is Balkaanoorlog
J
'I EEN m fï ANDER
Muilmduml
Ooodeüjk ongeluk te Colombes
GIssjsjstiends jaargang nr 9 SS
Donderdag IQ Juli 1313
U
"O Gb IO IO
ia üfbe^aleBa eun
els Sste<s®lwet
Dps éanksno zijn dis bekraditingcn voldoende
es zsüan voor gevolg hebben, dal bijna alio kit
deren do lessen der lagere ssltatl zullen volgen.
CONGO
Haar eane afdoende iiandeiing
Bet optimism van M. Baneff
Eene gift aan Griekenland
De Bulgaarsche gevangenen
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTENV
Zos maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postlmreeien van het land.
1° UITGAAF, 4 o. 's aronds fit- ij} 2" UITGAAF, 7 u. 's' avcntis ej>
Pour lont© la publicité roir.inerciale et. financière du journal,
s'adrésser exclusivcnient l'Agence Itéulame Godts, 2, Placode
Ia Bourse, Bruxeliös.
BUREELEN
TE BRUSSEL I TEfiStST
E3j GDDTS, EsurspIsatS) 2 I ipcertestraat,
Telefoon A 3299 Telefoon 114.
BestuurderVsn Nu ff el-De Genat.
AANKONDIGINGEN
KL aank. (1 tot 4 k!. reg.) fr. 0 GO
3* bladt. (de regel) fr. 1,00
4« blada. (de regel fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel) Ir. 2,00
?port (per regel) fr. 09
Gemengd nieuws per regel) fr. 1,00
Recht. hcrstell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Commcreialc en fmaneteele aankondigingen zich nilaluitclijk te
wenden; Agcnco Réclame Godts, 2, Boursptaats, Brussel.
*t Was to denken dat do liberalen'
cn socialisten niet tevreden zouden
zijn over de nieuwe schoolwet en die
uil al hunne macht zouden bestrijden.
Zelfs hadden zij sedert maanden be
weerd, dat liet ministerie geene nieu
iic schoolwet meer zou durven voor
dragen,en koesterden zij de stille hoop,
mocht zulks gebeuren, dat zij weer
liet gepeupel der grooto steden zouden
opruien en genoeg lawaai maken, om
den oenen oTonderen minister te dwin
gen af to treden.
Het moet zijn dat da tijden fel
veranderd zijn, want minister Poullet,
verre van zich te laten afschrikken,
heeft doodeenvoudig zijn ontwerp neer
gelegd en gevraagd dit zoo gauw mo
gelijk to bespreken. I)e liberalen en
socialisten hebben een aardig gezicht
getrokken, elkander eens ondervra
gend bekeken en dan beslist, elk af
zonderlijk bijeen te komen, om den
toestand le onderzoeken.
Waarom olk aizonderlijk bijeen
gekomen cn waarom niet sïtmen
Zouden de schoonste dagen van het kartel
reeds voorhij zijn en zouden de libaralcn
dan eindelijk begrepen hebben, dat er met
roode oproermakers nlels te verdienen is?
Zonden zij er voor goed aan verzaakt
hebben, met de socialisten band in
hand ter kiezing te gaan, en zou bot
niet do geduchte nederlaag van 2 Juni
1912 zijn, welke bun die wijsheid in
den knikker boel't geduwd
iP' A
Wat er Ook van zij, dc liberale ora
kels hebben dan de koppen bijeenge
stoken en do zaak grondig besproken.
Natuurlijk bobben zij bat nieuwe
wetsontwerp allerslechtst gevonden,
en een dagorde gestemd, waarin zij do
redenen opsommen, welke ben aan
zetten, om de nieuwe schoolwet zoo
hevig te bestrijden.
Wij stellen ons voor een paar dier
redenen te onderzoeken.
Zij beweren vooreerst dat de school
onzijdig moet zijn, dat wil zeggen, dat
er geen godsdienst mag onderwezen
worden, dat er zelfs van God niet mag
gesproken worden en er geen kruis
beeld zou mogen geplaatst worden.
