NIEUWE SCHOOLWET.
Een pastoor en
zijne meid vermoord
BUITENLAND.
'T EEN ÉTt ANDER
DAGBLAD
Drama te Brussel.
Leve de Broederlijkheid
TE DAMPREMY.
Zeventiende jaargang nr 55.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Woensdag 8 Maart 191
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving iu alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. j»
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. «it
BUREELEN
TE BRUSSEL TE AALST
230, Haachtschen Steenweg, 230. I 9, Kericstraat, 9
Telefoon 114
Bestuurder J. I au Nuffel-De Gendt.
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tof 4 kl. reg.) fr. 0.60
3® bladz. ^de regel) fr. 0 50
4® bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per recel) fr 2,00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, hers tell, (per regel) Tr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Een der grootste gebeurtenissen op
het gebied van inlandsche politiek
staat voor de deur. Ileeds komt er
volop gisting in de dagbladpers en in
sommige katholieke kringen. De katho
lieke dagbladen van Brussel leenden er
verleden Zondag hun hoofdartikel aan.
Hoewel zij schreven dat alle breed
voerige bepalingen stipt geheim wor
den gehouden, schreven zij er een zeer
groot en uitgebreid artikel over, dat
ons de zekerheid geeft, dat men te
Brussel de lioofdbestanddeelen bezit
van de nieuwe schoolwet en dat wij
binnen eenigf»dagen ook de volledige
inlichtingen zullen ontvangen.
De kwestie is eigenlijk voortgespro
ten uit een schrijven van een liberaal
dagblad der hoofdstad, waarin dit blad
beweerde dat Mgr Mcrcier partijganger
der verplichting is in zake van school
gaan. Onze katholieke confrater Le
Patriote "nam de handschoen op en
verklaarde zonder omwegen, dat Mgr
Mercier nooit de verplichting zou goed
keuren onder het huidig schoolregiem.
Daarop legt Le Patriote uit wat
er eerst voor noodig is, alvorens een
katholiek de verplichting kan bijtre
den. Het behoort aan den huisvader
liet reclitvoor zijne kinderen het onder
wijs te verkiezen volgens zijne over
tuiging; maar juist om dit recht te
kunnen uitoefenen, moet de vrijheid
van onderwijs bestaan, en de vrijheid
van onderwijs bestaat dan enkel feite
lijk, als alle scholen gelijkelijk worden
ondersteund door de openbare bestu
ren, zoöwel wat de schoolsoep en de
schoolkleding voor de behoeftige kin
deren betreft, als de geldelijke toela
gen.
Eens dat die gelijkstelling volkomen
gewaarborgd en de vrijheid van den
huisvader verzekerd is, dan heeft de
Staat zijnen plicht volbrachten dan is't
aan den huisvader op zijne beurt zijne
taak te vervullen. Komt de huisvader
aan zijnen plicht in dit geval dan nog te
kort, tlan ontkennen wij hel niet, dat
de Staat openlijk kan optreden en
maatregelen nemen om den huisvader
te verplichten zijne kinderen het noo-
dige onderwijs te verschaffen. De Staat
kan alzoo voorschrijven dat geene kin
deren onder de veertien jaar in eene
fabriek, of werkhuis mogen werkzaam
zijn, en eens dien ouderdom bereikt,
ook niet kunnen worden aangenomen,
zoo zij geen bewijs hebben geleverd
de eerste beginselen van wetenschap te
bezitten. De huisvader die aan zijn
plicht zou te kort komen jegens zijne
kinderen, zou van den vrederechter
twee vermaningen ontvangen en zoo
het niet helpt, zou zijn naam openbaar
worden gemaakt hij middel van plak
brieven, De dwang zou alzoo zoo licht
en zoo ongevoeld mogelijk worden uit
geoefend.
