Ter ted verwfteld
De ziekte der Koningin.
'T EEN EN T ANDER
Eene rechterlijke dwaling
«2» <fc»
AG-BLAJD
Bs Jezuïeten
IS it onze üolosïïe.
De geheimzinnige misdaad te Parijs
Zestisr.de jaargang n' 800. 9 87
bkxü5«m ii <ii 11 iLWM—»K»M»nwpw—a»s——a
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Vrijdag Dccsmbei' ISIO
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in allo poslburceten van liet land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. «1}
BUREELEN
TE &&5LST
Kex'lcstraat,
Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nuffel-De Gendt.
TE BRUSSEL
S30, Kaachvschec» Steenvic^, £38,
AANKONDIGINGEN:
Kt. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,G0
3° blndz. (groote regel) fr. 1,00
4® bladz. (kleine regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 2.00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 3,00
Recht, hers tell, (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Voor alle aankondigingen. zich wrndrn
E. TAMittSAU, 217, dc AS erode straat, Brussel.
De afschuwelijke moord gepleegd
te Havre op den werkman Dongé, door
eenige werkstakers, heeft voor hetce-
recht zijn verloop gehad. De slakéïs,
welke den aanslag hebben gepleegd of
er hebben aan medegeholpen zijn ver
oordeeld tot vijftienjaren en acht jaren
dwangarbeid. Maar er is een gewich
tiger feit, waarop wij thans de aan
dacht roepen, Do opstoker van het
syndikaat, hij die het hoofd is geweest
die den arm der verdwaalden of uitzin-
nigen heeft gewapend, hij die de sta
kers heeft opgehitst, opgejaagd,aange
vuurd, hij die meende'straffeloos zijne
verschrikkelijke misdaden te mogen
uitoefenen, Durand, de groote aan
voerder van de geheime syndikale
rechtbank, die Dongé ter dood veroor
deelde, omdat hij aan het werk wilde
blijven, omdat hij medelijden had voor
vrouw en kinderen en hen niet wilde
blootstellen aan zwarte armoê en bitter
verdrietDurand heeft thans loon naar
werken gekregen. Hij die de groote
schuldige is van de dood van don on-
gelukkigon huisvader Dongé, hij is
door het Assisenhof van Rouen nu zelve
en dit met recht en billijkheid, ter
dood veroordeeld.
Wij zoggen met recht en billijkheid
en dit zoggen wij niet met een gevoel
van blijdschap, maar wel met 't gevoel
van ware rechtvaardigheid. Weikoe,
Durand veroordeelt een braven huis
vader, die hom persoonlijk niets mis
daan heeft, tot de dood Durand is de
schuld dat arme kinderen hunnen bra
ven huisvader verliezen dat een dier
bare echtgenoot wordt weggerukt van
de zijde van eene welbeminde vrouw
en zulke misdadiger zou men niet voor
beeldig moeten straffen
Wij zijn geene verdedigers of warme
aanhangers van de doodstraf,maar zulk
eene misdaad echter verdient voorze
ker de strengste strafen daarom moet
de doodstraf, in die landen waar zij
bestaat, tegen zuiko afschuwelijke,
monsterachtige misdaad ook aange
wend v orden.
Le I'euple schrijft met gloeiende
verontwaardiging tegen dit uitgespro
ken vonnis. En het zou ons niet ver
wonderen, dat, zoo de doodstraf wordt
voltrokken, Durand ook weer een
tweede Ferrer zal worden.
