Voor a elk a a nkondiging ex zien wkxdrn*
E. TfliWIWIftU, 217, de Méroriestrsnt, Braste!.
Verbetering aan de wet
op de arbeidsongevallen.
'T EEN EN 'T ANDER
Zestiende jaargang nr 800. I 7-3
m
DAGBLAD
Welke zijn de veriieterinpn
Handelt met overleg
Eene afvaardiging van der. Senaat
BIJ KONING ALBERT.
ulit onse K©§©2iïe.
Hst moorddadig gevecht
op ds grenzen van Soudan
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Vrijdag S PcsMsbei" 1910
ABONNEMENTEN;
Zos maanden 4 franken. Een jaar 3 franken.
Inschrijving in alle poslbureelen van liet land".
EERSTE UITGAAF, 4 uien 's avonds. {'jf
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds.
L SésSlfif Evc&Sl
«n»
BUREELEN
TE BRUSSEL
230, ^aachfschen Steen tv en, 230.
O,
BestuurderJ.
TE AALSï
Kei'lcstraat,
Telefoon 114
Van iSuffclDe Oendt.
o
AANKONDIGINGEN
KI. a.ink. (1 tot 1 kl. rog.) ft'. 0,00
3f blndz. (groote regel) fr. 1,00
4C bladz. (kleiue regel) fr. 0,30
Financ, aankon, (per regel) fr. 2,00
00
Rek 1 amen (por regel)
Gemengd nieuws (per regel) fr. 3,00
Recht, hers tell, (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Wij hebben in oen vorig- artikel liet
groot verschil doen uitkomen dat er
bestaat tusschen de wet op do ongc
vallen vóór en 11a 1903. Vóór 1903,
moest de arbeider zelf de schuld van
den werkgever kunnen bewijzen, het-
geno op honderd gevallen 99 maal
onmogelijk was. Na de hei-werking dei-
wet in 1903, trokken al do veronge
lukte arbeiders binst de uitvoering van
bun werk, schadevergoeding. Zeggen
wij nu een woord van den patroon. De
werkgever is vrij zicli tegen de onge
vallen te verzekeren of niet. Maar ver
zekert hij zich niet, dan is hij gehouden
jaarlijks eene door den Staat vastge
stelde som in het waarborgfonds te
storten. Zijn do hazen echter verzekerd,
dan ontlasten zij zich van de gevolgen
der ongevallen op de aangegane verze
keringsmaatschappij. Wij vergaten nog
te melden, dat do leerjongens, wie een
ongeluk overkomt binst het werk, aan
zien worden als volwassene werk
lieden, die het minst op dat werk be
taald worden. Dit minimumloon ma;
per jaar niet lager geschat worden dan
365 fr.
Het is een bewezen feit dat vooral
in de maatschappelijke hervormingen
trapsgewijze dient te werk gegaan.
Eerst moet men de wet hare uitslagen
laten afleveren, om dan gesteund op de
ondervinding, er de noodige verbete
ringen aan toe te brengen op den ge-
pasten tijd. Zooals we reeds zegden,
zouden wij vooral zijn voor eene drie
dubbele verbetering.
De wet op do ongevallen schrijft
voor dat. men maar recht heeft op trek
ken, als men ten minste 8 dagen onbe
kwaam is tot werken. Daaruit volgt
dat, zoo men 5, G, 7 dagen onbekwaam
is tot werken, men geen centiem scha
devergoeding ontvangt. Is men echter
8 dagen onbekwaam, dan trekt men
het loon Van 8 dagen als schadever
goeding. Wat gebeurt er nu
Iets dat zeer goed uitlegbaar is.
Vele werklieden inde grootesteden,
trekken karotten. Op den buiten ge
beurt dit zelden, omdat de werklieden
daar doorgaans allen nog veel eerlijker
z jn dan in de gro :le steden. Als de
werklieden nu eene kleine wonde heb
ben, die ben 2, 4, C dagen doet 't huis
blijven dan blijven ze zoolang ziek
totdat het8dagen is, en dat ze recht
hebben op trekken. Deze karottentrek-
kerij wordt op groote schaal uitgeoe
fend. De tweede opwerping, tegen de
wet is, dat de vergoeding voor een erg
ongeval verre niet voldoende toeroi-
kend is. Over eenige dagen nog is
zulks het geval geweest met een werk
man, met wien we over zijnen toestand
spraken.
