De belangrijke kwestie.
11
'T EEN EN 'T ANDER
X^^O-IOX^-ID
OOGSTLIED
liet Staatsblad
DE VLIEGMEETING VAN BRUSSEL
Dd Koninklijke familie op tiet vliegplein van Stockel
Zestiende jaargang n' 800» 62 2 CENTIEMEN HET NUMMER
Zondag SI Juli en Maandag I Oogst 1910
ABONNEMENTEN 5
Zes maand 4 '■rank* Een jaar 3 frank.
Inschrijving in alle postbnreelen en ten bureele dezes
Kerkstraat, 9, Aalst.
Ëestuur en Redakliei
Kerkstraat9, AALST.
Telefoon 114.
Alle mededeclingen te zenden aan het
bestuur der Volksstem J. Van Nuffel-De Gendt
Kerkstraat, 9 Aalst.
AANKONDIGINGEN i
Joor allo aankondigingen KERKSTRAAT, 9, AALST.
Groote aankondigingen en clichés volgons accoord.
Gevraagde en aangeboden plaatsen, te
huren, tekoopen, over te nemen enz..
40 centiemen voor 2 groote regels.
4® bladz. per kleine regel 0,20 fr.
3® m m 0,30 l'r.
2® - - 1,00 fr. en 2,00 fr
Rechterlijke herstollingeu por regel 2,00 fr.
In sommige middens gaat liet aller
moeilijkst zich uit to laten Legen het
verplicht onderwijs. Ge hebt schoon en
wel te wijzen op die plaatsen waar de
ondervinding bewezen heeft, dat de
verplichting als middel ontoereikend
en als doel niet wenschelijk is. Ge
woonlijk komen de voorslanders der
verplichting voor den dag met het
voorbeeld van DuitschlandAls men
nu tegenover den goeden uitslag in
Duitschland den erbarmelijken toe
stand stelt van Frankrijk dan ant
woordt men, ja, in Frankrijk, dat ge-
looven we, maar gaat nu nog eens een
2"8 land zoeken zooals Frankrijk.
Het kan misschien wat verwonde
ring verwekken, maar wemeenen toch,
voor wat de gevoelens van individueele
vrijheidsgeest, en van weerbarstigheid
aan tucht en bestuurlijke reglementee
ring, dat de Belgen vele gelijke karak
tertrekken hebben met de Fransch-
mans. En dit is niet te verwonderen.
Lange jaren zijn wij veroenigd ge
weest met of hebben wij onder het
zeilde bestuur gestaan als Frankrijk.
De Fransche geest heeft ongetwijfeld
door do eeuwen in werking uitgeoe
fend op ons volkswezen. En voor wat
het Waalsche gedeelte van België be
treft, het springt in 't oog dat de be
woners velo eigenschappen deelen met
onze Zuiderburen. Indien wij dan eonc
vergelijking mogen maken van het
Belgische volkskarakter met dit der
naburige landen, dan meenen wij te
mogen zeggen dat inderdaad ons natio
naal volkskarakter op velerlei gebied
veel meer afholt naar het Fransche dan
naar een der andere volkeren.
In Frankrijk is het verplicht onder
wijs sedert vele jaren in voege. Vol
gens het zeggen en schrijven van de
aanhangers der verplichting, zal het
verplicht onderwijs tot den laatsten
ongeletterde uit het land doen verdwij
nen. De ondervinding, gestaafd door
onwederlcgbare feiten, bewijst het
tegenovergestelde.
Voor ecnige dagen deelden de Fran
sche dagbladen de statistieken mede
over hot getal ongeletterden in 1909.
Dit getal is verbazend, bet bereikt het
getal van 14,225 ongeletterde soldaten.
Bijna al de bladen verklaren thans
dat het verplicht onderwijs gedeeltelijk
zijn doel gemist heeft. Velen meer.en
dat de vrijheid van onderwijs moet
heringevoerd worden. De vrijheid van
onderwijs brengt meer wediever voort
onder de verschillige scholen, waar
door aan deze eene voortdurende be
drijvigheid on prikkel om het beste
onderwijs te geven, v-ordl geschonken.
