsche
soldaten zien verzorgen heeft. De gouverneur van
Natal zelf heeft brieven ontvangen van engelsche
krijgsgevangenen die de Boers bedanken voor de
goede behandeling die zij van hen genieten. Op
den 15 October heeft Engeland bij zijne sterke en
talrijke vloten, nog 142 schepen (gehuurd voor het
vervoer der troepen) naar den Transvaal gezon
den. Engeland betaalt daarvoor 16 schillings per
ton en per maand. De onderhoudskosten der solda
ten daarbij gerekend, komt men tot eene som van
60 a 70 miljoen franken. De engelschen hebben
veertien dagen noodig gehad om twee stuks zwaar
geschut van Durban naar Ladysmith, eenen af
stand van 250 kilometers, te vervoeren. Men
zegt dat de 6 November 3000 Boers komende van
Pretoria op weg zijn om de zuidergrens van den
Vrijstaat te beschermen. Naar het schijnt zijn zij
vergezeld van eene sterke afdeeling duitsche ka
nonniers met snelvurende kanons van een betrek
kelijk hoog kaliber. Er wordt meegedeeld dat
het transportschip 54 nabij de San Antoniokaap
opgenomen is met gebroken mast en andere scha
de. Het schip was den 29 October uit Engeland
vertrokken met een schadron dragonders. De Boers
DOOR
E-A^TTYHST, priester.
40 -))))§((((-
't Was om zich af te vragen of er nog wel ergens
in de Kempen een enkel zoon of knecht op 't hof
gebleven was. Er kwam geen einde aan den op
tocht de eerste waren reeds lang verloren, weg
gesmolten met hun vaandel in 't holle van den
nacht, ginds verre, toen er nog maar altijd voorts
kwamen opdagen. En wat mij het meest van alles
trof was de orde in de rangen, de diepe stilte, de
Boerenkrijg had eindelijk een hoofd gevonden.
Nooit vergeet ik mijne aankomst te Diest 's an
derendaags rond den twaalven. Wat er verder in
den nacht geschied was weet ik niet; doch ik meen
de eene groote kazerne in te treden, vol woeligen
ernst en krijgsrumoer, en ik viel te midden eener
Vlaamsche kermis. Een onbeschrijfelijke geestdrift
wond aller hoofden op. Overal zaten vlaggen uit,
de klokken luidden triomf, op de dorpels wenkten
de burgersvrouwen de jongens naar binnen om
met haar de vriendelijke portie te nemen. Achter
de bedoomde herbergramen raadde men vroolijke
groepen drinkebroers wel en rustig gezeten in de
weldoende warmte rond stoopen bier en braad
worst. Zingende, joelende benden doorliepen de
hebben in den Oranje-Vrijstaat al de spoorba-
uen vernield er zullen tien maanden vandoen zijn
om ze tot het gebruik te herstellen. Sedert den
9 October zijn er 53,000 soldaten onder de wapens
geroepen in Engeland, waarvan er nu al 44,000 op
zee zijn, op weg naar Transvaal. Er is appren-
se van te Oostende krabben te kweeken gelijk
men de mosselen kweekt te Philippienen en el
ders.Verleden maandag groote peerdemarkt te
Sinte Lievens-Hauthem, duizende peerden en
veulens en voor degene die geen peerden koopen,
mosselen en pinten bier. Ze zeggen, en als 't
waar is, moest geheel den aardbol op Engeland
schieten, ze zeggen dus dat de Engelschen aan
hunne Maximkanons van hunne krijgsgevangenen
Boers gebonden hebben. Te Louden zijn ze zoo
kwaad dat ze aan generaal Whyte en zijne troepen
aanraden van geheel Oranje in brand te steken.