Gansclie kolommen worden den mis
dadiger, den wreeden moordenaar toe
gewijd. Doch blikken wij eenige weken
terug in het verleden. Op de ver
foeilijkste, op de verschrikkelijkste
wijze werd de arme Dongé doodge
marteld door die roode monsters. Wij
hebben het in den tijd geschreven
toen vonden de socialistische bladen
geene plaats om over dien onmensche-
lijken aanslag te spreken en het was
in een eenvoudig artikel, zonder de
allerminste verontwaardiging, dat Le
Peuple van Brussel, over het geval
sprak. Nu echter zijn de rollen omge
keerd. Nu hebben het van eigen de
klerikalen gedaan hoe wel hot bijna
zeker is dat er tusschon de gezwoornen
en de rechters van Durand ge^ne of
zeer weinige katholieken waren,zooals
er oolc weinige katholieken waren tus-
schen do rechters van Ferrer
Het socialistisch orgaan stelt zich
nu wederom aan als de groote rechter
van de aardsche aangelegenheden; zijne
partij is de partij van broederliefde en
verdraagzaamheid. Het gaat er met
alle donders op los op den rug van de
katholieke en ook antikatholieke maar
i niet socialistische bladen. Niet zij, do
socialisten, zijn de beulen, de moorde
naars, maar wel de behoudsgezinden,
de antirevolutionnairen, do rechters en
de gezwoornen. De socialisten immers
is alles toegelaten, al wat zij doen, is
welgedaan. Ja, Heeren socialisten, bij
u cn uwe slaven, uwe ongelukkige
verdwaalden, kan dit waarheid zijn
maar dit is in geene deele 't geval hij
de andere menseheu, hij de vrije man
nen, hij de verstandige werklieden cn
burgers. En God zij dank dezen zijn
toF nog toe de overgroote machtige
meerderheid. Wij liehhen ons hart
voelen bonzen van oninhoudbare ver
ontwaardiging, toen wij destijds de
afschuwelijke slachting vernamen, die
uwe roode hondgenootcn van Le Ha
vre hadden gepleegd op een weerloo-
zen werkzamen werkman en deftigen
huisvader. Thans dat wij de ter dood
veroordeeling vernemen van den groo-
ten schuldige, nu straalt ons wezen
niet van vreugde, maar we moeten be
kennen, dat ftoe pijnlijk de doodstral
ons nok valle, wij gelukkig zijn vast
te stellen, dat voor het algemeene wel
zijn van do menschelijke maatschappij,
do opperste aardsche straf aan den
moordenaar wordt toegepast. Uwe
verontwaardiging, heeren socialisten,
komt hier riiet op hare plaats uwe
partij, die niet anders doet dan haat
en nijd ouder de klassen der maat
schappij verspreiden, die haar be
staan te danken heeft aan het aanvuren
van de hatelijkste driften zij ook deelt,
in de verantwoordelijkheid van do
vreeselijke moord. Zij is de partij van
haat en nijd en wraak. Wij katholie
ken, stellen daarover de kristelijke
liefde. En zeggen wij om wille der
rechtvaardigheid en der goede orde in
de maatschappijdat de rechtbank goed
heeft gedaan de doodstraf uit te spre
ken het is echter een gevoel van diep
medelijden dat ons bezielt tegen de
veroordeelden. Mochten toch de oogen
der verdwaalde menseheu eindelijk
opengaan
gesteld om onderzocht le worden wegens
lichamelijke oorzaken op liet oogenblik dat
de manschappen hunner klas onder de wa
pens werden geroepen. 228 werden goedge
keurd voor don dienst'7 werden afgekeurd
52 kregen een verlof van 1 jaar 84 kregen
een verlof van 3 maanden om zich volkomen
te herstellen 25 worden nog onderzocht 2
zijn gestorven en 2 deserteerden.
Eens etsectyje u-ede wan Kei-
ier Wilhelm. Bij de inwijding der
nieuwe technische hoogeschool te Breslau
hield do Keizer eene redevoering, waarin hij
zeide Het is geen toeval dat de geweldige
vlucht van ons industrieel leven inet de snel
vooruitgaande ontwikkeling van liet tech
nische hooge onderwijs evenwijdig loopt.
In do hoofdstad van Silezië zijn do voor
waarden voor een succesvol werken der
technische lioogeschool in ruimo mate aan
wezig.
Al wie lder zoekt en onderwijst, doet liet
met zijn blikken op God den Heer gevestigd.
Wie kier studeert, zij zich steeds bewust, dat
liij geroepen is om eens als leiders op econo
misch sociaal terrein op te treden on een
voorbeeld te. zijn van trouwe pliclitvervullieg
jegens den koning ea hot vaderland.
