KRUGER.
DE VOLKSOPTELLING.
jBHrukker-Hlttgener
3an Öan ttuftel, ü&ptUeitroat, T3, te 2lalöt.
GELUKKIGE JOOS
Dood van Baron
Osy van Zegwaart.
Officieel Vlaamsch.
Het zwaard van Damocles.
g6n'
Abonnementsprijs voor gansch België, franco te huis, 2.50. Voor de vreemde landen,
5,00. 5 centiemen het nummer. Pakken en brieven hoeven vrachtvrij toegezonden
te worden.Alle briefwisselingen moeten den dijnsdag avond op onze bureeien toege
komen zijn, het blad den woensdag avond ter pers gaande. Ongeteekende brieven wor
den in de scheurmand geworpen. Alle postbureelen ontvangen inschrijvingen, op alle
tijdstippen van het jaar. De onkosten der kwijtingbriefjes zijn ten laste van den be
stemmeling. Men gelieve, bij verandering van woonst, het juist terechtwijs te zenden.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN ZATERDAG.
6" JAARGANG. jiOMMER
Aalst, den 15 December van het jaar 0. H. 1900.
Vonnissen - 1 frank den kiemen regel. Aankondigingen tusschen de nieuwstij
dingen 20 centiemen per regel. - Aankondigingen op de f bladz. 10 centiemen den
mSSl-l Annoncen op de 4" Wadende worden berekend volgens plaatsruimte. Voor
de ad'vertentiên buiten de provincie Oost-Vlaandoren, zich uitsluitend te wenden tot
betO ticede Publicité, Sue de la Madeleine, Brussel. De geabonneerd™ hebben het
recht een maal ver jaar eene annonce van 5 regels te plaatsen, die viermaal achtereen
volgens zal verschijnen. Ruchtbaarmakingen in te zenden voor 's Maandaags.
De oude man, de grijze held van Transvaal, is op Euro-
peeschen bodem getreden.
Wees welkom, groote zielwier leven en streven gedurig
was de vrijheid van uw volk te behouden.
Ons hart vervult zich met weemoed, als wij op dien on-
gelukkigen grijzaard denken, die smeeken komt bij de
machtigen dezer wereld, om een arm, vervolgd volk te hel
pen en te bevrijden van zijne verdrukkers.
Maar eilaasbij wien gaat hij aankloppenBij deikzuchti-
gen dezer wereld, die glimlachen bij het woord rechtvaardig'
heid of menschenliejdcj en als hoogste deugd slechts het bedrog
aanschouwen....
Weinig hoop koesteren wij, dat de reis van den braven
Kruger de eene of andere mogendheid zal bewegen, de zaak
der vervolgde Boeren in handen te nemen, om ze uit de
klauwen der roofzuchtige Engelsche millioennairs te red
den.
Doch met Kruger hopen wij in God, die den rechtveerdi-
ge wel op de proef stelt, doch hem ook ondersteunt en soms
op wonderbare wijze ter hulpe komt
Laat ons hopen dat Hij de Boeren niet verlaten zal, en
hulp en redding zenden zal aan dezen die zoo moedig strij
den, zijne lofzangen zingende, en slechts gedwongen hun
bloed storten voor het behoud van een der heiligste rechten
der ménschën: De Vrijheid
Hoe dikwijls zegt gij niet van .iemand die eene plaats
heeft aan den Staat Uit is een gelukkige joos Als hij
oud is, heeft hij een goed pensioen. Hij moet niet schrik
ken, zooals wij, tegen dat zijne oude dagen hem niet meer
zullen toelaten den kost te verdienen.
Degenen die dit zeggen, hebben gelijk, want inderdaad,
diemenschen zijn gelukkig, Zij zijn niet bevreesd voor hun
nen ouden dag, maar verlangen naar het oogeSblik, dat zij
van hun pensioen zullen genieten, om dan in rust, zonder
bekommernis, hunne oude dagen te kunnen slijten.
Men vergeet niet dat die menschen, die gij zoo gelukkig
noemt, dit pensioen hebben moeten verdienen door onge
veer 3,50 fr. voor iedere 100 fr. die zij jaarlijks wonnen in
de pensioenkas te storten. Wie dus een jaargeld van 1200 fr.
verdiende, moest 12 maal 3,50 fr. laten afhouden voor zijn
pensioen. Dit maakt te zamen 42 fr.
Welnu, met 42 fr. 's j aars kan eenieder zich een schoon
pensioen verzekeren, als men maar wil.
Er is maar dit verschildat Staatsbedienden moeten voor
hun pensioen storten, de andere menschen mogen storten,
maar vele doen het niet. Zij denken 't is nog zoo ver van
huis.
