BUITENLAND.
Voor de Onderwijzers.
'T EEN EN 'T ANDER
De Belgisch Volksbond
Zestiende jaargang n' SCO. J 01
Donderdag 15 September 1910
I3AG-BIjiAD
Het Staatsblad
BJit onze BColenie.
EENE NEDERLAAG VAN ROOSEVELT
Staatkundig Overzicht
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN!"
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. (Ja
TWEEDE UITGAAF, 7 «ren 's avends.
BUREELEN
AANKONDIGINGEN
230,
TE BRUSSEL
Kaachtschen Steenweg,
BestuurderJ.
TE AALST
2S9.1 OKerkstraat,
Telefoon 114
Van Nuffel-De Gendt.
KI. »ank. (1 tot 4 kl. rff.) fr. 0,00
3* bladz. (groote regel) fr. 1,00
4° bladz. (kleine regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Jr. 2,00
Reklamen (per regel)
Gemengd nieuws (per regel) fr. 3,00
Recht, herstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (por regel) fr. 2,00
Voor allb aa.yiondicinokn, zio* wrnbrn
E. TAftitftiAU, 217, de flléredesfraat, Brussel.
De jaarlijksehe vergadering van het
verbond der kristene onderwijzers van
België zal niet nalaten eene voordeeli-
ge oplossing mede te brengen voor de
stoffelijke lotsverbetering van de hee-
ren Onderwijzers. Na jaren en jaren
strijden, eerst tegen de openbare mee
ning die dezen toestand niet genoeg
scheen te begrijpen en vooral tegen de
vooroordeelen die in de regeerende
klasse t'huis hoorden, is 't beden zoover
gekomen dat de geheele pers,en vooral
do katholieke pers, het eens is, om
verbetering toe te staan aan het onder
wijzend personeel.
Sinds lang, zooals wo zegden, is er
gevraagd en gesteund om verbetering
te verkrijgen, maar de grootste moei
lijkheid bestond vooral hierin, dat de
onderwijzers bet zelve bglange niet
eens waren over hunne eisehen.
Zoo waren er en er zijn er nog
■wel die bet bestaan wilde .handha
ven van do 5 categorieën der onder
wijzers. Tot de 1" categorie behooren
de onderwijzers van de gemeenten van
min dan 3000 inwoners, tot de 2* ca
tegorie, de onderwijzers van de ge
meenten vanSOOO tot 10.0Q0inwoners;
tot de 3° categorie, de onderwijzers
van de gemeenten van 10 tot 40.000
inwoners; tot de 4° categorie.de onder
wijzers van de gemeenten van 40 tot
100.000 inwoners, en tot de 5" catego
rie do onderwijzers van de gemeenten
boven de 100.000 inwoners.
Hoé het mogelijk is, dat dit verschil
dat dsn too], ZO1"' li}iU'-'ü"r-,Tvwja gf nol
is, zoo lang tusschen de 5 categorieën
heeft kunnen blijven bestaan, is voor
ons moeilijk om verstaan.
Sommigen die er belang in hadden,
beweerden dat de onderwijzers van
groote, bevolkte plaatsen een lastiger,
een kostelijker leven hadden dan die
uit de kleine gemeenten. Wij gaan
eens kort bewijzen, hoe verkeerd die
redeneering was en nog is.
In de groote gemeenten hebben de
onderwijzers maar ééne klas to doen
en gewoonlijk bijna altijd hebben zij
slechts ééne enkele afdeeling. Op den
buiten is zulks onbekend, de onder
wijzer heeft er 2, 3, 4, 5 ja zelfs zijn er
te vinden met 6 afdeelingen. Dit is
dikwijls het geval bij die onderwijzers,
welke in eene school staan uit eene
enkele klas bestaande.