De arbeid, die voor het geheele land ge
schiedt, is de gewen sekte.
Voor zulkeu arbeid wijd ik dit gebouw in.
Logsnsts-afftïijj. Eenige liberale
bladen hebben liet gerucht verspreid dat do
Belgische regeering van ziu was eene belas
ting te stellen op den tabak dat gerucht is
van allen grond ontbloot.
A
Vsf'jas^ïïig- 2 December 1865.,
Do Monileur raeldt dat er onrust heerscbl
over den toestand der gezondheid van don
Koning Leopold I.
Do heer Dupont,
een dor hoofdmannen van do liberale partij in
den Senaat, heeft voorgesteld een gedeelte
van het adres in antwoord op de troonrede
te vervangen door iets van zijn maaksel, in
hetwelk de algemeen© soldatendienst of alle
man soldaat wordt voorgestaan.
Daarin wordt gezegd, namelijk
u Er blijft nog over den krijgsdienst te
vollcdigen door dc algemeenmaking
De kiezers, die voor de liberalen stemmen
weten dus dat zij meteen stemmen voor
alleman soldaat.
Dat zo dal niet vergeten
SoSdaten inden sohouwfourg
Is het verboden aan soldaten in den
schouwburg plaatsen te bezetten waar zij zou
den kunnen naast officieren of onderofficieren
plaats nemen
Hoe het*ook zij, aan een soldaat werd in
een schouwburg te Antwerpen de toegang tot
de benedonplaatsen ontzegd, zoogezegd
krachtens een militair reglement.
Aan den minister van Oorlog werd hier
over door het Kamerlid Terwagne uitleg ge
vraagd.
Do minister van Oorlog verklaarde dat er
geen enkel reglement of verordening bestaat
die aan soldaten verbiedt in don schouwburg
plaatsen le bezetten naar beliefte.
Vlaiamschü Hoogcschooluit
Naar men ons meldt, zal
men binnenkort to Leuven eene afdeeling
van Vlaamsche Hoogeschooluitbreiding en
van Vlaamsch secretariaat stichten, tot steun
der Vlaamsche zaak die meer en meer uit
breiding neemt en voortgang maakt.
Bond der Katholieke Turn
en Wapenmaatschappijen.
De jaarlijksche bondsvergadering zal plaats
hebben te Brussel, in hot lokaal van liet
Werkmanshuis Locquenghienstraat, 28,
op 4 December, ten 10 1/2 uie namiddag.
De kringen worden verzocht er zich te
doen vertegenwoordigen door twee afge
vaardigden voorzien van identiteitskaarten
welke hun door de zorgen van het bondsso-
cretariaat zullen toegezonden worden. Hot
bestendig bestuur zet do kringen aan, leden
van hun bestuur naar de vergadering te
zenden, daar deze vooral van bestuurlijken
en niet var. technischen aard.
Over de laatste militielich
ting. Vier honderd soldalen werden uil-
Al wie zich abonneert op het
dagblad DE VOLKSSTEM voor
het jaar 1911, zal het blad van
heden af tot Nieuwjaar gratis
ontvangen.
V
Verleden Maandag word do Z. E. P. Ga-
bral, provinciaal der Jezuïeten in Portugal,
door den li. Vader in bijzonder gehoor ont
vangen. Pater Brandi, die do Civilta Galto-
lica bestuurt, vergezelde hem. De H. Vader
ontving toen oen afschrift van het protest
dat door de Jezuïeten uit Portugal aan hel
Portugeosche volk is gestuurd.
