DE TOESTAND
Oorlog in de Balhanen
'T EEN EN 'T ANDER
Hevige braad te Leuven
Negentiende Jaargang n" 59
Woensdag 12 fiSaart 1913
<Q
33A.G-BLAD
RU ITEN LAN D
S CENTIEMEN HET NUMMER
S3
11
ABONNEMENTEM:
Zas maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle poslburee'len van bet land.
1° UITGAAF, 4 ti. 's avonds 4® «j» 2° UITGAAF, 7 u. 's avonds
Pour ton te la publieité coir.merciale et financière du journal,
s'adresser exclusivemcnt 1'A.gence Réclame Godts, 2, Place de
la Course, 3r«xelles.
BUREEL-EN
TE BRUSSEL TE AALST
K. COOTS, Benrspiaats, 2 I e, Kerltstraat,
Telefoon A 3299 I Telefoon 114
BestuurderJ. Van Nuf tal-De üendt.
AANKONDIGINGEN s
KI. aanlc. (1 tot 4kl. reg.) Ir. 0.60
3* bladt. (de regoi) Ir. 1,00
4* bladz. (de regel Ir. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
fr.1.01
Sport (per regol)
Gemei»g<l nieuws per regel) Ir. 2,00
Recht. herstell. (per regel) Ir. 4.00
Overlijden (per regel) Ir. 2,00
Commercial en ftnaneieele aankondigingen zich uiUluitelijk te
wenden A yer.ee Réclame Godts, 2, lïeursplttals, Brussel.
Dö Courrior de Bruxollcs en de
«Rappel» zijn van gevoelen dat bet
landsbestuur niet van meening' kan
veranderen en dat er voor den oogen
blik aan herziening niet meer le den
ken valt.
Be socialisten zullen de herziening blij-
von vragen. De katholieken, integendeel, in
overgroot® moorderlioiil zijn vijanden van
die herziening. Van deze laatste gezindheid
moot eerst en vooral rekening gohoudon
worden zooniot zou men mogen besluiten
dat het gouvernement eerder of liever d8
strekking verwozenllijkt van zijne minder
heid dan vari de meerderheid.
Zijn er eonigo katholieken die parlijgan-
gors zijn van do herziening, zij zijn zoo
weinig talrijk, dat men ze op de vingers kan
tollen.
De«R.appel» hoopt ook dat er,ten min
ste voor het oogenblik van herziening
geene spraak meer zal wezen, en dat
die zelfs niet meer to berde zal gera
ken
Wat hot vraagstuk aangaat der herzie
ning, daar kan goen spraak meer van zijn,
vooral na de veroordooling aangaande dat
punt door het kiezerskorps zoo klaar on
duidelijk uitgesproken.
De «XX® Siècle» voert eene andere
taal en schijnt met den vijand te willen
onderhandelen:
«Godhoedo ons. van aan onzo vijanden
verwijten too to staren omdat zij liet ver
sland gehad hebben hunno troepen zonder
voorwaarden achteruit lo sturen. Het besluit
van het Gomiteit der Werkstaking stelt een
nieuw foil daar, van hetwelk men moet re-
koning houden.
Mils nu do bedreiging ingetrokken wordt,
moeten wij do vraag tot herziening niet moer
definitief van de hand wijzen.
De «PaysWallon» drukt een ver
standiger on wijzor gedacht uit. Die;
confrater is ook ouder van jaren hij
zegt nagenoeg het volgende
...Daarbij, in al die zaken is een man
gemongd die toch wel don tijd zou moeten
bobben eens te kunnen nadenken.
Indien wij zondor ons voel te bekommeren
welk cle beslissing zal wezen van M. de
Broquoville, eonvoudig dio beslissing af
wachtten, zou dat niet veel verstandiger
wezen.?
Uit den «Réveil» onder hnndteeken
van den beer Goffin, behoudsgezinde
plaa tsvervanger.de volksvertegenwoor
diger
Hot landsbestuur zal dio beweging der
socialistische partij beantwoordon mot eano
niet min rechtzinnige en toegevende poging.
Zulks zal eono sohoone bladzijde uitmatten in
onze vadorlandscho geschiedenis bladzijde
onderaan dowolke men do volgende woorden
schrijven mag
Vrede aan do mcnschon dio van goeden
wil zijn.
