LIBERALE
MAATSCHAPPIJEN
Met kop en haar!»
OFFICIEEL ONDERWIJS.
AAN WIE
M .laatganft W"
±- UITGAAF
Inschrij
vingsprijs
Aankondi
gingsprijs
behooren de Kerken
Ricnde inct dei* Sever der
mieren, ter eere Gods, zonder eene
vergoeding te verwachten. ijk heb
mijnen zegen gegeven aan mijne dio-
oesanen voordat zij vertrokken naar
Chartres, om er mede te helpen aan de
Cathedraal, zegde de bisschop van
Rouaan.
de eigendom der (katholie
ken.
Geloof en wetenschap.
Zeer belangrijk nieuws
ALflEHEELE HERVERZEKERING
Vruchteloos gezocht.
Middaglijnen.
A bonntnon tspri j a
voor ^anscli België
ranco hois, 2.50
'«or. de vrpcmd'
"\dcu 5,00.
,'akken öd i«ru -«u
hoev u /«acbtvrij
tongezon i^n tc
worden. A lie ar
tikels epoetin <len
liosdagavnnd en
het nieuws den
woensdagavond op
iDze ba roeien toe
gekomen zijn.
Ongeteekendv
brieven worden n
le scheurmand ge
vorpen. All
•svbareelen ont
angen inschri] vin-
,on, op alle tijd-
itippen van het iaa>
De onkosten dei
fcwi] tingbriefjes zijl'
en laste van len
<estem<neling. Mei
jeli"ve, hij verao
lering van Woonst,
iet uist tnrftr.htwM
zen te enden
Voiiws»en 1 fr.
den kleinen regel.
Aankondigingen
tusachen de nieuws-
ti)<im> n «H-
Aaukondiguigen op
df S 'iz *f, 1U cen
tiemen den regel.
Annoneeu op de 4*
bladz. worden bere-
kendvolgens plaats
ruimte. Voor alle
advertentièn zich
uitsluitend- te wen
den op ons BU-
ttEEL, Kerkstraat,
9, Aalst.
De geabonneerd®
hebben 't reoht een
■naai per jaar eene
0 .nnonce van 5 regel
r .e plaatsen, die vier
maal achtereenvol
gens z.alverschflnec
Ruchtbaarmaking
in te zenden voor
Woensdag.
Drukkbr-Uitgever
J. VAN NUFFEL—DE GENDT, Kerkstraat, 9, AELST,
Het moet vreemd voorkomen, aan
rechtschapen lieden, het Fransch be
stuur te zien handelen en dreigen alsof
het den eigendom hadde der kerkge
bouwen.
Nu eens zullen zij de tempels afstaan
aan sckeurmakers, dan, dezelve benut
tigen voor voedermagazijnen, kazernen,
vergaderplaatsen, banket en danszalen
en, moet het zijn, dezelfdesluiten of af
breken. Ja, vrienden, de Fransche
Staat beschikt over de kerken
BaCCKclaaidS over het door hem
gestolen goed, met dit verschil noch
tans dat de beruchte bandiet zijne die
verijen verdook, terwijl de groote
Fransche Revolutie (1789) openlijk de
kerkfabrieken beroofde van hunnen
wettigen eigendom.
Maar er bestaat geen recht tegen het en de kerk van Villers.
Wie waren die duizenden werklieden
vereischt om de middeleeuwsche reu
zenwerken uit te voeren Krawaaiers
van allen stand, edellieden, soldaten,
burgers en armen, allen gespannen in
wagens ontzaglijk bevracht,
Van waar mfIio<'eicei, prijs
dier prachtige monumenten Van de
pausen, bisschoppen, abten, priesters,
monniken, keizers, koningen, prinsen,
edellieden, burgers, werklieden, die al
len wedijverden voor den kerkpenning!
