IN HOLLAND
DAGBLAD
'T EEN EN 'T ANDER
Een PalioiessMaal te Parijs
Vrsessiljk paniek in een Cinema
IN DE BALKANEN
Oegentiende jaargüng n' V 37
Woensdag f 3 Augustus 19 83
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN 5
Zas maanden 4 franken. Een iaar S franken.
Inschrijving in alle 'postbureeien van het land.
I' UITGAAF, 4 u. 's avonds f§» 2° UITGAAF, 7 u, 's avonds «p
Pour tonta la publicité cominerciale et finaneière du journal,
s'adresser exclusivcment a l'Atfence Reclame Godts, 2, l'lace de
la Bourse, BruxelLes.
AANKONDIGINGEN
BUREELEN
TE EF1IUSSEL I TE MLST
ES. GGE3T5, Beurs plaats, 2 j s, Kerkstraat,
Telefoon A 3299 j Telefoon 114
BestuurderJ. Van Ntiffel-De Gendt.
KI. aank. fl tot 4 kl. reg.) Ir. 0.60
3® blaaz. (de regel) ir. 1,00
4® b'iadz. (de regel fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel)U. 2,00
Sport (per regel) fr. 1.09
Gemengd nieuws per regel) fr. 2,00
B.echt. herstel!, (per regel) Ir. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Commerciale en finaneieele aankondigingen zich uitsluitelijk te
wenden: Agence Réclame Godts,-2, Peursplaats, Brussel.
Onze dagbladen liouien zich sedert
cenigen tijd lol bezig, met hetgeen
thans bij onze noorderburen omgaat
en dit gebeurt niet zonder redenen,
't Is omdat tlians in Holland do toe
stand bestaat, waarin wij ons zouden
bevonden hebben, indien, verleden
jaar, de liberalen en de socialisten er
in gelukt waren,onze katholieke meer
derheid omverre te werpen.
Wij.weten wat erin 1912 hierin
België gebeurde. Liberalen en socia
listen, ofschoon door zoovele punten
van hun programma's gescheiden, slo
ten hot- beruchte kartel, uit louteren
haat legen hét katholiek ministerie,
uit innerlijkeu aandrang, cm oas land
met het Fransche stelsel van dwingelandij
on kerkvervolging te begiftigen.
Men had s&ïioon hun te vragen, hoe
zij er zouden in slagen om een minis
terie samen te stellen, en welk pro
gramma hot liberale of het socia
listische zij ten uitvoer zouden
brengen. Daarop bleven do blauwe en
roode politiekers het antwoord schul
dig, en, daarover ondervraagd in de
Kamer, stolden zij zich tevreden met te
antwoorden Kous verrons après
Dat zullen wo later zien Dat ant
woord voldeed echter onze Belgische
kiezers niet en, den 2 Juni zonden zij
de kartelbazen wandelen, voorzien
van eone buis, welke hun voor lang
de goesting zal benemen te herbegin
nen
In Holland was de toestand, nu een
paar maanden geleden, juist dozellde.
Al de vijanden van het christen minis
terie Heemskerk sloten een verbond
en wisten, door hunne verwoede aan
vallen tegen de tariefwet en.de sociale
wetgeving der meerderheid, de kiezers
zoodanig te misleiden, dat de meer
derheid in de tweede kamer van rechts
naar links overging.
Minister Heemskerk, zijne meer
heid van 55 op 45 gesmolten ziende,
diende zijn Ontslag in en verzocht de
Koningin eenen man uit te kiezen,
om een nieuw ministerie samen te
stellen.
v
En wat is er sedert dien dag'ge
beurd Is er voor Holland waarlijk
een tijdvak van ongehoorden voor
spoed begonnen, lijk dat door de libe
ralen en socialisten voorspeld was Is
'thans Holland een waar luilekkerland
geworden, waar men den mond maar
hoeft open te doen,om er de gebraden
leeuwerikken te voelen jnvallen
Keiaasde toestand is gansch anders
eti verdient wel eens van nabij bekeken te
worden.
