De zaak Provo voor hot Assisenhof
Eertijds en Nu
'7 EEN EN 'I ANDER
Blsfjen&iesssle jaargang nr 73
O
TE BRUSSEL I TE AALST
Bestuurder: J. Van Nu ffet-De Qendt.
AANKONDIGINGEN:
GEERNE GEVEN
RU ITENLAN D
Cs derde dag
Het getuigenreflioiir
Het verhul van «aston. Hij lap! er zich in
2 CENTIEMEN HET NUMMER
Zaterdag 29 Hlaarf SS SS
'ABONNEMENTEN!
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureeien van het land.
1° UiïSWF, 4 U. 's avonds 4% <m 2° UITGAAF, 7 u, 's aimös eo
Poor toute la public i té-convmercialc et fiuaneière du journal,
s'adresser exclusivcment TAgence Réclame GodtB, 2, Place de
la Bourse, Bruxelles.
ÉUREELEN
13. GC33TS, Beursplaats, 2 1 Kertcatraat,
Telefoon A 3299 I Telefoon 114
KI. sank. (1 tot 4 kl. rog.) fr.ö,60
3* bladz. (de regel) fr. 1,00
4* blaat, {de regel fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) fr. 2,00
Sport (per regel) fr. I 09
Gemengd nieuws per regel) Ir. 2,00
Recht, herstel!. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Comroerciale en financieole aankondigingen zich uitsluitelijk te
wenden Agencc Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
Alle dagen staan de dagbladen vol
van nieuws over NestorWilmart. Heel
die geschiedenis is verbazend en ge
lijkt goed op theaterspol.
Tot op 19 October 1912, zat do man
op eënen gouden troon en rond dat
gouden kalf of algod boog een heel
leger lage aanbidders en onnoembare
lieden, die altijd gevonden worden als
er te smullen valt op de kap van een
ander. Drij dagen daarna, was het de
ramp, heleinde, de verdelging.
Hij,die in den geldwereld den hoog-
slen toon voerde, hij, die in den thea-
tralon wereld de zonnescbyn en het
soboone weder bracht naar beliefte,
staat opeens gebrandmerkt en aan
geschreven op de lijst dor grooie
dieven, der grootc aftruggelaars.
Nestor bleef onvindbaar, maar van
uit zijn schuiloord bleef bij goed op de
hoogte van ons land en zijne gebeurte
nissen.
Hij moest alzoo wel lijdzaam gettulge
wezen van den verkoop zijner prach
tige paleizen, jachten, automobielen,
peerden,meubeien en wereldberoemde
kelders.
Al mbt eens, een bijna onmogelijk
nieuws. Nestor aangehouden 'I Ge
vang, de afgrond, want 't gevang is
wel voor sulk-on de afgrond, waar ze
in neerstorten. Hij was omringd, be-
wiorrookt, geprezen, en daar zit hij nu
alleen en verlaten, te dubben misschien
over de bedrieglijke wereld.
Men wist hem bovenmate rijk,. aan
't hoofd vaneen onbepaald fortuin, nu,
niets meer. Eenige arme honderde
franken, die nog de zijne niet zijn,alles
was gestolen hij leefde van diefstal.
Ilij ging door de groote stad, 't hoofd
omhoog, 't gebaar gebiedend, den
gang fier, getroeteld en gezocht, en nu
voert men hem in 'i grootste geheim
en onbemerkt schier, van 't gevang tet
bij don rechter. Niemand beklaagt
hern en menigeen vormt in zijn 'hart
«ene vurige wenscb, hem loon naar
werken te zien krijgen.