Pater Gabral verblijft tegenwoordig in
Madrid, hoofdstad van Spanje. Hij zelf heeft
het proslet onderteekend. De Jezuïeten doen
er al de. gewelddaden in uitschijnen, waaraan
zij persoonlijk zijn onderhevig geweest. Zij
beschrijven er hunne uitdrijving en de ver
beurdverklaring hunner goederen, alsook de
slechte behandeling waaraan zij werden on
derworpen. Om hunnen naam en faam te
bevlekken, deed men slechte schepsels in
hunne gevangenissen binnendringen
De Jezuïeten teekenen insgelijks verzet aan
tegen al de lasterlijke beschuldigiugen tegen
hen uitgebracht en voornamelijk tegen die
lastering dat zij wapens zouden hebben ver
borgen gehouden in de onderaardsche gan
gen van het college van Gampoledo. In heel
liet college waren er juist tweo oude jacht
geweren le vinden, welke nooit zijn gebruikt
geworden door de Jezuïeten.
Maar er is meerDe zoogezegde Jezuït
welke men heeft gevonden met do wapens in
do bar.!, was een opstandeling, een op
roermaker die zich meester had gemaakt
van den soutaan van een Jezuït en dien over
zijn «lenu» van burgerwacht had geworpen.
Do Jczuïtcn protesteoreu bovendien legen
de beschuldiging dat zij stolling hadden ge
nomen in de -politieke twisten in Portugal,
en legen de aanklacht dat zij een waren af
keer zouden aanleeren tegen de republiek.
Die laatste boschuldiging steunt vooral op
niels, want het is bijzonderlijk in do repu
blieken van Noord- en Zuid-Amerika dat wij,
Jezuïlen, onze bloeiondste gestichten hebben.
Voor onze a aden en voor onze boleedigcrs,
zeggen de Jezuïeten, hebben wij niets anders
dan gevoelens van medelijden en vergiffonis.
Dit protestschrift zal terzeifdertijd worden
openbaar gemaakt to Rome on to Madrid.
Zonder wij fel zal het eene overgroote out-
roering verwekken. De liberale cn socialis
tische dag- cn weekbladen, die hier zoo vole
harde maar evenzoo vele valscho beschuld-
digingen hebben nagepraat,zouden do eersten
moeten zijn om dit schrijven van do beschul
digden mede te doelen. Doch daar verwachten
wij ons niet aan. Sinds langen tijd kennen wij
do eerlijkheid en de waarheidsliefde van onze
goddeloozo dweepers menschen bekladden,
ja dat welmaar menschen hunne gestolone
eer wedergeven, dan nooit Zulke handel
wijze echter is voor hen zelve httOfte grootste
veroordeeling l
De visscherijkwestie
Men heeft good nieuws ontvangen van de
missie naar Kongo gezonden, om er do vis-
scherij te bestudoeren aan do monding van
den stroom.
Het is vooral noodig liet getuig te volma
ken, om zooveel mogelijk te kunnen visschen
en vervolgens den vischrijkdom niet uit te
putten.
M. D'IIondf, do hoofdman der zending, en
de visschersbazen Labbeko en Van Hyfto,
genieten de hoste gezondheid en zijn voorloo-
pig gehuisvest te Banana. Uit hunne eerste
proeven, sedert 14 dagen in do baai van
Banana gedaan, blijkt dat de visch overvloe
dig is. Maar de haaien langs den zeekant en
de krokodillen langs den oever van den
stroom zijn er talrijk, waardoor het gevaar
lijk zou zijn zonder boot te visschen.
Het hoofddoel dor zending is aan do tal
rijke negers-arbeiders levensmiddelen te ver
schaffen. Maar ton gevolge van do warmte,
kan de verscbe visch slechts enkele uren be
waren, wat voor gevolg lieoft dal de negers
zich over hot algemeen voeden met gezouten
of gerookte visch. Gezouten visch is niels
waard in de warme landen wat de gerookte
visch betreft, welke in Kongo verbruikt
wordt, deze komt grootendeels van de Portu-
geesche kusten van Mossamédès.
Deze visch is echter slecht bereid en van
geringe hoedanigheid.
Het ware dus zeer voordeelig zich niet
meer te moeten bevoorraden in den vreemde,
en pogingen te doen om dat voedsel in onze
Colon ie le verbeteren.
