OORLOG
U -^?k_ C3r L 3Q>
'T EEN EN T ANDER
Een cyklooa in Canada
Ge woelingen van Luik
Nog het Titaaic-oMerzoek,
BestuurderJ, Van Nuffel-De Gendt.
Oe slaslMers der laditverovfirinij
Vroeselijlc oogeluït nabij Geneve.
Eens vissGfisrssloep vergaan.
Hst [Irama van St. Pietars-Leesw.
Achttiende jaargang n' 155 2 CENTIEMEN HET NUMMER Itoaderdag 4 J-ïi I9S2.
™|M 11 1 1 i s»—;—3
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
EERSTE UITGAAF, 4 uren 's avonds. 4»
TWEEDE UITGAAF, 7 uren 's avonds. <f®
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
723, Steenweg van Waterloo, 728. I Kerkstraat, O»
Telefoon 114
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
3® bladz. (de regel) fr. 0.50
4® bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Reklamen (per regel) fr. 1.00
Gemengd nieuws (per regel) fr. 2,00
Recht, herstel 1. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
A-l te veel wordt er op onze dagen acht
gegeven op de woorden, en enkel op de
woorden wij kunnen onze vrienden
niet genoeg aanzetten te eisclien
dat er bij de woorden, daden worden
gevoegd, omdat schoone belotten
niets beteekenen zoo deze door geene
werken worden opgevolgd. Daarover
ïal wol de algemeenheid het eens zijn.
Als er nu in de wereld partijen wor
den gevonden die vooral milddadig
zijn in 't geven van woorden, maar
daarbij ook stoppendenblok zeg
gen, dan zijn het wei de socialistische
en de liberale partij. Wat deze laatste
betreft, we gaan er weinig over uit
halen. Het is genoeg gekend dat het
liberalisme zijr.e macht zoekt in en
door de pers, in en door de dagbla
den. Ziet rondom u ziet in de hoofd
stad van België, wat eene macht van
liberale gazetten g'hebt er van allen
aard, kleur, grootte en inhoud...
Maar, weest nu ook verstandig, gaat
wat verder in do kwestie, en vraagt
dan eens Wat heeft de liberale partij
nog buiten hare bladen Zoekt en
ge zult ondervinden. Zoekt naar hare
scholenze beeft er geenezoekt naar
hare weezenhuizen zij beeft er geene
zoekt naar hare hospitalen, zij bezit er
geene zoekt naar bare oud- manne
kens, oud-vrouwkens, of apostelhui
zen zoekt overal, en nergens zult gij
iets vinden, waarvan de liberale partij
zeggen mag Zie, dat is mijn werk
zie dat is een uitvloeisel van mijn
ideaal... Ilun ideaal Maar wat is bel
ideaal van het liberalisme Egoïsme,
eigen ik- en baatzucht, eigen belang,
zelfgenot; als ik er maar kom, ik trek
mij de rest niet aan Als ik maar wel
ben gedaan, wat deert mij het overige
van de wereld... Het zijn harde woor
den, we weten bet wel, maar spijtig
dat de werkelijkheid der zaken ten
minste ook zoo bard en onbarmhartig
spreken over het gevoellooze, het
wraatzuchtige van het liberalisme.
Wegen we nu op de beurt het socia
lisme Geeft het woorden aan het volk?
Dat gelooven we wel Ir. zake dag
bladen staan ze nog ten achtere bij de
liberalen het scheelt hem zelfs nog
veel maar in zake gesproken woord,
doen ze alleman den baard af.
De socialisten blijken als strijdleuze
genomen te hebben Alleman moet
spreken Kunt ge niets degelijks,
niets treffelijks zeggen, bet doet er
niet aan babbelt er maar op aan,
klinkt het niet zoo botst het.