Hij liep de vermaken hunkerend na,
zwom in 'tgoud en rijkdom,leidde een
levon van genoegten, van losbandig
heid. Niets hoefde hij zich te ontzeg
gen en 't goud dat bij met bandgre
pen uitsmeet naar zijne bewonderaars
gaf hemde zekerheid, dat hem alles
toegelaten was, dat zijne aanbidders
hem in alles verschoonden en wereld-
sclie vergiffenis schonken. Wat moest
hij zich dan bedwingen of beperken
Hij wist wel dat bij overal puinhoopen
en rampspoed ging nalaten, dat hij
't zuurgewonnen geld van menig klei
nen burger, spaarzamen werkman,ver
braste en wegsmeet, hij wist dat hij er
velen in de diepste ellende en den
zwartsten hongerten prooi werpen zou,
doch wat vermocht dit alles 1 De we
reld juichte hem toe, de vervloekte
gouddorst dreef hem aan, prikkelde
hem, en riep hem steeds toe Nog
meer, nog meer
Zoo ging bet steeds voert. Menig
maal riep hij misschien met den dwaze
uit Genieten wij van 't leven, mor
gen is hot sums gedaan. Genieten wij.
terwijl het tijd is, met den dood is toch
alles gedaan
Eindelijk na zulke lange roes gaan
opeens de crni'en open, 't is een slag
aisof heel de Sinaï wederom beefde
en God lussohen donder en bliksem uit
riep Gij zult niet stelen Luc.
hebzucht, ikzucht. En met al dat zuch
ten en kuchen geraken wij niet verre.
't Is immers met werken en hande
len, zwoegen en zweeten, met zich op
te offeren en te slachtofferen, dat men
er geraakt, dat men 't goede verricht
op eene onbaatzuchtige, eerlijke, en
verdienstelijke wijze.
Indien we gereed zijn de handen uit
de mouwen te trekken, waarom dan niet
j ttok veerdiger te werke gaan, als het
er op aankomt tusschen to komen in
goede werken. De Heer gaf ons alles,
Hij kan het in min dan een oogenblik
terugnemen. Wij nochtans we zijn niet
haastig Hem iets of wat te schenken.
Welke verkwisting in sigarenrook,
in sterke dranken, in reizen en rotsen,
in opschik van huurkamer en eigen
nietig persoontje, in nietigheden, in
salons en besto kamers, in nuttelooze
lezingen, in lekkernijen en vermaken.
Ik spreek hier niet van toilet, kleeder
dracht, haardracht, enz.
Doen we gelijk da doorkatliolielce
lerlanders met diozelve edelmoedig
heid en offervaardigheid geven we
met milde band van ons noodige en
zeker van ons overvloedige voor de
godsdienstige, godvruchtige, zedelijke
en sociale werken.
Twee werken moeten ons meer dan
dero aan 'tberte liggen 't onder
houd van 't katholiek en godsdienstig
onderwijs on 't werk tot aanwerving
van do noodige priesters, zendelingen,
zusters, onderwijzers en onderwijze
ressen.
Te weinig opoffering en slachtoffe
ring bestaat er in do wereld. Men
houdt aan zijn gemak, aar. zijn geld,
aan zijn vermaak.
Vele kennen maar heerscbzucht.
Isa da KlfsigS530l£0®8. Men
zegt dat ten «inde de kaders van hot nieuwe
leger te kunnen aanvullen, M. do Broque-
villo dit jaar het getal aanvaardingen in de
Militaire School van 40 op 00 zal brengen.
0©©dsfoed!s»e2«f5eB£j<2M. Onze
confrater Le Putriole heeft uü geloof-
weerdige bron vernomen dat, tijdens eene
vergadering in hot Maison du Peuple te
Luik, gehouden, er door mijnwerkers doods
bedreigingen uitgesprokeu zijn logen MM.
de Broqueville en Woeste.
Zoo ver is 't gekomen
En dan durven de socialisten van «kalme,
rustige werkstaking spreken
Men legt hot goed aan boord om zulko
werkstaking te hebben
lüarasBcjk des* offficae^ew,
Hot Staatsblad kondigt hot volgende ko
ninklijk besluit af
Do lagoro officieren en de daarmede ge-
lij kgestelden kunnen slechts de toelating
verkrijgen een huwelijk aan te gaan, voor
zoover de toekomstige echtgenoolen een
jaarlijksch inkomen gonieten van 1000 fr, de
jaarwodde van den officier niet inbegrepen.