De brave man was gevallen en de
beenen gebroken bij gaat op krak
ken. Welnu, hoewel de man volko
men en voor altijd onbekwaam is tot
werken, heeft men hem verklaard als
zijnde maar gedeeltelijk onbekwaam.
En die gedeeltelijke onbekwaamheid
heeft men dan nog geschat op twintig
ten honderd van zijnen vroegeren ar
beid. Zoodat in de oog en van zijnen
rechter, de man zoo hij vroeger 100 fr.
kon verdienen er nu nog 80 fr. kan
verdienen hoewel hij volkomen, ge
heel en gansch onbekwaam is tot wer
ken. Hoeveel trekt die man nu als scha
devergoeding Veronderstelt dal hij
vroeger 10Ö fr. verdiende hij lean er
nu volgens die onzinnige uitspraak nog
80 fr. verdienen. Hij verliest dus aan
loon, door zijne gedeeltelijke onbe
kwaamheid 20 fr. Dat is het verschil
tusschen de 2 loonen hij heeft recht
op de helft van dit verschil of 10 frank.
Wij vragen aan ieder hartliovenden
mensch Is dal nu toch voldoende
Zou zulks mogen gebeuren
Openhartig gesproken, wij vinden
het ongehoord. Maar aan wie ligt
hiervan de groote schuld En zoo ko
men wij aan onze derde wijziging toe
te brengen aan de wet. Die schuld ligt
meer dan eens aan de verzekerings
maatschappij. Als or een ongeval
plaats heeft, trekt de patroon zich dat
meermaals niet aan de arbeider moet
het maar zien af te haspelen met dn
verzekering. Welnu, dit vinden wij
ook gladweg verkeerd. De patroon is
verzekerd heeft hij een ongeval met
zijne werklieden,dan zou hij zelf met do
erzekeringsmaatschappij moeten on
derhandelen zoodanig dat do werk
man zich voor schadevergoeding recht
streeks tot zijnen patroon kunne wen
den. Zoo gebeurt het toch ook in
andere zaken. Wanneer een huurder
schade heeft toegebracht aan het huis
van den gebuur, tot wien richt zich de
eigenaar van het beschadigde huis
Niet- tot den gebuur, maar lot den
eigenaar van dat huis.
De wet kent ook niemand anders dan
do eigenaar en ook geene tusschenper-
souen. Ware het niet eveneens moge-
Ijk die bepaling in te voeren in de
jrbeidsongevallenwet Wij meenen
het
Wij hebben om u een gedacht te ge
ven van deze gewichtige wet; het voor
deel tegen vroeger doen uitschijnen en
ook eenige wijzigingen aangewezen,
die er hoogst wenschelijk wierden aan
toegebracht. Volgons wij links en
rechts sinds eenigen tijd hebben ver
nomen, zouden wij ons ook in een niet
te ver verwijderd tijdstip aan de
verbetering van deze sociale wet bij
uitstekendheid moge verwachten. Het
ware nog een titel to meer van ver
diende. dankbaarheid voor het katho
lieke landsbestuur
Ves*japingeiii. 9 December 1884.
Dood van den schilder Van Moer.
10 December 183?. Geboorte tc Sint-
Nikolaas van Z. II. Mgr. Sli)leinans,bisschop
van Gent.
De Restte Prinses 03s-
meStSÜwa- Do Rente door do overname
van Kongo aan Prinses Clementina toego-
kend, houdt op door baar huwelijk, en is
derhalve niet meer voorzien in de begrooting
van do koloniën voor 1811.
Da hoedspelden. Do Berlnn-
8clie politie is niet terreden met den uitslag
der uitvinding van den politioprefekt, welke
daarin bestaat dat do punten der vreeseliike
hocdspeldcn op do hoofden der modevrou-
wen door een stomp voorwerp moesten on
schadelijk gemaakt worden.