Jommer, heeren, dat gij kwaad zijt, dat weten wij
al lang, en waarom ook, maar 't is vechten dagge
moet doen, en winnen. Men vreest ook in En
geland dat er vele peerden zullen sterven van de
pest die ginder woedt onder de peerden. Op het
schip Wardha dat het 9° lanciers vervoert, waren
de slagen van het tempeest zoo hard, dat al de
soldaten order kregen van zich aan den bals van
hunne peerden te laten hangen, om deze te belet
ten van dood geslegen te worden tegen de stijlen
die voor hen staan. Maar 't en kon niet helpen, de
stallingen gingen aan 't kraken en braken, al de
peerden lagen overhoop op 't schip te henniken eü
te klagen, vele werden in de zee met de baren meê
ingeslagen. Op 150 peerden zijn er 90 op die ma
nier omgekomen. Te Brest in Frankrijk liep
deze week het gerucht dat een engelsch transport
schip met man en muis zou vergaan zijn. Al de
inwoners van Ladysmith, dat de Boers beschieten
en bombardeeren, hebben in bijzonder opgerichte
en bomvrije gebouwen eene schuilplaats gezocht.
Tot hiertoe hadden de houwitsers die op de stad
vielen nog niet veel schade aangericht, doch vol
gens de laatste berichten is er eene bom gevallen
op een hotel, terwijl iedereen aan tafel was, en
heeft een groot ge cal personen gedood. Een groote
schrik maakte zich van de bevolking meester en
meestal de oude woningen werden verlaten.
Men begint in Eugdaud te stoemelen tegen de
reserven die gedurig binnen geroepen werden, de
fabrieken zullen moeten stil leggen, en wie zal er
al die kosten dekken De engelsche mylords zet
ten den eenen bril achter den anderen op en zien
nog niet klaar.
Toebnavies. Den oor
log hoe is 't
Toebnaveis. Goed, de
Boeren boven, Engeland zweet
en gaat er met de force opzit
ten. De Boeren zeggen laat
ze maar komen.
Toebnavies. En in de
Kamers, is die wet al gestemd en wat is dadde?
Toeenaveis. Dat is een blinkdoos.
Toebnavies. En waarin bestaat dat
Toebnaveis. Dat bestaat hierin dat degenen
die wint niemeer gewonnen en is.
Toebnavies. Ah, 't is daarmee dat de don-
chisten blij zijn 1
Toebnaveis. Zeker, tot hiertoe moest ge
winnen om gewonnen te zijn, en nu zult ge mogen
verloren zijn en ge zult toch nog winnen.
Toebnavies. En hoe noemen ze dat dingen
Toebnaveis. Dat heeft van alle namen gelijk
't peerd van Napoleon.
Toebnavies. En hoe zou dat hier t'Aelst in
zijn werk gaan
Toebnaveis. Die hier 20,000 stemmen zal
hebben, zal zooveel hebben als eenen met 30,000
stemmen.
Toebnavies. Hoe komt dat
Toebnaveis. Dat komt bij de rechtveerdig-
heid, zeggen ze.
Toebnavies. Dan ben ik zestig jaar zonder
tot hiertoe geweten te hebben wat dat de recht-
veerdigheid was.
straten, voorafgegaan door eene harmonica. Velen
waren dronken en mengden op erbarmelijke wijze
brokken uit geile liedekes aan den strijdkreet der
patriotten Voor God en Vaderland I
Wat was er hier aan de hand
In den morgen om zeven uren, vertelde ons een
voorbijganger, verscheen Eelen en zijn volk vóór
de Antwerpsche poort, welke hij buiten iedereens
verwachting open vondEr waren wel eenige wach
ten, doch niet zoohaast kregen zij het Vlaamsche
leger in 't zicht of zij vluchtten in de naburige hui
zen. Eerst vreesde de Vlaamsche veldheer voor
eene hinderlaag het bleek echter weldra dat de
stad waarlijk ontzet was. Gisteren was de bezetting
naar Herck opgetrokken, Jardon had aldaar de be
volking te straffen die eene Fransche patroelje had
vermoord. Zonder een schot te lossen dus traden
de Vlaamsche boeren, hoog de roode kruisvaan,
door de laaggewelfde poort de oude vesting bin
nen.
Terwijl die man mij aldus de toedracht der zaak
uiteendeed, naderde een jongeling, gekleed als
een deftig burgerskind.