In bijzondere gevallen en bij strikte uit-
zondoring mogen dispensation verleend wor
den in zake van het bedrag en de wijze van
samenstelleo van dit inkomen.
Dit inkomen zal vastgesteld worden op do
door do iu voege zijnde vooi schriften aaugo
duide wijze.
Heft KL Sacovtmeftscongipes
De Engelsche minister van
zeowozen heeft bovel gegeven iu April een
schip van do Engelscho krijgsvloot in do
Middellandsclie Zoo naar Syiacusa to zendon,
om don pauzelijken legaat, dio het H. Sacra-
mentacongres zal voorzitten, met de grootste
oerbewijzen naar Malta over te brengen.
Pea» BuctaftsclsSp naap den
SëO0PC§J3O08. Do Fransche weten
schappelijke zending naar do Noorderstre
ken, onder leiding van M. Do Payer, zal on
verwijld de voorboroidselen tot liet "vertrek
.aanvangen.
In Juni eerstkomende zullen M. De Payer
on zijne medewerkers, MM. Nozal en Bol
land, kapiteins ter-lange omvaart, Dr. Chas-
seroi, beroemde ijskundigo, majoor Gamier
van het koloniale legor on de zeodokter
Ployte Havre inschepen aan boord van do
Petit-FivroZij zullen naar do Noord
oostelijke streken stevenen.
Het oogwit dor zending is hot onderzoek
dor nog onbekende streek van Zichy en der
groep eilanden Line, Eva, Adelaide en Huit-
land.
De luitenant-luchtvaarder Mónal-d van do
luchl-vaartafdeoling" van Reims zal M. Payer
vergezellen.
Geboren te Rochefort den 8 Juni 1884,
had de luitonant Victor Ménard eene rasse
en schitterende loopbaan.
Ilij was adjudant bij de genie, wanneer
hij in 1910 zijn diploma van luchtvaarder
verwierf. Het volgende jaar onderscheidde
hij zich bijzonder in de-manoeuvers van Gran-
villiers.
De luchtreizen die lijg por tweevlak deed
waren zoo stoutmoedig en liepen zoo goed af
dat zijne oversten de militaire medalie vroe
gen voor den luchtvlieger.
Zes maanden nadien was bij officier en is
nu reeds riddor van bet eerelegioen.
Het is voorzeker eene govaarvolle en
glorierijke onderneming die luitenant Ménard
gaat wagon. De eerste zal hij de luchtvaart
beproeven om onderzöok en navorschingen
te doen boven en in de Noordpoolstreken.
Zoo bij op zijne tochten gelukt, die bij
doen zal bij middel van twee speciaal ge
bouwde vliegmachienen, dan zal hij veel
weerkundige natuur- en sterrekundige waar
nemingen kunnen doen, van groot belang
voor de wetenschap.
Franterij 2e
Genadevergunning. De Kamer heeft
zich Donderdag onledig gehouden, met het
bespreken der voorwaarden der genadever
gunning, ter gelegenheid van den nieuwen
voorzitter der republiek to verleenen*
Deze genade vergunning zal zich uilstrek-
ken tot alle politieke gevangenen, welke uit
hoofde van betoogir.gén of pers misdrijven,
straffen ondergaan.
Wat Marokko kost. Dit jaar is er een
buitengewoon krediet door de Frairsche
Kamer gestemd, dat de som bedraagt van
133.677 ,*362 frank.
De krijgsverrichtingen welke tot 31 De
cember 1912 in Marokko plaatsgrepen, heb
ben roods eene som gevoigd van 273.768.450
frank.
In de kommissie der legeruitbreiding-.
M. Barthou heeft zich tlonderdag tot de kom
missie der leger uitbreiding gewond, aan de
welkë hij gevraagd hoeft, zonder nochtans
de minste drukking op haar uit te oefenen,
zoo spoedig mogelijk do noodige schikkingen
der legeruitbreidifig tq willen nemen.