De spelden werden langer, en do winke
liers bléven met hunne punt-besohermers
zitten.
Thans is do profekt kwaad en dreigt dat
indien de vreesclijke moordpriemen niet da
delijk een halven voet verkort worden, hij
do Strengste politiemaatregelen zal voor
schrijven.
't Zou hier in België ook wel mogen zijn:
is het geval niet verschrikkelijk van dat
meisje, dat gedood is geworden door het in
dringen van zulke spel in hare hersenen
Waarom niet lerugkeeren naar het ge
bruik van bind linten en rekbare bandjes
Dat was vroeger wel mode, waarom kan
het opnieuw geen mode worden
Hel huishotids» in Katun-
ga. Belgische staatsburgers die men met
6000 a 7000 fr. jaarwedde naar Katanga
stuurt en die zich inbeelden dat zo aldaar
met hunne spaarcenten kunnen kerken bou
wen, zullen ware ontgoochelingen beleven.
Uit een kleine tarief, opgemaakt ten behoeve
van hen die naar Katanga trekken, nomen
wij do volgende cijfers omtrent do verst er
lang van don innerlijken man over Bloein
kost er 1.25 fr. het pond boter, het half
pond, 2.20 fr. koffie 9.00 fr. den kilo thee,
5.50 fr. den kilo molk 2.00 fr. den liter
suiker, 5.00 fr. het pond kaas 3.15 fr. do
doos van 330 gram. ingelogd vlresch, 3.15
fr. het pond hesp. id., 3.75 fr. spek,
3.75 fr. haring, 3.15 sardinnen, 1.90
cacao, 2.20 de 250 gram. chocolade, 0.00
fr. het pond ;.wijn, 0,65 fr. den liter; sun-
lichtzeep, 1 fr. bet stuk acht bougies, 2.50
een pak allumettendoosjcs 1.25 pctrool,
■2.85 den liter tabak, het pakje van 100 gr
1.25 fr.
Ds &uns3foei*fj te Brussel-
In liet vooruitzicht van den Kunstberg wor
den in de Muzeumstraat, Berg van 't Hof,
Keizer- en Ruvsbroeckstraten, niet minder
dan 100 huizen aangekocht, van 1902 tot
1908, voor een totaal van 9 milliocn 772,000
frank.
Daar het plan niet ten uitvoer werd ge
bracht, heeft do stad do gekochte huizen
terug te huur gehangen en vond huurders
voor een beloop van 215,185 fr. zoodat do
som, die er werd ingestoken, een intrest op
brengt van 2,21 °/0.
Op eene vraag, gesteld in de midden afdoe-
ling der Kamer, omtrent de inzichten der
regeering in zake den Kunstberg, heeft de
Minister van Openbare Werken, geantwoord,
dal voorhands niets aan den hestaanden slaat
van zaken zal veranderd worden; en niemand
kan voorzeggen wanneer do eigendommen
door de huurders zullen moeten ontruimd
worden.
Wanneer er misbruiken uit te 'roeien zijn,
of men de al te overvloedige aanwezigheid
van dieren, vogels, visschon of nuttige zaden
wil beletten, moot uien de zaak eerst rijpelijk
overwegen, niet te haastig te werk gaan,
want al te haastig en vangt niet, en haast en
spoe.il is zelden goed; dat hebbendemenschen
en, volkeren en partijen al menigmaal in den
loop van de wereldgeschiedenis on van bun
eigen levensloop meer dan eens ondervonden.
De Australiërs ook hebben het tot hun schade
moeten loeren. Zooals velen onzer lezers liet
gelezen hebben in ons vorige nummer was
Australië rijk bedeeld met konijnen.
Onze jagers hadden hunne oogen gericht
op liet land zij zouden er wel een tijdje heb
ben wiilen verblijven. Er kwamen echter
zoovele konijnen zij berokkenden zooveel
schade aan landbouw en luinierderij, dal de
Australiërs besloten eens oeno geweldige
klopjacht op do konijnen te houden.
En inderdaad, het was oeno klopjacht van
belang, waarbij er millioenen beestjes hun
leven lieten.