De <- XXe Siècle-' heeft de lioofdbe-
slanddeelen van het artikel van Le
Patriote letterlijk overgenomen en
er zich geheel en al hij aangesloten, te
meer daar het zóoals dit blad het
beweert deze gedachten reeds lang
heeft vooropgezet. Wij nemen hier
geene stelling, wij bepalen ons enkel
hij deze eenvoudige, maar veolbetee-
kononde aanwijzing. Wij zeggen veel
betekenende aanwijzing, en inder
daad. Velen onzer lezers weten dat in
den loop van verscheidene jaren, deze
twee dappere katholieke bladen, zeer
dikwijls van meening verschilden,
naar aanleiding van menig gewichtig
vraagpunt. Thans echter, nu het een
der allergewichtigste kwestien betreft,
verklaren die twee katholieke bladen
zich eens over het algemeene grondbe
ginsel van eene nieuwe schoolwet.
Men kan het niet ontveinzen, hot sa
mengaan dezer twee invloedrijke bla
den zal niet nalaten een buitenge wonen
indruk tc maken eneenovergrooten in
vloed te verwekken in het geheeleland,
bijzonder in de katholieke middens.
En juist, omdat deze twee bladen zich
eens hebben verklaard over het hoofd
bestanddeel, daarom ineenen wij over
tuigd te kunnen zijn, dat liet hoofdbe
ginsel der nieuwe schoolwet buiten de
regeering, ook in dichtbijstaande
kringen is gekend. Wij kunnen ons
dan gerust verwachten aan eene onuit
puttelijke bespreking over de school
kwestie.
Op een punt echter zijn het op voor
hand al de katholieken en ook vele
gematigde liberalen het eens
Aan den huisvader moet liet recht
loebehooren, voor zijne kinderen een
onderwijs te verkiezen volgens zijne
overtuiging
Hebben in toepassing van dit grond
beginsel, de goddeloozen liet recht een
onderwijs huiten allen godsdienst te
kiezen voor hunne kleinen, dan kan
geen ernstig ménsch aan ons, katholie
ken, het recht ontkennen, voor onze
kinderen een volledig godsdienstig on
derwijs op te eiscken.
Dat is het standpunt waarop alle
katholieken zich moeten plaatsen, en
waarvan z:j geene duimbreedte mogen
afwijken. Wij vragen geen enkel of
niet het minste voorrecht, maar wij
eiscken ons recht als Belgische bur
gers en dat recht moet ons worden toe
gekend
Verjaring. S Maart 1827. Dood
te Keulen-'van M. Daniétspgewezen proku-
reur-generaal bij het hof van Brussel, die zijn
ontslag in 1817 gegeven had, na geweigerd
le hebben van Mgr. de Broglie, bisschop van
Gent, te vervolgen. De Koning van Pruisen
had hem de plaats van eersten voorzitter van
het beroepshof der Rijnsche provinciën aan
geboden.
De Hertogin van Orleans.
De hertogin van Orleans, «n haar gevolg is
Vrijdag met den postboot «PrincesseClemen
tine te Oostende aangekomen.
De kwestie der tombolas in
de Kamer. Leden van de verschillige
groepen der Kamer zullen deze week een
wetsvoorstel neerleggen om do tombolas ge
lijk te stellen met de kansspelen, welke reeds
door de wet verboden zijn.
De toestand der Koningin.—
Met groot genoegen deelen wij mede dat de
toestand van Koningin Elisabeth niets meer
te wenschen overlaat. Hare Majesteit heeft
reeds verscheidene wandelingen gedaan,
waaruit blijkt dat hare krachten totaal her
steld zijn.
Dr Leboeuf is buitengewoon tevreden over
dien goeden uitslag, van Rapallo naar Brus
sel teruggekeerd. Onze Vorsten vertrekken
heden naar Egypte, waar zij eene afleidings-
en plezierreis gaan ondernemen, waardoor
de gezondheid onzer geliefde Koningin geheel
en ganscli zal herstellen.
