r. -
m
russei-Kèrinis.'
He! vgsjr vernle!!: Es Ssiufsolfs en Engdsebs «f^ceüngea, het pavüjosn der stad Parijs,
eon dse! der Franscite afdeling en
Zesüende jaargang n' 800. 74
Zondag 14 en KSaamiag 15 Oogst f910
Bijzondere uitgaaf, Maandag 9 ure.
't Alarm
BrandBrand
BrusseUKermis
in vuur en vlam.
In de Fransche afdeeling
In de Solboschlaan
Wat een getuige ons
verhaalt
De burgemeester van
Brussel komt terug.
Laatste Berichten
De gekwetsten
Een inwoner van Aalst
gekwetst
Een doode
De Uitgestrektheid.
De dieven aan 't werk
Algenieene uitslag der
vernieling
De opdaging der hulp.
Toeloop van het volk
2 CENTIEMEN HET NUMMER
flSOKJJESIESSTESJ 9
tZos maand A fs>a»Zs. Een jaar 8 frank.
Inschrijving in allo postbureelen en ten bureele dezes
(lerksiraat, 9, fialsi.
Bestuur en Redakües
Kerkstraat, 9, AALST,
Tefefoon 13 4.
£j
A&ftftQl'iUSGtNGEN s
Voor alle aankondigingen KERKSTRAAT, 9, AALST./
Groote aankondigingen en clichés volgens accoord.
Alle mededeelingen te zenden aan het
bestuurder Volksstem J. Van NtiHeUOe Gendt
Kerkstraat, 9 Aaisu
D Gevraagde en aangeboden plaatsen, te
huren, tekoopen, over te nemen enz.,
40 centiemen voor 2 groote regels.
4° bladz. por kleine regel 0,20 fr.w
3® - 0,30 fr.
2® f - 1,00 fr. en 2^00 fr i
Rechterlijke herstollingen per rogcl 2,00 fr. i
Cisteren avond wijl iedereen zich ter rust
wilde begeven en men slechts nog de reizi
gers van Brussel verwachtte spreidde er zich
eensklaps een schrikwekkend nieuws door de
stad.
De bezoekers van de groote wereldten
toonstelling verkondigden ons dal het vuur
zich meester gemaakt had van de Icntuou-
t stelling.
Eenige uren zijn voldoende geweest om
dit prachtig werk van drie jaar tol een vorin-
looze puinhoop te herschapen.
Het vuur hoeft gansch het middenpunt
van de beroemde en he«Wrtke ter.toonstel
ling verwoest.
Er blijven van hot schoone kunstgebouw
van don bouwmeester V;ni Acker slechts
eenigo half verwoeste pilaren en verwruii-
geno ijzeren balkon over.
't Was rond 9 ure, do hovingen, de bier
huizen en restaurants ware* gevuld met oene
altijd toenemende menigte. 'tWas.op hetoogen-
blik dal gansch de tentoonstelling verlicht
was dat duizenden en millioeiieu lampen
blonken op do uitgostrokU» hovingen en van
uit de hel verlichte koffiebmaen. Op al do
kiosken spoelden muzieken on men voelde
rond zich gansch de blijdschap van don nacht
gepaard met de betoovering van hel licht.
Eensklaps zag uion boven de groolo gaan
derij van het middendeel der tentoonstelling
rook opstijgen. Men hoorde een hniverings-
wokkend gekraak. Daar stijgt boven het
prachtig middengebouw oene schrikkelijke
vlam de lucht in op het zelfde oogenblik
hoort men van alle kanten on in alle talen
roepen Brand Brand
Het nieuws verspreidt zich in do koffiehui
zen on paleizen als een donderslag, iedereen
vlucht on wil zien.
:i min dan oene uur tijds was gansch het
middengebouw in laaie vlammen. Men kon
van nu af aan beseffen dal het bij dit ongeluk
niet zou blijven. In do lucht verzamelden
2ich dikke rookwolken en van tusschen de
men mie stijgde een oorverdoovend rumoer
en gejammer.
In de Toegevingslaan maakte men zich
reeds gereed al de paviljoenen cn do brou
werijen tc verlaten.
Hel volk vluchtte uit do hovingen en naar
de uitgangen. De brand'wecren van Brussel
Kermis en van Brazilië waren onmiddelijk
ter plaats. Doch voor dien uifgestrekten
vuurpoel bleef slechts de nog niet door het
vuur aangeraakte paviljoenen te bescher
men.
Gansch het personeel van de Duitsche
afdeeling was gereed om in geval van brand
hunne uitstallingen te bevrijden.
Men bespruitte gedurig de daken van ver
scheidene paviljoenen.
Rond 10 ure was het als of gansch de Ten
toonstelling in laaie gloed stond. Al de koffi-
huizen waren ontruimd. Gansch Jlru.-- I én
omliggende stroomde naar de plaats van de
ramp.