De buitenonderwijzers, die zich al-
zoo don last hebben aan te trekken van
2 en meer afdeelingen doen zeer dik
wijls het dubbel en bet driedubbele
werk van den onderwijzer uit groote
gemeenten. Iloe is het dan mogelijk
gansch hot tegenovergestelde te be
weren
Men zegt dat bet leven in de steden
duurder is. Alles goed gewikt en ge
wogen is dit onwaar. Maar de behoef
ten van vele stedelingen zijn grooter en
om grooter behoeften te voldoen zijn
or grootere uitgaven noodig. Dat is
waar. Toch ook op den buiten kan
men vele beho"ften krijgen als men er
slechts voor zorgt die behoeften voort
durend aan te kweeken. De duurte
van het stadsleven is bijzonder gelegen
in de huishuur. Doch daarentegen heb
ben do stedelingen dit onschatbaar
groot voordeel dat zij hunne kinderen
eene schoone en volledige opvoeding
en een volledig onderwijs kunnen be
zorgen met betrekkelijk zeer weinig
onkosten. Als men in den buiten ver
blijft, kost zulks duizenden franken,
zoodat,als men het eene stelt tegenover
het andere, het voordeel zeer zeker
overhelt 'engs don kant der stadson
derwijzers.
Maar tusschen do verschillende cate
gorieën bestaat eigenlijk een wezenlijk
verschil en dat is wel het volgende
In de kleinere gemeenten heeft bijna
ieder onderwijzer de kans na eenige
jaren hoofdonderwijzer te worden, ter
wijl in de groote gemeenten vele
onderwijzers verzekerd zijn het nooit
tot hoofdonderwijzer te zullen brengen,
daar zij te talrijk zjjn. Toch daar hot
verschil tusschen het werk van hoofd
onderwijzer en onderwijzer toch feite
lijk zoo hitter klein is, ware het vol
doende de jaarwedde van beiden zóó
te regelen dat er slechts rekening
werde gehouden van het aantal jaren
goede diensten mits eene kleine ver
meerdering voor denhoofdonderwijzer;
en om het verschil van huishuur te
vergoeden, kon men ook de vergoeding
van huishuur derwijze regelen, dat zij
in verhouding ware met de belangrijk
heid der plaatsen. Daar dit ontwerp
zeer actueel is, denken wig er eerst
daags op terug te komen.
Verjaringen,— 15 September 1830.
De Belgische volksvertegenwoordigers
welke in tie Staten-Generaal zetelen, worden
met vijandelijke betoogingen door de bevol
king van den Haag onthaald. De Nederland-
sche gedachten betwisten hun het recht van
aan de beraadslagingen der Kamera deel te
nemen.
-15 September 1866. Aangezien de
verwoestingen door den cholera veroorzaakt,
beslist de gemeenteraad van Brussel de
Septemberfeesten te verschuiven.
Onzevorsteea in Nederland.
Heden Donderdag, 15 September begeven
onze vorsten 7-ich naar Nederland, om «on
omelet* uesoolr"Si te leggen.
Volgens de Ilollandscho bladen heoft men
aldaar grootsche toebereidselen gemaakt om
onze vorsten weerdig te ontvangen. Gedu
rende drij dagen zal bet eeno aaneenschake
ling zijn van gulhartige ontvangstsbewijzen.
België en Holland onderhouden sedert ge-
ruimen tijd de beste vriendschapsbetrekkin
gen en hebben al lang do spons gevaagd
over de oude foeten.
Eerste Communie. Wij ver
nemen dat einde September begin October
eeno vergadering van de Bisschoppen der
wereld zal plaats hebben te Rome, om de
middelen te beramen tot uitvoering en rege
ling van het pauselijk decreet rakende de
Eerste Communie en het bestudeeren der
afwijkingen, aan den algemeenen regel, die
door plaatselijke omstandigheden zouden
kunnen vereischt worden.
Deze vergadering zet ons aan te volharden
in ons besluit, ons te onthouden van opmer
kingen, vooraleer dit belangrijk vraagpunt
is opgelost, waarbij vermoedelijk plaatselijke
omstandigheden van invloed zullen zijn.