De koningin, na de Voornaamste
mannen uit de verschillende partijen te
hebben geraadpleegd, stelde den heer
D' Bos aan om tot de vorming van een
nieuw ministerie over te gaan. Die
heer, om de belotten to vervullen,
elkander gedurende den kiesstrijd ge
daan, liet den eitoyen Troelstra, kop
stuk der socialisten ontbieden en stelde
hem voor, drie socialisten in zijn toe
komstig ministerie in te lijven.
De man had wel goesting om on-
middelijk te aanvaarden, maar dat
gaat er alzoo r.iet in de socialistische
partij. In die par tijdie nochtans ba-
weert hel monopoliitm der vrijheid te be
zitten, moet men, als men iets worden
wil, de toelating bekomen van zekere
komiteiten.waar, natuurlijk de grootste
schreeuwers en de meest bekrompen gees
ten gewoonlijk het meest te zeggen heb
ben.
Welnu, bet opporkomiteit der roo-
do partij, te Amsterdam veroenigd,
zegde vlakaf aan gezel Troelsti-a, dat
bet aan een socialist niet toegelaten
was, van een ministerie deel te maken.
,In. Frankrijk had men geprobeerd en
daar de ondervinding in dat land be
wezen had, dat de hevigste socialist,
eens minister geworden, een verfoei
lijk kapitalist en burger wordt, zoo
zou men in Holland daarmede maar
niet beginnen en zou Troelstra heel
goed doen aan Dr Bosch te zeggen
Veel goesting, maar ik m'ag niet
Dr Bos, da onmogelijkheid ziende
een ministerie samen te stellen, dankte
dan dè Koningin, om het vertrouwen
dat zij in hem gesteld had en verzocht
haar, een anderen man te kiezen, die
trachten zou de:i moeilijken knoop te
ontwarren.
De Koningin heeft haren tijd niet
verloren, en begrijpende dat do toe
stand zoo niet kan voortduren, dat er
kost wat kost eene oplossing moet
komen, heeft nu don heer Gort van
den Linden aangesteld om een minis
terie te vormen, dat onkel leden zou
bevatten, buiten de Tweede Kamer ge
kozen, da! dus gansch extra-pnrleraanlair
zou zijn.
Zal de heer Cort van den Linden
gelukkiger zijn dan do heer Bos en er
in slagen een minsterie te vormen,
dat levensvatbaar zal zijn Gelijk hel
de Ilaagsclie correspondent van het
Handelsblad heel wel zegt, is het
een harrewar zonder weerga., waarvan
tot nu toe nog niemand het einde kan
voorzien.
Nog zes weken en do Staton-Gene
raai zullen gesloten, het nieuwe zit
tingjaar zal geopend worden met eene
troonrede en de aanbieding der staats-
begrooting. En in de departementen
moeten nog stapels papier verwerkt
worden voor de toepassing der raden-
wet, de inrichting der ziektekasssn,
liet regelen der krankenfondsen, de
pensiocnuitkeoring aan ouden van
dagen, en zoo meer.
Waar blijven inmiddels de minis
ters, die al deze werkzaamheden moe
ten beheeren Men mag bet kabinet
Heemskerk dankbaar zijn, dat liet de
nog looper.de zaken zoo zorgvol en
nauwgezet afdoet, doch waar blijft de
verantwoordelijkheid van vrijzinniger,
en socialisten, die tijdens de verkie
zingen gouden beogen van staats
manskunst hadden beloofd, en thans
nauwelijks een belachelijk muisje kun
nen baron
Daar zijn ze nu al weken lang doen
de om den staatswagen uit de modder
te krijgen, waarin ze hem op bun
schandelijken stembusveldtocht gere
den hebben, en vandaag vorderen ze
zooveel als gisteren of morgen.
