Waar is sie Eendracht
BUITENLAND.
m m r
m M
'T
'T
Eons droeve tfoseftiedeais
ZesïjeJids jnargastg n' 300. H7G
Qenii*eri!ag 1S December 19 i 0
As
sssïA i\J
m m
E3 O- 33 3Li jëL. 33
Bestuurder J. Van Nuifel-De Qendt.
Gelukkig ontsnapt.
OP
EJ33 onze felonie.
Terug uit Kongo.
2 CElNTiEPvflEN HET NUMMER
M R
'■ft' a
ABONNEMENTEN;
Zes maanden 4 franken. Ken jaar 8 franken.
in alle poslburcelen van liet land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's aveisds. <?t
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. j'i
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
£20, Eiaachlschcn Stee»wog, 230.1 Kerkstraat,
Telefoon 114
AANKONDIGINGEN:
KI. aauk. (1 tot 4 kl. rog.) fr. 0,60
3C bladz. (groote regel) fr. 1,00
4* bladr. (kleine regel) fr. 0,30
Finauc. ajMikoii. (per regel) fr. 2,00
Reklamon (per regel) fr 2,00
Gemengd nicuws(pcr regel) fr. 3,00
Kocht, kersteli. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Voor alle aamzomdis t.vnr.vzien wenden
E. TARMKUlü, 217, de ürusscL
Iloe dikwijls hebben wij niet moe
ten lioorcn van do tegenpartij Gij,
katholieken, ge ligt volop in ruzie er
heerscht volledige tweedracht in uwe
rangen.
Wij daarentegen, liberalen en socia
listen, wij zijn kloek vereenigd, vast
aaneengesnoerd.
Door hot herhaald opdienen van de
zelfde onwaarhedenbeginnen de schrij
vers zelf smaak te vinden in hunne be
goochelingen cn door den duur aan
zien zij het als vaste waarheidDe
toestand is nu echter klaar gemaakt.
Er bestaat geen mogelijke twijfel meer.
Maanden lang reeds hebben de katho
lieke dagbladen de katholieke veree-
nigingen cn nu vooral de Kamers, bet
bewijs gelieven van hunne volkomene
eensgezindheid.
Beter kon het wel niet verloopen
Wij hebben altijd onwankelbare hoop
gehad in den goeden afloop der zaken
wij hebben steeds gezegd dat het na
tuurlijk is dat onze katholieke vrien
den, van meening verschillen over hij-
komende zakenmaar dat eens als
het opperste belang van do partij op
het spel staat, alle katholieken rnaar
eene enkele houding mogen en kunnen
aannemen namelijk het redden, het
vrijwaren van die opperste belangen.
De besprekingsduui' van het antwoord
op de Troonrede is de beste leertijd
geweest voor de katholieken. Daar
hebbon wij gezien, hoe al onze vrien
den zich grootmoedig hebben ontdaan
van hunne persoonlijke zienswijze om
zonder stamp of sloot, dit antwoord te
stemmen. En wat is er het natuurlijk,
het hoogvel-heugend gevolg van ge
weest De katholieke gekozenen heb
ben hunne politieke zienswijze niet ver
loochend niemand heeft iets moeten
afslaan van zijne gedachte up rinc iepen
de katholieke eendracht is tienvoudig
versterkt uit den strijd gekomen bet
onderling v r. rouwen onder do leden
der rechterzijde is hersteld, en in de
oogen van geheel het land is de katho
lieke partij hoog in aanzien en macht
cn betrouwen gestegen.
Zien wij nu aan de andere zijde van
de barrikaden Liberalen en socialis
ten, die zoo hoog opliepen met hunne
rotsvaste eensgezindheid, liggen daar
ontzenuwd, ontzield, uitgeput en ver
slagen op hot slagveld. Het was niet
genoeg zich eerst verachtelijk te maken
hij alle ordentelijke menschen door
hun wangedrag in de Kamers zij
moesten zich op den hoop toe nog
belachelijk maken tijdens gansch de
bespreking van het antwoord op do
Troonrede, om eindelijk tijdens de
stemmingen leelijk haarkenpl.uk onder
een te doen, en als - bouquet devol-
ledige warreboel en het algeheele mis
verstand in de rangen der tegenpartij
'voor geheel de wereld te ontvouwen.