Ongelukkiglijk, kwam na die geweldige
klopjacht, een hevige Winter, en deze hield
ook zijne moordende hand over het konijnen-
ras. Honderdduizenden konijnen stierven aan
koude en gebrek zoodat de handel in konij
nen vollen, die in Australië zeer bloeiend
was, thans op zijne beurt eene scherpe crisis
moet doorslaan.
Wat in Australië gebeurd is met de konij
nen is ook gebeurd met de olifanten in Con
go, en mol do walvi*schon in de Noordzee en
met moer andere zakon in andere streken cn
plaatsen.
Wanneer er ergens een overvloed aan die
ren of visschon is, mag en moet men natuur
lijk zorgen liet ongemak dat voortvloeit uit
dezen overvloed uit don weg te nemen ;maar
er moet perk en paal gesteld worden aan de
aangewende middelen. In Congo heeft men
moeten verbod leggen op de jacht van olifan
ten in de Noordzee moet men insgelijks oen
tijd de jacht on do valvissehcn staken en in
Australië «al men insgelijks een heelcn tijddc
konijnen met vredo moeten laten, of toch de
jacht periode inkrimpen. Zoo ziet men dat do
natuur het menschdom zelve straft, wanneer
demenschen de natuur zelve niet met gema
tigdheid en redelijkheid bejegenen.Dit natuur
lijk vcrscliijnsv'l doet zich onder allo opzich
ten voor. Een mensch, die niet met matig
heid do wetten der natuur involgt, ondergaat
zelf on soms met de schrikkelijkste gevolgen,
de straf zijner onmatigheid. I)e natuur moet
en wil geëerbiedigd blijven
Woensdag namiddag heeft koning Albert
op het paleis van Laken de afvaardiging ont
vangen van den Senaat welke gelast was met
hem bot adres van antwoord op de Troon
rede, door den Senaat gestemd, te overhan
digen.
Deze afvaardiging bestond uit de bet-ren
Simonis, voorzitter, de Faveroau, d'Huart,
Goblot, Raep: iet, deJongho.WelmalL,Braun,
Duj'ivi, l ;fDu Bost, Mesens, do Lan-
n v •- ëuiipi ii, griffier.
De Koning was omringd door do hoeren
Schnllaert.kabinetsoverste, doMcrode.groot-
nwarsebalk van het hof, Kolonel Do Moor en
twee ordoommcieofficieren.
Burggraaf Simonis las den tekst, gestemd
door den Senaat, on voegde er bij
Ik geloof, do got rouwe tolk te zijn,
niet alleen van de bier tegenwoordige afvaar
diging, doch ook van den geheelen Senaat,
mot Uwe Majesteit de verzekering te goven
van ons geluk, bij hel vernemen dat do gene
zing van de Koningin thans verzekerd is. Wij
allen wenschen dat Zij zoo spoedig mogelijk
hersteld weze.
Koning Albert antwoordde
- In hel adres dat gij mij komt te brengen,
geeft de Senaat mij een barlelijken blijk zij
ner toewijding.
Ik bedank cr hein uit ganscher harte
voor.
Do Senaat is ook zoo welwillend ge
weest, wenrchon te vormen voor liet spoedig
herstel der Koningin. Die oplettendheid doet
ons goed. Zij lieei'l o:;s diep getroffen en ik
bid u, mijne hoeren, bij uwe kollegas de
tolk te zijn mijner levendige erkentelijkheid.
Ik ken sinds lang de verlichte vader
landsliefde van don Senaat. Getrouw aan
zijne hoogo zending, heeft hij steeds zijne
eerlijke medewerking verleend, wanneer de
grootheid en don voorspoed van liet land op
liet spol slonden.
Koning Albert, onderhield zich daarna per
soonlijk met al do leden d:r afvaardiging,
gaf hen de beste inlichtingen over den toe
stand der Koningin en vroeg allerlei inlich
tingen over eenige vraagpunten aan de orde
van den dag, zooals de overslroomingen,enz.
Een Kongoleesch proces.