Pius II, Nicolaas V, Callixtus III,
zonden geld voor de hoofdkerk van
Mechelen. Keizers, hertogen, baronnen
hielpen aan 't opbouwen van de abdij
recht. Trots de geweldige verbeuring
der kerken door de wetgeving, behoudt
de Kerk den eigendom harer tempels,
alsook van menige stichtingen van on
derwijs en liefdadigheid. Deze waar-
"hëiri *011 meermaals dienen herhaald
tegenover de aanbidders eencr onre.cht-
veerdig--,maar gewapende wetgeving en
voor 't onderricht van vele katholiek.-n
die als Evangelie aannemen <Lt de
kerken behooren aan Staat en gemeen
ten, krachtens de wet Millioenen
wetten vermogen niet recht te maken
wat krom is, en 't ware wenschelijk, dat
in ons parlement ook al eens klonk wat
de heer Grousseau onlangs uitriep, in
de Fransche Kamer: De kerken, welke
men aanziet als gemeentegoederen zijn
Zij werden uitsluitend gebouwd met
de hulpgelden en giften der geloovigen,
en gij durft beweren dat zij u toebehoo-
ren, al werd geen enkele duit gegeven
door Staat en Gemeente. Maakt gij u
van onze kerken met geweld meester,
verjaagt gij ons uit onze eigendommen,
meer burgers dan ge meent, zullen op
springen om ons te verdedigen.
Te Hirson brandde de kerk af en de
verzekeringsmaatschappij gaf ioo.ooof.
inde gemeentekas. Weet gij wat men
deed met dat geld Eene andere kerk
bouwen, meent gij. Prefekt en burge
meester verklaarden dat men geene
kerk, maar eene hoogere lagere school
zonder God zou oprichten
Laat ons erkennen dat dc logge
het ver gebracht heeft bij onze Zuider
buren. Maar God leeft, en Hij is nog
niet dood in alle Fransche harten
Niets gemakkelijker dan het bewijs
t« leveren dat de katholieke kerken be
hooren aan de katholieken. Met welke
hulpmiddeleniwerden de ongeëvenaarde
hoofdkerken ongericht in Frankrijk,
België, Duitschland, Engeland, enz.
Met uitslüitmd katholieke giften. Wie
verschafte aan de kerkfabrieken (welke
volkomen onafhat kelijk waren van 't
wereldlijk gezag en enkel afhingen van
de bisschoppen),wie verschafte hun die
kunstwerken van allen aard geschil
derde vensterramen, muurschilderin
gen, beelden, priestergewaden, remon-
stransen, kelken' enz.?... De rijke en...
arme katholieken. Wie stichtten, langs
de lenden van den tempel, allerlei scho
len, weezenhuizen, hospitalen De ka
tholieken. Wie waren de geniale bouw
kundigen, schilders, beeldhouwers,
graveerders, ornementsmakers, goud-
zilver-en koperdrijvers dier ontelbare
kunstgewrochten, bewonderd en nage
maakt van eeuw tot eeuw Katholie
ken, leeken en monniken, van welke
men eens zegde »Van waar komt in
zulke nederige harten een zoo verhe
ven genie? «De machtigste koningen
schreef graaf de Montalembert, zijn
niet in staat, metal hunne schatten, en
nieuw uitgevonden werk- en vervoer-
tuigen.eene dier onvoltrokken geblevei
kathedralen te voltooien Violet - le -
due sprak dezelfde taal.
De kath. gilden geven geschilderde
vensters (beenhouwers, vischhande-
laars, bakkers, smeden, geldwisselaars,
enz.) De geloovigeu brengen giften aan
de verscheidene ontvangers des bouw
meesters op 't kerkhof, en eiken Zater
dag geschiedt, de -publieke verkooping
van geofferde koeien, kaTVeren,
kleederen, juweelen, zwiinen, bouwma
terialen, kiekens, konijnen, boter, en
de kostbaarste giften worden inge
kocht, tegen dubbelen prijs, door de
rijken.
De torens van Bourges en Rouaan
heeten botertorens omdat zij opgericht
werden met de aalmoezen gestort door
de gebruikers van boter in den Vasten.
Van 1180 tot 1240, roemrijkste tijd
stip der katholieke bouwkunde, ont
brak er geen geld, dank aan het leven-
dig geloof en de verbazende vrijgevig
heid'der christenen.
Mogen wij besluiten dat de katho
lieke kerken de eigendom waren der
katholieke parochiën, of der kerkfa
brieken, welke het geloovig volk ver-'
tegenwoordigden Kiwel, met eenen
pennetrek werd deze eigendom natio
nale eigendom verklaard in 1789, door
de constituante, bestaande uit vrij
metselaars.