Do beloekonis van de vermaarde
dagorde der socialisten verleden Don
derdag avond le Brussel gestemd, 011
waardoor do maatregel ingetrokken
wordt, bepalende dat de A. W. op 14"
April zou uitbreken; gat in de katho
lieke en ook in de liberale dagblad
pers aanleiding tot betwistingen en
verkeerde opvattingen.
Was de algemeene werkstaking zel
ve ingetrokkon
Of was het enkel het besluit dat deze
op 14 April moest losbreken
In dat laatste geval waren dokatho
lieken gemachtigd"zich af to vragen
waarin dc toegeving der socialisten
bestond
Er bestaat immers geen hemelsbreed
verschil tusschen het bedreigen met
eene ramp en bet bedreigen met de
zelfde ramp en er don dag juister van
te bepalen.
Nu wordt de zaak klaarder.
M.Vanderveldo die wel de geschikte
man was om uitlog te geven-aangaan
de de juiste beteekoais der dagorde,
beeft in eene meeting te Oosselies
verleden Zondag do volgende verkla
ring afgelegd
Hol besluit, waardoor do A.W. op 14
April moot losbreken, is ingetrokken. Rede
kavelaars hebben desaangaande goredatwitt,
waarschijnlijk om alle verstandhouding tus-'
schen de partijen onmogelijk te maken.
Daarom maken zij verschil tusschen de
A.W. en den datum dor A.W.
Het land mag zioh daaraan niot laten be
driegen. Hetgeen hot nationaal comiteit van
do werkstaking wil. dat is dat do werksta
king niot zou plaats grijpen den eersten
tap doen der toegeving en aan de vijanden
der herziening liet argument ontnemen van
bedreiging.
Twaalf duizend man (12.000) zegt
'Le Peuple» hebben dio verklaring
gehoord en hebbeu met uitbundige
toejuichingenden sprekerbeanlwoord.
Zoo verklaart «Le Peuple
Op denzelfden oogenblik gebeurde
dezelfde verklaring te Jolimont, dooi
den mor.d van gezel Wauters.
Iladdeu «Le Peuple» en «Vooruit»
en tutti quan.ti ons niet verzekerd en
gezworen dat hunne troepen zoo vast
besloten waren dat niemand nog zo
inhouden kon en dat hot onmogelijk
ware geweest hen van de algeineene
werkstaking' te doen afzien
Lees op het einde der nieuwsbe
richten u Honderd pijnen door eene Ziekte.
D© IkÊae wan SS3IS. Daar do alge
meene werkstaking goen plaats hoeft, denkt
men dat do klas van 1911, die roods 18
maanden dienst godaan heeft, biunen kort in
onbepaald verlof zal gezonden worden.
In bot ministerie van oorlog zegt men
daarentegen dat er geen spraak kan zijn de
klas van 1911, dio twintig maanden dienst
moet vervullen, naar buis te zenden. Vol
gons de wol moeten er 42.800 man onder de
wapens zijn en tegenwoordig is dit cijfer niet
overtroffen. Do klas van 1910 word voor
don tijd naar huis gezonden, omdat het gotal
manschappen onder do wapons 50,000 be
liep.
Oase officieren en cl©
vpeessïsle taSesï- Ten einde aan
sommige officieren van't leger toe te laten
*ic|» to bekwamen in doEngelscho en de Duit-
scho talen, beeft bot departement van Oor
log beslist aan ben, dio het aanvragen, drie
maand verlof mot betaalde jaarweddo to
schonken, ton einde een reisje in den vreem
de to on domeinen.
Bij hunnen terugkeer in bet moederland,
zullen dio officieren oen examen te doorstaan
hebben.
f^oesSea* VoorwaS gelijkt nu
betor eone Maler Dolorosa j bare lippen
hangen lol over do kin.
Om liaro lezers aan te kondigen dat de
Algemeene werkstaking mot don langste»
dionst begraven is heeft ze eene geheele
mande doekon rond bot lijk gedaan opdat
mea er niet te voel van zou zien.
Maar 't was toch eone begraving de har
monie van Vooruit was er niet bij, hoewel
de algemeene werkstaking zoor burgerlijk
is gestorven en begraven.