De Wereldtentoonstelling
van Gent in 8913. De werken
aangevangen. Men is reeds volop
bezig aan de bureelen dor Wereldtentoonstel
ling, op liet gewezen plein der A. A. G., in
de Musschenstraat. Do ondernemer Schau-
vlieghe is begonnen met de kelderingen te
graven en de aarde mei kleine wagont jes weg
te voeren. De plaats, waarde bureelen zul
len opgericht worden, is gansch afgeleëkend
met houten piketten zij zullen ongeveer 35
meters lengte hebben op een 10 tal meters
breedte.
Het wedden op de koersen
in Holland. Vrijdag namiddag heeft
de Hollandsche Kamer het wetsvoorstel van
den katholieken afgevaardigde Van Vuuren
gestemd, verbiedondo het wedden op de
koerspleinen
Onze bankbiljetten van 500
fr. De nieuwe bankbiljetten van 500 fr.
zijn verschenen. Zij zijn volgens denzelfden
stijl opgemaakt als do vorige in donker
blauwe tint met lichtere tonen.
Eene groote exploitatie in
Congo. Aan den Kolonialen Staatsraad
zal eerlang een ontwerp van overeenkomst
worden onderworpen, le sluiten lusschen het
Gongo-departement en do groote firma Lever,
gebroeders, de gekendo fabrikanten van de
Sunlight-Zeep. De firma vraagt duizenden
hectaren grond in erfpacht om er palmboo-
men te planten, waarvan zij de olie voor hare
zeepfabrikatie zou benuttigen.
In Opper-Congo zouden vijf werkhuizen
worden opgericht, die er toe zouden geraken
30,000 ton olie naar Europa uit te voeren.
In ruiling dezer concessie zou de firma
Lever eer aanzienlijk jaargeld aan den Slaat
betalen.
Maandag morgend. rond 9 1/2 ure, ge
beurde een drama op den Grooten Zavel.
Een persoon die éene gehuwde vrouw vruch
teloos met zijne liefdevoorstellen vervolgde,
werd door dezer man met verscheidene mes
steken aan het hbofd getroffen.
Ziehier onder welke omstandigheden dit
drama gebeurde.
De echtgenoofen X..., wonende op den
Grooten Zavel, komen goed overeen. Een
persoon uit de Hoogstraat, eveneens gehuwd,
zoekt stoornis te brengen in het gezin, door
de vrouw X..., nooit gerust te laten. Hoewel
deze verontwaardigd zijne voorstellen af
wees, vervolgde hij ze tot op den trap harer
woning. Van daar jaloerschheid en haat van
wege den man tegen den indringer.
Maandag morgend, rond 91/2 ure. bevond
de man zich met zijne vrouw in eene herberg
van den Grooten Zavel, töen vermeld persoon
er binnen kwam. Dra ontstond een twist tus-
sclien beide maniien, de herbergier verzocht
ze Luiten te gaan daar verergerde de twist
nog. Beiden grepen elkaar aan en een ver
woed gevecht ontstond.
Tijdens de worsteling trok de man een mes
en bracht zijn tegenstrever verscheidene
steken toe in het hoofd. Terwijl men den
gekwetste naar het gasthuis bracht, werd
X... aangehouden, dooh na ondervraging in
vrijheid gelaten. De wonden van het slacht
offer zijn niet.gevaarlijk.
In geen onkel land wordt er zoo geschermd
en 2oo geroepen met de broederlijkheid als
hij onze Zuiderburen'. Do broederliefde steunt
ook groolendeels op de vrijheid die men an
deren toekent. M. Picard, die bijlange geen
katholiek is, gaat er op los op de Fransc'ne
broederlijkheid. Luistert liever hoe en wat
hij zoo spottend schrijft Briand sprak van
kalmte in het land te brengen
Allons dan De oorlog, do conflikten, de
luister, de vervolgingen, dat is hetDat doet
leven, dat. is de goede en gezonde politiek.