Wij komen er nogmaals op terug,
ondanks het verplicht onder vijs telt
het Fransch leger in 't jaar 1909 nog
14225 ongeletterden. Het zal dus vol
doende zijn aan de voorstaanders van
do verplichting van onderwijs hier in
ons land te antwoorden, dat het bij
lange niet zeker is dat de algemeene
toestand door de verplichting zoude
verbeteren. We zullen dus best doen
voortdurend de ouders de overtuiging
in te storten dat zij hunne kinderen
regelmatig en zoolang mogelijk ter
scholc moeten zenden.
Verspreiding van het onderwijs,
.aanmoediging en overtuiging zullen
aldus een meer vasten en duurzamen
uitslag opleveren, en meer sinmpen
met ns volkswezen dan dwang en
verplichting.
Op, landvolk, op 't is meer dan tijc.,
Dat ff ij de gouden halmen snijdt
Van zwaarte neergezegen
Ziet hoe het veld, zoo schoon en rijk
Van gele aren, 't goud gelijk
Zóó lieflijk lacht u tegen.
Welaan nu met een vreugd geschrei
Dat over akker rolt en hei
En klinkt tot in de steden
De zeisen langs den grond gezxeaaid
En wat zoo moeilijk werd gezaaid
Wordt juichend afgesneden.
Nu wen van heldren hemeltrans
Gods gunst lacht m den zonneglans
De schooien saamgebonden
En zweeft de jeugd er dansend om
Het danklied van den ouderdom
Wordt stil omhoog gezonden. F.
Verjaringen. 31 Juli i865.
DeE. H. Kanunnik Laforêt is reklor der
katholieke Hoogeschool van Leuven be
noemd.
31 Juli 1899. Inhuldiging van hét ge-
denkteeken te Nijvel opgericht ter eere van
M. Julius do Buiiet, don diepbetreurden bur
gemeester dier stad en later kabinetoverste.
1 Augusti 1870. Het Engelsch be
stuur, om België te verdedigen, vraagt aan
hot Pari omen t een bijgevoegd krediet van
twee miljoen S. P. voor het onderhouden,
tijdons den oorlog tusschen Franschen en
Duilschers van een leger van 20,000 mannen,
benevens de gelederen waarover men be
schikken kan.
1 Augusti 1885. Koning Leopold II
meldt aan al de mogendheden zijne verheffing
tot de oppermacht over den Kongo.
Waalsche benoemingen.
Over eenige dagen spraken wij over het be
noemen van Walen in het middelbaar
onderwijs onzer Vlaamsche steden. Wij
vernemen nu uit Mechelen, dat er spraak is
aldaar eenen volbloedigen Waal te noemen
als prcfekt van het Athenéum. Dat gaat nu
toch wat over zijn hou', en wij teek enen daar
krachtdadig verzet tegen. In naam van onze
ontelbaro Vlaamsche vrienden, vragen wij
't hoofd van de gestichten van onze Vlaam
sche streek, echte Vlamingen, die de zoo
moeilijk verkregen© wetten ten voordeel©
van het Vlaamsch eerlijk toepassen. Dit is
ons recht en tot zijne verdediging nullen wij
strijden tot aan onzen laatsten ademtocht.
Schoon voorbeeld. Vooraleer
het gastmaal to beginnen, dat ter eero van
den lord-mayer te Brussel door don voorzitter
van de Engelsche handelsrechtbank werd
gegeven, heeft men luid op hot Benedicite
gebeden. Allo de gonoodigden stonden recht
en velen markten stichtend het kruisteeken.
M. Max, burgemeester van Brussel, was
onder de uitgonoodigden. Hij, die tv
dagen te voren niet wilde tegenwoordig zijn
aan het Tc Deuinkronkelde zich nu gelijk
den duivel in een wijwatervat eu stond toch
ook recht en deed gelijk de andere. Het is
erg Het is genoeg om er zijnen appetijt bij
te verliezen.