Sch®onrnfli'.t' iweii!ip In AnterlRn.
James Antbory B il y, de overleden b stuur-
ervan Barnum aod Baili y, heeft 15,000,000
gulden nagelaten.
E«*n nieuw siruipHaMiichicn Het
middenpost bureel te Brow-1 gebruikt sedert
«■enigou tijd, voor h- L stempelen der brieven,
oen Amerikaansch. werk uig, in beweging ge-
bracht bij middel vier elektriciteit. Donderdag
morgendwerd de Brusselsche druipersuitge-
noodigd dit stempélmaebien in. werking te
komen zien.
«ümiersclit!Teling: De Belgische Wiel-
rijdersbond dié reeds het eerediploma ver
kregen bad in de Wereldtentoonstellingen van
Brussel 1896 en Luik 1905, heeft eenen nieu-
wen bijval gehaald in de Wereldtentoonstelling
van Mei land, van waar ons de tyding komt 'dat
eenen Grooten Prijs gegeven werd aan
<>nze oude nationale federatie, die in 1907 hare
25c verjaarfeest zal vieren.
Be-I leger. Het contingent van het leger
op voet van vrede, voor, 1907, wordt vastgesteld
op ten hoogste 100,000 man.
Het contingent der milicielichling, voor 1907,
wordt vastgesteld op 13,300 man.
Aïcrlan;' «Ier «oclstllftfem. Te Leval-
lois, in Frankrijk, hebben Zondag gemeente
verkiezingen plaats gehad. De socialisten on
dergingen oene nederlaag van 1000 stemmen.
In de laatste Kamerkiezing werd hun kandidaat
met eene groote meerderheid gekozen.
Koninklijke gift Ter gelegenheid bun-
ner gouden bruiloft hebban mijnheer en me
vrouw Bischoffshrim van Engeland ere miljoen
frank geschonken tot het opsporen van een ge-
den. kanker.
Paddingtoh 100,000, Liverpoolstreet 120 000
Cbaring Cross en Cannoustreet 50,000, Lwido<
Bridge 40,000, tozamon 515,000 pakketten.
Vader. Mijne docht r kunt
ee dadeffnr krijgen, maar geld krijgt ze eers1
na mijne döoti.
AepiRA^f-scuooNZOON. Kunnen wij het
niet omkeeren, mijnheer
Men beweert nog altijd, dat er een onver
zoenlijke strijd bestaat tusschen de mensche-
lijke wetenschap en de van God geopenbaarde
waarheid. Het kan daarom nuttig zijn van de
aandacht te vestigen op de uitkomsten van
het onderzoek, door Dr. Dennert, een prote-
stantsch Duitsch geleerde, ingesteld naar de
godsdienstige denkwijze vau mannen, wier
wetenschappelijke naam buiten allen twyfel
staat. Ze zijn in een te Berlijn verschenen werk
afgekondigd.
Uit het tijdvak ver 159— 17* eeuw haalt
Dr. Dennert 82 geleerden aan, van wie er 79
beslist geloovigen waren, en onder dezen,
mannen als Newton, Huygens, Leibnitz,
Kepler, Galilei, Copernicus.
Uit de 18* eeuw haalt hij 55 beroemde na
men aan.Slechts 5 behooren aan ongeloovigen,
39 aan geleerden, die ten volle geloofden in
het bestaan van God, van de ziel, en in de ge
openbaarde wanrheid zoo, 0. a. Herscbell,
Werner, Boerhave, Braddley. Nopens de
godsdienstige gevoelens der overige elf ver
schaften hem zijn onderzoekingen geenerlei
opheldering.
Het getal geleerden der 19® eeuw, waarover
zich het onderzoek van Dr. Dennert uitstrekte,
bedroeg 163, te verdeelen in 124 geloovigen,
12 ongeloovigen en 27 twyf lachtigen. Tot de
ongeloovigen behooren materialisten als Tyn-
dall, Hunley, Vogt, en onverschilligen als
Arago en Laplag tot de geloovigen mannen
als Hermite, Pasteur, Faradey, J. B. Dumas,
Ampèfe, enz.
Dr' Dennert komt tc.t het besluit, dat 242
van de 300 door hem bestudeerde geleerden
opeulyk de overeenstemming beledën.van ge-
loof met wetenschap.