All er bestond eene meerderheid in
de Kamers voor zuiver algemeen stem
recht Zoo, zoo, heeren tegenstrevers,
en hoewel wij de meerderheid in de
Kamers en in liet land bezitten zoudt
gij nog geene meerderheid van zuiver
algemeen stemrecht bezitten, al had
don wij zelfs die meerderheid nog niet.
Want inderdaad, terwijl er in de Ka
mers tijdens de stemming voor het
zuiver algemeen stemrecht 5 liberale
doctrinairs afwezig waren, hebben er
nog tien liberalen tegengestemd. En
onder die tegenstemmers telt men al
de leiders der liberalen. De socialisten
zijn om razend te worden op de libera
len. Lieve kartelgenooten Nu kwam
do beurt tot de algemeenmaking van
de Evenredige Vertegenwoordiging.
Thans stemden 10 socialisten tegen,
22 onthielden zich en 3 slechts stom
den er voor. Veronderstelt eens dat
men voor den dag had moeten komen
met de Eenmaking der kieswetten
hoeveel zouden er dan wol voor ge
stemd hebben En nochtans dat was
ook al een der redens van de tegen
partij, om de Kamers te ontbinden,
en heel het land in rep en roer te zot
ten. Kon hot belachelijker Heeren
Scholiaert en Woeste, en mot hen al
de katholieke gekozenen en de katho
lieke bladen, hebben het Zoo duidelijk
gezegd Heeren tegenstrevers, ge wilt
iets vragen, en ge zijt zelve niet Tak
koord begint toch eerst met onder
ling overeen te komen De tegenstre
vers 'zegden dat zij het wel eens waren.
Welnu, de stemming in de Kamers en
de dolzinnige aan- cn uitvallen van de
socialistische bladen togen de libera
len, zijn daar als luid-schreeuwendc
getuigen.
Dat is de verrassende tegenstelling
Tegenstrevers van alle kleur verweten
ons van over maanden onze bepaalde-
lijko verdeeldheid, zonder hoop op
toenadering terwijl zij zich uitgaven
als mannen van een sterk eensgezind
leger. Dat waren woorden thans
slaan we voor do feiten en voor onze
verblijde blikken, en voor ons ver
kwikkend hart aanschouwen wij met
blijde ontroering de sterke eensge
zinde scharen onzer katholieke vrien
den en da reddelooze. radeloozo, volle
dige ontreddering van de vijandelijke
gelederen Wat zal hot harte vreugde-
rol kloppen in honderdduizenden Bel
gische horsten
Al wis zich abonneert op het
dagblad DE VOLKSSTEM voor
het jaar 1911, za! het blad van
heden af tot Nieuwjaar gratis
ontvangen.
Ves*jan*ingen. 15 December 1832.
In de Kamerzitting beschuldigde de heer
Gendebien hel bes'uur van door zijne onvoor-
zienigheid de eigendommen der omstreken
van Antwerpen lo hebben laten verwoesten
door 't Franscbo leger aan hetwelk men noch
brood, noch strooi, noch hout verschaft had.
M. Rogiers antwoordt dat diensaangaande
geen enkele klacht tegen het ministerie kan
uitgedrukt worden en graaf Felix do Mcrode
voegt er bij, dat er moor soldaten aange
komen zijn dan men gevraagd had.
15 December 18o«>.Geboorte te
Brussel van M. Edrnond Picard.
6-fet aor-sSeeÜ BV3. Woest®
e3e fcesppekSatg
Adi'öS. Tijdens een interview ver
klaarde M. Woeste het volgende, betrekkelijk
de besprokingen welke liet antwoord aan de
Troonrede uitgelokt hebben
Die debat!on zijn niet gelukkig geweest
voor do linkerzijden. Ouzo tegenpartij heeft
het ongelijk gehad van aan te kondigen, dat
zij ons gingen verpletteren in de Kamer.