Een werkhuis lot het ven-
vaardigen van vliegmachie-
nen. DeE. H. Delvoie, die te zamen
met den heer Lansor de stichter is van het
vliegplein van Kiewit (Hasselt), heeft be
sloten een werkhuis in te richten, alwaar
verscheidene ambachtslieden hun brood zul
len verdienen, mot het vervaardigen van
vliegmachioneiu Eenige medehelpers zullen
don inrichter eene welwillende hand reiken
en men rekent op eenen goeden uitslag. Wij
wenschen aan die ieverige stichters dat hunne
onderneming met goeden uitval bekroond
worde,
Groote werken. Het bestuur
van Bruggen en We; n gaat door gansch liet
land groote werken rkt oeren tot bet bouwen
en herbouwen van zekere bruggen. Alhoewel
de grootste kos..j door de provincie moeten
gedekt worden, zal de Staat er ook voor een
groot deel tusschen komen.
Het hon^res Her bes'.;
zaken. In de feestzaal der tentoonstel-
li: g wordt een kjngres gehouden dat onder
alle oogpunten do belangstelling verdient.
Hetisditwell.de bestuurzaken van alle
landen btoprepkk zevergrllikt en rangschikt.
H is hel eerste van dien aard welke in
België plaats heeft en het heeft voor doel
ai deze die door hun ambt of bediening met
bi mi en muilen bezig zijn in eenen
kring te vwoeuigeu. Er ziju moer dan duizend
deelnemers, waarvan bijna vijf honderd uit
de naburige landen.
De heer Cooreman, voorzitter der Kamer,
beeft de openingsrede uitgesproken en het
nut van het kongres doen uitschijnen.
Peter Beroitfeesf. - Zondag 31
Juli om 5 uro zal op de Groote Markt te
Brussel eenluistorlijklconcertgegeven wor
den, waarvan de opbrengst zal dienon tot het
vprichton van eon gedenkteeken aan Peter
Benoit.
Z. M. de Koning, do Koningin, en alle de
personen van aanzien, zullen aan dit feest
tegenwoordig zijn.
ÜStftwijkelingen. Gedurende de
drie laatste maanden zijn er te Antwerpen
J2,060 uitwijkelingen ingescheept voor
Amerika. Daaronder waren slechts duizend
Belgen. De andore waren Duitschers, Oosten
rijkers, en Nederlanders en van andere
nationaliteiten. Een groot getal der uitwijke
lingen waren in bestemming voor Kanada.
30 Juli
Leopoldsorde. MM. Maskens, bijzon
dere Belgische gezant in Italië en baron
Guillaume, Belgische gezant in Frankrijk,
worden groot officier benoemd van hot Leo
poldsorde.
Burgerlijk eereteeken. Wegens, dien
sten bewezen tijdens besmettelijke zfekten,
worden de volgende eereteekenentoegekend:
Hot kruis van 2® klas aan de HH. Van
Racist en Varendonck, genoesheeren en den
E. H. Van de Perre, onderpastoor te Kiel-
drecht de medalie van 2® klas aan MM. Ver-
gauwen, voldwachXer, Buysse, metser en De
Jaeck, schoenmaker, allen te Kieldrecht.
Koninklijke Vlaamsche Akademie. De
kiezing gedaan dobr de Koninklijke Vlaam
sche Akademie, dor hoeren Dr Mansion, te
Luik, Van den Berghe te Gent en Dr Bau-
wens, te Aalst, als briefwisselende leden
wordt goedgekeurd.
Provinciale geneeskundige kommissie.
M.M. Walle, geneesheer, to Knesselaere
Kluyskens, id. te Landegem, Roegiest, id. te
Maldegom Remis, id. te Bouchoute Van
Royen, id. te Nederbrakel De Waele, id.
te Hansbeke en Cammaert, id. to Bassevelde,
worden briefwisselende leden benoemd van
de provinciale geneeskundige kommissie te
Gent, in vervanging van de hoeren De Jae-
gher, Kluyskens, Notebaert, Hoen en Men-
schaert overleden, en De Wilde en Remis,
ontslaggevers.
Staatkundig Overzicht
Nicaragua. Voorzitter Madris heeft
zich geioend tot de regeeringen van Duitsch
land, Spanje, Engeland, FrankrijkItalië,
Mexico en dr Middel Amerikaansche Sta
tenom hunne tusschenkomst te vragen in
de moeilijkheden tusschen Nicaragua en de
Vereenig de Staten.