Wij gaan do-polemiek over onze
opvatting dor liberale onzijdigheid
met herhalen. Men mag ons uitmaken
voor dompers, voer achteruitkruipers,voor
lichtschuwende uilen, ooit, voor duizend
andere dinpenallemaal goed en wel,
maar vrij blijvon bij do overtuiging, dat fiet
onzijdig onderwijs een afschuwelijk be
drog is.
Moesten ooit do liberalen er in ge
lukken het onderwijs volgens hunne
goesting in te richten, dan zouden zij
er eerst voor zorgen de officieele nor
maalscholen op oiigodsdïonstigen leest
10 schoeien. Al de onderwijzers in die
normaalscholen gevormd, zonden on
verschilligen of liever ongodsdienstig
gen zijn, ja, do meeste-n zouden vlakaf
vrijdenkers worden, bestemd om de
liberale propaganda te verspreiden.
Dat men ons niet bescltuldige van
overdrijving men bemerke slechts,
wat er gebeurt in de normaalscholen,
door sommige liberale provinciën ge
sticht, en men zal overtuigd zijn van
de waardheij, welke wij bevestigen.
01 bevestigde een Hetiegouwsch afgevaar
digde zelf Piet, dat het tien besten katho
liek onmogelijk was zulk9 scheol een paar
jaren bij te wonen, zander zijr, geloof te
verliezen
En dan wil men ons wijsmaken, dat
bet onderwijs, door zulke ondcrwij-
zers gegeven,onzijdig zou kunnen zijn
Wat zijn do gemeentescholen der
grooto steden, waar bot Onderwijs al
dus is ingericht, 'zoo niet broeinesten
van onverschilligen en van godsdienst
haters En men zou willen dat, wij,
katholieken, die het geloof onzer kin
deren ais don besten schat beschou
wen, dien wij hun hebben geschonken
men zou willen dot wij blind on
onverstandig genoeg waren om ver
trouwen in zulke scholen on zulko on
derwijzers to stellen 1
r.
De liberalen vinden nog dot de
middelen welke da nieuwo wet voor
schrijft, om do ouders aan te zotten,
hunne kinderen r.aar de school te zen
den, iiiet streng genoeg zijn.
Do bekraëhtingen der verplichting
zijn volgens de nieuwe wet: a) cono
verwittiging van bet toezicht; b) eeno
verwittiging van den vrederechter
c) eono voorwaardelijke boeto van
1 a 10 fr.
Wij begrijpen genoog waarom li
beralen en socialisten die bekrachsin-
gen willen versterken. Zij welen ge
noeg dat, moest ooit do onzijdige
school ons worden opgedrongen, de
katholieke ouders er nooit zouden in
toestemmen, hunne kinderen aan die
scholen too te vertrouwen. Liever dan
hunne kinderen bet geloof te zien ver
liezen, zouden de godsdiensthaters met
ociiscbtjnhciliggezicht kunnen zeggen;
wij passen u nochtans maar do wetten
toe, welke door de katholieke partij
zelve zijn gestemd cij ingevoerd ge
worden.
Voor do sclioolverpliehting moet
men vooral de overtuiging als middel
gebruiken. Het is do onderwijzer zelf
in overeenkomst met den inspec
teur welke de nalatige ouders moet
doen begrijpen, hoo noodzakelijk liet
onderwijs op onze dagen is. Blijkt de
raad des onderwijzers onvoldoende,
dan kan do vrederechter zijn invloed
doen g'sUion en, ingeval van rnisluk-
ing, dreigen met eeue kleine boete
au 1 tot 10 fr.