Zoudt ge soms Wilhem Hoeven van Boschloo
niet zijn? vroeg hij mij, beleefd de muts afne
mend.
Dezelfde.
Toen reikte hij mij eenen brief over.
Hier hebt ge eenen brief van Boschloo voor
H. n
Mijnheer, zend mij nog, bid ik u, met weder-
keerende post, tien doozen Walthérypastillen tegen
den hoest en de maagpijnen. Wij vinden ze de beste
en de gemakkelijkste om de leerlingen te genezen
die eene verkoudheid hebben gevat.
De Overste der Pbovidence, te Lyons.
Dépots te AalstMM. Oallebaut, De Valcke-
neer, De Waele, Gysselinck, en in alle apotheken.
PARLOIR. Malbboek. De Congo ligt
boven. M. Chabel. De complementen van
Phenenna dat gev.wat trager moet lezen.
Gloibde-Dison. Hoe is 't mee de sperrekens
Van Asso. Ze loopeu hier allemaal mee'nen
riem aan, tegen dat 't Stemmeken uitkomt.
Neelen. Ge moogt zoo curieus niet zijn om den
Parloir te zien. - - Rosalie. Weet ge hoe dat ze in
den Transvaal kanons maken Ze pakken eerst
een hol, en dan doen ze daar ijzer rond. Del-
both. Waarom zijt ge naar den Pappenthêe niet
gekomen Jonmmoir 1 Joummoir 1
Wij hebben iu ons vorig nummer eenige be
schrijvingen medegedeeld van Transvaal, het land
van onze stambroeders. Ziehier eenige bijzonder
heden over deze streek die den Engelschman zoo
geern zou inpalmen.
Transvaal is een der rijkste gedeelten van de
wereld.
De goudvelden van Transvaal, waarvan de be-
roemheid tegenwoordig de diamantvelden van de
Kaap heeft overtroffen, zijn op 60 kilometers ten
Oosten der stad Lijdenburg gelegen op 150 kilome
ters der hoofdstad Pretoria welke op eene hoog
vlakte gebouwd is en die vijf tot zeven duizend
voet boven de zee uitsteekt.
De reusachtige goudberg van Lijdenburg gaat
tot aan den Zambeziestroom, wat aanleiding geeft
om te doen denken, dat daar de gepaste plaats zou
zijn om den beruchten Ophir van den Bijbel te
plaatsen, van wie koning Salomon goud zou getrok
ken hebben om er den tempel van Jerusalem
mede te bouwen.
Be mineralen
Transvaal is nog rijk aan andere mineralen zil
ver, ijzer, koper, lood, cobalt, magnesse en tin.
Men vindt er ook porceleinaarde, oker, marmer,
salpeter, edelgesteenten en steenkool.
Vooral vindt men steenkool, waarvan de voor
raad onuitputtelijk is.
Het vervoer van deze brandstof is echter zoo
kostbaar dat ze nog de moeite niet beloont van ze
op de markt te brengen
Diamant vindt men in aanzienlijke mate.
Het Klimaat.
Het klimaat kan gematigd tropist genoemd wor
den; het is over het algemeen zeer gezond.
De gemiddelde temperatuur is in den zomer 70
graden Farenheit.
Sneeuw, kapot genaamd, komt zelden in Trans
vaal voor.
Eindelijk kan men spreken van een regenseizoen,
de regen valt het meest iu den zomer van Novem
ber tot Maart.
Soms regent het dagen achtereen, terwijl er dan
weer in weken lang geen droppel water valt, tenzij
zwaren dauw.
Transvaal is ontegenzeggelijk een gezond en
vruchtbaar land.
Dc Katholieke Kerk iu Trausvaal.
De Boeren zijn uitsluitend, zij verdragen geen
anderen godsdienst dan het calvinismus, door
hunne voorvaderen beleden, godsdienstigheid zegt
Lion Cachet, die jaren lang het predikantsambt
onder hen heeft uitgeoefend, gaat bij hen door voor
een brevet van welgemanierdheid.