Eene ónafgebroken hokspartij. Een altijddu
rend voetbalspel. De kunst om den tegen
strever te tergen. De kunst,om wanneer men
bijvoorbeeld, een standbeeld opricht, weinig
te denken aan den roem van den doode,maar
veel te denken aan de wonde, die liet af
beeldsel op de openbare plaats opgericht,aan
de overtuiging van de levenden zal toebren
gen. De vreugde, wanneer men een kalvarie
afschaft, zich niet tevreden te stellen het
symbolisch kruis weg te nemen, maar er een
kabinet om 's mcnschen lichamelijke be
hoeften to voldoen, in de plaats te stellen.Do
vreugde, niet minder ongemengd, wanneer
men eene kapel ontheiligt, zo in verhuring
te geven voor een beestenstal. De schateren
de voldoening aan eene straat den naam tc
geven van een goddelooze en dan die straat
le kiezen waar een begijnenklooster is geves
tigd, enz., enz., enz. Oh de goede streken
om de harten gruwelijk te treffen in hunne
diepste vezels Leve de Broederlijkheid
Dat is het overheerlijk, doch pijnlijk por
tret dat een der bekwaamste niet-katliolieke
Belgen, over de huidige regeeringen van
Frankrijk geeft. En zeggen dat meest al de
tegenstevers.zoowel liberalen als socialisten,
snakken om België te begunstigen, met
eene regeering van zulken aard. M. Picard
zegt dan niet min terecht De groote reden,
dat de socialisten in België de laatste jaren
zooveel afkeer en schrik hebben gewekt bij
de Belgische bevolking en daarom ook zoo
slecht zijn vooruitgegaan,is aan dit feitgelegen
dat de socialisten het volk bobben gezegd dat
zij het inzicht hebben, België te besturen
naar bet voorbeeld van Frankrijk... Daar
M. Picard dit schreef in een liberaal blad van
Brussel, was het hom niet mogelijk hier tege
lijk met do socialislon ook do liberalen le
vernoemen want de liberalen zijn ten minste
zoo zeer verzot op een bestuur op zijn Frank-
rijk's als de socialisten.
Het is te hopen, dat het schrijven van den
bevoegden politieleen strijder van vroeger,de
oogen openen zal van al de anti-godsdienstige
Belgen, die door den razenden godsdienst
haat niet stekeblind zijn geworden-, want het
is inderdaad tocli zoo klaar als do zon In
Frankrijk moet men niet anders doen, dan
de katholieken, die reeds zoo wreed vervolgd
zijn geworden,nog immer meer om meer den
duivel aanjagen. De Fransclie Jacobijnen
vonden zelfs dat Briand nog veel te zacht
was, ten hunnen opzichte, en daarom hebben
zij hem weggejaagd uit hot landsbestuur»
Staatkundig Over zicht
Engeland. De Engelsche gouverne-
meutsbladcn melden dat 500 nieuwe 'pairs
zouden genoemd worden, bij aldien de
Lordskamer het parliament bill zou verwer
pen.nadat deze in het Lagerhuis zou ge
stemd zijnAl de partijen verklaren eensge
zind, dat de Koning zich in deze kwestie
geheel onpartijdig houdt.
Holland. 't Was Zondag twaalf jaar
geleden, dat de Koningin W'ilhelmina ge
kroond werd. Ter dier gelegenheid hadden
groote vaderlandsche /eesten plaats, te Am
sterdam en in den HaagIn deze laatste stad
had een groote optocht van maatschappijen
plaats. De Koningin en de Prins gemaal
woonden de défilé bij, op het balkon van het
Koninklijk Paleis.
Duitschland.Gisteren werd in den Duit-
schen Reichstag de bespreking der begroo
ting voortgezet. De bespreking liep heel en
al over eenige punten van uitsluitelijk in
wendig belang. De minister van financen,
heeft verklaard dat hij eerstdaags een icets-
voorstcl zal neerleggenwaarbij de spaar
kassen verplicht worden, al hun geld in
Duilschc Staatsfondsen om te zetten.
Perzië. De nieuwe regent van Perzië
heeft gisteren in de medjlist of Parlement
den grondweltelijken eed afgelegd. In zijne
redevoering verklaarde de regent dal hij
zich geheel builen de politieke partijen wil
de houden. Rij noodigde tevens de Kamer
uit met hein eendrachtig te werken voor de
opbeuring van Perzië.