Wij zijn overtuigd dat zulks vol
doends zal zijn, om het schoolgaan al
gemeen te maken. Waarom dan stren
gei- middelen uitgedacht Laton wij
dat voor Pruisen en andere landen,
waar de merfSehen gewoon zijn op oen
wenk der policie te ïnarchceron, maar
e'a! men zulks tech niet tuepasse op ons
Belgen, welke hun klein landeken nog al
tijd beschouwen als da', waar men nog
ongedwongen en rondborstig door de we
reld kan.
C
Eone laatste opwerping Van libe
ralen on socialisten tegen de nieuwe
schoolwet is, dat zij do gemeentebe
sturen verplicht, ia zako van voeding,
kleed ing en koloniën, rekening té
houden, zoowel van de vrijo scholer.
als van de gemeentescholen.
Om de strekking van dat arlikol te
begrijpen moeten ouzo lozers weten,
dat sommige gomoenlen er voor zorg
den, aan de arme kinderen voeding en
kleeding te bezorgen en aan sommige
zwakke of ziekelijke kinderen toelie
ten, op den buiten of aan hot zee
strand, een weinig krachter. of gezond
heid terug te vinden.
Zeer loffelijk is die maatregel, en
geen geld kan, volgens ons, beter be
steed worden. Maar waarom dan die
voeding en die kleeding alleen ver
schaft aan do kinderen dor gemeente
scholen Is het niet het gold van al de
belastingbetalers - katholieken en
liberalen welk daarvoor gebruikt,
wordt En man zou een weinig voedsel,
oen kleedingsluk of een weinig frissche,
versterkends lucht weigeren, aan kleine,
zwakke kinderen, alleen omdat de vader
katholiek is, en het niet over zijn hart
heeft kunnen krijgen, zijn kind naar eene
ongodsdienstige schoot te zenden?
En nochtans zoo ver ging en gaat
nog do partijgeest dor hartelooze vrij
denkers van sommige gemeentebe
sturen. Hebben wij onlangs niet gezien
dat liet Luiker gemeentebestuur aan
de kinderen dor katholieke scholen de
toelating weigerde, om doel to nomen
aan da blijde intrede van koning Albert
en koningin Elisabeth
Endatzjjhde mannen, welke ge
durig spreken van broederlijkheid,
vrijheid on gelijkheid, juist lijk hunne
voorgangers uit den Franschen tijd,
wier broederlijkheid, vrijheid cn ge
lijkheid niet belette, ons van alles te
borooven wat maar waarde bad en ons
tot don laatsten druppel bloed uitzoog.
Welnu, die ongehoordheid heeft de
wet willen voorkomen en wij wenscheu
den minister geluk ermede, dat hij aan
zijne tegenstrevers getoond heeft, dal
het op do banken der rechterzijde is,
dat men de ware verdedigers der vrij
en dor broederlijkheid moet gaan op
zoeken.
Ziedaar dus do drio voornaamste
grieven der liberalen legen do nieuwo
schoolwet onderzocht on weerlegd.
Het zal der. minister niet moeilijk zijn
dio huichelaars 'to ontmaskeren, hunne
drogredenen to weerleggen, ea de
wettedocn stemmen, welke het gansch
katholiek land goedkeurt. De oppositie
zal natuurlijk alles' aanwenden, wat
mogelijk is, om de bespreking to be
lemmeren en op .do lange baan te
schuiven, maar wij zijn overtuigd dal
onze mannen moedig en sterk genoeg zijn
om den hun toegeworpen handschoen op te
rapen en de ware beginselen van vrijheid
en verdraagzaamheid te doen zegepralen.
ED© fofijde Bïï$s*ed0 onzer Vorsten
16 Bergen zal plaats hebben op 14 Septem
ber. Hot schepencollege- heoft deswege offi-
cieel bericht ontvangen.
©steSs^scheSsSafiges?., Ho Duit
scire keizer heoft onzi n konfrater, den heer
Flor Burton, bestuurder van do Niouwe
Gazet», veroord mot bot ridderkruis van den
Roeden Adelaar.
Dezel (do onderscheiding viol to beurt aan
een andoren kon-frater, J. Joorgh, van do
Mêtropole
Onze hartelijkste golukwenschon.