Daar is nog pastoor noch koster bij ge
weest, maar zeven liberale Burgemeesters
allen Frac-Ma$ons van 23on graad.
Sp©OB»wegjr»e52©38 zondes»
stogipen» Langen tijd is Engeland hot
oeuige land is Europa gowcesl, dat over
groote afstanden,treinen zondor stoppen snel
liet rijden. Toon is Frankrijk gevolgd on
sedert verledon zomer doet Duitschland er
ook aan. Men hoeft er Frankrijk al ovor-
troflon en 'liet hoopt, hot mettertijd met
Engeland le doen.
Do Westminster Gazette dat eon
lezenswaardig artikol aan dit onderwerp
wijdt, geoft een statistiek van d6n langston
afstand, die in verschillende lauden, treinen
afleggen zondor te stoppen. Bovenaan staat
nog Engeland met een trein Londen-Plyinoul
afsLand 303 kin., gemiddelde snelheid ruim
88 km. in hot uur dan volgt Duitschland
mot een trein Ilalle-Nourenberg, afstand
315,3 km., snolbcid G9.G km., (de 287 km.,
van Berlijn naar Hamburg wordt aan een
stuk afgelegd mot eono suoiheid van 88,6
km.)do Veroonigdo Slaton, Syracuso-Al-
bany, 285 km., snelheid 87,5 km., Frankrijk
Chartres-Thouards, 257,5kin., snelheid 83,8
kin., Italië, Gassino-Rome, 138 km., snol
heid G3.7 km. Nodorland, Vlissingen-Box-
tel, 137 km., snolhoid 74,8 km.Zweden,
Katrinahoim-Stockbolm, 134 km., snelheid
51,8 km.België, Brussel-Ooslondo, 126 km.,
snelheid 79,5 km. enz.
PffedorlandL
Ontrouwe bestuurder. Te Amsterdam
is Vrijdag aangehouden do bestuurder voor
Nederland van de Mutual Life Insurance
Company of New-Vork, verdacht van ver
duistering van 43,000 gulden ten nadeele
van die maatschappij.
Naar hot schijnt heeft de ongelukkige man
d# verduisteringen gepleegd om familieleden
bij te springen, dio in financioelo moeilijk
boden verkeerden. Hij poogde zich te redden
door voor te geven dat op loopende polissen
door verzekerden voorschotten werden ge
vraagd. Maar het hoofdbureel wachlto to vor-
geefsop die polissen, waarop de voorschotten
moeston worden afgeteekend. Toen werd de
hoofdagent to Amsterdam met een onderzoek
gelast. Hij ontdokto niets, waqt hot beboer
was in orde, maar de bèstuurder zelf ver
klaarde hom alles.
Er werd toen beslo.ten de zaak toe te laten
en den bestuurder, die in do maatschappij
zeer gezien was, gelegenheid te geven liet
tekort stilaan te .zuiveren. Maar een der
hoofdbestuurders verlangde toen schadeloos-
stolling van de verzekeringsmaatschappij
tegen bedrog te Londen waarbij de Mutual
Life voor 25,000 guldon verzekerd was. De
maatschappij verklaarde zich bereid te bo-
talon, maar dan moest do schuldige vorvolgd
worden. Daarop werd do bestuurder aango-
houdom
Voor de zoov«ê|st® maal. De barbier
M. te Brake hoeft, zijn zesjarig nichtje bij
ongeluk doodgeschoton. Hij meende, dat zijn
revolver niet geladon was en richtte het
wapen op het kind. He schot ging af on doo-
delijk getroffen stortte het kind neer. M. is
aangehouden.
TT-raulvrij 3c
Bandiotonstreken. Bandieton waren to
Each, op Alzotto. i; een magazijn -gedrongen
om het uit te plunderen. Verrast door oenen
püliciebodionde, loston zij hunne revolvers op
hom af.
De ongelukkige bediende werd doodolijlc
gekwetst. Hot gemeentebestuur hoeft oeno
premie van 500 frank uitgeloofd, aan dezo
die de bandieton zoudon helpen ontdekken.