Het is een gesukkel zonder weerga,
en hetheele land lacht r.u om de luid-
jes, die in de jongste Juni-maand zulk
een brutalon mond openzetten, en ter
wijl ze het voorstelden, alsof zij alleen
de wijsheid in pacht hadden,zoo harts
tochtelijk spotten met de onmacht der
rechterzijde en met de onverantwoor
delijke wijze, waarop deze de zaken
des lands zou behartigd hebben.
De peaskaaHten wasa 83 ©o-gsH:
lit strijd inet zekere geruchten, herinnert
het beheer van hot Spoor er aan, dat de gel
digheidsduur dei* reiskaarten heen en weer
vervalt den tweeden werkdag te midder
nacht. Is de dag waarop het plaatsbewijs
afgeleverd wordt een werkdag, dan teit
deze voor eenen ganschen dag.
Ingevolge zuilen, de plaatsbewijzen heen
en weer afgeleverd don 14 Oogst, slechts
geldig zijn tot Zaterdag 16 Oogst te midder
nacht.
Deze afgeleverd den 15 Oogst zijn geldig
tot Maandag IS Oogst, te middernacht.
T© @0©§.©3»sf9 Do hertog van Goii
naught, oom des konings van Engeland, ot
de hertogin van Connaught zijn Zaterdag
met hun stoomyacht Alexandra to
Oostende aangekomen.
Zondag hebben do hooge bezooknrs hij
den koning gedineerd, en vandaag zullen zij
denkelijk incognito do tentoonstelling van
Gent bezoeken.
PSsiasertpsBraera Hssas* R©öfee-
ïlot beheer" van het Staalspoor
richt op 24 Oogt uit Gont. een' pleiziortrein
in naar Rochefort, (ot bezoek der grotten
van Han on Rochofort.
Do prijs der reis is als volgt vastgesteld
Gon.t-Zu.id, 2 klasse, fr. 11,30 3 klasse,
6,70; Aalst-Noord, 9,60-5,70; Denderleeuw
9,20-5,50 Jet te, 8,00-4.80 Antwerpen,
Centraal en Zuid, 10,40 6,20 Mecholon,
9,00-5,30 Brussel, 7,50-4,50 Otlignies,
6,00-3',60 Gemblcers, 5,10-3,00 Namen,
4,00-2,40 fr.
Men raadplege do plakbrieven.
De Boogj beweSkisrag in
§5eSg§© Het bnlletijn voor de statistiek
geeft cijfers op over den loop der bevolking
in 't jaar 1912. Er werden 170,000 geboor
ten en 109,000 sterfgevallen aangeboekt. Er
is dus eon overschot van 61,000 eenheden.
Deze uitslag is te danken aan de afneming
van het sterftecijfer, minder dan aan het
groot getal geboorten.
Vergclijiioade cijfors neerschrijvend, vin
den wij Limburg aan 't hoofd der geboorten,
met 31,6 per duizend; Oost-Vlaanderen volgt
mot 27,6; Antwerpen 27; Wesl-Vl. 25;
Luxemburg 22; Brabant 20,4; Namen IS,9;
Henegouw 18,2; Luik 17.
De aangroei bedraagt 9,500 voor Brabant
en 39,000 voor de Vlaamsche gouwen. Voor
gansch Wallonië bookt men slechts een aan
groei van 12,500 aan,
Hefc buitengewoon Congres der
socialisten dat uitspraak moest
doen, heeft zijnen wensch doen
kennen Zondag laatst te 4 ure 30
minuten was de uitslag van die raad
pleging gekend. Met 375 stemmen
tegen 320 en 15 onthoudingen werd er
daar besloten dat de socialisten van
geen ministerio zouden deel maken.
Heb maar een weinig geduld.
Wij hebben nog Congressen van
socialisten gezien die zich enkel bepa
len met den uitersten wil van eenige
leiders goed lo keuren on dat zal in
Holland ook weldra bet geval zijn,
wanneer zij er op uit zijn de ministers
frak aan te trekken. Het klein verschil
in het getal stemmen zegt genoeg van
waar de wind komt.
