I.'
STERVEN.
Stad Aalst - Opvoeringen der PASSIESPELEN gedurende den aanstaanden Vasten
op Zondagen t», 15, -O en 27 Maart, en Maandagen 7. 14, 21 en 28 Maart 1910
HOVENIERS.
01 LiEHSKWESïlf
J8IES ET DOULEURS
De
Van rond
de wijde wereld
Ml
J. VAN NUFFEL-DE GENDT
DRONKAARDS.
m/rnrnrngmmm
16 Jms^uihi 780
2' huugaaf
ZalPrdag* 15 Januari S 4 0
Raadgeviog#i) aan onze
(c Denderleeuw.
J. Van IVuffel-De Geudt
t Een en t ander.
il I
ffiN
BELANGRIJK BERICHT
All# briolet» sn mededeoliogén, voor het blad
bestemd, mocteu door de schrijvers ondertekend
fl§n. Van de ongeteekenck b, i v n wordt' geen
rekening gehouden.
ABONN EMENTSPJRIJS
9,60 per jaar
Men kan sicb inschrijven op alle
postbureelen allo tijdstippen van
het iaar
DRUKKER - UITGEVER
Voor alle aankondigingen zich
uitsluitend te wenden naar het
B D 1! E E L
HrrtstMst, lal»)
AANKONDIGINGEN
Vonnissen deu kleinen regel fr. 1,00
Aankondigingen tusscheo de nieuwstydingen 0,20
Aankondigingen op de 3* bladzijde 0,15
Annnncen op de 4* bladzijde volgens aceoord
*A /A »Tt at 1 tv /Vik m 8 Ljli 4 ITïAB -« m aar -
vende zal daarom geen vrijdenker wor
den. Dat weten de heeren vrijdenkers
ook wel en daarom achten ze het
onnoodig het te beproeven. Nog nooit
V-n,.TE!!! beb ik geboord dat een katholieke in
't stervensuur vrijdenker werd, doch
dat een vrijdenker die immer als
vrijdenker gekend stond, zich op zijn
sterfbed bekeerde, dat gebeurt zoo
De zoo stichtende dood
Koning Leopold II heeft op eikendeen
eenen zekeren indruk gemaakt. Rouw
moedig had hij zijne biecht gesproken,
met diepe godsvrucht ontviug hij de
wfer'n' «H. Sacrame?ten en, biJ menigmaal, dat zij' er zelJ, eene uit-
wierp zich teenemaal aan dén aanbid- t dr,,i,t;n« „„Ja u j
delijken Wil van God. T,oor vonden "J. Y Y dat
.j faire le plongeonzelfs met tegen-
Versterkt zijn door de hulpmiddelen staande het wachthouden. 1 sroem8n «naijoiwsrsmm
van den heiligen godsdienst en zich 11 ,--a j j 1 weinig. En noohimi zij hebbes
eenigentijd kunnen bereiden tot den J r ITf *r°pd,?M°
«noten overtocht i, eene „rati. Hie kerheid,^de meeste gerustheid, de vaste - veel imskelijker
Ofschoon we nog slechte dagen to verwachten zijL,
zal het «tilleken» aan tijd worden om aan onze htTen te t t rv v
denken. j 0RS nummer van Zondag 2 Januari, deel-
Ioderdaad, als men rroege groenton wil bekomen, j den We een gchry Ven mede van Onzön achtbare
moet men op tijd de handen aan het werk stellen, en volksvertegenwoordiger Staatsminister Woeste,
wat men ook zegge de vroeg® soorten moeten vroegtij- I Dit schryven logenstrafte shpt en stellig da bewee-
ringen van het Denderleeuwsch weekblad, vol-
M.
gezaaid worden
Wij zijn ook tan m®ening dat de Belgen in het f „an„ j iz. l
algemeen een onvoldoende gebr.ikm.ken T.n I dowelke de OHWnhbar, koffahml vcm
aj grooten overtocht, is eene gratie die
onuitsprekelijk is.
God hseft san Koning Leopold deze
gratie geschonken.
Paus Leo XIII, die den overleden
tnonark wel kende, had het voorspeld,
toen hij zegde
"Die man is doordrongen van geloof
en zal voorzeker eene goede dood ster
ven, ter oorzake van de ontelbare
,j menschen, in den Congo gedoopt en
i voor dewelke hij een werktuig is ge-
weost van zaligheid.