BiSjarïlbollen. Het schijnt dat de
goede ivoren biljardbollen zeldzaam zullen
worden. Overal in Afrika worden er maatre
gelen genomen om de jacht op de olifanten te
beperken. In Oeganda, een d«r voornaamst^
ivoormark ton heeft men dees jaar slechts 286
paar slagtanden aangebracht, die gemiddeld
1,250 fr. het paar verkocht werden. Daar
men uit eiken slagtand slechts 5 of 6 biljard
bollen kan draaien, begrijpt men dat het
moeilijk wordt een onberispelijk biljardspel
te bekomen.
Nieuwe stoombooten. Over
eenige weken had men drij stoombooten
welke den dienst deden Oostende-Dover tot
oud ijzer veroordeeld. Men heeft ze vervan
gen door turbine-booten, welke veel m"®"
aan de vereischten voldoen. Thans vernemen
wij, dat nog twee andere snelbooten besteld
zijn om de «Flandre» en de «Prinses Hendri-
ka» welke in 1888gebouwd zijn to vervan
gen.
De typhus te Brussel. Gedu
rende de verleden week waren er slechts vier
overlijdens, welke aan de typhuskoorls moe
ten toegeschreven worden. Men heeft in het
geheel slechts een tachtigtal gevallen vast
gesteld. Nu is de ziekte aan het afTnuoi en
dank aar. de voorzorgmaatregelen te Brussel
en in de voorsteden aangewend, hoeft de
ziekte geen besmettelijken aard meer.
Het H. Sacrssmentskongres
van Montreal. Hel H. Sacraments-
k at gres van Montréal is Zondag gesloten.
Het toekomend kongres zal in 1911 te Sevilla
plaats hebben; dit van 1912 to Wconen dit
van 1913 teLyon en dit van 1914 waarschijn
lijk in Amerika.
Peerdenmarkt te Brussel
DG 7a de i>< orden m er li heeft heden pnnder-
d«rd tg, 15 September, om 9 ure, op den
Ziiiderboulevard te Brussel plaats.
Eene rozen&ind. De stad Port
land heeft in drie jaren 250,000 rozenstrui
ken geplant. In 1907 besloot men pogingen
in het werk te stellen, om Portland, dat reeds
als rozer.stad bekend was, in de toekomst de
rozenslad der wereld le laten noemen ieder
een hielp dien wensoh bevorderen, zoodat er
nu een kwart millioert rozen zijn aangeplant.
Hierbij dient men rekening te houden met
het feit, dat elke rozenstruik in Portland
honderd bloemen in een jaar levert hier
ongeveer twintig soodat Portland elk jaar
25,000,000 rozen kan voortbrengen.
Met die rozen maakt men rozenwater, dat
duur verkocht wordt, en aldus eene rijke
bron van inkomen wordt.
Burgomeester. M. Massart is burge
meester benoemd, te Forêt (Luik).
Enregjctrementen en Domeinen. Be
noemingen M. Dieriok, ontvanger van het
enregi8trement on der domeinen te St-Quen-
tins-Lennick, is ontvanger der rechterlijke
akten en domeinen benoemd, te Leuven.
M.Breg, ontvanger van het enregistrement
en der domeinen te Erezée, wordt in hetzelfde
ambt benoemd te St-Hubert.
Wetenschappen ep schoone Kunsten.
Het Staatsblad kondigt een Koninklijk Besluit
af, waarbij eene Hoogere Beschermingskom
missie, ingesteld wordt, voor do tentoonstel
ling van Charleroi in 1911.
Onderwijs. Te Londerzeel wordt een
onderwijzer gevraag L Traktement 1100 fr.
Aanvraag aan de gemeenteoverheid vóór
27 September.
Eene aardbeving.
Uit deTanganikastreek wordt gemeld dat
eene geweldige aardbeving te Albertstad
heeft ulaats gehad. A) de huizen van den poot
hebben er door gelet:*», doch de prachtige
kerk der Witte Paters, te Boude wijnstad
opgericht, heeft goed weerstand geboden.
Sterfgeval.