Dat is d<> berg die eene muis baart Wan
neer mon groot e gebeurtenissen voorbereidt,
dan vermijdt men zorgvuldig dat or op voor
hand iets van uitlekt. Daarbij zijn zo onbe
hendig geweest, want zij hadden meer voor
deel kunnen trekken uil do argumenten v. elke
zij logen ons aanwendden.
Voortaan weet do rechterzijde waaraan
zich tc houden mot liun gezwets.En hel land,
voor hetwelk zij gansch hunnen voorraad
listen hebben tentoon gespreid, zal onver
schillig blijven, wanneer zij opnieuw hum e
holle zinnon zullen herhalen. Zoolang do
rechterzijde eensgezind blijft, zooals zij eens
gezind was, tijdens don laatsten aanval, heb
bon wij niets to vroezen.
Dg laatste vreemde scBcSa-
fcsi3 die lo Brussel bezetting hielden ter ge
legenheid der tentoonstelling, zijn afgereisd.
ITet waren do soldalen van bet Neder-
landsch geniekorps die do verpakking cn de
verzending der produkten in het Hollandsch
paviljoen hebben verzekerd cn nu alles is op
geruimd, naar hunne garnizoenstad Utrecht
zijn teruggekeerd.
Deze soldaten, zoowel graadbokleeder al
andere, hebben do medalic van Militaire Ver
diensten ontvangen, door Koning Albert ver
leend.
0e Kosting en de Kor:in§ên
i7an PJoos'ïvgqsn in fêelgië»— De
Koning cn de Koningin'van Noorwegen, te-
rugkeerond uit Londen en naar hun land ver
trekkend, zijn Woensdag door ïiolgië gere
den, via Calais langs Blandain. Om 1 uur -10
was do trein le li alle, om 5 uren 3 m. te
Schaarbeek en vandaar naar Luik.
Jïen ^sfe3s«ïe«M3e» wass S bebU-
SÊo&ii. Do koperkoniog van Monturna,
Senator Clark, die te New-York, iu de
5° Avenue, een paleis van meer dan 30 mil-
lioen liet bouwen, heeft een nieuw record
geslagen... en een zilveren tafelservies van
f> millioen laten snaken. De telloeren, scho
tels, messen, lepels, vorken, enz. zijn voor
2 I personen bestemd. Alles is uit rein Anieri-
kaansch zilver, door zilverdrijvers uit Chi
cago gemaakt.
Met een trotschheid van een parvenu zegde
hij «Ik heb allo gouden en zilveren tafel
serviezen van Europa en Amerika gezien,
doch hel mijne is liet duurste cn het schoonste
van den aardbol.
Maandag avond had op de internationale
moorbaan van don Simplon bijna eene vree-
se! ijke ramp plaats.
De trein komende van Domodossola (Italië)
en zich naar Milaan richtende, was nabij
Fondo-Tocce gekomen, toen de lokomotief
schielijk ontriggeldo. Stukken rotsen waren
op de baan gevallen en de lokomotief van
den sneltrein kantelde rechts van do baan
om. De trein stopte schier oogenblikkelijk.
Links van do baan opende zich een gapende
afgrond, tol aan liet Meer van Mergozzo.
Indien de lokomotief nu toevallig links
gevallen was, zou het zware tuig meer dan
waarschijnlijk eenige rijtuigen met zich in de
d'cpie gesleurd hebbenen eene schrikkelijke
ram;» zou er het gevolg van geweest zijn.
Daar het verkeer langs die baan nu onder
broken is door dit ongeluk, moeten de treinen
komende van Parijs, nu langs de oude baan
van Domodossola, Novaro-Milaan gezonden
worden.
Do opkomende gedichten, alvorens her
schapen lo woruen in bet kleed der werke
lijkheid, moeten eerst bun weg gevormd
hebben door de openbare meening.
De gedachte dor Vlaayische Iïoogeschool
is thans volop dien weg aan het vervorderen.
Onze. katholieke bladen vooral helpen hier op
dien weg. Als getuigen van dit gezegde halen
wij aan dut overal waar er eene Vlaamscho
vergadering- gehouden wordt, onze vrienden
in overgroole meerderheid aanwezig zijn. De
eerste grondleggers dor Ylaamsche beweging
waren allen katholieken.
