*VV" sustrom.?
'T EEN EN 'T ANDER
0NN00ZELE SNULLEN
Zestiende jaargang nr 800. IG8
Zaterdag 3 December 1910
3ZD C3r 33 I_a A. ID
BestuurderJ. \'an Nuft'el-De Gendt.
Voor ami: awkondiginokx, zini wenden:
E. TfiWIHfAU, 217, de Mécodcstraat, Brussel.
Onze Handel met Holland
Dokter Willem Rommelaere
Landbouwbelangen.
Bemesting der Weiden-Boomgaarden.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
frj
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postLureclcn van liet land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds.
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. i'%
BUREELEN
TE BRUSSEL
239) Uaachtschen Skenwefj, 239.
TE AALST
Kerkstraat, O.'
Telefoon 114
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 LI. tos-) fr. 0.60
3® Liludz. (groote regel) fr. 1,00
4® bladz. (kleine regel) fr. 0,30
l'inanc. aankon.'(per regel) fr. 2,00
Rcklamen (per regel) fr ?,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 3.00
Hecht, herstel!, (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Wij hebben over een paar dagen
doen uitschijnen aan wat aanvallen de
lieer Staatsminister Woeste is bloot
gesteld. Gelijk een troep bezetenen,
vallen do beide linkerzijden hem aan.
Wij gaan nu de redenen uiteenzetten
van die verwoede aanrandingen.
Tijdens de laatste krijgswet heeft
M. Woeste met de meeste kracht zijne
overtuiging verdedigd. Er heerschte
toen in de vijandelijke rangen eenc
overgrooto vreugde, omdat de zoo noo-
dige eendracht in de katholieke partij
gebroken was. Doch wij stonden voor
de Kamorkiezingen, en de tegenstre
vers, door eene groole politieke onbo-
hondigheid, vatten voor de kiezing de
schoolpolitiek aan. Heer Hubin ver
klaarde dat het kind den Staat toebe
hoorde. Tegen dit wreed gedacht ant
woordde heel de rechterzijde: het kind
behoort zijne ouders en niet den Staat!
Jn den loop van dit debat werd de ver
zoening gesloten. M. Woeste ver
klaarde onder de donderende toejui
chingen van al de katholieke gekoze
nen, dat hij hand in hand met
M. Scliollaerl ten strijde zou trekken,
om onze katholieke scholen te verde
digen.
De kiezingen, tot de grootste ver
stomming onzer tegenstrevers en niet
tegenstaande het gouden kalf van Nij-
vef, en de ontelbare valsche persoon
lijke zinspelingen, behield aan onze
vrienden de voikomene meerderheid.
De tegenstrevers, smachtend naar
het bewind, reikhalzend naar de vetbe-
1,aaide plaatsen, daarin natuurlijker
w ijze warm ondersteund en voortge
duwd door hunne politieke handlan
gers, riepen dat wij de meerderheid
niet hadden, of toch geene voldoend e
meerderheid en dat derhalve do Ka
mers moesten ontbonden worden. Alle
ernstige menschen haalden de schou
ders op voor die grootspraak en het
bleef er bij.
De tegenstrevers waren dan zinnens
hunnen slag te slagen met de opening
der Kamers. In der waarheid hebben
zij den grootsten flater begaan, die er
kon begaan worden. De toekomst zal
dit wel uitwijzen. De bespreking van
de Troonrede is voor de tegenstrevers
op een echten sisser afgeloopen, en de
katholieken hebben met groot gemak
en veel geestdrift zegevierend den slag
gewonnen.
Tusschen de kranige redevoeringen
van Heoren Schollaert, Van den Pee
reboom, Braun, Verhaegen, Berrver
en Liebaert, beeft tocli die van den
lieer Woeste de tegenstrevers bet felst
iu de verwarring gebracht. Wij gaan
daarom met spoed een terugslag wer
pen op deze redevoering.
De Krijgskwestie behoort tot het
verleden en daar spreken wo nu niet
meer over. Het woord is daarvoor aan
de toekomst, zegt M. Woeste.
Wat onze meerheid betreft, die is
volkomen wettelijk de wetten werden
regelmatig en doelmatig toegepast en
gaven ons voor de Kamers eene meer
derheid van zes stemmen. Werpt dan
de schuld niet op de bestaande kies
wet Het meervoudig algemeen stem
recht is gestemd geworden door de re
geering in overeenstemming met een
deel der linkerzijde, waaronder de
Heeren Feron en Janson.