Weihoe, met een franksken per maand kan men zich een
goed pensioen aanschaffen, en men verwaarloost Voorze
ker, zulke menschen zullen 't later beklagen.
Daarbij, hetgeen men in de pensioenkas stort, gaat nooit
verloren. Sterft men, dan wordt het geld aan de naastbe-
staanden terug gegeven.
Heeft men begonnen te storten en men zou door de eene
of andere omstandigheid belet zijn voort te gaan, 't zij voor
goed dat doet er niets toe. Volgens de som, die men gestort
heeft, trekt men pensioen.
Men zou bijvoorbeeld in zijne jonkheid gestort hebben,
zoodat men recht had op een pensioen van 300 fr. Daarna
zou men 10 of 20 jaar uit het land gaan en naar niets meer
omzien. Welnu, op den tijd, dien men voor het genieten
van zijn pensioen bepaald heeft, heeft men zich, maar aan
te bieden, en de Staat betaalt u alle jaren 300 fr.
Is dit niet schoon
Nog wat anders. Men heeft b. v. gevraagd om op 6ojari-
gen ouderdom gepensionneerd te worden, maar me» krijgt
vroeger een ongeluk. Zoodat men zijnen kost niet meer kan
verdienen.
Welnu, dan krijgt gij onmiddellijk het pensioen, waarop
men recht heeft.
i" Uw geld gaat niet verloren, het wordt eruggeveven zoo
men sterft.
2° Uw geld of pensioen kan nooit wegens schuld aange
slagen worden.
30 Gij zijt niet verplicht onafgebroken te storten. Gij
moogt uwe stortingen onderbreken zonder iets van uwe
rechten te verliezen.
40 Wordt gij onbekwaam om uwen kost te verdienen,
'tis gelijk op welken ouderdom, zookrjjgtgij
seffens het pensioen, waarop gij recht hebtï
Wordt gij oud, dan zijt gij een rentenier die
alle dagen met een stokje onder den arm, kan
gaan wandelen.
Werklieden, jonge lieden, jonge meisjes, denkt
daarop na. Zorgt voor uwen ouden dag. \\',at is
toch een frankje per maand
Hoevele franks worden er niet nutïfeloos
verkwist
Ouders, indien gij uwe kinderen lief -jfiebt,
indien gij verlangt dat zij later deftige menschen
worden, laat ze dan als lid inschrijven dej' pen
sioenkas. De kinderen mogen met 5 centiemen
per week storten. Dit zal hun geen groc* pen
sioen opleveren, maar zoo krijgen zij de gewoon
te van te sparen, en later wanneer zij ze! geld
zullen verdienen, zullen zij uit eigen beweging
voortgaan.
Een droevig nieuws, sinds eenige dage*, ver
wacht, is ons Donderdag toegekomen. M. de Garon
Edw. Osy de Zegwaert, gouverneur der pr^incie
Antwerpen, is woensdag avond om halt twaalf, op
zijn kasteel te Hoogboom, in den ouderdom van
68 jaren en 7 maanden godvruchtig in den Heer
ontslapen. Dit overlijden zal niet alleen in de stad
Antwerpen, maar in gansch het land, met droef
heid vernomen worden, want met baron Osy de
Zegwaert verdwijnt een der meest populaire figu
ren des lands. De achtbare en diepbetreurde gou
verneur heeft zich op zijne bestuurlijke loopbaan
niet alleen verdienstelijk maar oprecht bemind we
ten tc maken, zijne bekwaamheid en zijn karak
ter, de manier waarop hij zijn ambt waarnam,
hebben hem de algemeene symphatie van eenieder
doen verwerven.
Zijn afsterven zal in de geheele provincie als
een onherstelbaar verlies worden aanzien.
In de statiën, aan de winketten waar men de
kaartjes geeft, heeft men het woordje u Plaatsbe
wijzen geschilderd, dat is weêr een nieuw
vlaamsch woord komende uit den koker van eene
bureelratVroeger las men op zelfde plaats
Reiskaartjesen dat verstond iedereen, maar...
nieuwe meesters, nieuwe wetten
Vraag ne keer aan een eenvoudigen mensch, in
de statie, of hij zijn Plaatsbewijs al heeft, en
hij zal u bekijken als wou hij zeggen Mijnheer,
ge zijt gij'zelf niet wijs! Maar spreek hem van
een Reiskaartje en hij zal u zeggen Zie, mijn
heer, hier is 't mankeert er iets aan
De ernstige aandacht dient geroepen te worden
op de mogelijkheid, dat er zou kunnen misbruik
gemaakt worden van de opgaven, die bij de aan
staande volksoptelling moeten gedaan worden,
aangaande de talen, door de inwoners gesproken.