BesmettellliJÊi© weesseSrtsss.
Gedurondo do eorsle Hol ft van de maand
Juni verloondo zich in België hot mond-en
klauwzeer op 21 erven, verdeeld over 10
gemeenten, gelogen in do provinciën West-
Vlaanderon, Henogouw, Luik en Namon.
De aangetaste dioron waren ten getallo van
245219 hoornbooslen, 1 geit en 25zwijnen.
De razernij kwam voor tc Beho, in Luxem
burg, op 1 schaap. Van ambtswege word 1
kat afgemaakt, als zijnde van de gevaarlijke
ziekte verdacht.
Van koolziokto wordon 22 gevallen vast-
•esleld. Daaronder 19 gevallen van milt- cn
o van houtvuur.
Keüsep Ö?S5-
SseSEira aa:s IPszss K. Zondag; treeft
Pius X in bijzonder gehoor ontvangen Z. E.
M. ton Muhlborg, gezant van Pruison bij
den II. Stool. Do gezant wasdoor den Keizer
van Daitschland gelast aan Z. II. een eigen
handig schrijven van Z. M. to overhandigen,
in antwoord op don brief van gelukwonschen,
hem door PiusXop zijn jubileum gozonden.
De brief van don kcizor is zeer hartelijk.
Z. M. bedankt don Paus over zijne wensclien
en drukt zelf do besta wenschen uit voor de
gezondheid van Z. II. Pius X was zoor vol
daan over den keizerlijken brief.
Namiddags wordon op do binnenplaats
van S. Damaso 20.000 vrouwen door den
Paus ontvangen, waaronder do dames van
de katholieko veroenigitig dor Italiaanscho
vrouwen. Z. II. werd geestdriftig toogo-
juich't.
vV-
FraailcriJ
Oe draadlooze telegraaf. Uit Parijs
wordt gemold, dat de leeraar Atsonval, op
praktische wijze het vraagstuk dor draad
looze lolofoon op grooto afstanden Icomt op
to lossen. Er blijft hem slechts nog eon o ver-
zetter te vorvaardigon waarmede hij in Oklo-
bor aanslaande rcods klaar zal zyn.
In den ministerraad. De staatspolitie. Het
bevelhebberschap over da vlpot. In den
ministerraad van Dinsdag in hot Elyscum ge
houden, heeft M. Poinóaré eon ontwerp
ondertookond, waardoor eeno staatspolitie
zal gevormd worden to Toulon, Nancy on
Brioy-Longwy.
He raad vroeg den lieer minister van zee-
wozoti, bet bevelhebberschap van de admi
raal Boué do Lapevrèro met eon jaar to
verlengen.
De handel Th blanke slavinnen, Oj
aanwijzing dor algemeens veiligheid beeft
de speciale poliiio van Cherbourg Zondag
twee kerel8 met oen jongmeisje in do nollen
gevat. Op den stoomboot Aragon waren
roods plaatsen voorbehouden om naar La
Plata te vertrekken.
Dio kerols veinsden elkandor niet to ken
nen zij waren afgostapt in drie vorschil-
loiklö hotels. Op hot oogenblik dat zij gingen
inschepen verzochten do inspecteurs deze drie
gaston naar bun bufocl to komen voor eeno
in to vullen formaliteit.
Do jonge dochter werd door den kommis-
saris ondervraagd do twee manskerels,
logen hardnekkig, maar men kwam rap te
welen, det hier twee oud-veroordooldon zich
voor onplichlig uitgaven.
Ilot meisje dat door een buil ongewone
schrik was overvallen, als govolg van dc
slechte mishandolingen van de twee schur
ken bekende dat zij mot Lemoigneon Durand,
medoreisde en nu inschepen ging voor
Amerika.