Schoon voorbeeld en schoone les,
voor onze versteende godsdiensthaters,
dfe tot straf van hunne verblindheid,
zeer dikwijls de gelegenheid niet meer
I», hebben zich met huDuen God te ver
zoenen.
Gij hebt al wel eens gehoord dat deze
of gene gestorven is zonder biechten.
Hij had op het laatste owgenblik den
1 priester wel willen bij hem hebben
H hij had er om gesmeekt zelfs, maar de
vrienden, de medeleden der vrijmetse
laars,hadden wacht gehouden: de pries-
S1 ter, verscheidene malen in huis geko-
men, werd telkens van <Je hand gewezen.
Eindelijk was de zieke gestorven «zon
der biechten of berechten dank aan de
getrouwe waakzaamheid zijner gewaan
de vrienden.
Als men zulk feit hoort vertellen,
dan vraagt men zich natuurlijk af
waarom die buitengewone zorg, dat
v stipt nauwkeurig wachthouden bij eenen
stervende Waarom wil men toch
volstrekt den priester afweren
Indien er, gelijk zij het beweren,
toch feitelijk hiernamaals noch God,
noch Hel bestaat, duükt het me toch
onverschillig of iemand zonder biecht
of met biecht sterve. Zal hij er minder
om op 't kerkhof het aas worden des
fbederfs en terugkeeren tot stof en asch?
Maar waarom dan toch dat wacht
houden O, ze weten het wel I
Zonder den minsten twijfel is een der
redenen deze dat de doodzieke vriend,
overtuiging staat,
1 overoordeelen.
daar kan de lezer
Ze vechten in de straat,
Ze vloeken on ze tier®n;
En dronken dat ze zijn;
Het lijken wilde dieren 1
Ze vallen overhoop
Ze «lagen en ze stampen...
O droeve dronkenschap
Wat baart gij r®uw rampen 1
Waarom niet ®p gemak
Een Ekker pintje smaken
Bij kaarten bollespel
Zich samen vroolijk maken P
Dat mag voorzeksr zijn,
Na 't werk®n heel de weke,
tteen eerlijk mensch en zal
Dat ooit tot schande spreken
Maar d'eene h®rbérg in
De andre weder buiten
Verdoen in slemperij
De znurgewonnen duiten
Dat is geen schoon vermaak,
Dat dosn geen brave lieden,
Maar zullen als de pest
De dronkenschap steeds vlieden 1
Erembodegem, 10 Januari 1010 A. Vaïdbmaelb.
erk lieden eten or veel te
n eenen weldoenden in-
vens de spijzen
Z®odra dus het weder gunstig wordt zal men begin
nen met den #rond onzer tuineu g®ed om te werken, en
ffoote hoeve«Ikeid stalmest onder te ploegen.Men
zal deze gelegenheid waarnemen om tevens de minerale
meststtiflen aan te wenden alsook eene goede hoeveel
heid zwavelzuren ammoniak.
Ouzo landbouwers vergeten maar al te veel dat stal
mest alleen ontoereikead is om groote opbrengsten van
YYY'Y'9 Y"™' I LEGERKWESTIE. Gansoh op 't laatste
Voornoemde meststofldc lio'ton zeer vroejr esstrooid r\ rr n
weden, en men moe, nietX.e„ d.t ZZ"toï Z Y VaD V°lk„tem ™UWe
den iwaveizuren ammoniak floor de regenwatets naar 9 verkIarlDgen ovcr de kwestie wie do schuld
don ondei grond sal gevoerd worden, want deie wordt
goed do®r dan grond vastgehouden Integendeel de voe-
Weiste de eettige reden zou geweest zyn waarom
M. Schollaert met de meerderheid der rechter-
zyde geene overeenkomst kon sluiten in het
stemmen der nieuwe bloedwet. Onze lezers zul-
zich alles nog wel herinneren. Onze eerste
uitgave, die 's vrydags verschijnt, werd op 31
December laatst,naar den heer opsteller van de
Denderleeuwsche gazet gezonden, en reeds in
zyn nummer van 2 Januari verscheen een kort
artikeltje luidende als volgt
KOMT TE VERSCHIJNEN
ter drukbery van
Kerkstraat. 9, AALST.