Do groolo aanvoerders, do gezaghebbende
aanvoord' s van tegenwoordig voor den strijd
der Vlaanvwhe rechten zijn ook vooral katho
lieken. Wij willen ons niet belachelijk ma-
ken en z-y ven dat er tusschcn onze tegenstre
vers onk geen mannen van belang den
Vlaamse!! "i strijd meevoeren.
Dal ni.'l Pol do Mont, Max Rooses, Rei-
naerf, Vormcylen vermeerderen ook door de
kracht van hun talent, de waarde van den
Vlaamschen strijd.
Doch vooral munten onze katholieke vrien
den hierin uit wij zouden baast mogen zeg
gen dat zi; hel algemeen eens zijn.
Verleden Zondag nog verklaarde zich Mr
Do Meester, volksvertegenwoordiger van
Antwerpen, nog voor het vervlaamschen der
Huogeschool van Gent daar de noodzakelijk
heid een er Vl&amsche Hoogeschool zich alom
doet gevoelen. Die verklaring weid geest drif-
lig en hu gdurig door de katholieke kiezers
toegejuicht.
Doch nu treedt de strijd eerst in zijn be
slissend tijdperk.
Toekomonden Zondag, 18 December, wordt
er te Antwerpen ene reusachtige meeting
gehouden voor het vervlaamschen van de
Gcntsche Iïoogeschool. Op die vergadering
zullen de drie groolo politieke partijen verte
genwoordigd zijn.
M. Frans Van Cauwelaert. M. Franck en
M. Huysmans zullen er beurtelings het woord
nomen.
Nu hebben do Drie ellen voor een frank
zoo noemt men algemeen do bond der
Franschgczinden, laten weten, dal zij op die
vergadering twee afgevaardigden zullen stu
ren om er hot woord te nemen.
Wij kunnen op voorhand verzekeren, dat
indien deze mannen hot wagen do Vlaamscho
belangen te bestrijden, zij geene kleine bol-
wassching zullen krijgen.
In ie.! r geval, wordt cr van deze buitenge
wone vergadering druk gesproken en bet is
lo voorzien dat toekomenden Zondag de over-
groole zaal van De Harmonie te Antwer-
j pon veel to klein zal zijn, om do duizenden
I toehoorders tc ontvangen.
i
Zoo bereidt men stil aan den weg ia de
j openbare meonir.g. Wij mogen ons verheu-
jgon, dal de katholieken veruit aan don kop
'staan der beweging.
Staatkundig Overzicht
Brazilië. Alhoewel de officieels tele
grammen melden dat alles kalm is, is de
staat van beleg gestemd. 'I Moet das zijn
dat er nog wat is dat scheef zit. Ook zijn er
telegrammen toegekomenmeldende dat de
kalmte 'maar oppervlakkig is en cr nog
steeds een oproergenst onder het volk zit.
Portugal. De partijgangers van Dom
Miguel- de Brnganza tourden woelig. Deze
treek zat cc> kongres der pariijgenooten ge
houden worden, om de tak fielt rust te stellen-
icclke moet gevolgd worden, ten einde de
republiek ütuoer te werpen cn er eene nieuwe
monarchie te slichten met een zeer vrijge-
zind regiem.
Griekenland.Dc kiezingen van Zondig
zijn ten voordcele van het gouvernement af-
geloopen. Volgens de gekende cijfers zullen
dc partij gang O's van het gouvernement de
4/5 der zetels van het Parlement behleeden.
Holland. Naar het schijnt wordt in dc
staten generaal eemj meerderheid gevormd,
om de begrooting van oorhy te verwetpen
cu dus d n minister van oorlog te dwingen
zijn ontslag te geven. Men zon dus aan het
gouvernement de gelegenheid geven, hel
ontwerp der kustverdediging om te werken,
daar het ontwerp zooa/s het thans aange
boden op verre na, dc parlementsleden niet
voldoet.