Zeven politieagenten werden aangehouden
beschuldigd van afIruggelarijon, willekeurig*
aanhoudingen en geldafpersingen. Zij stol
den een echt vennootschap saam. Tegen
klinkende munt gelastten zij zich, zekere
personen aan to houden, en beschuldigde!
deze dan, onder eed, van ingebeelde feiten
Een jonge vrouw, die zich op- haar ontrou
wen minnaar wou wreken, betaalde ben om
denman to doen aanhouden en vervolgen;
een anderen keer, om een bijzondere wraak
neming te dienen, hielden zij don zoon van
een politiek man aan en deden hem door de
boetstraffelijke rechtbank veroordeelon, Al
wie hen in den weg liep, werd vervolgd voor
allerlei overtredingen, doch mils'n sonmietjo
geld, werd dan aan de zoogezegde overtre
ding geen gevolg gegeven, 's Nachts hielden
zij zelfs Iato uilblijvers aan en zoo pleegden
ze hondorden dergelijke feiten.
Het onderzoek duurt voort en men ver
wacht nog andere aanhoudingen.
FRANKRIJK
Brand in eene zeetimmerwerf De zeo-
profektuur van Toulon heeft bericht ont
vangen dat er brand uitgebroken is op do
scheepstimmerwerven,' van den Mourillon.
Do haven en het zoeleger hebben onmidde-
1 ijk hulp gezonden.
Ander snelberichton uit Toulon. Het be
gin van brand in hot arsenaal is gemakkelijk
Gemeesterd geworden. Do schade is weinig
aanzienlijk.
DUSTSÖMLA^D
Veroordeeüng eener God lasteraarster
Hot gerechtshof va-n Neuwied (Rijnland)
komt eene jonge Godlasteraarster L. Menges
to veroordeelon tot eene maand gevang.
Op Vastenavond kwam do beschuldigde
op een openbaar hal en was verkleed in
Christus. Op hot hoofd droeg zij eene door
nen kroon, en op haar masker waren roede
plekken aangebracht, die bloed verbeelden.
Op haren rug hing oen groot kruis mot een
kartonnen plaat waarop geschreven stond:
Do eerste socialist
De beschuldigde geeft tot hare verdedi
ging op dat zij geenszins voor doel had met'
da godheid te spotten, maar eenvoudig do
immer aangroeiende belastingen wilde zwart
maken.
Eene boet van 1,130.400 frank. Op
26 Mei laatst deed de douanondienst van
Straatsburg, als gevolg op eene naamlooze
inlichting2 wagons in de haven van den Rijn
aanslaan, die vermeld stonden als teer in
houdende. Da vergaarbakken waren nochtans
met dubbele wanden en de binnenste ver
gaarbak was met alkooi gevuld, uitZvvilsor-
land ingevoord.
Do teerkommon waren bestemd voor de 3
gebroeders Willem, Jozef en Karei Sehwarz
uit Keulen, die er een groote iikeurhandel
bezitten.
Do boetstraffelijke rechtbank van Straats
burg lcomfc do drie gebroeders gezamentlijk
tot eene boote van 1,130,400 fr. te veroor-
deelen.
Het openbaar ministerie bad eene boete
van 1.250,OOOfr. aangevraagd, met govang-
zitling van 8 lot 15 maanden.
Gewichtige aanhouding te Berlijn. Pdeer
dan honderd kwaad doeners aangehouden.
Als gevolg op eone klacht komt de Ber-
lijner policie een echte strooptocht te doen in
eene drankslijterij, uie waarlijk welgelukt
mag heelen.
Een kommissaris en20 agenten, vergezeld
van 4 policiehondon, belegerden rond 1 uur
's nachts hot gasthof Café Dalles Wan
neer de kommissaris het Imtel binnenrukte,
ontstond eroeno onbeschrijflijke overromps-
ling en talrijko kalanten beproefden, maar
tevergeefs, langs do vensters te ontvluchten,
waar zij tot hunne verbazing een rovolver
onderden neus werden gestoken.