De bedienden van het uitvoerïngskomileit
zijn erin gelukt de boeken der comptabiliteit
te redden doch de archieven werden d<- prooi
der vlammen.
Al de leden van het lcomiteit waren ter
plaats en de bouwkundige Van Acker zag met
tranen in de oogen gansch den voorgevel der
Tentoonstelling door de vlammen verteerd
worden.
M. Helleput te, minister der openbare wer
ken, M. Bcco, gouverneur der provincie, de
generaal Guietle, M.Bourgeois hoofd der po
litie, de gemeenteraadsleden waren onmidde
lijk ter plaats. Men verwittigde den burge
meester Max, te Oostende verblijvend», als
ook M. Chapsal, algemeene kommissan* van
Frankrijk en M. Winlour, algemeen©-kom-
missaris van Engeland. au
Om 10 1/2 ure deelcn de vlammen zich
mede aan hot huis der Garde. In een oog-
wonk is gansch de Marktplaats in een laaien
gloed herschapen.
Eon andere vuurgloed ontstaat in het
achterste doel van Brussel-kermis het is
Luna-Park dat opbrandt.
Do wilde dieren van Bostock zullen uit
breken roept men van alle kanten. Gene
raal Guietle, die op dit oogenblik in den in
gang van hot oud kwartier komt, geeft aan.
de gendarmen bevel do dieren in hunne kooi
te gaan dooden. Men moot zich tot d
uiterste noodzakelijkheid besluiten.
Voor alle zekerheid laden de gendarmen
hun geweer en zotten zich op wacht aan den
Groenen hond. De officiers laden hunnen
brouwning.
Alles wordt tegenbovolen, men mag niet
schieten, de ballen zouden per ongeluk een
of anderen niouwsgierige kunnen treffen.
Men laat de tamme dieren uit hunne kooi.
Eensklaps slaat de wind de vlam in de bee-
stenkooien, de wilde dieren doen oorver
scheurende kreten hooren. Men zoude zich
midden in de woestijn wanen.
Doch dit alles duurt niet lang na eenige
minuten neemt het gehuil af de leeuwen
brullen niet meer, do tijgers en de beeren
doen nog slechts een ratelend geluid hooren-
alles vervalt in stilte do dieren zijn ver
smacht; en als de vuurgloed rond hun woedt
is er niet een dat beweegt.
liet gerucht verspreidt zich in het volk dat
do dieren uitgebroken zijn.
De menigte gaat op de vlucht, menige be
zoeker werd omvergeloopen en vertrappeld.
Gansch Oud-Brussel wordt vernield.
Men gelukt erin een deel der Jeannelaan,
Trapstraat en den Groenen Hond te redden.
Om 11 uro vat de restaurant van Duval
Gruber vuur. Alles wordt vernield.
In de Fransche afdeeling gaan de behang
sels in brand.Een werkman spoedt zich om de
uitdoovers in werking te brengen doch niets
helpt.
Weldra is gansch de stand aan 't branden.
Om 11 ure is alles nog in vlam.
Om 11 ure 10 storten de houten muren
der Fransche afdeeling deels in.
Om 11 u. 13 stort gansch het gebouw in.
De voorg9vel,door het Wegtrekken dor'bran
dende balken begeeft zich en valt neder. Drie
leeuwen in carton-pierre blijven nog eenigen
tijd boven den vuurgloed uitsteken, doch
weldra vallen zij ook ten gronde.
Op dit oogenblik vormen de ingevallen
gebouwen een ontzaggelijke vuurpoel. De
gloed is zoo hevig dat eene gansclie reeks
huizen die de Solboschlaan uitmaken vuur
vat. 15 huizen branden daar af, zonder dat
men iels kon doen om den gloed te bemees-
teren.
Boven het park ziet men de vlammen als
zuilen in de lucht rijzen. Zij plooien zich
naar den wind die den gloed nog meer en
meer uitbreidt en aanvuurt.
Het landgoed van M. Capoulet is zeer be.
dreigd.
De boomen die er voor staan beschermen
het heel en gansch.
Rond 10 uren z>g men de vlammen die de
Fransche afdeelièg vermelden zich van do
Brug die, die afleeling van de Engclsche
scheidt meester nikken.
Men herinnert zich nog dat er daar twee
prachtige paviljoenen waren dit der Fran
sche juweliers eii dit der Italiaansclie mar
merbewerkers.
Eenige oogeubèkken later ziet men de-
vlammen deze prachtige gebouwen aantasten.
Iedereen is teneergeslagen.
Tot hiertoo zag men nog gcene pompiers.
Bijna oogenblikkelijk valt do brug door do
-vlammen ondermijnd in.