Wat zeggen onze blauwe en roode jannen
daarvan?— Maar als men vrijwillig verblind
is, haat men de waarheid.
JEeiB nar-rrrt-^Tifm^--^
wordt geseind dat def geneesheer baron von
Rotkirch, spelend met "een revolver, zij >00 oud-
studiemaker ridder Victor Heinz, van Lichnitz,
gedood heeft. Baron von Rotkirch was door het 5
ongv-luk bob aangegr-cfce.t by zich heeft i
gezelfcnoord.
N«*ger« grdood, T" Kt/rapster, in den
Staat Mississippi (Amerika), zijn-bij een gevecht
tusschen blanken en negers weer 15 menschen,
me- rendeeis zwarten, om bals gebracht.
Groote diefstal. M. Backer, schatbe-
wa d t van een protestantschen club in eon
'1 ii voorgeborchteu van Londen, heeft de
vlucht genomen, de kas, bevattende 250,000
fraük, medenemode.
De. ctuö telt 6000 leden, meest werklieden.
Verleen week werden in Ptusland vijftig
personen opgehangen of door den kop gescho
ten. Sinds de krijgsraden in kortgerecht vonnis
sen, hadden er vijf honderd negen en dertig
strafuitvoeringen plaats.
Bij de «teeiibakkers. M. Maenhaut
heefteen wetsvoorstel aangeboden, betri ffende
het slapen der werklieden ia da nijverheidsge
stichten.
Dat voorstel, medeonderteekeod door MM de
Ghellinck, de B> thune, Gilles de ^Pelicby en
Tibbaut, bepaalt dat de kubiekmaat lucht der
lokalen, ingericht tot slaapplaats voor het per
soneel, gebruikt in de steenbakkerijen en door
de ondernemers op de werkzalen, niet minder
mag zijn dan 14 kubi- kmeters per persoon. De
lokalen zullen daarenboven ruimschoots moe
ten verlucht worden,
Be fosfoor. Te beginnen met 1 Januari
mag, volgens de wet van 10 Mei 1903, in
Duitschland geen witte of gele fosfoor voor de
v rvaardigiüg van lucifers, enz., meer gebruikt
worden. Van overheidswege is aan de fabrikan
ten van dergelijke lucifers een voorschrift mee
gedeeld, dat hen in staat "stelt vuurhoutjes te
maken, die op elke wrijf vlakte afgestreken
kunnen worden, maar geen fosfoor bevatten.
Onze liberalen. Ken artikel van de
Lebbe Parole besprekend, roept. d«-Flandre
Libérale uitin hbar nummer van 20 Decemb.
Men moet zeggen dat het ministerie Clé-
menceau (het tegenwoordig fransch ministe
rie) eene verdraagzaamheid aan den^dag legt
om van te wanhopen...
Nog iets om te onthouden, propagandisten
Ten voordeele van het volk. Hoe
voordeelig de vervolgiogspolitiek der papen
vreters voor de Fransche bevolking is, blijkt
uit een artikel van den Eclair.
Deze toont omstandiglijk aan dat de pas ge
stemde staatsbegrootiog negen nieuwe belastin
gen invoert tot een gezamenlijk beloop van 46
miljoen 400,000 frank 's jaars I
Én dat beoogen de liberalen en socialisten
ook in ons België.
Hebt ge geen goesting
Telegraaf. Er zijn in België 2245 tele-
graafbureelen, beschikkende over 37,143 kilom.
net, plus 387 kilom. langs de waterwegen en
634 kilom. gelegd ten koste van vergunning
houders van spoorwegen.
Er zijn onder dein dienst zijnde toestellen
1457 van het stelsel Morse, 74 van het stelsel
Huguos. Met de andere toestellen to samen zyn
er 2266 toestellen dagelijks in werking.
De opbrengsten van den telegraafdienst heb
ben in 1905 bedragen fr. 56,45.0,613,05.