Na eene lange beraadslaging is met 20
stemmen tegen 9, den]driejarigen dienst in
grondbeginsel aangenomen.
Hlngcland.
Bespreking der legeruitbreiding De
heer Winstone Churchill, minister van zee
wezen heeft eene mer&weerdige redevoering
uitgesproken, welke de uitzinnigheid van de
steods toenemende legeruitbreiding aan
toont.
Hij doet uilsqhijnon dat tegenwoordig- het
politiek van een land bestaat in het verdub
belen zijner legermacht.
Indien een land zijne krijgsmacht uitbreidt
wordt deze strekking door eono tegenpoging
der andere landen beantwoord. Om de on
kosten te dekken raoejjen er zuivere nieuwe,
lasten geoischt worden en dit alles om op
hetzelfde standpunt te Wijven, aangezien het.
klaarblijlcend voor elk is, dat als elk land
in evenredigheid der andere landen zijn
leger vermeerdert, men geen uitwerksel-be
komt dan aanzienlijke belastingen aan de be
woners van een land te doon afwerpen.
De minister stelt voor de dwaasheid dor
legeruitbreiding te beperken. Internationale
overeenkomsten zoudon te dien einde op
touw gezet worden.
Italië
De gezondheidstoestand van den Paus.
De Osservalore Romctno kondigt af dat
de II. Vader volkomen hersteld is. De ge-
neesheeren nochtans alsook zijne omgeving,
latón hem nog niet toe zijne gewone bezig
heden te volvoeren. Zij loonen de begeerte
van Pius X om Wies op don vroegeren voet
le ondernemen, nog wat in en zijn zelfs ver
plicht do noodzakelijkheid van kalmte en
rust hom gestadig voor oogon te houden, ten
einde zijnen iover in het verrichten van zijn
verheven ambt «enigszins l© beperken.
Spanj
Het godsdienstig onderwijs. De raad
van het openbaar onderwijs heeft besloten
dat hot -godsdienstig onderwijs in de lagere
scholen verplicht blijft, alleen die leerlingen
worden ervan ontslagen, wier ouders bij
hunne intrede in de school vorklaren dat zij
tot den katholieken godsdienst niet belmo
ren.
Werkstaking verdaagd. Donderdag
hebben de werklieden en bedienden der
spoorwegen te Barcelona, besloten de uit
roeping van de werkstaking uit to stellen,
De Koning van zijn paard gevallen
Godurer.de een wapenspel is Koning Alphons
XIII ih volle galop rijdende van zijn paard
gevallen. Het paard stronkelde er. viel ten
gronde, zijne ruiter medoslopende.
De koning lag onder zijn rijdier doch kon
zich verlossen en was rap te been.Hij schert
ste met het geval tot dezen, welke tor zijner
hulp kwamen toegesneld.
Hij heeft eenige lichte kneuzingen beko
men. Eon bewijs dat hij zich niet erg bezeerd
heeft is dat hij Donderdag den ministerraad
hoeft voorgezoten.
iDenemarlcen
Een® windhoos. Eeno buitengewoon
hevige windhoos heeft op de Faroëoilanden
gewoed. Het groot Volkshuis, dat op het
strand gelegen was en waarin talrijke ver
gaderingen en feesten plaats haddon, is opge
licht en in zee geworpen- Gelukkiglijk had
het volle, dat talrijk naar het Volkshuis ge
stroomd was om eene vergadering hij te
wonen, liet gebouw korts daarvoor verlaten.
Rusland
De lijfeigenschap afgeschaft. Sedert
een halve eeuw heeft de Czaar eene reeks
hervormingon ingevoerd, ten einde de land
lieden van liet keizerrijk volle vrijheid to
verleenen. Nu komt hij een nieuw bes-luit te
nemen, waarbij de aankoop der landen in hot
Caucasusgebied, ten voordeole van de land
lieden met behulp van. het gouvornement dat
aan der.e laalsten leeningen zal toestaan,
voorgoschrevon wordt.
