BE UITSPRAAK VAN MET BELGISCHE VOLK
De woelingen in !i Land
Eelieimzlmiige verdwijning
van een priester
Vrijdag 7 JianS 1912.
«2
C3-IO1L. .ül ID
BestuurderJ
13© iCatiï©liels©ta &D©lslE@ra in hei Band S2S24S sieBSBsnem gewannen, tepwip de iêberalen
©ra samen er» 3SHS7 feij IkpeegeffBo
Be ICefheSieke meepdepheieS is ©ngje^eei» s4®botbbb®Mc.
Te OpuaseeS feehlsen cl© SCatSBoBietkesi egs twee Jsas® 2®®®© steensnera gewonnen g raeeee*
den I5©@Ö0 katholaeke steemnfien wedden es» Zeneiag uitgebpaehi
Ze verwensehen
hun eigen kind
Wat de huitenlaadssfee Maöea
over mize fciezisg zeggen.
132 ©xl o omplot
Halsrechting.
Achtüstide jaargang n' 132
JS2B
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. ǤS M
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. <j»
BUREELEN
723,
TE BRUSSEL
Steenweg van Waterloo,
ITE AALST
9, Kertstraat,
Telefoon 114
Van Nuffel-De Gendt,
si
AANKONDIGINGEN:
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3e blaaz. jde regel) Ir. 0.50
4» bi adz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1.00
Gemengdnieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, kerste'll. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
dommerikken uitin de liberale associ
atie, waarvan M. de Gueldre voorzitter
is,heeftmen'aari het hoofdmannen zon-
Het is een bewezen feit, de deftige,
de treffelijke bevolking, zoowel die
onzer arbeiders als onzer boeren en
burgers, moeten niet in het minst heb
ben van het hatelijk, het walgend so
cialisme. De socialisten hebben de
dood gezworen aan den eigendom, aan
den handel, aan de kleine burgerij, aan
de familie, aan de kerk, en het is dus
geenszins te verwonderen dat noch ge-
ïoovigen, noch huisvaders, noch kleine
burgers, noch handelaars, noch kleine
of groote renteniers van eene partij
hebben willen die hen wil vernietigen.
Ondanks dit, hadden de liberale kop
stukken bijna In gansch het land het
kartel aangegaan waarom Niet
rmdat liberalen de dood wenschen van
den eigendom, van den handel, van
cic nering, van de' familie, maar wel
omdat de liberale partij, die maar een
pfdeéling is van de vrijmetselarij, een
doodelijken haat heeft gezworen om te
strijden en te kampen tegen Christus
en zijne Kerk.' En juist die onmen-
sehelijke haatdragerij, is de oorzaak
van de verpletterende neerlaag, die de
liberale ^partij Zondag werd toegediend.
Maandenlang hebben vrij geschre
ven dat het sluiten van het kartel, eene
onnatuurlijke zaak was, of beter eene
daad tegen de natuur. Het gaat im
mers niet, water en vuur te versmel
ten evenmin is 't mogelijk het libe
ralisme in zijn economisch en politiek
leven te doen samengaan met het so
cialisme.
Toen wij dit vóór de kiezingen
schreven, oh, dan was het een spot
en hoongelach zonder weerga in de
goddelooze pers dan was het frim,
onnoozeie rimram dien wij verkochten.
Maar nu is de kiezing voorbij en die
eerlijke liberale pers, legt nu,
geheel onder den druk en de smarten
van eene davering zonder weerga, zij
legt deemoedig hare belijdenis af.
De Etoile Beige schrijft zonder
terughouding, dat zij tegen het sluiten,
van het, kartel was, maar gezien zij
alleen van haar gedacht was, zij niet
wilde tegenwerken, en met den stroom
meeging, in andere woorden, den lof
maakte van het kartel, hoewel" zij er
in haar binnenste ten hevigste tegen
gekant was. We vragen ons af, wat
moeten wij van die bladen denken, die
zoo maar cyniekweg konien bekennen,
dat al wat ze schreven vóór de kiezing,
niet gemeend was dat al die
vlammende oproepen, en laaiende
geestdrift, maar eenvoudige oogen
verblinding en menschenfopperij was,
Wij hebben altijd gemeend dat de
eerste hoedanigheid van een politiek
man, van een openharen persoon,eerst
en vooral de rechtzinnigheid diende te
zijn. Bij vele liberale bladen is daar
niet meer op te rekenen, daar ze zelf
bekennen na de kiezing, dat ze hunne
lezers vóór de kiezing leugens opdisch
ten.