De socialisten speculeeren hier op de
naïeveteit van het gewone volk, van
sommige goedzakkige lieden, die al
spoedig besluiten als ze iemand hooren
lawaaid maken Ja, zegt er van wat ge
wilt, maar hij kan 't zoo nogal gezegd
krijgen hij heeft eene gladde tong
bet is ne felle Dat wordt dik
wijls gehoord, boewei het menigmaal
de allerdomste praat is die er zoo maar
botweg, stóm-gaat-de weg, wordt uit
geslagen.
Bij de ontwikkelde mensehen beeft
dat lawaaid maken natuurlijk geen
weerklank het is enkel bij sommige
simpele menschen. Gelukkig dat bun
getal met den dag verkleint.
Moest ge de verkondigers van het
socialisme gelooven, dan brachten ze
bet paradijs op aarde. Zoo klinkt bet
gedurig in hunnen mond zoo vertel
len honderden hunner schriften, boe
ken en dagbladen. Doch heel anders is
het, wanneer ge die mannen weer eens
wikt en weegt naar hunne daden
oordeelt en beoordeelt naar hunne
werken. Nemen wij de allereerste ge
beurtenissen in ons land. Wat zien we?
T) In Leuven vliegt van Laugendonck
n. 2, met klikken en klakken aan do
deur als socialistisch kamerlid, omdat
hij geld leende om koeien te lcoopen,
aan dertig percent. Verschraegen in
Gent bet is ook een socialist die
was content met 10 percent. Gene nu
moest er dertig hebben. 2") De socia
listen willen de algemeene werkstaking
uitroepen. Het volk zegt Jamaar,
zoo niet, we moeten onzen boterham
hebben. Wat schrijven derooden 1
Bah Wat is dat Met 1,50 fr. per
dag hebt ge meer als genoeg daar kan
een gezin van 5 personen, patatten,
rijst en brood van eten, zooveel als
hot wil. Met 1,50 fr., als gij die hebt,
dan kunt ge de staking wel zes maan
den en nog langer volhouden- Onder-
tusschen zegt Vooruit aan zijne
slaven De 14 eerste dagen krijgt gij
niets. In Charleroi zeggen zeDegenen
die niet aangesloten zijn, en dat is de
overgroote meerderheid, die moeten
ook staken, maar die krijgen geen
centiem onderstand.
We vragen ons af Van wat moeten
die menschen dan bestaan? Wat gaat
er geworden van hunne vrouwen en
kinderen Wat zorg gaat er gegeven
worden aan de gebrekkigen en aan de
zieken Op dat alles denken de
socialisten niet zooals altijd babbelen
en wauwelen zij er maar los op aan.
We zeggen daarom aan bet volk,
en we zullen het blijven zeggen: Weest
niet tevreden met woorden alleen,
eischt er de daden bij; zooniet, wensclit
dan die grootsprekers naar alle dui
vels
êsb den fBeSjjBSQtaea hoepen-
b©91£§. Op 5 Juli 1911 is het Verbond
der Boerengilden gesticht. Dit verbond telt
reeds 21 plaatselijke gilden met 2274 leden.
Het Algemeen Verbond der Groentenkwee-
lcers gesticht in 1910, telt 37 lokale groepen.
Er zijn 15 melkerijen, staande onder toezicht,
aangesloten in een Verhond. De centrale
Kredietkas bevat 333 Raiffeisenkassen. Zij
heeft in 1911 een krediet geopend ten be-
loope van 255.300 fr. tot aankoop van
hoeven, huizen, gronden, enz. De kas laat
een boni van 6.654 fr. 45 cm.
In de afdeeling Brandverzekering zijn
er op einde 1911, reeds 8742 policen, voor
een verzekerd kapitaal van 90.221.699 fr.
Onze Belgische Boerenbond verricht waar
lijk schoon en nuttig werk, onder alle op
zichten.
Oelgië ssa de hss3deisfoawe=
£§Ïïs?5. Engeland komt aan 't hoofd met
28 milliard 270 millioen. Duilschlaud volgt
met 22 milliard 599 millioen. Frankrijk
komt derds met 14 milliard 333 millioen.