Kerstfeest. Volgens de Londensche
bladon,is hot dit ja r eene buitengewone Kerst
drukte geweest. De winkeliers hebben schitte
rende zaken gedaan, Daily Mail geeft
het volgende üjstj j van bot aautal postpakket
ten dat vau do verschillende statiëa per spoor
zijn verzonden St-Pnncras 65,000, Euston
80,000, King's Cross 60,000, Waterloo 100,000,
voor de
'maatsch. van Ouderlingen Bijstand
De Minister van Nyverheid en Arbeid,
M. Francotte, komt een zeer belangrijk besluit
te nemen besluit dat op 't gebied van den
onderlingen bijstand é$n eerste en groote. stap is
tot 't verwezenlijken van het doel, namelijk de
algeheelé verzekering tegen ziekte en invalidi
teit.
In een omzendbrief kondigt de Minister aan
dat hy besloten heeft zeer mild tusschen te ko
men in het dekken der uitgaven van de Fede
rale kassen van herverzekering, die, wettig er
kend zijnde, voor doel hebben hunne leden
schadevergoeding te verlecnen in geval van
langdurige ziekte of vroegtydige invaliditeit niet
voorspruitende uit de ongevallenwet van 24 De
cember 1903.
De Regeering zal tusschenkomen jn denzelf
den zin als zij dit,doet voor do vorming van de
pensioenen zy zal geven alle jaren
20 centiemen per gestorte fr&nk voor de Fede-
J£&nïe dm hare leden, ia geval van ziekte, gpdu-'
keren 'a ""^ij^yan twee jaren', 1>.r.-- 30-
40centiemen pajr, gestorteiTB^»>;.wan0r do
Federatiën hare leder, gedurenJ. ónen
van vijfjaren, herv©rzek«ron -
60 centiemen per gestorten l* -i- -o >r e'
herverzekering hoven de vijf j|r 1
De minister van NijverheicP ^n^rbeid zal
door het nomen van dit besluit ongetwijfeld den
aank verdienen van al de mutualisten.
l)e Federatiën, die tot hiertoe de rechtsper
soonlij king niet waardeerden, zullen een spoor
slag krijgen om het te doen en, als doeleinde
van bun pogen, de herverzekering tegen ziekte
in praktijk to brengen. De ziekenbeurzen van
hunnen kant zullen, op gevaar af de voordeelen
niet te geven die de aansluiting bij eene Fede
ratie geven kan, moeten besluiten zich als lid
eener Federatie aan te geven.
Eindelijk zuilen de Federatiön alle voordeel
hebben zich aan te sluiten bij den Landsbond
der christene vereenigingen van Onderlingen
bijstand in B Jgië n, die in zijne vergadering
van 29 Juli laatsleden te Brussel en op zijne
bijeenkomst van het kongres van den Belgi
schen Volksbond te Mechelen, den 23 24 Sep
tember krachtig heeft bijgedragen om het ne
men van 's Ministers besluit te bespoedigen.
den eenen of anderen ambtenaar, en ge-
plaatst zijn in de wereld dan zal huv brood-
ie gebakken zijn. Daar zullen zij weinig win-
a nen, weinig verhoogeren, en ten laatste een
pensioentje trekken.
De Dépêche zegt, dat het met de leerlingen
Van de vrije scholen juist het tegenovergestelde
is. De leerlingen der kathëjiêke scholen, meest
al, moeten niet hopen op hier of daar bescher
ming en zich dan ook aan geen postje verwach
ten. Dus, ze moeten wat anders zoeken om te
leven, en zij, wier ouders eenigszins bemiddeld
zijn, beginnen eene nyverheid, of gaan den
handel na. Daar hebben zij last en werk, dat
is zeker; zij kunnen hunne zaken meer uit
breiden zij kunnen hun verstand, hün beleid
en hunne vlijt te nutte maken, en veelal kooien
zij tot fortuin.
De Dépêche zegt, dat de officiëele school een
voorname reden is van Fmntirtjli» rerrtal.
Een groot deel der Fransche krachten is ver
lamd door de bureaucratieen alle dagen wor
den er nieuwe postjes gemaakt om nieuwe
vriendjes te kunnen gerieven. Alzoo komt het
ook dat Engeland en Duitschland ouder andere,
zoo verre Frankrijk voor zijn en het geheel in
de schaduw duwen, wat nijverheid en bedrij
vigheid betreft.