De Antwerpscbe briefwisselaar van
d^« Cbronique is niet minder lastig.
Hij maakt de hoofdleiders der Ant
werpscbe liberale partij, waaronder
Heeren Delvaux en Franck zelve, voor
beid kortom, te slecht en te gemeen,
om ze omverre te scliuppen. Hij vraagt
dan ook maar kortaf, de aan de deur
zetting van die liberale onbevoegden,
en hunne vervanging door personen
die wat meer haar op de tanden, en
wat meer kennis in hunne hersenpan
dragenDitzelfde zou die liberale
correspondent ook mogen zeggen van
de liberale propagandisten, die hoewel
bestuurders van openbare werken,
leden van den Antwerpschen Gcme >n-
teraad of Provincieraadsleden, ook
bewijs hebben gegeven van buitenge
woon weinig politieke kennissen. Het
schoonst van'heel bet spel is toch wel,
dat wij, katholieken, ons door zulke
feniksen, echte ezels, noemt ze de
liberale briefwisselaar dat wij door
zulke feniksen voor dompers worden
uitgekreten.
De andere liberale bladen slaan min
ot meer denz^flien toon aan allen
veroordeelen ï-et kartel, of vallen
bovenarms op de deloyaliteit van de
socialisten.
Het liberaal politiek sportblad van
Brussel heelt het geladen op Brugge
het verwijt den afgevallen Fonteyne,
tegen liberaal Thooris gekozen te zijn,
dank aan het gouden kalf en de zuip
partijen. Wat dit blad echter vergeet,
het is dat M. Fonteyne op dezelfde
lijst stond als M. Thooris, dat zij samen
kartel voerden, en dat zij derhalve,
iederen Belg hebben aangezet om voor
het kartel te stemmen.
Nu begint het liberaal blad zelf met
den vuilsten modder naar een mede-
kandidaat van den kartellijst te wer
pen. Het ziet er lief uit. Als ons volk
dit alles leest en overweegt, wat moet
bet jubelen van blijdschap dat het zoo
klaarziende is geweest in den toestand,
en heel de rommelzoo van het kartel
naar de maan heeft gewenscht.
E. H. Piton, pastoor van Sint-Serges,-te
Angers, kwam gisteren morgend, bij den
overste der veiligheidspolicie de volgende
verklaring afleggen
Zaterdag, 1 Juni, kwam ik rond half tien
uit de pastorij, toen ik aangesproken werd
door een man, die mij smeekte naar zekere
vrouw Bonsergent te komen, die zoo zegde
hij, verongelukt was. Daar ik deze dame
kende, ging ik er recht naartoe. Ik heb er
niet opgelet of de kerel mij achtervolgd®.
Op den wandelweg der kalkovens gekomen,
werd ik door een vijftal kerels overvallen,
waaronder ik mijnen aanspreker herkende.
Ik werd stevig vastgebonden. Slagen heb
ik niet bekomen, en alles werd in de groot
ste stilte volbracht. Ik werd vervolgens-vap
mijne sleutels, geldbeugel en brieventescb,
samen een 150 frank inhoudende, beroofd.
Men smeet mij een zak over het hoofd.
Volgens mij bracht ik den nacht door in eene
weide. Ik denk dat mijne aanvallers vaneen
waren gegaan. Later werd ik, van mijne
priesterkleederen beroofd en deed men mij
een burgerspak a&n, terwijl zij aanhoudend
met hunne revolvers dreigden. Dan dwongen
zij mij in een auto plaats te nemen. Meer dan
eens maakten zij ondereen op de ruwste
wijze ruzie.
Ik kreeg kleine broodjes te eten. Dikwijls
hield de auto op, en telkens zeer lang.