En do vierde plaats komt niet aan Rusland,
Oostenrijk, Italië, neen, maar aan België
met 7 milliard 764 millioen. Frankrijk 14
milliard, België 7 milliard en half, en noch
tans er zijn geen 8 millioen Belgen tegen
40 millioen Franschen, en Frankrijk is 18
keeren grooter dan België. Weet ge wat oen
Fransch blad over die cijfers schrijft?
Duitschland verplettert ons België onder-
knaagt ons, en ouzo Fransche ministers ver
rijken zich. En de Univers van Parijs
besluit Arm Frankrijk, gelukkig België.
Maar 't eerste heeft voor hoofdmannen,
menschen van geweten, katholieken hel
andere heeft voor overheerschers, hunke
raars naar de baterschotel, smakkers naar
don kaas, do troep Joden en Framassons»
En dat is het ideaal land voor onze tegen
strevers
E?e ejB»Gote Duitschs
troonssyndakaten. In 't begin
van 1910 waren er in Duitschland 2613
Patroonssyndikaten met 84 Federatie». 474
departementale Bonden en 2055 plaatselijke
Bonden.
Daar zijn 2 centrale inrichtingen 1°) De
maatschappij van de Duitsche patronale Bon
den die 1,600.000 arbeiders bezi gen en, de
Centrale van de patronale Bonden die
1.028.000 arbeiders bezigen.
De patroons vormden 13 verzekeringsmaat
schappijen tegen de staking. 2500 leden der
Patroonshonden, die te zamen 2 millioen
arbeiders bezigen, zijn tegen de risicos van
de stakingen verzekerd.
Kerkvervolging in Frankrijk.
Priester Lepage, pastoor van St. Lucas
parochie van Nimes, heeft een proces-ver
baal opgeloopen omdat hij met liet H. Sacra
ment, 1 meter 40 cin. te ver in de straten
was geweest.
Is zulks nu waarlijk niet hatelijk,tergend,
gemeen
Wa$ affront I De afgevallen
Charbonnel M. Daons zou van hem zeg
gen en schrijven Een priester in den
heiligsten zin des woords ging Zondag en
8 dagen meeting geven te Montfort-l'Amaury
een stadje in Seine en Oise.
Hij was uitgenoodrgd door eeuige framas-
sons. Zoodra de ex-priester in de zaal kwam
werd het bureel gevormd. Een priester, een
echte ditmaal, nam seffens het woord; het
was de deken van Monfort-l'Amaury
Mijne Heeren, zegde hij op den afvallige
wijzend, ik stel uM. Charbonnel voor, een
man die eertijds het priesterkleed heeft
gedragen zooals ik. Maar hij heeft het
onteerd, en zeer gelukkiglijk hij heeft het
verlaten. Hij heeft de stoutmoedigheid
onder ons te komen, en te komen spreken
van de vrijmetselarij. Maar het eerste dat
hem te doen stond, het was zich te herinne-
ren hoe hij zich hier en overal elders ge-
n dragen heeft. In dit land zelf waar hij
vandaag durft terugkomen, heeft hij de
vrouw opgelicht van een braven werkman,
hij heeft hem in 't verdriet gestort en eene
eerbare familie onteerd. -
Bij die woorden gaat er in de zaal een ge
huil, een gejouw en getier op. zoo hevig dat
do afvallige, rap als een hazenwiud het
hazenpad koos. Heel de zaal was tegen hem
uitgenomen het handsvol vrijmetselaars,
waarvan een zich zoo geweldig aanstelde,
het was de zoon van den policiekommissaris,
dat hij moest aangehouden worden.Hij droeg
een revolver op zich.... Charbonnel is ook
volgens onze oppérkristenen, een priester in
den heiligsten zin van 't woord, nietwaar,
daensisten
Overgroote schade. Talrijke slachtoffers.