50 POËSIES
door Mcj. Maria Heyvaert.
Reeds vele dezer poésies versche
nen in het dagblad Le Patriote en
verwierven gansch België door een
grooten bijval
donde elementen zullen op het tijdstip der zAsilag
gansch ter beschikkiag der planten zijn. De bladge
wassen als salade, spinasie, kooien ens. vragen veel
stikstof. De zwavel ure ammoniak is dus de meststof bij
uitmuntendheid v®or desegroenten.
Dusvolgens raden wij ran tie volgende vetten per are
te gebruiken
5 kgr. zwavelsuren ammoniak
kgr. superfosfaat en
2,50 kgr. swave, laröpolasch.
Aan de andere groenstls zal men geven
3 kgr. zwavelzuren ammoniak
6 kgr. snperWaat ön
der oneenigheid in de Kitholieke partij moet
dragen. Wij htvhalen, niettegenstaande den
ondertekende brief v*t M. Woe$Le, dat HIJ
het is die de koppigaard geweest is. Ds be-
wijzen zyn hier Wy hebban ze gezien
Tot de naaste week, wy beloven het u I
Zoo schreef de Denderleeuwsche gazet op 2o
Januari. Eenq stellige belofte 7oor het eerstko
mend nummer
Nu moesten wy ons verwachten aan de op
name in dit blad, van den brief van M. de Ba
ron de Brocqucville, op wiens woorden en
schriften de bene- ringen en den laster tegen
l M. Woeste, schynen te st'unen. Te Dender-
2,59 kgr, zwavelsure potassh.
Dat landbouwers en hoveniers onze raadgevingen f
volgODwij zijn verzekerd datsij aitmuntende uitslagea leeuw du8 bczlt nien dien brief, men hoeft hem
zallen bekomen. j_ aidjt. 8ez'en meQ beloofde ons dien mede te deelen
TVB.I i en we moeten het bekennes wy waren
l uiterst nieuwsgierig.
Helaas 1 Dry maal helaas 1 We zyn teleur-
Wij durven verhopen dat vele le-
nu hij de dood naderen voelt, tot an- zers van De Volksstem dere prach-
dere en betere gedachten komen rou, tige poésies zullen willenbezitten
vooraleer aan de wereld vaarwel te
leggen, eerst door de biecht zijne ge- j
wetensiaken in orde zou willemstellen.
Inteckeningsprijs frs. 1,85.
Voorwaar, die buitengewone vrees der
vriendjes en vrijdenkerij getuigt genoeg
dat zij in hunne overtuiging van noch
God, noch hiermaals wel zooveel be-
5 trouwen niet hebben als zij het door
gaans schijnen te toonen.
Indien voor ieder der hunnen bij het
aftterven telkens de vrees opkomt dat
hij op het laatste oogenblik zijne ge
dachten van vrijdenker in den steek zou
kunnen laten, dan moeten de bewijzen
der vrijdenkerij toch niet heel door-
slaaüde en de overtuiging der vrijden
kers maar heel flauwkens zijn. Als men
van iets volkomen zeker is, zal men het
■toch zoo maar ineens niet verloochenen,
Zelfs niet als men gaat sterven. Weet
men met zekerheid dat een vriend eene
Sprekende ?an de schoone redevoering, door
Koning Albert ter gelegenheid zijner troonbe
klimming uitgesproken, zegt Pie Daens in zyn
Land van Aalst van Zondag laatst:
Ik weet en elk weet, dat by na al de konin
gen en keizers, hunne eerste goede woorden
verloochenden en lieten varen gelyk de al-
leenheersching der koningen vervaügeii is door
een grondwettig en beperkt gezag zoo zal ook
het levenslang bestuur en de Erfelykheid van
den Troon vervangen worden door den keus van
een der weerdigste en de bekwaamste landge
noten, voor een zeker getal jaren, daar de
mensch te begeerlyk is en te gulzig in hoog-
traste"óVertuiging'heeft van de wzarhrid j moed en,;er'aD?!n5 '°"r een ™b=Perit"
der vrijdenkerij, dan gaat men h»ege- 1 'S1*® ,6a'
naamd niet vreezen dat die zoo stellig n 'S °°d,erteckend met den naam
v,.. van Pieter Daens. Wy wisten dat groene Pie
overtuigde vriend in het stervensuur
aan zijne gedachten zou verzaken.