Deinbeschuldigingsstellmgskamerderrecht
bank van Brussel, voorgezeten door dan lieer
voorzitter Levy Morello, heeft Dinsdag voor
de eerste maal eene belangrijke koloniale zaak
te bespreken gehad.
Het betrof een oud-agent der Kasaïmaat-
schappij, L..., Ie wiens laste het parket van
Boma,in 1910,een aanhoudingsmandaat beeft
afgeleverd, beschuldigd van moord, aanslag
op do persoonlijke vrijheid, verminking van
lijken, in brand steken van dorpen, enz., ge
pleegd in 1006.
L..., werd Donderdag laatst te Brussel aan
gebonden en verscheen voor de Kamer, ten
oinde te doen besluiten of hij in België zou ge-
vonnisd worden, volgens art. 30 der kolo
niale wet van 1008, welke bepaald dat elke
persoon in België aangehouden voor eene
misdaad of eene overtreding in Kongo ge
pleegd, in België zal govonnisd worden,
volgons liet strafwetboek.
M. E. De lc Court, substituut, trok de aan
dacht op den 3,:u alidca van dat artikelOp
do i raag van den belichte, of bij algemeone
stemmen van de leden der kamer van inbe
schuldigingstelling, zal do zaak voor liet
koloniaal gerecht gezonden worden.
De verdediger van den betichte, M. E.
Dasay, heelt hel belang doen uitschijnen van
zijnen klient in België gevonnisd lo worden,
dewijl al zijne getuigen ter ontlasting in
België verblijven, en do verklaringen dor
negers, eenige beschuldigers, met uiterste
omzichtigheid moeten aangenomen worden.
Na eeno lange beraadslaging, sluit liet
Hof zich aan bij get advies van hot Orgaan
der Wet, zich steunende op de moeielijk-
heden van het onderzoek, en op die van al
de getuigen-negers naar België te doen ko
men, en verzendt L... voor do rechtbank
van Leopoldstad, waar hij zal gevonnisd
worden.
deze zi onwijze va zi,doch de spoorweg werk
lieden bekwamen voldoening met 132 stem
men tegen 115.
l>e nederlaag van het gouvernement zal
echter geene gevolgen hebben.
Mexiko. Te Nexo-York zijn talrijke
uitwijkelingen uit Meo'iko aangekomen. Zij
verklaren dat geheel de provincie Chiahnha
thans in handen der opstandelingen is. De
oproerige beweging breidt zich snel uit.
De gouvemementstroepen zouden eene ge
voelige nederlaag opgeloopen hebben.
Vereenigde-Staten. President Tuft heeft
aan het Parlement iets als eene Troonrede
gezonden. Daarin verklaart hij, dat hei
Panama kanaal tegen 1 Januari 1015 zal
afgewerkt zijn cn dc som van 375 miljoen
dollars zal kosten. Hij zou het kanaal doen
versterken cn een taks van 1 dollar per ton
koopwaren heffen.
Kr zoude n ook belangrijke kolen, olie en
andere bevoorradiuysuep >ts opgericht wa
den.
Staatkundig Overzicht
Holland. De. Hollandse he minister van
Builenlandsche zaken heeft in de tweede
Kamer verklaarddat hel Engelsch konings
paar in de aanstaande Lente Holland zal
bezoeken. Dat bezoek heeft alleen voor doel
eens te meer de vriendschapsbanden te doen
uitschijnen, icelhe tusschen Holland en
Engeland bestaan
Italië. De Italiaansche kabinetsoverste
M. Luzzatti heeft in den Senaat gevoelig
schipbreuk geleden. 'Er werd zelfs gezegd
dat hij reeds zijn ontslag had ingediend.
On middel ijk nada t clrie zijner voorstellen
van de hand gewezen waren, heeft hij zijne
kollegas lot zich geroepen. Zij hielden een
kabinetsraad, welke drie uren duurde.
Hunne beraadslaging wordt geheim ge
houden.doch men is te weet gekomen dat het
kabinet aan de hamer eene stemming van
vertrouwen zal vragen. Krijgen zij die niet
dan geven de ministers hun ontslag.