Een vreeselijk orkaan, zooals men er
nooit in Canada had te verduren gehad, heeft
over Regina, hoofdstad der provincie Sas
katchewan gewoed en er onberekenbare
verwoestingen aangericht.
Volgens de eerste berichten, zouden er
meer dan 50 personen gedood en 200 ge
kwetst zijn. Bijna geheel de stad werd ver
nield.
Het telefoonhotel was bet eerste gebouw
dat instortte. Twee honderd huizen van hij-
zonderen ondergingen hetzelfde lot.
Men is thans volop bezig de puinen te
doorzoeken om de slachtoffers op te halen.
Vooraleer Regina te hereiken, had het
cykloon reeds elders vreeselijke verwoestin
gen aangericht en personen gedood. Ver
scheidene vaartuigen die het Meer van
VVasana overstaken werden door den wer
velwind omgeworpen en de opvarenden vor-
dronken. Het i» bijzonderlijk in de handels
wijk, namelijk over do 16e, 15", 14° en 13-
lanen van Regina, dat het cykloon meest
huis hiold.
Kerken, openbare gebouwen, stapelhui
zen, enz..., werden als kaartenhuizen door
een geworpen. Een groot slapelhuis werd
geheel op de spoorbaan van den Canadian
Pacific geworpen, waardoor alle spoorweg
verkeer onmogelijk is voor eenige dagen.
Verscheidene kleine gebouwen werden met
al wat zij bevallen opgenomen en op grooten
afstand medegesleept. Ook de vrijmetselaars-
tempel word vernield.
Zes honderd familiën zijn zonder dak. Uit
Winnipeg en de andere omliggende steden
is hulp ter plaats gezonden. Het is echter
zeer moeilijk de geteisterde plaatsen te be
reiken, uit hoofde der overgroote puinhoo-
pen.
Een bestuurbare luchtbal ontploft.
Acht riooden.
Do bestuurbare luchtbal van M. Vaniman,
waarmede deze voornemens was te pogen
den Atlantischen Oceaan over te steken, is
gisteren nabij het strand van Atlantic Cify
ontploft, toen het luchtschip zich op eene
hoogte van ongeveer 1000 meters boven de
zee bevond. Er zijn 8 dooden, waaronder M.
Vaniman en de vier andore leden der beman
ning.
Het ongeluk gebeurde rond 6 1/2 ure,
kort na de opstijging. De ware oorzaak is
nog niet gekend, doch men veronderstelt dat
de ramp te wijten is, aan do uitzetting der
gassen tengevolge der lievige hitte. De
bestuurbare luchtbal werd geheel door vlam
men omringd, waarna het schuitje een
motorboot in zee viel, op ongeveer 1000
meters afstand van het strand. Spoedig snel
den verscheidene motorbooten ter plaats.
Er werd niets meer gevonden, noch lijken,
noch schuitje.
Op liet strand woonden 3000 personen de
proefnemingen van M. Vaniman bij. Dezen
waren hoogst ontroerd over het dramatisch
einde van den uitvinder en zijne tochtge-
nootou. M. Vaniman was reeds verleden
jaar zinnens den overtocht te beproeven,
doch hij had alsdan beter gevonden den
zomer af te wachten.
Twee vliegers gedood in Amerika
Boven de baai van Dochester, deed miss
Hariett Quimby eenige vliegtochten met eeu
passagier, M. \Villard. Zij waren juist zin
nens in gestrekte vlucht neder te dalen, toen
een rukwind het toestel deed omkantelen.
Beide luchtreizigers vielen van eene hoogte
van ruim vijftig meiers in het water, dat
daar slechts vijf voet diep was. Zij hieven
op den slag dood.
Een Fransche vlieger gedood.
Op het vliegplein van Bouyis de leerling
vlieger Pecker, tijdens eene proefvlucht
voor het bekomen van zijn brevet gevallen.
Hij werd den buik verpletterd in hopeloozen
toestand naar het gasthuisgebracht, waar hij
kort nadien bezweek.