Die vrees, die noodzakelijkheid van
wachthouden tegen den priester, ver-
raadt dus eenvoudig dat de vrijdenkers
elkander niet durven, noch mogen he
rtrouwen dat ze van hun stuk in 't ge-
heel niet zeker zijn en hunne overtui
ging gebouwd is op drijfzand.
Waart ge ooit tegenwoordig bij het
sterven van een overtuigden katho-
lieke
Dat is heel wat anders daar hoeft
geene wacht bij gehouden daar mogen
de mortelbroeders zooveel komen bij
[prediken als ze maar willen de ster
een kazakkeer Ier was, wy wisten, door zyne
aitikels, gericht tegen geeatelyken der «treek
van Aalst, dat hy priesterhator was, doch wy
wisten nog niet dat hy republiekein was en
eenen haat draag! aan hot Koningdom'
Abyasus abyasum invocat. Als men van den
berg naai' den afgrond tuimelt, dan rolt men
dikwyls zeer diep.
01 is misschien deze taal, weerdig van vrij
metselaars en socialisten, de uitdrukking der
gevoelens van dien geldschietende geus van
Brussel, die in don tyd aan de Daensea 500 fr.
ter maand betaalde om den stryd voort to
zetten, tegen de katholieken; immers
Wiens brood men eet
Wiens woord men spreekt
Ee— prértte* in t Mannier. De prin
ses MariA-Adelarie van Bourbon, dochter vau
wylen den hertog van Parma, is in 't klooster
getreden van het eiland Wight, waar eene tan
te van koningin Elisabeth van België hare me
dezusters door hare godsvrucht sticht.
■ctklnd Dat is een schat en hoe meer
kinderen, hoe meer schatten. Dat, is een mede
dinger des vaders in de liefde des moeders. Die
engel is de groote mensch van morgeo; de doch
ter, de zoon die welhaast d'ouders zullen
eeren en helpen;de man en de vrouw van
de maatschappij der toekomst. Dé toover-
kracht waardoor een «huis» in een «tehuis»
wordt veranderd, Een geopende knop aan den legerkwestie.
gesteld 1
De fameuze brief vorscbyot niet hy wordt
dieper en dieper in den zak gestopt Men tooat
hem tusschea 4 oogen I
En ziehier nu het fijn en sappig uitvluchtse1,
waarmeê de frile gazet zeer ridderlijk schuit vau
kant steekt op het oogenblik dat men de ge-
eischte en de beloofde papieren toonen moet.
Lezers oordeelt
Aan De Volksstem* W oeste de Br oq us-
ville. Verleden week beloofden wy aan De
Volksst-m den brief van M de Brcqueville
over zyne onderhandelingen met M. Wohsti,
om tot eene overeenkomst te geraken, in de
Eerstdaags zullen wy op alle aantygiQgen
en zinspelingen antwoorden Voor vandaag be
palen wy ons by de volgende bemerkingen
1. Oüs schryven van 2e Januari was bedekt
en bescheiden genoeg om te beletten dat iemand
zou kunnen raden hebben dat die vriendenver-
gadering van 9 December te Aalst, d««r
priesters by gewoond werd. Wie van onze le
zers heeft ooit uit ons artikel, kunneo besluiten
dat er kwestie was van prie»ters Dat onze
lezers zelf antwoorden! Nu is het «DiDbudbi»
die zulks uitbrengt.
2. De Redactie van «Db Dbndbb» brengt ook
uit dat de heer die den brief van Baron de
Brcqueville bezit (brief waarop al den laster
van de Denderleeuwsche gazet gesteund is) cm
priester is. Inderdaad Db Dhnder schryft
(zie hier boven) bedoelde hear, omdat hij
priester is niet zal kunnen of durven antwsor-
den. 't Is ook wel de reden waarom wy zijnen
a brüf, (den brief van de pricsteiniet hebben
4 bekomen....» Dus de fameuze brief van de
Brcqueville is in de handen van een priester,
Db Dendbu bewijst zulks.