Men roept achteruit er gaat eene kortsloi
•ting ontstaan. f
Al do elektrische lampen branden nog en
het. is te vrcozen ilat dit groot ongeluk zou
-gebeuren; doch eénige oogenblikken later is
de stroom gebroken. De pompiers van Elsene
en St-Gillos komen aan.
Eene nieuwe paniek ontstaat, men ver
neemt dat er ontplofbare kardoezen in de
Fransche afdeelinjg der mijnen zijn,
Eenige moedig© heeron begevon zich naar
•dezen stand en manen er de gevaarlijke pak
ken weg. Later verneemt men dat het eene
nuttelooze voorz
mict noch co!
Om 11 ure is het waarlijk een schrikwek
kend uitzicht, en op dezen gloed ziet men de
pompiers met hun materiaal als zwarte dui
vels hot vuur bekampen.
Nu komen de troepen aan Do karabiniers,
de guiden, do soldaten van Brussel-Kermis,
richten den ordedienst in, eri belelten dioven
binnen de tentoonstelling te geraken.
.'oorzArg was daar er noch dyna-
ordieF in do kardoezen was.
Ziehier het ontroerend verhaal dat een der
personen die een der eersten den brand be
merkten, ons doet
Ik stond rond te zien in den hof der
stad Brussel, tegen den restaurant van den
Ghien Vort mijne aandacht werd plotse
lings gevestigd op eene vluchtige vlam die
opvloog boven de praalbogen der Belgische
afdeeling, dicht bij de bureelen van het com
missariaat der Tentoonstelling. Ik had een
oogenblik van verstomming was het zins
begoocheling of brand Maar ik begreep on
middelijk 't ijselijk gevaar van den toestand.
Ik riep met verschrikkend geroep, sidde
rend van angst en ontroering brand brand
Het was 8 3/4 uren. Maar het vuur moest
reeds eenigen tijd in gang zijn de vlam im
mers sloeg met macht en geweld door de da
ken en joeg zegepralend de rookwolk boven
haar uit in do hoogte
Niemand had het vroeger opgemerkt wi<
dacht er aan gevaar, aan ramp of brand op'
een oogenblik dat eon onbeschrijfelijke feest
viering iedereen meesleepte in onbekommerd
genieten en uitbundig gejuich! Ton anderede
verblindende schittering der verlichting ver
doofde in den beginne den akeligen schijn
der vernielende vlammen
Het besef van een ijselijlco ramp cn hot
schrikkelijke gevaar liep als een siddering
door de ledematen der omstaande personen.
Akelig klonk het brand brand Wij
sprongen too om hulp to brengen. Mmr ziet
toch gansch het bovendak in vlam en vuur
daar loopt de vlam met de snelheid van een
•weerlicht langs de cornissen van den voor
gevel en werpt een sluier van vuur cn ver
nieling rond het gebouw. Het vuur is mees-
ster de wind steekt op en jaagt in wilden
dans do vlammen omhoog, rond hot gebouw
links en rechte. Eeno 'schrikkelijke hitte
vliegt ons uit het vuur tegou en slant ons in
het aa. zicht»
Wij hijgen naar den adem, wij stikken van
de laaiende lucht die ons omgeeftwij moe
ten achteruit.
Ziende dat wij gansch machteloos zijn
om eenige hulp te krengen daar waar de
vuurpoel woedt, loopen wij naar Brussel-
Kermis on roepen brand brand redt u
De verbruikers, de bezoekers, het perso
neel van Brussel-Kermis, dat alles wist nog
niets op een weerlicht vliegt het alarm
rond en men roept on schreeuwt in alle talen
in een ijselijk wangeluid, dat weerklank
geeft op het geknetter der vlammen en hot
gedruiscb der instortende wandenBrand
Brand Au feu Fire Feuer Sauvo qui
peut Redt u Bow ahre
Dat alles duurde eenige minuten, dat was
oen afgrijselijk schouwspel dat ik nooit zal
vergeten 1
M. Max, burgemeester der hoofdstad was
Zondag naar Oostende vertrokken. Daar
ontving hij de vervaarlijke tijding. M. Max
bleef ongeloovig, maar de tijding liet geen
twijfel.
Hij vertrok aanstonds en kwam om 1 1/2
ure te Brusselop de plaats dor ramp aange
komen was hij ten prooi aan de grootste ont-
trooring.
Hij ging gevolgd van mijnheer Janssons,
voorzitter van het uitvoerend comiteit. de
bestuurders Koym en Van der Burch hel
droevig schouwspel .nazien. Hij stond daar
voor derookende puinen, en voor een gohar
re war van verwrongen ijzer en materiaal
opgehoopt in eene rookende en brandende
massa.
'k Ben teneergeslagen, zegt de burge
meester. Welke puinhoopen Welke ramp
Drij jaar werk op eenige oogenblikken ver
nietigd
Wat gaat er gedaan worden, vraagt hij
aan den voorzitter, M. Janssens
Wij hebben het comiteit seffens bijeen
geroepen en zullen vergaderen maandag om
10 1/2 ure 's morgens.