He ongelukkige dochter, die tot eone
goede familie uit hel Fransch-Noorden be
hoort, word nu door eene zonuwkrisis over
vallen; zij wilde zich vergiftigen. Er werden
baar goede zorgen toegediend en Dinsdag is
zij per trein bij bare ouders bezorgd.
Lemoigne en Durand zijn in hot govang op
gesloten.
Dramatische redding. Do drio kleine
kinderen van M. Amoudruz, die beziën pluk
ten in hot bosch van Jouchot nabij Chamonix,
wilden bij middel oenor plank over eeneu
vioo l geraken. Hot jongste meisje, dat vier
jaar oud is, vorloor bet evenwicht, viel in
hot water en werd modogesleurd.
Ilaar oudste broeder, die pas 9 jaar oud
is, kon ton kosto van heldenmoed zijn zusje
achterhalen in Hot water en baar hoofd
eenigem tijd boven don waterspiegel houden.
Do kleine ging nochtans zijn schat loslaten,
daar hij gewaar wierd dat allo krachten ver
spild waron. Do hoor Comougli, inspecteur
van hot municiepaai Casino van Chamonix,
kwam iu lijds om do twee kinderen to red-
don.
Diiitscïilanti
Een militair vliegtuig valt. Twee zwaar
gewonden. Uit Augsburg (Beieren), wordt
gemeld dat tiaar Dinsdag morgend eon mili
tair vliegtuig gevallen is van eene thoogte
van 50 meters.
Hot vliegtuig is totaal vernield. Twee
luitenanten dio aan boord waren, zijn zwaar
gewond ge wordon.
Hot ongeluk zou aan eone motorontred-
dering to wijten zijn.
Het geval van den Legioensoldaat Muller.
Eenigo Berlijn or dagbladen beweren dat
bot Duilscho gezantschap te Parijs last heeft
gekregen, ophelderingen to vragen aan hel
Fransch gouvernement nopens bet goval
van den legioensoldaat Muller, w a armed 6
do Duitscho drukpers zich veel bozig gehouden
hooft.
Dit nieuws schijnt te vroegtijdig to zijn,
vermits het onderzool: in Duitschland begon-
non, nog niet geëindigd is.
In allo goval beweert men dat or bepaal
delijk inlichtingen zullen gevraagd worden
aan het Fransch Staatsbestuur.
Twee vliegers gedood. Dinsdag avond
is do tweodekker van don vliogor Londner
omgekanteld en op het manocuvorploiu van
Wurzburg neergeploft.
De vliogor had als passagier eon Fransch-
man aan boord. Beidon zijn bezweken torwijl
men zo naar kot hospitaal overbracht.
Spanje
Tklisstap van veeartsen. Zes doodon, 13
stervenden. Zot» inwoners van kot dorp
van Fiorè3 (Caslillië) aten vleesck van eon
schaap dat door de koolziokto was aangetast
on stierven korts nadien. Achllion anderen
verhoeren in stervensnood en nog eon groot
aantal zijn org ziek.
Het vloosch was goodgekourd door do
vooarlson, die beweerden dat do dieren ge
storven waron ten gevolge van eene maag»
ontsteltenis. Rechterlijke gevolgen zullen
ingespannon wordon tegen de municipale
ovorheid, logen de veeartsen on de goueos-
hoerou van Florès.
Qubft
Het hoofd van de policie doodelijlc ge
kwetst. Do generaal Amando Riva, hoofd
dei'nationale policie, werd Maandag avond
doodolijk gekwetst te La Havana, ïn oen
govecht mot generaal Ernest Asbert, gou-
vornour van do provincie, senator Vidal
Moralos en den volks ver tegen woordigor
Arias. Het gevecht had plaats juist voor hot
lokaal waar generaal Riva voileden Zator*
dag talrijke* waag spelers docd aanhouden.
Deze werdon tot boelen veroordeeld. Na dit
pis to olge vecht ging generaal Asbert oone
verklaring doen aan don voorzitter dor C'u-
baahscïie Republiek; daarna ging Hij zich
ter beschikking stcllon van den onderzooks»
roc lil or.