Volgens den E. H. Pastoor, voor zooveel
hij zich nog herinneren kan. was de auLo
grijs van kleur, en kon ze verscheiden perso
nen bevatten. Maandag waren er bij hem
nog drie mannen.
Dan vertelde E. H. Piton hoe hij te Lyon
uk wam
Woensdag morgend, tusschen 1 en 2 ure,
zonder dat ik van de plaats bewust was, werd
ik uit den auto gezel, nadat mijne boeien
losgemaakt waren. Men trok den zak van
boven mijn hoofd weg, en nu zag ik den auto
in volle vaart weghollen. Ik dwaalde een
tijd lang in de straten rond, en kwam einde
lijk op de Liefdadigheidsplaats aan nu wist
ik da.t ik te Lyon was.
Met de grootste nauwkeurigheid wordt
het. onderzoek, in deze geheimzinnige zaak
voortgezet.
Het anticlerikaal dagblad Le Matin
van Parijs, schrijft hel volgende
Hoe rnoet men den uitslag der kiezing
uitleggen Hoe geoordeeld over die veran
dering, w.olke de stoutmoedigste verwach
tingen der katholieken heeft overtroffen
Vooreerst aan het Cartel, waarvan de
gematigde liberalen .hoegenaamd niet willen
weten, aan de vrees van velen, een Ministerie
to zien, waarin ook socialisten gouden
zetelen.
Ook aan de slechte tactiek der liberalen,
die als kiesvel'dtocht den oorlog aan do
kloosters hadden genomen.
Maar vooral is de overwinning der katho
lieken toe te schrijven aan 'het Kabinelshoofd'
heer de Broqueville. die na het aftreden van
heer Schollaert het bestuur in handen geno
men heeft die bewijs gegeven heeft schitte
rende hoedanigheden le bezitten, getuigd
hoeft van een geest van verdraagzaamheid
en van een liberalisme, welk zijn gouver
nement groote sympliatie in al de party en
heeft doen verwerven.
Welnu, Belgen, mannen van orde, die den
vp de ilt, die verklaring verdient ingelijst
te wo. de i.
Dat de cartelisten nu ook maar razond
worden voor,ulko bekentenis.
De katholieke partij blijkt de regeerings-
parlijzij is groot en breed om alle lieden
van goeden wjj te bevatten.
Volgens eene briefwisseling aan de XXe
Siècle, zou de Libre Parole vandaag oen lang
interview meedeelen, van baron de Broque
ville, over de wanorders in het land.
Plot cabincishoofd heeft aan den Parijzer
journalist verklaard dat het gouvernement
ist. dat er eene beweging werd voorbereid,
om wanorders uit te lokken, in het geval de
katholieken zouden zegevieren.
De policie-kommissarissen hadden hem tal
rijke aankoopen van revolvers gesignaleerd
ju het Centrum, in het land van Luik en in
den Borinage.
De gestichten die aangevallen zouden wor
den, waren reeds aangeduid, namelijk kloos
ters en eene belangrijke coöperatief uit het
Gentrum (men denkt de 'bakkerij Le Bon
Grain, van Morlanw6lz).
De krachtdadigheid der regeering en de
snelheid, waarmede door deze maatreg
werden genomen, hebben do voornemens
der 'woelmakefrs verijdeld.
-VW
Uit Riom wordt gemeld
De wildstrooper Gourrnier, dio vijf perso
nen vermoordde, is Woensdag morgend om
3 uren 30, ge halsrecht.
Gourrnier werd om 2 u. 30 door den pro
cureur der Republiek gewekt. Hij kleedde
zich aan en woonde de Mis hij. Daarna zegde
hij aan de aanwezigen
Ik heb gedood, men doodt mij, 't is
rechtvaardig. Toen hij de guillotien nader
de, deinsde hij achteruit, Kort daarna was
hij echter een lijk.
Retred Bbwtweppen.
Te Schelle is een katholiek betooger ge
vallen als slachtoffer van de wraakzucht
der kartellisten.