De Evenredige Vertegenwoordiging
insgelijks door den Heer Lorand en
zijne vrienden. Gij moet ze ons dus
niet verwijten. En zoolang de wetten
bestaan, moeten wij er ons allen aan
onderwerpen. De regeering moet dan
ook blijven, zoolang het geeno neder
laag beeft ondergaan in de beide Ka
mers. Wij zijn zeer nauw vereenigd in
de Rechterzijde en wij zijn geenszins
van gedachte afstand te doen in uwe
handen.
Volgens uw zeggen hebben wij geen
programma daar staat ons verleden
borg voor. Maar wat wij vooral ver
werpen, het is de klassenstrijd.
De aanspraak van M. Franck, die
volgens sommige liberale bladen eene
ministerredevoering genoemd werd,
kreeg van bet -Handelsblad» een kras
antwoord. Als dit eene ministerrede
voering is, dan moeten wij bekennen
dat ze formidabel licht is. Heer Woeste
zei daarom terecht Tusschen al de
nijverheidslanden bekleeden wij den
vijfden rang en in verhouding met de
bevolking den eersten
En nu over het verplicht onderwijs
Zijn er sommige leden van de rechter
zijde voor leerplicht, dan is het onder
de uitdrukkelijke voorwaarde, dat de
leerplicht niet tot den schooldwang
leidt. De statistieken vanden Engelsch-
man Rowntree, door M. Franck aan
gehaald, zijn niet ernstig. De officiëele
hulletijn der statistieken van do laatste
week geeft ons da juiste inlichting.
Ware er in 1880, onder het liberaal
bewind, 21,06 percent ongeletterd en,
in 1909 is dit getal gezakt tot 7,03 ten
honderd. De provincie waar de groot
ste onwetendheid huist, is de provincie
Henegouwen (het is ook veruit de
meest goddelooze). Wat gij ons echter
verwijt, het is niet dat wij te weinig,
maar wel dat wij te veel onderwijzen.
Wij willen door de school niet alleen
wat lezen en schrijven, maar we willen
de kinderen er tevens eenen levensre
gel geven.
Er blijft ons nog do eenmaking der
kieswetten. Daar straks kwamen dè
linkerzijden ons wijsmaken dat do
Evenredige Vertegenwoordiging be-
driogelijk en valsch is. En van den an
deren kant willen zij die bedriegelijke
Evenredige Vertegenwoordiging ook
nog toepassen in de gemeente- en pro-
vinciekiezingen 1!
Dat is niet ernstig. En daarom moet
ge beginnen ons eene betere formuul
voor te leggen.
Voor do kristo.ne syndikaten, zijn
wij bet volkomen eens met Pater
Rutten.
Wij weten wat ons van u te wach
ten staat. Daar waar gij meester zijt,
vervolgt gij de kerk en de katholieken.
Wij kennen het reglement in het hos
pitaal van Bergen. Wij welen dat geen
enkel pratikeerend katholiek een open
baar ambt kan bekleeden. Wij weten
dat de socialisten regelrecht gaan naar
de algeheele inpuinstorting der maat
schappij. Zij willen voor alles en met
alles den klassestrijd. Daaraan helpen
wij niet mee, maar met de meest mo
gelijke kracht zullen wij zulke leer
bestrijden. Vijf en twintig jaar zijn wij
aan bet bestuur en thans is ons land
het meest vrije land van de wereld.
Dat zijn de gedachten waarmede da
grijze leider onzer partij de vijanden
van onzen godsdienst en van ons volks
bestaan heeft ten plette geslagen.
Om den buitengewonen indruk weg
te nemen, vielen de beide linkerzijden
hom toen zoo hartstochtelijk aan. Wij
zijn verzekerd dat zij er niet bet aller
minst in gelukt zijn.
zecsclie hooien van lucht to ververselien,
zonder aan de oppervlakte to moeten ver
schijnen.
lie proefnemingen hebben voldoende uil-
slagen opgeleverd.
Dc ülarcenigpaaf aan boomt
van het schoolschip. lór zijn
weinig zeilbooton die van een draadloos tele
graaftoestel zijn voorzien, daar deze schepen
doorgaans naar de wereldstreken varen
waar liet wisselen van Marconigrammen
geen belang aanbiedt of aan geeno nood
zakelijkheid beantwoordt.
Hanige groole zeilschepen, die ook stoom
tuigen aan boord hebben, zijn evenwel in de
laatste tijden van een marconigraaf voorzien
en nu wordt gemeld dat de Antwerpsche
Zeevaartvereeniging dergelijke toestellen
zal doen plaatsen aan boord van bet school
schip L'Avenir.