Eertijds was Transvaal onafhankelijk van het
apostoliek vicariaat van Natal; sedert 15 Maart 11.
maakt Transvaal een missie op haar eigen toever
trouwd aan de EE. PP. Oblaten.
De eerste priester die in Transvaal landde was in
1858 E. P. Houdewanger. Bij zijne aankomst in
Oordeel wat voor een koppel oogen Wilhem Hoe
ven openspalkte van verbazing, toen hij inderdaad
vaders geschrilt op den omslag bemerkte.
De vreemdeling scheen zin te hebben in mijue
verbauwereering, want hij glimlachte zacht. Toen
zei hij ons dat hij mij aan mijnen trommel geraden
had. Zijn naam was Joseph Schoofs. Ik moest mij
nog wel dien naam herinneren in vroegere tijden
deed vader Schoofs van Diest zaliger en vader Hoe
ven samen zaken Gisteren bestelt de bode ons
een schrijven van Boschloo met verzoek het daar-
bijgevoegde brielken aan Wilhem te overhandigen
indien wij den jongen ergens ontdekken kunnen.
Want zij waren zonder nieuws vau hem in 't vader-
lijke huis. Wat hij zich de boenen afgeloopen had I
om mij te vinden Eindelijk valt hij toevallig op
kapitein Heyvaert met de mannen van Boschloo.
Ze waren niet ver van hier gebiljetteerd, in 't hos
pitaal hij zou mij er straks heenleiden.
Doch eerst en vooral den brief gelezen. Er rolde
een wissel op de Schoofs uit. Brave, goede zielen
ze dachten dus altijd aan mij. Mijne oogen bene
velden.
Vader deed erg zijn beklag. Waarom schreef
de jongen niet? Moeder was om testerven van
onrust. Hoe druk men het ook heelt in den oor
log men vindt toch allicht een oogenbliksken om
zijne moeder gerust te stellen. Ik kon toch wel
denken dat een briefje van mij zou welkom wezen,
nu meer dan ooit dat ik zoo ver van vrienden en
Potchefstroom werd hem verbod gegeven van we
gens het gouvernement mis te doen.
Hij teekende protest tegen dit verbod en werd
verbannen.
Dank aan de pogingen van de katholieke inwo
ners en bijzonderlijk van den gouwheer van
Quilemaine die begeerde mis te hooren, werd dit
verbod opgeschorst.
Heden zijn er katholieke kerken in Pretoria,
Joannesburg, Potchefstroom, Klerkdorp, Barbaton,
Vluschfontein en Lyndenburg.
De Broeders hebben te Joannesburg eeu collegie
die 550 leerlingen telt en de Zusters van de H.
Familie drie meisjesscholen. De Oranje Vrijstaat
vormt ook een vicariaat, alsook Natal die op Kerst
dag 1497 door Vasco de Gama ontdekt wierd en
daarom Terra Natalis of land der geboorte genoemd
wierd.
Te Parijs (wat zullen wij nog
al zien gebeuren zijn twee
advokaten in een paleis van
justicie aan 't vechten gegaan,
Heeren, heeren, wat doet ge
Eene les, ne spiegel voor de
liberalen en geuzen en socialis
ten hutsepot die hier durven
spotten met den heiligen gods
dienst Verleden dijnsdag moesten de nieuwe
rekruus van de garde hunnen eed afleggen te
Berlijn, hooldstad van Duitschland. De keizer
was aanwezig, nam 't woord, herinnerde aan de
rekruus den afgelegden eed en zeiEene man, een
woord. Doet uwen dienst als goede soldaten en als
goede christenen Dat waren de woorden van den
keizer die aan 60 miljoenen menschen komman-
deert, ent'Aelst zou Pië Judas de menschen zoo
misleiden van hen te doen stemmen voor jannen
en siskowieten die nooit geenen voet in de kerk
zetten, of hunnen paschen niet houden, die dur
ven zeggen er is geen God De minister
van spoorwegen tot aldertijd, (want ze zeggen van
langs om meer dat mijnheer Vandenpeereboom
weer op de rails zal komen) awel, mijnheer Lie-
baart nu heeft de lijst gevraagd van de weduwen,
dienstdoende als barreelwachtsters, aan wie er uen
opslag zou dienen gegeven te worden. Nen agent
van de Congo, een belg, die door de congoleesche
rechtbank tot 10 jaar dwangarbeid veroordeeld
was om al te streng eenen opstand van inboorlin
gen onderdrukt te hebben, heeft genade bekomen.