Een twintigtal katholieken, hadden met
eene nationale vlag op een-en wagen plaats
genomen, om zich naar de woning van Bur
gemeester Steenaekers to begeven, die kan
didaat geweest wasvoorde meetingspartij.
Onderwege werden zij aangevallen door
eene bende liberalen en socialisten.
Een der katholieke betoogers M. Selden-
slacli, 32 jaar oud, wonende te Schelle,
werd van den wagen getrokken en vooraleer
de anderen konden tusschenkomen zoo erg
mishandeld, dat hij eenige uren later aan de
gevolgen bezweek.
Het parket is ter plaats geweest en twee
kerels werden aangehouden.
Ro«d fga'&assel.
Dinsdag avond poogde het gespuis, na ge
tracht te hebben de kerk der H. II. Joannes
en Nikolaas in brand te steken, ook nog de
kerk der Doanystraat. tö vernielen. Daar ook
waren spcedig pompiers en voldoende poli-
cie macht ter plaats en de woeimakers wer
den op de vlucht gedreven. Zij richtten zich
dan naar de kerk der St. Eligiusstraat, doch,
daar ook stuitten zij op eene sterke policie-
rnaeht.
In allerijl trokken zij nu naar de Fieimes-
straat, hopende, daar het O. L. Vrouw,
jsticht lo kunnen aanvallen, doeh daar wer
den zij voor de derde maal den pas afgesne
den. Alsdan gingen zij naar St. Gillis.
Drie kerels, die hijzonder hevig schenen
werden aangehouden. Zij brachten den nacht
door in den amigo en werden 's anderdaags
ter beschikking van den prokureur des
Konings gesteld.
M. Max, Burgemeester van Brussel,heeft
aan eiken policie-kommissaris der stad ge
vraagd, eene rekening op te maken, van do
schade in ziinen wederkeerigen wijk aange
richt. Als de Brusselsche stadskas bij machte
is te betalen, is het nog niets, doch indien
zulks het geval niet is, zullen het wederom
de belastingschuldigen zijn, die de franks-
kens mogen samenbrengen.
De Burgemeester van Schaarbeek, M.
Reyers, heeft Dinsdag avond, nadat de woei
makers gepoogd hadden de kerk der IIH.
Joannes en Niklaas in brand te steken een
besluit genomen, waarhij alle samenscholin
gen en betoogingen op het grondgebied van
Schaarbeek verboden worden. Ook zal elke
betooging welke op het grondgebied van
Schaarbeek zal trachten te dringen, onmid-
d olijk door de gewapende macht tegenge
houden worden.
Kl©g de piMEicSeriregera vatra
{Daassdag avoirad Bs*&as©eS.
Een ooggetuige heeft Dinsdag avond de
betoogers achtervolgd en doet over hun uil
stapje het volgende verhaal
Ik heb Dinsdag avond van 9 tot 11 ure
de betoogers gevolgd. Na eene luidruchtige,
doch vreedzame wandeling langs de boule
vards, begaf de bende zich naar het gedenk-
teeken Ferrer. Daar klom een student op de
treden van het beeld en zegde tot de betoo
gers De betooging moet waardig zijn.
De eerste die betrapt wordt terwijl hij
steenen in de ruiten van ©en bijzonder buis
werpt, slaat men het aangezicht (la gu-eule,
zegde hij), in stukken.
Vijftien meters verder, trok de stoet
voorbij een groot huis van gemaakte kleede
ren. Pas zijn de eerste rangen ter hoogte
'van het magazijn, of uit die rangen vliegen
steenen, ijzeren bouten, moeren, enz., in de
■vitrienen van het magazijn. De ruiten breken,
doch geene aangezichten, worden in stukken
geslagen.
Van daar gingen de betoogers de kerk
der II. II. Nikolaas en Joannes in brand
steken. Van 9 ure tot 9 ure 55, heb ik geen
enkele policieagent ontmoet en nochtans
wareu wij inliet center der stad. De eersten
welke wij ontmoetten, waren de negen agen
ten die aan de Keulenstraat stonden.