Men weet dat de lijfeigenschap in Rus
land door Alexander II, in 1867 afgeschaft
werd. Dez8maatregel was echter niet toege
past geweest in liet uitgestrekt Caucasus
gebied. Daar immers was de tegenstand der
vermogende grondeigenaars grootor dan in
Rusland. Aan dit misbruik is dus ook een
einde gesteld,
Gllili
De onafhankelijkheid van Thibet. De
Dalai-Lama heeft de onafhankelijkheid uit
geroepen van Thibet. Eea eerste kabinet i»
samengesteld en bevat vier ministers
buitenlandsche zaken, oorlog, financies en
binnenlandsche zaken.
Het nieuwe reglement voorziet zês graden
mandarijn», die de oude lcoslnmenen hoeden
der mandchoeriërs zullen dragen.
Mexico
De oproerlingen. Volgons offieiede be
richten door den minister van Oorlog afge
kondigd, hebben 75 aanvoerders der oproer
lingen, sich van den 22 Februari tot den 17
Meert, mot 11,392 manschappen onderwor
pen aan het gouvernement.
Zij zullen dit laatste heipon om den vrede
te herstellen.
Vereenigae Staten
De ramp van Ohio. De berichten welke
wij heden Vrijdag ontvangen, zijn verschrik
kelijk. De ramp is sedert gisteren nog voel
verergerd. Eone vinnige koude heersekt in
do streek, zware sneeuwlagen zijn gevalle»
en blaken den toestand der havelooze bevol
king nog akeliger. Te Dayton woedt het
vuur immer voort en vernielt do gansch»
stad. Gansche wijken zijn reeds verdwenen.
De minister van oorlog en de voorzitter
dor republiek zijn ter plaats gekomen. Edel
moedige personen hebben reeds geldsom
men gezonden om de slachtoffers der ramp
ter hulp te komen. Gausch de beproefde
streek wordt daarenboven nog geteisterd
door gansche benden plunderaars. De krijgs-
overheid houdt ze aan en schiot ze op staaft»
den voet door den kop. Tot heden wordt do
schade reeds op meer dan 75.000.000 dollar»
geschat.
Waren de zitdagen van Dinsdagen Woens
dag ora zoo te zeggen slechts het voorspel
van wat' hot proces zou zijn, integendeel, was
de zitting van Donderdag hoogst belangrijk.
De verdedigers hadden het verlangen uit
gedrukt om Zaterdag geen zitting te houden:
de zaak zou aldus eerst Dinsdag zijn afgoloo-
pen. Maar, het openbaar ministerie, name
lijk substituut Van Stratum, moet dien dag
trouwen en daarom zal men Zaterdag de
zaak afhandelen, al moest men blijven zote
ion tot Zondagmorgen.
De zitting wordt om 10 ure 15 geopend.
De griffier roept de getuigen ter outlasting
op. Al Ion worden weggestuurd, tor uitzon
dering van een vijftal, die buiten stad wonen
en in do zitting van Donderdag zullen ge
boord worden.
Ook een doel der getuigen ten laste wor
den weggestuurd.
De eerste getuige welko Donderdag ge
hoord werd, is oud-kolonel J. TOURNAY,
apenkundige.
Getuige verhaalt dat hij een veertigtal
meters in den omtrek heeft gezocht en niet
hot minste spoor van loodlcorrels vond.
Hieruit besluit de deskundige dat hot schot
van dichtbij gelost werd en dal bot slacht
offer gansch de lading in hot hoofd kreeg.
De -getuige gelooft niet dat een tweede
schot gelost werd, maar volle zekerheid
heeft hij desaangaande niét, omdat do grond
rond de plaats waar Provo begraven werd,
omgewerkt was.
Het schot is met eene kardoes nummer 5
Braakman gelost.
Getuige toont aan de jury zijne proefne
mingen met liet geweer van Vergouts op ver
schillende afstanden gedaan.
De tweede getuige is landmeter THIE-
LENS, die door het parket gelast werd do
plannen op te maken van de plaats der mis
daad.