Al de verbruikers van het koffiehuis, om
trent 200, werden naar het gevang overge
bracht. De policie sloeg allerhande inbrekers
gereedschap on papieren aan.
Onder de gevangenon van den strooptocht
zijn er 106 die geene vaste woonst hebben,
30 hunner worden ieverig opgezocht voor
verschillende moorden, en or.dor hen herkent
men verscheidene allergevaarlijkste sclrar-
kon.
SPANJE
Geweldige ontploffing Uit Madrid
Eon springtuig met poeder en schroot gela
den, is aan do ingangsdeur eener bijzondere
drukkerij ontploft. De ontploffing ging met
een on geweldig o slag gepaard. Do schade is
nochtans niet zoer aanzienlijk.
Er zijn geene persoonlijke ongelukken te
betreuren.
PSSÏÏTUGAAL
Aardbevingen Sinds Woensdag gevoelt
mon te Lissabon en omliggende streken
lichte aardbevingen vergezeld van doffe
onderaardsch© geruchten.
In de oeverstreken van den Taag worden
zij op gansch bijzondero wijzo gevoeld.
De materieele schade is niet groot.
Moorddadige Aardinstorting In eene
steengroef van Portobello, is eene aardin
storting voorgevallen.13 werklieden werden
gedood.
V E R E E NI© ÖE-ST ATE N
Maxi kaan scha kwestie De Amerikaan-
sche kruiser Nashville heeft hovel gekregen
naar Vera Gruz te vortrokkon. President
Wilson zou aan een persoonlijke vriend ver
klaard hebben, dat hij stilaan vernam dat
mon een oorlog met Moxico bewerkt. Do
voorzitter voegde er echter bij dat de toe
stand in 48 ure tijds merkelijk verbeterd is.
RUSLAND
Eene ramp. To Sysran, in het gouver
nement Samara, is eon doel van liet dek van
den stooiner Grafinja door 800 landbe-
werkei's bezet, ingestort. Mon kent het getal
slachtoffers niet.
Werkstakingen: Te Bibi-Eybab hebben
het grootste gedeello dor werklieden uit
werkhuizen en fabrieken hot werk gestaakt.
r-VW
Toen men er eindelijk kon in gelukken
het ongeluk te horstellen on licht te'geven,
geleek de zaal een slagveld. Overal lagen
gekwetsten ten gronde, en het duurde ruim
een uur, vooraleer al do gekwetsten naar
liet gasthuis overgebracht waren.
Zestig, personen waren gekwetst waaron
der een twintigtal levensgevaarlijk. Een
grooL getal andere, die enkel kneuzingen
opgeloopen hadden, waren gevlucht zonder
zich te doon vorzorgem
Zestig personen gekwetst
Zondag avond is brand ontstaan lo Gandia
in eone zaal waar cinomatographischo ver-
looningon gegeven worden. Daar liet vuur
ontstond ton gevolge eener kortsluiting, kon
men de electrieke lampen niet terug aanste
ken on de personen die de eerste vlammen
zagen, namen ijlings de vlucht. Do andero
toeschouwers zulks ziende sprongen ook
recht en eenevreeselijke paniek ontstond.
Do bedienden trachtten vruchteloos de
menigte lot bedaren te brengen, door hen te
zeggen dat allo gevaar reeds geweken was.
oiïde vlammen uitgedoofd waren.
De menigte vocht in do duisternis om de
uitgangen to bereiken, en volo vrouwen en
kinderen werden omgeworpen, ouder de
vooten golrappold en verpletterd.
Russische Gelukwettschen
aan IJ. Itlajoresco
M. Majoroscu,voorzitter vail don Rumeen-
schon ministerraad heeft van M. Sasonofeen
telegram van gelukwenschen ontvangen, ter
gelegenheid van het sluiton van den vredê.
Be koning van Bulgarië werdt te Sofia
toegejuicht
In den eerodienst die te Sofia opgedragen
werd was de koning mot do koningin, de
ministers on oud-ministers aanwezig. Eene
talrijke monigte- had zich in de hoofdkerk
vergadord.