De Z. E. Pater Pedron, overste der mission-
narisscn van Fransch-Kongo, meldt het over
lijden van M. Albrecht Courboin, briefwisse
laar van de Tribune Congolaise te
Mtöngo.
De Kongoboot gestrand.
Zondag avond werd te Antwerpen het ge
rucht verspreid, dat de Kongoboot Albert-
ville bij het uitvaren der monding van den
Kongostroora op eene rots zou geloopen en
gestrand zijn. Er zou stoffelijke schade, doch
seene persoonlijke ongelukken zijn.
Maandag namiddag is te Antwerpen een
telegram toegekomen, meldende dat de Al-
berlville op eene rots gelooper. is tusschen
Matadi cn Boma. De boot schijnt, groote scha
de geleden te hebben, doch zet niettemin zijne
reis voort. Hij is met 2 1/2 dagen vertraging
te Grand-Bassam voorbij gevaren.
Al de passagiers genieten eene goede ge
zondheid.
Volgens oen telegram van den kapitein be
vond de loods van Dongo zich aan boord van
het schip, toen het ongeval plaats had.
De boot zal met groote vertraging te Ant
werpen aankomen.
Op het oegenblik dat Roosevelt van zijne
kieeomreis terugkeert, in 't vooruitzicht der
aanstaande presidentsverkiezingen der Ver-
eenigde Staten, komt zijn Republikeinsch
leger eene gevoelige nederlaag te ondergaan.
In de kiesomschrijving van Maine werden
de ^"pnhhi -ïnsche kandidaten, met deu
staatsgouverneur, M. Fernald, aan het hoofd,
op lieel de lijn geklopt.
Maandag morgond, toen slechts 107 bu-
reelen gekend waren van de 628, had de
Republikcinscho gouverneur, M. Fernald,
sircli's 16,111 str-mmen belcotn»n, terwijlM.
Plaistedd, demokraat, er reeds 20,505 had.
To Quennebec-County, verblijfplaats van
M. Plaistedd, behalen de demokraten eene
kolossale overwinning.
Vroeger was Quennebec-County steeds
Republikeinsch.
Dinsdag was de ontgoocheling in het repu-
blikeinsche kamp zeer groot.
De demokrati8che kandidaten behalen
overal in de kiesomschrijving der Maine eene
groote overwinning.M.Plaistedd zal minstens
5000 stemmen meerderheid hebben voor den
gouverneurszetel,
Het Republikeinsch orgaan The Mayne
teekent de kiezing der demokratische kandi
daten cn de nederlaag der republikeinen aan.
Na de bluffrois van Roosevelt, ziet het er
eerder armoedig uit met de republikeinen.
Duitsohland. De Vorwarts deelt den
verderen uitslag mee van haar onderzoek
over het jongste bericht, als zouden er in
Duitschland en in Engeland motor-monitors
in aanbouw zijngewapend niet twee kanon
nen van buitengewoon kaliber.
Ondanks logenstraffingen en in 't belache
lijke trekhenhoudt de Vorwarts staande
dat haar bericht nauwkeurig was en het een
onbetwistbaar feit is, dat beide landen teer
ken aan oorlogschepen van dit slag.
De kanonnen zullen 17 duims zijn, terwijl
de zwaarste kanonnenop de Dreadnoughts
voerhanden, slechts 14 duim zijn.
Men maq in herinnering brengen dat
Krupp's Berlijner orgaande Noueaten
Nachrichten, over eenige weken melddedat
Duitschland eerlang een kanon zou bezitten
van recordsterkte en duurtijd. Dii zou zoo
wat het bericht der Vorwarts bevestigen.
Spanje. De sultan heeft besloten Moha
med el Mokri met eene volmacht naar Ma
drid te zenden, ten einde spoedig tot ovet
eenkomst ie komen over de vei'schilligs ge
schilpunten met Spanje.