Wanneer zal dit ophouden
I)o nieuw e krijgsschool die reeds 12 ruillioan
aan de Belgische lastenhelalers heeft gekost,
is nog- altijd niet voltooid.
Inderdaad, edn bericht, uitgaande van het
ministerie van oorlog, maakt bekend dat op
27 December zal worden overgegaan tot de
aanbesteding-dor homeubeling, en dat oene
som van 85,000 fr, hiervoor wordt voorzien.
De Nord-Fran^aisspoor-
wegmaatsehappij door den
Belgischen Staat vervolgd.
tiet is voor niemand eene onbekende zaak
dat de Noordor-Kompagnie, uit armoede aan
spoorwegmaterieel, of uit slechten wil,
honderden Ilelgische wagons en rijtuigen
ep baar spoorwegnet houdt en ze ginder ge
bruikt.
Ons beheer van spoorwegen ontvangt an
derzijds talrijke klachten van onze hande
laars over het gebrek aan voldoend materieel
in België.
Het aandringen bij de Franschen om ons
materiaal terug to krijgen moede, heeft on
ze minister van spoorwegen thans besloten,
de Fransclio kompagnie gerechterlijk to
vervolgen, en zal hij eene aauzienlijke scha
devergoeding eischcn.
Dat alleen schijnen de Franschen te ver
staan, want Dinsdag werd er reeds gauw
eene groole massa wagons naar België
terug gezonden.
Visch voor de soldaten. Te
beginnen van den 1 Januari 1911, zal er in
heel hot leger, tweemaal per week, viscli
opgediend worden aan de soldaten. Iedere
man zal 220 grammen visch krijgen men is
reeds bezig de militaire koks te leeren hoe
zij die spijs moeten toebereiden, opdat ze in
den smaak onzer soldaten zou vallen. Deze
week reeds zullen de manschappen van eeni-
ge regimenten van Gent en van Antwerpen,
visch krijgen, komende van Oostende. Mon
schat dat, als do maatregel zal algemeen ge
maakt zijn, er jaarlijks 800.000 kilo visch
zullen noodig zijn 't is dus een schoon zaak
je voor de Belgische zeevisschers, daar er
beslist is dat de visch, die aan de soldalen zal
opgediend worden, uitsluitelijk van Belgi
sche herkomst moet zijn.
Verjaringen. 3 December 1865.
De bisschoppen bevelen gebeden om de
herstelling der gezondheid van Z. M. Leo
pold I te hekomen.
3 December 1906. In het paleis van
prins Albrecht, wordt prinses Maria-Josó
door Z. E. Kardinaal Mercier gedoopt.
3 December 1815. Aankomst te Ber-
chem van vier wagens welke 48 meester
stukken door het Fransche bestuur terug
geschonken te Antwerpen terug brengen.
Klokken gelui, grof geschut. Op het schouw
burg speelt men de Vergoding van Rubens.
3 December 1832. Tachtig kanonstuk
ken openen het vuur tegen het Noordkasteel
van Antwerpen.
Belangrijke ontdekking.
Een officier der Grieksche marine heeft eene
machien uitgevonden, toelatende do onder-
Gedurende de maand Oktober voerden wij
in België 493.763 kilogrammeu boter in,
waarvan 413.942 kilogr. uit Holland komen
de. De lage warmtegraad, welke gedurende
ganscli de maand heerschte, was zeer voor-
deelig voor dat vervoer groote hoeveelhe
den dier ingevoerde boter werden op do
markten te Luik en te Brussel aan hooge prij
zen verkocht.
Ruim een half miljoen kgr. kaas werden
uit Holland naar België ingevoerd; de invoer
in deze maand was dc hoogste van gansch
het jaar. Over het algemeen neemt de invoer
van de kaas uit Holland hier sterk toe.
Hoewel de massa van eieren er niet meer
is, in do maand Oktober, voerden wij niet
te min 1,312,945 eiren uit Holland.
De handel in aardappelen was zeer druk
tijdens de maand Oktober. De Vlaamsche
handelaars kochten, vooral in bet Zuiden van
Holland, al de verkrijgbare aardappelen op,
en betaalden hooge prijzen en nog geen en
kel jaar leverde Holland ons zooveel aard
appelen. als dit jaar. Verleden jaar in de
maand Oktober voerden wij hier uit Holland
ongeveer vijf miljoen kilogr. aardappelen
in, dit jaar bedroeg de invoer 14,689,164
kilogrammen.