Spanje. Een republiMcintch afgevaar-
d 'rond< rvroeg gisteren het habinetshoofd
O'', de politiek van h.<! gouvernement, bij
zonderlijk voor den toestand van Barcelona
Hij werd'echter tegengesproken dooreen
R' publikeinschen afgevaardigde van Barce
lona, zoodal zjne ondervraging op cm sisser
uitliep
Duitschland. fn de bespreking over de
arbeidskamerswerden de spoorweg werklie
dert, ook onder dc arbeiders gerekend. Het
gouvernement had
I)e Fransche minister van koloniën hoeft
thans volledige berichten ontvangen, over
den bloedigen veldslag van Massalit.
Eene kolom, gevormd door 300 scherp
schutters van liet krijgsgrondgebied van
Tchad was onder het bevel van luitenant-
kolonel Moll op weg om eenige muitende
stammen te onderworpen.
Op 8 November was de afdeeling Dridgele,
hoofdplaats van Massalit, binnengevallen.
Zij ontmoetten geen tegenstand.
's Anderendaags rukten do Fransche (roe
pen verder op. Te Dorotho, op 5 kilometers
van Dridgele, werden zij aangevallen door
de vereenigde legerbenden van Tadjadine,
sultan van Massalit en Doumourah, ex-sul
tan van Oudaï. Deze bende was ongeveer
5000 man sterk.
De Fransche soldaten sloegen hunne aan
vallers af en na een gevecht, dat anderhalf
uur duurde, werd de vijand op do vlucht ge
dreven.
600 inboorlingen, waaronder sultan Tad-
jadine, bleven op het slagveld, Doumourah
en een groot getal zijner partijgangers wer
den gekwetst. De Fransclien hadden echter
ook gevoelige verliezen ondergaan.
Luitenant kolonel Moll, luitenant Jolly, de
adjudanten Leclerc en Noël, do onderofficie
ren Alessandri, Bal en Bergère, alsook 28
scherpschutters werden gedood en 12 solda
ten verdwenen.
Verder werden ook nog een officier, drie
onder-officieren en 69 scherpschutters ge
kwetst. De toestand der Europeesche go-
kwetsten is niet onrustwekkend.
Bevelhebber Maillard heeft de leiding van
het detachement op zich genomen. Hij seinde
verder nog, dat te Abechor alles kalm is.
Uit Dyon wordt nog aan de Parijzer Jour
nal gemeld, dat de minister van Oorlog aan
den meier van Dyon, een telegram zond, hem
verzoekende, do familie van luitenant kolo
nel Moll op de hoogte te brengen van hot
overlijden van den dapperen officier.
liet zelfde blad meldt ook nog dat luitenant
Brulé ook te Dorolhe sneuvelde.
Het verslag van bevelhebber Maillard,
voegde er ook nog bij, dat hij do inboorlingen
achtervolgt.
Le Temps schrijft, dat het getal dooden bij
don vijand, zijné overhaaste vlucht en de
regelmatige afzending der gekwetsten, ge
noeg bewijst, dat de Fransche troepen den
zegepraal behaald hebben.
ach krachtdadig tegen mei'
De ivreede moorderij van Spa.
Het zal weldra een jaar geleden zijn, dat
de vreeselijke moorderij van La Sauvenière,
gepleegd werd.
Do ellendige daders der viervoudigo moord
zijn thans in het gevang opgesloten.
In de maand April, zullende Fransche op-'
gesloten voor het assisenhof van Amiens ver-
schijnen.
Hel onderzoek is thans bijna geëindigd.
Do wetsdok tors Stockvis, Cry na en Dem/.id,
die de eerste vaststellingen deden, ba dden
gisteren een lang onderhoud, met den 'onder
zoeksrechter M. Ilanotiau.
Men had aangekondigd, dat de inir >daad bij
middel van een broekijzer gepleegd, werd. Er
zijn echter ook wonden bij midd el van eone
bijl toegebracht geweest en lot hiertoe word
deze niet teruggevonden.
Opzoekingen worden nog gedaan om zo le
vinden.
Hot gerecht schijnt Torplettorende bewij
zen en getuigenissen tegen de daders verza-
I te hebben.