M. Canalfjas, hel Spaansch kabinets-
hoofd logenstraft officieel de verklaringen
welke hij zou gedaan hebben aan eenen Ita-
liaanschcn dagbladschrijveraangaande het
antwoord van de Spaansehe regeering op de
laatste nota van het Vatikaan, verklaringen
welke in Spanje eene zekere ontroering ver
wekten, daar de woorden welke Canalqjas
in den mond teerden gelegd,oneerbiedig wa
ren ten opzichte van den II. Stoel.
Door die officiëelc logenstraffing, geeft
minister Csinalejas eene zekere voldoening
aan den Heiligen Stoeldie terecht had ge
klaagd over de zonderlinge handelwijze van
het "Spaansch kabinetshoofddie er op uit
scheen te zijn zekere zaken aan de drukpers
medetededen,welke kieschheidshulvegeheim
moesten blijven.
Griekenland. Logenstraffing. Het
bericht betreffende de versterking der Örick
sehe troepen aan de grens en botsingen der
Turksche troepen met Grieksche benden
wordt thans tegengesproken.
Turkye. Turkye breidt nog altijd zijne
oorlogsmacht meer en meer uit.
De Turksche bestellingen van kanonnen
en ander oorlogsmaterialen worden
Duitschland gedaan.
Griekenland integendeel wendt zich tot
Frankrijk om zich oorlogschepen aan ie
schaffen.
De Turksche bladen gaan voort metFrank-
rij/t aan te vallen. Zij verklaren dat dii land
hun eene leening wil opdringen. De jonge
Turken, allen vrijmetselaars, werden vroe
ger door de moortelbroeders van Frankrijk
met opene handen ontvangen en het was on
der het zingen der Marseillaise, dat de jonge
Turken, ondersteund door Frankrijk het
bewind der oude Turkenwelke geene vrij
denkers warenomverwierpen. Nu echter
zijn de zaken zeer veranderd en het is met
zekere vinnigheid dat de pers van beide lan
den aanvalt.
Voor wat het inwendige van Turkye be
treft, de regeering van 7 urkye kan hoege
naamd op de openbare macht niet rekenen.
Het feit der beleediging van den Italiaan-
schen gezant ie Konstantinopel bewijst dat
de gewapende macht zelfs toilleheurig te
werk gaat.
DE VOLKSSTEM
het best ingelichte volksdagblad op poli
tieksociaal, rechterlijk en sportief ge
bied, verschijnt dagelijks rond 5 uren.
Van nu af tot Nieuwjaar host De
Volksstem slechts 2,50 fr.
Men schrijft in op alle postbureelen van
het land.
De afdeelingen.
Wij hebben in ons vurig nummer in hot
kort verslag gegeven over de algomeene ver
gadering. Thans geven wij het bijzonderste
weer der 6 afdeelingen.
Bij de werklieden- bakkers.
Er werden door hen 4 wenschen uitgedrukt.
1. Zij verzoeken de Kamers om arbeidsre
geling in do bakkerijen.
2. Zij vragen afschaffing van alle nachtwerk
in alle bakkerijen. De werklieden-bakkors
kunnen gebezigd worden tusschen 5 ure
's morgens lot 9 ure 's avonds. Do werklio-
den noodig om 't brood te bereiden, zullen
echter kunnen gevraagd worden van 4 uren
's morgens, maar slechts 6 dagen op do 14.
3. Afschaffing van alle Zondagwerk.
4. Om allo inbreuken te voorkomen, vra
gen zij uitbreiding van het werktoezichl.
De afdeeling der Beroepsverieni-
glngen.
Wij spraken reeds over 't merk weerdig ver
slag van Pater Rutten. Zijne wenschen be
treffende de propaganda wei den aangenomen.
De Werkbeurzen.
E. H. Vossen brengt hierover een verslag
uit. De werkbeurzen moeten stounen oo de
beroepsverenigingen
Het bijzonderste punt dat de verslaggever
aanraakt, is dat de werkbeurzen zich in ver
bond moeten vereenigen.
De Werkmanskringen.
E. H. Van den Heuvel, verslaggever,
drukt den wensch uit dat buiton het werk
van volksvermaak, ook werk zou gemaakt
worden ton Toordeele van do maatschappe
lijke inrichtingen. Een groep loden zou zich
vooral moeten bezig houden met hot versprei
den der katholieke volksbladen.