Het nieuio kabinet zal binnen eenige dagen
gevormd zijn.
Frankrijk. Gisteren heeft M. Monis, de
nieuwe Fransclie kabinetsovcrslein de
Fransche Kamer, de gouvcrnementeelc ver
klaring afgelegd.
M. Monis verklaarde dat hef kabinet met
de republikeinsche meerderheid wilde regee-
ren. Het kabinet heeft verder besloten, al de
republikeinsche hervormingen ie behouden
en op den ingeslagen weg voort te gaan
Aanhoudingen.
De gendarmerie van Rumes heeft Zondag
avond twee kerels aangehouden en in ver
zekerde bewaring gebracht.
Ziehier eenige bijzonderheden over deze
dubbele aanhouding.
De wachtmeester der gendarmerie ont
moette op de haan twee verdachte kerels.
Hij vroeg hun hunne papieren, doch de kerels,
in plaats van aan het gewettigd verzoek te
voldoen, keerden zich om en vluchtten door
het veld, in tegenovergestelde richtingen.
De wachtmeester achtervolgde een der
kerels, terwijl een douanier.die juist voorbij-
ing den anderen achterna zette.
Na eene lange achtervolging konden beide
kerels aangehouden worden. Een der kerels
was zeer smaakvol gekleed. Hij verklaarde
zich Louis Freneau te noemen. Aan de hand
had hij eene wonde, welke slechts eenige
dagen oud kon zijn. Men vond in zijn bezit
een schrijnwerkersbeitel, waarvan de hecht
bebloed was, oen gouden kelk en eene was
kaars. De zoogezegde Freneau verklaarde,
dat deze voorwerpen voortkwamen van een
kerkdiefstal welko hij tc Lens gepleegd had.
De andere is zekere Jules. Debnudenghrein.
geboren te Moeskroen en wonende tc Door-
nijk. Debaudenghrien is een gevaarlijke oud
veroordeelde, die slechts op 7 Februari liet
gevang verlaten heeft.
Ondervraagd over bun tijdsgebruik den
nacht dat de dubbele misdaad van Damprémy
gepleegd werd, konden zij geen uitleg geven.
Beiden zijn te Charleroi opgesloten.
Nog een ander spoor
Een werkman van Marchienne beeft aan
bet parket verklaard, dat op 26 Februari
twee kerels, wier signalement goed overeen
komt met betgeen aan het gerecht opgege
ven werd, hem den 26 Februari werk ge
vraagd hebben. De werkman zond hen naar
een nabijgelegen werkhuis, waar zij voorze
ker werk zouden gevonden hebben, doch de
kerels zijn er niet geweest!
Op 28 Februari heeft de werkman do heide
kerels teruggezien, lusschen 6 en 6 1/2 ure
's morgends. Beiden schenen van Dampreoriy
te komen. Zij verhaalden hem de vreeselrjke
misdaad aldaar gepleegd en gaven vohöbij
zonderheden. Zij verklaarden ook nog in liet
nachtverblijf van Dampremy geslapen te
hebben.
De kleinste der twee mannen hield gedu
rig rijn zakdoek voor den mond. I»e andere
verklaarde van Roubaix te zijn, Mwï heeft zo
niet meer teruggezien»
De vingerindrukken, welke in liet huis der
misdaad op verscheidene plaatsen konden op
genomen worden, zijn door Dr Lemaitre der
wijze ontwikkeld geworden, dat zij heel goed
zullen kunnen gebruikt worden.
De opschudding en de ontroering io de
streek is nog verre van gestild te zijn.
Een voorgaande der dubbele misdaad van
Dampremy
Naar aanleiding van de tweevoudige
moord van Dampremy word herinnerd, dat
gelijkaardige misdaad werd gepleegd, te
Rooborst bij Sot legem.