Twee aardewerkers onder eene
instorting begraven en verstak!
Dinsdag namiddag waron werklieden ta
Colombes bezig huizon lo leggen voor don
waterafloop. Een dor werklieden Bernard
Romy, stond in een put, 2.50 meter diöp,
toon eensklaps eono instorting plaats bad en
do man gedeeltelijk onder do neergestorte
aarde on materialen bedolven werd. Do on
gelukkige kon zich niet bevrijden en riep
om hulp. Do meestergast, Pioter Bourdanet,
snelde too on zonder aarzelen sprong hij in
den put, waar hij trachtte zijn gezel lo ver
lossen. Do man zou echter zijn© opoffering
met den dood betalen.
Eene nieuwe instorting had plaats on hoi-
don verdwonen ditmaal onder de massa.
Ooggetuigen liepen do pompiers verwittigen,
doch toen dezo ter plaats kwamen, dilurdo
hot lange minuten vooraloor men de two®
bedolven werlUiedon kon bereiken.
Beidon hadden reeds opgehouden te levan.
De neerstortende malerialon laadden eeno
buis der gasleiding gobYoken en do ofigolak*
kig'e w erklieden waren verstikt.
Terugkeer der Albertvillc
De Alberlvilleöp weg van Congo naar
Antwerpen, is Zondag morgend Dakar voor-
bijgevaren en mag hier verwacht wordoa
van af Dijnsuag 15 Juli.
Boyinden zich o. a. aan boord
1. Van do Congo Spoorwegmaatschappij:
MM. Beissol, Konings, Poche, Colas, Pleu-
mekens, Belossi. Vccchi en Arnould.
2. Der C. C. C. MM. Paul on Normand,
3. Der Ci0 Kasaï MM. flennevolt, Bom-
beock. Preudhomme, Vandokorchove, Cour-
tois, Vergauwo, Nossent, Jacques enFolavio.
4. Der Comfiiva MM. Mansuy, DewaVr
hens en Vondondries.
5. Dor Sud-Kamerun M. Funclc.
6. Dor LomaraiMM. Gronior, Leonard,
Waulier on Picalausa.
7. Der Congo Trading Company M. Do-
permentior.
S. Dor N. A. II. V.MM. Reynko, Ven*
noman on Koster.
9. Dor S. A. B.MM. Mortens en Down*
richot.
10. Dor EE. Pater3 Jcsuiolen do eorw.
pater Aliard.
11. Der C10 des Produits du Congo M,
Joffrov.
12. Der EE. PP. Redomploriston de
eerw. pater Dcrikx.
Naar wat blijkt uit de Servische en Griek-
Sclie snelberichlen, kou liét Bulgaarsch legor
dat in Macedonië werkt alsmede dit, to
Salonika vergaderd, op do gansche lyn
achteruit wijken. De Servische legermachten
van Uskub, zouden nu, na Kolchana herno
men to hebben waar do Bulgaarache rechter
vleugel stand hield met Ivrivolak dio door
don linkervleugel werd bezet, allo kraohton
op Is tip richten.
Vim hunnen kant zouden de Grieken do
Balgaron over do Stroumitza teruggedreven
hebben.
De Bulgaron, die zich even gierig toonen
aan inlichtingon, als tijdens hunne verschrik
kelijke w erking van Kirk-Kilisso en Lulo-
Boorgas, bobben tot hiertoe slechts samen
vattende logenstraffingen uitgegeven als
antwoord op de victQriebulletijns van Bel
grado on Athene.
Moet men daaruit opmaken dat de But-
gaarscho staf logen de Grioksch- Serviscbo
legers een dior stoutmoedige operaties be
reidt waaraan hij ons roods gewende
Prins Demidof, minister van Rusland,
heoft aan M. Veuizolos, voorzitter van den
ministerraad van Griekenland eeno som "van
10.000 fr. overhandigd, voor de slachtoffer»
van don krijg.