Kamorzittijd. Daar de bespreking ovor
do krijgswet niet zal kunnen geëindigd wor
den, loopt liet geracht dat do kamorzittijd
zoude vorlengd wouden tot 12 April aanstaado.
Genade geschonken. De president dor
Republiek beeft de doodstraf door hot assi
senhof van Bouchos-du-Rhöne den 16 Janu
ari, 1913 tegen Ferrari uitgesproken, ver
zacht in lo.venslangen dwangarbeid. Jean
Leon Ferrari word veroordeeld wegens
moord en moordpoging.
Die kwaaddoener had, den 7 September
1912, te Saint-Andvé, voorstad van Marseille
met revolverschoten een policioagent M.
Dussaud gedood, eou'andore policieagent M.
Pauli doodolijlc gekwetst, alsook een voor
bijgangor M. Groni die ongelukkiglijk go-
tuigo was van het drama.
ElsiKelaixd
Wetsvoorstel. Bij de heropening der
Kamers zal een wetsvoorstel neergelegd
worden, tot beteugeling dor vernielingswer
ken, door do stomréchtvrouwen aangericht.
Er zal voorgesteld worden do golden der kas
hunner maatschappij aan te slaan, groote
geldbooton te eischon, alsook hen te veroor
doolon tot gevangzittingon, die om hen to
beletten zich in het gevang te laten verhon
geren, in verscheidene malen zullen inooten
uitgeboet worden. De geldboeton zullen door
gevangzilting kunnen vervangen \vordon.
De Midlandspoorweg. Do Unie van
spoorwegmannen heeft met hot antwoord
van do Midland Company gonoogen geno
men. Do slaking is dus afgewend.
Dreigende staking. Do mecaniciens van
het arsenaal van Dovonport vveigerdon Vrij
dag overuren te werken. Dit veroorzaakte
groote vertraging in den bouw dor oorlog-
scliepon. De mecaniciens bespreken nu een
voorstel tot algomeeno staking, in ovoroen-
Icomst met do arsenalen van Gholon en Ports
mouth. De staking zou verklaard worden in
geval do admiraliteit woigert het loon tö
betalen, dat op do bijzondoro wervon betaald
wordt. Do weigering van Vrijdag had voor
doel de admiraliteit le dwingen do loonon te
verhoogen.
G-rieltenianci
Tempeest. Sodert Zondag is eon gewol
dig tempeest op de Grioksche kust losgGbro
kon. Zolfs in de haven zijn de schepen in
veiligheid niot on wordon mot geweld tegen
de oevers geslagen.
De Grioksche stoomboot Aposlolos komon-
do van Salonika on op wog naar Duras, is
te Ghalais nabij den lichttoren, tegen eene
rots geslagen. Honderd tachtig soldaten met
den bevelhobber en drij officieren van bet
Sorvisöh legor waron aanboofd. Deze dappere
welko zich ondorachoiden hadden in den slag
van Commanovo. verkeerden in zoer groot
gevaar en het is slechts dank aan den moed
der plaatselijke zeeiioden, dat zij gered kon
den wordon. Eon onkolo soldaat, welke al
zwemmende zich wilde redden is door do
reusachtige golven medegevoerd en verdron
ken. De schipbreukelingen werden zeer gul-1
hertig door tie bewoners der stad ontvangen
en met buitengewone genegenheid verzorgd.
Twee honderd poerden welke aan boord
van den Aposlolos waren, zijn met bet wrak
van bot schip in do diepte vordwenen. Nog
andere schepen geladon met kanonnen, don
Aposlolos vergezellondo, zijn ia naburige
haven kunnen binnen vluchten.
Het lijk van den verdronken soldaat is
op de kust geworpen on met groote eer be
graven.
Italië
Na 35 jaar galei. Eon genaamde
Maria Di Marcantonio kwam vrij van de
galeien waar zij 35 jaren lang had doorge
bracht. Zij was veroordeeld geweest op
derligjarigen ouderdom, zij telt nu dus 65
jaar.
Maria Di Marcantonio was tor dood vor-
oordeeld geweest wegens moord op haar
man. Hare straf was veranderd in dwang
arbeid.
Bedoelde vrouw keerde terug in bot buis
dat zij eertijds bewoonde en waar zij opge
wacht werd door hare beide zonen die zij als
kinderen vorlaten bad.