Oostenrijk. In dc parlementaire krin
gen wordt verzekerddat de meerderheid
niet zeker meer vast stond voor de stemming
van het voorlooptg budjet en van eenige be
langrijke wetsontwerpen. Er wordt ook nog
gezegd dat de Polen zinnens zouden zijn dc
verwarring in het ministerie ie baat te ne
men,om eenige veranderingen te eischen. De
gewezen kabinetsoverste heeft zijn leedwe
zen uitgedrukt, zich nu voor eene krisis te
bevinden, wanneer cr juist zooveel werk is
cn geene langdurige besprekingen mogen
gehouden worden.
toepassing gebracht, reeds roer belangrijke
feiten verwezenlijkt hebben.
Doch die zondingen kosten veel geld en de
geldelijke hulpmiddelen moeten meestal bo
oed worden aan omniddolijlc praktisch nut,
ui daarenboven zijn de onkosten van weten
schappelijke zendingen niet al lijd in verhou
ding mot de bekomene uitslagen ton gevolge
dor noodzakelijke snelheid waarmedo zij go-
daan wordon.
Feitelijk zouden bet de ginder verblijven
de Manken moeten zijn, die den rijkdom van
do kolonie dienden te onderzoeken.
Ongelukkiglijk zijn do kolonisten, behalve
eenige zoor eervolle uitzonderiugen welke
gewoonlijk bij onze zoo wakkere als verkleef
de katholieke missionnarissen gevonden wor
den flauw bereid voor de taak, bij gebrek
aan koloniale opvoeding.
Do eerste zorgen van oenen Engclsehman
of Duifseher wanneer bij eon nieuwen grond
betreedt, is een regen- en een thermometer
plaatsen, een kruidkundige verzameling be
ginnen, en cone verzameling van dieren be
ginnen le vormen.
Do Belg, die in dier-, noch plantenkunde
tehuis is, verwaarloost die gezonde, aange
name en zeer belangrijke bezigheid, in de af
gelegene posten, waar de tijd zoo lang is.
Allen vragen boeken en bladen, dan wanneer
en prachtig book, het boek der natuur voor
hen open ligt.
Het ware wonschelijk dat. de koloniale
kringen zich op bijzondere wijze bezig hielden
met do vertrekkende kolonisten op de hoogte
le brengen van wat er ginder te loeren cn te
onderzoeken is. Dat zij een voorbeeld nemen
aan Holland, waar het aardrijkskundig ge
nootschap eene volledige organisatie heeft
ingericht voor zijn koloniaal onderzoek.
Maandag namiddag werd een 45 jarige
knaap, Albin Behaeglie, van Wvlschaete, bij
Ieperen, door den veldwachter van Annoeul-
lin, bij den onderzoeksrechter M. Gobert ge
bracht le Rij eel. Do knaap was door den
veldwachter aangehouden geworden toen hij
bedelde.
Door «Ion onderzoeksrechter ondervraagd,
deed de knaap het volgende verhaal
Ik had een broeder, die verleden jaar
het ouderlijk buis verliet, om in Frankrijk te
gaan werken. Eene goode maand geleden,
kreeg mijn vader eon brief, waardoor hij ver
nam dat mijn broeder zicli le Dyon bevond.
Alsdan gaf mijn vader mij geld en ge
lastte mij. mijn broeder te gaan halen om
hem naar buis le brengen.
r Ik vertrok naar Dy on, doch toen ik daar
na eene lange en moeilijke reis aankwam,
had ik geen geld meer. Ik gelukte cr toch in
mijn broeder weer to vindon en zegde hom
dat hij moest naar huis komen.
Alsdan vroegen wij aan oen schipper,
zijn schip te mogen trekken, legen vergoe
ding in' eetwaren.
Do Schipper aanvaardde ons voorstel en
wij vertrokken.
Zekeren dag viel mijn broeder in liet
Kanaal van het Oosten on verdronk. Zijn lijk
werd opgehaald cn op het kerkhof van het
dorp begraven, waarna wij do reis voortzet
ten.
Toen wij te Béthuno aankwamen, werd
ik afgedankt, daar de schipper ter zijner be
stemming. aangekomen was. De patroon wees
mij don weg tg eiken ik moest volgen, om
spoedig te Rijsel le zijn.