De tekst der bulletijns, waarmede de volksop
telling gedaan wordt, laat ongelukkig niet toe, wel
ke de moedertaal of liever de gewoonlijk gebezigde
taal der ingeschrevenen is vlaamsch, fransch of
duitsch.
Er bestaat nochtans een middel om die leemte
zooveel mogelijk aan te vullen. De opnemingsbul-
letijns zijn in beide talen gedruktden eenen kant
vlaamsch, den anderen kant fransch.
Welnu, gansch het vlaamsche land door, zal
men wel doen enkel te antwoorden op den vlaam-
schen tekstof, indien de belanghebbende zelf den
bulletijn niet invult, den agent, met de optelling
gelast, te verzoeken bij de inschrijving den vlaam-
schen tekst te gebruiken. De agenten zijn verplicht
aan dit verzoek te voldoen.
De Vlamingen, in het Walenland verblijvend,
moeten hetzelfde doen, en wanneer er daar wel op
gelet wordt, wanneer er een streng toezicht uitge
oefend wordt over de agenten-opstellers, opdat zij
hun ambt stipt zouden vervullen, dan zal men eene
statistiek van de gebruikte talen bekomen, nauw
keuriger dan die welke tot nu toe opgemaakt wer
den, en dan zullen wij het schreeuwend onrecht
niet meer zien gebeuren, van vlaamsche gemeen
ten officieel onder de fransche te zien opschrijven
De zaak is van groot belang genoeg, om de aan
dacht van al de Vlamingen op te wekken, om hun
wel te doen opletten bij de invulling der bulletijns,
en de volksoptellers te verplichten hunne taak ge
trouw te vervulleu.
Oppassen is dus de boodschap 1 En laat ons
allen goed in acht nemen van den vlaamschen
kant alléén in te vullen. -— In Vlaanderen
Vlaamsch I
In den ouden tijd leefde een koning, die den
naam had gelukkig te zijn. Hij woonde in een
schoon paleis, at en dronk lekker en sliep op een
donzen bed. Op zekeren dag dat een hoveling
Damocles genaamd, dat genoeglijk leven in het
bijzijn des konings verhief, gaf deze ten ant
woord Kom morgen bij mij op den middag
dan zult ge een proel hebben van mijn geluk.
De hoveling liet zich geen tweemaal verzoe
ken, en op de gestelde uur nam hij tegenover,
zijnen meester plaats aan de tafel. Hij at en
dronk goed, en dacht al in zijn eigen zoo zou
k het alle dagen willen 1 Doch in 't midden van
den maaltijd zei de koning Vriend, kijk nu eens
naar boven.
En wat zag Damocles? Een fijn geslepen
zwaard hing recht boven zijn hoofd met een zij
den draad was het aan de zoldering vastgemaakt,
en alle oogenblikken kon de draad breken Da
mocles had opeens zijnen eetlust verloren, en of
nu de koning zei Eet nog een brokje, drinkt
nog een slokje het wilde den armen Da
mocles niet meer de keel af, en blij was hij dat
hij mocht opstaan en het paleis verlaten.
Zie nu, sprak de koning, dat is het leven van
keizers, koningen en regeerders. Voor de oogen
der menschen schijnen zij gelukkig, maar de
gevaren, die hen van alle zijden dreigen, bene
men hun de rust en het genoegen.
Vandaar het spreekwoord Een zwaard van
Damocles hangt boven zijn hoofd, om te zeg
gen Een groot gevaar dreigt hem.
Ons, katholieken, hangt thans ook dergelijk
zwaard boven het hoofd, en nog wel een zwaard
gesmeed en geslepen door de militaristen, name
lijk de verzwaring der krijgslasten.
De invoering van den persoonlijken dienst
plicht, daarna het alleman soldaat en de afschaf
fing van de vergoeding van 30 frank aan de
soldatendat wordt door onze generaals betracht,
vooruitgezet en, wie weet, misschien tegen den
wil des volks ook doorgedreven.
Reeds is er door de Regeering eene commissie
benoemd, met het doel van aan die generaals vol
doening te schenken en die hervormingen stilaan
in te voeren.
Geen plaatsvervangers meer in 't leger I zoo
roepen onze militaristen, en wonder genoeg, zoo
huilen de socialisten meê, omdat zulks de alge
meene gelijkheid schijnt te bevorderen.
Wat kan het mij, burgerjongen, toch maken
dat mijn gebuur, een rijke heer, zich loskoopt en
in zijne plaats een anderen jongeling naar het
leger zendt Gelijk hij met zijn geld in eene koets
kan rijden, terwijl ik te voet loop gelijk hij een
roomer wijn kan drinken, waar ik met een kap
per bier tevreden ben, zoo kan hij ook eenen
j rempla9ant nemen, zonder dat ik er door lijd.