Het is met dat doel dat onze visschers een
volledig rookstelsel, van 18 kubieke meters,
dat 600 kilogr. visch kan bevatten, hebben
medegenomen naar de kolonie, en ginder de
rookerij met goed gevolg hopen toe te passen.
>/V
Staatkundig Overzicht
Frankrijk. In den Franschen Senaat is
een wetsvoorstel neergelegdter beteugeling
van de zedeloosheid.
Daar het wetsvoorstel uitgaat van het
gouvernement zelf moet de toestand er dus
dank aan plicht Ondericijs cn godde
loosheid, zeer ellendig zijn.
Ierland. De Jersche Home Rule ontmoet
nu ook reeds tegenstanders in Ierland zelf
de protestanten.
Deze willen onder geen voorwendsel van
een Parlement te Dublyndaar het lerscfi
Parlement eene sterke katholieke meerder
heid zou hebben. De Ierschc protestanten
blijven liever onder Engelsch gebied, dan
onder het bewind der katholieken.
M. Redmondnationale leiderheeft die
onvadeHandschgezinden eens goed op hunne
plaats gezet, en verklaarddat de kwestie
van dc Homo Rule enkel uit nationaal oog
punt en niet uit een oogpunt van eerediensi
moet aanzien worden.
Turkye. Ten gevolge der werking van
de partij Eendracht en Vooruitgang, vreest
men dat eene minslerieele krisis zal uitbre
ken. Men spreekt ook van eene scheuring
tusschen de verschillige gouvememcnteele
groepen. Het zal in alle geval toch de partij
Eendachten Vooruitgang zijn, die de nieuwe
ministers zal mogen leveren.
Amerika. M. Hale, leider der Rcpubli-
keinsche partij in de Vcreenigde Staten van
Noord-Amerika, heeft verklaard dat geen
enkele bijzondere maatregel zal besproken
worden gedurende den aanstaanden zittijd.
Zelfs de kwestie der toltarieven sou onaan
geroerd blijven.
Mexico. Men zal straks waarlijk niet
meer weten, wat te denken van den toestand
in Mexico. Gisteren werd gemeld dat de gou
vemementstroepen de oproerlingen uiteen-
gekegeld hadden.
Thans bericht men dat de revolutionairen
machtiger dun ooit zijn, en dat hun aan
voerder, Madeiromaatregelen neemtom
een hes/issenden slag te slaan.
Wat er nu eigenlijk waar is, zal men
moeten afwachten.
Van Dorpe bevestigde dal hij den avond
vóór do aanranding den Dr. Bcereus, die bij
zijne zioko zuster kwam, om (3 1/2 ure had
uitgelaten en noemde een persoon, die om
9 ure def avondshogin zijn huis was geweest.
De verklaringen dor getuigenlen laste werdou
echter op zoo bevestigende wijze gegeven, dat
de gezwoornen, tegenover de algemeono
loocheningen van de beschuldigden, alle drio
plichtig verklaarden.
Eene kennis van De Knoef had echter ge-
legd, als zij mij ontbieden, weet ik van
niets. Dit werd door een gendarm gehoord
en was het vertrekpunt voor een nieuw on
derzoek, dat na do verwerping der voorzie
ning in verbreking te Leuven aangevangen
werd, en eindelijk uilliep op de verklaring
van De Kneel, dat Van Dorpe er niet hij
geweest was
Dinsdag over acht dagen werd Van Dorpe
die over zijn verblijf in het gevang van
Leuven niet klaagt. hij werd er altijd
goed behandeld, zegt hij, maar weende heel»
dagen met De Kneef in een gewonen wa
gon, geen celwagon, onder bewaking van
vier gendarmen naar Gent gebracht.
Hier heeft De Kneef voor het parket zijne
verklaring herhaald en de tweo personen ge
noemd, die met hem en met Kesteloot de
misdaad zouden bedreven hebben.
Maandag werd Van Dorpe door den hoofd
gevangenbewaker verwittigd, dat hij mis
schien weldra in vrijheid zou gesteld worden.