Volksvertegenwoordiger Delporte is er
voor in do katholieke Werkmanskringen,
ronduit te komen voor do katholieke propa
ganda. Do onzijdige bonden worden toch
allen vroog of laat socialistische of liberale
boudou.
De Volksvoordrachten.
M. Bouvier drukt verscheidene wenschen
uit, waar wij vooral dezen in opmerken, die
betrek heeft op het geven der voordrachten
bij middel van lichtbeelden.
Maatschappelijke vrouwenwerken.
Vele Damen zijn aanwezig in deze afdee-
liag.
Mej. Gappe, van Luik, spreekt over de
studiekringen voor vrouwen. Mej. Carlier,
van Nijvel, over de patronaten voor jonge
meisjes. Mevrovw de barones van Rollart do
liertaing, over de boerinnenbonden. Mej.
Govaerts, van Brussel, over de beroepsver-
eenigingen voor vrouwen. Mej. Joris van
Brussel over dc begrooting van eeno arbeid
ster. Mej. De Vreeze, van Gent, over het
huishoudelijk onderwijs voor arbeidsters.
Mej. Do Voghel, van Brussel, over de ont
volking van den builen en Mevrouw de baro
nes Nicaise, van Brussel over de vrouwelijko
mutualiteiten.
's Maandags werden do werkzaamheden
voortgezet. Verschoidono verslagen werden
voorgelezen over de werkmanswoningen, do
uilwijking naar don vreemde, over de ver
schillende verzekeringen, enz.
's Avonds had or een prachtig nachtfeest
plaats.
Zoo eindigde de Belgische Volksbond zijn
16'1* jaarlijksch Congres. We hebben kunnen
vaststellen, dat het een schoonen bijval heeft
mogen genieten.
FRANKRIJK
Laffe moord op een nlet-stakar
Een niet-staker, Donge genaamd, werd
aan de Dokken van Havré aangerand door
een twintigtal stakers. Zij grepen hem vast
cn mishandelde hem tot hij bewusteloos was.
Dan wilde zij hem in 't water werpen, doch
policieagenten konden hun zulks beletten en
drie dor aanvallers werden aangehouden.
's Anderendaags werden er nog drie aange
houden.
Uit het onderzoek bleek dat de werksta
kers in eene algemeeno vergadering besloten
hadden de niet-stakers to vermoorden, en
daartoe twintig hunner haddeo uitgekozeü
om het vonnis te voltrekken.
Vier personen verdronken
Eene sloep waarin acht personen hadden
plaats genomen, is onder de brug van Augera
door eene sleepboot aangevaren.
De acht inzittenden vlogen in het water en
slechts vier konden gered worden.
Doodelijk automobielongeluk.
Do familie Fontaine, van Parijs, deed een
uitstapje per automobiel in de omstreken van
Melun, toen in eone daling der baan, de auto
mobiel ton gevolge eener verkeerde zwenking
in een ravijn stortte.
De echtgenooten Fontaine werden erg ge
kwetst hun dochtertje had hare redding te
danken, aan het feit dat zij met het haar aan
eenon boom bleef hangen. De 12jarige soon
word de borst verpletterd en bezweek twee
uren later.
Echtelijk drama.
De echtgenooten Santini, van Villerupt,
kregen twist, omdat het eten hunner kost
gangers niet gereed was.
Santini bracht zijne vrouw oen oorveeg
toe, waarop deze hem eene flosch op het
hoofd verbrijzeldo.
Do vrouw vluchllo dan naar boven, doch
Santini achtervolgde haar en bracht haar vier
dolksteken in de horst too.
De vrouw bezwook kort nadien.
DUITSCHLAND
Valschmunters.
Aan de Russische grensstatie Alexandrowo
ia een vreemdeling in hechtenis genemen, dio
in een koffer mot dubbelen bodem voor
150,000 roebels valsch papieren geld bij zich