3. *De brief van Baron de Broqueville is ERG
voor M. Woesto en daarom weigert men abso
luut hem te laten overdrukken.
Dat is eene uiterst kale en belachelyke re
den. Indien de brief van da Brcqueville te on
betamelijk of to kwaadaardig is wefens M.
Woeste, om hem in eene gazet over te nemen,
wel dan kan dio heer, die den brief bezit, een -
voudiglyk eene nieuwe en verbeterde uitgave
aan M. de Brcqueville laten bestellen. M. de
Baron is toch bekwaam eenen kalmen en waar-
digen brief te schryven, gelyk de brief van ;M.
Woeste, dien wy opaamen in ons nummer vau
2 Januari, en die door elk mag gelezen worden.
4. Op het verwijt van onkleschheld en
lafheid door de redactie ons toegeworpen zul
len wy antwoorden, als de kwestie tab de
k»ppl(btid van M. Woeste zal opgelost
zyc.
Intusschentyd EISCHEN wy van de Dender
leeuwsche gazet de opname van don brief van
Baron de Brcqueville, hetzy in zijne eigene erge
en oorspronkelijke uitgave hetzy in eene nieuwe
en verbeterde uitgave.
Allo 1 heer opsteller, de brieven uit den zak I
Met bedekte <n g heime papieren rondloopen
geldt hier niet 1 Omnia clara I
Ea opdat alles klaar zy teekenen wy ons
schryven. Zou de heer dio achter de Redactie
schuilt na ook toekenen
Th. DE NAEYER.
boom des levens. Een inboorling van alle laa-
den, die toch de taai vao geen enkel spreekt. De
zonnestraal des huizes, die de sombere wolken
der zorg verdrytt. Het zoetste doorGod gescha
pen wezen, waaraan Hy slechts vergat vleugels
te geveD. Een uitvinding om de menschen wak
ker en vlytig te houden. Datgene, wat het huis
gelukkiger, de handen werkzamer, de dagen
korter mrakt, het verleden vergeten en de toe
komst lichter doet zyn.
•■ze natlosale feesten. De nationale
feestdagen van 9 April (geboortedag van Leo
pold II) en van 15 November (naamdag van
Leopold II) zyn voortaan afgeschaft.
KoniDg Albrechts naamdag valt op 7 Oogst
hy werd geboren den 8 April.
De 7 Oogst en de 8 April zullen dus te reke
nen van 1910, nationale feestdagen zyn.
De naamdag omer koningin valt op den 19
November.
De siati tier1 kanarievogelsNor
wich, in Engeland is de stad der kanariovogols.
Wy beloofden te geerne, maar 't kwam zoo
j niet uit I Daarom ziehier wat wy te ant-
woorden hebhm:... kort en goed
Is Wy vroegen om den brief van M. de
Brcqueville te mogen overdrukken maar de
heer die hem bezit sedert 14" December
j (dit wisten wy) heeft absoluut gewigerd. Do-
ze brief, zegde bij ons, is niet gevraagd, en
I' ook niet gegeven om te verschynen in 't pu-
bliek, s
De brief is ter inzage van al wie in deze
zaak de waarheid wil kennen. De priesters
die de vrienden vergadering van 9 December
te Aalst by woonden, zullen met gelegenheid
er wel keunis van krygen. De Aalstenaars,
die er zouden belang in stellen, kunnen het
I adres vragen aan De Volksstem
5 3* De brief is klaar on duidelyk, doch erg
I voor M. Woeste.
4* Eindelijk moeten wij aan De Volks-
stem of liever aan haren opsteller zeggen, dat
hy tea minste onkiescb, ja LAF heeft gehan
Die oude stad bezit thans de grootste kanarie- deld, met door de gazet uit te belleo, wat
teelteryen der wereld en voorziet de Vereenigde
Staten, Canada, Italië, Oostenryk-Hongarië en
Zuid-Afrika, van die kleine mooie vogeltjes,
Nederland, België enz., wordon meer uit den
Harz voorzien.