Hot was klaarblijkend, da.t de betoogers
zich naar de kerk der Keulenstraat wilden
richten waarom, dan, hebben deze agenten,
waaronder zich een opzichter bevond, de
straat niet afgesloten Zij hebben gezien en
gehoord, dat de betoogers de ruiten uitsloe
gen in de FinisLèrekerk. Waarom kwamen
zij niet naderbij
Een agent aan wien ik later over deze
voorvallen sprak en de vraag stelde ant
woordde Het waren policieagenten van
St. Joost-ten-Noode die zich aan de Keulen-
straat bevonden, en de feiten gebeurden op
het grondgebied van Schaarbeek.
Dezen uitleg kan niet .aangenomen worden
daar de policie, voor feiten op keeterdaad
vastgesteld, mag optreden op gelijk welk
grondgebied in 't zicht van haar grondgebied
gelegen.
Veronderstel nu maar eens, dat de woei
makers in de pastorij drongen en er de in
woners vermoordden, zouden de policieman-
nen dan handelend opgetreden zijn
Roode en blauwe kartelbladen schrijven
dat deze feiten door eenige knapen-scholie
ren gepleegd zijn.Er waren inderdaad schier
kinderen bij de betoogers, doch het over-
grootsle deel waren studenten en kerels die
er in 't geheel niet aanbevelenswaardig uit
zagen en men liever niet langs een donkeren
weg zou ontmoetten.
De betoogers hadden er ook plezier in
de trams tegen te houden en een tramgeleï-
der drukte zelf zijn vrees uit, dat de schur
ken wel zijn rijtuig zouden durven omkee-
ren.
«Op verscheidene plaatsen werden door be
toogers revolverschoten in den lucht gelost
ten ware het naar de burgers was, die op
hun balkon of in het venster der bovenver
diepingen naar de woeimakers zagen.
En heel de bende vluchtte, bij het zien
van 2 gendarmen te paard, die aan de groote
Post hadden plaats genomen «'t Zijn lieldenw.
Eindelijk. Woensdag namiddag werd
te Brussel op al de openbare plaatsen en
gebouwen liet volgende bericht aangeplakt
De Burgemeester,
Overwegende dal, gisteren avond, er
erge aanslagen tegen kerken, door benden,
ingericht op de grondgebieden der gemeen
ten Schaarbeek en Anderlecht gepleegd zijn
Overwegende dat dezelfde benden ge
poogd hebben soortgelijke daden te Brussel
te begaan en slechts verhinderd werden,
dank aan de spoedige tusschen komst van do
policie, de burgerwacht en de gendarmerie,
door ons opgeëischt
Overwegende dat de ruiten van verschei
dene huizen gebroken werden dat zekere
der daders van deze misdrijven, onmiddellijk
door do policie aangehouden, bouten en an
dere gevaarlijke werptuigen in hun bezit
hadden
Overwegende dat het noodig is betoogin
gen le voorkomen die van aard zouden zijn
dc openbare rust te s too ren en de belangen
van den handel der hoofdstad te schaden
Gezien art. 94 der gemeentewet en de
artikels 9 en 17 der wetten van 26 en 27 Juli
en 3 Augusli 1791.
Besluit
Art. I. Het rondloopen van benden be
toogers is tot nader orde verboden.
Aft. 2. Het is verboden samenscholin
gen op den openbaren weg te vormen.
Art. 3. De overtreders zullen onder de
toepassing van de policiestraffen vallen.
't Is goed en wel, doch moeilijk te begrij
pen waarom zulks Woensdag namiddag en
niet Maandag reeds gedaan werd. 't Is ook
zonderling om vast te stellen, dal M. Max,
de burgemeester, zegt dat de daders Schaer-
bekenaars of Anderlechtenaars zijn.
Oe iricidenten wan Woensdag.
Te Bï»assse8.
Ondanks het hevel van d&n Burgemeester
had Woensdag avond aan liet Maison du
Peuple toch eene groote samenscholing
plaats. Een leider kwam hen tot kalmte
aanzetten, on verzacht hen huiswaartB te
keeren, doch eevi groep richtte zich zingend
langs de Hoogstraat en groeide snel aan.
Op de FouLaüias(.ilaats bolst doze bende op
eene sterke policiomacht. Dö policie cliar-