Spanje. De scheiding van Spanje en
het Valikaan schijnt tiakena te zijn. De
Spaansche regeering heeft van Zijne Heilig
heid eene nota ontvangenwaarin er ge-
eischt wordt dat alle maatregelen tegenover
den godsdienst in Spanjegedurende de
laatste maanden genomensouden ingetrok
ken worden, vooraleer nog onderhandelin
gen txisscken Spanje en den H. Stoel, voort
te zetten. Mr Canalqjas heeft verklaard
dat hij niet zal terug komen op de reeds
genomenc besluiten.
Zonder tusschenkomst van Koning Al/bns
zoude de afbreuk mét Rome weldra een
voltrokken feit zijn.
Turkye. Een aanval op Musv.lmannen
is door Montenegrijnen gepleegd. Zij ruk
ten op Turksch gebied, brachten aan ver
scheidene bewoners erge wonden toe en
doodden drij personen. De grensioacht welke
er wilde lusschenkomen, xoerd ook erg geha
vend.
Oostenrijk. Men meldt uit Weenen dat
Keizer Frans Joseph binnen eenige dagen
eex^e onderhandeling zal hebben met den
Czaar v.tn Rusland.
Afrika. De kleine republiek van Liberio
zal welhaast zijne grondwettelijke instel
lingen veranderd ziendaar het den rug
keerendc aan Frankrijk en Engelandzich
tot de Verecnigdo Stalen gewend heeft om
eene soort van voogdij over hen uit te oefenen.
De beve :ng van Ltf/yin bestaat vit vrij-
gemaakte slaven.
IDezeplotselinge afbreuk met Frankrijk
en Engeland zoude wel kunnen aanleiding
^,'coen tot ergo intei nutiomW ïhqgU jhheden.
Koning Albert en Koningin Elisabeth schijnen bijzonderlijk veel belang te stellen in do
pogingen, door de koene vliegers in het werk gesteld, om het gewiclilig vraagstuk der
iuchtverovering op te lossen.
Den dag van do openiug der vliegmeeting gingen Koning Albert en Koningin Elisabeth
roods naar hot vliegplein van Stockel volgden er aandachtig de vluchten door de vliegers
gedaan en lieten zich «1 de vliegers, Van den Rprn, Olieslagers, Nic. Kinet enz. voorstellen.
Deze week zijn zij nog teruggekeerd naar FWt vliegplein.
Telefonisch verwittigd, dat er rond 4 ure zou gevlogen worden, deden Koning Albert,
Koningin Elisabeth zich met de prinsjes Leopold en Karei per auto naar het vliegplein
voeren.
Daar bevonden zich duizenden toeschouwers, die onze vorsten bij hunne aankomst op het
vliegplein geestdriftig toejuichten.
Na door het inrichtingskomiteit verwelkomd te zijn worden do vorsten naar do Konink
lijke tribuun geleid, van waar zij een prachtig uitzicht hadden op bet vliegplein.
Toen zij op het plein van Stockel aankwamen, waren Lanser en Kinet juist in de lucht,
aan het kampen voor den prijs voor de langste vlucht.
Terwijl Lanser hoog in de lucht zweefde, daalde Kinet naar boneden, om zijnen motor
voorraad te vernieuwen.
Daarna steog hij weer op en ging ook boog in do lucht. Boide vliegers waren nu eens
zichtbaar, dan weor achter de bosschen of het dorp verdwenen.
De koninklijke familie kon niet genoeg het gemak bewonderen, waarmede beide vliegers
hunne toestellen geleidden.
Tyck en De Ridder stegen ook op, zoodat er op een gegeven oogenblik vier vliegtoestel
len in de lucht waren.
Als naar gewoonte kwam Lanser na eene prachtige vlnnhf, in eenen heerlijken zwaai
naar het vliogplein. Op eene hoogte van C09 meters legde hij zijnen motor stil en daalde in
gestrekte vlucht neder, juist voor de tribunen.
Koning Albert gaf zelf het teeken om den luchlschippor toe te juichen en geluk te
wenschen.
Kinet komt dan ook terug naar beneden. Hij heeft eene vlucht van 58 minuten en 5 se-
konden afgelegd. Hij ook wordt geestdriftig toegejuicht.
Van den Born, de gewezen wielrijderskarapioen van België, ging nu ook de lucht in,
doch hij werd door eenen rukwind medegevoerd buiten het vliegplein. Hij wist echter zijn
toestel zoo behendig te voeren, dat hij door eigen krachten naardeb.angaarskon torugkeeren.