Omtrent bare misdaad ondervraagd, bo
weert zij steeds onschuldig to zijn veroor
deeld.
Ongeluk aan boord. Mon seint uit
Romo Aan boord van de nieuw® torpedo-
jagor Intrepido is tengevolge van een breuk
in de pijpen de benzine ontploft in do ma
chinekamer. Tengevolge van het vastbera
den ingrijpen van den hoofdmashir.ist, wol
ko den brand onmiddellijk bluSchte. werd
groot onheil voorkomen.
Hevig tempeest. Uit Genua wordt go-
mold dat sodert Zondag raorgond een ge
woldige storra woedt. E9iiige stoomboolcn
werden van hunno kabels geslagen. De loods-
booten der haven hebben ze weer opgevischt
eu vastgelegd. In de stad werd nog al scha
de aangericht aan do buïztn. Eon watervlieg
tuig van Laurence werd omgeworpen en
beschadigd.
Da ongesteldheid van den Paus. De
doktoors Marchifava en Amici, hebben Maan
dag morgo» gedurende eene halve uur, bij
het ziekbed van den II. Vader vertoefd.
Zij bestaligden eene zclcoro botornis in
zijnon toestand. Do warmtegraad, welko
nooit 37 graden beeft overtroffen, was ge
daald en do koorts was vorminderd. Ook was
do hoest eenigzius verzacht. Do doktoors
hebben den zieke toegelaten wat meor voed
sel le nomen. Hij gebruikt eieren en vloesch-
soep. Maandag voormiddag zijn insgelijks do
zusters en de nicht van den Paus in de zie
kenkamer toegelaten geworden. De doktoors
hebben hunne voldoening le kennen gegeven
en verzekerd dat alle gevaar gewekon is.
Zij hebben ontioodig geoordeeld een go-
ceeskundigbullelijn op te maken.
Noorwegen,
Snesuwstorm. In Noorwegen is buiten
gewoon veel sneeuw gevallen. Do spoorweg
var. Bergen naar Kristiania ligt 25 voet
ouder de sneeuw, 't Verkeer is geheel go
stremd, twoe trcinon zijn ingesneouwd. Op
tal van plaatsen zijn telegraaf- en telefoon
lijnon bezwekeli. -
Ensslsclx-Indië
Ter dood veroordeeld. -—De luitenant
Clark en mad. Fulham belicht van moord op
den echtgenoot van mad. Fulham on van
modeplicliligheid in den moord op de vrouw
van luitenant Ciark, werdon tor dood ,vor-
oordoeid. Do straf togen mad. Fulham uitge-
sprokon werd verzacht in levonslangou
dwangarbeid.
Mexiüo
Bloedig gevecht. Men aeiot uit Ueata
Cohuila, dat oen govocht plaats gehad heeft
nabij dezo stad, lusschon do rogeoringslroo-
pon en do oproerlingen j 27 regoeringsgezin
den en 33 oproerlingen werden gedood.
De presldentsklezing. De datum van
de kiozing van den prosidont is nog niot vast
gesteld. Generaal Diaz zou willen dat_zij
plaats hoeft binnen drie maanden. Generaal
Huerta van den andoren kant, oordoelt dat
zij slechts zouden mooten geschieden als do
vrede ten volle herstelt is in het land. Do
openharo mecning is angstig zij vreest voor
verwikkelingen ton gevolge van do ver
schillende zienswijzen van do generaals Diaz,
en üuorta.
Ongelukkige uitval der Turken te Scutari
Eon Turksch bataillon van BendiUa ivo»
verleden Zondag oenen uitval wagen en
opondo een hevig vuur tegen da Monleao*
grijnsch® voorposten. Daarop volgde eon
hevig gevecht. Ne vier uren strijdens wer
den de Turken verplicht deft aftocht te bla
zen zij lieten 50 gekwetsten en 25 doodoii
op het slagveld. De Monlonagors dio ooa
klein getal gekwetsten hobbon maakten nog
25 krijgsgevangenon en maakten zich nog
meester van 25 mausergeweron.