Nog een slachtoffer.
Men zal zich herinneren, dat daags na de
wetgevende kiezingen van 2 Juni, te Luik
erge woelingen plaats hadden.
De gendarmen, op de St-Lambertplaats
aangevallen door do woelmakers, chargeer
den eerst verscheidene malen, doch ziende
dat hunne pogingen ora de menigte uiteen te
jagen vruchteloos bleven, en zij maar gedu
rig op steenen, revolverschoten, enz. ont
haald werden, schoten zij ook. Drie personen
werden gedood en verscheidene gekwetst.
Onder deze laatsten bevond zich een dertien
jarig knaapje, Jozef Busssr genaamd.
De kleine had een kogel in do lenden ge
kregen en deze was dan in een been van het
bekken blijven steken.
Het slachtoffer werd naar het Engelsch
gasthuis overgebracht en twee dagen later
werd eene heelkundige bewerking beproefd,
om t© trachten den kogel uil te halen. Deze
bewerking lukte goed. doch ongelukkiglijk
verklaarde zich eene verzwering, en u'le
zorgen waren vruchteloos om liet slachtoffer
to redden.
Eenige dagen geleden verslechtte zijn
toestand en Dinsdag morgend is de kleine in
de sehrikkelijkste pijnen overleden.
Het parket is verwittigd en heeft bevel
gegeven de lijkschouwing tc doen.
25 personen in 't water. Twee
verdronkenen.
Gisteren morgend had nabij Geneve een
vreeselijk ongeluk plaats, waarbij twee per
sonen het loven lieten.
Eene overzetboot was uit Zurich vertrok
ken, om langs de Limmat een uitstapje te
doen tot aan Straatsburg. 35 leden eener
maatschappij maakten het tochtje mede.
Nauwelijks waren zij 10 minuten uit
Zurich vertrokken, of het vaartuig botste
met groot geweld^ ten gevolge van den
hevigen stroom, tegen de brug van Hceng.
Het vaartuig brak midden door en een
twintigtal reizigers werden in het water ge
slingerd. Allen konden zich nog aan het vlot
of aan de brug vastgrijpen en zich redden.
Degenen die in 't water niet geworpen waren
konden nog op do kaai springen, ter uit
zondering van vier mannen, die zich op oen
deel van het wrak bevonden en met groote
snelheid door den stroom werden medege
voerd. Een dezer personen, de genaamde
Detwijler, handelaar to Zurich, sprong in
het water en trachtte nog zwemmend den
oever te hereiken, doch hij verdronk.
Een honderdtal meters verder bolste hot
wrak nu op eene rots. De genaamde Tem-
perli werd omvergeworpen en rolde in rolde
in het water. Hij verdween schier onmidde-
lijk in de diepte en verdronk insgelijks. De
twee andere opvarenden konden door schip
pers gered worden.
Het Engelsch Tilanic-onderzoek schijnt
vei' gevorderd te zijn. Het is thans de allor-
ney-generaal, sir Rufus Isaac dio aan
't woord is.
Twee vragen stelde hij zich, betrekking
hebbend op het verleden en de toekomst, en
luidende Was er iets to kort in do genomen
voorzorgen, die als zij genomen waren, het
verlies van menschenievens zou hebben ver
minderd of zou hebben voorkomen, en welke
voorzorgen moeten in de toekomst genomen
worden, om zich tegen een dergelijk geval te
wapenen.
Bij de beantwoording van zijne eerst®
vraag, wees de altorney-generaal op da
vaart van 't schip op den ongeluksavond.
Was er langzamerhand gevaren dien avond,
dan zou de ramp niet zijn gebeurd, of tenmin
ste hel getal slachtoffers niet zoo groot zijn
geweest.
Er was bovendien geen enkele reden, om
full speed te varen. Men wilde geen record
maken, zooals herhaaldelijk verzekerd was,
maar alleen op afgesproken tijd binnen zijn,
dus den Woensdag morgend om 5 ure. Daar
toe had men echter niet zooveel haast fe
maken, er was nog tijd genoeg om reeds
Dinsdag avond binnen te zijn.