Zoodat in de officiëele school alles langza
merhand wel zou verongelukken geloof,
zeden, wilskracht, bedrijvigheid, fortuin, wel
stand
En 't is een Gombisteublad, dat zulke dingen
zegt 't Moet waarlijk in 'n vlaag van recht-
zinnigh' id geweest zijn. Dat gebeurt hier ook
S''rasru de-laatste weken schreef de liberale
Ch *.'at ia Ahtwerpen het officieel on-
h.-i wijs voor mesjes absoluut niet vooruit ging
scholft» rt'ffe el*
•S - adden. Kostbare bekentenis
maken 'o- iTChelawo'dfaeu-laster tegen
hëtrctmsten onderwijs
Ouders, Ouders, zorgt toch dat
geen uwer kinders ooit deel make
van eene of andere zulker maatschap
pijen. 't Liberalism is de ijinlüc-
loosheifl geworden, met heel den
schromelijken nasleep waar de god
deloosheid naartoe leidt.
Wij weten 't wel, de liberale dwin
gelanden zetten u 't mes op de keel.
Doch weest kloek en onbeschroomd.
Roept die menschenbeulen vrij en
vrank in 't gezicht, gelijk de heldhaf
tige werklieden der jaren '79-84:
Neen, gij zult ze niet hebben, de
schoone ziel onzer dierbare kinderen!
Weg met het dwingend geusge-
broed I
Achteruit Achteruit liberale
leugenaars de kloosterlfh je%
doen aanhoudend goed aan de be
volkingen, in wier midden zij leven.
't Is goed wonen rond een kloos
ter luidt van ouds een Vlaamsch
spreekivoord.
Maar wilt ge weten, wie de man
nen zijn, die de bevolking uitzuigen,
ja o/trli'tt nu't ketji en haar P
Het zijn de liberalen, als zij in
eene stad of eene gemeente' dc mees
ters zijn; die zijn dc uitzuigers *n
deopeters.
Wie 't omstandig welen wil, ga
eens zien naar de liberale steden tn
gemeenten.
Het blad La Dépêche, uit de Fransche stad
Toulouse, is Combesgezind en godsdienst-
hatend,
Het redeneert over de officiëele scholen in
Frankryk, en over den uitslag, welken zij op
leveren, als volgt
Alles, in de officiëele schoei in Frankrijk,
is bestemd om kantoorbedienden en schry ve-
laars te maken. Alle leerlingen daar denken
op een plaatsken, tegen zoo gauw mogelijk.
Dat wordt hun zoo in de ooren geblazen. Ze
c zullen later wel op een bureel geraken bij
De alweter Nichels van 't Socialistenblad heeft
veel nieuws in zijn blad van zondag
maarvan de b'dKindige knipping op de
Ledebaan is nr geen 't minste spraakWe
zouden nochtans geern wet<ra, boe die geheime
stokerij is ontdekt geweest Gewoonlijk komt
zulks uit door het leveren der koopwaren........
Maar we kunnen niet te weten geraken, welke
de koopers zijn van Nichelsgenevcr. Sa, alwe
ter zegt eens weet gij daar ook niets van
In den kruisbi uk der St"-Guduiakerk te Brus
sel bemerkt men in den vloer eene koperen lyn,
eenigszins dwarsloopend, en waarvan weinige
menschen de beteekenis kennen. Die koperen
lat is eene zoogezegde middaglijn, 't is te zeg
gen, dat zij de juiste richting van het noorden
naar het zuiden aanduidt. Onder, in de groote
gekleurde glasraanrder kruisbeuk, zuidwaarts,
is er eene opening gemaakt, en do zonnestraal,
die daardoor op het sterrekundig middaguur
neerdaalt wel te verstaan als het heldere
zonneschijn is valt dan juist op de middag
lijn.'
Soortgelijke middaglynen „bestaan er ook nog
in O.-L.-Vrouw kerk van Antwerpen; in de
groote voorzaal der hoogeschool van Gent; op
de Groote Markt te Brugge; jd. te Oostende; in
de spoorwegstatie te Mechelen; in de O.-L.-
Vrouwkerk te Dendermonde; in de St-Micbiels-
kerk te Leuven; in St.-Martenskerk le Aalst;
op de groote Markt te Lier en voor de hooge
school van Luik.
Dat is voor elk dier steden eene merkweer-
digheid, die zeer weinig gekend is.