De pastoor was daar 's morgens.tegen zijn
gevvoonte.de mis niet komen lezen de pastorij
bleef gesloten en boe men ook aanbelde, nie
mand kwam openen. Toen men de deur wou
instampen, ging deze van zelf open.
In den gang lag een lijk van den pastoor,
barvoets en half gekleed, in een bloedplas.
De schedel van den ongelukkigen priester
werd ingeslagen en de hersenen waren op de
muren gespat.
De ligging van hot lijk toonde aan dat hij
werd verinoord terwijl hij, vluchtend voor
de bandieten die te zijnent waren binnenge
drongen, het touw der alarmklok zijner pas
torij poogde te bereiken. In vele pastorijen
treft men deze klok nog aan.
Door't rumoer gewekt, daalde de oud®
meid de trap af om te zien wat gelieurde,
maar pas was zij daar, of zij ook werd ver
moord.
Daarna plunderden de bandieten het huis
en, beladen met hun buit, verdwenen zij in
den nacht.
De onderzoeksrechter had besloten de zaak
kost wat kost lot een einde le brengen en kon
de moordenaars, Reusse en Tender, toehoo-
rende tot de roode bende welke heel
Vlaanderen door toen schrik verspreidde,
vatten.
Zij werden ter dood veroordeeld en gehals-
recht te Gent.
FRANKRIJK
Tusschen generaals.
Verscheidene bladen hadden gemeld, dat
generaal Sauret zijne getuigen gezonden bad
aan generaal dc Taradel. Dat gerucht wordt
thans gelogenstraft. Op aanraden zijner
oversten heeft generaal Sauret zijn aanvaller
voor dè rechtbank gedaagd.
Priesters te kort
Maandag morgend word te Parijs, onder
voorzitterschap van Mgr Ametle, aartsbis
schop van Parijs, het XII" bisschoppelijk
kongres geopend.
Do Eerw. Heer Roland Gosselin, in zijn
verslag, kloeg over liet gebrek aan priesters
en doet een beroep op de liefdadige katho
lieken om de jonge priesters te steunen, daar
bij inziet dat binnen kort er veel priesters le
kort zullen zijn.
Ongeluk in de Noordstatie te Parijs.
Maandag morgend bad in de -Noordstatie
te Parijs een erg ongeluk plaats.
Toen de sneltrein uit Keulen rond 712 ure
in do statie zou toekomen, verminderdo de
lokomotief hare vaart niet, ondanks alle
pogingen van den machinist.
Delokomotief wierp de stuitblokken omver,
klom op de kaai en drong dan in do bureelen
van een dienstoverste. Deze zat juist aan
't werk en werd omgeworpen en erg ge
kwetst. Hij moest naar het gasthuis overge
bracht worden. De schade is zeer aanzienlijk.
Uit een trein gevallen
Tusschen Parijs en Melun* is gisteren
avond één reiziger uit een express! rein ge
vallen. Men ging op zoele on vond den man
met vermorzeld hoofd langs do baan liggen.
Papieren, in zijne zakken gevonden, bewe
zen dat liet slachtoffer zekere Frederik Da-
vans was, van Brussel, die voor rekening
van zijn patroon naar Tunis ging werken.
Akelige ontdekking
Nabij Caslres waren werklieden in eene
fabriek bezig met balen wol los te maken,
toen zij met ontzetting liet in ontbinding vor-
keerend lijk van een Neger in cone baal
vonden.
Echtelijk drama te Nizza
Een trambediende. Frans Arnier, beeft
gisteren vijf revolverschoten gelost op zeke
ren Louis Tordclla, die zijne vrouw met lief
de voorstellen last igviel. Ti u-dol la werd erg
gekwetst en in hopcloozen loestaud naar het
gasthuis gebracht.
Eene oude misdaad.
Drie jaar geleden word te Montferri zekere
AgnosPcyrache, door haren minnaar Fernand
Wadi vermoord on dan van eene spoorweg
brug geworpen. Het. lijk werd dqnr een trein
vermorzeld.