Verder wees sir Rufus Isaacs, er op, dat
indien de omstandigheden ook al builenge-
woon geweest waren het dan ook noodig ge
weest was de voorzorgen buitengewoon te
doen zijn. En als 't misschien dan in een ge
wonen nacht vorklaaibaar was, dat full
speed gestoomd werd, dan bleef het onver
klaarbaar in een buitengewoneu nacht, waar
in men herhaaldelijk voor ijs was gewaar
schuwd.
Ook de voorzitter der commissie sloot zich
bii de meening aan,dat de vaart van het schip
de hoofdoorzaak van de ramp was.
Het Tilanic-onderzoek werd dan onver
wachts verdaagd, omdat de procureur-gone-
raal nog niet met zijne pleidooi gereed was.
Drie visschers verdronken.
Nabij de Fransche haven van Kerroch,
had een droef ongeluk plaats. De visschers-
sloep Eloile de la Mer keerde na eene afwe
zigheid van 8 dagen met eene goede vangst
naar de haven terug.
Aan boord bevonden zich de patroon Jan
Hirez, 46 jaar oud, en zijne drie zonen.Toen
de sloep voorbij Moelan was, werd do zee
zeer woeljjg terwijl een stormwind opsteeg.
Het schipjo vaarde evenal flink vooruit, toen
eensklaps een zeeslag de sloep deed omkan
telen, op eiMi afstand van nauwelijks eouo
mijl van hel.strand.
Vader Ilire^ kon zich aan de kiel van hot
vaartuig vastklampen, terwijl zijne zonen
zich bij niidde- der riemen boven water hiel
den.
Zoo worstelden de ongelukkigen ver
scheidene uren tegen do verwoedo elemen
ten. terwijl van den anderen kant verschei
dene visschersloepen vruchteloos trachtten
do schipbreukelingen te bereiken.
Achtereenvolgens zonken de twee oudste
zonen in do diepte en waarna ook de sloep
zonk, den vader medeslepende. Dejongsten
zoon die ook reeds het bewustzijn verloren
had, kon nog toevallig door een andero
visscher gered worden.
Ds moordenaar is zinneloos.
De genaamde Schoelfthoudt die zijn oom
doodsloeg, zooals wij meldden, verscheen
Zaterdag vóór de Raadskamer, die het aan
houdingsmandaat vernietigde te zijnen
laste afgeloverddoor het parket van Brussel.
Uit het verslag der dokters in de gevangenis
van St.Gillis, blijkt dat de moordenaar aan
krankzinnigheid lijdt en onverantwoordelijk
is. In zijne cel werd hij kwaadzot.
Men moest hem in een geslicht van den
Staat opsluiten.
TUSSCHEN
ITALIË EN TURKYË
Het gevecht van SidiSaïd.
De Turksche verklaring:
De minister van oorlog deelt verdere bij
zonderheden mee van liet gevecht van Sidi
Saïd,dat op 28 Juni plaats had en dat 7 uren
duurde.
Deltalianen worden met groote verliezen
achteruit geslagen, terwijl de Turken 150
dooden en 200 gekwetsten hadden.
De Italiaansche verklaring:
Een ofheieuse Italiaansche nota verklaart
deze berichten totaal valsoh. De Turksche
verliezen zijn veel grooter want alleen aan
dooden hebben zij meer dan 200 man op hot
slagveld achtergelaten.
Verkenningen.
De Arahen willen zoo goed niet meer.
Afdeclingen Askaris, gesteund door een
bataljon grenadiers en eene bergbatterij,
hebben Zondag morgend verkenningen ge
daan. Zij hebben vastgesteld dat het gros
der Turksch-Arabische troepen naar Regda-
line is geweken. Eenige kanonschoten van
het Italiaansche schip lam; hebben do Ara-