Oktober is de groote maand voor het ver
voer van suikerbeeten. Telken jaro neemt
de invoer van beetwortels uit Holland naar
België toe. Aldus brachten wij in 1902 uit
Holland, hier 13 miljoen kilogr. suikerbeeten
in in 1904 was do invoer geklommen tot
68 miljoen in 1908 bedroeg de invoer 87
miljoen kilogr., en dit jbar voerden wij
133,468,588 kilogr. beetwortels in.
De vlashandel was in de maand Oktober
van weinig beteekenis. Wij voerden slechts
105.589 kilogrammen vlas in uit Holland,
waarvan een gedeelte ruw vlas, dat Uier be
werkt wordt.
Wij meldden reeds dat DF Rom
melaere, de geneesheer der konink
lijke familie, na eenige dagen on/o
Koningin verzorgd te hebben, ook
ziele geworden was, en zich had
moeten te bed leggen. Zijn toestand
is titans veel beter en binnen een
paar dagen zal hij volkomen her
steld zijn.
Dr Willem Rommelaere werd to
Gent geboren op 3 Oktober 1836.
Ilij studeerde aan de Genlsohe Hoo-
geschool en verwierf er in 1861
zijn diploma van doktor in genees
kunde.
Daarna bezocht hij nog de bij
zondere heelkundige gestichten van
Berlijn, Parijs, Bordeaux, Leipzig,
Weenen, enz.
In 1867 werd hij de dokter der
armen te Brussel en doktor aan hot
Sint Pietersgasthuis aldaar. In
1870 word hij leeraar aan de IIoo-
geschool van Brussel.
Ten ja re 1874 werd Dr Romme
laere lid gekozen van de Akademie
van geneeskunde en in 1893 word
h»i R<»ctor der Iloogeschool be-
IttGC.üd.
In 1895 werd met veel luister hot zilveren jubelfeest gevierd zijner aanstelling als
professor.
Tien jaren later trad hij af. doch in 1907 werd hij voorzitter van don beheerraad dor
Hoogeschool benoemd.
Wijlen Koning Leopold II benoemde hom tot groot-officier der Leopoldsorde en talrijke
geleerde genootschappen, vreemde akademiën en regeeringen kenden hom onderscheidin
gen toe.
Onder de honderden werken door den geleerden arts uitgegeven, verdienen vooral ver
melding zijn uitgebreide studie over Van Helraont. een Brusselaar, grondlegger der lieden-
daagsclie geneeskundige wetenschap en zijn leergang van ziekteleer, zooals°hij deze aan do
Universiteit onderwees en die door alle artsen hoog op prijs wordt gesteld.
Hij is ook een overtuigd Vlaming gebleven, en bij voorkeur gebruikt hij de Vlaamscho
taal in zijnen omgang. Dr Rommelaere hoeft als leeraar eene groote schaar beroemde ge-
neeslieeren gevormd, die de faam van hunnen leermeester hoog ophouden, in den vreemde
zoowel als in België.
Wij vragen wel verschooning van deze
woorden te moeten gebruiken, maar het zijn
toch w aarlijk wel ecbtesnullen waar wij heden
gaan van spreken. Do socialisten van Hene
gouwen, om te bewijzen dat het volk mot ben
s, liebken voor eene eeuwenoude afgezaagde
nieuwigheid een referendum ingericht onder
de mijnwerkers, om to weten wie er onder
bon voor bet stelsel van Defuisseaux, van
minister Hubert of van do vrijo mijnwerkers
Een klein weinig uitleg over deze drij ont
werpen van pensioen in bunnen grooten alge-
meenen grondslag. Het ontwerp van Defuis
seaux verzekert, op papier wel te verstaan,
een jaarlijksch pensioen van 600 fr. aan de
mijnwerkers op 55 jaren minister Hubert,
die mede do verantwoordelijkheid van het
landsbestuur draagt, geeft na een zekeren
tijd van jaren 360 fr. op 65 jaren ouderdom
het ontwerp van de vrije mijnwerkers (de
katholieken) verzekert hun onmiddelijk een
jaarlijksch pensioen van 360 fr. op 60 jari
gen leeftijd. Er namen als rond getal 49000
mijn workers aan het referendum deel van
die 49.(XX) waren er zoo iets van 48.500 die
liever 600 fr. als 360 fr hadden; er waren
er 80 die liever dat van de vrije mijnwerkers
genoten en250die voor dat van minister Hubert
wilden. Do socialisten behalen dus een too-
veraclitigen zegepraal 48.500 stemmen op
do 49.000.