Wanneer do koning uit do kerk kwam
werd hij door eene overgroote menigte toe
gejuicht. De koning ging vervolgens te voet
naar liet paleis, met zijn gevolg. Hij werd
door oen talrijk publiek begeleid, dat hem
luidruchtig bij zijn doortocht toejuichte.
Ds Bulgaarscho Pers
Het org aan van het heilig-Synode betreurt
dat de vrodo die komt gosloton te worden
ondor voorwendsel van 't Balkaansch even
wicht te herstellen juist Bulgarië uit Mace
donië heeft gedreven wier Bulgaarscho be
volking ander do Grieksche eu Servische
heerschappij blijft.
Die oplossing kan niets anders dan eenen
nieuwen oorlog- voorbereiden, die zich mis
schien niet lang zal laten wachten.
Het beknibbelt ook de dagbladen die zich
met zulke vredesvoorwaarden tevreden
toonden
Do Mir, beslatigt dat do uitslag van den
oorlog aan alle nationaliteitenAlbaneesche
Koulzo-Valakkisclie-, Turkscbe, Grieksche
on Servische gologenhoid geeft tot verder®
ontwikkeling.
De Bulgaren alleen zijn buiten dit recht
gesloten eii veroordeeld om to verdwijnen.
Do pers is liet eens om te verklaren dat de
vrede van Bucharest voor gevolg zal hebben
de troebels in den Balkan te voreenigen.
Bulgarië wordt do eerste gedwongen tot
demobilisatie niettegenstaande de aanwezig
heid dor Turken in Tliraciö wior gelul reeds
de 200.000 soldaten bereikt.
Turkije kan van Andrinopel niet afziem
Do ministerraad van Zondag avond heeft
het antwoord van Turkije aan Europa be
twist. De Porto verklaart dat de bezetting
van Andrinopel onder de broodnoodige maat-
regolen gerekend wordt om de veiligheid der
grens to verzekeren, eu dat, indien dogroot-
tnachton eenen aitijdduronden vrede wen-
schen, zij deze bezetting mooton goedkeuren*
Eene Grieksche stad gaat uitwijken, om
onder do Buigaarsche heerschappij
niet te komen.
De inwoners van Malenikon hebben eene
afvaardiging naar hot hoofdkwartier gezoi>
den. Do afgevaardigden, aan den koning
voorgesteld, verklaarden dat hunne mede
burgers er geenszins wilden van weten, Bul
garen te wordon, en dat zij uit vrees van
uitmoording besloten hebben, de stad te
verlaten. Zij verzochten den koning van
Griekenland, op Grieksch grondgebied eeno
nieuwo stad te bouuon. Koning Constant
lijn scondgansch ontroerd deze aanvraag too*
Vervolgons heeft bij zijne bevolen gegeven,
opdat allo mogelijke moeiolijkkeden aan de
overheid van Malenikon gespaard worden»
Hij beloofdo vordors nog dat do Grieksche
troepen te Malenikon zullen blijven tot d<
stad totaal geruimd zij.
Beschuldigingen tegen do Grieken.
Eene Buigaarsche officieolo nota zegt
De bevelhebber van do 9e afdoelihg seinde
Maandag morgenddat liet gros dor Grieksche
krijgsmachten zich uitBakir Tepe terug-trekt
langs do vallei van de Strauma en allo dor
pen en gehuchten in brand steekt.
Öoster.rijk-Hongarië en [Vlor.tenegro.
Het lijk van Pater Palio ontgraven
Men leest in do Albanisclio Korrespon-
denz uit Woonen. Het lijk van Pater
Palio die door do Montenogrijnsclio soldaten
dood gescholen werd is uit zijne voorloonige
kelder ontgraven en naar het kerkhof van
Zumbli overgebracht in tegenwoordigheid
van don Monlonegrijnschen gouvernements-
yertogenwoordiger. Zoo bekomt Oostenrijk