Er worden jaarlyks van Norwich 25.000 tot
30.000 kanarievogels uitgevoerd: 15.000 tot
10.000 gaan naar Amerika. D« pryzen naDgen
natuurlyk af van het ras en den zang der vegels
Een goede kanarievogel kost dikwyls niet min
der dan 120 guldens uitstekende zangers kun
nen hr>t zelfs tot 600 gulden broDgen. In Nor-
onder vrienden gezegd en beloofd was, zoo-
veel te meer dat het schijnt gedaan te »yn,in de
hoop, dat bedoelde heer, omdat hij friesUr is,
niet zal kunnen of durven antwoorden.
't Is ook daar wel de reden waarom wy zynen
brief niet hebben bekomen, Wy laten alle
w eerlyke lieden oordeelen over die loensche
handel wy ze van den opsteller der® Volksstem»
c 5* Wy raden Volksstem en Dender bode aaa
a kennis te komen nemen van den brief. Ze
zullen aardige gezichten trekken, en het zal
hunne schry verij en hunne ophitsery wel
folks hoofdstad leven by na 4000 menschen van d°ea koelen, hetgeen Z3 misschien wel wen
den kaDarieteelt.
Ken nattige bonwrcgel.
Wie het buis «yns levens bouwt,
Neme liefde voor cement.
Waarheid en oprechtheid vreze
Grondstof van het fondament.
Vnendlykiieid en reine zeden
Kieze hy voor verdren bouw.
Ea tot sluitsteen van zyn wooing
Eerlykheid en goedn trouw,
Ed dan moet by ook niet vreezen.
Noch voor it >rman of orkaan,
't Huis zal eene sterkte wezen
Dat aan alles zal weerstaan.
a schen want waarheid schrijven en vrij zijnis
l a kostelijk niet waar?
Confraters 11! Db Bxdactib.
Ziedaar, beste lezers, wat de Denderleeuw
sche gazet om opdischt ia de plaats van den
brief van baron de Brcqueville.
Nu zoo is de zaak niet effen noch afgedaan.
Beste lezers, legt ons nummer van heden zorg
vuldig weg, met dat van 2 Januari want de
zaak wordt vervolgd zonder loslatenomdat dien
vuigen laster op onzen achtbaren Staatsminister
Woeste moet ophouden, kost wat kost
We zjju al 't halïen Je maand Januiri. Deze
die hua nieuwjaar cu Doeniet geweuschtj tijn.
zullen hen moeten kontact houden met elf ge
lukkige maanden. Wat zal het jaar 1910 ons
geven Iudien hut gaat volgens het weder en
het volherdt gelyk het jaar hegonnen.is.dan zal
alles eerst sneeuw zyu. 1910 ls een jaar van
wetgevende kiezing voor den helft van 'c land.
Socialist De Bucno vau Kor try k en nog eenige
andere embrasmakendo kamerledeD, moeten
den ketel in het is te hopen dat wy voet by
stek zullen houden en dat de groene, roode en
blauwe merrchenkloppers ons ministerie niet
zullen omver krygen.
1910 is ook het jaar der wereldtentoonstel
ling van Brussel.
Laat ons nu een kijkje slaan ep het vetloopen
jaar: 1909 was het jubeljaar der katholieke
party. Het moet wel zjja dat de katholieke re-
gnering iedereen kontent stelde en goed be
stuurde, aangezien de kiezers 25 jaren lang aan
het katholiek gouvernement hun vertrouwen
schonken Soms hebben onze katholieke be
stuurders voor heete vuren gestaan. De vry-
m- tselary had het ordewoord gegeven en de
gruzen kwamen gedurig voor deu dag met alle
soorten vsn stronkelsteenen en moeilyke kwes
ties om er onze mannen te doen over vallen,zoo
als de Kongo, de forten, de legerwet enz. enz.
Deze laatste hervorming heeft de grootste
schraminkeiing verwekt in onze party, doch de
wonden, die wij ontvangen hebben.zyn niet on
geneesbaar. Time with its balm heal all wounds
zegt de Engelschman.
1909 zal nog eeuwig geboekt stian {door het
overlijden van Kouing Leopold en de troonbe
klimming van Koning Albert. Verders werd de
vrede nergens door ooi logep gestoord, tenzy
Marokko, alwaar de Spanjaards op de
duimen kloppen »an de oproerige MooreD.
Oökitdlrljlk, heeft aan Turkjje,mits
gaders 50 millioen kronen te doppen, twee uit
gestrekte provinciën ontnomen.
'I