Hij had er echter genoeg van en verklaarde dien dag niet meer te vliegen.
De koninklijke familie verliet dan het vliegplein om naar het paleis van Laken terug te
keeren.
E>© -Vliicliten van VrijdLag
Vele personen denken, dat zoodra de lucht wat klaar is, het weder zeer goed is voor do
Dezen oordeelen er echter geheel anders over en daarbij kwam het dat Vrijdag middag
in het vliegplein van Stockel de witte vlag uilgehangen werd, heigeen beteekende dat er
misschien zou gevlogen worden.
Onze lezers zullen gezien hebben^ in onze Laatsto Berichten van gisteren, dat er om
5 1/2 ure nog geene vluchten gedaan waren.
Alhoewel er veel volk op het plein tegenwoordig was, was or ruim do helft minder aan
Woensdag en Donderdag. Zulks was natuurlijk het gevolg van de witte vlag, daar er Don
derdag ook slechts laat gevlogen werd.
Men hoopte dat de wind zou bedaren. Hij viel inderdaad, doch er kwamen bij tusschen-
poozen rukwinden opsteken, zoodat hot voor de vliegers zeer gevaarlijk zou zijn eene
opstijging te beproeven. rvr>-jj-
Van af 2 uro evenwel waren de hangaars van Lanser, Kinet, Van den Born en De Ridder
open en de vliegers gereed op te stijgen.
Jan Olieslagers was nog steeds bezig met zijn toestol to herstellen.
Graaf d'Hespel zal ook niet meer kunnen deelnemen aan de vluchten der meeting van
Brussel, daar zijn toestel niet meer te herstellon is. Enkel do motor is onbeschadigd, maar
van het geraamte van het vliegrnachien, de schroef en de schroefas is niets meer geheel.
I-Iet publiek wordt onsedLuldig
Rond 4 ure begon liet volk Vrijdag te protesteeren, omdat... geen enkele vlieger lust
had zich den nek te breken. Anderon die aan hun toestel al liunne spaarpenningen besteed
den. zouden niet gaarne govaar loopen, zoo maar in eons geheel ten ouder gebracht to
worden.
Rond 6 uro doen Kinet en De Ridder hunne toestellen buiten brengon, tot voor de tribu
nen. Het volk krijgt hoop, daar de witte vlag neergehaald en de roodo opgetrokken wordt.
Men zal dus vliegen... Nu wordt niet meer gefloten of geroepen. Om 6 ure 16 doet Kinet
eene korte vlucht, op 2 meters hoogte. Een tiental minuten later doet Lanser insgelijks zijn
toestol in do verlrcklijn brengen. Hij noemt onmiddelijk plaats op het zeteltje, doet den
motor in gang zetten en daar gaat hij reeds de lucht in. Hooger on hooger klimt hij en op
120 melors hoogte gaat hij boven de huizen van Stockel-dorp zwenken.
Eenige sokonden voor 6 1/2 ure, gaat Kinet nogmaals op, om voor den dagelijkschen
prijs der langste vlucht te kampen.
Hij doet eerst do goheclo ronde van het vliegplein en trekt dan weg, in de richting van
Stockel. Onderweg krubt 1»" T ^•«rf die toni koert naar het plein.
Dczo daalt wedorom in gestrekte vlucht, met stilgelegden motor neder. Hij wordt lang-
durig toegejuioht.
Lanser ver'xlaart dat er nog veel wind is, doch dat he4 toch mogelijk is te vliegen. Kinet
middelerwijl, gaat herbaalde malen rond don toren der kerk van Stockel zwenken.
Daarna vliegt hij wederom in do richting van do Torvurenlaan, en met eene grooto
snelheid.
Om 6 ure 31 is het de beurt van de Caters. Hij doet drie ronden en eene halve ronde.
C'roquct en Verstrakten benroeven ook op te stijgen, doch hunne toestellen willon maa*
van den grond niet weg. Do Ri ldor, Lansc-r on Kinet zijn in eenen snelbeidskamp, toen het
schot weerklinkt, het officieel einde aankondigend?. (Zie de uitslagen ondor Sportnieuws).