Hij heeft reeds een jaar van zijne straf uitgedaan,
en is, zegt men, erg ziek. Do koning heeft dijnsdag
zijne, genade geteekend. Over twee jaar riep en
schreef en bulderde Pië Als ge durft voor Woeste
stemmen en Bethune, 't naaste jaar moeten al uwe
zonen gaan sterven uaar de Congo, de wet ligt
gereed. En de katholieken riepen gij liegt en
bedriegt, gij weet het. En Pië bleef roepen Allen
naar de Congo gaan verbranden en sterven van de
koorts, enz... Waar is die wet nu, en wie moet er
nu naar de Congo Niemand. Is leugentaal zoude?
Nemna, te Deynze is er, zonder ongelukken,
dat is nog wel, de lokomotief van een zijspoor ge-
loopen, recht de meersch in van M. De Volder.
Te Leuven is er in eene danszaal erg gevochten
tusschen burgers en kanonniers. Een der vechters
heeft eenen steek in den arm bekomen. —Te
Zout-Leeuw, iu Brabant, woont Cornée, en 't
dees is zijn historie Verleden week had er te St-
Truiden een diefstal plaats gehad. De dieven wa
ren naar Zout-Leeuw afgezakt, en werden door
verschillige boeren van de gemeente achtervolgd.
Als de dieven dat in de mot kregen, bedreigden zij
de boeren. Niemand dierf er aan komen, toen op
eens de moedige Willem Cornée, de vluchtende
dieven achterna liep en eringelukte hen te Asseu-
liove aan te houdenHij bond de twee schurken
stevig met eene koord bijeen en leverde ze vervol
gens aan de gendarmerie van Landen over. Mijn
heer de minister van dekoracies, die man verdient
een kruis dat geheel zijn borst volhangt. In
Frankrijk is de toren der kerk van Puteaux
maandag afgebrand. De brand moei gesticht zijn
door elektrieke draden die in den toren liggen.
kennissen te midden der gevaren leefde. Lag ik
ergens ziek of gekwetst in een hospitaal, ik kon
het aan vader alleen schrijven door de bemidde
ling van pastoor Wallaert, op wiens naam ik den
brief kon sturen. Nooit ging moeder slapen zon
der eerst een keersken aan te steken vóór het beeld
van Onze Lieve Vrouw ter Hagen...
Verder kon ik niet, de tranen biggelden mij
langs de kaken. Wie mij van kleinhertigheid be
schuldigen zou, leere eerst hoe eene herinnering
aan moederliefde op het hart van den mensch werkt
als men ver van huis honger lijdt, koude en angst.
Ik zwoer mij dat eer de avond kwam er een ant
woord naar Boschloo zou vertrokken zijn.
Wanneer de andere zag hoe ik weende, zei hij
bewogen
Wilhem, kom van avond te onzent slapen.
Met mijnen kameraad? vroeg ik hem bruusk,
naar Jan Bral wijzend die er uitzag alsof hij ster
ven ging zoo bleek.
Zeker, bejegende Schoofs, hij hoeft goede be
zorging meer dan een ander nog.
Engearmd trokken wij onze kompanjie opzoeken.
Vóór het stadhuis was het een gejoel, een over-
eu weergeloop dat u hooren en zien verging. Mij
dacht er kwamen nog gedurig versche troepen aan;
uit alle zijstraten regende het gewapende boeren,
ammunitiewagens, estafetten te peerde, zingende
benden jongens.
Wordt voort/ml).