De twee bcschuldigdon worden tusschen
do gendarmen in den boks gebracht, en vol
gen de uitleggingen van den deskundige op
de verschillige plannon.
De put waar bet lijk gevonden word, was
op oen zevental meters van do plaats, waar
men de pijp van Provo en stukken van den
schedel gevonden had.
Het graf was gedolven op oeno ledige
plaats, terwijl daarrond hoogo braamstrui
ken stonden. Sommigen dezer struiken be
reiken tot bij de twee meters.
De proefnemingen voor liet graven van
den put, duurden acht minuten, maar het be
graven van het lijk en het toemaken van het
graf, moet minstens 21 minuten hebben go-
duurd. Vol ge 17» de man, welke het graf van
Provo ontdekte, was de put, op bevel van
het parket gemaakt, on waarin men eone
pop begroef, niet zoo zorgvuldig toegemaakt
als do eerste.
Van het graf van Provo moet er een zeven
tigtal kubieke centimeters grond ovorgobie»
von zijn. Het is mogelijk dat zij den grond ra
een aanpalende gracht met water geworpen
hebben.
Het graf ran Provo was san den oenen
kant 85 centimeters diep en aan den anderen
slechts 65 cent. Lahgs dien kant waren da
gravers op eene laag ijzererts gekomen en
daarom hebben zij niet voortgewerkt.
Meester Verspeyen vraagt aan den voor-
zittor om den beschuldigden uitleg op do
plannen te laten geven over den weg welke
zij hadden gevolgd.
Twsa verdachten beschuldigen elkander.
Hos Richard den weg uitlegt
Een eerste maal beeft de automobiel te
Breekt stil gehouden waar Gaston mot eeh
man.gespreken hoeft. Bij den tweeden Stil
stand deed hij ons uitstappen. Ik vergezel-
do den heer en achter do dreef hield deze
mij stil, zeggende Laat ons wachten, hij'
(Gaston j zal langs daar achter uitkomen en
zoo gebeurde hét.
Hij (Gaston) heeft dan het geweer geno
men en ineen gezet. Op de heide stapte hij
links, do heer in *t midden en ik rechts.
M, MULS Wie droeg hot geweer?
RICHARD, met klem. Hij droeg liet
altijd en bleef het dragen.
Ik ld oef achter en zij vertraagden den
gang om.mij le laten nader komen. Hot waa
dan, dat wij een meisje en een jongen ont
moetten.
Dan gingen zij samen het bosch in en ter
wijl den lieer Provo zich naar den weg om
keerde, zag ik dat liij hem neerschoot.
(Gaston bekijkt op dit oogenblik glimla
chend do leden van de Jury),
Gaston geeft eerst eenige onduidelijk in
lichtingen, als zocht hij uitvluchten.
Toen ik mijn automobiel verliet, zegt Lij,
was ik verwonderd dat zij daaruit reeds de
schup en hot geweer genomen hadden. Ik
was bqvreesd dat zij reeds op jacht zouden
zijn zonder dat ik or bij was.
RICHARD (opgewonden) Met wat zou
ik gejaagd hebben, gij hadt de kardoezen.
Gaston VERGOUTS. Laat mg zoggen,
ik heb u immers ook niet onderbroken.
Ik was voornemens de schup in eene
gracht te leggèn. maar op het aandringen
van Provo en hem (Richard) hebben wij die
mode genomen.
Ik dröeg dan de sclmp en hij het geweer.
Eenige oogenblikken daarna zag ik met ver
bazing dat hij Provo neerschoot.
RICHARD. En gij waart «r nevens.
GASTON. Toon ben ik in bezwijming
gevallen, gansch nitgeput, óp den kant eener
gracht.
HET OPENBAAR MINISTERIE1. Als
gij zoo aangedaan en uitgeput waart, beo
hebt gij dan over do gracht van meer dan
twee meiers breed kunnen springen.
GASTON. Er was geen water in.
EEN JURYLID. Wanneer i2 her graf
gemaakt»