Welnu wij vinden het eene kollosale ne
derlaag Als ik vrije mijnwerker moest zijn
en men rnocst mij komen vragen, wat ik lie
ver had 600 fr. per jaar of 360 fr., ik zou
algauw vragen, of de ondervrager mij voor
een zinnelooze, voor een zot hield immers
zulke vragen stelt men aan de zotten. Vraagt
eens, socialisten, aan de huismoeders, wat ze
liever wekelijks van hun man als loon ont
vangen, ofwel 25 fr. ofwel 15 fr. Ge moogt
er dan wel honderd duizend ondervragen en
er zullen er honderdduizend antwoorden, voor
mij 25 fr. Richt dus een referendum in,
onder do Belgische huismoeders dan behaalt
ge wederom eene verpletterende overwinning
en dan kunt ge u nogmaals als kleine kinde
ren blijmaken met eene doode musch
Ja, zoo houden de socialisten hunne volge
lingen voor den zotEn zeggen, dat er men
schen zijn, die onnoozel, die snulgenoeg zijn
om die zotlewanskuren als ernstig op te
nemen.
Dat men eerst voor den dag kome met
landen en nijverheden en toestanden, waar
zulks in voego is. Dan ten minste, zou het op
iets beginnen te trekken
De socialistische zegepraal is daarom de
zegepraal van kleingeestige politiekers op de
gedachten van heel eenvoudige sukkelaars
van menschen Aan zulke tarstokken, laten
de verstandige menschen zich niet vangen 1
Al wie zich abonneert op het
dagblad DB VOLKSSTEM voor
het jaar 1911, zal het blad van
heden af tot Nieuwjaar gratis
ontvangen.
In een vorig artikel spraken wij over de
bemestingswijze der fruitboomen. Vandaag
zullen wij een en ander zeggen over het be
mesten der weiden-boomgaarden.
Hier is er niet alleen spraak van fruit voort
te brengen, maar men moet ook trachten
eene groote hoeveelheid gras te bekomen van
goede hoedanigheid. Dus eene reden te meer
om eene doelmatige bemesting toe te passen.
Bij hot aanwenden van meststoffen moet
er altoos rekening gehouden worden van do
natuur en do vruchtbaarheid van den grond.
Tijdens den Winter geve men 400 tot 500
kgr. superfosfaat of ijzerslakken en 300-400
kgr. kaïniet.
In Februari of Maart zal men 100 tot 150
kgr, zwavelzuren ammoniak per hektaro toe
dienen.
Onder de kruin der booraen mag men eene
dubbele hoeveelheid dezer meststoffen aan
wenden. Zij zullen het gras vroegtijdig on
kloek doen doorschieten, zoodat men de die
ven ook vroeger in do Lente zal kunnen laten
ter weide gaan.
De opbrengsten in gras, hooi cn vruchten
zullen voorzeker hier hooger zijn, dan daar
waar de weiden-boomgaarden aan hen zelvon
worden ovorgelaton, on geene scheikundigs
meststoffen worden rondgestrooid.
Naar onze meening worden de hoornen ook
veelal te dicht geplantin dat geval bena-
deeligen zij elkander bij volledige ontwikke
ling door do schaduw di'o zij links on rechts
teweegbrengen.
Daar ook kan hot gras zich voel moeilij
ker ontwikkelen, 't 'fs bijgevolg noodzakelijk
de hoornen in alle rf chtingen 10 tot 12 meters
van elkander te p) aatsen.
Somtijds groei.ën er in do weiden boom
gaarden schadelijke planten als weegbree,
ranonkels, zurk.el, distels enz. Deze zal men
gemakkelijk d oor het uitrukken vernietigen.
Evenwel kar, oene doelmatige en oordeel
kundige ben* ,esting, zooals deze die wij hier-
voren komr n aan to bevelen, een ernsligen
strijd voo ren tegen deze onkruiden ten bate
der goodfj planten.
Indiefj zij ingenomen zijn door mos of an
dere Care planten is het noodig den grond
droo/g to maken door draainoering, hekalken
en -diep eggen.
Men zal de hoeveelheden ijzerslakken en
V.aïniet ook verdubbelen en dezelfde dosis
zwavelzuren ammoniak toedienen, als hier-
voren is aangeduid. Yeiutas. t