De Bulgaren maken zich meester
van een fort van Andrinepef
Verscheiden o dagbladen van Weenen
hebben een telegram ontvangen uit Sofia
naar hetwelk d» versterkingen van Andrino-
pel gedurondo heel don dag vah Zaterdag
laatstleden oen hevig bombardement haddoa
le doorstaan. Na een hevig gevecht maalclea
zij zich meester van belfort van Hoitao Tar-
la waar zij 400 soldaten en 20 Turksch»
officiers krijgsgevangen maakten. De T«r-
kGii hebben to vergeefs gepoogd terag hol
fort in hun bozit te krijgen.
Serviü en Griekenland gaan in
't bezit treden van Durazzff
Naar de Zeit meldt zouden Servië en
Griekenland voornemens zijn zich meester t«
maken van do stad Durazzo, om zoo Euroj»!
▼oor e»n gansch voltrokken feit te stellea.
Ruzie tusschen de Bulgaren van den
eenen, en de Grieken en de Serviërs van
den anderen kant
Men beweert dat do Serviors aan de BuT-
sche Metropolieten verbod gegeven hobboit
hunne woninggen te vorlaten. Eene afvaar
diging Bulgaron is aauslouds naar Sofia ga-
gaan om daar vorzet tegen aan to t®ckenon.
Te Refill a en te Kooprulu ia do toestand
tusschen Bulgaren ofl Serviers zoor gespan-
n. y
De Bulgaren hebben ook nog rond dc stad
Nogrita eenige Grieksche landbouwers om
gebracht.
Griekscbe troopen kwamen tusschen ea
uamen aan do Bulgaren twee kanons. Daarbij
namon zij nog 72 krijgsgevangenon,die naar
Salonika worden overgebracht.
Uit Hangaza wordt gemeld dat op een af
stand van drij uren vail Salonika een lievig
gevecht geleverd werd tusschon Bulgaren e*
Grieken.
De Grieken hadden eene proklamalio doca
uitdealen aan do bevolking die meestendeels
van Griekschen oorsprong is. Do Bulgafen
gaven bevel die proclamatie te scheuren
zulks gaf aanleiding tot eono zeer hovigo
gisting.
Men verwacht zich aan nieuwe botsingen
tusschen de troepen der verschillende bond
genoten.
Talrijke koinitadjos meestal afkomstig
van Serrés en Poroy, dwalen in de stroel^
rond.
-Maandag morgend rond 4 ure, worden da
inwoners van Blauwput en den Dioslschea
«toenweg door twee snol op elkander vol<
gendo ontploffingen gewekt. Op hotzelfdo
oogenblik bemorkton zij dat vlammen op
sloegen uil bot dak var, do Werkhuizon va»
Dyleen Bacalan, het grootLeuvensch nijver-
beidsgosticht.
De pompiors van Blauwput en Louvoi»,-'
waren spoodig ter plaats en vielon hot vuur
dapper aan, doch reeds stonden drie gebou
wen iu Taaie vlam en het vuur verspreidde
zich over eene oppervlakte van 1000 vierkant»
meters.
Daar al do magazijnen in bout opgetrok
ken waren, on eeno groote booveolheid licht
brandbare stoffen bevatten, vond liet vuur
good voedsel. Ook was hot werk der poia<
piers zoor bemoeilijkt.
Daar de wind uit bot Znid-Óosten blios,
kon do schrijnwerkerij gevrijwaard wordon.
Do drie magazijnon met heel hunnen in
houd werden ten gronde vernield. 37 spoor-
wegrijtuigon on 50 waggons welke geheel
uiteengenomen en ingopakt stonden om naar
Brazilio verzonden lo worden, blevon ga
spaard.
Volgons do verklaring van don hoofd-
wachlor moot het vuur rond 3 1/2 ure ont
staan zijn in liol magazijn waar kleuren en
vernissen bewaard worden, Onmiddelijk
werd hot alarm gegeven on de toegesneld»
personen redden alle govaarlijko stoffen.
Twee mandflesschen zeer govaarlijk vocht
ontploften nochtans en 'l fijn dezo ontploffing
gen welke gehoord wierdon.
De schade voor do magazijnon on hutipon
inhoud bedraagt ruim 100,000 fr. Daar do
schrijnwerkerij gespaard bleef, zal or kan
nen voortgoworkt wordeu, Andors lag hooi
do inrichting slil^