Kort daarna werd Van Dorpe naar hot» bu
reel van het gevang geroepen, waar hem
zijne invrijheidstelling werd medegedeeld
men telefoneerde naar eon gebuur van Van
Dorpe, om zijne kleederen te doen brengen,
en kort daarna verliet bij het gevang.
Men kan denken hoo gelukkig zijne zieke
lijke vrouw, zijne kinderen en zijn oude
vader waren.
liet is de vader van Van Dorpe, die dade
lijk na de veroordeeling, overtuigd van de
onschuld zijns zoons, na lang schrijven en
door tussclienkomst van den hoer Maenhaut,
volksvertegenwoordiger, eindelijk het tegen
onderzoek wist to doen instellen en de iuvry-
heidstelling van Van Dorpe verkreeg.
Van Dorpe, die schoenmaker is van stiel,
wil zich weer aan het werk zetten hij rekent
er natuurlijk op van de regeering eene scha
deloosstelling te bekomon, voor zijne wille
keurige gevangzetting, en zou dan eene
schoenmakerszaak beginnen.
Alfons Van Dorpe, die Maandag avond losge
laten werd, heeft gisteren aan een Gentschen
konfrater verleid hoe hij in do zaak betrok-
ken werd. Zijne heide medebeschuldigden die
hoopten dat zij door loochenen zouden ontko
men, hielden van het eerste oogenblik vol,
dat zij onplichtig waren, alsook Van Dorpe.
Deze had getuigen aangebracht, die hem tot
's avonds 9 ure nog tehuis gezien hadden,
terwijl de traders reeds met den ,tram van
3 1/2 uro naar Aalter vertrokken waren een
aantal getuigen echter verklaarden be
paald en onder eed dat Van Dorpe een der
vier mannon was, die zij op don tram en in
hel dorp gezien hadden.
Do toestand der Koningin blijft goed.
Woensdag avond vernamen wij nog, dat er
in den toestand der Koningin geene merk
waardige verandering gekomen is.
Woensdag avond werd het volgende bul
letin afgekondigd.
Goedo dag de koorts neemt regelmatig
af. n Gel. Stiénon, Lo Bocuf.
De gravin van Vlaanderen heeft Woens
dag, bij do opening der tentoonstelling van
Vrouwelijke Kunst, aan bare omgeving het
volgende verklaard
Wij zijn zeer gelukkig. Do laatste bo-
richten zijn bepaald good, cn alle onrust ia
verdwenen. Het was ten andere, de ziekte
zelf niet, die ons verontrustte, doch het wa
ren do verwikkelingen die er onverwachts
konden uit voortspruiten en welke thans,
naar het schijnt niot meer te vreezen zijn. r
Wat ook nog bijdragen moet, om ons ge
rust te stellen, is, dat men zich in het paleis
van Brussel en in het kasteel van Lakon niet
meer inschrijft, bij het afhalen der berichten
over do doorluchtige zieke.
Alles is dus op goeden voet en menig Bel
gisch hart, zal opgetogen van vreugde deze
lijding vernemen.
De moordenaar aangehouden
Kapitein Moynier, die oonige dagen go-
leden, te Parijs,zijne verloofde, Mej. Olivier,
vermoordde, is gistoron namiddag aange
houden.
De moordenaar had zich geheel onkennelijk
gemaakt, door haar en knevels af to snijden.
De aanhouding had plaats in het ministerie
der marine, waarheen Meynier zich begeven
had, om een ingenieur, M. Labopie te spre
ken...
Deze was in zijn bureel niet en kapitein
Meynier gaf zijn kaartje aan den huisbe
waarder. Deze doed on middel ijk do policie
verwittigen on kort nadien toen kapitein.
Meynier meende te vertrekken, werd hij
in hechtenis genomen.
Hij bekende onmiddolijk dat hij de gezochte
was en bood geen tegenstand.
Hij vroeg enkel dat men hem aan de
nieuwsgierigheid der menigte zou onttrekken.
Hij werd onmiddelijk por rijtuig bq M.Ha-'
mard, policieoverste, gebracht. Aan deseai