De Tentoonstelling zal open blijven in de
deelen die gespaard gebleven zijn. Do deuren
zullen open gaan om 10 uren Wij hadden er
eerst aan gedacht te sluiten, maar wij hebben
do noodige maatregelen genomen om den
ordedienst te verzekeren, en alle diefstallen
te beletten. Want er liggen nog vele voor
werpen van waarde onder de puinhoopen.
Men is nu verzekerd dat de brand ont-
p istond door eene kortsluiting ontstaan iu de
fünireelen van posten en telegraaf.
Men rekent dat er een honderdtal per
sonen gekwetst zijn, allen meest deelma
kende van het personeel der Tentoonstelling
zelf.
De wonden zijn meestal lichte verbran
dingen of kwetsuren, bekomen door het moe
dige personeel tijdens de reddingswerken.
Volgens -de geruchten die wij vernemen,
zonder er nochtans de volkomene zekerheid
van te waarborgen, is er een Aalstenaar ge
kwetst in den drang van het vluchtende volk,
de genaamde Victor Bocquó, uit de Cumont-
straat. Hij is door het personneel van het
Rood Kruis weggedragon om d© noodige
verpleging te ondergaan
Cm li ure heeft men onder de puinhoopen
van een koffiehuis van Brussel-K«*rmis liotj
lijk gevonden van oen garden. Hot lijk vaiv*
den ongelukkige!» kelner was gedcelteiijkl
verkoold en schrikkelijk gvtrokkon door deV
pijnen en hot vuur
Men heeft zijne identitoit nog niot kanmat
vaststellen.
De brand woedde over eene uitgestrekt-I
beid van 15 hectaren alles word lollorlijk
weggevaagd door hot vuur.
Dezen morgen om 5 ure wierd do aan-^
dacht aan eon luitenant der gendarmen ge-
vesligd op do loensche doening van een be-
waker van het Fransche personeel. Deze
persoon aangesproken door don luitenant,
liet uit de handen een aantal gouden Jkettin-
gen en juweelen vallen, die hij geroofd bad-,
in de puinen. Al zijne tessohen waren gevuld
met kostelijke voorwerpen die hij gestolon{
had in de algemeeno verwarring.
Ilij wierd onmiddelijk aangehoudon.
Ziehier al de afdeeiingen die door tctv
vuur vernield zijn
1. De groote Hall van de Belgische afdee-
ling, met haren prachtige© voorgovel en koe
pels. Ten gronde vernield.
2. De Engelsche afdeeling.
3. Een groot deel der Fnwwclie afdeeling.
4. De brug die de Franse»»** afdeeling aan
de Engelsche verbindt en over de Solbosch-
laan geworpen is, ligt neergestort.
5. De Fransche restaurant Duval.
6. De Fransche galerijen.
7 liet paviljoen dor stad Parijs.
8. Zeven paviljoenen van de Volkeran'aan,
waaronder hot schoone paviljoen der Voe->
dingsafdeeling of Alimentatio.
9. Brussel-Kermis. De ontelbare en ."raaiei
standen van deze afdeeling zijn afgebrand. f
10. Buiten de Tentoonstelling, 21 woon-^
huizen gelegen aan de Solboschlaan zijn ins-1
gelijks de prooi dor vlammon geworden. J
De schatting van het or lies is onmogelijk.'
Het bedrag ervan bereikt onbepaalde mil-ft
joenen.
De weerglans van den brand in don donko- j
ren hemeltrans was zoo groot, dat al doj
posten der pompiers van gansch Brussel en
omliggende weldra de werkelijkheid van deal
overgrooten brand beseften, en dat al do pom-
piers langs alle kanten te gelijk, zonder ver-j
wittiging, kwamen toegesneld.
Het is de eerste maal dat het gekend is dat
gansch Brussel en voorsteden zonder pom-
piersposten waren, aangezien al de korpsen
op een oogwenk naar de ramp ter hulp wa
ren opgaedagd.
Men moet zich niot afvragen of er gisteren
een buitengewone toeloop van volk naar do j
Tentoonstelling ontstaan is.
Tien duizenden bezoekers stroomden langs
alle kanten toe cn overrompelden de lloofd-L
stad. Men rekent dat gisteren avond, op het»
oogenblik dat de brandramp gebeurde, er
meer dan vijftig duizend personen geschaard
stonden in hot omliggende dor Tentoon
stelling.
Do gendarmerie heeft zich met Manken t
sabel oen weg moeten banen door die woe
lige monschenzeo. Al de soldaten der Brus-
solsche garnizoenen waren weldra in aan--
tocht en men is er eindelijk in gelukt don
ordedionst to vorzokeren en de menigte op i
afstand t© houden^