Ik had honger, cn toen ik iets te eten
vroeg, heeft de veldwachter mij opgesloten
en mij hier gebracht. Ik dood niemand kwaad
en nu zou ik willen mijn vader zien, om hein
te melden, dat mijn broeder verdronken is.
Do arme knaap is na goed verzorgd te
zijn geweest naar huis gezonden geworden.
De natuurrijkdom in Kongo.
Van verschillige zijden werden verschei
dene beschouwingen gedaan over dc studio
der natuurrijkdommen onzer koloniedie
beschouwingen waren echter niet altijd even
vleiend.
Onzo kolonie is oen volstrekt nieuw land
waar alles nog te ontdokken en te bestudee
rd» is voo».' wat de grond- en de luchtgestel
tenis, de dieren- en de plantenwereld, enz.
betreft*
Ongetwijfeld heeft het koloniaal beheer
nooi't iets verwaarloosd om wetenschappelij
ke zendingon voor Kongo uit to ruston, die
don ook met vrachten van nieuwigheden en
waarnemingen teruggekeerd zijn, welke i>;
De Kongoboot Leopoldville is Dinsdag na
middag, tien minuten voor 3 ure te Antwer
pen aangekomen.
Aan boord bevonden zich 48 passagiers,
waaronder de EE.PP. DeRonne, redempto
rist, Janssens en Potters, van Scheut de
EE. Zustors Adulpha, Vincont, Gérulpha en
Gazetana der katholieke zendingen.
Onder de opvarenden bevond zich ook nog
bevelhebber Utten, en talrijke andere ambte
naars van het ministerie van koloniën.
Do nieuwstijdingen zijn schaars.Het proces
Arnold is nog niet begonnen, daar men de
aankomst van den rechter Cunicerrillo af-
acht.
Do gezondheidstoestand in Katanga is uit
muntend.De blanke bevolking van Èlisabeth-
stad bedraagt reeds drie honderd kolonisten.
De E. P. Dom de Hcrnptinne, die naar do
abdij van n' Guba vertrekt, heeft Elisabeth-
stad verlaten. Allen, zoowel negers als blan
ken, betreurden ten zeerste zijn vertrek.
Dc spoorbaan doet daar reeds goede zaken.
In den omtrek der statie van Elisabethstad
heerscht er bij aankomst en vertrek van trei
nen eene overgroote bedrijvigheid.
Reizigers en reisgoed komen in groolo
hoeveelheid toe.
Daar liet regenseizoen nu voor do deur
staat, zullen de werken waarschijnlijk conigo
dagen moeten stilgelegd worden.
Verscheidene handelsagenten zijn reeds in
hunne voorloopige huizen gevestigd.
FRANKRIJK
Voor de spoorwegwerklieden.
Het gouvernement zal binnen eenige dagf <n
een wetsontwerp aanbieden, waarhij aan do
spoorwegwerklieden hot recht ontzegd W'ordt
in werkstaking te gaan.
In geval zij een geschil hebbon, znTlen zij
verplicht zijn zich aan een schoidsgv ,-echt to
onderwerpen.
De overstrooming.
Do berichten uit Frankrijk ovr >r Jo over-
strooming ontvangen, luiden Vnans gerust
stellend.
Te Parijs is hot water giste rcn r0nd do 30
contimcters gezakt.
Hevig tempeest J{e Brost.
Gisteren morgend is owör Brest een vroo-
selijk tempeest losgehan gen.
Do gepantserde kriV s„7 Edgard Quinct,
is van zijn anker weg geslagen en buiten de
haven gestrand.
Daar het temper «st zoo plotselings kwam
opzetten, kon liet schip niet onder stoom go-
bracht worden* Gelükkiglijk strandde de
Edga^l Qumf t op'do zandplaten. Anders
zoude liet so^.iip ongetwijfeld op de klippen
verbrijzeld -geweest zijn.
Het soh'.p is kunnen vlot gebracht wordon.
Bandieten veroordeeld
Gisteren verschenen de twee bandieten, dio
i tc Parijs, op den Boulevard des Italiens, ten