Gelijkheid Prul I Onlangs was een kolonel bij
i eenen Kempischen pastoor op logies, en toevallig
j viel ook het gesprek over de plaatsvervanging,
j De kolonel, natuurlijk, eischte bij hoog en laag
den persoonlijken dienstplicht, en beweerde dat
j het onrechtvaardig was zijnen dienst door een
1 andere te laten doen. De pastoor was van een
ander gedacht. Onder het gesprek
kwam de ordannans binnen om de be
slijkte laarzen van den kolonel te
halen. Dat is zeker de man, die uw
laarzen moet poetsen vroeg de pas
toor.Jawel, antwoordde de kolonel,
dat is mijn ordonnans. E11 doet hij
dat stieltje gaarne Zeker, hij wordt
er voor betaald. Wel, zoo ging dc
pastoor voort, als die man, met uw
volle goesting, u remplaceert voor het
poetsen van uw eigene laarzen en het
voederen van uw eigen paard, dan be
grijp ik niet hoe gij er kunt tegen zijn
dat andere jongelingen zich laten
remplaceeren voor den dienst bij het
leger Uw ordonnans wordt betaald
om uw werk te doen, hij is uw rem-
plajanten de remplapanten worden
betaald om in andermans plaats te
dienen. Het een is het ander.
De koopman heeft klerken en reizi
gers om in zijn plaats het schrijfwerk
te doen en de bestellingen te ontvan
gen de mevrouwen hebben meiden
om in hare plaats te wasschen en te
koken de eigenaar heeft zij nen rent
meester voor het bestier zijner goede
ren en zoo, de heele wereld door,
staat de eene in de plaats van den an
dere, zoo wordt door de rij ken betaald
en door de behoeftigen den kost ge
wonnen. Met diensten te betoonen en
diensten tè ontvangen en te betalen,
hangt heel de maatschappij aaneen.
Met de gelijkheid, welke de generaals
eischen voor den soldatendienst, en
met de volstrekte gelijkheid, door de
socialisten betracht, zou de wereld
binnen kort het onderste boven lig-
Wie het met den minderen stand
goed meent, mag niet de afschaffing
der plaatsvervangers eischen daar
door immers wierd voor velen eene
bron van inkomsten teniet gedaan.
Honderden arme jongelingen zijn er
jaarlijks, die voor 1600 franken een
anders plaats in het leger innemen. Zij
worden bij het leger gekleed en ge
voed, beter dan zij aan huis hebben
zij ontvangen daarenboven eene groote
som, die ofwel hunne ouders in den
nood, ofwel hun eigen later goed te
pas komt. Waarom hun dat misgun
nen
Nu reeds loopen er velen rond, die
met werken den kost niet kunnen ver
dienen dat getal zou elk jaar met
honderden aangroeien, indien er geen
remplafanten meer mochten zijn.
Wat de katholieken nog meer van
den persoonlijken dienstplicht afkee
ring maakt is dat daarmeê de aanwer
ving van de geestelijkheid fel bemoei
lijkt wordt. In het begin, ja, zou de
wet inhouden dat de seminaristen, die
zich tot het priesterschap bereiden,
van den soldatendienst ontslagen zijn
maar dat zou niet lang duren.
Het volk ziet ongaarne dat deze of
die klas eenig voorrecht geniet de
liberalen en socialisten zouden met
alle kracht dat voorrecht zoeken af te
schaffen, en niet aarzelen te zeggen
Deze of die trekt het priesterkleed
aan, enkel om geen soldaat te moeten
worden.
Ons dunkens zou dat voorrecht niet
langen tijd bestaan dan zouden onze
seminaristen, aan hunne gebeden en
studiën ontrukt een paar jaren in de
kazerne moeten doorbrengen, met
groot gevaar van er hunne heilige roe
ping te verliezen. De seminarian dat
is, de huizen van gebed, van studie,
van eenzaamheid en versterving, 'zijn
de kweekerij voor jonge priesters,
maar niet de kazernen. Menig jonge
ling, die onder de wijze leiding zijner
kerkelijke overheid, rein blijft en in
deugd opgroeit, zou in het gewoel dei-
kazerne en in den drang der kwade
voorbeelden, allicht van den goeden
weg afslibberen en de priesterwijding
onwaardig worden.
Dat willen de katholieke Kamerle
den niet, en om dat gevaar af te weren
zijn zij over 't algemeen tegen den
persoonlijken dienstdat weten even
eens de liberalen en socialisten en om